Σύναψη σύμβασης υπεργολαβίας χωρίς τη γνώση και έγκριση της Αναθέτουσας Αρχής

Transcript

1 ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ Σύναψη σύμβασης υπεργολαβίας χωρίς τη γνώση και έγκριση της Αναθέτουσας Αρχής Για τη νόμιμη σύναψη σύμβασης υπεργολαβίας - δηλαδή σύμβασης με την οποία ο ανάδοχος εργολάβος αναθέτει με αμοιβή την εκτέλεση ορισμένων εργασιών σε τρίτον (υπεργολάβο), ο οποίος δεν συνδέεται με νομικό δεσμό με τον εργοδότη (κύριο του έργου), έναντι του οποίου μόνος υπεύθυνος για τις εκτελούμενες από τον υπεργολάβο εργασίες παραμένει ο εργολάβος (Α.Π. 119/2013 και Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 275/2016) - απαιτείται η προηγούμενη έγκριση της προς σύναψη υπεργολαβικής σύμβασης από τον κύριο του έργου. Η έγκριση αυτή παρέχεται είτε σιωπηρά, με την πάροδο άπρακτης της προβλεπόμενης αποκλειστικής προθεσμίας των δεκαπέντε ημερών από τη γνωστοποίηση εκ μέρους του αναδόχου εργολάβου στον κύριο του έργου της προς σύναψη υπεργολαβικής σύμβασης, είτε ρητά, με την έκδοση, εντός της ίδιας ως άνω προθεσμίας, σχετικής εγκριτικής πράξης. Η έλλειψη της εν λόγω έγκρισης συνιστά λόγο έκπτωσης του αναδόχου (ΕΣ ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 135/2018, 207/2016, 310/2015). Όμως λαμβανομένων υπόψη ότι α) για την εκτέλεση του επίμαχου έργου προσωπικό απασχόλησε η ανάδοχος και όχι ο υπεργολάβος, β) στο από κατατεθέν στη Δ.Ο.Υ. συμφωνητικό περί διάλυσης της υπεργολαβίας αναφέρεται ρητώς ότι το έργο εκτελέστηκε από την ανάδοχο, η δε δήλωση αυτή συνεπάγεται αδυναμία τυχόν νόμιμης πληρωμής του υπεργολάβου και γ) μεταξύ των στοιχείων του φακέλου δεν υπάρχει τιμολόγιο του υπεργολάβου, αποδεικνύεται ότι η κρίσιμη σύμβαση

2 2 υπεργολαβίας παρέμεινε ανεκτέλεστη και οι παραληφθείσες εργασίες εκτελέστηκαν στο σύνολο τους από την ανάδοχο. Επομένως, η μη γνωστοποίηση και έγκριση της ανενεργούς σύμβασης υπεργολαβίας από το Δήμο Κ δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή. Κατ ακολουθία, η υπό κρίση δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. Δείτε το πλήρες κείμενο ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ Αποτελούμενο από την Πρόεδρό του Ελένη Λυκεσά, Σύμβουλο και τους Λήδα Χαραλαμπίδου, Πάρεδρο και Ανδρέα Σώκο, Εισηγητή (εισηγητή). Γραμματέας: Ιωάννης Αθανασόπουλος, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνήλθε στις 26 Μαρτίου 2019, για να αποφανθεί αν πρέπει να θεωρηθεί το 131, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Κ Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο 1. Με την από έκθεση της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Π ζητείται να αρθεί η διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ αυτής, βάσει της / πράξης επιστροφής, και του Δήμου Κ ( / έγγραφο επανυποβολής) για τη θεώρηση του ανωτέρω χρηματικού εντάλματος, ποσού 4.942,99 ευρώ, που αφορά στην πληρωμή του πρώτου λογαριασμού του έργου «Επισκευές δεξαμενών - αντλιοστασίων - Β Φάση». Κατά την Επίτροπο, μη νομίμως η ανάδοχος συνήψε υπεργολαβία χωρίς τη γνώση και έγκριση της Αναθέτουσας

3 3 Αρχής και μη νομίμως ανατέθηκε το σύνολο των εργασιών σε υπεργολάβο, διότι ο εργολάβος υποχρεούται να εκτελέσει τουλάχιστον το 70% της αξίας του έργου. 2. Ο ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις Οδηγίες και )» (Α 147), ορίζει στο άρθρο 165 ότι «1. Όταν συνάπτεται σύμβαση μίσθωσης έργου μεταξύ του αναδόχου δημόσιου έργου και άλλης εργοληπτικής επιχείρησης, για την κατασκευή μέρους του έργου που έχει αναληφθεί από τον ανάδοχο (υπεργολαβία), ο υπεργολάβος θεωρείται «εγκεκριμένος» ( ) μετά από έγκριση του κυρίου του έργου ή του φορέα κατασκευής όταν συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις: α) Ο υπεργολάβος έχει τα αντίστοιχα προσόντα για την εκτέλεση του έργου ( ) και ανήκει σε τάξη και κατηγορία έργου, αντίστοιχη με το ποσό της σύμβασης μίσθωσης έργου και β) Ο ανάδοχος, πριν από την εγκατάσταση του υπεργολάβου ( ) έχει γνωστο-ποιήσει στον κύριο του έργου ή στον φορέα κατασκευής τη σύμβαση υπεργο-λαβίας ( ) Ο κύριος του έργου ή ο φορέας κατασκευής μπορούν με απόφασή τους, που εκδίδεται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την ανωτέρω γνωστοποίηση, να μην εγκρίνουν την υπεργολαβία αυτή. Κατά την υπογραφή της σύμβασης εκτέλεσης ο ανάδοχος οφείλει να προσκομίσει την υπεργολαβική σύμβαση ( ) Η Διευθύνουσα Υπηρεσία υποχρεούται να κινήσει τη διαδικασία έκπτωσης του αναδόχου, εφόσον δεν συνάψει εν τέλει την υπεργο-λαβική σύμβαση ( )» και στο άρθρο 166 ότι «1. Για την αναγνώριση υπεργο-λάβου ως εγκεκριμένου ( ) υποβάλλεται στη Διευθύνουσα Υπηρεσία κοινή αίτηση του αναδόχου και του υπεργολάβου μαζί με πρωτότυπο συμφωνητικό και φάκελο δικαιολογητικών ( ) Στο συμφωνητικό της υπεργολαβίας πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένα οι εργασίες ή το μέρος του έργου που αναλαμβάνει ο υπεργολάβος, καθώς και η αξία της σύμβασης υπεργολαβίας ( ) 4. Η απόφαση έγκρισης ή μη της σύναψης της σύμβασης της προηγούμενης παραγράφου λαμβάνεται από τη διευθύνουσα υπηρεσία, μέσα στην αποκλειστική προθεσμία των δεκαπέντε (15) ημερών που ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 165 ( ) Μέχρι την έγκριση ή μέχρι την

4 4 παρέλευση της προθεσμίας αυτής δεν επιτρέπεται η σύμπραξη του υπεργολάβου στην κατασκευή του έργου ( )». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι για τη νόμιμη σύναψη σύμβασης υπεργολαβίας - δηλαδή σύμβασης με την οποία ο ανάδοχος εργολάβος αναθέτει με αμοιβή την εκτέλεση ορισμένων εργασιών σε τρίτον (υπεργολάβο), ο οποίος δεν συνδέεται με νομικό δεσμό με τον εργοδότη (κύριο του έργου), έναντι του οποίου μόνος υπεύθυνος για τις εκτελούμενες από τον υπεργολάβο εργασίες παραμένει ο εργολάβος (Α.Π. 119/2013 και Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 275/2016) - απαιτείται η προηγούμενη έγκριση της προς σύναψη υπεργολαβικής σύμβασης από τον κύριο του έργου. Η έγκριση αυτή παρέχεται είτε σιωπηρά, με την πάροδο άπρακτης της προβλεπόμενης αποκλειστικής προθεσμίας των δεκαπέντε ημερών από τη γνωστοποίηση εκ μέρους του αναδόχου εργολάβου στον κύριο του έργου της προς σύναψη υπεργολαβικής σύμβασης, είτε ρητά, με την έκδοση, εντός της ίδιας ως άνω προθεσμίας, σχετικής εγκριτικής πράξης. Η έλλειψη της εν λόγω έγκρισης συνιστά λόγο έκπτωσης του αναδόχου (ΕΣ ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 135/2018, 207/2016, 310/2015). 3. Στην υπό κρίση περίπτωση προκύπτει ότι μετά την ολοκλήρωση της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας, με την /2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Κ ανατέθηκε η εκτέλεση του έργου «ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΔΕΞΑΜΕΝΩΝ - ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΊΩΝ (Β ΦΑΣΗ)», προϋπολογισμού ,16 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., στην εταιρεία «Θ Χ Ε.Δ.Ε.» και υπογράφηκε το 284/ συμφωνητικό με συμβατικό αντάλλαγμα ,98 ευρώ, συμπερι-λαμβανομένου Φ.Π.Α.. Ακολούθησε η υπογραφή του από ιδιωτικού συμφωνητικού υπεργολαβίας, με το οποίο η ανωτέρω ανάδοχος ανέθεσε στον υπεργολάβο Α Τ τη συνολική κατασκευή του έργου, όπου ορίστηκε ότι για την πληρωμή του ο υπεργολάβος εκδίδει τιμολόγιο ποσού 97% της αντίστοιχης πιστοποίησης του έργου, εντός πέντε ημερών από την έκδοση αυτής, και το τιμολόγιο αυτό πρέπει να έχει ημερομηνία έκδοσης προγενέστερη εκείνης του τιμολογίου της αναδόχου προς τον κύριο του έργου. Το εν λόγω συμφωνητικό κατατέθηκε στη Δ.Ο.Υ. Αγίου Δ στις

5 5 (αρ. πρωτ. / ). Η ανωτέρω υπεργολαβία διαλύθηκε με το από συμφωνητικό μεταξύ των ανωτέρω (αρ. πρωτ. Δ.Ο.Υ. Αγίου Δ / ) με τίτλο «τροπο-ποίηση ιδιωτικού συμφωνητικού υπεργολαβίας», όπου αναφέρεται ότι «είχαμε καταθέσει ένα συμφωνητικό στις το οποίο δεν έχει υλοποιηθεί. Το ανωτέρω έργο το έχει αναλάβει και το εκτελεί η ανάδοχος (Χ.. Θ..) εξ ολοκλήρου και με το παρόν ζητάμε τη διακοπή του συμφωνητικού / ». Μετά την έκδοση του από ου Π.Π.Α.Ε. του έργου εκδόθηκε, σε εκτέλεση της 1ης από εντολής πληρωμής, το / τιμολόγιο της αναδόχου, Θ Χ, προς τον κύριο του έργου Δήμο Κ, ποσού 4.942,99 ευρώ, για την εξόφληση του οποίου εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Ήδη, με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος προσκομίστηκε αναλυτική περιοδική δήλωση οικοδομοτεχνικού έργου, που αφορά αποδοχές εργαζομένου για λογαριασμό της αναδόχου σε εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου, μηνός Μαΐου 2018, από την οποία αποδεικνύεται ότι, για το επίμαχο χρονικό διάστημα, προσωπικό απασχόλησε η ανάδοχος και όχι ο υπεργολάβος Μεταξύ δε των στοιχείων του φακέλου δεν υπάρχει τιμολόγιο του υπεργολάβου, με ημερομηνία προγενέστερη εκείνης του 17/ τιμολογίου της εργολάβου ή εντός πέντε ημερών από την έκδοση της πιστοποίησης του έργου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σύμβαση υπεργολαβίας. 4. Με αυτά τα δεδομένα και λαμβανομένων υπόψη ότι α) για την εκτέλεση του επίμαχου έργου προσωπικό απασχόλησε η ανάδοχος και όχι ο υπεργολάβος, β) στο από κατατεθέν στη Δ.Ο.Υ. συμφωνητικό περί διάλυσης της υπεργολαβίας αναφέρεται ρητώς ότι το έργο εκτελέστηκε από την ανάδοχο, η δε δήλωση αυτή συνεπάγεται αδυναμία τυχόν νόμιμης πληρωμής του υπεργολάβου και γ) μεταξύ των στοιχείων του φακέλου δεν υπάρχει τιμολόγιο του υπεργολάβου, αποδεικνύεται ότι η κρίσιμη σύμβαση υπεργολαβίας παρέμεινε ανεκτέλεστη και οι παραληφθείσες εργασίες εκτελέστηκαν στο σύνολο τους από την ανάδοχο. Επομένως, η μη γνωστοποίηση και έγκριση της ανενεργούς σύμβασης υπεργολαβίας από το Δήμο Κ δεν ασκεί εν προκειμένω επιρροή.

6 6 5. Κατ ακολουθία, η υπό κρίση δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 131, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Κ, δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΕΝΗ ΛΥΚΕΣΑ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΩΚΟΣ