Τι είναι μια «ρουμπρίκα» αξιολόγησης; (assessment rubric ) Αναζητήστε την λέξη..

Transcript

1 Τι είναι μια «ρουμπρίκα» ; (assessment rubric ) Αναζητήστε την λέξη..

2 Κλίμακες διαβαθμισμένων κριτηρίων Ρουμπρίκες (assessment rubric)

3 Συζήτηση (10 ) Αναφέρατε από την γνώση που πήρατε στα προηγούμενα εξάμηνα αλλά και από την εμπειρία σας τρόπους των μαθητών Σκεφτείτε τα θετικά και τα αρνητικά ίσως σημεία αυτών των τρόπων Πώς θα θέλατε να αξιολογηθείτε διαφορετικά;

4 Τι είναι: Η κλίμακα διαβαθμισμένων κριτηρίων (ρουμπρίκα ) είναι μία μορφή μαθητικής Είναι: διαβαθμισμένες κλίμακες περιγραφικής με αυτοσχέδια κριτήρια

5 Αξιολόγηση μαθητή Η αξιολόγηση χρησιμοποιείται στην μαθησιακή διαδικασία ως μηχανισμός: (α) παρακολούθησης της επίδοσης των μαθητών της ανάπτυξης δεξιοτήτων και της συμπεριφοράς τους, ώστε: να επισημαίνονται οι ελλείψεις και να προτείνονται βελτιώσεις (β) διαμεσολάβησης ώστε: Δείκτης παιδαγωγικής ποιότητας να ανατροφοδοτείται η όλη διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης

6 Παραδείγματα τεχνικών Γραπτή/προφορική εξέταση Βαθμολόγηση παραδοσιακή τεχνική (προσανατολίζεται στην απομνημόνευση) Παρατήρηση κίνηση στην τάξη επικοινωνία με συμμαθητές πρωτοβουλίες σε εργασίες (π.χ. σε projects), κ.λπ. Φάκελος εργασιών (portfolio) Αυτο-αξιολόγηση Συμμετοχική αξιολόγηση (μαθητές & εκπαιδευτικός μέσα από συζήτηση) Συναδελφική (ή ομότιμη) (μία ομάδα μαθητών αξιολογεί την εργασία μιας άλλης) κ.ά. εναλλακτικές τεχνικές (προσανατολίζονται στην διαχείριση της γνώσης)

7 Βαθμολόγηση των γνώσεων Τρόπος σε 10-βάθμια ή 20-βάθμια κλίμακα (Μηχανισμός διαχωρισμού «καλού» μαθητή ανάλογα με το επίπεδο «αριστείας» στην κλίμακα βαθμολόγησης) Αποτέλεσμα: Οι μαθητές δεν αξιολογούνται ως προς άλλες ικανότητες Επικεντρώνονται στον βαθμό και όχι στις πραγματικές γνώσεις Μεταφέρουν την νοοτροπία της βαθμολογικής στην κοινωνική συμπεριφορά Οι καθηγητές απλά υπάρχουν για την απόδοση μιας ανταμοιβής (καλός βαθμός) ή τιμωρίας (κακός βαθμός) Το σχολείο χάνει τον πραγματικό του ρόλο, τον πολιτιστικό

8 Μορφή: Περιγραφική αξιολόγηση Τρόπος που «περιγράφει» την συνολική εικόνα του μαθητή προβάλλονται έτσι : τα δυνατά σημεία & παράλληλα οι αδυναμίες Οφέλη: η δυνατότητα της διαδικασίας από τον ίδιο τον μαθητή η δυνατότητα αυτο- η δυνατότητα συμμετοχικής & συναδελφικής η διαμόρφωση μιας πολιτικής δίχως κατάταξη των μαθητών

9 Δομικά στοιχεία Ρουμπρίκας Αξ. Κριτήρια Κριτήριο 1 ο Βάζουμε όσα κριτήρια χρειάζονται Κριτήριο 2 ο Κριτήριο 3 ο Κριτήριο 4 ο... Τα κριτήρια πρέπει να είναι σαφή και κατανοητά

10 Δομικά στοιχεία Ρουμπρίκας Αξ. Μπορούμε να έχουμε από 1 έως περισσότερα επίπεδα επίδοσης Κριτήρια Εξαιρετική Μέτρια Χαμηλή Αποτέλεσμα (π.χ. βαθμοί) Κριτήριο 1 ο Κριτήριο 2 ο Κριτήριο 3 ο... Κριτήριο 4 ο...

11 Δομικά στοιχεία Ρουμπρίκας Αξ. Μπορούμε να έχουμε από 1 έως περισσότερα επίπεδα επίδοσης Κριτήρια Εξαιρετική Μέτρια Χαμηλή Αποτέλεσμα (π.χ. βαθμοί) Κριτήριο 1 ο Περιγραφή για 1 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 1 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 1 ο χαμηλής επίδοσης Βάζουμε όσα κριτήρια χρειάζονται Κριτήριο 2 ο Κριτήριο 3 ο Περιγραφή για 2 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 3 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 2 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 3 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 2 ο χαμηλής επίδοσης Περιγραφή για 3 ο χαμηλής επίδοσης... Κριτήριο 4 ο... Περιγραφή για 4 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 4 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 4 ο χαμηλής επίδοσης Σύνολο (αν π.χ. βαθμοί)= Τα κριτήρια πρέπει να είναι σαφή και κατανοητά Ο εκπαιδευτικός πρέπει να δίνει παραδείγματα στις περιγραφές του/διαβάθμιση ώστε ο κάθε μαθητής να μπορεί να αξιολογήσει και να αυτοαξιολογηθεί Μία ρουμπρίκα δημιουργείται για ένα μάθημα, μία εργασία, ή και ένα σύνολο εργασιών (π.χ. αξιολόγηση ενός ολόκληρου σχολικού έτους)

12 Είδη Ρουμπρικών Αξ. 1 ο είδος Ολιστικές ρουμπρίκες (holistic): η αξιολόγηση αφορά ένα κριτήριο μόνο σχετικά με τη συνολική επίδοση του μαθητή σε ένα μάθημα ή μία εργασία ή μία δραστηριότητα χρησιμοποιείται κυρίως ως τελική αξιολόγηση Αποτέλεσμα Εξαιρετική Μέτρια Χαμηλή Καμία Περιγραφή ς Περιγραφή Εξαίρετης ς Περιγραφή Μέτριας ς Περιγραφή Χαμηλής ς Περιγραφή Μηδενικής ς

13 Παράδειγμα ολιστικής ρουμπρίκας Αξ. στο παράδειγμα ως κριτήριο έχουμε μια παρουσίαση Αποτέλεσμα Άριστη παρουσίαση Καλή παρουσίαση Μέτρια παρουσίαση Φτωχή παρουσίαση Περιγραφή ς Περιγράφει πολύ παραστατικά την ιδέα του θέματος. Δίνει πλούσιο υλικό και πληροφορίες. Η δομή έχει σαφήνεια και συνέχεια Η περιγραφή δίνει μια σχετική ιδέα του θέματος χωρίς να το ολοκληρώνει. Κάπου χάνεται η συνέχεια της δομής χωρίς να ξεφεύγει από το θέμα. Δίνει επαρκείς πληροφορίες Δεν είναι τεκμηριωμένη αρκετά. Θα μπορούσε να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα. Αν και κατανοητό, ο ακροατής δεν λαμβάνει επαρκή γνώση του αντικειμένου προς παρουσίαση Η παρουσίαση ήταν εκτός θέματος. Ελλιπής από υλικό και πληροφορίες και ακατανόητη δομή. Ο ακροατής δεν κατάλαβε το θέμα.

14 Είδη Ρουμπρικών Αξ. 2 ο είδος Αναλυτικές ρουμπρίκες (analytics): αποτελούνται από 2 ή/και περισσότερα κριτήρια κάθε κριτήριο αξιολογείται με διαφορετική περιγραφή αν βαθμολογείται αριθμητικά, στο τέλος δίνεται και το σύνολο χρησιμοποιείται κυρίως ως διαμορφωτική αξιολόγηση Κριτήρια Κριτήριο 1 ο Κριτήριο 2 ο Κριτήριο 3 ο Κριτήριο 4 ο Εξαιρετική Περιγραφή για 1 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 2 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 3 ο εξαίρετης επίδοσης Περιγραφή για 4 ο εξαίρετης επίδοσης Μέτρια Περιγραφή για 1 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 2 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 3 ο μέτριας επίδοσης Περιγραφή για 4 ο μέτριας επίδοσης Χαμηλή Περιγραφή για 1 ο χαμηλής επίδοσης Περιγραφή για 2 ο χαμηλής επίδοσης Περιγραφή για 3 ο χαμηλής επίδοσης Περιγραφή για 4 ο χαμηλής επίδοσης 5 ο Αποτέλεσμα (π.χ. βαθμοί) Σύνολο (αν π.χ. βαθμοί)=

15 Παράδειγμα αναλυτικής ρουμπρίκας Αξ. Κριτήρια για ένα διδακτικό σενάριο (Δ.Σ.) Εξαιρετική (βαθμός=5) Καλή (βαθμός=4) Μέτρια (βαθμός=3) Χαμηλή (βαθμός=2) Βαθμός Δομή & Πληρότητα Δομείται με σαφήνεια και πληρότητα σε όλες του τις πτυχές Κάποια σημεία του σεναρίου είναι ασαφή. Κατανοητό σενάριο, με αρκετές όμως ελλείψεις και αρκετές ασάφειες στην περιγραφή του Το σενάριο δύσκολα γίνεται κατανοητό. Διαδικασία (επαναληπτικότητα) Ένας εκπαιδευτικός μπορεί να ακολουθήσει ακριβώς τα βήματα της διδακτικής πράξης στη τάξη Ένας εκπαιδευτικός πρέπει να σκεφτεί κάποιες προσθήκες για να το καταφέρει Δύσκολα γίνεται κατανοητός ο τρόπος που έγινε η διδασκαλία. Χρειάζονται πολλές προσωπικές παρεμβάσεις για να επαναληφθεί Για να ακολουθήσει κάποιος τη συγκεκριμένη διαδικασία είναι σαν να το δημιουργεί μόνος του εξ αρχής Γλώσσα και κατανόηση Ο τρόπος ανάλυσης και εξιστόρησης της όλης διαδικασίας είναι σαφής Δεν υπάρχουν εκτός εξαιρέσεων δυσκολίες στην κατανόηση της αλληλουχίας των πράξεων Με δυσκολία αντιλαμβάνεται κάποιος μέσω του γραπτού λόγου την όλη διαδικασία Είναι πολύ δύσκολο να γίνει κατανοητή η ακριβής αλληλουχία των πτυχών του Δ.Σ. Σύνολο=

16 Χαρακτηριστικά ολιστικών ρουμπρικών Αξ. Θετικά (+): είναι πιο εύκολες στη δημιουργία τους και από θέμα χρόνου και από θέμα κόπου αλλά και στην εφαρμογή τους είναι περισσότερο κατανοητές από τους μαθητές, κυρίως των μικρών ηλικιών Αρνητικά (-): δεν παρέχουν ευκολία αυτο στον μαθητή εφόσον δεν δίνεται δυνατότητα αναγνώρισης των λαθών του

17 Χαρακτηριστικά αναλυτικών ρουμπρικών Αξ. Θετικά (+): ο εκπαιδευτικός: μπορεί να προσδιορίσει ποια σημεία του μαθήματος χρειάζονται περισσότερο προσοχή ο μαθητής: μπορεί να εντοπίσει τα αδύνατα σημεία του Αρνητικά (-): χρειάζεται πολύ χρόνο και κόπο για τη δημιουργία & την εφαρμογή

18 Πώς δημιουργώ/σχεδιάζω μια ρουμπρίκα Αξ. Σχεδιασμός του διδακτικού σεναρίου Επιλογή κριτηρίων Απαρίθμηση των επιπέδων επίδοσης (& της διαβαθμισμένης κλίμακας ) Περιγραφή των επιπέδων επίδοσης (προαιρετικά: διαμορφωτική αξιολόγηση ρουμπρίκας) Τελική ρουμπρίκα Μέσα από μια ρουμπρίκα ελέγχου (μετα-ρουμπρίκα), κοιτάμε αν η ρουμπρίκα μας πληροί συγκεκριμένα κριτήρια μάθησης

19 Μετα-ρουμπρίκα ρουμπρικών πηγή:

20 Βιβλιογραφία Μανωλάκος, Π. (2010). Η αξιολόγηση του μαθητή, Εφαρμοσμένη Παιδαγωγική, Περιοδική Ηλεκτρονική Έκδοση του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.), τ. 1, σ. 1-8, Διαθέσιμο στο: Μαυρομμάτης, Ι., Ζουγανέλη, Α., Καυκά, Δ. & Στεργίου, Π. (2007), Αξιολόγηση του μαθητή, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, τ. 13, σ , Διαθέσιμο στο: Πετροπούλου, Ο., Κασιμάτη, Α. & Ρετάλης, Σ. (2015), Σύγχρονες μορφές εκπαιδευτικής με αξιοποίηση εκπαιδευτικών τεχνολογιών, [ηλεκτρ. βιβλ.] Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, Διαθέσιμο στο: