Μέθοδοι υπολογισμού του Βασικού Μεταβολισμού

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μέθοδοι υπολογισμού του Βασικού Μεταβολισμού"

Σπύρος Αλεξίου
5 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μέθοδοι υπολογισμού του Βασικού Μεταβολισμού 1. Υπολογισμός ΒΜ με τον τύπο των Harris & Benedict (1919) Γυναίκες: ΒΜ = 655+(9,6xΒ)+(1,7xΥ)-(4,7xΗ) Άνδρες: ΒΜ = 66+(13,7xΒ)+(5xΥ)-(6,8xΗ) Β = Ιδανικό βάρος σε kg, Υ = ύψος σε cm, H = ηλικία σε έτη ενώ ΔΜΣ>30, χρησιμοποιούμε το διορθωμένο βάρος ΔΒ =ΙΒ+0,25x(ΠΒ-ΙΒ) (Cutts et al,1997) 2. Υπολογισμός ΒΜ με τον τύπο Mifflin St Jeor (1990) Γυναίκες: ΒΜ = 10xΒ xΥ - 5xΗ -161 Άνδρες: ΒΜ = 10xΒ xΥ 5xΗ + 5 Β = πραγματικό βάρος σε kg, Υ = ύψος σε cm, H = ηλικία σε έτη 3. Υπολογισμός ΒΜ με τον τύπο Owen ( ) Ενήλικες γυναίκες: ΒΜ = ,18 x Β Ενήλικες άνδρες: ΒΜ = ,2 x Β Όπου Β = πραγματικό βάρος 4. Υ Υπολογισμός ΒΜ με τον τύπο WHO/FAO/UNU (1985) (World Health Organization/ Food and Agriculture Organization/ United Nations University) Με βάση το σωματικό βάρος Με βάση το σωματικό Ηλικία BMR (kcal) βάρος και ύψος BMR (kcal) Άνδρες (15,3 x Β) (15,4xΒ) (27xΥ) (11,6 x Β) (11,3xΒ)+(16xΥ) >60 (13,5 x Β) (8,8xΒ)+(1.128xΥ) Γυναίκες (14,7 x Β) (13,3xΒ)+(334xΥ) (8,7 x Β) (8,7xΒ)-(25xΥ) >60 (10,5 x Β) (9,2xΒ)+(637xΥ) 302 όπου Β = πραγματικό βάρος σε kg Υ = σε m H = σε έτη Για υπέρβαρους και παχύσαρκους ασθενείς: Γυναίκες ετών: ΒΜR = (0,0621xΒ + 2,0357)x240 Γυναίκες ετών: ΒΜR = (0,0342xΒ + 3,5377)x240 Άνδρες ετών: ΒΜR = (0,0630xΒ + 2,8957)x240 Άνδρες ετών: ΒΜR = (0,0484xΒ + 3,6534)x240 1

2 5. Μέθοδος 24ώρου (Kraus, 2000 εμπειρική εξίσωση) Άνδρες : ΒΜ = Β x 1 x 24 (kcal/ημ.) Γυναίκες : ΒΜ = Β x 0,95 x 24 Όπου Β = Ιδανικό βάρος σε kg (kcal/ημ.) 6. Υπολογισμός ΒΜ με τον τύπο Schofield et al(1985) Ηλικία RMR (kcal) Άνδρες (17,7 x Β) (15,1 x Β) (11,5 x Β) (11,9 x Β) >75 (8,4 x Β) Γυναίκες (13,4 x Β) (14,8 x Β) (8,3 x Β) (9,2 x Β) >75 (9,8 x Β) όπου Β = πραγματικό βάρος σε kg 7. Μέθοδος άλιπου βάρους (Cunningham,1991) ΒΜ = (21,6 x FFM) (kcal/ημ.) Για αθλητές ΒΜ = (21,6 x FFM) Η Άλιπη Μάζα Σώματος (FFM σε kg) υπολογίζεται από τη σχέση: FFM = Β Β x (Λ/100) (kg) Όπου Β = πραγματικό βάρος σε kg και Λ = % λίπος του σώματος. 2

3 Υπολογισμός Ενεργειακών Αναγκών 1. ΕΑ= ΒΜ x PAL το PAL, συντελεστής που λαμβάνει υπόψη του τη φυσική δραστηριότητα εργασίας και ελεύθερου χρόνου (η τιμή PAL εμπεριέχει την τιμή ΘΕΤ) Επίπεδο Φυσικής Δραστηριότητας - PAL Εκτός εργασίας Εργασία Ελαφριά Μέτρια Έντονη Α Γ Α Γ Α Γ ελαφριά 1,4 1,4 1,6 1,5 1,7 1,5 Μέτρια 1,5 1,5 1,7 1,6 1,8 1,6 Έντονη 1,6 1,6 1,8 1,7 1,9 1,7 όπου 2. ΕΑ = ΒΜ + ΦΔ + ΘΕΤ ΒΜ = με τον τύπο Harris & Benedict ΘΕΤ = 5% ΒΜ, ΦΔ = 20% ΒΜ για πολύ ελαφριά εργασία (π.χ. άτομα με κινητικά προβλήματα, ηλικιωμένοι), ΦΔ = 30% ΒΜ, για ελαφριά εργασία (π.χ. υπάλληλοι γραφείου, άνεργοι, νοικοκυρές με μηχανικές ευκολίες), ΦΔ = 40% ΒΜ για μέση εργασία (π.χ. άτομα στην ελαφρά βιομηχανία, φοιτητές, πωλητές), ΦΔ = 50-60% ΒΜ, για βαριά εργασία (π.χ. εργάτες, επαγγελματίες χορευτές, αθλητές) ΦΔ = 70-80% για πολύ βαριά εργασία (π.χ. οικοδόμοι, ποδοσφαιριστές, ξυλοκόποι), ΑΣΚΗΣΕΙΣ Περιστατικό 1 ο : Η Μαρία είναι 32 ετών, 1.65m και 75 κιλά. Έχει περίμετρο καρπού 14.8cm. Εργάζεται σε γραφείο και δεν έχει κάποια ιδιαίτερη απασχόληση τον ελεύθερο της χρόνο. Περιστατικό 2 ο : Ο Γιάννης είναι 25 ετών, 1.82 m και 85 κιλά. Περίμετρος καρπού 18cm και ποσοστό λίπους 15%. Εργάζεται ως σερβιτόρος και πάει γυμναστήριο 3 φορές την εβδομάδα. Αξιολογήστε και υπολογίστε τις ενεργειακές ανάγκες. 3

4 Υπολογισμός σωματικού λίπους - Υπολογισμός επιθυμητού βάρους σε συνάρτηση με το επιθυμητό λίπος Οι αυξομειώσεις του βάρους οφείλονται κυρίως στη λιπώδη μάζα. Η μέτρηση του λίπους καθιστά δυνατό τον υπολογισμό του επιθυμητού βάρους που μπορεί να αποκτήσει ένα άτομο με κατάλληλο διαιτολόγιο ή και συνδυασμό με άθληση. Α. Μέτρηση σωματομετρικών παραμέτρων Η μέθοδος στηρίζεται σε πίνακες (Mc Ardle W.D., Katch F.I., Katch V.L.: «Exercise Physiology» Lea and Febiger 1981) που περιέχουν για τέσσερις ομάδες ατόμων κατά φύλο και ηλικία, μεγάλο αριθμό σωματομετρικών παραμέτρων: Βραχίονας, Γάμπα, Μέση, Μηρός, Περιφέρεια, Πήχης. Οι τέσσερις ομάδες ατόμων και οι αντίστοιχες σωματομετρικές παράμετροι είναι οι εξής: ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Βραχίονας δεξιός + Γάμπα δεξιά + Μέση Μηρός δεξιός + + Περιφέρεια + Πήχης δεξιός Μετρήσεις: Μέση: 2,5cm πάνω από τον αφαλό Περιφέρεια: μέγιστο μήκος με ενωμένες φτέρνες Μηρός : στο άνω μέρος, ακριβώς λίγο πιο κάτω από την περιφέρεια. Βραχίονας: τεντωμένο χέρι, παλάμη ανοιχτή, κλειστά δάκτυλα. Μέτρηση μεταξύ ώμου και αγκώνα. Πήχης: όπως στον βραχίονα. Μέτρηση του μέγιστου μήκους. Γάμπα: μέτρηση του μέγιστου μήκους. 4

Οι μαθηματικές σχέσεις για κάθε μία από τις τέσσερις ομάδες είναι: Άνδρες 17-26 % λίπος = 1,457.(ΒΡ) + 0,517.(ΜΕ) 2,138.(ΠΗ) 10,2 % λίπος = 1,457.(ΒΡ) + 0,517.(ΜΕ) 2,138.(ΠΗ) 14,2 αθλητές Άνδρες 27-50 % λίπος = 0,413.

5 Οι μαθηματικές σχέσεις για κάθε μία από τις τέσσερις ομάδες είναι: Άνδρες % λίπος = 1,457.(ΒΡ) + 0,517.(ΜΕ) 2,138.(ΠΗ) 10,2 % λίπος = 1,457.(ΒΡ) + 0,517.(ΜΕ) 2,138.(ΠΗ) 14,2 αθλητές Άνδρες % λίπος = 0,413.(ΠΕ) + 0,353.(ΜΕ) 1,182.(ΠΗ) 15 % λίπος = 0,413.(ΠΕ) + 0,353.(ΜΕ) 1,182.(ΠΗ) 19 αθλητές Γυναίκες % λίπος = 0,526.(ΜΕ) + 0,819.(ΜΗ) 1,697.(ΠΗ) 19,6 % λίπος = 0,526.(ΜΕ) + 0,819.(ΜΗ) 1,697.(ΠΗ) 22,6 αθλήτριες Γυναίκες % λίπος = 0,467.(ΜΕ) + 0,486.(ΜΗ) 0,569.(ΓΑ) 18,4 % λίπος = 0,467.(ΜΕ) + 0,486.(ΜΗ) 0,569.(ΓΑ) 21,4 αθλήτριες Στους αθλητές και αθλήτριες συμπεριλαμβάνονται όσοι αθλούνται έντονα τουλάχιστον 4 ώρες την εβδομάδα. ΒΡ = βραχίονας ΠΕ = περιφέρεια ΓΑ = γάμπα ΠΗ = πήχης ΜΕ = μέση ΜΗ = μηρός Β. Υπολογισμός του επιθυμητού βάρους με μέτρηση του σωματικού λίπους Από το ποσοστό του σωματικό λίπος και το βάρος του ατόμου μπορούμε να υπολογίσουμε είτε το κανονικό είτε το επιθυμητό βάρος με τη σχέση : όπου Λ1 και Β1 το % λίπος και το βάρος αντίστοιχα του ατόμου 5

6 Λ2 και Β2 το % λίπος και το βάρος που πρέπει να αποκτήσει το άτομο (κανονικό λίπος και κανονικό βάρος) ή επιθυμεί να αποκτήσει (επιθυμητό λίπος και επιθυμητό βάρος). Το αποτέλεσμα της παραπάνω σχέσης στηρίζεται στην παραδοχή ότι η μεταβολή του βάρους (αύξηση ή ελάττωση) είναι προσεγγιστικά ίση με τη μεταβολή του λίπους, γεγονός που δεν ευσταθεί απόλυτα εφ όσον είναι γνωστό ότι η μεταβολή του βάρους οφείλεται στο λιπώδη ιστό ο οποίος εκτός του λίπους περιέχει και άλλα συστατικά (πρωτεΐνες, νερό). Γι αυτό το λόγο η παραπάνω σχέση είναι προσεγγιστική και δίνει καλύτερα αποτελέσματα όσο μικρότερη είναι η απόλυτη τιμή της διαφοράς Λ2-Λ1 που σημαίνει ότι όσο το άτομο πλησιάζει το κανονικό ή το επιθυμητό βάρος με τη δίαιτα που ακολουθεί, τόσο ακριβέστεροι είναι οι υπολογισμοί. Επομένως κατά τη διάρκεια της μεταβολής (συνήθως μείωσης) του βάρους ενός ατόμου, είναι προτιμότερο να μετράμε το % λίπος και να κάνουμε υπολογισμούς με την παραπάνω σχέση σε ενδιάμεσα στάδια και όχι μόνο κατά την έναρξη της υποθερμιδικής δίαιτας. Αντίστοιχα αποτελέσματα μας δίνει και ο επόμενος τύπος όπου αντί για το ποσοστό του σωματικού λίπους χρησιμοποιούμε την ελεύθερη λίπους μάζα σώματος (ΕΛΜΣ): ΑΣΚΗΣΗ Γυναίκα 36 ετών 115,5κιλά και ύψος 1,63m. Τα αποτελέσματα τις λιπομέτρησης δίνονται παρακάτω. 1. Αξιολογήστε τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις. 2. Υπολογίστε το επιθυμητό βάρος με βάση το επιθυμητό λίπος FAT % 55,5 FAT kg 64,1 T.FAT % 25>31 BMI 43,5 BMR 1433 T.WGT kg 59<71 LEAN kg 51,4 LEAN % 44,5 WATER lt 37,6 WATER % 32,6 TagerWater 48>55 Υποσημείωση: Για τους ενήλικες άνδρες η µέση τιµή του ποσοστού λίπους είναι 15%, ενώ άτοµα µε τιµές κάτω από 5% ή πάνω από 25% διατρέχουν κίνδυνο για την υγεία τους λόγω υποσιτισµού ή παχυσαρκίας αντίστοιχα. Στις 6

7 ενήλικες γυναίκες η µέση τιµή είναι 23%, φυσιολογικό είναι 8% και 32% αντίστοιχα. ενώ το κατώτερο και το ανώτερο όριο που θεωρείται 7

Σχετικά έγγραφα

Υπολογισμός των ενεργειακών απαιτήσεων. Αντωνία Ματάλα Σεπτέμβριος 2017

Υπολογισμός των ενεργειακών απαιτήσεων Αντωνία Ματάλα Σεπτέμβριος 2017 Ισοζυγίο ενέργειας (ΙΕ) = Ενεργειακή πρόσληψη - Ενεργειακή δαπάνη Προκειμένου για τον ενεργειακό μεταβολισμό των ζωντανών οργανισμών,