Δηδηθή Δπηζηεκνληθή Δξγαζία. Μεζνδνινγία ζρεδηαζκνύ θπηηαξηθνύ δηθηύνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο (Cell Planning) Εέξβαο Παλαγηψηεο Α.Μ.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Δηδηθή Δπηζηεκνληθή Δξγαζία. Μεζνδνινγία ζρεδηαζκνύ θπηηαξηθνύ δηθηύνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο (Cell Planning) Εέξβαο Παλαγηψηεο Α.Μ."

Transcript

1 Δηδηθή Δπηζηεκνληθή Δξγαζία Μεζνδνινγία ζρεδηαζκνύ θπηηαξηθνύ δηθηύνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο (Cell Planning) Εέξβαο Παλαγηψηεο Α.Μ. 25 Δπηβιέπσλ: Γ. Οηθνλφκνπ Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο 1

2 ΠΡΟΛΟΓΟ Ζ παξνχζα δηαηξηβή απνηέιεζε ηε δηπισκαηηθή κνπ εξγαζία ζην πιαίζην ηνπ δηαηκεκαηηθνχ κεηαπηπρηαθνχ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξψλ, Ζιεθηξνληθή θαη Δπεμεξγαζία ηεο Πιεξνθνξίαο. Αληηθείκελν ηεο ήηαλ ε κειέηε ηεο κεζνδνινγίαο ζρεδηαζκνχ ελφο θπηηαξηθνχ δηθηχνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο. ε απηφ ην ζεκείν ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηνλ Αλαπιεξσηή Καζεγεηή ηνπ ηκήκαηνο Κχξην Γεψξγην Οηθνλφκνπ, πνπ κε εκπηζηεχηεθε θαη κνπ έδσζε ηε δπλαηφηεηα λα αζρνιεζψ κε έλα ηφζν ελδηαθέξνλ ζέκα. Νηψζσ επίζεο ηελ ππνρξέσζε λα επραξηζηήζσ ηνλ Κχξην πχξν Λνχβξν, πνπ κε ηηο γλψζεηο, ηηο ζπκβνπιέο θαη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ ζηάζεθε πνιχηηκνο αξσγφο ζηελ πξνζπάζεηα κνπ λα παξνπζηάζσ κία άξηηα νινθιεξσκέλε εξγαζία. Ο ζπγγξαθέαο, ΕΔΡΒΑ ΠΑΝΑΓΗΧΣΖ 2

3 ΠΔΡΗΛΖΦΖ ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία αξρηθά πεξηγξάθεηαη ε αξρηηεθηνληθή θαη νη ιεηηνπξγίεο ηνπ δηθηχνπ GSM θαη γίλεηαη αλαθνξά ζηηο λέεο ππεξεζίεο θαη ηερλνινγίεο πνπ πξνζηέζεθαλ ζ απηφ γηα ηελ βειηίσζε θαη εμέιημή ηνπ (GPRS, EGPRS). Καηφπηλ, γίλεηαη αλαθνξά ζηνλ ηξφπν ππνινγηζκνχ ηεο ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο πνπ απνηειεί ζρεδηαζηηθφ θξηηήξην γηα έλα θπηηαξηθφ δίθηπν θαη ζηα πεξηζψξηα πνπ πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ζηε ζρεδίαζε γηα ηελ αληηζηάζκηζε ησλ απσιεηψλ ζηελ ηζρχ ηνπ ζήκαηνο. Έπεηηα πεξηγξάθνληαη δχν απιά κνληέια ξαδηνδηάδνζεο θχκαηνο ρξήζηκα γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο θπηηαξηθήο αθηίλαο. ηελ ζπλέρεηα, πξαγκαηνπνηείηαη κία αλαθνξά ζηελ ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε θαη ηε δηαζηαζηνπνίεζε θαλαιηψλ ζηα θχηηαξα ψζηε λα κπνξνχλ απηά λα εμππεξεηήζνπλ δεδνκέλα θνξηία θίλεζεο. Ζ δηαζηαζηνπνίεζε γίλεηαη κε ηε ρξήζε ηνπ ηειεπηθνηλσληαθνχ κνληέινπ Erlang-B. Αθνινπζνχλ ιίγα ιφγηα γηα ηε ζρεδίαζε θαη θαηαλνκή κέζσ δηαθφξσλ κνηίβσλ ζρεδίαζεο, ησλ ζπρλνηήησλ ζηα θχηηαξα ηνπ δηθηχνπ. ην ηειεπηαίν πιένλ θεθάιαην παξαηίζεληαη πξαγκαηηθέο κειέηεο θπηηαξηθήο θάιπςεο βαζηζκέλεο ζε κνληέια πνπ παξνπζηάδνληαη ζην ηξίην θεθάιαην θαζψο θαη κειέηεο ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο. 3

4 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟ 1 ΠΔΡΗΛΖΦΖ... 2 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ... 3 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΔΗΑΓΧΓΖ Γηαδηθαζία ζρεδίαζεο θπηηαξηθνχ δηθηχνπ Βήκα 1 ν : Αλάιπζε ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο θαη θάιπςεο (Απαηηήζεηο ζπζηήκαηνο) Βήκα 2 ν : Αξρηθφο ζρεδηαζκφο θπηηάξνπ Βήκα 3 ν : Έξεπλεο (θαη ξαδηνκεηξήζεηο) Βήκα 4 ν : Σειηθφ πιάλν θπηηάξσλ Βήκα 5 ν : Τινπνίεζε Βήκα 6 ν : Ρχζκηζε ζπζηήκαηνο ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΣΟ ΤΣΖΜΑ GSM Σν παγθφζκην ζχζηεκα θηλεηψλ επηθνηλσληψλ (GSM) Γηθηπα βαζηζκέλα ζην GSM πξφηππν Aξρηηεθηνληθή ηνπ ζπζηήκαηνο GSM Κηλεηή κνλάδα Σεξκαηηθή ζπζθεπή Βαζκίδα Σαπηφηεηαο πλδξνκεηή (θάξηα SIM) χζηεκα ηαζκνχ Βάζεο (BSS-Base Station SubSystem) BSC BTS χζηεκα Γηθηχνπ θαη Κφκβνπ Μεηαγσγήο (NSS) χζηεκα Λεηηνπξγηψλ θαη Τπνζηήξημεο (OSS) Οη γεσγξαθηθέο πεξηνρέο ηνπ δηθηχνπ GSM Λεηηνπξγίεο ηνπ δηθηχνπ GSM Μεηάδνζε Γηαρείξηζε ξαδην-θάζκαηνο, RR (Radio Resources Management) Μεηαγσγή Γηαρείξηζε θηλεηηθφηεηαο Γηαρείξηζε ζέζεο ζπλδξνκεηή Πηζηνπνίεζε θαη Αζθάιεηα Γηαρείξηζε Δπηθνηλσλίαο Έιεγρνο θιήζεσλ Γηαρείξηζε Πξφζζεησλ Τπεξεζηψλ Γηαρείξηζε χληνκσλ Μελπκάησλ Λεηηνπξγία, Γηνίθεζε θαη πληήξεζε Γηαζχλδεζε θηλεηνχ θαη ηαζκνχ Βάζεο (Air Interface) Αλάζεζε ζπρλνηήησλ Σερληθή πνιιαπιήο πξφζβαζεο (FDMA θαη TDMA) FDMA θαη TDMA

5 2.5.3 Γεληθά γηα ηα θαλάιηα ζην GSM ζχζηεκα Λνγηθά θαλάιηα Καλάιηα νκηιίαο, TCH (Traffic Channels) Καλάιηα ειέγρνπ Καλάιηα εθπνκπήο (Broadcast Channels-BCH) Αθηεξσκέλα θαλάιηα (Dedicated Channels) Κνηλά θαλάιηα ειέγρνπ (Common control channels) Hyperframes, Superframes θαη multiframes Ρηπέο (Bursts) GPRS Αξρηηεθηνληθή Φπζηθά - Λνγηθά θαλάιηα ηνπ GPRS Radioblocks EGPRS (ENHANCED GPRS) Σερλνινγία EDGE...41 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ ΜΗΑ ΔΗΑΓΧΓΖ ΣΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ... Error! Bookmark not defined. 3.1 Δγθαηάζηαζε νηθίζθσλ BTS - Απαηηήζεηο. Error! Bookmark not defined. 3.2 Έιεγρνο ιεηηνπξγηθφηεηαο δηθηχνπ Βαζηθέο ζεσξήζεηο ρεηηθή ζέζε κε ην θαλνληθφ πιάλν ξαδηνθάιπςεο Υψξνο γηα θεξαίεο Γηαρσξηζκφο θεξαηψλ Κνληηλά αληηθείκελα Υψξνο γηα ξαδηνεμνπιηζκφ Παξνρή ηζρχνο/δθεδξηθέο κπαηαξίεο Εεχμε κεηάδνζεο Μειέηε ηεο πεξηνρήο εμππεξέηεζεο πκβφιαην κε ηνλ ηδηνθηήηε Ραδηνκεηξήζεηο Παξάκεηξνη απσιεηψλ δξφκνπ Γηαθνξηθή ιήςε ρξφλνπ... Error! Bookmark not defined Γεκηνπξγία παξεκβνιψλ απφ ζπλεγθαηεζηεκέλνπο πνκπνχο Εψλε ιεηηνπξγίαο ζπζηεκάησλ GSM Υαξαθηεξηζηηθά εμνπιηζκνχ Κηλεηνί ζηαζκνί Παξειθφκελα εγθαηάζηαζεο θεξαίαο Feeders θαη jumpers ηαζκνχ Βάζεο Δμσηεξηθά θίιηξα TMA (Tower Mounted Amplifiers) Γηαθνξηθή ιήςε Γηαθνξηθή ιήςε δχν δξφκσλ (2 way diversity) Κπηηαξηθή θάιπςε (Cell Coverage) Οξηζκνί

6 Απαηηνχκελε έληαζε ζήκαηνο(required Signal Strength,SS req ) ηάζκε ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο (Design Level) Πεξηζψξηα (margins) Γηαιείςεηο Rayleigh Λνγαξηζκνθαλνληθέο απψιεηεο (Log-normal fading) Πεξηζψξηα νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο Παξεκβνιέο Απψιεηεο αλζξψπηλνπ ζψκαηνο Απψιεηεο εηζρψξεζεο ζε φρεκα (Car Penetration Loss, CPL) ηάζκεο ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο Κάιπςε ζε εμσηεξηθνχο ρψξνπο θαη εληφο νρεκάησλ Δζσηεξηθή θάιπςε ρεδίαζε θπηηαξηθνχ ζπζηήκαηνο (Cell Planning) Μνληέια ξαδηνδηάδνζεο θχκαηνο Πξνυπνινγηζκφο ηζρχνο ξαδηνδεχμεο Πξνυπνινγηζκφο Κάησ Εεχμεο (Downlink Budget) Πξνυπνινγηζκφο Άλσ Εεχμεο (Uplink Budget) Ηζνζθειηζκφο ηζρχνο ( Power Balance) Ηζνζθειηζκφο ηζρχνο ρσξίο εληζρπηή ΣΜΑ Ηζνζθειηζκφο ηζρχνο κε ΣΜΑ ζηελ θεξαία Μέγεζνο θπηηάξνπ Πεξηζψξηα νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο θαηφπηλ πξνζνκνηψζεσλ. 82 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΓΗΑΣΑΗΟΠΟΗΖΖ ΚΗΝΖΖ ΚΤΣΣΑΡΟΤ Γηαζηαζηνπνίεζε θαλαιηψλ θαη ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο Υξεζηκνπνίεζε θαλαιηνχ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΥΔΓΗΑΜΟ ΤΥΝΟΣΖΣΧΝ ρεδηαζκφο ζπρλνηήησλ ηξαηεγηθέο απφθαζεο ζρεδηαζκνχ ζπρλνηήησλ ηξαηεγηθέο θαηαλνκήο ζπρλνηήησλ ηαηηθά ζχλνια ζπρλνηήησλ Μνηίβν πνιιαπιήο επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ,mrp FLP Μνηίβν (Fractional Load Planning) FLP 1/ FLP 1/ Hardware εμππεξέηεζεο παθέησλ δεδνκέλσλ Μέζνδνη εθρψξεζεο ζπρλνηήησλ Απηφκαηε θαηαρψξεζε ζπρλνηήησλ Με απηφκαηε θαηαρψξεζε ζπρλνηήησλ Δθηίκεζε πιάλνπ ζπρλνηήησλ Κψδηθαο ρξσκάησλ δηθηχνπ (NCC) θαη θψδηθαο ρξσκάησλ ηαζκνχ Βάζεο (BCC) ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ΜΔΛΔΣΖ ΥΔΓΗΑΖ ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ Δηζαγσγή Κξηηήξηα ζρεδίαζεο - Κπηηαξηθή θάιπςε Τπνινγηζκφο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM

7 6.2.2 Τπνινγηζκφο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM Τπνινγηζκφο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM Τπνινγηζκφο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM Μειέηε ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο Τπνινγηζκφο ηνπ αξηζκνχ ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ κπνξεί λα ππνζηεξίμεη έλα θχηηαξν Τπνινγηζκφο ηεο κέγηζηεο θπηηαξηθήο επηθάλεηαο θαη ηεο αθηίλαο ηνπ θπηηάξνπ Τπνινγηζκνί εμππεξεηνχκελεο θίλεζεο θαη ρξήζεο θαλαιηψλ 122 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ

8 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΔΗΑΓΧΓΖ 1.1 ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΥΔΓΗΑΖ ΚΤΣΣΑΡΗΚΟΤ ΓΗΚΣΤΟΤ Ο ζρεδηαζκφο θπηηαξηθνχ δηθηχνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο (cell planning) έρεη λα θάλεη κε ην ζχλνιν ησλ ελεξγεηψλ εθείλσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο απνθάζεηο γηα ηελ επηινγή ησλ ηνπνζεζηψλ εγθαηάζηαζεο ηνπ ξαδηνεμνπιηζκνχ, κε ην ηη εμνπιηζκφο ζα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ δηθηχνπ θαη απφ ηη ζα απνηειείηαη απηφο ν εμνπιηζκφο. Γηα ηελ επαξθή θάιπςε κηαο πεξηνρήο ρσξίο παξεκβνιέο ρξεηάδεηαη ζσζηή ζρεδίαζε ηνπ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ. ηελ εηθφλα πνπ αθνινπζεί θαίλνληαη νη ζεκαληηθφηεξεο ελέξγεηεο θαηά ηνλ θπηηαξηθφ ζρεδηαζκφ. Δηθόλα 1-1. Ζ δηαδηθαζία ζρεδίαζεο θπηηαξηθνύ δηθηύνπ

9 1.1.1 Βήκα 1 ν : Αλάιπζε ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο θαη θάιπςεο (Απαηηήζεηο ζπζηήκαηνο) Ο ζρεδηαζκφο αξρίδεη κε αλάιπζε ηεο θίλεζεο θαη ηεο θάιπςεο ηνπ δηθηχνπ παξέρνληαο ηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο γηα ηελ γεσγξαθηθή πεξηνρή αλάπηπμεο ηνπ δηθηχνπ θαη ηηο απαηηήζεηο ζε ρσξεηηθφηεηα. Οη πιεξνθνξίεο πνπ ζπιιέγνληαη αθνξνχλ ηα παξαθάησ: Κφζηνο Υσξεηηθφηεηα Κάιπςε Βαζκφο εμππεξέηεζεο (Grade Of Service, GOS) Γηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο Γείθηεο πνηφηεηαο θσλήο Ηθαλφηεηα αλάπηπμεο ηνπ ζπζηήκαηνο Ζ ηειεπηθνηλσληαθή δήηεζε (δειαδή πφζνη ζπλδξνκεηέο ζα ζπλδεζνχλ ζην ζχζηεκα θαη ηη θίλεζε ζα δεκηνπξγεζεί ζ απηφ) απνηειεί ηε βάζε ηεο κεραληθήο ζρεδίαζεο ηνπ δηθηχνπ. Ζ γεσγξαθηθή θαηαλνκή ηεο ηειεπηθνηλσληαθήο δήηεζεο Τπνινγίδεηαη κε βάζε δεκνγξαθηθά δεδνκέλα φπσο: Πιεζπζκηαθή θαηαλνκή Καηαλνκή ηεο ρξήζεο απηνθηλήηνπ Καηαλνκή εηζνδεκάησλ Υξήζε γεο ηαηηζηηθά ζηνηρεία ηεο ηειεθσληθήο ρξήζεο Κφζηνο ζπλδξνκήο, θφζηνο ηειεθσληθήο θιήζεο, ηηκέο ζπζθεπψλ θηλεηψλ ηειεθψλσλ θαη άιια Βήκα 2 ν : Αξρηθόο ζρεδηαζκόο θπηηάξνπ Με ηε ζπιινγή ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ αλάιπζε ηεο ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο θαη θάιπςεο, δεκηνπξγείηαη κηα γξαθηθή αλαπαξάζηαζε ηνπ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ γλσζηή σο πιάλν θπηηάξσλ (cell plan) πνπ δελ είλαη άιιν παξά έλα ζρέδην ζε ράξηε. Χζηφζν πίζσ απφ απηφ ην ζρέδην θξχβεηαη πνιχ δνπιεηά. 9

10 Σα αξρηθά θπηηαξηθά ζρέδηα είλαη ηα πξψηα ζρέδηα επί ράξηνπ πνπ δεκηνπξγνχληαη θαη απνηεινχλ ηε βάζε ησλ πεξαηηέξσ ζρεδηαζκψλ γηα ην δίθηπν. Αξθεηά ζπρλά ζηηο πξνζθνξέο πνπ νη πάξνρνη ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο θαηαζέηνπλ ζηνπο αξκφδηνπο θξαηηθνχο θνξείο γηα ηελ πινπνίεζε ελφο θπηηαξηθνχ δηθηχνπ πεξηιακβάλεηαη έλα αξρηθφ θπηηαξηθφ ζρέδην καδί κε έλα δχν παξαδείγκαηα πξφβιεςεο θάιπςεο. ε απηφ ην αξρηθφ ζηάδην γίλνληαη πξνβιέςεηο γηα ηελ θάιπςε πνπ ζα παξέρεη ην δίθηπν αιιά θαη γηα ηηο παξεκβνιέο. Οη ζρεδηαζκνί απηνί απαηηνχλ ππνινγηζηέο θαη εξγαιεία αλάιπζεο φπσο γηα παξάδεηγκα ην TEMS CellPlanner ηεο Ericsson ή ηα cell doctor θαη Astrix ηεο ΝΟΚΗΑ Βήκα 3 ν : Έξεπλεο (θαη ξαδηνκεηξήζεηο) Αθνχ γίλεη ν βαζηθφο θπηηαξηθφο ζρεδηαζκφο εθηεινχληαη ξαδηνκεηξήζεηο ψζηε λα επηβεβαησζνχλ νη πξνβιέςεηο γηα ηελ θάιπςε ηνπ δηθηχνπ θαη ηηο παξεκβνιέο. Πξαγκαηνπνηνχληαη επηζθέςεηο ζηηο ηνπνζεζίεο πνπ έρεη ζρεδηαζηεί λα γίλεη ε εγθαηάζηαζε ηνπ ξαδηνεμνπιηζκνχ θαζψο είλαη απαξαίηεηε ε επηηφπνπ απηνςία κηαο ηνπνζεζίαο γηα λα δηαπηζησζεί αλ ελδείθλπηαη γηα ηελ εγθαηάζηαζε Βήκα 4 ν : Σειηθό πιάλν θπηηάξσλ Αθνχ έρνπκε κε ην θαηάιιειν ζρεδηαζηηθφ εξγαιείν βειηηζηνπνηήζεη ηηο πξνβιέςεηο πνπ θάλακε αξρηθά θαη πιένλ είλαη αμηφπηζηεο, γίλεηαη έπεηηα ε δηαζηαζηνπνίεζε ησλ Διεγθηψλ ηαζκψλ Βάζεο θαη ησλ ςεθηαθψλ Κέληξσλ Κηλεηψλ Δπηθνηλσληψλ, ή ελ ζπληνκία ζηελ αγγιηθή BSC θαη MSC αληίζηνηρα. Έηζη δεκηνπξγείηαη ην ηειηθφ πιάλν θπηηάξσλ βάζε ηνπ νπνίνπ ζα γίλεη αξγφηεξα ε πινπνίεζε ηνπ ζπζηήκαηνο. απηή ηε θάζε ζπκπιεξψλεηαη επίζεο γηα θάζε θχηηαξν ηνπ δηθηχνπ, έλα έληππν γλσζηφ σο Cell Design Data (CDD) ην νπνίν πεξηέρεη φιεο ηηο θπηηαξηθέο παξακέηξνπο. 10

11 1.1.5 Βήκα 5 ν : Τινπνίεζε Σν ζηάδην ηνπ ηειηθνχ πιάλνπ θπηηάξσλ θαη ηνπ ζρεδίνπ ηνπ ζπζηήκαηνο αθνινπζεί ε εγθαηάζηαζε ηνπ ζπζηήκαηνο, νη εμνπζηνδνηήζεηο θαη νη απαξαίηεηνη έιεγρνη πνπ αθνινπζνχλ Βήκα 6 ν : Ρύζκηζε ζπζηήκαηνο Αθνχ ην ζχζηεκα εγθαηαζηαζεί, δηαξθψο αμηνινγείηαη, ψζηε λα θαζνξηζηεί ην πφζν θαιά ή φρη αληαπνθξίλεηαη ζηε δήηεζε. ην ζηάδην απηφ πνπ ιέκε φηη πξαγκαηνπνηείηαη ξχζκηζε ηνπ ζπζηήκαηνο πεξηιακβάλνληαη ελέξγεηεο φπσο: Έιεγρνο φηη ην ηειηθφ πιάλν θπηηάξσλ έρεη πινπνηεζεί επηηπρψο. Αμηνιφγεζε ησλ παξαπφλσλ ησλ πειαηψλ. Έιεγρνο ηεο απφδνζεο ηνπ δηθηχνπ. Αιιαγή, αλ απαηηείηαη, θάπνησλ παξακέηξσλ. Σν ζχζηεκα ρξεηάδεηαη ζπλερψο επαλαξχζκηζε επεηδή ε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε θαη ν αξηζκφο ησλ ζπλδξνκεηψλ ζπλερψο απμάλεη. Όηαλ ην ζχζηεκα θηάζεη ζε έλα ζεκείν πνπ δελ κπνξεί πιένλ λα δηαρεηξηζηεί ηελ απμαλφκελε θίλεζε, ηφηε πξαγκαηνπνηνχληαη εθ λένπ αλαιχζεηο ηεο θίλεζεο θαη ηεο θάιπςεο ηνπ δηθηχνπ θαη μεθηλά ε δηαδηθαζία επαλαζρεδηαζκνχ ηνπ. 11

12 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΣΟ ΤΣΖΜΑ GSM 2.1 ΣΟ ΠΑΓΚΟΜΗΟ ΤΣΖΜΑ ΚΗΝΖΣΧΝ ΔΠΗΚΟΗΝΧ- ΝΗΧΝ (GSM) Σν 1982 ε θαλδηλαβηθή PTT έζηεηιε κηα πξφηαζε ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή γηα ηα Σαρπδξνκεία θαη ηηο Σειεπηθνηλσλίεο (CEPT) ψζηε λα νξίζεη έλα θνηλφ πξφηππν θηλεηψλ επηθνηλσληψλ ζηα 900MHz. Σφηε ηδξχζεθε έλαο θνξέαο κε ζθνπφ λα θαζνξίζεη ηα ραξαθηεξηζηηθά ελφο παλεπξσπατθνχ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ θηλεηψλ επηθνηλσληψλ κε φλνκα GSM (Global System for Mobile communications). Γηα ηξία ρξφληα απφ ην 1982 έσο θαη ην 1985 νη ζπδεηήζεηο επηθεληξψλνληαλ ζην αλ ζα έπξεπε λα αλαπηπρζεί έλα αλαινγηθφ ή έλα ςεθηαθφ ζχζηεκα, ψζπνπ ην 1985 απνθαζίζηεθε ηειηθά ην ζχζηεκα λα είλαη ςεθηαθφ. Σν 1986 εηαηξίεο ζπκκεηείραλ ζε έλα ηεζη ζην Παξίζη ψζηε λα απνθαζηζηεί αλ ζα επηιεγεί ε ιχζε ηεο narrowband ή ηεο broadband κεηάδνζεο ζήκαηνο. Σν Μάην ηνπ 1987 επηιέρζεθε ηειηθψο ε narrowband Πνιιαπιή Πξνζπέιαζε κε Γηαίξεζε ζην πεδίν ηνπ Υξφλνπ (narrowband TDMA). Οκφθσλα νη εκπιεθφκελνη απφ ζπλνιηθά 13 ρψξεο ζην φιν εγρείξεκα ηνπ GSM, ππέγξαςαλ κλεκφλην ζπκθσλίαο πνπ ηνπο δέζκεπε λα νξίζνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ GSM θαη λα έρνπλ έηνηκν έλα λέν ζχζηεκα γηα ηηο θηλεηέο επηθνηλσλίεο έσο ηελ πξψηε Ηνπιίνπ ηνπ Απηέο νη εμειίμεηο δεκηνχξγεζαλ ζηελ πνξεία κηα ηεξάζηηα λέα αγνξά. Σα επφκελα βήκαηα ζηελ εμέιημε ηνπ GSM ήηαλ ε δεκηνπξγία ηνπ PCN ζπζηήκαηνο πνπ ιεηηνπξγεί ζηε δψλε ησλ 1800MHz, ηνπ DCS 1800 (ή GSM 1800) θαη ηνπ PCS 1900 (ή GSM 1900) πνπλ ιεηηνπξγνχλ αληίζηνηρα ζηε δψλε ησλ 1800 θαη 1900MHz θαη πνπ δεκηνπξγήζεθαλ θαη γηα ρξήζε ζηελ Ακεξηθή. Αξγφηεξα ζηα παξαπάλσ ζπζηήκαηα πξνζηέζεθαλ θαη ηα GSM 800 θαη GSM 400. Σν GSM 800 ιεηηνπξγεί ζηε δψλε ζπρλνηήησλ πνπ ζπγρξφλσο ζηελ Ακεξηθή ρξεζηκνπνηείηαη θαη απφ ην αλαινγηθφ ζχζηεκα. Όζνλ αθνξά ην GSM 400 απηφ πξννξίδεηαη γηα αληηθαηαζηάηεο ηνπ αλαινγηθνχ ζπζηήκαηνο ζηελ πεξηνρή ησλ 450 MHz (NMT 450). 12

13 Ζ ππεξεζία GPRS ( General Packet Radio Services) δεκηνπξγήζεθε ην 2001 θαη απνηειεί επέθηαζε ηεο αξρηηεθηνληθήο ηνπ GSM. Αλαπηχρζεθε σο κηα πξνζπάζεηα ελίζρπζεο ηνπ GSM ψζηε ην ηειεπηαίν λα κπνξεί λα ρεηξηζηεί απνδνηηθά ηελ θίλεζε ησλ δεδνκέλσλ (data traffic) αλάκεζα ζε ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα Γίθηπα βαζηζκέλα ζην GSM πξόηππν Κάζε έλα απφ ηα GSM 800, GSM 900/1800 θαη GSM 1900 ιεηηνπξγνχλ ζε δηαθνξεηηθή δψλε ζπρλνηήησλ (Δηθόλα 2-1). ε κεξηθέο ρψξεο έλαο πάξνρνο ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο ππνβάιιεη αίηεζε ζην θξάηνο γηα λα ηνπ απνδνζνχλ πξνο ρξήζε νη δηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο θαη λα αλαπηχμεη ην δηθφ ηνπ δίθηπν. ε άιιεο ρψξεο ν πάξνρνο αγνξάδεη ηηο δηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο, έπεηηα απφ δεκνπξαζία. Δηθόλα 2-1. Εώλεο ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ησλ δηαθόξσλ, βαζηζκέλσλ ζην GSM πξόηππν, θπηηαξηθώλ ζπζηεκάησλ. (Oη ηηκέο ζηηο παξελζέζεηο αληηζηνηρνύλ ζην E-GSM γηα ην νπνίν γίλεηαη αλαθνξά ζην ηέινο ηνπ θεθαιαίνπ.) 13

14 2.2 ΑΡΥΗΣΔΚΣΟΝΗΚΖ ΣΟΤ ΤΣΖΜΑΣΟ GSM Ζ δνκή ηνπ δηθηχνπ GSM κπνξεί λα αλαιπζεί ζε ηέζζεξα θχξηα κέξε: Σελ Κηλεηή Μνλάδα (ΚΜ) Mobile Station (MS) Σνλ ηαζκφ Βάζεο (Β) Base Station Subsystem (BSS) Σν χζηεκα Γηθηχνπ θαη Κφκβνπ Μεηαγσγήο Network and Switching Subsystem (NSS) Σν χζηεκα Λεηηνπξγηψλ θαη Τπνζηήξημεο - Operation and Support Subsystem (OSS) αλ ζχγρξνλν θπςεινεηδέο ζχζηεκα θηλεηψλ ηειεπηθνηλσληψλ ην δίθηπν GSM κπνξεί λα δηαζπλδεζεί κε ην δεκφζην ηειεθσληθφ δίθηπν (PSTN) ή ην δίθηπν ISDN, θαζψο θαη κε άιια δίθηπα θηλεηήο ηειεθσλίαο (Public Land Mobile Networks PLMN). Ζ αξρηηεθηνληθή ηνπ ζπζηήκαηνο GSM θαίλεηαη δηαγξακκαηηθά ζηελ Δηθόλα 2.2. Δηθόλα 2-2. Αξρηηεθηνληθή δηθηύνπ GSM 14

15 2.2.1 Κηλεηή κνλάδα Ζ θηλεηή κνλάδα απνηειείηαη απφ δχν θχξηα ζηνηρεία: Σελ θηλεηή ζπζθεπή ή ηεξκαηηθή ζπζθεπή Σε Βαζκίδα Σαπηφηεηαο πλδξνκεηή Subscriber Identity Module (SIM) Σεξκαηηθή πζθεπή Τπάξρνπλ δηάθνξνη ηχπνη ηεξκαηηθψλ ζπζθεπψλ πνπ δηαθξίλνληαη κεηαμχ ηνπο θπξίσο απφ ηελ ηζρχ εθπνκπήο/ιήςεο θαη ηηο εθαξκνγέο πνπ πινπνηνχλ θαη δηαθξίλνληαη ζε: ηαζεξά ηεξκαηηθά, είλαη απηά πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλα κφληκα ζε απηνθίλεηα. Ζ κέγηζηε ηζρχο εθπνκπήο ηνπο είλαη πεξίπνπ 20 W. Μεηαθεξφκελα ηεξκαηηθά, ηα νπνία επίζεο κπνξνχλ λα εγθαηαζηαζνχλ ζε νρήκαηα. Ζ κέγηζηε επηηξεπηή εθπεκπφκελε ηζρχο ηνπο είλαη 8 W. Σεξκαηηθά ρεηξφο, ηα νπνία είλαη θαη ηα πην δηαδεδνκέλα ράξε ζην κηθξφ ηνπο κέγεζνο θαη βάξνο. Σα ηεξκαηηθά απηά εθπέκπνπλ ηζρχ πνπ νη ρακειφηεξε ηηκή ηνπο κπνξεί λα θζάζεη θαη κέρξη ηα 0.25 W Βαζκίδα Σαπηόηεηαο πλδξνκεηή (θάξηα SIM) H θάξηα SIM είλαη κηα έμππλε θάξηα πνπ ηαπηνπνηεί ηνλ ζπλδξνκεηή. Με ην λα εηζαγάγεη ηελ θάξηα SIM ζηελ ηεξκαηηθή ηνπ ζπζθεπή ν ζπλδξνκεηήο κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζ φιεο ηηο ππεξεζίεο ηνπ δηθηχνπ ζηηο νπνίεο έρεη εγγξαθεί. Υσξίο ηελ θάξηα SIM ε ηεξκαηηθή ζπζθεπή δελ κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη ζην δίθηπν GSM. H SIM πξνζηαηεχεηαη γηα ιφγνπο αζθαιείαο απφ έλαλ ηεηξαςήθην Πξνζσπηθφ Αξηζκφ Σαπηφηεηαο (Personal Identification Number PIN). Γηα λα κπνξέζεη ε θάξηα SIM λα πξνβεί ζε ηαπηνπνίεζε ηνπ ζπλδξνκεηή ζην δίθηπν, πεξηέρεη δηάθνξεο παξακέηξνπο ηνπ ζπλδξνκεηή φπσο ηνλ Γηεζλή Αξηζκφ Σαπηφηεηαο ηνπ Κηλεηνχ πλδξνκεηή (International Mobile Subscriber Identity IMSI). Μεγάιν πιενλέθηεκα ηεο ρξήζεο ηεο θάξηαο SIM είλαη φηη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε δηάθνξεο ηεξκαηηθέο ζπζθεπέο, δίλνληαο κεγάιε επθηλεζία ζηνλ ζπλδξνκεηή ηνπ GSM δηθηχνπ. Μπνξνχκε λα πνχκε πσο ην κφλν ζηνηρείν ην νπνίν 15

16 πξνζσπνπνηεί ηελ ηεξκαηηθή ζπζθεπή είλαη ε θάξηα SIM. Έηζη ινηπφλ ν ζπλδξνκεηήο κπνξεί λα έρεη πξφζβαζε ζε φιεο ηηο ππεξεζίεο πνπ έρεη εγγξαθεί ζε φπνηα ηεξκαηηθή ζπζθεπή επηζπκεί ρξεζηκνπνηψληαο ηελ ίδηα πξνζσπηθή ηνπ θάξηα SIM ύζηεκα ηαζκνύ Βάζεο, (BSS-Base Station SubSystem ) Σν χζηεκα ηαζκνχ Βάζεο απνηειείηαη απφ ηνλ Διεγθηή ηαζκνχ Βάζεο ή BSC θαη απφ ην ηαζκφ Βάζεο ή BTS ζχληνκα ζηελ αγγιηθή. Δηθόλα 2-3. ύζηεκα ηαζκνύ Βάζεο BSC Ο BSC είλαη ην θεληξηθφ ζεκείν ηνπ ζπζηήκαηνο ελφο ζηαζκνχ βάζεο. Οη θχξηεο ιεηηνπξγίεο ηνπ είλαη νη αθφινπζεο: χλδεζε ηνπ θηλεηνχ κε ην MSC Έιεγρνο ηνπ ζηαζκνχ βάζεο BTS Έιεγρνο ηνπ δηαθσδηθνπνηεηή πγρξνληζκφο ησλ MSC, BSC θαη BTS Έιεγρνο ηνπ ξαδηνδηθηχνπ Έιεγρνο θίλεζεο εκαηνδνζία 16

17 BTS Κάπνηεο εηαηξίεο θαηαζθεπήο δηθηχσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ νλνκαζία Ραδηνζηαζκφο Βάζεο ή RBS ελ ζπληνκία αληί ηνπ BTS. Κάζε RBS ινηπφλ ιεηηνπξγεί ρξεζηκνπνηψληαο έλα ή πεξηζζφηεξα δεχγε ζπρλνηήησλ. Ζ κία ζπρλφηεηα ρξεηάδεηαη γηα ηελ επηθνηλσλία απφ ην ζηαζκφ βάζεο πξνο ην θηλεηφ γλσζηή σο Κάησ Εεχμε (Downlink) θαη κία αθφκα ζπρλφηεηα απαηηείηαη γηα ηελ επηθνηλσλία απφ ην θηλεηφ πξνο ην ζηαζκφ βάζεο, ηελ Άλσ Εεχμε (Uplink) δειαδή. Γη απηφ, απαηηείηαη ηνπιάρηζηνλ έλαο πνκπφο θαη έλαο δέθηεο. Κάζε εηαηξία θαηαζθεπάδεη κε ην δηθφ ηεο ηξφπν έλαλ ζηαζκφ βάζεο. Ζ Ericsson γηα παξάδεηγκα θαηαζθεπάδεη δχν δηαθνξεηηθνχ ηχπνπ RBS. Οη ζηαζκνί βάζεο πνπ αλήθνπλ ζηελ νηθνγέλεηα RBS 200 αλαπηχρζεθαλ ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 90 γηα ηα πξφηππα GSM 900/1800. Κάζε ζηαζκφο απηνχ ηνπ ηχπνπ ππνζηεξίδεη ηέζζεξηο πνκπνδέθηεο αλά θακπίλα. Οη ζηαζκνί ηνπ ηχπνπ RBS 2000 απνηεινχλ ηε δεχηεξε γεληά ζηαζκψλ βάζεο θαη εγθαζίζηαληαη ζε δίθηπα GSM 900/1800 θαη GSM 800/1900. Τπάξρνπλ κάιηζηα ελλέα δηαθνξεηηθά κνληέια απηήο ηεο ζεηξάο ησλ RBS, άιια γηα εζσηεξηθή θαη άιια γηα εμσηεξηθή εγθαηάζηαζε ύζηεκα Γηθηύνπ θαη θόκβνπ Μεηαγσγήο (NSS) Κχξηνο ξφινο ηνπο είλαη ε δηαρείξηζε ησλ επηθνηλσληψλ αλάκεζα ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ θαζψο θαη κε άιινπο ζπλδξνκεηέο γεληθφηεξα, φπσο θηλεηνχο ζπλδξνκεηέο, ζπλδξνκεηέο PSTN θιπ. Δπίζεο πεξηιακβάλνπλ βάζεηο δεδνκέλσλ πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ηελ απνζήθεπζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπο ψζηε λα κπνξνχλ λα δηαρεηξηζζνχλ κε επηηπρία ηελ κεηαθίλεζή ηνπο. Παξαθάησ ζα πεξηγξάςνπκε ζχληνκα ηα δηάθνξα ηκήκαηα ηνπ NSS. Δηθόλα 2-4. Γηαθνπηηθό ζύζηεκα 17

18 Γηαθνπηηθό Κέληξν Κηλεηώλ επηθνηλσληώλ (Mobile services Switching Center, MSC) Σν MSC δέρεηαη ηηο θιήζεηο θαη ηηο πξνσζεί ζην ζπλδξνκεηή. Δπίζεο είλαη ππεχζπλν γηα ηε ρξέσζε θάζε θιήζεο αιιά θαη γηα άιιεο ιεηηνπξγίεο κεηαμχ απηψλ θαη ε πηζηνπνίεζε. Σν MSC αλαπηχζζεηαη πάλσ ζε κηα ΑΥΔ-10 πιαηθφξκα. Βάζε Γεδνκέλσλ Δγγξαθήο Δπίζθεςεο (Visitor Location Register, VLR) Ζ VLR είλαη αλαπφζπαζην θνκκάηη ηνπ MSC. Γη απηφ θαη ζπλήζσο αλαθέξνληαη καδί σο MSC/VLR. Απηή ε βάζε δεδνκέλσλ πεξηέρεη πιεξνθνξίεο γηα ζπλδξνκεηέο πνπ είλαη επηζθέπηεο ζηελ πεξηνρή θάιπςεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ MSC/VLR. Οη πιεξνθνξίεο ηηο βάζεο απηήο είλαη ρξήζηκεο φηαλ θαηά ηε δηάξθεηα κηαο θιήζεο πξέπεη λα εληνπίζνπκε ηε ζέζε ηνπ ζπλδξνκεηή ζην δίθηπν. Ζ εγγξαθή ησλ ζπλδξνκεηψλ ζηε VLR είλαη πξνζσξηλή. Πύιε Μεηαγσγήο θηλεηώλ ππεξεζηώλ (Gateway MSC, GMSC) Δίλαη νπζηαζηηθά έλαο θφκβνο (ςεθηαθφ θέληξν) πνπ δηαζπλδέεη δχν θέληξα δηαθνξεηηθψλ δηθηχσλ. Σν GMSC είλαη νπζηαζηηθά ε δηεπαθή γηα ηε δηαζχλδεζε ηνπ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ κε ην δίθηπν ζηαζεξήο ηειεθσλίαο PSTN ή δίθηπν GSM άιιεο εηαηξείαο. Δίλαη επηθνξηηζκέλν κε ηε δξνκνιφγεζε ησλ θιήζεσλ απφ ην ζηαζεξφ δίθηπν ζηνλ ζπλδξνκεηή ηνπ GSM θαη αληίζηξνθα. Σν GMSC ζπλήζσο πινπνηείηαη κεραληθά απφ ην ίδην hardware κε απηφ ηνπ MSC. Απιψο είλαη εληζρπκέλν κε επί πιένλ ινγηζκηθφ (π.ρ. γηα έθδνζε ινγαξηαζκψλ κεηαμχ GSM θαη PSTN δηθηχνπ θιπ.) Οηθία Βάζε Γεδνκέλσλ (Home Location Register, HLR) Ζ HLR έρεη θαηαρσξεκέλεο πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ απνθιεηζηηθά ην ζπλδξνκεηή, ηηο ππεξεζίεο ζηηο νπνίεο είλαη εγγεγξακκέλνο, ηελ πεξηνρή ζηελ νπνία βξίζθεηαη θαζψο θαη άιιεο πιεξνθνξίεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ θιήζε. απηή ηε βάζε δεδνκέλσλ θαηαγξάθνληαη κφληκα φινη νη ζπλδξνκεηέο ηνπ δηθηχνπ. Όπσο ην MSC έηζη θαη ε HLR αλαπηχζζεηαη πάλσ ζε κηα ΑΥΔ-10 πιαηθφξκα. 18

19 Κέληξν Πηζηνπνίεζεο (Authentication Center, AUC) Αζρνιείηαη κε ηελ αζθάιεηα ησλ θιήζεσλ δηαζθαιίδνληαο ην απφξξεην ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμχ ησλ ζπλδξνκεηψλ. Υξεζηκνπνηεί αιγνξίζκνπο γηα ηελ πηζηνπνίεζε ηεο ηαπηφηεηαο ηνπ ζπλδξνκεηή, ελψ ην απφξξεην δηαζθαιίδεηαη κε ηε ρξήζε κηαο κνξθήο θξππηνγξαθίαο. Κάζε θνξά πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κηα θιήζε ηαπηφρξνλα ιακβάλεη ρψξα ε ζεκαηνδνζία κεηαμχ ηνπ AC θαη ηεο θάξηαο SIM ηνπ ζπλδξνκεηή. Ζ ζεκαηνδνζία απηή ειέγρεηαη απφ έλαλ ηπραίν αξηζκφ ν εληνπηζκφο ηνπ νπνίνπ είλαη αξθεηά δχζθνιε ππφζεζε. Βάζε Γεδνκέλσλ θαηαρώξεζεο ηεο ηαπηόηεηαο ζπζθεπήο EIR ( Equipment Identification Register ) Απηή ε βάζε δεδνκέλσλ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ πξνζηαζία ηεο ζπζθεπήο ηνπ ζπλδξνκεηή απφ θινπή. απηήλ θαηαγξάθεηαη ν θσδηθφο ηνπ ηειεθψλνπ πνπ ρξεζηκνπνηεί ν ζπλδξνκεηήο. ε πεξίπησζε αλαθνξάο θινπήο ηειεθψλνπ ππάξρεη ε δπλαηφηεηα εηζαγσγήο ηνπ ηειεθψλνπ ζε κηα ιίζηα φπνπ δελ κπνξνχλ λα γίλνπλ θιήζεηο, νπφηε θαη ε ζπζθεπή θαζίζηαηαη νπζηαζηηθά άρξεζηε. ILR Βάζε Γεδνκέλσλ (Interworking Location Register) Απηή ε βάζε δεδνκέλσλ ππάξρεη κφλν ζην GSM 1900 θαη παξέρεη ηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο δηαδηθαζίαο roaming κεηαμχ ελφο GSM θπηηαξηθνχ δηθηχνπ θαη ελφο δηθηχνπ πνπ ρξεζηκνπνηεί θάπνην δηαθνξεηηθφ ιεηηνπξγηθφ πξφηππν. Φεθηαθό θέληξν δηεθπεξαίσζεο κελπκάησλ (SMS-Gateway MSC) Σν θέληξν απηφ είλαη ζπλήζσο θνκκάηη ηνπ MSC/VLR. Όηαλ θηάλεη ζ απηφ απφ έλα θέληξν εμππεξέηεζεο (SC) έλα ζχληνκν κήλπκα, ηφηε, ιακβάλεη απφ ηελ HLR ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο γηα ηε δξνκνιφγεζή ηνπ ζην θαηάιιειν MSC. ην MSC δειαδή πνπ εμππεξεηεί ηε ζηηγκή εθείλε ην θηλεηφ απνδέθηε. 19

20 2.2.4 ύζηεκα Λεηηνπξγηώλ θαη Τπνζηήξημεο (OSS) Σν χζηεκα ιεηηνπξγηψλ θαη Τπνζηήξημεο Operations and Support Subsystem (OSS) δηαζπλδέεηαη κε ηα δηάθνξα ηκήκαηα ηνπ NSS θαη ηνπ BSC γηα λα κπνξεί λα ειέγρεη θαη λα παξαθνινπζεί ην δίθηπν GSM. Δπίζεο είλαη επηθνξηηζκέλν λα ειέγρεη ην θνξηίν θίλεζεο ηνπ BSS. Ο δηαξθψο απμαλφκελνο αξηζκφο ησλ ηαζκψλ Βάζεο, ιφγσ ηεο αλάπηπμεο ησλ θπηηαξηθψλ δηθηχσλ, πξνθάιεζε θάπνηεο απφ ηηο ιεηηνπξγίεο ζπληήξεζεο λα κεηαθεξζνχλ απφ ην OSS ζην ίδην ην BTS. Απηφ είρε ζαλ απνηέιεζκα λα ειαηησζεί ζεκαληηθά ην θφζηνο ζπληήξεζεο ηνπ ζπζηήκαηνο. 2.3 ΟΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕ ΠΕΡΙΟΥΕ ΣΟΤ ΔΙΚΣΤΟΤ GSM ηελ Δηθόλα 2.5 παξνπζηάδνληαη νη δηάθνξεο πεξηνρέο πνπ απνηεινχλ έλα δίθηπν GSM. Σν θχηηαξν θαζνξίδεηαη απφ ηελ πεξηνρή ξαδηνθάιπςεο ηνπ ηαζκνχ Βάζεο, φπσο έρνπκε αλαθέξεη παξαπάλσ θαη ε ηαπηφηεηά ηνπ θαζνξίδεηαη κνλνζήκαληα απφ ηνλ Γηεζλή Αξηζκφ Σαπηφηεηαο Κπηηάξνπ Cell Global Identity Number (CGI). Ζ πεξηνρή ηνπ ππεξ-θπηηάξνπ θαζνξίδεηαη απφ ηελ νκάδα εθείλε ησλ θπηηάξσλ πνπ έρνπλ δηαθνξεηηθέο ξαδην-ζπρλφηεηεο. Όια ηα θχηηαξα ελφο ππεξ-θπηηάξνπ εμππεξεηνχληαη απφ ην ίδην MSC θαη ε ηαπηφηεηα ηνπ ππεξ-θπηηάξνπ θαζνξίδεηαη κνλνζήκαληα απφ ηνλ Αξηζκφ Σαπηφηεηαο Τπεξ-θπηηάξνπ. Ζ νκάδα εθείλε ησλ ππεξ-θπηηάξσλ πνπ εμππεξεηνχληαη απφ ην ίδην MSC/VLR θαζνξίδνπλ ηε γεσγξαθηθή πεξηνρή ηνπ MSC/VLR. Ζ πεξηνρή ηνπ Γεκφζηνπ Δπίγεηνπ Κηλεηνχ Γηθηχνπ -- Public Land Mobile Network (PLMN) θαζνξίδεηαη απφ εθείλε ηε γεσγξαθηθή πεξηνρή πνπ θαιχπηεηαη κε ηηο ππεξεζίεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ δηθηχνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο. 20

21 PLMΝ ΠΔΡΗΟΥΖ MSC/VLR ΤΠΔΡ-ΚΤΣΣΑΡΟ ΚΤΣΣΑΡΟ Δηθόλα 2.5. Οη πεξηνρέο πνπ απαξηίδνπλ έλα θπηηαξηθό δίθηπν GSM. 2.4 ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΔ ΣΟΤ ΓΗΚΣΤΟΤ GSM ηα παξαθάησ ζα εζηηάζνπκε ηελ πξνζνρή καο ζηηο δηάθνξεο ιεηηνπξγίεο πνπ ιακβάλνπλ ρψξα ζ έλα δίθηπν GSM θαη φρη ηφζν ζηα ζπζηήκαηα πνπ ην απνηεινχλ. ην GSM πέληε θχξηεο ιεηηνπξγίεο κπνξνχλ λα νξηζζνχλ: Μεηάδνζε (Transmission) Γηαρείξηζε Ραδην-θάζκαηνο (Radio Resources management-- RR) Γηαρείξηζε Κηλεηηθφηεηαο (Mobility Management MM) Γηαρείξηζε επηθνηλσληψλ (Communication Management CM) Λεηηνπξγία, Γηνίθεζε θαη πληήξεζε (Operation, Administration and Maintenance-OAM) Μεηάδνζε Οη ιεηηνπξγίεο ηεο κεηάδνζεο πεξηιακβάλνπλ δχν ππν-ιεηηνπξγίεο: Ζ πξψηε ζπλδέεηαη κε ηα κέζα πνπ απαηηνχληαη γηα ηε κεηάδνζε πιεξνθνξηψλ πνπ αθνξνχλ ην ζπλδξνκεηή. Ζ δεχηεξε ζρεηίδεηαη κε ηα κέζα πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηε κεηάδνζε πιεξνθνξηψλ ζεκαηνδνζίαο. Αμίδεη λα αλαθέξνπκε φηη δελ ζπλδένληαη φια ηα ηκήκαηα ηνπ GSM κε ιεηηνπξγίεο κεηάδνζεο. Γηα παξάδεηγκα ε θηλεηή κνλάδα, ην BTS θαη ην BSC αλάκεζα ζηα άιια έρνπλ άκεζε ζρέζε κε ηε ιεηηνπξγία ηεο κεηάδνζεο. Απφ ηελ άιιε κεξηά βάζεηο δεδνκέλσλ φπσο νη HLR, VLR, ή ην EIR ζρεηίδνληαη κε ηε 21

22 κεηάδνζε πιεξνθνξηψλ ζεκαηνδνζίαο (signalling information) ζε άιια ηκήκαηα ηνπ δηθηχνπ GSM Γηαρείξηζε ξαδην-θάζκαηνο, RR (Radio Resources Management) Ο ξφινο ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο δηαρείξηζεο ηνπ ξαδην-θάζκαηνο είλαη λα απνθαηαζηήζεη ή λα δηαθφςεη ηειεπηθνηλσληαθέο δεχμεηο αλάκεζα ζηε θηλεηή κνλάδα θαη ζην MSC. Σα ζηνηρεία ηνπ GSM πνπ ζπλδένληαη άκεζα κε ηε ιεηηνπξγία RR είλαη ε θηλεηή κνλάδα θαη ν ζηαζκφο βάζεο. Δπεηδή νη ιεηηνπξγίεο RR είλαη επηθνξηηζκέλεο κε ηε δηαηήξεζε ηεο δεχμεο, αθφκε θαη φηαλ ν ζπλδξνκεηήο θηλείηαη θαη εηζέξρεηαη απφ ην έλα θχηηαξν ζην άιιν, θαη ην MSC, πνπ είλαη ππεχζπλν γηα ηε κεηαγσγή (handover), κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη επίζεο ζπκκεηέρεη ζηηο ιεηηνπξγίεο RR. Οη ιεηηνπξγίεο RR είλαη επίζεο ππεχζπλεο θαη γηα ηε δηαρείξηζε απηνχ θαζ εαπηνχ ηνπ θάζκαηνο ησλ ζπρλνηήησλ θαη γηα ηελ αληίδξαζε ηνπ δηθηχνπ ζε ελδερφκελε κεηαβνιή ησλ ζπλζεθψλ ηνπ πεξηβάιινληνο ησλ ξαδην-επηθνηλσληψλ γεληθφηεξα. Μεξηθέο απφ ηηο θχξηεο δηαδηθαζίεο πνπ νη ιεηηνπξγίεο RR είλαη επίζεο ππεχζπλεο είλαη Δθρψξεζε ξαδην-θαλαιηψλ, αιιαγή θαη απειεπζέξσζε (δηαθνπή) Μεηαγσγή (Handover) Μεηαπήδεζε ζπρλνηήησλ (Frequency hopping) Έιεγρνο επηπέδσλ εθπνκπήο ηζρχνο Αζπλερήο κεηάδνζε θαη ιήςε πγρξνληζκφο Ακέζσο παξαθάησ ζα πεξηγξάςνπκε ζχληνκα ηε δηαδηθαζία ηεο κεηαγσγήο (handover) ζην GSM πνπ είλαη θαη ε πην ζεκαληηθή γηα ηηο ιεηηνπξγίεο RR Μεηαγσγή (Handover) Ζ κεηαθίλεζε ηνπ ζπλδξνκεηή κπνξεί λα δεκηνπξγήζεη ηελ αλάγθε γηα αιιαγή θπηηάξνπ πνπ ηνλ εμππεξεηεί, φηαλ ε πνηφηεηα ηεο επηθνηλσλίαο ειαηησζεί ζεκαληηθά. Ζ δηαδηθαζία απηή ηεο αιιαγήο θπηηάξνπ νλνκάδεηαη κεηαγσγή (handover). Γηαθξίλνληαη ηέζζεξηο δηαθνξεηηθνί ηχπνη κεηαγσγήο: 22

23 1. Μεηαγσγή θαλαιηψλ ζην ίδην θχηηαξν 2. Μεηαγσγή ζε θχηηαξα πνπ ειέγρνληαη απφ ην ίδην BSC 3. Μεηαγσγή ζε θχηηαξα πνπ ειέγρνληαη κελ απφ ην ίδην MSC αιιά αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθά BSCs. 4. Μεηαγσγή ζε θχηηαξα πνπ αλήθνπλ ζε δηαθνξεηηθά MSCs. Οη κεηαγσγέο ειέγρνληαη θπξίσο απφ ην MSC. Παξ φια απηά βέβαηα γηα λα απνθχγνπκε πεξηηηέο αληαιιαγέο ζεκάησλ ζεκαηνδνζίαο, νη πξψηνη δχν ηχπνη κεηαγσγψλ ειέγρνληαη απφ ην αληίζηνηρν BSC (ζηελ πεξίπησζε απηή ην MSC απιψο ελεκεξψλεηαη γηα ηε κεηαγσγή ζην ηέινο). Ζ θηλεηή κνλάδα είλαη πάληα ν ελεξγφο παίθηεο ζηελ δηαδηθαζία ηεο κεηαγσγήο. Γηα ηελ εθπιήξσζε ηεο κεηαγσγήο ε θηλεηή κνλάδα ειέγρεη ζπλερψο ηελ έληαζε ηνπ ζήκαηνο πνπ ιακβάλεη απφ ηνλ ζηαζκφ βάζεο ηνπ θπηηάξνπ πνπ αλήθεη θαζψο θαη απφ ηα γεηηνληθά θχηηαξα. Ο θαηάινγνο ησλ θπηηάξσλ πνπ κπνξεί λα παξαθνινπζεί ε θηλεηή κνλάδα δίλνληαη ζ απηήλ απφ ηνλ ζηαζκφ βάζεο. Οη κεηξήζεηο ζηελ έληαζε ηνπ ζήκαηνο πνπ εθηειεί ε θηλεηή κνλάδα ηεο επηηξέπνπλ λα απνθαζίζεη πνην είλαη ην ηδαληθφ θχηηαξν γηα ηελ εμππεξέηεζή ηεο ψζηε λα δηαηεξεί ζπλερψο ηθαλνπνηεηηθφ επίπεδν επηθνηλσλίαο. Γχν θχξηνη αιγφξηζκνη ρξεζηκνπνηνχληαη ζην GSM γηα ηε κεηαγσγή: Ο αιγφξηζκνο ηεο «ειάρηζηεο απνδεθηήο επίδνζεο». Όηαλ ε πνηφηεηα ηεο κεηάδνζεο ειαηησζεί (δει. ε έληαζε ηνπ ζήκαηνο πέζεη ζε αξθεηά ρακειά επίπεδα), ην επίπεδν ηζρχνο ηεο θηλεηήο κνλάδαο απμάλεη. Απηφ γίλεηαη κέρξη ε αχμεζε ηεο ηζρχνο εθπνκπήο ηεο θηλεηήο κνλάδαο λα πάςεη λα έρεη ζεηηθή επίπησζε ζηελ πνηφηεηα ηνπ ζήκαηνο. Όηαλ απηφ ζπκβαίλεη ιακβάλεη ρψξα κεηαγσγή. Ο αιγφξηζκνο «πξνυπνινγηζκνχ ηζρχνο». χκθσλα κε ηνλ αιγφξηζκν απηφλ επηρεηξείηαη κεηαγσγή άκεζα, ρσξίο απμήζεηο ζηα επίπεδα εθπνκπήο ηεο ηζρχνο ηεο θηλεηήο κνλάδαο. Απηφ γίλεηαη γηα λα δηαηεξείηαη πάληα ην θαιφ επίπεδν ζηελ πνηφηεηα ηεο ηειεπηθνηλσλίαο. 23

24 2.4.3 Γηαρείξηζε θηλεηηθόηεηαο Ζ ιεηηνπξγία ηεο δηαρείξηζεο θηλεηηθφηεηαο (Mobility Management MM) έρεη λα θάλεη κε φια ηα ζέκαηα πνπ πξνθχπηνπλ ιφγσ ηεο κεηαθίλεζεο ηνπ ζπλδξνκεηή. Ηδίσο ζρεηίδεηαη κε ηε δηαρείξηζε ηεο ζέζεο ηνπ θηλεηνχ ζπλδξνκεηή, ηελ πηζηνπνίεζή ηνπ θαη ηελ αζθάιεηα ηεο επηθνηλσλίαο ηνπ Γηαρείξηζε Θέζεο πλδξνκεηή Όηαλ ν ζπλδξνκεηήο αλνίμεη ηελ ζπζθεπή ηνπ γηα ιεηηνπξγία, ηφηε ακέζσο ιακβάλεη ρψξα ε δηαδηθαζία ελεκέξσζεο ηεο ζέζεο ηνπ ζην δίθηπν κε ην λα απνζηείιεη πξνο ην δίθηπν ηνλ αξηζκφ ηαπηφηεηά ηνπ IMSI. Ζ πξψηε δηαδηθαζία ελεκέξσζεο ηεο ζέζεο ηνπ ζπλδξνκεηή θαιείηαη δηαδηθαζία επηζχλαςεο ηνπ IMSI». Ζ θηλεηή κνλάδα επίζεο πξνβαίλεη ζε ελεκέξσζε ηεο ηξέρνπζαο ζέζεο ηεο φηαλ κεηαθηλείηαη ζε θάπνην λέν ππεξ-θχηηαξν, ή ζε θάπνην δίθηπν θηλεηήο ηειεθσλίαο (PLMN) άιιεο εηαηξείαο. Σν κήλπκα κε ηελ ελεκεξσκέλε ζέζε ηνπ θηλεηνχ ζπλδξνκεηή απνζηέιιεηαη ζην λέν MSC/VLR πνπ έρεη ηψξα ηελ επζχλε ηνπ ζπλδξνκεηή, θαη απηφ κε ηε ζεηξά ηνπ ην απνζηέιιεη ηειηθά ζηελ HLR πνπ έρεη ηελ επζχλε θαηαρψξεζεο ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ζπλδξνκεηή. Δάλ ηψξα ε θηλεηή κνλάδα εμαθνινπζεί λα θηλείηαη θαη εηζέιζεη ζην ρψξν επζχλεο ελφο λένπ MSC/VLR, ηφηε ε HLR ηνπ ζπλδξνκεηή κφιηο ελεκεξσζεί γηα ηε λέα ζέζε ηνπ, αθπξψλεη ηελ θαηαγξαθή κε ην πξνεγνχκελν MSC. Έηζη ε HLR δηαηεξεί πάληα κφλν κία θαηαγξαθή κε ηελ πιένλ πξφζθαηε ελεκέξσζε γηα ηε ζέζε ηνπ ζπλδξνκεηή. Ζ ελεκέξσζε ηεο ζέζεο ηνπ ζπλδξνκεηή γίλεηαη επίζεο πεξηνδηθά. Δάλ κεηά απφ κηα ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή πεξίνδν ε θηλεηή κνλάδα δελ ελεκεξψζεη ην δίθηπν γηα ηελ ζέζε ηεο, ηφηε μεγξάθεηαη απφ απηφ (ζεσξείηαη σο αλελεξγή). Όηαλ ν ζπλδξνκεηήο θιείζεη ηε ζπζθεπή ηνπ, εθηειείηαη ε δηαδηθαζία απνζχλδεζεο ηνπ IMSI (IMSI detach) ψζηε λα εηδνπνηεζεί ην δίθηπν φηη ε θηλεηή κνλάδα δελ είλαη πιένλ ζπλδεδεκέλε ζ απηφ. 24

25 Πηζηνπνίεζε θαη Αζθάιεηα Ζ δηαδηθαζία πηζηνπνίεζεο πεξηιακβάλεη ηελ θάξηα SIM θαη ην Κέληξν Πηζηνπνίεζεο (AuC). Έλα κπζηηθφ θιεηδί, απνθιεηζηηθφ γηα ηνλ θάζε ζπλδξνκεηή είλαη απνζεθεπκέλν ζηελ θάξηα SIM θαη ζην AuC, θαη έλαο αιγφξηζκνο θξππηνγξάθεζεο (ciphering algorithm) πνπ θαιείηαη Α3 ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα πηζηνπνηήζεη ηελ απζεληηθφηεηα ηνπ ζπλδξνκεηή. Ζθηλεηή κνλάδα θαη ην Κέληξν Πηζηνπνίεζεο ππνινγίδνπλ έλα κήλπκα SRES (Signed Result) ρξεζηκνπνηψληαο ην θξππηνγξαθηθφ θιεηδί, ηνλ αιγφξηζκν Α3 θαη έλαλ ηπραίν αξηζκφ πνπ παξάγεηαη απφ ην AuC. Αλ ηα δχν κελχκαηα πνπ ππνινγίζηεθαλ είλαη ηα ίδηα, ν ζπλδξνκεηήο πηζηνπνηείηαη γηα επηθνηλσλία ζην δίθηπν. Δπίζεο ειέγρνληαη ακέζσο κεηά θαη νη δηάθνξεο ππεξεζίεο ζηηο νπνίεο έρεη πξφζβαζε ν ζπλδξνκεηήο. Μηα άιιε δηαδηθαζία αζθάιεηαο είλαη λα ειεγρζεί ε ηαπηφηεηα ηεο ζπζθεπήο ηνπ ζπλδξνκεηή. Δάλ ν αξηζκφο IMEI ηεο θηλεηήο κνλάδαο πηζηνπνηεζεί επηηπρψο απφ ην EIR, ηφηε ε ζπγθεθξηκέλε θηλεηή κνλάδα επηηξέπεηαη λα ρξεζηκνπνηήζεη ην δίθηπν GSM θαη λα ζπλδεζεί ζ απηφ. Γηα λα επηβεβαησζεί ε εκπηζηεπηηθφηεηα ηνπ ζπλδξνκεηή, ν ζπλδξνκεηήο θαηαρσξείηαη κε κηα Πξνζσξηλή Σαπηφηεηα Κηλεηνχ πλδξνκεηή Temporary Mobile Subscriber Identity (TMSI), ακέζσο κεηά ηελ πξψηε επηηπρή θαηαρψξεζε ηεο ζέζεο ηνπ απφ ην δίθηπν. Ζ θξππηνγξάθεζε ηεο ζπλνκηιίαο είλαη κία αθφκε δηαδηθαζία γηα αθφκε κεγαιχηεξε αζθάιεηα ζηελ επηθνηλσλία ηνπ ζπλδξνκεηή Γηαρείξηζε Δπηθνηλσλίαο Ζ ιεηηνπξγία ηεο δηαρείξηζεο ηεο επηθνηλσλίαο (Communication Management- CC) είλαη ππεχζπλε γηα: Σνλ έιεγρν ησλ θιήζεσλ Σε Γηαρείξηζε Πξφζζεησλ Τπεξεζηψλ (Supplementary Services) Σε Γηαρείξηζε χληνκσλ Μελπκάησλ (Sort Message Services -SMS) 25

26 Έιεγρνο Κιήζεσλ Ζ ιεηηνπξγία ηνπ ειέγρνπ θιήζεσλ Call Controll (CC) είλαη ππεχζπλε γηα ηελ απνθαηάζηαζε, δηαηήξεζε θαη δηαθνπή ησλ θιήζεσλ, θαζψο θαη γηα ηελ επηινγή ησλ ππεξεζηψλ πνπ αηηείηαη ν ζπλδξνκεηήο απφ ην δίθηπν. Μηα απφ ηηο πιένλ ζεκαληηθέο ιεηηνπξγίεο ηεο CC είλαη ε δξνκνιφγεζε θιήζεσλ (call routing). Γηα λα κπνξέζεη έλαο θαιψλ ζπλδξνκεηήο (ηνπ PLMN ή ηνπ PSTN δηθηχνπ) λα ζπλδεζεί κε ηνλ θηλεηφ ζπλδξνκεηή ηνπ GSM δηθηχνπ, ζα πξέπεη λα πιεθηξνινγήζεη ζηελ ηειεθσληθή ηνπ ζπζθεπή ηνλ Αξηζκφ Κηλεηνχ πλδξνκεηή ISDN Mobile Subscriber ISDN (MSISDN) Number. Ο αξηζκφο απηφο πεξηιακβάλεη: Σνλ θσδηθφ ρψξαο Δζληθφ θσδηθφ πξννξηζκνχ πνπ δειψλεη ηελ εηαηξεία θηλεηήο ηειεθσλίαο ηνπ ζπλδξνκεηή (π.ρ. 697 γηα COSMOTE, 693 γηα ηελ WIND θιπ. ζηε ρψξα καο). Κσδηθφ πνπ δειψλεη ηελ αληίζηνηρε HLR πνπ είλαη θαηαρσξεκέλνο ν θηλεηφο ζπλδξνκεηήο. Ζ θιήζε θαηφπηλ νδεγείηαη ζην αληίζηνηρν GMSC (εάλ ε θιήζε πξνέξρεηαη απφ άιιε ηειεθσληθή εηαηξεία), ην νπνίν «γλσξίδεη» ηελ HLR πνπ έρεη θαηαγεγξακκέλν ην ζπγθεθξηκέλν MSISDN αξηζκφ. Σν GMSC ξσηά ηελ HLR γηα πιεξνθνξίεο πνπ ηνπ είλαη ρξήζηκεο λα δξνκνινγήζεη ζσζηά ηελ θιήζε. Ζ HLR γλσξίδεη κε ηε ζεηξά ηνπ ζε πνηα VLR ππάξρεη ε πιεξνθνξία απηή θαη ηε δεηεί απφ εθεί. Ζ VLR θαηαρσξεί πξνζσξηλά γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε θιήζε έλαλ Αξηζκφ Πεξηαγσγήο ηνπ Κηλεηνχ πλδξνκεηή Mobile Station Roaming Number (MSRN). Απηφλ ηνλ αξηζκφ ηνλ απνζηέιιεη πίζσ ζηελ HLR θαη απηή κε ηε ζεηξά ηεο ζην GMSC. Έρνληαο ηψξα ην GMSC ηνλ αξηζκφ MSRN κπνξεί λα δξνκνινγήζεη ζηελ θιήζε ζην θαηάιιειν MSC/VLR πνπ εμππεξεηεί ηελ θηλεηή κνλάδα, ε νπνία πιένλ ζην ηέινο ηεο δηαδηθαζίαο εηδνπνηείηαη (κε κήλπκα paging) γηα εηζεξρφκελε θιήζε Γηαρείξηζε Πξόζζεησλ Τπεξεζηώλ Ζ θηλεηή κνλάδα θαη ε HLR είλαη ηα κφλα ζηνηρεία ηνπ GSM πνπ εκπιέθνληαη ζ απηήλ ηε ιεηηνπξγία. Οη πην γλσζηέο θαη επξέσο ρξεζηκνπνηνχκελεο πξφζζεηεο 26

27 ππεξεζίεο ζηηο νπνίεο έρνπλ πξφζβαζε νη ζπλδξνκεηέο είλαη επηγξακκαηηθά νη παξαθάησ: Πξνψζεζε θιήζεο (Call Forwarding) Φξαγή θιήζεσλ (Call Barring) Κξάηεζε θιήζεο (Call Hold) Αλακνλή θιήζεο (Call Waiting) πκβνπιή ρξέσζεο (Advice of Charge) Τπεξεζία πνιπκεξψλ θιήζεσλ (Multiparty Service) Αλαγλψξηζε θιήζεο (Calling Line Identification Presentation-CLIP) Απφθξπςε αξηζκνχ θαινχληνο (Calling Line Identification Restriction-CLIR) Γηαρείξηζε ύληνκσλ Μελπκάησλ Γηα λα κπνξέζεη λα ππνζηεξίμεη έλα GSM δίθηπν απηέο ηηο εμαηξεηηθά δεκνθηιείο ππεξεζίεο πξέπεη λα επηθνηλσλεί κ έλα Κέληξν πληφκσλ Μελπκάησλ (Short Message Service Center), δηακέζνπ δχν δηεπαθψλ: Ζ δηεπαθή SMS-GMSC, γηα ζχληνκα κελχκαηα πνπ θαηαιήγνπλ ζε ζπλδξνκεηέο θηλεηήο ηειεθσλίαο (Short Message Services Mobile Terminating Point-to-Point SMS-MT/PP). H δηεπαθή απηή έρεη ηνλ ξφιν θάπνηαο πχιεο φπσο θαη ην GMSC. Ζ δηεπαθή SMS-IWMSC, γηα κελχκαηα πνπ μεθηλνχλ απφ ζπλδξνκεηέο θηλεηήο ηειεθσλίαο (Short Message Services Mobile Originating Point-to- Point SMS-MO/PP) Λεηηνπξγία, Γηνίθεζε θαη πληήξεζε Ζ δηαδηθαζία ηεο Λεηηνπξγίαο Γηνίθεζεο θαη πληήξεζεο (Operation Administration and Maintenance OAM) επηηξέπεη ζηνλ δηαρεηξηζηή ηνπ ζπζηήκαηνο λα παξαθνινπζεί θαη λα ειέγρεη ην ζχζηεκα, θαζψο θαη λα ηξνπνπνηεί θαη ηηο παξακέηξνπο ιεηηνπξγίαο (configuration) ηνπ ζπζηήκαηνο. ην ζχζηεκα ΟΑΜ αλήθνπλ θαη νη ιεηηνπξγίεο ησλ OSS, αιιά θαη ησλ BSS θαη NSS. 27

28 2.5 ΓΗΑΤΝΓΔΖ ΚΗΝΖΣΟΤ ΚΑΗ ΣΑΘΜΟΤ ΒΑΖ (AIR INTERFACE ) Αλάζεζε ζπρλνηήησλ ηελ Δηθόλα 2-1 πην πάλσ απεηθνλίδνληαλ νη δψλεο ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ησλ δηαθφξσλ θπηηαξηθψλ δηθηχσλ θηλεηήο ηειεθσλίαο πνπ βαζίδνληαη ζην GSM πξφηππν. ε πνιιέο ρψξεο απηέο νη δψλεο ζπρλνηήησλ δελ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηελ αξρή εμ νινθιήξνπ Σεχνική πολλαπλής πρόσβασης (FDMA και TDMA) Ζ ηερληθή πνιιαπιήο πξφζβαζεο ζ έλα ηειεπηθνηλσληαθφ δίθηπν γεληθφηεξα θαζνξίδεη ην πψο δηάθνξνη ρξήζηεο ηνπ δηθηχνπ έρνπλ ηαπηφρξνλε πξφζβαζε ζην δίθηπν γηα ηελ πινπνίεζε ησλ ηειεπηθνηλσληαθψλ ηνπο αλαγθψλ. ην GSM δίθηπν ζπγθεθξηκέλα ε ηερληθή πνιιαπιήο πξφζβαζεο θαζνξίδεη ην πψο δηάθνξεο θηλεηέο κνλάδεο, πνπ ελδερνκέλσο βξίζθνληαη θαη ζε δηαθνξεηηθά θχηηαξα, έρνπλ ηαπηφρξνλε επηθνηλσλία δηακνηξαδφκελεο ην θάζκα ζπρλνηήησλ. Γηα ην ζρήκα πνιιαπιήο πξφζβαζεο ζην GSM έρεη πηνζεηεζεί κηα κείμε ηεο Πνιιαπιήο Πξφζβαζεο ζηε Πεξηνρή πρλνηήησλ ( Frequency Division Multiple Access - FDMA) κε ηελ Πνιιαπιή Πξφζβαζε ζηελ Πεξηνρή Υξφλνπ (Time Division Multiple Access - TDMΑ), ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ FDMA θαη TDMA ηελ γεληθή ρξήζε ηεο ηερληθήο FDMA ζε θάζε ρξήζηε δηαηίζεηαη κία ζπρλφηεηα. Έηζη ινηπφλ θαζψο απμάλεη φιν θαη πεξηζζφηεξν ν αξηζκφο ησλ ρξεζηψλ ζ έλα ζχζηεκα FDMA, πξέπεη αλάινγα λα απμάλεη θαη ν αξηζκφο ησλ δηαζέζηκσλ ζπρλνηήησλ. Σν γεγνλφο φηη ην θάζκα ζπρλνηήησλ πνπ δηαηίζεηαη είλαη πεξηνξηζκέλν, ζε ζπλδπαζκφ κε ην φηη ν ρξήζηεο δελ ζα απειεπζεξψζεη ηε ζπρλφηεηα παξά κφλν φηαλ ηειεηψζεη ηε ζπλνκηιία ηνπ, εμεγεί γηαηί ν αξηζκφο ησλ ηαπηφρξνλσλ ρξεζηψλ ελφο ζπζηήκαηνο FDMA γξήγνξα θζάλεη ζην φξην. 28

29 Απφ ηελ άιιε κεξηά, ζην ζχζηεκα πξφζβαζεο TDMA νη ρξήζηεο κνηξάδνληαη ηελ ίδηα ζπρλφηεηα, αιιά θάζε ρξήζηεο έρεη πξφζβαζε ζ απηήλ γηα ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα (timeslot ή burst-ξηπή). Γειαδή ε ηερληθή FDMA εμαθνινπζεί λα ρξεζηκνπνηείηαη, αιιά ηψξα θάζε ζπρλφηεηα επί πιένλ δηαηξείηαη ζε ρξνλνζπξίδεο (timeslots) ή ξηπέο νη νπνίεο θαη δηαηίζεληαη ζηνπο ρξήζηεο. Απηφο ν ζπλδπαζκφο ηεο TDMA ζην πιαίζην ηεο FDMA πνπ έρνπκε ζην GSM θαίλεηαη ζρεκαηηθά παξαθάησ. Δηθόλα 2.6. Οη δηάθνξεο ζπρλόηεηεο ζηελ ηερληθή FDMA απεηθνλίδνληαη κε δηαθνξεηηθά ρξώκαηα θαη απέρνπλ 200kHz κεηαμύ ηνπο, ελώ ζηελ πεξηνρή ρξόλνπ νη ρξνλνζπξίδεο (timeslots) πνπ δηαηίζεληαη ζηνπο δηάθνξνπο ρξήζηεο (TDMA) έρνπλ δηάξθεηα Σb θαη θαίλνληαη επίζεο κε δηαθνξεηηθά ρξώκαηα. Ζ δηαίξεζε ζηελ πεξηνρή ρξόλνπ δείρλεηαη γηα ηελ απιόηεηα ηνπ ζρήκαηνο κόλν ζηελ πξώηε ζπρλόηεηα αιιά ην ίδην ηζρύεη θαη γηα ηηο άιιεο Γεληθά γηα ηα θαλάιηα ζην GSM ζύζηεκα Οη θέξνπζεο ζπρλφηεηεο (carriers) καδί κε ηηο αληίζηνηρεο ρξνλνζπξίδεο ηνπο απνηεινχλ ηα θπζηθά θαλάιηα ηνπ GSM δηθηχνπ. Κάζε θέξνπζα ζπρλφηεηα έρεη εχξνο 200KHz. Απηφ ζεκαίλεη φηη ζε έλα GSM 900 ζχζηεκα ππάξρνπλ ζεσξεηηθά δηαζέζηκα 124 θαλάιηα εχξνπο 200KHz ην θαζέλα. Δπεηδή θάζε θαλάιη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ηαπηφρξνλα απφ νθηψ θηλεηνχο ζηαζκνχο, εθαξκφδνληαο ηελ ηερληθή πνιχπιεμεο κε δηαίξεζε ζην πεδίν ηνπ ρξφλνπ, ν αξηζκφο ησλ δηαζέζηκσλ θαλαιηψλ ή θπζηθψλ θαλαιηψλ φπσο νλνκάδνληαη απμάλεηαη ζηα 124 x 8 = 992 θαλάιηα. 29

30 Κάλνληαο αληίζηνηρνπο ππνινγηζκνχο γηα ηα ζπζηήκαηα GSM 1800 θαη GSM 1900, κε βάζε ην εχξνο ηεο δψλεο ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο θαη ην εχξνο ησλ 200KHz θάζε θαλαιηνχ πξνθχπηνπλ 374 θαη 299 αληηζηνίρσο δηαζέζηκα θαλάιηα Λνγηθά θαλάιηα ε θάζε θπζηθφ θαλάιη κε θάπνηνλ ηξφπν αληηζηνηρίδεηαη έλαο αξηζκφο ινγηθψλ θαλαιηψλ. Κάζε έλα απφ απηά ρξεζηκνπνηείηαη γηα ζπγθεθξηκέλν ζθνπφ φπσο γηα ηε δηαδηθαζία απφθξηζεο- εηδνπνίεζεο, γηα ζεκαηνδνζία, νκηιία θαη άιια. Τπάξρνπλ 11 ινγηθά θαλάιηα ζην GSM ζχζηεκα, απφ ηα νπνία δχν είλαη θαλάιηα νκηιίαο θαη ηα ππφινηπα είλαη θαλάιηα ειέγρνπ ηεο ζεκαηνδνζίαο. Ζ ππεξεζία GPRS ζηα GSM δίθηπα πνπ ηελ ππνζηεξίδνπλ, βαζίδεηαη ζε έλα λέν ινγηθφ θαλάιη εηδηθφ γηα παθέηα δεδνκέλσλ, ην PDCH απφ ηα αξρηθά ησλ ιέμεσλ Packet Data Channel. Σν PDCH κπνξεί λα δηαηξεζεί ζε έλαλ αξηζκφ λέσλ ινγηθψλ θαλαιηψλ παξφκνησλ κε ην αξρηθφ θαλάιη γηα ηελ εμππεξέηεζε άιισλ ζθνπψλ Καλάιηα νκηιίαο, TCH (Traffic CHannels) Σα θαλάιηα νκηιίαο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα κεηάδνζε θσλήο ή δεδνκέλσλ ρσξίδνληαη ζε δχν θαηεγνξίεο: Καλάιηα πιήξνπο ξπζκνχ (Full Rate Channel, Bm) Καλάιηα κηζνχ ξπζκνχ (Half Rate Channel, Lm) Έλα θαλάιη πιήξνπο ξπζκνχ κεηαδίδεη νκηιία κε ξπζκφ 13 Kbit/s ή δεδνκέλα κε ξπζκφ πάλσ απφ 9,6 Kbit/s, ελψ ην θαλάιη κηζνχ ξπζκνχ κεηαδίδεη θσλή κε 6.5 Kbit/s θαη δεδνκέλα κε ξπζκφ πάλσ απφ 4.8Kbit/s Καλάιηα ειέγρνπ Τπάξρνπλ ελλέα δηαθνξεηηθνί ηχπνη θαλαιηψλ ειέγρνπ θαη ρσξίδνληαη ζε ηξεηο κεγάιεο θαηεγνξίεο. Σα θαλάιηα εθπνκπήο, ηα αθηεξσκέλα θαλάιηα θαη ηα θνηλά θαλάιηα ειέγρνπ. 30

31 Καλάιηα εθπνκπήο (Broadcast Channels - BCH) Έλα ηέηνην θαλάιη απνηειεί κηα ζπλερή ξνή εμφδνπ απφ ηνλ ηαζκφ Βάζεο, ε νπνία πεξηέρεη ηελ ηαπηφηεηα ηνπ ηαζκνχ Βάζεο θαη πιεξνθνξεί θαη γηα ηελ θαηάζηαζε ηνπ θαλαιηνχ. Όινη ηα θηλεηά παξαθνινπζνχλ ηε ηζρχ ηνπ ζήκαηνο πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζηψζνπλ αλ έρνπλ κεηαθηλεζεί ζε κηα λέα θπςέιε. Σα θαλάιηα απηά ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ Κάησ Εεχμε. (I) Frequency Correction Channel (FCCH): ην θαλάιη απηφ βνεζά ζηνλ ζπγρξνληζκφ ηνπ θηλεηνχ κε ηελ ζπρλφηεηα ηνπ θαλαιηνχ. (II) Synchronization Channel (SCH): ην θαλάιη απηφ πεξηέρεη ηελ πιεξνθνξία ηνπ αχμνληα αξηζκνχ ηνπ TDMA πιαηζίνπ θαζψο θαη ηνλ αξηζκφ ηνπ BSIC (III) Broadcast Control Channel (BCCH:) ην θαλάιη απηφ δίλεη ηελ πιεξνθνξία ζρεηηθά κε ηα γεηηνληθά θχηηαξα αιιά θαη γηα ηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν είλαη θαηαλεκεκέλα ηα ινγηθά θαλάιηα ζην TDMA πιαίζην. Δπίζεο, ην BCCH γλσξίδεη ηηο ζπρλφηεηεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζην θχηηαξν Αθηεξσκέλα θαλάιηα (Dedicated Channels) Σα θαλάιηα απηά ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπνζεζίαο, θαηαρψξεζεο θαη εγθαζίδξπζεο θιήζεσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί, θάζε ηαζκφο Βάζεο δηαηεξεί κηα βάζε δεδνκέλσλ κε ηνπο θηλεηνχο ζηαζκνχο πνπ βξίζθνληαη ηελ ηξέρνπζα ζηηγκή ζηελ δηθαηνδνζία ηνπ. Οη πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ ηήξεζε απηήο ηεο βάζεο δεδνκέλσλ ζηέιλνληαη ζην αθηεξσκέλν θαλάιη ειέγρνπ. (I) Stand Alone Dedicated Control Channel (SDCCH): ην θαλάιη απηφ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ ζεκαηνδνζία θαηά ηελ δηάξθεηα έλαξμεο ή εγγξαθήο ηεο θιήζεο. Δπίζεο, δηαηίζεηαη θαηά ηελ πξνζθνξά θαλαιηνχ νκηιίαο αιιά θαη θαηά ηελ απνζηνιή SMS. (II) Slow Associated Channel (SACCH): ην θαλάιη απηφ είλαη άξξεθηα δεκέλν κε ηα SDCCH θαη TCH θαλάιηα. Δπίζεο, ζηέιλεη κεηξήζεηο ζηνλ ηαζκφ Βάζεο. 31

32 (III) Fast Associated Control Channel (FACCH): ην θαλάιη απηφ ρξεζηκνπνηείηαη θάζε θνξά πνπ ην θηλεηφ θάλεη Handover. Σν αληίζηνηρν θαλάιη νκηιίαο ηνπ είλαη ην TCH Κνηλά θαλάιηα ειέγρνπ (Common control channels) Σα θαλάιηα απηά ρξεζηκνπνηνχληαη ηφζν ζην Uplink φζν ζην Downlink. (I) Paging Channel (PCH): ην θαλάιη απηφ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηνλ ηαζκφ Βάζεο γηα ηελ αλαθνίλσζε ησλ εηζεξρφκελσλ θιήζεσλ. Κάζε θηλεηφο ζηαζκφο ην παξαθνινπζεί ζπλερψο γηα λα εληνπίζεη ηπρφλ θιήζεηο ζηηο νπνίεο ζα πξέπεη λα απαληήζεη. (II) Random Access Channel (RACH): ην θαλάιη απηφ επηηξέπεη ζηνπο ρξήζηεο λα δεηνχλ λα ηνπο παξαρσξεζεί κηα ππνδνρή ζην αθηεξσκέλν θαλάιη ειέγρνπ. Αλ ππάξμεη δηέλεμε ζε δχν απαηηήζεηο, απηέο παξακνξθψλνληαη θαη ζα πξέπεη λα ζηαινχλ αξγφηεξα. (III) Access Grant Channel (AGCH): ην θαλάιη απηφ απαληά ζηελ αίηεζε πξφζβαζεο ηνπ θηλεηνχ ζην δίθηπν θαη δίλεη ζην θηλεηφ έλα θαλάιη SDCCH. Κάπνηα απφ ηα ινγηθά θαλάιηα αληηζηνηρίδνληαη ζην ίδην θπζηθφ θαλάιη ή ηελ ίδηα ρξνλνζπξίδα TS (Timeslot). ηελ ρξνλνζπξίδα 0, TS0, πξνβάιινληαη κε ηελ ηερληθή ηεο πνιχπιεμεο θαη θαλάιηα εθπνκπήο θαη θαλάιηα ειέγρνπ. Οθηψ SDCCH θαλάιηα αληηζηνηρίδνληαη ζην ίδην θπζηθφ θαλάιη. πλήζσο πξνβάιινληαη ζηε ρξνλνζπξίδα TS2 ηεο ίδηαο ζπρλφηεηαο φπσο ζπκβαίλεη κε ηα θαλάιηα BCCH θαη CCCH. Απηφ ην ζχλνιν ησλ νθηψ SDCCH νλνκάδεηαη SDCCH/8. Έλα SACCH θαλάιη ζπλδέεηαη κε θάζε SDCCH θαη πξνβάιινληαη ζηελ ίδηα ρξνλνζπξίδα. Σν SDCCH πξνβάιιεηαη καδί κε ην BCCH θαη ην CCCH ζηελ TS0 θαη φια καδί θαινχληαη SDCCH/4. Ζ ρξνλνζπξίδα TS1 κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζαλ TCH. Με απηφ ηνλ ηξφπν απμάλεηαη ε ρσξεηηθφηεηα ησλ TCHs αιιά ζπγρξφλσο κεηψλεηαη απηή ηνπ SDCCH. Έλαο ηέηνηνο ζρεδηαζκφο ησλ θαλαιηψλ είλαη ρξήζηκνο ζε θχηηαξα κε κφλν κία θέξνπζα ζπρλφηεηα. 32

33 Δηθόλα 2-7. Αληηζηνίρηζε Λνγηθώλ Καλαιηώλ ζηε BCCH θέξνπζα ζπρλόηεηα. F = FCCH, S = SCH, B = BCCH, C = CCCH, I = Idle Dx = SDCCH #x, Ax = SACCH #x 33

34 Δηθόλα 2-8. Πνιύπιεμε ησλ BCCH + CCCH + 4 SDCCH/4 ζηελ TS Hyperframes, Superframes θαη Multiframes Ζ πην καθξνζθειήο επαλαιακβαλφκελε δνκή πιαηζίνπ νλνκάδεηαη hyperframe θαη έρεη ρξνληθή δηάξθεηα 3h 28min 53sec 760ms. ε κηα ηέηνηα δνκή ν TDMA αξηζκφο πιαηζίνπ (Frame Number, FN) παίξλεη ηηκέο απφ ην 0 έσο θαη Σα hyperframes ρξεηάδνληαη γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ κεραληζκψλ θξππηνγξάθεζεο. Κάζε hyperframe δηαηξείηαη ζε 2048 superframes δηάξθεηαο 6.12s ηα νπνία κε ηε ζεηξά ηνπο ππνδηαηξνχληαη ζε multiframes- πνιππιαίζηα. Τπάξρνπλ δχν ηχπνη πνιππιαηζίσλ. Πνιππιαίζην 26 TDMA πιαηζίσλ ( θάζε superframe απνηειείηαη απφ 51 ηέηνηα πνιππιαίζηα ). Απηή ε δνκή ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ αληηζηνίρεζε ησλ ινγηθψλ θαλαιηψλ TCH, SACCH θαη FACCH ζηα θπζηθά θαλάιηα. Ζ ρξνληθή δηάξθεηα απηψλ ησλ 26 πιαηζίσλ είλαη 120ms. Μεηά ηνλ ρξφλν απηφ αθνινπζεί πεξηνδηθή επαλάιεςή ηνπο. Πνιππιαίζην 51 TDMA πιαηζίσλ (θάζε superframe απνηειείηαη απφ 26 ηέηνηα πνιππιαίζηα ) κε ρξνληθή δηάξθεηα 235.4ms. Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ αληηζηνίρεζε ησλ ππνινίπσλ ινγηθψλ θαλαιηψλ, δειαδή ησλ FCCH, SCH BCCH, CCCH, SDCCH, SACCH θαη CBCH, ζηα θπζηθά θαλάιηα. 34

35 2.5.8 Ρηπέο (Bursts) Ο ξπζκφο κεηάδνζεο ζηελ επηθνηλσλία θηλεηνχ - ζηαζκνχ βάζεο είλαη 270,8 Kbps, πνπ ζεκαίλεη φηη ζε θάζε bit αληηζηνηρεί ρξφλνο 3.692κs (48/13κs). πλεπψο ην ρξνληθφ δηάζηεκα κηαο ρξνλνζπξίδαο αληηζηνηρεί ζε 156,25 bits. Ρηπή, νλνκάδεηαη ην θπζηθφ πεξηερφκελν ηεο ρξνλνζπξίδαο θαη ππάξρνπλ πέληε δηαθνξεηηθνί ηχπνη. Καλνληθή ξηπή (Normal Burst, NB) : Υξεζηκνπνηείηαη γηα λα κεηαθέξεη πιεξνθνξίεο θσλήο ή δεδνκέλσλ. Γηαξθεί 120/(26x8) ms πνπ είλαη πεξίπνπ ms, έρεη κήθνο bits (148 bits+8.25 guard bits). Ρηπή δηφξζσζεο ζπρλφηεηαο (Frequency correction Burst, FB) : πγρξνλίδεη ηε ζπρλφηεηα ηνπ θηλεηνχ ζηε ζπρλφηεηα ηνπ θαλαιηνχ. Πεξηέρεη κφλν κεδεληθά bits. Οη επαλαιακβαλφκελεο FB ξηπέο απνηεινχλ ην FCCH θαλάιη (Frequency Correction CHannel). Ρηπή ζπγρξνληζκνχ (Synchronization Burst, SB) : Υξεζηκνπνηείηαη γηα ην ζπγρξνληζκφ ηνπ θηλεηνχ ζην πεδίν ηνπ ρξφλνπ. Μεηαθέξεη πιεξνθνξία γηα ηνλ αχμνληα αξηζκφ ηνπ TDMA πιαηζίνπ θαζψο θαη ηνλ θσδηθφ BSIC. Οη επαλαιακβαλφκελεο SB απνηεινχλ ην θαλάιη ζπγρξνληζκνχ SCH (Synchronization CHannel). Ρηπή πξφζβαζεο (Access Burst, AB) : Υξεζηκνπνηείηαη γηα ηπραία πξφζβαζε θαη πξφζβαζε κεηαγσγήο. Αθνινπζείηαη απφ κεγάιν ρξφλν αζθαιείαο ( δηάξθεηαο bit ή αληίζηνηρα 252 κs) γηα ηε θξνληίδα εθπνκπήο ξηπψλ απφ θηλεηνχο ζηαζκνχο πνπ δελ έρνπλ πιεξνθφξεζε γηα ηελ πξνψζεζε ρξνληζκνχ ηεο πξψηεο πξφζβαζεο (ή ηεο δηαδηθαζίαο ηεο κεηαγσγήο). Ζ ξηπή απηή ρξεζηκνπνηείηαη απφ ην RACH θαη απφ ην FACCH θαηά ηε δηαδηθαζία κεηαγσγήο. 35

36 Βνπβή ξηπή (Dummy Burst, DB) : Απηή εθπέκπεηαη ζηε ξαδηνζπρλφηεηα c 0 ζηελ νπνία δελ εθπέκπεηαη θακία άιιε ξηπή. Απηφ ζεκαίλεη φηη έλαο ζηαζκφο βάζεο εθπέκπεη ζπλερψο κηα βνπβή ξηπή ζ απηή ηε ζπρλφηεηα κεηαθέξνληαο πιεξνθνξία γηα ην ζχζηεκα. Οη θηλεηνί ζηαζκνί εθκεηαιιεχνληαη απηή ηελ εθπνκπή, δηελεξγψληαο κεηξήζεηο γηα ηελ ηζρχ ηνπ BTS θαη είλαη έηζη ζε ζέζε λα εληνπίδνπλ ηνλ BTS πνπ ζα έρνπλ πξφζβαζε, ή ηνλ BTS πνπ ζα εμππεξεηήζεη ηελ δηαδηθαζία κηαο κεηαγσγήο. Γηα λα είλαη δπλαηή ε παξαπάλσ δηαδηθαζία έρεη νξηζηεί ζην GSM πξφηππν ε βνπβή ξηπή θαη ε βνπβή αίηεζε εηδνπνίεζεο (dummy page). Σν CCCH θαλάιη, φηαλ δελ ππάξρεη πξνο εθπνκπή θάπνην paging, αληηθαζίζηαηαη απφ κηα βνπβή αίηεζε πνπ πξννξίδεηαη γηα έλαλ κε ππαξθηφ θηλεηφ ζηαζκφ. ηηο άιιεο, αρξεζηκνπνίεηεο ρξνλνζπξίδεο εθπέκπεηαη κηα βνπβή ξηπή πνπ πεξηέρεη έλα πξνθαζνξηζκέλν ζχλνιν bits. 36

37 Δηθόλα 2-9. Ρηπέο θαη Πιαίζηα 37

38 2.6 GPRS Αξρηηεθηνληθή Ζ ππεξεζία GPRS αλαπηχρζεθε ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηα πιαίζηα κηαο πξνζπάζεηαο ελίζρπζεο ηνπ ζπζηήκαηνο θηλεηήο ηειεθσλίαο GSM ψζηε ην ηειεπηαίν λα κπνξεί λα ρεηξηζηεί απνδνηηθά ηελ θίλεζε ησλ δεδνκέλσλ (data traffic) αλάκεζα ζε ππνινγηζηηθά ζπζηήκαηα. Χο εθ ηνχηνπ ε ηερλνινγία GPRS δελ είλαη απηφλνκε αιιά επηθνπξηθή ζηελ ππάξρνπζα ππνδνκή ηνπ GSM. Απηφ παξνπζηάδεη θαη ε παξαθάησ εηθφλα. Δηθόλα Αξρηηεθηνληθή ηνπ GPRS κηα επέθηαζε ηνπ GSM. Ζ πινπνίεζε ηεο ππεξεζίαο GPRS γίλεηαη κε ηελ πξνζζήθε δχν λένπ ηχπνπ θφκβσλ ζηελ ππάξρνπζα GSM ππνδνκή. Οη θφκβνη απηνί, γλσζηνί σο GSNs (GPRS Support Nodes), είλαη ππεχζπλνη γηα ηελ παξνρή GPRS ππεξεζηψλ ζηνπο ζπλδξνκεηέο ηνπ δηθηχνπ θαη είλαη ζπγθεθξηκέλα: 38

39 Ο SGSN (Service GPRS Support Node) πνπ είλαη ππεχζπλνο γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ θηλεηψλ ζηαζκψλ πνπ βξίζθνληαη ζηε δηθαηνδνζία ηνπ. Ο GGSN (Gateway GPRS Support Node) ν νπνίνο απνηειεί θαη ηελ πχιε επηθνηλσλίαο κε εμσηεξηθά δίθηπα κεηαγσγήο παθέησλ. Οη δχν θφκβνη ζπλδένληαη κεηαμχ ηνπο, είηε απεπζείαο είηε κέζσ ελδηάκεζσλ θφκβσλ, ζπληζηψληαο έηζη έλα IP δίθηπν πνπ απνηειεί θαη ην δίθηπν θνξκνχ ηνπ GPRS (GPRS backbone ή GPRS core). Σν GPRS σο επέθηαζε ηνπ GSM ρξεζηκνπνηεί ηελ ππάξρνπζα ππνδνκή. Χο εθ ηνχηνπ νιφθιεξν ην ππνζχζηεκα ηνπ ζηαζκνχ βάζεο (BSS) επαλαρξεζηκνπνηείηαη ζην GPRS κε ηηο απαξαίηεηεο αιιαγέο θαη πξνζζήθεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ λέσλ ππεξεζηψλ. Σν ίδην αθξηβψο ζπκβαίλεη θαη κε φιεο ηηο βάζεηο δεδνκέλσλ ( HLR, VLR, EIR ) πνπ είραλ δηακνξθσζεί γηα ην GSM θαη πνπ απιψο εληζρχνληαη ψζηε λα απνζεθεχνπλ πξφζζεηεο πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ηελ GPRS επηθνηλσλία Φπζηθά Λνγηθά θαλάιηα ηνπ GPRS ην GSM δίθηπν έλα θαλάιη αλαηίζεηαη κφληκα ζε έλα ρξήζηε θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο θιήζεο, άζρεηα κε ην αλ κεηαδίδνληαη δεδνκέλα ή φρη. Σν GPRS έξρεηαη λα αιιάμεη απηή ηε ινγηθή αλάζεζεο πφξσλ. Σα θαλάιηα κεηαθνξάο δεδνκέλσλ θαηαλέκνληαη ζηνπο ρξήζηεο κφλν φηαλ ππάξρνπλ δεδνκέλα πξνο κεηάδνζε ή ιήςε θαη ζηε ζπλέρεηα ειεπζεξψλνληαη ακέζσο. Με ηνλ ηξφπν απηφ γίλεηαη κηα πην απνδνηηθή ρξήζε ησλ αζχξκαησλ θαλαιηψλ. Βάζε ηεο παξαπάλσ αξρήο ινηπφλ, έλα θπζηθφ θαλάιη κπνξεί λα δηακνηξαζηεί αλάκεζα ζε πνιινχο ρξήζηεο. Σν θπζηθφ θαλάιη ζην GPRS νλνκάδεηαη PDCH (Packet Data CHannel). Σα PDCHs πνπ δεζκεχνληαη πξνέξρνληαη απφ κηα νκάδα κε φια ηα δηαζέζηκα θαλάιηα ελφο θπηηάξνπ. Έηζη ηα αζχξκαηα θαλάιηα ελφο θπηηάξνπ κνηξάδνληαη αλάκεζα ζε ρξήζηεο ηφζν ησλ GPRS φζν θαη ησλ GSM ππεξεζηψλ. Ζ αληηζηνίρεζε ησλ θπζηθψλ θαλαιηψλ θαη ζηα δχν δίθηπα γίλεηαη δπλακηθά, βάζεη ηεο δήηεζεο πνπ ππάξρεη θάζε ζηηγκή γηα ηνπο δχν ηχπνπο ππεξεζηψλ. ε θάζε θέξνπζα ζπρλφηεηα, ν πάξνρνο ησλ ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο νξίδεη ζηαηηθά ηνλ ειάρηζην αξηζκφ ησλ θαλαιηψλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηηο ππεξεζίεο ηνπ GPRS δηθηχνπ. Σα θπζηθά θαλάιηα 39

40 πνπ δελ ρξεζηκνπνηνχληαη απφ ηηο GSM ππεξεζίεο κπνξνχλ λα δνζνχλ δπλακηθά ζηε δηάζεζε ηνπ GPRS ψζηε λα απμεζεί, έζησ θαη ζηηγκηαία, ν ξπζκφο κεηάδνζεο ή αθφκα θαη λα θαιπηεξεχζεη ε πνηφηεηα ππεξεζίαο. ε θάζε θπζηθφ θαλάιη αληηζηνηρίδεηαη έλα πιήζνο απφ ινγηθά θαλάιηα πνπ επηηεινχλ πνιιέο ιεηηνπξγίεο φπσο ζεκαηνδνζία, κεηαθνξά δεδνκέλσλ ρξήζηε, ζπγρξνληζκφ, αλάζεζε θαλαιηψλ θαη άιια. Σν θαλάιη πνπ κεηαθέξεη ηα δεδνκέλα απφ θαη πξνο ην ρξήζηε νλνκάδεηαη PDTCH (Packet Data Traffic CHannel) θαη αλαηίζεηαη ζε έλαλ θηλεηφ ζηαζκφ (ή θαη πεξηζζφηεξνπο αλ πξφθεηηαη γηα PTM ππεξεζία ). Δπίζεο έλαο θηλεηφο ζηαζκφο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεί πεξηζζφηεξα ηνπ ελφο θαλάιηα κεηάδνζεο δεδνκέλσλ ηαπηφρξνλα, απμάλνληαο έηζη ην ξπζκφ κεηάδνζεο. Γηα ηελ επξεία γλσζηνπνίεζε πιεξνθνξηψλ ρξήζηκσλ γηα φινπο ηνπο θηλεηνχο ζηαζκνχο ελφο θπηηάξνπ ρξεζηκνπνηείηαη ην PBCCH (Packet Broadcast Control CHannel). Σν θαλάιη απηφ είλαη κνλφδξνκεο θαηεχζπλζεο, απφ ηνλ BSS πξνο ηνπο θηλεηνχο ζηαζκνχο (PTM) θαη ν ζθνπφο χπαξμήο ηνπ είλαη ε γλσζηνπνίεζε πιεξνθνξηψλ γηα ην GPRS δίθηπν. Σαπηφρξνλα φκσο δηαδίδεη θαη πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνχλ ην GSM δίθηπν ψζηε έλαο GSM/GPRS θηλεηφο ζηαζκφο λα κελ ρξεηάδεηαη λα αθνχζεη ην αληίζηνηρν θαλάιη ηνπ GSM. Δλ ζπλέρεηα, ππάξρεη ην Κνηλφ Καλάιη Διέγρνπ PCCCH (Packet Common Control CHannel) πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα ζεκαηνδνζία πνπ αθνξά ηε δηαρείξηζε ηεο πξφζβαζεο ζηε ξαδηνδεχμε θαη ηελ αλάζεζε ησλ αζχξκαησλ θαλαιηψλ. Δίλαη ακθίδξνκν θαλάιη θαη κπνξεί λα είλαη πνιιαπιψλ ζεκείσλ (ζπλήζσο απφ ην BSS ζε πνιινχο θηλεηνχο ζηαζκνχο). Υσξίδεηαη ζε ηέζζεξα ππνθαλάιηα: PRACH: Packet Random Access CHannel (uplink) PPCH : Packet Paging CHannel (downlink) PAGCH: Packet Access Grant CHannel (downlink) PNCH: Packet Notification CHannel (downlink) Σέινο ππάξρεη θαη ην αθηεξσκέλν θαλάιη ειέγρνπ πνπ είλαη έλα, απφ ζεκείν ζε ζεκείν θαλάιη ακθίδξνκεο θαηεχζπλζεο. Πεξηιακβάλεη ηα αθφινπζα ππνθαλάιηα: PACCH: Packet Associated Control CHannel (uplink/downlink) PTCCH: Packet Timing advance Control CHannel (uplink/downlink) 40

41 2.6.3 Radioblocks Ζ πιεξνθνξία ζην θπζηθφ επίπεδν είλαη θσδηθνπνηεκέλε ζε radioblocks. Κάζε radioblock ζηέιλεηαη ζε ηέζζεξηο δηαδνρηθέο ξηπέο κηαο ρξνλνζπξίδαο θαη ην πιήζνο ησλ bits πιεξνθνξίαο πνπ πεξηέρεη εμαξηάηαη απφ ην ζρήκα θσδηθνπνίεζεο (Coding Schema, CS) ηνπ θαλαιηνχ. ην GPRS νξίδνληαη ηέζζεξα ζρήκαηα θσδηθνπνίεζεο θαλαιηνχ (CS1-CS4) ψζηε λα πξνζηαηεχνληαη ηα κεηαθεξφκελα παθέηα δεδνκέλσλ απφ ιάζε κεηάδνζεο. Αλάινγα κε ην ζρήκα θσδηθνπνίεζεο δηαθέξεη θαη ν ξπζκφο κεηάδνζεο ησλ δεδνκέλσλ. Σν πνην ζρήκα δίλεη θαη ην κεγαιχηεξν ξπζκφ κεηάδνζεο εμαξηάηαη απφ ην πεξηβάιινλ ξαδηνθάιπςεο ( C/I ). Δηθόλα Γνκή Radio Block 41

42 Δηθόλα Throughput αλά ρξνλνζπξίδα αλάινγα κε ηελ ηηκή ηνπ ιόγνπ C/I EGPRS (ENHANCED GPRS) Σερλνινγία EDGE Σν EDGE είλαη ην επφκελν «ινγηθφ» βήκα ζηελ εμέιημε ησλ δηθηχσλ GSM. Ο αληηθεηκεληθφο ζηφρνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο ηερλνινγίαο είλαη ε αχμεζε ηνπ ξπζκνχ κεηαθνξάο δεδνκέλσλ, ε βέιηηζηε ρξήζε ηνπ θάζκαηνο ζπρλνηήησλ, αιιά θαη ε ρξήζε ηεο επηπξφζζεηεο ρσξεηηθφηεηαο γηα ηελ πξνζθνξά ππεξεζηψλ λέαο γεληάο. Με ηε πξνζζήθε ηνπ EDGE ζηα δίθηπα GSM νη ππάξρνπζεο ππεξεζίεο φπσο ην GPRS, βειηηψλνληαη κε ηελ πξνζζήθε ελφο αθφκε θπζηθνχ επηπέδνπ. Οη ππεξεζίεο δελ αιιάδνπλ, αθνχ ην EDGE βαζίδεηαη ζηα ήδε θαζνξηζκέλα πξφηππα, ρσξίο λα δεκηνπξγεί λέα. Έηζη ε ρξήζε θαη ε εγθαηάζηαζή ηνπ απφ ηηο εηαηξίεο παξνρήο ππεξεζηψλ θξίλεηαη σο ηδηαίηεξα πξνζηηή αθνχ δελ ζα απαηηεί ηελ ρξήζε λένπ εμνπιηζκνχ, παξά κφλν ηε βειηίσζε ηνπ ήδε ππάξρνληνο. Σν EDGE ζα κπνξνχζε λα παξνπζηαζηεί κε δχν δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο: Χο «αλαβάζκηζε» ηεο ηερλνινγίαο κεηαγσγήο παθέησλ (packet-switching) ηνπ GPRS. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε νλνκάδεηαη EGPRS (Enhanced GPRS). Χο αλαβάζκηζε ηεο ηερλνινγίαο κεηαγσγήο θπθιψκαηνο γηα ηελ κεηαθνξά δεδνκέλσλ (circuit-switching). ε απηήλ ηελ πεξίπησζε ην EDGE απνθαιείηαη ECSD (Enhanced CSD). 42

43 Σν GPRS επέηξεςε ηελ εηζαγσγή ηεο ηερλνινγίαο κεηαγσγήο παθέησλ (packetswitching) ζηα δίθηπα GSM. Γηα λα γίλεη απηφ, πνιιά λέα πξσηφθνιια θαη ηερλνινγίεο ζα έπξεπε λα ρξεζηκνπνηεζνχλ. Σν EDGE είλαη κηα κέζνδνο γηα ηελ αχμεζε ησλ ξπζκψλ κεηαθνξάο δεδνκέλσλ ζην GSM, φπσο πξναλαθέξζεθε. Οπζηαζηηθά, ρξεζηκνπνηεί ηνλ ήδε ρξεζηκνπνηνχκελε θέξνπζα ζπρλφηεηα ηνπ GSM δηθηχνπ εχξνπο 200ΚΖz, γηα ηελ επίηεπμε αθφκα πςειφηεξσλ ηαρπηήησλ, απιά θαη κφλν κε ηελ αιιαγή ηνπ ηξφπνπ δηακφξθσζεο ησλ δεδνκέλσλ πνπ κεηαθέξνληαη. Έηζη παξνπζηάδεη κηα λέα θσδηθνπνίεζε ησλ θαλαιηψλ, ψζηε λα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ απνζηνιή, ηφζν κε ηερλνινγίεο κεηαγσγήο παθέησλ φζν θαη θπθισκάησλ, δεδνκέλα θαη θσλή. Όπσο γίλεηαη αληηιεπηφ, ην EDGE είλαη κηα «αλαβάζκηζε» ηνπ GPRS θαη δελ κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη «απηφλνκα». Βαζηθφ πιενλέθηεκα ηεο ηερλνινγίαο EDGE ζε ζρέζε κε ην ήδε ππάξρνλ GSM δίθηπν, είλαη ε ρξήζε κίαο λέαο κεζφδνπ δηακφξθσζεο ησλ δεδνκέλσλ. Ζ λέα κέζνδνο νλνκάδεηαη 8PSK (8 Phase Shift Keying modulation) θαη επηηπγράλεη ηελ αξρηθή κεηαηξνπή, δηακφξθσζε θαη απνδηακφξθσζε ησλ δεδνκέλσλ ζε 8 βήκαηα, επηηξέπνληαο ελ ηέιεη, ηε κεηαθνξά 3 bit δεδνκέλσλ ζε θάζε κνλαδηθφ παικφ ηνπ δηθηχνπ. Ζ αληίζηνηρε ηερλνινγία πνπ παξέρνπλ ηα απιά δίθηπα GSM κε ππνζηήξημε ππεξεζηψλ GPRS, ρξεζηκνπνηεί ηε κέζνδν GMSK (Gaussian pre-filtered Minimum Shift Keying) ε νπνία βαζίδεηαη ζηε κέζνδν Gauss γηα ηελ εθζεηηθή κείσζε ησλ πηζαλνηήησλ ιάζνπο θαηά ηε κεηαθνξά ησλ δεδνκέλσλ, αιιά πζηεξεί ζην γεγνλφο φηη επηηξέπεη ηε κεηαθνξά κφλν ελφο bit δεδνκέλσλ ζε θάζε κνλαδηθφ παικφ ηνπ δηθηχνπ. Απφ απηή αθξηβψο ηε δηαθνξά μεθηλάεη ε ηξηπιάζηα ρσξεηηθφηεηα ελφο δηθηχνπ πνπ ππνζηεξίδεη ηελ ηερλνινγία EDGE, θαη θαηά ζπλέπεηα ε ηξηπιάζηα ηαρχηεηα ζε ζρέζε κε ηελ ππάξρνπζα GPRS ππεξεζία. Δλψ γηα ην GPRS ππάξρνπλ ηέζζεξα δηαθνξεηηθά ζρήκαηα θσδηθνπνίεζεο (Coding Schemes - CS1, CS2, CS3 θαη CS4), γηα ην EGPRS έρνπλ νξηζηεί 9 δηαθνξεηηθά ζρήκαηα θσδηθνπνίεζεο δηακφξθσζεο MCS (Modulation Coding Schemes) γηα ηνπο ίδηνπο ιφγνπο. Σα ηέζζεξα πξψηα απφ απηά (MCS1 έσο MCS4) εθκεηαιιεχνληαη ηε δηακφξθσζε GMSK, ελψ ηα ππφινηπα (MCS5 έσο MCS9) ηε δηακφξθσζε 8PSK. 43

44 Πίλαθαο 2-1. Σα δηαθνξεηηθά ζρήκαηα θσδηθνπνίεζεο ηνπ EGPRS Δηθόλα ύγθξηζε throughput /ρξνλνζπξίδα (GPRS θαη EGPRS). 44

45 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ ΜΗΑ ΔΗΑΓΧΓΖ ΣΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 3.1 ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ ΟΗΚΗΚΧΝ BTS ΑΠΑΗΣΖΔΗ Έλα πξνηεηλφκελν ζρέδην δηθηχνπ δείρλεη κφλν θαηά πξνζέγγηζε ηηο ζέζεηο ησλ νηθίζθσλ. Αλ ζα είλαη απηέο θαη νη ηειηθέο ζέζεηο, εμαξηάηαη απφ ηε δπλαηφηεηα θαηαζθεπήο ηνπ νηθίζθνπ ζηηο πξνηεηλφκελεο ηνπνζεζίεο. πλήζσο απαηηνχληαη δηάθνξεο άδεηεο φπσο γηα παξάδεηγκα απφ ηνπηθνχο θνξείο. Ζ ηνπνζέηεζε ζηχισλ ή ππιψλσλ επίζεο απαηηεί άδεηα απφ ηνπο ηνπηθνχο θνξείο θαη επηπιένλ ίζσο θαη απφ ηελ ππεξεζία πνιηηηθήο αεξνπνξίαο ή θαη ην ζηξαηφ. Δπίζεο απαηηείηαη ε ζπγθαηάζεζε ηνπ ηδηνθηήηε ηνπ ρψξνπ πνπ ζα ζηεζεί ν νηθίζθνο γηα ηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπ, ή ε ζχλαςε ελφο ζπκβνιαίνπ ελνηθηάζεσο ηνπ ρψξνπ. Δθηφο απφ ηηο παξαπάλσ άδεηεο πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ζην ζρεδηαζκφ θαη ηα παξαθάησ: Γξφκνη πξφζβαζεο-ο νηθίζθνο πξέπεη λα είλαη πξνζβάζηκνο γηα πξνζσπηθφ αιιά θαη βαξηά νρήκαηα. Αλ δελ ππάξρεη δξφκνο λα νδεγεί ζ απηφλ, ίζσο απαηηεζεί ειηθφπηεξν γηα ηε κεηαθνξά πιηθψλ θαη ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ ζηχινπ ή ππιψλα. Μεηαθνξά πιηθψλ θαη απνζήθεπζε-πξέπεη ζηνλ νηθίζθν λα ππάξρεη θαηάιιεινο ρψξνο γηα ην ζθνπφ απηφ. Γηαζέζηκνο ρψξνο-γηα έλαλ εμσηεξηθφ νηθίζθν πξέπεη ε πεξηνρή λα είλαη θαηάιιειεο έθηαζεο γηα ηελ εγθαηάζηαζε εθεί ελφο ξαδηνζηαζκνχ βάζεο θαη θάπνηνπ ππιψλα. Πξέπεη λα ηνπνζεηεζνχλ θαιψδηα γηα ηε κεηαθνξά ηζρχνο ζηε πεξηνρή ηνπ ζηαζκνχ ελψ πξέπεη αζθαιψο λα ππάξρεη φζν ην δπλαηφλ πην θνληά δίθηπν ειεθηξηζκνχ. Γηα έλα εζσηεξηθφ νηθίζθν ν ρψξνο γηα ηνλ εμνπιηζκφ ηνπ RBS πξέπεη λα ηθαλνπνηεί κηα ζεηξά απαηηήζεσλ ζρεηηθά κε ηε 45

46 δηαζχλδεζε ηνπ κε ην δίθηπν ειεθηξηζκνχ θαη ηελ ηξνθνδνζία ηνπ κε ηζρχ, φπσο χπαξμε γείσζεο, πξίδαο θαη ρψξνπ γηα κεηαθνξά πξντφλησλ δηεπαθήο ηνπ δηθηχνπ. ηήξημε θεξαίαο- Μπνξεί λα γίλεη κε έλαλ ηζηφ ( θεξαίαο ) ζηεξηγκέλν κε αληεξίδεο ή έλαλ απηνζηεξηδφκελν ππιψλα. Ο φξνο ππιψλαο αλαθέξεηαη ζπλήζσο ζε απηνζηεξηδφκελε θαηαζθεπή ελψ ν φξνο ζηχινο ζε θαηαζθεπή πνπ ζηεξίδεηαη κε αληεξίδεο. AC ηξνθνδνζία-οη απαηηήζεηο γηα ηελ ηξνθνδνζία κε ελαιιαζζφκελν ξεχκα πεξηγξάθνληαη ζηα ηερληθά δεδνκέλα θάζε BTS. Πξφζβαζε κεηάδνζεο-απαηηείηαη έλαο αξηζκφο PCM γξακκψλ κεηάδνζεο. Τπάξρνπλ δχν ηχπνη πξνηχπσλ κεηάδνζεο γηα δίθηπα. ηελ κία πεξίπησζε έρνπκε ξπζκφ κεηάδνζεο 2Mbit/s PCM κε αζχκκεηξε γξακκή κεηάδνζεο 75Χ ή ζπκκεηξηθή γξακκή 120Χ. ηελ δεχηεξε πεξίπησζε ν ξπζκφο είλαη 1.5Mbit/s PCM κεηάδνζε κε ζπκκεηξηθή γξακκή ησλ 100Χ. 3.2 ΔΛΔΓΥΟ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΚΟΣΖΣΑ ΓΗΚΣΤΟΤ Βαζηθέο ζεσξήζεηο Δίλαη πηζαλφ ν πάξνρνο ησλ ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο λα έρεη ζπκπεξηιάβεη ζηε θάζε ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπ θπηηαξηθνχ ζπζηήκαηνο δηάθνξα θηίξηα σο πηζαλέο ιχζεηο γηα ηελ ηνπνζέηεζε ησλ νηθίζθσλ. Καη απηφ γηα λα κεησζεί ην θφζηνο. ηελ επηινγή ελφο θηεξίνπ γηα ηελ ηνπνζέηεζε ελφο νηθίζθνπ πξέπεη λα κειεηεζνχλ ηα παξαθάησ: Ζ ζέζε ηνπ λα είλαη ζρεηηθή κε ην θαλνληθφ πιάλν ξαδηνθάιπςεο Να ππάξρεη ρψξνο γηα θεξαία Γηαρσξηζκνί θεξαηψλ Σπρφλ χπαξμε θνληηλψλ εκπνδίσλ Ύπαξμε ρψξνπ γηα ην ξάδην εμνπιηζκφ Παξνρή ηζρχνο/εθεδξηθέο κπαηαξίεο 46

47 Εεχμε κεηάδνζεο Μειέηε εμππεξεηνχκελεο πεξηνρήο πκβφιαην κε ηνλ ηδηνθηήηε ρεηηθή ζέζε κε ην θαλνληθό πιάλν ξαδηνθάιπςεο Ζ αξρηθή κειέηε ελφο θπηηαξηθνχ ζπζηήκαηνο θαηαιήγεη ζε έλα θπηηαξηθφ δηάγξακκα κε θάπνηεο ζεσξεηηθέο ζέζεηο γηα ηελ ηνπνζέηεζε ησλ νηθίζθσλ. Σηο πξαγκαηηθέο ζέζεηο ηνπο ζα απνηειέζνπλ ηα ππάξρνληα θηίξηα ηειηθά, αληηθαζηζηψληαο ηηο ζεσξεηηθέο ζέζεηο ησλ ζρεδίσλ. Ζ επηηφπνπ επίζθεςε ζηνλ ρψξν επηβάιιεηαη γηα ηελ επηβεβαίσζε ηεο δηεχζπλζεο ηνπνζέηεζεο, ησλ ζπληεηαγκέλσλ θαη ηνπ πςνκέηξνπ ηεο ζέζεο. Δπίζεο είλαη πηζαλφ λα γίλεη εγθαηάζηαζε πεξηζζφηεξσλ ηνπ ελφο νηθίζθνπ ζε κηα απφ ηηο ηνπνζεζίεο πνπ πξνέβιεπε ε αξρηθή ζεσξεηηθή ζρεδίαζε ηνπ δηθηχνπ Υώξνο γηα θεξαίεο Οη πξνβιέςεηο ξαδηνδηάδνζεο παξέρνπλ κηα έλδεημε γηα ηνλ ηχπν ησλ θεξαηψλ πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζηνπο ζηαζκνχο βάζεο θαη γηα ηελ θαηεχζπλζε πνπ πξέπεη λα είλαη πξνζαλαηνιηζκέλεο. Σν πξνβιεπφκελν απφ ηε ζεσξία χςνο θεξαίαο πξέπεη λα απνηειέζεη ζεκείν αλαθνξάο ζηελ επηηφπνπ κειέηε ηνπ ρψξνπ. Αλ βξεζεί ρψξνο κε κέγηζηε απφθιηζε γχξσ ζην 15% απφ ην πξνβιεπφκελν χςνο ηφηε κπνξνχκε λα θάλνπκε πξάμε ηηο ζεσξεηηθέο καο αξρηθέο πξνβιέςεηο κε αξθεηή αθξίβεηα. Αλ ε θεξαία πξφθεηηαη λα εγθαηαζηαζεί ζε χςνο κεγαιχηεξν απφ ην πξνβιεπφκελν ηφηε πξέπεη λα πξνζερζεί λα κελ ππάξμνπλ ζπγθαλαιηθέο παξεκβνιέο. Αλ ε θεξαία είλαη λα ηνπνζεηεζεί ηειηθψο ζε κηθξφηεξν χςνο απφ ην αξρηθά ππνινγηζκέλν, ηφηε πξέπεη λα γίλνπλ λέεο κειέηεο ψζηε λα κελ ππάξμεη πξφβιεκα ζε άιιεο παξακέηξνπο ηνπ δηθηχνπ. ε έλα ζπγθεθξηκέλν θχηηαξν δελ είλαη απαξαίηεην φηη φιεο νη θεξαίεο ζα έρνπλ ην ίδην χςνο θαη πξνζαλαηνιηζκφ. Γειαδή ζε θχηηαξα πνπ εμππεξεηνχληαη απφ ηνλ ίδην ζηαζκφ βάζεο ππάξρνπλ θεξαίεο δηαθνξεηηθνχ χςνπο θαη απηφ κπνξεί λα νθείιεηαη ζην γεγνλφο φηη ν ρψξνο κπνξεί λα είλαη πεξηνξηζκέλνο ζε θάπνηεο δηεπζχλζεηο. Τπάξρνπλ φκσο θαη ζρεδηαζηηθνί ιφγνη γηα ηελ ηνπνζέηεζε θεξαηψλ ζε 47

48 δηαθνξεηηθά χςε πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ζέκαηα θάιπςεο, απνκφλσζεο θεξαηψλ, απφθιηζεο θαη παξεκβνιψλ Γηαρσξηζκόο θεξαηώλ Γχν ιφγνη επηβάιινπλ ην δηαρσξηζκφ ησλ θεξαηψλ κεηαμχ ηνπο θαη ην δηαρσξηζκφ ηνπο απφ άιια ζπζηήκαηα θεξαηψλ: Ζ πξφζεζε εθαξκνγήο δηαθνξηθήο ιήςεο ρψξνπ Απνκφλσζε θεξαηψλ Ζ νξηδφληηα απφζηαζε δηαρσξηζκνχ γηα κηα ηθαλνπνηεηηθή δηαθνξηθή ιήςε ρψξνπ κεηαμχ ησλ θεξαηψλ είλαη ι ή 4 6 m γηα ην GSM 900 θαη 2 3 m γηα ηα GSM 1800/1900. Σππηθέο ηηκέο απνζηάζεσλ γηα δηαρσξηζκφ θεξαηψλ ψζηε λα ππάξρεη επαξθήο απνκφλσζε ( ζπλήζσο 30dB ) είλαη ηα 0.4 m ( νξηδφληηα ) θαη ηα 0.2 m ( θαηαθφξπθα ) γηα ην GSM Κνληηλά αληηθείκελα Πνιχ ζεκαληηθφ θνκκάηη ηεο δηαδηθαζίαο ειέγρνπ ιεηηνπξγηθφηεηαο ηνπ ξαδηνδηθηχνπ απνηειεί ε αμηνιφγεζε ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ηεο επίδξαζεο ηνπ ζηε ξαδηνδηάδνζε. ηα ζπλήζε, ζεκείν πξνο ζεκείν δίθηπα, ε επηθνηλσλία ζηεξίδεηαη ζην φηη πνκπφο θαη δέθηεο βξίζθνληαη ζε νπηηθή επαθή. Ζ αλάγθε λα είλαη ειεχζεξε απφ εκπφδηα ε πξψηε δψλε Fresnel απνηειεί έλα απφ ηα ζρεδηαζηηθά θξηηήξηα. Γελ είλαη δπλαηφ βέβαηα λα ζπκβαίλεη θάηη ηέηνην θαζψο δελ είλαη δπλαηή ε κηθξνθπκαηηθή δηαζχλδεζε κε νπηηθή επαθή κεηαμχ ηνπ ζηαζκνχ βάζεο θαη ηνπ θηλνχκελνπ ζπλδξνκεηή. ε αζηηθέο πεξηνρέο ν ζρεδηαζκφο πξέπεη λα είλαη ηέηνηνο ψζηε λα δίλεη πεξηζψξηα γηα ηελ αλνρή πηζαλψλ θνληηλψλ εκπνδίσλ. Γηα ηδαληθή θάιπςε ην νπηηθφ πεδίν ηεο θεξαίαο πξέπεη λα είλαη ειεχζεξν ζηα 50 έσο 100 m. Γηα ην GSM 900 ε πξψηε δψλε Fresnel εθηείλεηαη έσο θαη πέληε κέηξα επηπιένλ απηήο ηεο απφζηαζεο. Απηφ ζεκαίλεη φηη ην ρακειφηεξν ηκήκα ηνπ ζπζηήκαηνο ηεο θεξαίαο πξέπεη λα είλαη πέληε κέηξα πάλσ απφ νηηδήπνηε ην πεξηβάιιεη. 48

49 3.2.6 Υώξνο γηα ξαδηνεμνπιηζκό Ο ξαδηνεμνπιηζκφο πξέπεη λα είλαη ηνπνζεηεκέλνο φζν πην θνληά ζηηο θεξαίεο γηα ηελ κείσζε ησλ απσιεηψλ ηξνθνδνζίαο αιιά θαη ηνπ θφζηνπο ηξνθνδνζίαο. Αλ απφ ηελ άιιε είκαζηε δηαηεζεηκέλνη λα αλερηνχκε θάπνηεο κηθξέο απψιεηεο ή ην απμεκέλν θφζηνο, κπνξνχλ ηφηε λα βξεζνχλ θαη άιιεο ζέζεηο γηα ηελ ηνπνζέηεζε ηνπ. Δπηπιένλ ζα πξέπεη λα γίλεη ζσζηή θαηαλνκή ηνπ ρψξνπ ψζηε λα είλαη δπλαηή ζην κέιινλ ε πξνζζήθε επηπιένλ εμαξηεκάησλ Παξνρή ηζρύνο/δθεδξηθέο κπαηαξίεο Πξέπεη λα ππάξμεη εθηίκεζε γηα ηνλ εμνπιηζκφ πνπ απαηηείηαη ψζηε λα ηξνθνδνηεζεί ην ζχζηεκα θεξαηψλ θαζψο θαη πψο ζα απνθηεζεί απηφο ν εμνπιηζκφο, ελψ πξέπεη λα πξνβιεθζεί ρψξνο θαη γηα κπαηαξίεο πνπ ζα παξάζρνπλ ηζρχ εθεδξηθά Εεύμε κεηάδνζεο Ο ζηαζκφο βάζεο πξέπεη λα ζπλδέεηαη κε θπζηθφ ηξφπν κε ηνλ BSC θαη απηφ επηηπγράλεηαη είηε κέζσ ξαδηνδεχμεο ή κε θαιψδην νπηηθψλ ηλψλ ή κε θαιψδην ραιθνχ Μειέηε ηεο πεξηνρήο εμππεξέηεζεο Καηά ηνλ έιεγρν γηα ηελ ιεηηνπξγηθφηεηα ηνπ δηθηχνπ είλαη ζεκαληηθφ λα κειεηεζεί ε θάιπςε κειινληηθψλ πεξηνρψλ εμππεξέηεζεο απφ ηνπο εγθαηεζηεκέλνπο ζηαζκνχο βάζεο, αιιά θαη ε θάιπςε πνπ ζα πξνζθέξεηαη ζε απηέο ηηο πεξηνρέο απφ ζηαζκνχο εγθαηεζηεκέλνπο ζε ελαιιαθηηθέο ηνπνζεζίεο πνπ πξνβιέπεη ν θπηηαξηθφο ζρεδηαζκφο. Δπίζεο πξέπεη λα γίλεη έιεγρνο ησλ φζσλ ν ζεσξεηηθφο ζρεδηαζκφο πξνβιέπεη, γηα ηελ θάιπςε θξίζηκσλ πεξηνρψλ. 49

50 πκβόιαην κε ηνλ ηδηνθηήηε Φπζηθά θαη είλαη αλαγθαία φια ηα απαξαίηεηα λφκηκα έγγξαθα πνπ ζα επηηξέπνπλ ηε ρξήζε ηεο επηζπκνχκελεο ηνπνζεζίαο ηνπ νηθίζθνπ, φπσο έλα ζπκβφιαην κε ηνλ ηδηνθηήηε ηεο γεο γηα ηελ κίζζσζή ηεο. 3.3 ΡΑΓΗΟΜΔΣΡΖΔΗ Παξάκεηξνη απσιεηώλ δξόκνπ Έλαο έιεγρνο ιεηηνπξγηθφηεηαο ηνπ δηθηχνπ πεξηιακβάλεη θαη ηελ εγθαηάζηαζε ελφο θνξεηνχ πνκπνχ ζηελ πεξηνρή πνπ πξφθεηηαη λα εγθαηαζηαζεί ν ζηαζκφο βάζεο. Με ηε βνήζεηα εηδηθά εμνπιηζκέλνπ νρήκαηνο πξαγκαηνπνηνχληαη κεηξήζεηο ηεο έληαζεο ηνπ ζήκαηνο πνπ εθπέκπεη ν πνκπφο. Γηα ην ζθνπφ απηφ ππάξρεη έλα ζχζηεκα κεηξήζεσλ κέζσ ππνινγηζηή ην νπνίν πεξηιακβάλεη κεηαμχ ησλ άιισλ κία κνλάδα εληνπηζκνχ, έλαλ δέθηε κεηξήζεσλ κε θεξαία, κία κνλάδα ειέγρνπ θαη επεμεξγαζίαο δεδνκέλσλ θαη έλα θαζεηφθσλν εγγξαθήο. Απηφ ην ζχζηεκα κεηξά ηε ζηάζκε ηνπ ζήκαηνο ελφο αξηζκνχ θαλαιηψλ. Ζ δεηγκαηνιεςία θάζε θαλαιηνχ γίλεηαη κε ηαρχηεηα πνπ κπνξεί λα ξπζκίδεηαη. πλήζσο, ε δεηγκαηνιεςία πξαγκαηνπνηείηαη κεξηθέο θνξέο ζηε δηάξθεηα ελφο κήθνπο θχκαηνο. Σα δεδνκέλα πνπ ιακβάλνληαη πξνεπεμεξγάδνληαη πξηλ απνζεθεπηνχλ είηε ζηνλ ζθιεξφ δίζθν είηε ζε δηζθέηηα γηα λα παξνπζηαζηνχλ off-line κεηά ηελ έξεπλα. Σα θαηαγεγξακκέλα αξρεία κπνξνχλ λα εηζαρζνχλ ζην TEMS CellPlanner Universal θαη λα απεηθνληζηνχλ ζε ράξηε. Αλ ππάξρεη δηαθνξά νη παξάκεηξνη ησλ απσιεηψλ δξφκνπ ηνπ κνληέινπ πξφβιεςεο κπνξνχλ λα ξπζκηζηνχλ αλάινγα κε ηα απνηειέζκαηα ησλ κεηξήζεσλ Γηαθνξηθή ιήςε ρξόλνπ Γηα ηελ επαιήζεπζε ησλ φζσλ πξνβιέπεη ε ζεσξεηηθή κειέηε γηα ηε δηαθνξηθή ιήςε ρξφλνπ, πξέπεη λα γίλνπλ κεηξήζεηο. Αλ ππάξρνπλ πξνβιήκαηα πνηφηεηαο ηφηε νη κεηξήζεηο πξέπεη λα ζπλερηζηνχλ ψζηε λα δηαπηζησζεί αλ ηειηθά είλαη ε δηαθνξηθή ιήςε πνπ επζχλεηαη γηα ηελ θησρή πνηφηεηα. 50

51 Ο εμνπιηζκφο κε ηνλ νπνίν πξαγκαηνπνηνχληαη ηέηνηεο κεηξήζεηο απνηειείηαη απφ έλα πνκπφ θαη έλα δέθηε ( Δηθόλα 3-1 ). Ο πνκπφο ζηέιλεη έλαλ ζχληνκν παικφ, πνπ ιακβάλεηαη απφ ην δέθηε ελψ ε απφθξηζε ηνπ απνηηκάηαη ζε έλα ειεγθηή (Δηθόλα 3-2 ). Με απηφ ηνλ ηξφπν ππνινγίδεηαη ε ρξνληθή θαζπζηέξεζε θαη ν ιφγνο θέξνπζαο πξνο αλαθιψκελε ζπρλφηεηα. Δηθόλα 3-1. Δμνπιηζκόο γηα κεηξήζεηο δηαθνξηθήο ιήςεο ρξόλνπ. Δηθόλα 3-2. Παικηθή απόθξηζε 51

52 3.3.3 Γεκηνπξγία παξεκβνιώλ από ζπλεγθαηεζηεκέλνπο πνκπνύο Γηα πεξηπηψζεηο πνπ ζηνλ ίδην νηθίζθν είλαη ζπλεγθαηεζηεκέλνη θαη άιινη πνκπνί πξνηείλεηαη ε ιήςε κεηξήζεσλ ηνπ ξαδηνθάζκαηνο θαη αθνινχζσο αλάιπζε ησλ παξεκβνιψλ. Τπάξρεη γη απηφ ην ζθνπφ εηδηθφο εμνπιηζκφο θαη κέζνδνη κεηξήζεσλ. Ο εηδηθφο εμνπιηζκφο πεξηιακβάλεη θαζκαηηθφ αλαιπηή ειεγρφκελν απφ ειεθηξνληθφ ππνινγηζηή θαη πξνγξάκκαηα πνπ κέζσ ησλ νπνίσλ ππνινγίδεηαη ε ζηάζκε ησλ παξεκβνιψλ ζε δηαθνξεηηθέο ζπρλφηεηεο. Ζ κέηξεζε ηνπ ξαδηνθάζκαηνο ηειηθά ζα καο νδεγήζεη ζε ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα γηα ην αλ ε ζέζε ηνπ νηθίζθνπ κπνξεί λα είλαη απνδεθηή ή ππάξρεη πξφβιεκα παξεκβνιψλ. Πάληα ππάξρεη θαη ε επηινγή, ε ζέζε εγθαηάζηαζεο ελφο νηθίζθνπ λα ζεσξεζεί απνδεθηή, δηαηεξψληαο ηαπηφρξνλα θάπνηεο επηθπιάμεηο, ή λα ηελ απνξξίςνπκε εληειψο θαη λα ςάμνπκε γηα θάπνηα άιιε θαηαιιειφηεξε. 3.4 ΕΧΝΖ ΛΔΗΣΟΤΡΓΗΑ ΤΣΖΜΑΣΧΝ GSM Σα GSM ζπζηήκαηα ιεηηνπξγνχλ ζηηο παξαθάησ δψλεο ζπρλνηήησλ θαη ην εχξνο θάζε θαλαιηνχ είλαη 200KHz. Πίλαθαο 3-1. Zώλε ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ηνπ GSM 800 Πίλαθαο 3-2. Zώλε ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ηνπ GSM 900 (Οη ηηκέο ζηηο παξελζέζεηο αλαθέξνληαη ζην E- GSM) Πίλαθαο 3-3. Zώλε ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ηνπ GSM

53 Πίλαθαο 3-4. Zώλε ζπρλνηήησλ ιεηηνπξγίαο ηνπ GSM ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ Κηλεηνί ζηαζκνί Με βάζε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ GSM ζπζηήκαηνο νη θηλεηνί ζηαζκνί δηαθξίλνληαη ζε θαηεγνξίεο ηζρχνο. ην GSM 800 θαη 900 ππάξρνπλ ηέζζεξηο θαηεγνξίεο, δχν ζην GSM 1800 θαη κία ζην GSM παξαθάησ ζηνπο πίλαθεο 3-5, 3-6 θαη 3-7 δίλνληαη νη ραξαθηεξηζηηθέο ηηκέο γηα ηε κέγηζηε ηζρχ εμφδνπ θαη ηελ επαηζζεζία ησλ θηλεηψλ ζηαζκψλ φπσο απηέο νη ηηκέο κεηξνχληαη ζηε βάζε ηεο θεξαίαο ηνπο. Πίλαθαο 3-5. Καηεγνξίεο ηζρύνο θηλεηώλ ζηαζκώλ (GSM 800 θαη 900) χκθσλα κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ GSM πξνηχπνπ ε επαηζζεζία γηα κηθξέο (ρεηξφο) θηλεηέο κνλάδεο πξέπεη λα είλαη -102 dbm. Χζηφζν ε εκπεηξία απφ ηε κειέηε ησλ κνληέισλ ησλ θπξίαξρσλ εηαηξηψλ θαηαζθεπήο θηλεηψλ ηειεθψλσλ πξνθχπηεη φηη ε επαηζζεζία ηνπο είλαη θαηά 2 έσο 4 db πςειφηεξε θαη άξα αγγίδεη ηα -104 dbm. ηα ζχγρξνλα κνληέια θηλεηψλ, ηερλνινγίαο dual band ή θαη triple band ππάξρνπλ ελδείμεηο φηη ε ιήςε είλαη ιηγφηεξν θαιή γηα θάπνηεο ζπρλφηεηεο. πλεπψο ε επαηζζεζία κπνξεί λα δηαθέξεη θαηά ±2dBm απφ ηηο ηηκέο πνπ δίλνληαη ζηνπο πίλαθεο 3-5, 3-6 θαη 3-7. ηε δηαδηθαζία ηνπ πξνυπνινγηζκνχ ηζρχνο εηζάγεηαη έλαο 53

54 λένο φξνο, ε αληηζηάζκηζε επαηζζεζίαο θηλεηνχ ζηαζκνχ (MS sensitivity offset) θαη αλαθέξεηαη ζηα παξαπάλσ. Πάλησο νη ηξέρνπζεο ζπζηάζεηο ζα γίλνπλ κε βάζε ηηο ηηκέο επαηζζεζίαο ζηνπο πίλαθεο 3-5, 3-6 θαη 3-7. Όζνλ αθνξά ηελ απφθιηζε απφ ηηο ηηκέο ηεο ηζρχνο εμφδνπ ησλ θηλεηψλ, φπσο απηέο θαζνξίδνληαη απφ ηηο πξνδηαγξαθέο, πξνβιέπεηαη κηα αλνρή παξέθθιηζεο απφ ηηο πξνβιεπφκελεο ηηκέο πνπ αλαθέξνληαη ζηνπο πίλαθεο έσο 2 dbm. Σα ηειεπηαία κνληέια θηλεηψλ ηειεθψλσλ εθκεηαιιεχνληαη απηφ ην φξην αλνρήο γηα λα ειαηηψζνπλ ηε κέγηζηε εθπεκπφκελε ηζρχ θαηά 2 db. Ο φξνο αληηζηάζκηζε εθπεκπφκελεο ηζρχνο θηλεηνχ ζηαζκνχ (MS transmitted power offset) εθθξάδεη αθξηβψο ηελ παξαπάλσ δπλαηφηεηα ησλ ζχγρξνλσλ θηλεηψλ ηειεθψλσλ. Πίλαθαο 3-6. Καηεγνξίεο ηζρύνο θηλεηώλ ζηαζκώλ (GSM 1800) Πίλαθαο 3-7. Καηεγνξίεο ηζρύνο θηλεηώλ ζηαζκώλ (GSM 1900) 54

55 3.6 ΠΑΡΔΛΚΟΜΔΝΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ ΚΔΡΑΗΑ Feeders θαη jumpers ηαζκνύ Βάζεο ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηζρχνο πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε νη απψιεηεο ζηνλ feeder (feeder loss). Ο πην ζπρλά ρξεζηκνπνηνχκελνο feeder είλαη απηφο ησλ 7/8. ηνλ πίλαθα 3-8 θαηαγξάθνληαη νη απψιεηεο γηα ηoπο πην θνηλνχο ηχπνπο feeder γηα δίθηπα καθξνθπηηαξηθήο αξρηηεθηνληθήο. Πίλαθαο 3-8. Feeder loss γηα δίθηπα ζηα 800/900/1800/1900 MHz. Δθηφο απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο απψιεηεο, επηπιένλ απψιεηεο εκθαλίδνληαη ζηνπο jumpers θαη ηνπο connectors. Οη ζπλήζεηο ηηκέο ηνπο είλαη 0.5 db ζε θάζε jumper θαη 0.1 db αλά connector Δμσηεξηθά θίιηξα Ζ ρξήζε ακθίδξνκσλ θίιηξσλ (duplex filters) θάλεη δπλαηή ηελ αμηνπνίεζε ηεο ίδηαο θεξαίαο γηα εθπνκπή θαη γηα ιήςε. Όκσο κε ηελ χπαξμε ηνπ εμσηεξηθνχ ακθίδξνκνπ θίιηξνπ έρνπκε πεξαηηέξσ απψιεηεο ηφζν ζηελ Άλσ φζν θαη ζηελ Κάησ Εεχμε. Δθηφο φκσο απφ ηα εμσηεξηθά θίιηξα ππάξρνπλ θαη κεξηθνί εληζρπηέο TMA πνπ θαη απηνί ζπκπεξηιακβάλνπλ ακθίδξνκα θίιηξα. 55

56 Πίλαθαο 3-9. Σηκέο εμαζζέλεζεο ζηα ακθίδξνκα θίιηξα. Σα δηπιεθηηθά θίιηξα (diplex filters) θάλνπλ δπλαηή ηε ρξήζε ησλ ίδησλ feeders γηα ην GSM 900 θαη GSM 1800 ζηνπο εγθαηεζηεκέλνπο νηθίζθνπο ελφο δηθηχνπ δηπιήο κπάληαο ζπρλνηήησλ. Κάηη ηέηνην βέβαηα απαηηεί ηε δηαθφξηζε ησλ δχν δσλψλ ζπρλνηήησλ. Πίλαθαο Δμαζζέλεζε ιόγσ δηπιεθηηθώλ θίιηξσλ TMA (Tower Mounted Amplifiers) Οη εληζρπηέο απηνί ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε βειηίσζε ηεο επαηζζεζίαο ζηελ Άλσ Εεχμε θαη ην έξγν ηνπο είλαη ε ελίζρπζε ηνπ ιακβαλφκελνπ ζήκαηνο πξηλ απηφ ππνζηεί πεξαηηέξσ εμαζζέλεζε εληφο ηεο θεξαίαο. πλήζσο νη TMAs ρξεζηκνπνηνχληαη ζε αγξνηηθέο πεξηνρέο γηα ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα εμηζνξξνπνχλ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηζρχνο ηνπ δηθηχνπ επεθηείλνληαο ηελ θάιπςε ζηελ Άλσ Εεχμε. Ζ ρξήζε ηνπ TMA ζήκεξα απνθηά ηδηαίηεξε ζεκαζία γηα νπνηαδήπνηε πεξηνρή, φρη κφλν γηα ηηο αγξνηηθέο, εμαηηίαο ηεο κηθξφηεξεο ηζρχνο εμφδνπ ησλ λέσλ θηλεηψλ. Δθηφο ηνπ πιενλεθηήκαηνο πνπ απνθηάηαη κε ηε ρξήζε ηνπο ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο, έρεη απνδεηρηεί φηη ε ρξήζε ηνπο θαη ζηηο αζηηθέο πεξηνρέο επηηξέπεη ηε δηαρείξηζε απμεκέλεο ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο. Έλαο TMA απμάλεη ηελ θάιπςε εληφο ησλ θηηξίσλ. Καη επεηδή ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο ν πιεζπζκφο είλαη ζπγθεληξσκέλνο ζε πφιεηο θαη άξα ε πιεηνςεθία ησλ θιήζεσλ πξαγκαηνπνηείηαη απφ ην εζσηεξηθφ θηεξίσλ, απμάλεηαη ε θίλεζε πνπ κπνξεί λα εμππεξεηήζεη ην δίθηπν. Τπάξρνπλ δηάθνξνη ηχπνη TMAs κε δηαθνξεηηθφ αξηζκφ duplex θίιηξσλ ν θαζέλαο. 56

57 Δηθόλα 3-3. Γηάθνξνη ηύπνη TMA Με έλαλ TMA ε επαηζζεζία ζηε ιήςεο δελ επεξεάδεηαη απφ ηηο απψιεηεο ζην feeder εθφζνλ απηέο δελ μεπεξλνχλ ηα 4 db. Αλ ηα μεπεξάζνπλ ε επαηζζεζία ηφηε ειαηηψλεηαη φπσο δείρλεη ν πίλαθαο Πίλαθαο Δπηδείλσζε ηεο επαηζζεζίαο όηαλ νη απώιεηεο κεηαμύ TMA θαη BTS μεπεξλνύλ ηα 4 db. Απηέο νη ηηκέο κεηξήζεθαλ κε ελίζρπζε ηνπ ζήκαηνο από ηνλ TMA θαηά 12 db. Κάπνηνη TMA κπνξνύλ λα εληζρύζνπλ ην ζήκα αθόκα πεξηζζόηεξν θαη ηόηε ε ειάηησζε ηεο επαηζζεζίαο πεξηνξίδεηαη. 57

58 3.6.4 Γηαθνξηθή ιήςε Γηαθνξηθή ιήςε δύν δξόκσλ (2 way diversity) Έλαο ηξφπνο πεξηνξηζκνχ ζηελ Άλσ Εεχμε ηνπ θαηλφκελνπ ησλ δηαιείςεσλ ιφγσ πνιιαπιψλ αλαθιάζεσλ ηνπ θχκαηνο (multipath fading), είλαη ε ρξήζε θεξαηψλ δηαθνξηθήο ιήςεο. ηηο ηερληθέο δηαθνξηθήο ιήςεο θεξαηψλ ζπλδπάδνληαη ηα ζήκαηα πνπ ιακβάλνληαη απφ δηαθνξεηηθέο θεξαίεο γηα ηε δεκηνπξγία ελφο ζήκαηνο πςειφηεξεο ζηάζκεο. Ζ κεζνδνινγία αμηνιφγεζεο ηεο ηθαλφηεηαο ελφο ζπζηήκαηνο δηαθνξηθήο ιήςεο πεξηιακβάλεη ηα θξηηήξηα ηνπ ζπληειεζηή ζπζρέηηζεο ησλ δχν ζεκάησλ θαη ηνπ ιφγνπ ησλ κέζσλ ελεξγψλ θεξδψλ ησλ θεξαηψλ πνπ απνηεινχλ ην ζχζηεκα. Τπάξρνπλ δχν δηαθνξεηηθέο ηερληθέο δηαθνξηθήο ιήςεο: δηαθνξηθή ιήςε ρψξνπ θαη δηαθνξηθή ιήςε πφισζεο. ηε δηαθνξηθή ιήςε ρψξνπ γίλεηαη ρξήζε δχν θεξαηψλ ιήςεο ηνπνζεηεκέλσλ ζε ζπγθεθξηκέλε ειάρηζηε απφζηαζε ε κία απφ ηελ άιιε. Με ηελ ηερληθή απηή ππάξρεη κηα βειηίσζε ηεο Άλσ Εεχμεο έσο 3.5 db. Με ηε δηαθνξηθή ιήςε απφθιηζεο πφισζεο δίλεηαη ε δπλαηφηεηα αληηθαηάζηαζεο ησλ δχν θεξαηψλ πνπ απαηηνχληαη ζηε δηαθνξηθή ιήςε ρψξνπ, απφ κία δηπιά πνισκέλε θεξαία ε νπνία είλαη θαλνληθνχ κεγέζνπο κελ, αιιά απνηειείηαη απφ δχν θεξαηνζπζηνηρίεο δηαθνξεηηθήο πφισζεο. Σν θέξδνο ζηελ Άλσ Εεχμε κε ηελ εθαξκνγή ηεο ηερληθήο απηήο γηα ηε ιήςε ζήκαηνο, είλαη ζρεδφλ 3.5 db. ε αζηηθέο θαη εκηαζηηθέο πεξηνρέο ν ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο ησλ ιακβαλνκέλσλ ζεκάησλ απφ ηηο δχν θεξαίεο είλαη πνιχ ρακειφο ιφγσ ησλ θαιχηεξσλ ζπλζεθψλ φζσλ αθνξά ηηο δηαιείςεηο ιφγσ πνιιαπιψλ αλαθιάζεσλ. Σν απνηέιεζκα είλαη λα έρνπκε απμεκέλν ειάρηζην, θέξδνπο δηαθνξηθήο ιήςεο. Ο ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο κεηαμχ ησλ ιακβαλφκελσλ ζεκάησλ απμάλεηαη κε ηελ απφζηαζε, ελψ επεξεάδεηαη θαη απφ ηηο ζπλζήθεο δηάδνζεο. 58

59 3.7 ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ (CELL COVERAGE) ηα πξνεγνχκελα έγηλε κηα αλαθνξά ζηε ζηάζκε ηνπ Καησθιίνπ Δπαηζζεζίαο (Sensitivity Level) ηφζν ησλ θηλεηψλ κνλάδσλ φζν θαη ησλ ζηαζκψλ βάζεο. Χζηφζν ζηε ζρεδίαζε ελφο θπηηαξηθνχ ζπζηήκαηνο ε ζηάζκε ηνπ Καησθιίνπ Δπαηζζεζίαο δελ πξέπεη λα απνηειεί έλα απφ ηα ζρεδηαζηηθά θξηηήξηα. Γηα λα επηηχρνπκε ηελ επηζπκεηή θάιπςε πξέπεη ζηνπο ζρεδηαζκνχο λα πξνζζέζνπκε δηάθνξα πεξηζψξηα. Παξαθάησ γίλεηαη κηα εθηελήο αλαθνξά ζ απηά ηα πεξηζψξηα θαζψο θαη ηα θξηηήξηα ζρεδίαζεο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη αλάινγα κε ην πεξηβάιινλ ζην νπνίν ζα αλαπηπρζεί ην θπηηαξηθφ δίθηπν. Δπίζεο πεξηγξάθνληαη νη αξρέο βάζε ησλ νπνίσλ ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ έιεγρνη γηα ηε δηαπίζησζε ηνπ θαηά πφζν έρεη επηηεπρζεί θάιπςε ζε απνδεθηφ βαζκφ Οξηζκνί Απαηηνύκελε έληαζε ζήκαηνο ( Required Signal Strength, SS req ) ηελ ζηάζκε Καησθιίνπ Δπαηζζεζίαο ελφο θηλεηνχ ζηαζκνχ πξέπεη λα πξνζηεζνχλ θάπνηα πεξηζψξηα γηα ηελ αληηζηάζκηζε ησλ απνζβέζεσλ ιφγσ ηνπ θαηλφκελνπ πνιιαπιψλ αλαθιάζεσλ θαηά Rayleigh, ιφγσ παξεκβνιψλ αιιά θαη απσιεηψλ ζην αλζξψπηλν ζψκα (body loss). Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε κηαο ηειεθσληθήο θιήζεο ζε πξαγκαηηθέο ζπλζήθεο απαηηείηαη θαηάιιειε έληαζε ζήκαηνο πνπ αλαθέξεηαη ελ ζπληνκία σο SS req. H SS req εμαξηάηαη απφ ην πεξηβάιινλ θαη ηζρχεη ε παξαθάησ ζρέζε: SSreq = MS sens + RF marg + IF marg + BL (1) Όπνπ: MSsens = επαηζζεζία θηλεηνχ (mobile sensitivity) RFmarg = πεξηζψξην (margin) δηαιείςεσλ θαηά Rayleigh IFmar g BL = πεξηζψξην (margin) ιφγσ παξεκβνιψλ = απψιεηεο ζψκαηνο (Body Loss) 59

60 ηάζκε ζρεδηαδόκελεο ηζρύνο θάιπςεο (Design Level) ηελ SS req πξνζηίζεληαη επηπιένλ πεξηζψξηα γηα ηελ αληηζηάζκηζε απσιεηψλ δηείζδπζεο θαη ινγαξηζκνθαλνληθψλ (log-normal) απσιεηψλ. Σα πεξηζψξηα εμαξηψληαη απφ ην πεξηβάιινλ θαη ηελ επηζπκεηή θάιπςε. Σειηθά ε απνθηνχκελε έληαζε ζήκαηνο είλαη απηή πνπ ρξεζηκνπνηείηαη ζαλ θξηηήξην ζρεδίαζεο ελφο θπηηαξηθνχ ζπζηήκαηνο θαη αλαθέξεηαη ζαλ ζηάζκε ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο ή ζχληνκα SS design. Ζ SS design ππνινγίδεηαη απφ ηηο παξαθάησ ζρέζεηο: SSdesign = SSreq + LNFmarg(o) γηα θηλεηή κνλάδα ζε εμσηεξηθό ρώξν (2) SSdesign = SSreq + LNFmarg(o) + CPL γηα θηλεηή κνλάδα εληόο νρήκαηνο (3) SSdesign = SSreq + LNFmarg(o+i) + BPLmean γηα θηλεηή κνλάδα ζε εζσηεξηθό ρώξν (4) φπνπ: LNFmarg(o) = νξζνθαλνληθφ πεξηζψξην δηάιεηςεο γηα εμσηεξηθνχο ρψξνπο (Log- Normal Fading margin outdoor). LNFmarg(o+i) = νξζνθαλνληθφ πεξηζψξην δηάιεηςεο γηα εμσηεξηθνχο + εζσηεξηθνχο ρψξνπο (Log-Normal Fading margin indoor + outdoor) CPL = απψιεηεο δηείζδπζεο γηα νρήκαηα (Car Penetration loss) BPLmean = κέζεο απψιεηεο δηείζδπζεο γηα θηίξηα (Building Penetration Loss) Πεξηζώξηα (margins) Γηαιείςεηο Rayleigh Σν πξφβιεκα ησλ δηαιείςεσλ ιφγσ θαηλνκέλνπ πνιιαπιψλ αλαθιάζεσλ θαηά Rayleigh πθίζηαηαη θπξίσο ζε έλα αζηηθφ πεξηβάιινλ. Ζ απφζηαζε κεηαμχ δχν γεηηνληθψλ δηαιείςεσλ είλαη ι/2. Ζ απαηηνχκελε επίδνζε ζηελ επαηζζεζία ελφο GSM ζπζηήκαηνο φζνλ αθνξά ην ξπζκφ απφζβεζεο πιαηζίσλ FER θαη ηνπο ξπζκνχο ζθαικάησλ BER θαη RBER θαζνξίδεηαη γηα θάζε είδνο θαλαιηνχ μερσξηζηά θαη γηα δηάθνξα κνληέια απνζβέζεσλ, ηα ιεγφκελα κνληέια θαλαιηψλ. Σα ηειεπηαία αλαθέξνληαη ζε δηάθνξα 60

61 πεξηβάιινληα δηάδνζεο θαη ζε θηλεηέο κνλάδεο θηλνχκελεο κε δηάθνξεο ηαρχηεηεο. Μεηά απφ πξνζνκνίσζε ησλ δηαιείςεσλ Rayleigh ζε φια ηα κνληέια θαλαιηψλ, θαηακεηξάηαη ε επαηζζεζία ηνπ ζπζηήκαηνο θαη πξνζδηνξίδεηαη ην θαηψθιη επαηζζεζίαο ζε εθείλν ην επίπεδν πνπ ην ζχζηεκα εκθαλίδεη ηελ απαηηνχκελε επίδνζε. ε έλα πεξηβάιινλ κε πεξηνξηζκέλν ζφξπβν ε ζηάζκε ηνπ θαησθιίνπ επαηζζεζίαο είλαη απηή πνπ έρεη αλαθεξζεί πξνεγνπκέλσο. Γειαδή ζηνπο πξνεγνχκελνπο πίλαθεο πνπ αλάθεξαλ ηηο ηηκέο θαησθιίνπ επαηζζεζίαο, νη δηαιείςεηο Rayleigh είραλ ιεθζεί ππφςε. Γηα ηελ εμαζθάιηζε θαιήο πνηφηεηαο νκηιίαο αθφκα θαη γηα αξγά θηλνχκελα θηλεηά, ιακβάλεηαη ππφςε έλα αθφκα πεξηζψξην, ην RF marg θαηά ην ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηχνπ. Βάζε εκπεηξίαο έλα πεξηζψξην ζηα 3dB θξίλεηαη επαξθέο. ε έλα ζχζηεκα ζρεδηαζκέλν κε ηελ ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ, νη κεηαπηψζεηο ηνπ ζήκαηνο ιφγσ πνιιαπιψλ αλαθιάζεσλ θαηά Rayleigh παχνπλ λα πθίζηαληαη θαη επνκέλσο δελ έρεη ιφγν χπαξμεο έλα πεξηζψξην γηα ηηο δηαιείςεηο Rayleigh. Δπεηδή φκσο έλα BCCH πνηέ δελ κεηαπεδά, ην πξναλαθεξζέλ πεξηζψξην πξέπεη ηειηθά λα ινγαξηάδεηαη ζηνπο ππνινγηζκνχο θπηηαξηθήο θάιπςεο, αλεμάξηεηα ηεο ρξήζεο ή κε, κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ. Δπίζεο ζπζηήκαηα θεξαηψλ δηαθνξηθήο ιήςεο κεηψλνπλ ηελ επίδξαζε ησλ δηαιείςεσλ Rayleigh αιιά κε δηαθνξεηηθφ ηξφπν απφ φηη ε ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο. Γηα απινπνίεζε ην θέξδνο δηαθνξηθήο ιήςεο παξαθάησ ζα ζεσξείηαη αλεμάξηεην ηεο κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο θαη ηεο ηαρχηεηαο ηεο θηλεηήο κνλάδαο. Πίλαθαο Λνγαξηζκνθαλνληθέο απώιεηεο (Log-normal fading) Ζ ππνινγηζκέλε έληαζε ζήκαηνο κε βάζε ηνλ αιγφξηζκν ξαδηνδηάδνζεο θχκαηνο κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη είλαη ε κέζε ηηκή ηεο έληαζεο ζε κηα κηθξή πεξηνρή, ην κέγεζνο ηεο νπνίαο θαζνξίδεηαη απφ ηελ αλάιπζε θαη ηελ αθξίβεηα ηνπ κνληέινπ πνπ πηνζεηείηαη. Σα ξαδηνζήκαηα πνπ εθπέκπνληαη εληφο ηνπ θάζκαηνο ιεηηνπξγίαο ηνπ δηθηχνπ απνηεινχληαη απφ δχν ηκήκαηα πνπ θαινχληαη fast fading θαη slow fading. Αλ ππνζέζνπκε φηη εμαιείθνπκε ην fast fading κέξνο, ε ηνπηθή κέζε ηηκή ηεο 61

62 έληαζεο ηνπ ζήκαηνο θπκαίλεηαη κε ηξφπν πνπ δελ ππνινγίδεηαη απφ ηνλ αιγφξηζκν πξφβιεςεο.ζ απφθιηζε απφ ηελ πξνβιεπφκελε ηνπηθή κέζε ηηκή ζε db, αθνινπζεί κηα ζρεδφλ θαλνληθή θαηαλνκή. Γη απηφ θαη ε κεηαβνιή απηή νλνκάδεηαη ινγαξηζκνθαλνληθή δηάιεηςε, ή πην απιά νξζνθαλνληθή δηάιεηςε ή θαη ζθίαζε (lognormal fading). Ζ ιακβαλφκελε έληαζε ηνπ ζήκαηνο αθνινπζεί ηπραία θαηαλνκή θαη ην κφλν πνπ κπνξεί λα ππνινγηζηεί, είλαη ε πηζαλφηεηα ε έληαζε ηνπ ζήκαηνο λα μεπεξάζεη έλα ζπγθεθξηκέλν θαηψθιη. Γηα λα ζρεδηάζνπκε έλα δίθηπν φπνπ ζε πνζνζηφ κεγαιχηεξν ηνπ 50% ηεο έθηαζήο ηνπ ε έληαζε ηνπ ζήκαηνο μεπεξλά ην θαζνξηζκέλν θαηψθιη, πξέπεη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζρεδίαζεο λα πξνζηεζεί ζην θαηψθιη έλα πεξηζψξην ιφγσ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ (LNF marg ). Δηθόλα 3-4. Έληαζε ζήκαηνο ζηελ θεξαία ιήςεο. Σύπνο Jakes : Έλαο εχθνινο ηξφπνο λα ππνινγηζηεί ην LNF marg είλαη απφ ηνλ ηχπν ηνπ Jakes. Με βάζε απηφλ, κέζσ ησλ απσιεηψλ δηάδνζεο ζηελ αθηηληθή θαηεχζπλζε πνπ είλαη αλάινγεο κε έλαλ παξάγνληα (1/r n ), ππνινγίδεηαη ην πνζνζηφ ηεο επηθάλεηαο ελφο παλ-θαηεπζπληηθνχ θπηηάξνπ φπνπ ε έληαζε ζήκαηνο ππεξβαίλεη έλα ζπγθεθξηκέλν 62

63 θαηψθιη. Σν θαηψθιη απηφ κάιηζηα ζρεηίδεηαη κε ην πνζνζηφ ηεο επηθάλεηαο ζηα φξηα ηνπ θπηηάξνπ φπνπ ην ζήκα, ην ππεξβαίλεη. Ζ ζπλνξηαθή θάιπςε πιεζηάδεη ηα επηζπκνχκελα επίπεδα, φηαλ ην ζρεηηθφ θαηψθιη ηεο έληαζεο ζήκαηνο είλαη ίζν κε ηελ απαηηνχκελε έληαζε ηνπ ζήκαηνο ζηνλ θηλεηφ ζηαζκφ. Πξνζνκνίσζε ηνπ πεξηζσξίνπ νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο ζε πνιπθπηηαξηθό πεξηβάιινλ : Έλα κεηνλέθηεκα ηνπ ηχπνπ ηνπ Jakes είλαη φηη δε ιακβάλεη ππφςε ηελ επίδξαζε πνπ έρεη ε παξνπζία πνιιψλ servers ζηα φξηα ησλ θπηηάξσλ ε νπνία ειαηηψλεη ην απαηηνχκελν νξζνθαλνληθφ πεξηζψξην. Αλ ην ζήκα ελφο server πέζεη θάησ απφ ηε ζηάζκε θαησθιίνπ επαηζζεζίαο, έλα γεηηνληθφ θχηηαξν ζα αλαπιεξψζεη ην θελφ θαη ζα ζψζεη ηε ζχλδεζε. Γηα λα ππνινγηζηεί ην πεξηζψξην νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο ζε πνιπθπηηαξηθφ πεξηβάιινλ ρξεηάδνληαη πξνζνκνηψζεηο πνπ πξαγκαηνπνηνχληαη κε ηηο παξαθάησ αλαγθαίεο πξνυπνζέζεηο: Σξη-θαηεπζπληηθέο θεξαίεο ζηαζκψλ βάζεο Ο ζπληειεζηήο ζπζρέηηζεο ησλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ κεηαμχ ελφο θηλεηνχ θαη δηαθνξεηηθψλ ζηαζκψλ βάζεο λα είλαη 0.5 Ζ απφζηαζε ησλ ζπζρεηηδφκελσλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ είλαη m Ο ρξφλνο πξαγκαηνπνίεζεο κηαο κεηαγσγήο λα είλαη 0.5s Tν πεξηβάιινλ δηάδνζεο κνληεινπνηείηαη κέζσ ηνπ ηχπνπ ησλ Okumura Hata. Lpath = A + 10 α logd [db] φπνπ A=15.3 θαη α =3.76, d[m]. Πέληε δηαθνξεηηθνί ηχπνη πεξηβάιινληνο έρνπλ κειεηεζεί (ζ LNF = 6, 8, 10, 12, 14). Ζ πζηέξεζε κεηαγσγήο ζηηο πξνζνκνηψζεηο είλαη 3dB. Γηα λα βξνχκε ην απαηηνχκελν LNF marg πξέπεη: 1. Nα δηαιέμνπκε ηελ θακπχιε πνπ αληαπνθξίλεηαη ζην πεξηβάιινλ δηάιεηςεο (fading environment). 2. Πξέπεη λα βξεζεί ζηνλ άμνλα x ην πεξηζψξην νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο γηα ηελ επηζπκεηή επηθάλεηα θάιπςεο ( άμνλαο y). 63

64 Πεξηζώξηα νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί δίλνληαη νη ηηκέο πεξηζσξίσλ νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο γηα δηάθνξα πεξηβάιινληα θαη πεξηνρέο θάιπςεο. Οη ηηκέο πξνέξρνληαη απφ πξνζνκνηψζεηο εηαηξηψλ θαηαζθεπήο θπηηαξηθψλ δηθηχσλ. Έρεη ζεσξεζεί πνιπθπηηαξηθφ πεξηβάιινλ κε πζηέξεζε κεηαγσγήο ζηα 3 db. Πίλαθαο Πεξηζώξηα νξζνθαλνληθώλ δηαιείςεσλ ζε db γηα δηαθνξεηηθά πεξηβάιινληα Παξεκβνιέο Ζ επαηζζεζία ηνπ δέθηε θαζνξίδεηαη απφ ηελ ηηκή πνπ πξέπεη λα έρεη φ ιφγνο θέξνπζαο ζπρλφηεηαο πξνο ην ζφξπβν (C/N). ε πεξίπησζε επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ ε ηζρχο ηεο ιακβαλφκελεο θέξνπζαο ζπρλφηεηαο πξέπεη λα είλαη αξθεηά κεγάιε, ψζηε λα θαηαπνιεκά ηφζν ην ζφξπβν φζν θαη ηηο παξεκβνιέο. Απηφ ζεκαίλεη φηη ν ιφγνο C/(N+I), νθείιεη λα ππεξβαίλεη ηε ζηάζκε θαησθιίνπ επαηζζεζίαο ηνπ δέθηε. Γηα κηα αθξηβή πξφβιεςε θάιπςεο γηα έλα ζχζηεκα ζε ιεηηνπξγία απαηηείηαη λα νξηζηεί έλα πεξηζψξην παξεκβνιψλ (IF marg ). 64

65 Σν IF marg εμαξηάηαη απφ ηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ζπρλνηήησλ, ην θνξηίν θίλεζεο ζην δίθηπν, ην επηζπκνχκελν πνζνζηφ θάιπςεο θαη απφ ηελ Εεχμε (Άλσ ή Κάησ). Ζ ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ, ν δπλακηθφο έιεγρνο θαη ηδηαίηεξα ε αζπλερήο κεηάδνζε (DTX) ειαηηψλνπλ ηα επίπεδα παξεκβνιψλ. πλήζσο ζπληζηάηαη έλα πεξηζψξην παξεκβνιψλ 2 db Απώιεηεο αλζξώπηλνπ ζώκαηνο Σν αλζξψπηλν ζψκα έρεη παξαηεξεζεί φηη επεξεάδεη ηηο επηδφζεηο ηνπ θηλεηνχ, νη νπνίεο αλ ζπγθξηζνχλ κε ηηο επηδφζεηο ελφο αλεμάξηεηνπ θαη εληειψο αλεκπφδηζηνπ θηλεηνχ, ζα πζηεξνχλ. Καη απηφ γηαηί: - ην θεθάιη απνξξνθά ελέξγεηα. - επεξεάδεηαη θακηά θνξά ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο θεξαίαο ηνπ θηλεηνχ. - κπνξεί επίζεο εμαηηίαο ηεο χπαξμεο ηνπ αλζξσπίλνπ ζψκαηνο λα αιιάμεη ε δηεχζπλζε ηνπ ινβνχ αθηηλνβνιίαο ηεο θεξαίαο ηνπ θηλεηνχ θαζψο θαη ηεο πφισζεο. Όκσο νη επηδξάζεηο απηέο κπνξνχλ λα αγλνεζνχλ ζηνλ πξνυπνινγηζκφ δεχμεο αθνχ: α) δελ ιακβάλεηαη ππφςε ην θέξδνο ηεο θεξαίαο θαη β) γηαηί ζήκεξα ρξεζηκνπνηνχληαη θεξαίεο Υ- polarized θαη νη απψιεηεο πφισζεο έρνπλ ζπκπεξηιεθζεί ζηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο Κάησ Εεχμεο. Οη απψιεηεο ζην αλζξψπηλν ζψκα είλαη κηθξφηεξεο γηα ηηο πςειέο ζπρλφηεηεο ζε ζρέζε κε ηηο αληίζηνηρεο ζηηο ρακειέο. Σν Δπξσπατθφ Ηλζηηηνχην Σειεπηθνηλσληαθήο Σππνπνίεζεο (ETSI) πξνηείλεη νη απψιεηεο απηέο λα κελ μεπεξλνχλ ηα 3 db. Μάιηζηα γηα ηα ζπζηήκαηα GSM 850/900 ππνδεηθλχεηαη ε αλάγθε χπαξμεο κεγαιχηεξνπ πεξηζσξίνπ. 65

66 Απώιεηεο εηζρώξεζεο ζε όρεκα (Car Penetration Loss, CPL) Όηαλ έλα θηλεηφ βξίζθεηαη εληφο ελφο νρήκαηνο ρσξίο εμσηεξηθή θεξαία, πξέπεη λα πξνζηεζεί ζηνπο ππνινγηζκνχο έλα επηπιένλ πεξηζψξην γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ απσιεηψλ εηζρψξεζεο. Σν πεξηζψξην απηφ πξνηείλεηαη λα είλαη 6 db ηάζκεο ζρεδηαδόκελεο ηζρύνο θάιπςεο Ο ππνινγηζκφο ησλ ζηαζκψλ ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο γηα ηελ θάιπςε εμσηεξηθψλ ρψξσλ, εζσηεξηθψλ θαη ρψξσλ εληφο νρεκάησλ αλαθέξεηαη ζηα GSM 800/GSM 900 (απηφ πνπ αιιάδεη ζηνπο ππνινγηζκνχο γηα ηα GSM 1800/1900 είλαη νη απψιεηεο ζην αλζξψπηλν ζψκα πνπ ειαηηψλνληαη ζηηο πςειέο ζπρλφηεηεο ). Ζ έληαζε ζήκαηνο ινηπφλ ππνινγίδεηαη σο ην άζξνηζκα ηεο απαηηνχκελεο έληαζεο SS req θαη ησλ δηαθφξσλ πεξηζσξίσλ. ηνπο παξαθάησ ππνινγηζκνχο ε SS req ζα δίλεηαη απφ ηε ζρέζε: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL = = -94 dbm (5) Κάιπςε ζε εμσηεξηθνύο ρώξνπο θαη εληόο νρεκάησλ Οη ζηάζκεο ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο ζ απηέο ηηο πεξηπηψζεηο ππνινγίδνληαη κε ηε βνήζεηα ησλ παξαθάησ ζρέζεσλ: SS design = SS req + LNF marg(o) SS design = SS req + LNF marg(o) + CPL θηλεηό ζε εμσηεξηθό ρώξν θηλεηό εληόο νρήκαηνο 66

67 ηηο παξαπάλσ ζρέζεηο, LNF marg(o) είλαη ην πεξηζψξην πνπ απαηηείηαη ιφγσ ησλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ ζηνπο εμσηεξηθνχο ρψξνπο, νη νπνίεο εθθξάδνληαη κέζσ ηεο ηππηθήο απφθιηζεο ζ LNF(ν) θαη εμαξηάηαη απφ ην πεξηβάιινλ (αζηηθφ/αγξνηηθφ θιπ). Πίλαθαο Υαξαθηεξηζηηθέο ηηκέο ηεο ηππηθήο απόθιηζεο γηα δηαιείςεηο ζε εμσηεξηθνύο ρώξνπο θαη γηα δηαθνξεηηθνύο ηύπνπο πεξηνρώλ. ηνλ πίλαθα 3-15 πνπ αθνινπζεί έρνπλ ππνινγηζηεί νη ζηάζκεο ηζρχνο γηα δηάθνξνπο ηχπνπο πεξηνρψλ θαη γηα δηαθνξεηηθέο πξνδηαγξαθέο θάιπςεο θαη αθνξνχλ ηα ζπζηήκαηα GSM 800 / GSM 900. Οη αληίζηνηρεο ηηκέο γηα ηα GSM 1800/ GSM 1900 είλαη κηθξφηεξεο θαηά 2 db εμαηηίαο ησλ κηθξφηεξσλ απσιεηψλ ζην αλζξψπηλν ζψκα. Ζ ηηκή ηνπ LNF marg(o) ππνινγίδεηαη έπεηηα απφ πξνζνκνηψζεηο. Δπίζεο έρεη ιεθζεί ππφςε θαη ε ηηκή πζηέξεζεο κεηαμχ ησλ θπηηάξσλ ζηα 3 db. 67

68 Πίλαθαο ηάζκεο ζρεδηαδόκελεο ηζρύνο θάιπςεο γηα δηάθνξεο πεξηνρέο θαη δηάθνξεο απαηηήζεηο θάιπςεο (GSM 800 θαη GSM 900). Οη ζεσξνύκελεο απώιεηεο δηείζδπζεο ζε όρεκα είλαη 6 db Δζσηεξηθή θάιπςε Με ηνλ φξν εζσηεξηθή θάιπςε ελλννχκε ην πνζνζηφ ησλ ηζνγείσλ ηνπ ζπλφινπ ησλ θηηξίσλ κηαο πεξηνρήο πνπ ε έληαζε ζήκαηνο είλαη πάλσ απφ ηελ απαηηνχκελε ζηάζκε ζήκαηνο (SS req ) ησλ θηλεηψλ. Ζ απώιεηα ιόγσ εηζρώξεζεο ζε θηίξηα (Building Penetration Loss, BPL ) νξίδεηαη σο ε δηαθνξά, ηεο κέζεο ηηκήο έληαζεο ζήκαηνο φπσο απηή κεηξηέηαη αθξηβψο έμσ 68

69 απφ έλα θηίξην, κε ηε κέζε ηηκή ηεο έληαζεο ζην ηζφγεην, εληφο ηνπ θηηξίνπ. Ζ BPL δηαθέξεη απφ θηίξην ζε θηίξην αθνινπζψληαο ινγαξηζκνθαλνληθή θαηαλνκή κε ηππηθή απφθιηζε ζ BPL. Οη κεηαβνιέο ησλ απσιεηψλ απφ ζεκείν ζε ζεκείν ηνπ ηζνγείνπ πεξηγξάθνληαη απφ κηα ζηνραζηηθή κεηαβιεηή πνπ θαη απηή αθνινπζεί ηελ ινγαξηζκνθαλνληθή θαηαλνκή κε κεδεληθή κέζε ηηκή θαη ηππηθή απφθιηζε ζ floor.ζ ηεηξαγσληθή ξίδα ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ ηεηξαγψλσλ ησλ ηππηθψλ απνθιίζεσλ ζ BPL θαη ζ floor ηζνχηαη κε κηα λέα απφθιηζε ηελ ζ indoor ή αιιηψο ζ LNF(i). Γεληθά γηα λα επηηχρνπκε ζπγθεθξηκέλε εζσηεξηθή θάιπςε ζε κηα αξθεηά κεγάιε πεξηνρή (κεγάιε φηαλ ιέκε, ζπγθξηλφκελε κε ην κέγεζνο ελφο κέζνπ καθξνθπηηάξνπ), ρξεηάδεηαη λα ππνινγηζηεί έλα απαηηνχκελν πεξηζψξην. Θεσξείηαη ζε κηα πεξηνρή φηη ε εζσηεξηθή θάιπςε νθείιεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηα καθξνθχηηαξα, αλ θαη ηα κηθξνθχηηαξα hotspot αξρηηεθηνληθήο βειηηψλνπλ θαη απηά ηελ θάιπςε. Οη θαλφλεο πνπ αλαθέξζεθαλ θαη αθνξνχλ ηελ εζσηεξηθή θάιπςε δελ είλαη εθαξκφζηκνη ζηελ πεξίπησζε πνπ ε πεξηνρή ελδηαθέξνληνο καο θαιχπηεηαη απφ έλα ζπκπαγέο δίθηπν κηθξνθπηηάξσλ θαη ηα καθξνθχηηαξα παίδνπλ ην ξφιν ηνπ θπηηάξνπ νκπξέια. Δίλαη γλσζηφ φηη νη BPL απψιεηεο φζν αλεβαίλνπκε ζε πςειφηεξνπο νξφθνπο ελφο θηηξίνπ ειαηηψλνληαη. Σν γεγνλφο απηφ θαιείηαη θέξδνο χςνπο, ην νπνίν θέξδνο δελ επεξεάδεηαη απφ ηε δνκή ηνπ θηηξίνπ. Δζσηεξηθή ζηάζκε ζρεδηαδόκελεο ηζρύνο θάιπςεο : Ζ εζσηεξηθή ζηάζκε ηζρχνο ππνινγίδεηαη κέζσ ηεο ζρέζεο SS design = SS req + LNF marg(o+i) + BPL mean γηα θηλεηό ζε εζσηεξηθό ρώξν φπνπ ην άζξνηζκα LNF marg(o+i) + BPL mean κπνξεί λα ζεσξεζεί σο ην πεξηζψξην εζσηεξηθνχ ρψξνπ. Δπίζεο ε BPL mean είλαη ε κέζε ηηκή ησλ απσιεηψλ ιφγσ εηζρψξεζεο ζε θηίξηα θαη LNF marg(o+i) είλαη ην απαηηνχκελν πεξηζψξην γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ ζπλφινπ ησλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ, δειαδή ηνπ αζξνίζκαηνο ησλ δηαιείςεσλ ιφγσ αλαθιάζεσλ ζε εμσηεξηθνχο ( ζ LNF(o) ) θαη ζε εζσηεξηθνχο ρψξνπο (ζ LNF(i) ). Ζ ζπλνιηθή ηππηθή απφθιηζε δίλεηαη απφ ηελ ζρέζε: 69

70 LNF(o+i) = ( LNF(o) 2 + LNF(i) 2 ) ½ (6) ηνλ πίλαθα 3-16 παξνπζηάδνληαη κεξηθέο ελδεηθηηθέο ηηκέο γηα ηηο κέζεο απψιεηεο BPL mean θαζψο θαη ηηο ηππηθέο απνθιίζεηο ζ LNF(o) θαη ζ LNF(i).Να ζεκεησζεί φηη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ αζηηθψλ, πεξηαζηηθψλ θιπ. πεξηνρψλ δηαθέξνπλ αλά ηνλ πιαλήηε, πνπ ζεκαίλεη φηη νη ηηκέο ηνπ πίλαθα δελ είλαη απφιπηεο. Απιά απνηεινχλ κηα θαιή πξνζέγγηζε φηαλ δε καο δίλνληαη πνιιέο πιεξνθνξίεο. ηνλ πίλαθα δελ δίλνληαη ηηκέο γηα αγξνηηθέο πεξηνρέο αθνχ ε εζσηεξηθή θάιπςε δελ αθνξά απηέο. Πίλαθαο 3-16 ηνλ επφκελν πίλαθα, δίλνληαη νη απαηηνχκελεο ηηκέο ηεο ζηάζκεο ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο γηα λα επηηεπρζεί εζσηεξηθή θάιπςε 75%, 85%, 90%, 95% έσο θαη 99%. Οη παξάκεηξνη πνπ αθνξνχλ ηηο απψιεηεο ιφγσ εηζρψξεζεο ζε θηίξηα θαη ηηο νξζνθαλνληθέο δηαιείςεηο έρνπλ ιεθζεί ππφςε κε ηηο ίδηεο ηηκέο ηνπ πίλαθα ε πνιπθπηηαξηθφ πεξηβάιινλ ε πζηέξεζε ιακβάλεηαη ίζε κε 3 db. 70

71 Πίλαθαο Απαηηνύκελε ζηάζκε ζρεδηαδόκελεο ηζρύνο θάιπςεο γηα δηάθνξεο ηηκέο εζσηεξηθήο θάιπςεο θαη γηα δηάθνξνπο ηύπνπο πεξηνρώλ (GSM 800/GSM900) 3.8 ΥΔΓΗΑΖ ΚΤΣΣΑΡΗΚΟΤ ΤΣΖΜΑΣΟ (CELL PLANNING) Μνληέια ξαδηνδηάδνζεο θύκαηνο Πξφρεηξνη ππνινγηζκνί γηα ηελ έθηαζε ξαδηνθάιπςεο κηαο πεξηνρήο (δειαδή ηεο αθηίλαο ηνπ θπηηάξνπ), ρσξίο λα ιακβάλεηαη ππφςε ε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο, κπνξνχλ λα γίλνπλ κε ηε ρξήζε ελφο αξθεηά απινχ αιγνξίζκνπ θπκαηηθήο δηάδνζεο 71

72 φπσο είλαη απηφο ησλ Okumura Hata. Ζ παξαθάησ εμίζσζε αλαθέξεηαη ζηηο απψιεηεο δηαδξνκήο Lp (path loss). Lp = A logh B ( logh B ) logd α(h M ) [db] (7) φπνπ: A = (800) (900) (1800) (1900) αζηηθέο πεξηνρέο A = (800) (900) (1800) (1900) εκηαζηηθέο πεξηνρέο A = (800) (900) (1800) (1900) αγξνηηθέο πεξηνρέο A = (800) (900) (1800) (1900) αλνηρηέο πεξηνρέο h B = χςνο θεξαίαο ζηαζκνχ βάζεο m] d = απφζηαζε απφ ηνλ πνκπφ km] h M = χςνο θεξαίαο θηλεηνχ m] a(h M ) = 3.2(log11.75h M ) δηνξζσηηθφο παξάγνληαο πνπ αλαθέξεηαη ζην χςνο ηεο θεξαίαο ηνπ θηλεηνχ. Ζ αθηίλα ηνπ θπηηάξνπ νξίδεηαη σο ε απφζηαζε d ζηελ νπνία αληηζηνηρεί ε κέγηζηε επηηξεπφκελε απψιεηα δηαδξνκήο (Lp max ). χκθσλα κε ηνλ παξαπάλσ αιγφξηζκν ινηπφλ ε αθηίλα ζα είλαη : d = 10 α L, κε α = p max A logh B 6.55logh B a h M (8) 72

73 Δηθόλα 3-5. ρέζε κεηαμύ πεξηνρήο θάιπςεο θαη αθηίλαο θπηηάξνπ. Γηα κηθξά θχηηαξα ζε αζηηθέο πεξηνρέο ε αθηίλα είλαη κηθξφηεξε απφ 1Km θαη ζε ηέηνηα πεξίπησζε δελ ηζρχεη ν αιγφξηζκνο Okumura Hata. Ζ αθηίλα ησλ θπηηάξσλ ζε έλα αζηηθφ πεξηβάιινλ πξνζεγγίδεηαη θαιχηεξα κε ην κνληέιν COST 231 Walfish Ikegami. Οη απψιεηεο δηαδξνκήο ππνινγίδνληαη ζχκθσλα κε ην κνληέιν απηφ απφ ηελ παξαθάησ ζρέζε: L b = K + 38 log d 18 log (h B 17) (9) φπνπ Κ: GSM850 GSM 900 GSM1800 GSM1900 χκθσλα ινηπφλ κε ην κνληέιν Walfish Ikegami ε αθηίλα ζα είλαη: d = 10 α, φπνπ α = [L pmax - K + 18log(h B - 17)]/38 (10) Πξνϋπνινγηζκόο ηζρύνο ξαδηνδεύμεο ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηζρχνο ηεο ξαδην-δεχμεο πξέπεη λα πεξηιεθζνχλ δηάθνξνη παξάκεηξνη πνπ αλαθέξνληαη ζηε ζέζε ηεο θπςέιεο θαη ηεο θηλεηήο κνλάδαο. Σν απνηέιεζκα ηνπ ππνινγηζκνχ ζηνρεχεη νπζηαζηηθά λα καο δψζεη κηα κέγηζηε απφζηαζε αλάκεζα ζην ζηαζκφ βάζεο θαη ζηελ θηλεηή κνλάδα φπσο απηή θαζνξίδεηαη απφ ηηο απψιεηεο ηεο έληαζεο ηνπ ξαδην-ζήκαηνο θαηά ηε δηάδνζή ηνπ. ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηζρχνο ηεο ξαδην-δεχμεο ε ηζρχο εμφδνπ ηνπ πνκπνχ ζηνλ 73

74 ζηαζκφ βάζεο θαη ζηελ θηλεηή κνλάδα εηζάγνληαη κε άκεζν ηξφπν. Σν πξφβιεκα παξνπζηάδεηαη φηαλ πξέπεη λα εηζαγάγνπκε ζηνλ ππνινγηζκφ ην ειάρηζην επίπεδν έληαζεο ζήκαηνο ζηνλ δέθηε ηεο θηλεηήο κνλάδαο γηα λα έρνπκε σο απνηέιεζκα απηφ πνπ απιά απνθαινχκε θαιή πνηφηεηα ερεηηθήο αθξφαζεο. Απηφ ζπλήζσο θαζνξίδεηαη απφ κηα νκάδα θαηάιιεια εθπαηδεπκέλσλ αθξναηψλ νη νπνίνη θαη θξίλνπλ ηα απνδεθηά φξηα γηα ην ιφγν ζήκαηνο πξνο ζφξπβν (SNR). ηε ζπλέρεηα, ηα δηάθνξα ηκήκαηα ησλ πνκπνδεθηψλ ηνπ ζηαζκνχ βάζεο θαη θηλεηήο κνλάδαο κεηξψληαη γηα λα βξεζνχλ ηειηθά εθείλα ηα επίπεδα έληαζεο ξαδην-ζεκάησλ εηζαγσγήο ζηνπο δέθηεο πνπ παξέρνπλ απνδεθηφ ιφγν ζήκαηνο πξνο ζφξπβν. εκεηψλνπκε φηη γηα ςεθηαθά ζπζηήκαηα ε επαηζζεζία ησλ δεθηψλ θαζνξίδεηαη απφ ζπγθεθξηκέλν ξπζκφ ιαζψλ (Bit Error Rate-BER). Ο πξνυπνινγηζκφο ηζρχνο ηεο ξαδην-δεχμεο εθπνλείηαη θαη γηα ηηο δχν θαηεπζχλζεηο (uplink θαη downlink) ρσξηζηά γηα λα θαζνξηζηεί πνηα απφ ηηο δχν δηαδξνκέο αλάκεζα ζην ζηαζκφ βάζεο θαη ηελ θηλεηή κνλάδα είλαη ηειηθά ε ρεηξφηεξε απφ άπνςε απσιεηψλ. ηελ πεξίπησζε πνπ, γηα παξάδεηγκα, ε θαηεχζπλζε πξνψζεζεο (downlink) είλαη ε ρεηξφηεξε θαη ζέηεη ηα φξηα ζηα επίπεδα έληαζεο ηνπ ξαδην-ζήκαηνο, δεκηνπξγνχκε έλαλ αληίζηνηρα ηζνζθειηζκέλν πξνυπνινγηζκφ γηα ηελ ηζρχ ηεο αλάζηξνθεο (uplink) ξαδην-δεχμεο. απηή ηελ πεξίπησζε ρξεζηκνπνηείηαη ε κέγηζηε ηζρχο ηνπ ζηαζκνχ βάζεο. Ζ πξάμε ππνδεηθλχεη ηελ αλάγθε, ε Δλεξγφο Αθηηλνβνινχκελε Ηζνηξνπηθή Ηζρχο EiRP, λα είλαη ιίγν κεγαιχηεξε απφ απηή πνπ πξνθχπηεη απφ ηνπο απζηεξνχο καζεκαηηθνχο ππνινγηζκνχο, επεηδή ην θέξδνο δηαθνξηθήο ιήςεο ππεξβαίλεη ηα 3.5 db. ηνπο ππνινγηζκνχο πνπ αθνινπζνχλ παξαιείπνληαη ην θέξδνο ηεο θεξαίαο θαη νη απψιεηεο ηνπ ζπζηήκαηνο ηξνθνδνζίαο ηεο θαζψο θαη ηα δχν είλαη κεδέλ. Υξεζηκνπνηνχληαη νη παξαθάησ ζπληνκεχζεηο: Pin MS = Λακβαλφκελε ηζρχο ζην θηλεηφ dbm] MSsens = Δπαηζζεζία θηλεηνχ dbm] Mssens_offset = Αληηζηάζκηζε επαηζζεζίαο θηλεηνχ dbm] Pin BTS = Λακβαλφκελε ηζρχο ζηνλ BTS dbm] 74

75 BTSsens = Δπαηζζεζία BTS dbm] Pout MS = Μέγηζηε εθπεκπφκελε ηζρχο θηλεηνχ dbm] Pout MS_offset = Αληηζηάζκηζε εθπεκπφκελεο ηζρχνο θηλεηνχ dbm] Pout BTS = Δθπεκπφκελε ηζρχο BTS dbm] Pout bal =Ηζνζθειηζκέλε εθπνκπή εμφδνπ BTS [dbm] LfBTS = Feeder θαη jumper loss ζηνλ BTS d ] Ldupl BTS = Απψιεηεο εμσηεξηθνχ ακθηδξνκεηή BTS d ] LTMA = Απψιεηεο ακθηδξνκεηή TMA d ] Lp = Απψιεηεο δηαδξνκήο κεηαμχ ζηαζκνχ-θηλεηνχ d ] Ga BTS = Κέξδνο θεξαίαο BTS dbi] Gd BTS = Κέξδνο δηαθνξηθήο ιήςεο ζηνλ BTS d ] Ds = MSsens + Mssens_offset BTSsens d ] Πξνϋπνινγηζκόο Κάησ Εεύμεο (Downlink Budget) Ζ επηθνηλσλία απφ ην BTS πξνο ην θηλεηφ νλνκάδεηαη θάησ δεχμε (DL). Ο πξνυπνινγηζκφο θάησ δεχμεο δίλεη ην επίπεδν ηζρχνο πνπ ιακβάλεηαη ζην θηλεηφ. 75

76 Πξνϋπνινγηζκόο Άλσ Εεύμεο (Uplink Budget) Άλσ Εεχμε ( UL) νλνκάδεηαη ε επηθνηλσλία απφ ην θηλεηφ πξνο ηνλ BTS. Ο πξνυπνινγηζκφο άλσ δεχμεο δίλεη ην επίπεδν ιακβαλφκελεο ηζρχνο ζηνλ ζηαζκφ βάζεο Ηζνζθειηζκόο ηζρύνο ( Power Balance) Ηζνζθειηζκόο ηζρύνο ρσξίο εληζρπηή ΣΜΑ Δηθόλα 3-6. Απώιεηεο θαη θέξδνο ζε ζύζηεκα θεξαίαο Ο ηχπνο γηα ηελ ιακβαλφκελε ηζρχ ζην θηλεηφ (Pin) γηα ηελ θάησ δεχμε (DL) είλαη ν παξαθάησ: DL: Pin MS = Pout BTS (Ldupl BTS ) Lf BTS + Ga BTS Lp (11) Αληίζηνηρα ν ηχπνο γηα ηελ ιακβαλφκελε ηζρχ ζηνλ BTS, ζηελ άλσ δεχμε είλαη: UL: Pin BTS = Pout MS + Pout MS_offset Lp + Ga BTS + Gd BTS LfBTS (Ldupl BTS ) (12) Ζ ηηκή Pin BTS αληηζηνηρεί ζην ζεκείν αλαθνξάο ιήςεο θαη ε ηηκή Pout BTS αλαθέξεηαη ζην ζεκείν αλαθνξάο εθπνκπήο. Οη απψιεηεο ζηνλ ακθηδξνκεηή ιακβάλνληαη ππφςε κφλν αλ απηφο είλαη εμσηεξηθφο. Τπνζέηνληαο φηη νη απψιεηεο δηαδξνκήο είλαη ακνηβαίεο δειαδή φηη Lp uplink = Lp dνwnlink ηφηε νη ζρέζεηο (11) θαη (12) δίλνπλ: 76

77 Pout BTS = Pout MS + Pout MS_offset + Gd BTS + Pin MS Pin BTS (13) Σν ζχζηεκα θαζίζηαηαη ηζνζθειηζκέλν φηαλ Pin MS = Pin BTS + DS φπνπ, DS =MSsens + MSsens_offset - BTSsens. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο θαηάιιειεο ηζρχνο ηνπ BTS πνπ θαζηζηά ην ζχζηεκα ηζνζθειηζκέλν γηα έλα θηλεηφ ζπγθεθξηκέλεο θαηεγνξίαο ηζρχνο ρξεζηκνπνηείηαη ν αθφινπζνο ηχπνο: Pout bal = Pout MS + Pout MS_offset + Gd BTS + DS (14) Ζ αληίζηνηρε EiRP δίλεηαη απφ ηε ζρέζε EiRP = Pout bal (Ldupl BTS ) Lf BTS + Ga BTS (15) Παξάδεηγκα 1 ρσξίο ΣΜΑ ηνλ πίλαθα 3-18 ππνινγίδεηαη ε ηζνζθειηζκέλε ηζρχο εμφδνπ ηνπ BTS ζην ζεκείν αλαθνξάο εθπνκπήο ΣΥ (GSM 900) γηα ζηαζκφ ηχπνπ RBS 2206 κε CDU-A θαη ± 45 πνισκέλε θεξαία. Οη ππνινγηζκνί γίλνληαη κε βάζε ηελ εμίζσζε (14). Όπσο κπνξνχκε λα δνχκε ε Άλσ Εεχμε είλαη αζζελέζηεξε ζπγθξηλφκελε κε απηήλ ηνπ παξαδείγκαηνο πνπ γίλεηαη ρξήζε εληζρπηή. Πίλαθαο 3-18 Παξάδεηγκα 2 ρσξίο ΣΜΑ ηνλ πίλαθα 3-19 ππνινγίδεηαη θαη πάιη ε ηζνζθειηζκέλε ηζρχο εμφδνπ ηνπ BTS ζην ζεκείν αλαθνξάο εθπνκπήο ΣΥ (GSM900) γηα ζηαζκφ βάζεο RBS 2206 εμνπιηζκέλν απηή ηε θνξά κε combiner ηχπνπ CDU-G θαη ± 45 πνισκέλε θεξαία. 77

78 Οη ππνινγηζκνί έγηλαλ κε βάζε ηελ εμίζσζε (14). Δπίζεο θαη εδψ ε Άλσ Εεχμε είλαη αζζελέζηεξε ζπγθξηλφκελε κε απηή πνπ γίλεηαη ρξήζε ΣΜΑ. Πίλαθαο Ηζνζθειηζκόο ηζρύνο κε ΣΜΑ ζηελ θεξαία Δηθόλα 3-7. ύζηεκα κε ΣΜΑ ζηελ θεξαία. Ο ηχπνο γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο Pin MS ζηελ Κάησ Εεχμε (DL) είλαη: DL: Pin MS = Pout BTS Lf BTS (Ldupl BTS )+ GaB TS L TMA Lp (16) Αληίζηνηρα ν ηχπνο πνπ ππνινγίδεηαη ε ηηκή Pin BTS ζηελ Άλσ Εεχμε είλαη: UL: Pin BTS = Pout MS + Pout MS_offset Lp + Ga BTS + GdB TS (17) Αλ νη απψιεηεο δηαδξνκήο είλαη ακνηβαίεο δει. (16) θαη (17) δίλνπλ: Lp uplink = Lp dνwnlink νη ζρέζεηο 78

79 Pout BTS =Pout MS + Pout MS_offset + Gd BTS + Lf BTS + L TMA + (Ldupl BTS ) + Pin MS PinBTS (18) Έλα ζχζηεκα θαζίζηαηαη ηζνζθειηζκέλν φηαλ PinMS = PinBTS + DS, φπνπ D S =MS sens + MS sens_offset BTS sens Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηεο θαηάιιειεο ηζρχνο εμφδνπ ηνπ BTS πνπ θαζηζηά ηζνζθειηζκέλν ην ζχζηεκα γηα θηλεηφ νξηζκέλεο θιάζεο ηζρχνο ρξεζηκνπνηείηαη ν παξαθάησ ηχπνο: Pout bal = Pout MS + Pout MS_offset + Gd BTS + Lf BTS +L TMA + (Ldupl BTS ) + D S (19) φπνπ ε δηαθνξά κεηαμχ επαηζζεζίαο BTS θαη επαηζζεζίαο θηλεηνχ είλαη : D S = MS sens + MS sens_offset BTS sens Ζ αληίζηνηρε ηηκή γηα ηελ EiRP ζα είλαη: EiRP = Pout bal Lf BTS (Ldupl BTS ) L TMA + Ga BTS (20) Πξώην παξάδεηγκα ηζνζθειηζκνύ κε ρξεζηκνπνίεζε ΣΜΑ εληζρπηή ηνλ πίλαθα 3-20 ππνινγίδεηαη ε ηζνζθειηζκέλε ηζρχο εμφδνπ ηνπ BTS ζην ζεκείν αλαθνξάο εθπνκπήο ΣΥ (GSM900) γηα ζηαζκφ βάζεο ηχπνπ RBS 2202 εμνπιηζκέλνπ κε combiner ηχπνπ CDU-A, κε ΣΜΑ θαη ± 45 πνισκέλε θεξαία. Γηα ηνπο ππνινγηζκνχο ρξεζηκνπνηήζεθε ε ζρέζε (19). Πίλαθαο

80 ** Ζ κέγηζηε ηζρύο εμόδνπ γηα RBS 2202 εμνπιηζκέλνπ κε combiner CDU-A είλαη 44,5 dbm δειαδή ζ απηό ην παξάδεηγκα όπσο θαη ζην επόκελν πνπ αθνινπζεί ε Άλσ Εεύμε ζα είλαη ηζρπξόηεξε ηεο Κάησ Εεύμεο. Γεύηεξν παξάδεηγκα ηζνζθειηζκνύ κε ρξήζε ΣΜΑ ηνλ πίλαθα 3-21 ππνινγίδεηαη ε ηζνζηαζκηζκέλε ηζρχο εμφδνπ ηνπ BTS ζην ζεκείν αλαθνξάο εθπνκπήο (γηα ην GSM 900). Ο ζηαζκφο βάζεο είλαη ηχπνπ RBS 2206 εμνπιηζκέλνο κε combiner ηχπνπ CDU-G, κε TMA θαη ± 45 πνισκέλε θεξαία. Γηα ηνπο ππνινγηζκνχο ρξεζηκνπνηήζεθε ε ζρέζε (19). Πίλαθαο ΜΔΓΔΘΟ ΚΤΣΣΑΡΟΤ Οη κέγηζηεο επηηξεπφκελεο απψιεηεο δηαδξνκήο ππνινγίδνληαη θαηά ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηζρχνο γηα ηελ Κάησ Εεχμε θαη είλαη: Lp = EiRP SS design (21) Αθνχ νη κέγηζηεο επηηξεπφκελεο απψιεηεο ππνινγηζηνχλ κπνξεί λα θαζνξηζηεί ην αληίζηνηρν κέγεζνο ηνπ θπηηάξνπ κέζσ ηνπ κνληέινπ ξαδηνδηάδνζεο θχκαηνο πνπ αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο. Οη πίλαθεο 3-23 θαη 3-24 δείρλνπλ ηελ ππνινγηζκέλε θπηηαξηθή αθηίλα d γηα ην 95% ηεο επηθάλεηαο θάιπςεο θαη γηα ηελ πεξίπησζε δηθηχνπ GSM

81 καθξνθπηηαξηθήο αξρηηεθηνληθήο. Οη επηηξεπφκελεο απψιεηεο δηαδξνκήο L pathmax αληηζηνηρνχλ ζηηο απψιεηεο δηάδνζεο ζε εμσηεξηθνχο ρψξνπο, γηα ηζνζθειηζκέλε ηζρχ θαη θηλεηνχο ζηαζκνχο (ζπζθεπέο ρεηξφο), ηεο θαηεγνξίαο ηζρχνο 4, ζην παξάδεηγκα κε ηνλ ΣΜΑ. Ζ αθηίλα d ηνπ θπηηάξνπ ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε (8). Πίλαθαο Τπνζέζεηο απαξαίηεηεο γηα ηνπο ππνινγηζκνύο πνπ αθνινπζνύλ ζηνπο παξαθάησ πίλαθεο γηα ηα κεγέζε ησλ θπηηάξσλ. Πίλαθαο Μεγέζε θαηεπζπληηθώλ θπηηάξσλ, Δπηθάλεηα θάιπςεο 95% (GSM 900). 81

82 Πίλαθαο Μεγέζε παλ-θαηεπζπληηθώλ θπηηάξσλ, Δπηθάλεηα θάιπςεο 95% (GSM 900). Όηαλ θαζνξίδνπκε ηελ αθηίλα κηθξψλ θπηηάξσλ ζε αζηηθέο πεξηνρέο πξνηηκάηαη ην κνληέιν Walfish Ikegami. Σν πνζνζηφ ηεο επηθάλεηαο θάιπςεο ζεσξείηαη φηη είλαη 95%. Πίλαθαο Τπνζέζεηο γηα ηνλ ππνινγηζκό ηνπ κεγέζνπο θπηηάξνπ γηα έλα κηθξό θύηηαξν. Δζσηεξηθή θάιπςε 95% ζε αζηηθό πεξηβάιινλ (GSM 900) 82

83 3.10 ΠΔΡΗΘΧΡΗΑ ΟΡΘΟΚΑΝΟΝΗΚΖ ΓΗΑΛΔΗΦΖ ΚΑΣΟΠΗΝ ΠΡΟΟΜΟΗΧΔΧΝ Τζηέξεζε =3dB πληειεζηήο ζπζρέηηζεο νξζνθαλνληθήο δηάιεηςεο θηλεηνχ κε δηάθνξνπο ζηαζκνχο βάζεο = 0,5 Γηάδνζε= log(d) Καζπζηέξεζε κεηαγσγήο = 0,5 s Δηθόλα

84 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΓΗΑΣΑΗΟΠΟΗΖΖ ΚΗΝΖΖ ΚΤΣΣΑΡΟΤ 4.1 ΓΗΑΣΑΗΟΠΟΗΖΖ ΚΑΝΑΛΗΧΝ ΚΑΗ ΣΖΛΔ- ΠΗΚΟΗΝΧΝΗΑΚΖ ΚΗΝΖΖ Ζ ρσξεηηθφηεηα ησλ θπηηαξηθψλ ζπζηεκάησλ εμαξηάηαη απφ έλαλ αξηζκφ δηαθνξεηηθψλ παξαγφλησλ φπσο: Ο αξηζκφο ησλ δηαζέζηκσλ θαλαιηψλ γηα θσλή ε δεδνκέλα Ο βαζκφο εμππεξέηεζεο GOS Με ηε ζεσξία θίλεζεο πξνζπαζνχκε λα θάλνπκε ρξήζηκεο εθηηκήζεηο φπσο γηα παξάδεηγκα ηνπ αξηζκνχ ησλ θαλαιηψλ πνπ απαηηνχληαη ζ έλα θχηηαξν. Οη εθηηκήζεηο απηέο εμαξηψληαη απφ ην ζχζηεκα πνπ έρεη επηιεγεί θάζε θνξά αιιά θαη απφ ηηο ππνζέζεηο πνπ θάλνπκε γηα ηε ζπκπεξηθνξά ησλ ζπλδξνκεηψλ ή απφ ηελ πξαγκαηηθή ζπκπεξηθνξά ηνπο εάλ ηελ γλσξίδνπκε. Ση νλνκάδνπκε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε; Με ηνλ φξν ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε, νξίδεηαη ν αξηζκφο ησλ θιήζεσλ πνπ δηέξρνληαη απφ έλα ηειεπηθνηλσληαθφ ζχζηεκα. Οη θπξηφηεξεο παξάκεηξνη πνπ ραξαθηεξίδνπλ έλα ηέηνην ζχζηεκα είλαη ν ρξφλνο θξάηεζεο ηνπ θαλαιηνχ θαζψο θαη νη πηζαλφηεηεο πξαγκαηνπνίεζεο κεηαγσγψλ. Κιήζε/Γηάξθεηα θιήζεο. Με ηνλ φξν θιήζε ραξαθηεξίδεηαη ε απαίηεζε γηα ζχλδεζε ζε έλα ηειεπηθνηλσληαθφ ζχζηεκα, ελψ κε ηνλ φξν δηάξθεηα θιήζεο νξίδεηαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ δηαξθεί κηα θιήζε, κπνξεί λα αλαθεξζεί θαη σο ρξφλνο θξάηεζεο εμππεξέηεζεο. Φνξηίν θίλεζεο. Με ηνλ φξν θνξηίν θίλεζεο ραξαθηεξίδεηαη ε ζπλνιηθή δηάξθεηα φισλ ησλ θιήζεσλ εληφο ελφο ρξνληθνχ δηαζηήκαηνο πνπ ιακβάλεηαη σο κνλάδα. Απφ ηνλ νξηζκφ πξνθχπηεη φηη ε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε είλαη έλα αδηάζηαην κέγεζνο. Χζηφζν, ζαλ κνλάδα θνξηίνπ θίλεζεο έρεη νξηζηεί ην Erlang (erl) πξνο ηηκή ηνπ Γαλνχ καζεκαηηθνχ Α.Κ.Erlang, ηδξπηνχ ηεο ζεσξίαο ηεο ηειεπηθνηλσληαθήο θηλήζεσο. 84

85 ί ί ( erl ) ό ά ύ 3600 sec Δθηφο απφ ηελ κνλάδα κέηξεζεο Erlang γηα ην θνξηίν θίλεζεο ρξεζηκνπνηείηαη (ζπλήζσο ζηελ Ακεξηθή) σο κνλάδα κέηξεζεο θαη ην CCS (Centum Call Seconds). ί ί ( ccs ) ό ά ύ 100 sec Απφ ηα παξαπάλσ πξνθχπηεη φηη 1erl=36CCS. Πξαθηηθά ηψξα θνξηίν 1Erlang ραξαθηεξίδεη έλα θαλάιη πιήξσο θαηεηιεκέλν. Γειαδή 1 ιεπηφ θιήζεο αλά ιεπηφ, 1 ψξα θιήζεο αλά ψξα θ.ν.θ. Οη ρξήζηεο ηεο θηλεηήο ηειεθσλίαο δεκηνπξγνχλ 25-35mE κέζε θίλεζε ζηηο ψξεο αηρκήο. Πόζε θίλεζε κπνξεί λα αληέμεη έλα θύηηαξν; Απηφ εμαξηάηαη απφ ηνλ αξηζκφ ησλ θαλαιηψλ θίλεζεο πνπ είλαη δηαζέζηκα αιιά θαη ην επίπεδν ζπκθφξεζεο πνπ είλαη απνδεθηφ (ηφζν απφ ηνλ πειάηε φζν θαη απφ ηνλ πάξνρν) πνπ αιιηψο νλνκάδεηαη βαζκφο εμππεξέηεζεο (GOS). Αλαθνξηθά ινηπφλ κε ηελ αξρηθή εξψηεζε, δηαθνξεηηθέο ππνζέζεηο γηα ηε ζπκπεξηθνξά ηνπ ζπλδξνκεηή νδεγνχλ ζε δηαθνξεηηθέο απαληήζεηο ζην εξψηεκα. Τπάξρνπλ δηάθνξα κνληέια ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο. Σν πην απιφ απφ απηά είλαη ην Erlang B, ην νπνίν ζηεξίδεηαη ζηηο πην απιέο ππνζέζεηο. Γειαδή ζεσξνχκε φηη: Γελ ππάξρνπλ νπξέο Ο αξηζκφο ησλ ζπλδξνκεηψλ είλαη πνιχ κεγαιχηεξνο απφ ηνλ αξηζκφ ησλ δηαζέζηκσλ θαλαιηψλ θίλεζεο. Γελ ππάξρνπλ απνθιεηζηηθά θαλάιηα θίλεζεο (Dedicated Channels) Ζ ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε αθνινπζεί θαηαλνκή Poisson Οη θιήζεηο πνπ κπινθάξνληαη εγθαηαιείπνπλ ηελ πξνζπάζεηα επαλάθιεζεο ακέζσο. Σν ζχζηεκα γηα ην νπνίν ηζρχνπλ ηα παξαπάλσ αλαθέξεηαη θαη σο «ζχζηεκα απσιεηψλ θιήζεσλ» (lνss system). ηα θπηηαξηθά ζπζηήκαηα ρξεζηκνπνηνχληαη ηξεηο ηχπνη πηλάθσλ θίλεζεο νη νπνίνη πξνθχπηνπλ απφ πηζαλνζεσξεηηθέο ζρέζεηο. Έλαο ηέηνηνο πίλαθαο είλαη θαη ν Erlang B ηνπ αληίζηνηρνπ κνληέινπ θίλεζεο πνπ πξνθχπηεη απφ ηε ζρέζε : 85

86 P B GOS C k 0 C A C! k A k! φπνπ C : ν ζπλνιηθφο αξηζκφο θαλαιηψλ Α : ην ζπλνιηθφ θνξηίν θίλεζεο Pb : ε πηζαλφηεηα απφξξηςεο κίαο θιήζεο Καηά θχξην ιφγν ζηα αζχξκαηα ηειεθσληθά ζπζηήκαηα ρξεζηκνπνηείηαη ν πίλαθαο Erlang B πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ αξηζκφ ησλ θαλαιηψλ θίλεζεο, ζην βαζκφ εμππεξέηεζεο GΟS θαη ζηελ ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε πνπ δέρεηαη ην θπηηαξηθφ ζχζηεκα. Τπνζέηνληαο φηη θάζε θχηηαξν έρεη δπν θέξνπζεο ζπρλφηεηεο πνπ αληηζηνηρνχλ επνκέλσο ζε 2x8 2=14 θαλάιηα θίλεζεο θαη εάλ επίζεο δερηνχκε φηη ν βαζκφο εμππεξέηεζεο είλαη 2%, ηφηε ε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε πνπ κπνξεί λα εμππεξεηήζεη ην θχηηαξν ζα είλαη ίζε κε Α=8,2003 Δ (Δηθόλα 4-1). Απηή ε ηηκή είλαη ελδηαθέξνπζα εάλ κπνξεί λα ππνινγηζηεί ε κέζε θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή. Μειέηεο έδεημαλ φηη κηα αληηπξνζσπεπηηθή ηηκή κέζεο θίλεζεο αλά ζπλδξνκεηή ζε ψξα αηρκήο είλαη me. Απηή αληηζηνηρεί γηα παξάδεηγκα ζε κηα θιήζε δηαξθείαο δεπηεξνιέπησλ αλά ψξα. Γηαηξψληαο ηελ θίλεζε πνπ έλα θχηηαξν κπνξεί λα εμππεξεηήζεη, A cell =8,20 E κε ηελ θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή πνπ εδψ ηελ έρνπκε επηιέμεη λα έρεη ηηκή A sub = 0,025 E, πξνθχπηεη φηη, ν αξηζκφο ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ εμππεξεηνχληαη απφ έλα θχηηαξν είλαη 8,20/0,025=328 ζπλδξνκεηέο. αλ έλα αθφκα παξάδεηγκα ρξήζεο ηνπ πίλαθα Erlang B ζα αλαθέξνπκε ην παξαθάησ ζην νπνίν ζπγθξίλνπκε ην πιήζνο ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ κπνξνχλ λα εμππεξεηήζνπλ ηξία αληαγσληζηηθά δίθηπα ζηελ ίδηα πεξηνρή. Έζησ ινηπφλ φηη κία αζηηθή πεξηνρή έρεη U = θαηνίθνπο. Σξία αληαγσληζηηθά ζπζηήκαηα θπςεινεηδνχο ηειεθσλίαο εμππεξεηνχλ ηελ πεξηνρή: Σν ζχζηεκα A έρεη 250 θχηηαξα x 19 θαλάιηα. (4750 θαλάιηα) Σν ζχζηεκα B έρεη 160 θχηηαξα x 25 θαλάιηα. (4000 θαλάιηα) Σν ζχζηεκα C έρεη 110 θχηηαξα x 32 θαλάιηα. (3520 θαλάιηα) Καη ηα ηξία ζπζηήκαηα έρνπλ GOS = 2% ελψ ε κέζε θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή έρεη ππνινγηζηεί φηη είλαη 0,1Δ. 86

87 χζηεκα A: Απφ ηνλ πίλαθα (Δηθόλα 4-1) γηα GOS = 0,02 θαη 19 βξίζθνπκε A = 12,33 Erlang αλά θχηηαξν. Δπνκέλσο δηαηξψληαο ην θνξηίν θίλεζεο πνπ κπνξεί λα εμππεξεηήζεη θάζε θχηηαξν κε ηε κέζε θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή πξνθχπηνπλ 12,33/0,1 = 123 εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο/αλά θχηηαξν. Άξα 123 ζπλδξνκεηέο/θχηηαξν x 250 θχηηαξα = εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο. Μέγηζηε δπλαηή εκπνξηθή δηείζδπζε = 2,56%. χζηεκα Β: Οκνίσο γηα GOS = 0,02 θαη 25 θαλάιηα/θχηηαξν βξίζθνπκε A = 17,505 Erlang αλά θχηηαξν. Δπνκέλσο 17,505/0,1 = 175 εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο/αλά θχηηαξν. Άξα 175 ζπλδξνκεηέο/θχηηαξν x 160 θχηηαξα = εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο. Μέγηζηε δπλαηή εκπνξηθή δηείζδπζε = 2,33%. χζηεκα Γ: Οκνίσο θαη γηα ην ηξίην ζχζηεκα γηα GOS = 0,02 θαη 32 θαλάιηα/θχηηαξν βξίζθνπκε A = 23,725 Erlang ζε θάζε θχηηαξν. Δπνκέλσο πξνθχπηνπλ 23,725/0,1 = 237 εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο/αλά θχηηαξν. Άξα 237 ζπλδξνκεηέο/θχηηαξν x 110 θχηηαξα = εμππεξεηνχκελνη ζπλδξνκεηέο. Μέγηζηε δπλαηή εκπνξηθή δηείζδπζε = 2,17%. Ζ δηαζηαζηνπνίεζε ηνπ δηθηχνπ γίλεηαη κε ρξήζε δεκνγξαθηθψλ δεδνκέλσλ ψζηε λα θαζνξίδνληαη νη δηαζηάζεηο ησλ θπηηάξσλ. Σν πξνεγνχκελν απινπνηεκέλν παξάδεηγκα καο βνεζά λα θαηαλνήζνπκε ην λφεκα ηεο ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο θαη ηεο δηαζηαζηνπνίεζήο ηεο. Σν πξφβιεκα κπνξεί λα είλαη φηη δεδνκέλνπ ηνπ αξηζκνχ ησλ ζπλδξνκεηψλ ζε ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή (π.ρ. ζε έλα αεξνδξφκην), πφζεο ζπρλφηεηεο απαηηνχληαη γηα λα ππνζηεξηρζεί ε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε, εάλ πξφθεηηαη λα ρξεζηκνπνηεζεί κφλν έλα θχηηαξν γηα ηελ θάιπςε ηεο πεξηνρήο. Ζ δηαζηαζηνπνίεζε νιφθιεξνπ ηνπ δηθηχνπ δηαηεξψληαο ζηαζεξφ ην κέγεζνο ησλ θπηηάξσλ ηνπ, ζπληζηάηαη ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ ζπρλνηήησλ πνπ απαηηνχληαη ζε θάζε θχηηαξν. Όκσο θαη ε θίλεζε δελ είλαη έλα ζηαζεξφ κέγεζνο. Πνηθίιεη, αλάινγα κε ηελ ψξα, κε ηελ εκέξα, ελψ επεξεάδεηαη θαη απφ άιινπο παξάγνληεο. Δμάιινπ, θηλεηή ηειεθσλία, ζεκαίλεη 87

88 θίλεζε, νπφηε θαη νη ζπλδξνκεηέο κπνξνχλ λα κεηαθηλνχληαη απφ πεξηνρή ζε πεξηνρή θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εκέξαο. Δηθόλα 4-1. Σκήκα ηνπ πίλαθα Erlang Β πνπ απνδίδεη ηελ θίλεζε (ζε Erlangs) ζαλ ζπλάξηεζε ηνπ βαζκνύ εμππεξέηεζεο (ζηήιεο) θαη ηνλ αξηζκό ησλ θαλαιηώλ θίλεζεο (ζεηξέο). 88

89 Ζ δηαζηαζηνπνίεζε ησλ θαλαιηψλ ζεκαηνδνζίαο (SDCCHs) είλαη ζεκαληηθφ λα γίλεη, ιακβάλνληαο ππφςε ηελ εθηηκψκελε ζπκπεξηθνξά ηνπ ζπζηήκαηνο ζε δηάθνξα ζεκεία ηνπ δηθηχνπ. Γηα παξάδεηγκα ηα θχηηαξα ζε απηνθηλεηφδξνκνπο πηζαλφηαηα έρνπλ λα δηαρεηξηζηνχλ πνιιέο κεηαγσγέο. Γηα λα ππνινγίζνπκε ηηο αλάγθεο ζε θαλάιηα ζεκαηνδνζίαο (SDCCHs) πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε, ν αξηζκφο ησλ επαλαιήςεσλ ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ απηά ηα θαλάιηα, θαζψο θαη ν ρξφλνο πνπ δηαξθεί απηή ε δηαδηθαζία. Γηα πην αθξηβή θαζνξηζκφ ηνπ αξηζκνχ ησλ θαλαιηψλ ζεκαηνδνζίαο εμεηάδεηαη ην επίπεδν ζπκθφξεζεο ζηα θαλάιηα θίλεζεο (TCHs) θαη ζεκαηνδνζίαο (SDCCHs) ζε έλα ζπγθεθξηκέλν θχηηαξν. Ζ θαιχηεξε δηακφξθσζε επηηπγράλεηαη επηιέγνληαο ζρεδίαζε κε φζν ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξα TCHs ρσξίο λα αθήλνπκε ην βαζκφ εμππεξέηεζεο ηνπ SDCCH λα ππεξβεί ην 1/4ηνπ GoS ηνπ TCH (κε κφλν 4 SDCCHs θαλάιηα, είλαη GoS SDCCH GoS TCH/2). 4.2 ΥΡΖΗΜΟΠΟΗΖΖ ΚΑΝΑΛΗΟΤ Έζησ φηη πξέπεη λα βξεζεί ν αλαγθαίνο αξηζκφο ησλ TCHs γηα έλα θχηηαξν ψζηε λα εμππεξεηεζεί θίλεζε 33Δ. O GoS ζηελ ψξα αηρκήο δελ πξέπεη λα ππεξβεί ην 2%. Λακβάλνληαο ππφςε ηνπο πξνεγνχκελνπο πεξηνξηζκνχο θαη ζπκβνπιεπφκελνη ηνλ πίλαθα πξνθχπηνπλ φηη απαηηνχληαη 43 θαλάιηα. Έζησ ηψξα φηη ζρεδηάδνληαη 5 θχηηαξα κε ζθνπφ λα θαιχςνπλ ηελ πεξηνρή ηνπ ελφο θπηηάξνπ θαη λα δηαρεηξηζηνχλ ηελ ίδηα ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε ησλ 33Δ κε GoS επίζεο 2%. απηή ηελ πεξίπησζε ε ζπλνιηθή θίλεζε δηαηξείηαη κε ηνλ αξηζκφ ησλ θπηηάξσλ. Σν ζπκπέξαζκα πνπ πξνθχπηεη είλαη φηη ε θαηαλνκή ηεο θίλεζεο ζε πεξηζζφηεξα θχηηαξα ζπλεπάγεηαη ηε ρξήζε πεξηζζφηεξσλ θαλαιηψλ απ φηη εάλ φιε ηελ θίλεζε ηε δηαρεηξηδφηαλ έλα κφλν θχηηαξν. Απηφ δείρλεη φηη είλαη πην απνηειεζκαηηθή ε ρξήζε πεξηζζφηεξσλ θαλαιηψλ ζε κεγαιχηεξα θχηηαξα παξά ην αληίζηξνθν. Γηα λα ππνινγίζνπκε ην πφζν ρξεζηκνπνηείηαη έλα θαλάιη ε δεδνκέλε θίλεζε κεηψλεηαη θαηά ην GoS (2%) (έηζη 89

90 πξνθχπηεη ε θίλεζε πνπ εμππεξεηείηαη πξαγκαηηθά). Ζ ηηκή απηή δηαηξείηαη κε ηνλ αξηζκφ ησλ θαλαιηψλ (έηζη ππνινγίδεηαη ν βαζκφο αμηνπνίεζεο ηνπ θαλαιηνχ). Με 43 θαλάιηα, φπσο ζην πξνεγνχκελν παξάδεηγκα κε ην έλα θχηηαξν, ν βαζκφο αμηνπνίεζεο ηνπ θαλαιηνχ είλαη 33,083/43=77% δειαδή ην θαλάιη ρξεζηκνπνηείηαη πεξίπνπ ζην 77% ηνπ ρξφλνπ. Χζηφζν ρσξίδνληαο ην θχηηαξν ζε κηθξφηεξα, απαηηνχληαη πεξηζζφηεξα θαλάιηα θίλεζεο θαη επνκέλσο ν βαζκφο αμηνπνίεζήο ηνπο κεηψλεηαη. Δηθόλα 4-2. Ση ζπκβαίλεη όηαλ ζπγθεθξηκέλε ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε θαηαλέκεηαη ζε πεξηζζόηεξα θύηηαξα. Πξνβιήκαηα ρσξεηηθφηεηαο θαη παξεκβνιψλ καο εκπνδίδνπλ απφ ην λα ρξεζηκνπνηνχκε πάληα ηα πην απνηειεζκαηηθφ κνληέιν αμηνπνίεζεο ελφο θαλαιηνχ. ηηο ιχζεηο πνπ επηιέγνληαη ζηα πξαγκαηηθά δίθηπα πξέπεη λα γίλεηαη έλαο ζπκβηβαζκφο κεηαμχ πνηφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο (θφζηνο). 90

91 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΥΔΓΗΑΜΟ ΤΥΝΟΣΖΣΧΝ 5.1 ΥΔΓΗΑΜΟ ΤΥΝΟΣΖΣΧΝ Ζ πην απιή ιχζε ζην ζρεδηαζκφ ζπρλνηήησλ είλαη ζε θάζε θχηηαξν λα ρξεζηκνπνηνχληαη φιεο νη δηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο ( Δηθόλα 5-1 ). Χζηφζν γη απηή ηε ιχζε ππάξρνπλ ζνβαξνί πεξηνξηζκνί. Δίλαη ζπάλην λα κπνξέζεη κ απηφ ηνλ ηξφπν λα δηαηεξεζεί ε θάιπςε ζε νιφθιεξε ηελ πεξηνρή, ζε επηζπκεηά επίπεδα. Δπηπιένλ, αθφκα θαη αλ ε ρξήζε ησλ θαλαιηψλ είλαη κεγάιε, ζχληνκα ε πεξηνξηζκέλε ρσξεηηθφηεηα ζα απνηειέζεη πξφβιεκα εμαηηίαο ηνπ πεξηνξηζκέλνπ αξηζκνχ ζπρλνηήησλ πνπ είλαη δηαζέζηκεο ζε θάζε ηδηνθηήηε ελφο δηθηχνπ θηλεηήο ηειεθσλίαο. Δηθόλα 5 1. Παξάδεηγκα πεξηνρήο πνπ εμππεξεηείηαη από έλα θύηηαξν κε 24 ζπρλόηεηεο. Έλα θπηηαξηθφ ζχζηεκα ζηεξίδεηαη ζηελ επαλαρξεζηκνπνίεζε ησλ ίδησλ ζπρλνηήησλ δηαηξψληαο ηελ ππφ θάιπςε πεξηνρή ζε κηθξφηεξεο πεξηνρέο, ηα θχηηαξα, πνπ φια καδί ζρεκαηίδνπλ ζπγθξνηήκαηα θπηηάξσλ (clusters). 91

92 Δηθόλα 5 2. Ζ παξαπάλσ είλαη ε ίδηα πεξηνρή κε απηήλ ηεο εηθόλαο 5 1, κόλν πνπ είλαη δηαηξεκέλε ηώξα ζε ηέζζεξα ζπγθξνηήκαηα θπηηάξσλ (ππεξθύηηαξα ),κε θάζε ζπγθξόηεκα λα ρξεζηκνπνηεί όιεο ηηο ζπρλόηεηεο (εδώ 24).Οη κηθξνί θύθινη αληηπξνζσπεύνπλ μερσξηζηά θύηηαξα πνπ όια ρξεζηκνπνηνύλ ηε ζπρλόηεηα f1.σν δηπιό βέινο αληηπξνζσπεύεη ηελ απόζηαζε επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλόηεηαο. 5.2 ΣΡΑΣΖΓΗΚΔ ΑΠΟΦΑΔΗ ΥΔΓΗΑΜΟΤ ΤΥΝΟΣΖΣΧΝ Ζ πην θαηάιιειε ζηξαηεγηθή ζην ζέκα ηνπ ζρεδηαζκνχ ησλ ζπρλνηήησλ εμαξηάηαη θάζε θνξά απφ ηηο θαηαζηάζεηο. Γηα ηνλ θαηάιιειν ζρεδηαζκφ πξέπεη λα εθηηκεζνχλ νη παξαθάησ παξάγνληεο : Απαηηήζεηο ρσξεηηθφηεηαο θσλήο Απαηηήζεηο GPRS CS1 CS2 Απαηηήζεηο GPRS CS1 CS4 Απαηηήζεηο EGPRS Γηαζέζηκν θάζκα ζπρλνηήησλ Καηαλνκή ησλ ζπλδξνκεηψλ AMR δπλαηφηεηεο ηνπ θηλεηνχ Γηακφξθσζε ηνπ νηθίζθνπ ηνπ BTS Δγθαηεζηεκέλν hardware Δλεξγά ραξαθηεξηζηηθά Γεσγξαθηθά εκπφδηα 92

93 ε έλα θιαζζηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ δηθηχνπ ν ζηφρνο είλαη λα γίλεη ηέηνηα ζρεδίαζε ψζηε λα επηηχρνπκε ηελ θαιχηεξε δπλαηή ηηκή γηα ηνπο ιφγνπο C/Η θαη C/A ζηα φξηα ηνπ θπηηάξνπ πεξηιακβάλνληαο θαη κηα δψλε πζηέξεζεο. Χο ζχλνξν ηνπ θπηηάξνπ νξίδεηαη ε πεξηνρή εθείλε ζηελ νπνία έλα θηλεηφ κπνξεί λα εμππεξεηεζεί απφ ην γεηηνληθφ θχηηαξν. Ζ εμππεξέηεζε ηνπ θηλεηνχ απφ ην θχηηαξν είλαη δπλαηή εθφζνλ είλαη επαξθήο ε ηηκή ηνπ ιφγνπ C/Η.Αλ ν ιφγνο απηφο δελ ηθαλνπνηεί ηηο απαηηήζεηο, ην θχηηαξν δελ κπνξεί λα εμππεξεηήζεη ην θηλεηφ. Γηα ππεξεζίεο παθέησλ δεδνκέλσλ,ηα πξάγκαηα είλαη ιίγν δηαθνξεηηθά. ηελ πεξίπησζε ηνπ GPRS θαη EGPRS ε παξερφκελε εμππεξέηεζε απφ ην δίθηπν εμαξηάηαη απφ ην ιφγν C/ Η. Σα GPRS /EGPRS ζπζηήκαηα δνπιεχνπλ αθφκα θαη γηα φρη ηθαλνπνηεηηθφ C/I, θαζψο ην throughput κεηψλεηαη. Γηα θαιχηεξν throughput είλαη αλαγθαία κηα θαιή ηηκή ηνπ C/Η ( πςειφηεξε ) ζε ζρέζε κε απηή πνπ είλαη δηαζέζηκε ζηα ζχλνξα ελφο θπηηάξνπ ζε έλα δίθηπν ζρεδηαζκέλν γηα νκηιία. Κάπνηα ραξαθηεξηζηηθά κπνξνχλ επίζεο λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζην δίθηπν γηα ηε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο θσλήο ή γηα λα κεηψζνπλ ηηο απαηηήζεηο φζνλ αθνξά ηηο ηηκέο ηνπ ιφγνπ C / Η, ελψ ππάξρνπλ θαη άιια πνπ βνεζνχλ ζηνλ πεξηνξηζκφ ηνπ ζήκαηνο ζε κηα ειεγρφκελε πεξηνρή ψζηε λα απνθεπρζνχλ παξεκβνιέο. Τπάξρνπλ πνηθίιεο δηαζέζηκεο ζηξαηεγηθέο ζρεδίαζεο ησλ ζπρλνηήησλ ζε έλα δίθηπν. Αθνινπζεί κηα ζχληνκε ζχλνςε απηψλ ηξαηεγηθέο θαηαλνκήο ζπρλνηήησλ ηαηηθά ζύλνια ζπρλνηήησλ χκθσλα κε ην ζπλήζε ηξφπν θαηαλνκήο ζπρλνηήησλ, απηέο δηαρσξίδνληαη ζε νκάδεο θαη ζε θάζε θχηηαξν αλαηίζεηαη θαη απφ κηα ηέηνηα νκάδα. Γη απηφ νθείινπλ λα ππάξρνπλ ζε θάζε θχηηαξν ηφζνη πνκπνδέθηεο φζεο θαη νη ζπρλφηεηεο ηεο νκάδαο ζπρλνηήησλ. Γηα ην GSM ζχζηεκα ην πην γλσζηφ κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ είλαη ην 4/12 θαηά ην νπνίν ην θάζκα ησλ ζπρλνηήησλ ρσξίδεηαη ζε 12 νκάδεο ζπρλνηήησλ θαη θάζε ηξεηο νκάδεο αλαηίζεληαη ζε θχηηαξα ηνπ ίδηνπ νηθίζθνπ. Γειαδή ζε θάζε ζπγθξφηεκα θπηηάξσλ (cluster) πνπ πεξηιακβάλεη ηα θχηηαξα ηεζζάξσλ BTS (ηξία θχηηαξα αλά BTS) ρξεζηκνπνηνχληαη φιεο νη δηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο. 93

94 Σν πιενλέθηεκα απηήο ηεο κεζφδνπ είλαη φηη κε ηελ νινθιήξσζε ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπ BCCH θαλαιηνχ έρνπλ πξνζδηνξηζηεί θαη φιεο νη ππφινηπεο ζπρλφηεηεο. Μεηνλέθηεκα απνηειεί ην γεγνλφο φηη δελ γίλεηαη θαη ηφζν απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηνπ θάζκαηνο ζπρλνηήησλ θαζψο θαη ην φηη δε ιακβάλεηαη ππφςε φηη κπνξεί λα κελ έρνπλ φια ηα θχηηαξα ηνλ ίδην αξηζκφ πνκπνδεθηψλ. Με ηα ζηαηηθά ζχλνια ζπρλνηήησλ γίλεηαη ρξήζε ηεο baseband ηερληθήο κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο ελψ ε πινπνίεζε ηνπο κπνξεί λα γίλεη ηφζν κε πβξηδηθνχο φζν θαη κε filter combiners. Γειαδή απηή ε ζηξαηεγηθή θαηαρψξεζεο ζπρλνηήησλ πξνηείλεηαη κφλν γηα δίθηπα ζηα νπνία εθαξκφδεηαη ε ηερληθή ηεο baseband κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο θαη πνπ είλαη δηακνξθσκέλα κε ηνλ ίδην αξηζκφ πνκπνδεθηψλ αλά θχηηαξν. Παξάδεηγκα: Οη 36 ζπρλφηεηεο θαηαρσξνχληαη ζηα θχηηαξα κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα ζρεκαηίδνληαη ζχλνια ζπρλνηήησλ φπσο δείρλνπλ νη παξαθάησ εηθφλεο κε βάζε ην κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ 4/12. Δηθόλα

95 Δηθόλα 5-4. Παξαηεξείζηε ηηο ζέζεηο ησλ ζπλόισλ ζπρλνηήησλ D1 θαη D3. ηελ εηθόλα 5-4 παξνπζηάδεηαη ην κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ 4/12 ην νπνίν είλαη ζπκβαηφ κε ηελ πξνυπφζεζε ν ιφγνο C/I λα είλαη κεγαιχηεξνο ησλ 12 db. Αλ νη ίδηεο ζπρλφηεηεο επαλαρξεζηκνπνηνχληαη ζε κηθξφηεξε απφζηαζε ηφηε ειαηηψλεηαη ε ηηκή ηνπ ιφγνπ C/I. Κάηη ηέηνην επηηπγράλεηαη κε ην κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο 3/9 (Δηθόλεο 5-5 θαη 5-6). Δηθόλα 5-5. Μνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ 3/9 95

96 Δηθόλα 5-6. ην κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ 3/9 ηα γεηηνληθά θύηηαξα πρ. Α1 θαη C3 όπσο θαίλεηαη ζηελ εηθόλα έρνπλ θαη γεηηνληθέο ζπρλόηεηεο. Απηφ ην ηειεπηαίν κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο πνπ παξνπζηάζηεθε, ζην νπνίν έρνπκε απμεκέλε ρξήζε ησλ θαλαιηψλ (αθνχ νη ζπρλφηεηεο κνηξάδνληαη ζε ελλέα θχηηαξα θαη φρη δψδεθα), ζπληζηάηαη λα ρξεζηκνπνηείηαη ζε πεξηπηψζεηο δηθηχσλ πνπ εθαξκφδεηαη ε ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο. Απηφ ην κνηίβν επίζεο είλαη ζπκβαηφ θαη κε ην ζρεδηαζηηθφ θξηηήξην πνπ ζέηεη σο πξνυπφζεζε ν ιφγνο C/I λα είλαη κεγαιχηεξνο ησλ 9 db. Δπηπιένλ, επεηδή ν ιφγνο C/A είλαη πεξίπνπ κεδέλ θνληά ζηα ζχλνξα θάπνησλ θπηηάξσλ, πξέπεη λα ιεθζεί εηδηθή κέξηκλα. ε ζπζηήκαηα επαίζζεηα ζε παξεκβνιέο, φπσο πρ. ηα αλαινγηθά ζπζηήκαηα θηλεηήο ηειεθσλίαο, πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνχληαη άιια κνηίβα επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ φπσο ην 7/21 ζην νπνίν ε απφζηαζε επαλαρξεζηκνπνίεζεο είλαη αξθεηά πην κεγάιε. ηελ πεξίπησζε ηνπ κνηίβνπ 3/9 απφ ην παξαπάλσ παξάδεηγκα γίλεηαη θαλεξφ φηη απαηηνχληαη ελλέα μερσξηζηά RF θαλάιηα γηα θάζε θχηηαξν (ή δψδεθα γηα ην κνηίβν 4/12). 96

97 Μνηίβν πνιιαπιήο επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ, MRP Ζ κέζνδνο απηή απνηειεί κηα δηαθνξεηηθή πξνζέγγηζε ζην πξφβιεκα ηνπ ζρεδηαζκνχ ησλ ζπρλνηήησλ. Μ απηή, γίλεηαη απνηειεζκαηηθφηεξε δηαρείξηζε ηνπ ξαδηνθάζκαηνο, ζε ζρέζε κε ηε κέζνδν ησλ ζηαηηθψλ ζπλφισλ ζπρλνηήησλ φηαλ ηα θχηηαξα δηακνξθψλνληαη κε δηαθνξεηηθφ αξηζκφ πνκπνδεθηψλ ην θαζέλα. Σν MRP κνηίβν πινπνηείηαη θαη κε ηνπο δχν ηχπνπο combiners. Ζ θαηαρψξεζε ησλ ζπρλνηήησλ ζηα θχηηαξα γίλεηαη κε ζρεδηαζκφ απηψλ ζε δηαδνρηθά επίπεδα φπνπ θάζε δψλε ζπρλνηήησλ ζρεδηάδεηαη αηνκηθά. Απηή ε ζηξαηεγηθή ζηεξίδεηαη ζην γεγνλφο φηη ζε έλα πξαγκαηηθφ δίθηπν θάζε θχηηαξν δηακνξθψλεηαη δηαθνξεηηθά (κε δηαθνξεηηθφ αξηζκφ πνκπνδεθηψλ). Σν εχξνο θάζε δψλεο ζπρλνηήησλ πξέπεη λα ζρεδηάδεηαη κε βάζε ην θνξηίν θίλεζεο αλά νηθίζθν θαη κειεηψληαο ην πιήζνο ησλ θπηηάξσλ κε 2 πνκπνδέθηεο, κε 3, κε 4 θιπ. Δμαηηίαο ηεο βαξχλνπζαο ζεκαζίαο ηεο BCCH θέξνπζαο, ζε θάζε πεξίπησζε, ε δψλε ησλ BCCH ζπρλνηήησλ ζπλήζσο είλαη κεγαιχηεξε απφ ηε δψλε ησλ ζπρλνηήησλ ησλ θπηηάξσλ κε δχν πνκπνδέθηεο (1 ε δψλε TCH ζπρλνηήησλ), αθφκα θαη αλ δελ ππάξρνπλ θαζφινπ θχηηαξα κε κφλν έλαλ πνκπνδέθηε. Ζ κέζνδνο απηή εμεγείηαη κε ην αθφινπζν παξάδεηγκα: Έζησ φηη ην εχξνο ηεο δψλεο ησλ ζπρλνηήησλ είλαη 7.2MHz (36 ζπρλφηεηεο) ελψ ζεσξνχκε φηη ππάξρνπλ θχηηαξα κε κέρξη ηέζζεξηο πνκπνδέθηεο. απηήλ ηελ πεξίπησζε νη ζπρλφηεηεο δηαηξνχληαη ζε ηέζζεξηο δψλεο. Μία γηα ηηο BCCH ζπρλφηεηεο θαη ηξεηο δψλεο γηα ηηο TCH. Απηέο νη δψλεο ινηπφλ ζα πεξηέρνπλ ηηο παξαθάησ ζπρλφηεηεο: 12 ζπρλφηεηεο ζηελ δψλε BCCH ζπρλνηήησλ: 1, 3, 5, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21, ζπρλφηεηεο ζηελ 1 ε δψλε TCH ζπρλνηήησλ: 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20 8 ζπρλφηεηεο ζηελ 2 ε δψλε TCH ζπρλνηήησλ: 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36 6 ζπρλφηεηεο ζηελ 3 ε δψλε TCH ζπρλνηήησλ: 25, 27, 29, 31, 33, 35 Σν παξάδεηγκα απηφ θαιείηαη 12/10/8/6 κνηίβν. Ζ εηθόλα 5-7 δείρλεη ηελ θαηαρψξεζε ζπρλνηήησλ ζε δχν θχηηαξα Α θαη Β πνπ έρνπλ αληίζηνηρα δχν θαη ηέζζεξηο πνκπνδέθηεο. ην θχηηαξν Α θαηαρσξείηαη ε BCCH ζπρλφηεηα 1 θαη ε TCH ζπρλφηεηα 6 ηεο 1 εο δψλεο TCH ζπρλνηήησλ. ην 97

98 θχηηαξν Β θαηαρσξείηαη ε BCCH ζπρλφηεηα 23, ε ζπρλφηεηα 20 απφ ηελ 1 ε δψλε ησλ TCH ζπρλνηήησλ, ε ζπρλφηεηα 26 απφ ηε 2 ε δψλε θαη ε 35 ηεο 3 εο δψλεο. Οη δψλεο γηα ηηο νπνίεο γίλεηαη ιφγνο πξέπεη λα ζρεδηάδνληαη αλεμάξηεηα ε κία απφ ηελ άιιε. Χζηφζν θαηά ην ζρεδηαζκφ ηνπο πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ηπρφλ πξνβιήκαηα πνπ δεκηνπξγνχληαη απφ ζπγθαλαιηθέο παξεκβνιέο αιιά θαη απφ παξεκβνιέο γεηηνληθψλ θαλαιηψλ. Να ζεκεησζεί φηη ζε κεξηθνχο filter combiners απαηηείηαη κεγαιχηεξε απφζηαζε ησλ δηαδνρηθψλ θαλαιηψλ απφ φηη απαηηείηαη γηα ηνπο hybrid combiners. Κακηά θνξά φηαλ δελ έρνπλ φια ηα θχηηαξα ηνλ ίδην αξηζκφ πνκπνδεθηψλ, δελ ππφθεηληαη φια ζην ίδην MRP κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ. Δηθόλα 5-7. Έλα παξάδεηγκα γηα ην πώο θαηαρσξνύληαη νη ζπρλόηεηεο ζύκθσλα κε ηελ MRP κέζνδν, ρξεζηκνπνηώληαο ρσξηζηέο δώλεο ζπρλνηήησλ FLP Μνηίβν (Fractional Load Planning) Με ην FLP κνηίβν ζρεδίαζεο ζην νπνίν γίλεηαη ρξήζε ηεο synthesized κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο, νη ίδηεο ζπρλφηεηεο ( εθηφο ησλ BCCH ) επαλαιακβάλνληαη ζηα πεξηζζφηεξα θχηηαξα. Δπηηξέπεηαη ζε θάζε θχηηαξν, κε απηή ηε κέζνδν, λα θαηαρσξνχληαη πεξηζζφηεξεο ζπρλφηεηεο απφ ηνπο πνκπνδέθηεο ηνπ. Έηζη θάζε ζπρλφηεηα ρξεζηκνπνηείηαη γηα έλα κηθξφ θιάζκα ηνπ ρξφλνπ. 98

99 Με απηή ηε κέζνδν θαηαρψξεζεο ζπρλνηήησλ θαηαπνιεκνχληαη νη παξεκβνιέο νη νπνίεο ηψξα επεξεάδνπλ ην ζήκα κφλν γηα πνιχ κηθξέο ρξνληθέο πεξηφδνπο νπφηε δελ επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ηελ πνηφηεηά ηνπ. Ζ κέζνδνο απηή ελψ είλαη ρξήζηκε ζε ππεξεζίεο θσλήο, δελ έρεη ηα ίδηα απνηειέζκαηα φζνλ αθνξά ηελ επίδξαζε ησλ παξεκβνιψλ ζε ππεξεζίεο δεδνκέλσλ. ε έλα θχηηαξν είλαη δπλαηφλ λα θαηαρσξεζνχλ πνιιέο ζπρλφηεηεο κε ηελ ηερληθή ηεο κεηαπήδεζεο, εάλ εθαξκνζηεί θάπνην κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο φπσο ην 1/1 ή ην 1/3. Σν 1/1 ζεκαίλεη ζε θάζε θχηηαξν θαηαρσξείηαη ην ζχλνιν ησλ TCH ζπρλνηήησλ, ελψ ζην κνηίβν 1/3, ην ζχλνιν ησλ TCH ζπρλνηήησλ ρσξίδεηαη ζε ηξία επηκέξνπο ζχλνια. Δπνκέλσο, αλά ηξηάδα θπηηάξσλ ηψξα, ρξεζηκνπνηνχληαη φιεο νη TCH ζπρλφηεηεο (Δηθόλα 5-8). Σν πιενλέθηεκα ηεο ζρεδίαζεο κε έλα κνηίβν εμαηξεηηθά ζπρλήο επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ είλαη φηη πεγέο ησλ παξεκβνιψλ είλαη ηψξα πνιχ πεξηζζφηεξεο. ηελ Κάησ Εεχμε ην θηλεηφ δέρεηαη παξεκβνιέο απφ πνιινχο BTS ελψ ζηελ Άλσ Εεχμε νη παξεκβνιέο πξνέξρνληαη απφ θηλεηά πνπ βξίζθνληαη ζε δηάθνξα θχηηαξα. Ο κεγάινο αξηζκφο ησλ παξεκβνιέσλ πνπ εθπέκπνπλ φκσο γηα έλα πνιχ κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα έρεη ζαλ απνηέιεζκα ηελ εμνκάιπλζε ησλ παξεκβνιψλ ζην δίθηπν θαηά ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα κελ ππάξρεη θίλδπλνο πιένλ θάπνηεο πεξηνρέο ηνπ δηθηχνπ λα αληηκεησπίδνπλ ζνβαξά πξνβιήκαηα απφ παξεκβνιέο. εκαληηθέο παξεκβνιέο παξαηεξνχληαη αξθεηά ζπάληα ζε θπηηαξηθά ζπζηήκαηα πνπ γίλεηαη ρξήζε ηεο ηερληθήο κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο θαη ηνπ FLP κνηίβνπ ζρεδηαζκνχ. Γηα λα γίλεη ε θαηαρψξεζε ησλ ζπρλνηήησλ ζηα θχηηαξα αθνινπζψληαο ην FLP κνηίβν ζρεδίαζεο ππάξρνπλ θάπνηεο πξνυπνζέζεηο πνπ πξέπεη λα πιεξνχληαη, φπσο είλαη ε πξαγκαηνπνίεζε ειέγρσλ ηεο ηζρχνο ηνπ θηλεηνχ ζηαζκνχ θαη ηνπ BTS, ε DTX κεηάδνζε θαη ε ρξήζε ηεο ηερληθήο κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο FLP 1/3 ην FLP 1/3 κνηίβν ζρεδίαζεο, νη ζπρλφηεηεο κεηαπήδεζεο ρσξίδνληαη ζε ηξία ζχλνια. Απηή ε κεζνδνινγία ηαηξηάδεη πνιχ ζε δίθηπα κε ηξη-θαηεπζπληηθά θχηηαξα. Γηα λα πξνθχςεη θέξδνο απφ ηελ ηερληθή ηεο κεηαπήδεζεο πξνηείλεηαη ε κεηαπήδεζε ζε 5 ζπρλφηεηεο. Πξφθεηηαη γηα κηα απνηειεζκαηηθή θαη ηαπηφρξνλα απιή κέζνδν γηα ηελ νπνία είλαη ζεκαληηθφ λα έρεη γίλεη θαιή ζρεδίαζε ησλ θπηηάξσλ. 99

100 FLP 1/1 Απηή ε κέζνδνο είλαη ε πην απιή θαη πην απνηειεζκαηηθή κέζνδνο ζρεδίαζεο. Δίλαη ζεκαληηθφ γηα ηελ εθαξκνγή ηεο λα έρεη γίλεη θαιή θαη κεζνδηθή θπηηαξηθή ζρεδίαζε γηαηί ε απφδνζε ηνπ δηθηχνπ είλαη θαθή ζε πεξηνρέο πνπ ε θάιπςε δελ είλαη επαξθήο ή εθεί πνπ δελ ππάξρεη θάπνηνο ππεξηζρχσλ server. Άξα γίλεηαη θαηαλνεηφ φηη πξέπεη λα απνθεχγνληαη νη ππεξθαιχςεηο θπηηάξσλ θαζψο θαη ε εγθαηάζηαζε ςειψλ νηθίζθσλ γηα ηνπο BTS γηαηί ζα δεκηνπξγνχλ πξνβιήκαηα ζηνπο ππφινηπνπο θνληηλνχο νηθίζθνπο. Δηθόλα 5-8. Αξρέο ησλ κνηίβσλ επαλαρξεζηκνπνίεζεο 1/3 θαη 1/ Hardware εμππεξέηεζεο παθέησλ δεδνκέλσλ Με ηελ εηζαγσγή ζηα δίθηπα ππεξεζηψλ παθέησλ δεδνκέλσλ ηα ζέκαηα δηακφξθσζεο ησλ δηθηχσλ έγηλαλ πην πνιχπινθα θάηη πνπ έρεη άκεζν αληίθηππν θαη ζηε ζρεδίαζε ησλ ζπρλνηήησλ. Γηα ηε ζσζηή ηνπο ζρεδίαζε απαηηείηαη πξνζεθηηθή κειέηε ζε επίπεδν hardware. Αλάινγα κε ηελ ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο πνπ ρξεζηκνπνηεί ην δίθηπν εμεηάδνπκε δχν δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο. 100

101 Γίθηπν Synthesized κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ: Ζ ηερληθή synthesized κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο επηηξέπεη ηε ρξήζε πεξηζζφηεξσλ ζπρλνηήησλ αλά θχηηαξν ζε ζρέζε κε ηνπο πνκπνδέθηεο πνπ ππάξρνπλ ζ απηά. Έηζη θάζε ζπρλφηεηα ρξεζηκνπνηείηαη κφλν γηα έλα πνιχ κηθξφ θιάζκα ηνπ ρξφλνπ. Ζ ηερληθή απηή δελ εθαξκφδεηαη γηα ηηο BCCH ζπρλφηεηεο (nonhopping frequencies). Γηα λα είλαη δπλαηή ε εθαξκνγή κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο, είηε δελ ρξεζηκνπνηνχληαη θαζφινπ combiners,είηε ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν hybrid combiners. Όηαλ ζε έλα δίθηπν ζην νπνίν ζπλππάξρνπλ EGPRS θαη non-egprs πνκπνδέθηεο, πινπνηνχληαη ηαπηφρξνλα ε ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο θαη ππεξεζίεο δεδνκέλσλ, ηφηε κπνξεί λα ζπκβαίλεη έλα απφ ηα παξαθάησ: Σα παθέηα δεδνκέλσλ κεηαδίδνληαη κέζσ ηεο BCCH θέξνπζαο ζπρλφηεηαο. Δλνπνηνχληαη ηα παθέηα δεδνκέλσλ ζηελ πθηζηάκελε νκάδα δηαχισλ κεηαπήδεζεο ζπρλφηεηαο (hopping channel group). Δθρσξείηαη απνθιεηζηηθφ θάζκα ζπρλνηήησλ γηα ηα παθέηα δεδνκέλσλ. Ζ επηινγή ελφο εθ ησλ ηξηψλ παξαπάλσ δπλαηνηήησλ εμαξηάηαη απφ ηελ έληαζε ζηελ θίλεζε ησλ δεδνκέλσλ ζην δίθηπν θαη ηελ απαηηνχκελε θάζε θνξά επίδνζε εμππεξέηεζεο δεδνκέλσλ. Γίθηπν κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ βαζηθήο δώλεο (Baseband): ηελ ηερληθή απηή ν αξηζκφο ησλ ζπρλνηήησλ πνπ θαηαρσξνχληαη ζην θχηηαξν είλαη ίζνο κε ηνλ αξηζκφ ησλ πνκπνδεθηψλ. Γειαδή ζ απηή ηελ πεξίπησζε ν αξηζκφο ησλ ζπρλνηήησλ αλά θχηηαξν πεξηνξίδεηαη απφ ην hardware ηνπ δηθηχνπ. Ζ ηερληθή απηή δελ είλαη ηφζν απνηειεζκαηηθή ζε πεξηνρέο κε κηθξή ηειεπηθνηλσληαθή θίλεζε θαη ιίγνπο πνκπνδέθηεο αλά θχηηαξν ή φπνπ ην δηαζέζηκν θάζκα ζπρλνηήησλ είλαη κηθξφ. Ζ baseband κεηαπήδεζε ζπρλφηεηαο εθαξκφδεηαη κε ρξήζε θαη ησλ δχν ηχπσλ combiners. Όηαλ ζε έλα δίθηπν πνπ εθαξκφδεηαη απηή ε ηερληθή δελ ππάξρνπλ EGPRS πνκπνδέθηεο θαη παξ φια απηά εηζάγνληαη EGPRS δεδνκέλα ππάξρνπλ νη παξαθάησ επηινγέο: Μεηαθίλεζε κηαο ζπρλφηεηαο απφ ην hopping channel group θαη ρξήζε ηεο γηα ηα ζρήκαηα θσδηθνπνίεζεο CS3/CS4 ή/θαη ηηο EGPRS ππεξεζίεο. 101

102 Πξνζζήθε πνκπνδεθηψλ γηα εθπνκπή/ιήςε παθέησλ δεδνκέλσλ θαη ρξήζε απνθιεηζηηθνχ θάζκαηνο ζπρλνηήησλ (ην νπνίν δηακνξθψλεηαη ζαλ θάζκα πνπ δελ εθαξκφδεηαη κεηαπήδεζε ζπρλφηεηαο ). Πξνζζήθε κηαο θακπίλαο κε EGPRS πνκπνδέθηε ρξεζηκνπνηψληαο TG ζπγρξνληζκφ. ηελ πεξίπησζε πνπ φινη νη πνκπνδέθηεο είλαη θαηάιιεινη θαη γηα έλα EGPRS ζχζηεκα νη ππεξεζίεο δεδνκέλσλ θαη θσλήο κπνξνχλ λα ζπλδπάδνληαη Μέζνδνη θαηαρώξεζεο ζπρλνηήησλ ηελ πξάμε ν ζρεδηαζκφο ησλ ζπρλνηήησλ κπνξεί λα γίλεη είηε απηφκαηα είηε φρη. Δάλ ε βάζε δεδνκέλσλ ησλ εξγαιείσλ ζρεδίαζεο είλαη ελεκεξσκέλε κε φια ηα πξφζθαηα θαη αθξηβή ζηνηρεία θαη εάλ ηα κνληέια πξφβιεςεο είλαη ζσζηά ηφηε πξνηηκάηαη σο απνηειεζκαηηθφηεξνο ν απηφκαηνο ζρεδηαζκφο ησλ ζπρλνηήησλ. Αλ ηα δεδνκέλα απηά δελ ζεσξνχληαη θαη ηφζν αμηφπηζηα ηφηε θαιχηεξα ν ζρεδηαζκφο λα γίλεηαη «ρεηξσλαθηηθά» Απηόκαηε θαηαρώξεζε ζπρλνηήησλ ηνλ απηφκαην ζρεδηαζκφ, νη ζπρλφηεηεο θαηαρσξνχληαη ζηα θχηηαξα κέζσ θαηάιιεινπ software πνπ απφ εηαηξία ζε εηαηξία δηαθέξεη. Οη κεραληθνί απιά ζηγνπξεχνληαη φηη ηα δεδνκέλα εηζφδνπ γηα ηε δηαδηθαζία ζρεδίαζεο είλαη φζν ην δπλαηφλ αθξηβέζηεξα θαη φηη έρνπλ ιεθζεί ππφςε φιεο νη εμαηξέζεηο θαη νη θαλφλεο αλαθνξηθά κε ηνλ πινπνηνχκελν αιγφξηζκν Με απηόκαηε θαηαρώξεζε ζπρλνηήησλ απηή ηελ πεξίπησζε είλαη ζπλήζσο επθνιφηεξν λα ρξεζηκνπνηνχληαη νη ζπρλφηεηεο νκαδνπνηεκέλεο ζε ζχλνια, γηαηί ηα πεξηζζφηεξα θχηηαξα καθξνθπηηαξηθήο αξρηηεθηνληθήο είλαη ηξη-θαηεπζπληηθά θαη έηζη κ απηή ηε κέζνδν ε δηαδηθαζία γίλεηαη πην νξγαλσκέλε. Όηαλ έλα ζχλνιν ζπρλνηήησλ αλαηεζεί ζ έλα θχηηαξν, νη ζπρλφηεηεο δηαλέκνληαη θαηαιιήισο ψζηε λα ειαρηζηνπνηεζνχλ ηα θαηλφκελα παξεκβνιψλ απφ ηα γεηηνληθά θχηηαξα. 102

103 5.2.3 Δθηίκεζε πιάλνπ ζπρλνηήησλ Αθνχ γίλεη ν ζρεδηαζκφο ησλ ζπρλνηήησλ πξέπεη έπεηηα λα εθηηκεζεί ε πνηφηεηα ηνπ ζρεδηαζκνχ απηνχ. Πξέπεη πξψηα απ φια λα γίλεη πξνζεθηηθή εθηίκεζε ησλ πξνβιεκάησλ ζπγθαλαιηθήο παξεκβνιήο (co-channel interference) θαη παξεκβνιήο γεηηνληθψλ θαλαιηψλ πνπ εκθαλίδνληαη ζε θάπνηεο ζπρλφηεηεο νη νπνίεο ίζσο ρξεηάδνληαη ηξνπνπνηήζεηο. Αθνχ γίλνπλ νη απαηηνχκελεο ηξνπνπνηήζεηο πξέπεη λα μαλαγίλεη κειέηε ησλ παξεκβνιψλ. Οη πην ζνβαξέο παξεκβνιέο είλαη απηέο απφ BCCH ζε BCCH θαλάιη θαη πξέπεη λα κειεηψληαη πξψηεο απ φια. Δίλαη εμέρνπζαο ζεκαζίαο ην BCCH θαλάιη λα είλαη πιήξσο απαιιαγκέλν απφ παξεκβνιέο. Δθηφο απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο, νθείινπλ λα εμεηάδνληαη εθηελψο νη παξεκβνιέο απφ BCCH ζε TCH θαη απφ TCH ζε TCH θαλάιη. Αθνινχζσο πξέπεη λα εμεηάδνληαη νη παξεκβνιέο γεηηνληθψλ θαλαιηψλ. Ζ ζεκαζία ηνπ λα είλαη απαιιαγκέλν φπσο πξναλαθέξζεθε ην BCCH απφ θάζε ίρλνο παξεκβνιήο, είλαη ηέηνηα πνπ πξνο ράξηλ εμππεξέηεζεο απηνχ ηνπ ζθνπνχ γίλνληαη απνδεθηέο θάπνηεο παξεκβνιέο ζην TCH. Αθνχ ην ζρέδην θαηαρψξεζεο ησλ ζπρλνηήησλ ηειεηνπνηεζεί είλαη αλαγθαίν λα αθνινπζήζεη ν ζρεδηαζκφο ησλ Κσδηθψλ Σαπηφηεηαο ησλ ηαζκψλ Βάζεο ή ζχληνκα ζηελ αγγιηθή BSIC. 5.3 ΚΧΓΗΚΑ ΥΡΧΜΑΣΧΝ ΓΗΚΣΤΟY (NCC) ΚΑΗ ΚΧΓΗΚΑ ΥΡΧΜΑΣΧΝ ΣΑΘΜΟΤ ΒΑΖ (BCC) Ο Κσδηθφο Σαπηφηεηαο ηαζκνχ Βάζεο (BSIC) απνηειείηαη απφ ηνλ Κψδηθα Υξσκάησλ Γηθηχνπ (NCC) θαη ηνλ Κψδηθα Υξσκάησλ ηαζκνχ Βάζεο (BCC) Ο NCC ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηε δηάθξηζε κεηαμχ θπηηάξσλ δηαθνξεηηθψλ PLMN δηθηχσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ηελ ίδηα ζπρλφηεηα (Δηθόλα 5-9). Μφλν PLMN δίθηπα δηαθνξεηηθψλ ρσξψλ ιεηηνπξγνχλ ζηηο ίδηεο ζπρλφηεηεο. ( PLMN δίθηπα ηεο ίδηαο ρψξαο ιεηηνπξγνχλ ζε δηαθνξεηηθέο ζπρλφηεηεο.) Οη πάξνρνη ησλ ππεξεζηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο θάζε ρψξαο πξέπεη λα έξζνπλ ζε ζπκθσλία κε ηνπο παξφρνπο ησλ άιισλ ρσξψλ γηα ηνπο NCC θψδηθεο πνπ ζα αληηζηνηρνχλ ζηα δίθηπά ηνπο. Κάζε πάξνρνο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη πεξηζζφηεξνπο απφ έλαλ 103

104 θψδηθεο γηα ην δίθηπφ ηνπ αξθεί ζηηο ζπλνξηαθέο πεξηνρέο ησλ ρσξψλ λα ρξεζηκνπνηνχληαη κφλν νη ζπκθσλεκέλεο ηηκέο NCC. Δηθόλα 5-9. Υξήζε NCC κεηαμύ δύν ρσξώλ Οη BCC θψδηθεο ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε δηάθξηζε δηαθνξεηηθψλ θπηηάξσλ εληφο ηνπ ίδηνπ δηθηχνπ πνπ εθπέκπνπλ ζηηο ίδηεο ζπρλφηεηεο. Ο θηλεηφο ζηαζκφο εθπέκπεη ηνλ BCC θψδηθα ψζηε ν BSC λα δηαθξίλεη ην θχηηαξν πνπ βξίζθεηαη αθξηβψο ν θηλεηφο ζηαζκφο. ηελ πεξίπησζε χπαξμεο ππεξθπηηάξσλ ζηα νπνία γίλεηαη επαλαρξεζηκνπνίεζε ζπρλνηήησλ, ζπλίζηαηαη φινη νη BTS ηνπ ππεξθπηηάξνπ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ ίδην BCC ελψ νη BTS ησλ γεηηνληθψλ ππεξθπηηάξσλ λα ρξεζηκνπνηνχλ δηαθνξεηηθνχο (Δηθόλα 5-10). Δάλ δελ ππάξρνπλ ππεξθχηηαξα πξέπεη λα ππάξμεη ηδηαίηεξε θξνληίδα ζηνλ ζρεδηαζκφ ησλ BCC. 104

105 Δηθόλα Αλάζεζε θσδηθώλ BCC ζε ππεξθύηηαξα ζε κνηίβν επαλαρξεζηκνπνίεζεο ζπρλνηήησλ 4/12 Ο BSIC θψδηθαο νξίδεηαη αλά θχηηαξν θαη ζηέιλεηαη ζην SCH θαλάιη ηεο BCCH θέξνπζαο ζπρλφηεηαο. 105

106 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ΜΔΛΔΣΖ ΥΔΓΗΑΖ ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ 6.1 ΔΗΑΓΧΓΖ Σν θεθάιαην απηφ πεξηιακβάλεη ηκήκαηα κειεηψλ θπηηαξηθήο θάιπςεο θαη εμππεξέηεζεο ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο, ζε πεξηνρέο ηεο Ηλδίαο, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ γλσζηή εηαηξία ζην ρψξν ησλ αζχξκαησλ επηθνηλσληψλ κε ζθνπφ ηελ ζρεδίαζε θαη αλάπηπμε εθεί θπηηαξηθνχ δηθηχνπ GSM. Οη κειέηεο γηα ηελ θπηηαξηθή θάιπςε ηνπ θπηηαξηθνχ δηθηχνπ έγηλαλ κε βάζε ηα κνληέια ξαδηνδηάδνζεο θχκαηνο πνπ ρξεζηκνπνηεί ε ζπγθεθξηκέλε εηαηξία θαη πνπ έρνπλ αλαθεξζεί ζην θεθάιαην 3. Πξφθεηηαη γηα ηα κνληέια Okumura-Hata θαη Walfish- Ikegami. Σα κνληέια απηά ρξεζηκνπνηνχληαη γηα έλαλ πξψην ππνινγηζκφ ηεο αθηίλαο ηνπ θπηηάξνπ ρσξίο λα ιακβάλνπλ ππφςε ηε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο θαη είλαη θαηάιιεια γηα λα δηαπηζηψζεη ν ζρεδηαζηήο ηνπ δηθηχνπ φηη ην ζρεδηαδφκελν ζχζηεκα ζπκπεξηθέξεηαη νξζά ζε ζπλήζεηο ζπλζήθεο. ε γεσγξαθηθέο πεξηνρέο πνπ παξνπζηάδνπλ ηδηαηηεξφηεηεο, εθαξκφδνληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζρεδίαζεο πην ιεπηνκεξή κνληέια γηα πην αμηφπηζηνπο ππνινγηζκνχο. Σα ζρεδηαδφκελα θχηηαξα ζηηο πεξηαζηηθέο θαη αγξνηηθέο πεξηνρέο έρνπλ κεγάιεο αθηίλεο ηεο ηάμεο ησλ κεξηθψλ ρηιηνκέηξσλ νη νπνίεο ππνινγίδνληαη απφ ηνλ αιγφξηζκν Okumura-Hata. Αληίζεηα ηα θχηηαξα ησλ αζηηθψλ πεξηνρψλ είλαη κηθξνχ κεγέζνπο-κεξηθψλ εθαηνληάδσλ κέηξσλ- θαη ε αθηίλα ηνπο ππνινγίδεηαη αθξηβέζηεξα κέζσ ηνπ κνληέινπ Walfish-Ikegami. Σα θξηηήξηα ζρεδίαζεο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ ζηάζκε ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο εμαξηψληαη άκεζα απφ ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο ηνπ δηθηχνπ (αζηηθφ/αγξνηηθφ θιπ.), απφ ην επηζπκνχκελν πνζνζηφ θάιπςεο κηαο πεξηνρήο αιιά θαη απφ ην ρψξν ζηνλ νπνίν επηδηψθνπκε θάιπςε (εζσηεξηθνί/εμσηεξηθνί ρψξνη). ηνπο ππνινγηζκνχο απηνχο ιακβάλνληαη ππφςε δηάθνξα πεξηζψξηα πνπ αλαθέξζεθαλ ιεπηνκεξψο ζην θεθάιαην 3. Πεξηζψξηα απσιεηψλ ιφγσ δηαιείςεσλ, απσιεηψλ αλζξσπίλνπ ζψκαηνο, απσιεηψλ ιφγσ εηζρψξεζεο ηνπ ζήκαηνο ζε θηίξηα θαη θιπ. 106

107 ε κειέηεο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ κε ην θνξηίν ηειεπηθνηλσληαθήο θίλεζεο ζε θπηηαξηθά ζπζηήκαηα ρξεζηκνπνηνχληαη ηξεηο πίλαθεο θίλεζεο πνπ βαζίδνληαη ζε ηξία δηαθνξεηηθά κνληέια (Erlang B, Erlang C θαη Poisson). ην κνληέιν Erlang B φπσο έρεη πξναλαθεξζεί ζεσξείηαη φηη νη κπινθαξηζκέλεο θιήζεηο απνξξίπηνληαη. Δπεηδή ηα πεξηζζφηεξα ζπζηήκαηα δε ζέηνπλ ζε αλακνλή ηηο θιήζεηο πνπ δελ κπνξνχλ λα εμππεξεηήζνπλ (δελ ππάξρεη δηαζέζηκν θαλάιη), ε θίλεζε πξνζεγγίδεηαη θαιχηεξα απφ ηνλ ηχπν ηνπ Erlang B. Οη κειέηεο ινηπφλ πνπ αθνινπζνχλ ζηεξίδνληαη ζ απηφ ην κνληέιν. 6.2 ΚΡΗΣΖΡΗΑ ΥΔΓΗΑΖ ΚΤΣΣΑΡΗΚΖ ΚΑΛΤΦΖ Παξαθάησ αθνινπζνχλ ππνινγηζκνί ησλ θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο SS design γηα δηαθνξεηηθά πεξηβάιινληα (αζηηθφ θαη εκηαζηηθφ/αγξνηηθφ) θαη γηα θάιπςε ζε εμσηεξηθνχο θαη εζσηεξηθνχο ρψξνπο θαη ζην εζσηεξηθφ νρεκάησλ. Οη ππνινγηζκνί έγηλαλ ζεσξψληαο φηη ε επηζπκνχκελε θάιπςε αγγίδεη ην 85% θαζψο θαη φηη ζην θπηηαξηθφ δίθηπν ρξεζηκνπνηείηαη ε ηερληθή κεηαπήδεζεο ζπρλνηήησλ. Ζ αθηίλα ησλ θπηηάξσλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηα κνληέια πνπ πξναλαθέξζεθαλ ζηελ εηζαγσγή, ζεσξψληαο φηη είλαη ηξη-θαηεπζπληηθά θαη φηη ε EiRP είλαη 53.5 dbm. Σέινο ην χςνο ηεο θεξαίαο ηνπ ηαζκνχ Βάζεο ζεσξείηαη φηη είλαη h B = 30m ελψ ην χςνο ηεο θεξαίαο ηνπ θηλεηνχ ζηαζκνχ h M = 1.5m Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 800 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο γηα ην GSM 800 Πξψηα απ φια ζα ππνινγηζηεί ε θαηάιιειε έληαζε ζήκαηνο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε κηαο θιήζεο γλσζηή σο SS req κε βάζε ηνλ ηχπν: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL (1) ηελ παξαπάλσ ζρέζε ηζρχεη φηη: MSsens = -104dB (Δπαηζζεζία θηλεηνχ) RFmarg = 3dB (Πεξηζψξην ιφγσ δηαιείςεσλ Rayleigh) 107

108 IFmarg = 2dB (Πεξηζψξην ιφγσ παξεκβνιψλ) BL = 5dB (ε ηηκή απηή ηζρχεη ζηα GSM 800/900) Οπφηε απφ ηε ζρέζε (1) ππνινγίδεηαη ε θαηάιιειε έληαζε λα είλαη: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL SSreq = ( ) dbm SSreq = - 94 dbm Αθνχ ππνινγίζηεθε ε SSreq ην επφκελν βήκα είλαη λα ππνινγηζηνχλ νη ζηάζκεο ζρεδηαδφκελεο ηζρχνο θάιπςεο SSdesign θάηη πνπ ζα γίλεη κέζσ ησλ παξαθάησ ζρέζεσλ: SS design = SS req + LNF(δ) (2) θηλεηό ζε εμσηεξηθό ρώξν SS design = SS req + LNF(δ) + CPL (3) θηλεηό εληόο νρήκαηνο SS design = SS req + LNF(δ ο +δ i ) + BPL (4) θηλεηό ζε εζσηεξηθό ρώξν ηηο παξαπάλσ ζρέζεηο, LNF είλαη ην πεξηζψξην πνπ απαηηείηαη ιφγσ ησλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ, νη νπνίεο εθθξάδνληαη κέζσ ηεο ηππηθήο απφθιηζεο ζ LNF (φπνπ δ ε ηηκή ηεο ηππηθήο απφθιηζεο) θαη εμαξηάηαη απφ ην πεξηβάιινλ (αζηηθφ/αγξνηηθφ θιπ). LNF(δ ο +δ i ) είλαη ην πεξηζψξην πνπ απαηηείηαη γηα ην ζχλνιν ησλ νξζνθαλνληθψλ δηαιείςεσλ ζε εμσηεξηθνχο θαη εζσηεξηθνχο ρψξνπο, ελψ BPL είλαη ε κέζε ηηκή ησλ απσιεηψλ ζε θηίξηα. CPL ηέινο είλαη ην πεξηζψξην ιφγσ απσιεηψλ ζε νρήκαηα. Ζ ηππηθή απφθιηζε ζ LNF παίξλεη ηηκέο αλάινγα κε ην πεξηβάιινλ δηάδνζεο. Γηα αζηηθέο πεξηνρέο ζ LNF = 8 : νπόηε LNF(8) = -0.2 db ζ LNF = 12: νπόηε LNF(12) = 1.3 db BPL =18 db CPL = 6 db (εμσηεξηθή θάιπςε) (εζσηεξηθή θάιπςε) Γηα εκηαζηηθέο πεξηνρέο Γηα ζ LNF = 6 : LNF(6) = -1.2 db (εμσηεξηθή θάιπςε) Γηα ζ LNF = 10: LNF(10) = 0.7 db (εζσηεξηθή θάιπςε) 108

109 BPL =12 db CPL = 6 db Με βάζε ινηπφλ ηα δεδνκέλα θαη ηηο ζρέζεηο (2),(3) θαη (4) βξίζθνπκε φηη: Αζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Τπνινγηζκόο θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 800 Οη ππνινγηζκνί γηα ηελ έθηαζε ξαδηνθάιπςεο κηαο πεξηνρήο (δειαδή ηεο αθηίλαο ηνπ θπηηάξνπ), ρσξίο λα ιακβάλεηαη ππφςε ε κνξθνινγία ηνπ εδάθνπο, γίλνληαη κέζσ ηνπ αιγνξίζκνπ θπκαηηθήο δηάδνζεο ησλ Okumura Hata (ή Walfish- Ikegami αλ d<1km). Ζ αθηίλα ηνπ θπηηάξνπ νξίδεηαη σο ε απφζηαζε d ζηελ νπνία αληηζηνηρεί ε κέγηζηε επηηξεπφκελε απψιεηα δηαδξνκήο (Lp max ). χκθσλα κε ηνλ παξαπάλσ αιγφξηζκν ινηπφλ ε αθηίλα ζα είλαη : L pmax - A logh B + α(h M ) d = 10 α όπνπ α = logh B (5) h B = χςνο θεξαίαο ζηαζκνχ βάζεο m] d = απφζηαζε απφ ηνλ πνκπφ km] h M = χςνο θεξαίαο θηλεηνχ m] 109

110 a(h M ) = 3.2(log11.75h M ) δηνξζσηηθφο παξάγνληαο πνπ αλαθέξεηαη ζην χςνο ηεο θεξαίαο ηνπ θηλεηνχ. Γηα λα ππνινγηζηεί ε αθηίλα επνκέλσο αξθεί λα βξεζνχλ νη κέγηζηεο επηηξεπφκελεο απψιεηεο δηαδξνκήο Lp max.θεσξψληαο σο δεδνκέλν φηη EiRP = 53.5 db νη απψιεηεο ππνινγίδνληαη απφ ηε ζρέζε Lp = EiRP SS design (6) Άξα απφ ηηο ζρέζεηο (5) θαη (6) ζα ππνινγίζνπκε ηειηθά ηελ αθηίλα ηνπ θπηηάξνπ d. Αζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-94.2) = db (5): α = 0.62 Οπόηε d = 4.19 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) (6): Lp = 53.5 (-88.2) = db (5): α = 0.45 Οπόηε d = 2.8 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-74.7) = db (5): α = Οπόηε d = 1.17 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-95.2) = db (5): α = 0.93 Οπόηε d = 8.49 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) 110

111 (6): Lp = 53.5 (-89.2) = db (5): α = 0.76 Οπόηε d = 5.73 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-81.3) = db (5): α = 0.53 Οπόηε d = 3.42 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) *** ην GSM 800 ε ζηαζεξά Α ζηε ζρέζε (5) πνπ δίλεη ηνλ εθζέηε α παίξλεη ηηο ηηκέο: A = αζηηθέο πεξηνρέο A = εκηαζηηθέο πεξηνρέο Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 900 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο γηα ην GSM 900 Αθνινπζψληαο ηελ ίδηα αθξηβψο δηαδηθαζία κε απηή θαη ηεο πεξίπησζεο ηνπ GSM 800 ζα πξνθχςνπλ ηα εμήο: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL SSreq = ( ) dbm SSreq = - 94 dbm Γηα αζηηθέο πεξηνρέο ζ LNF = 8 : νπόηε LNF(8) = -0.2 db ζ LNF = 12: νπόηε LNF(12) = 1.3 db BPL =18 db CPL = 6 db (εμσηεξηθή θάιπςε) (εζσηεξηθή θάιπςε) 111

112 Γηα εκηαζηηθέο πεξηνρέο Γηα ζ LNF = 6 : LNF(6) = -1.2 db (εμσηεξηθή θάιπςε) Γηα ζ LNF = 10: LNF(10) = 0.7 db (εζσηεξηθή θάιπςε) BPL =12 db CPL = 6 db Καη κε βάζε θαη πάιη ηηο ζρέζεηο (2),(3) θαη (4) δειαδή ηηο SS design = SS req + LNF(δ) SS design = SS req + LNF(δ) + CPL SS design = SS req + LNF(δ ο +δ i ) + BPL βξίζθσ φηη: Αζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Τπνινγηζκόο θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 900 Αθνινπζψληαο ηα ίδηα αθξηβψο βήκαηα κε πξηλ κε ρξήζε ησλ ζρέζεσλ (5) θαη (6) ζα ππνινγίζνπκε ηελ αθηίλα ηνπ θπηηάξνπ d. Καη πάιη ζα ζεσξήζνπκε φηη EiRP = 53.5 db. απηή ηελ πεξίπησζε πξνθχπηνπλ ηα εμήο: Αζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-94.2) = db (5): α = 0.60 Οπόηε d = 4.03 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) 112

113 (6): Lp = 53.5 (-88.2) = db (5): α = 0.43 Οπόηε d = 2.72 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-74.7) = db (5): α = 0.05 Οπόηε d = 1.12 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-95.2) = db (5): α = 0.91 Οπόηε d = 8.21 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) (6): Lp = 53.5 (-89.2) = db (5): α = 0.74 Οπόηε d = 5.55 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-81.3) = db (5): α = 0.52 Οπόηε d = 3.31 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) *** ην GSM 900 ε ζηαζεξά Α ζηε ζρέζε (5) πνπ δίλεη ηνλ εθζέηε α παίξλεη ηηο ηηκέο: A = αζηηθέο πεξηνρέο A = εκηαζηηθέο πεξηνρέο 113

114 6.2.3 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 1800 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο γηα ην GSM 1800 Όκνηα κε παξαπάλσ ζα πξνθχςνπλ ηα εμήο: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL SSreq = ( ) dbm SSreq = - 96 dbm Απηφ πνπ αιιάδεη ζηα GSM 1800/1900 ζε ζρέζε κε ηα ζπζηήκαηα GSM 800/900 είλαη νη απψιεηεο αλζξσπίλνπ ζψκαηνο πνπ ζηηο πςειέο ζπρλφηεηεο ειαηηψλνληαη θαη απφ 5 είλαη ηψξα 3 db. Γηα αζηηθέο πεξηνρέο ζ LNF = 8 : νπόηε LNF(8) = -0.2 db ζ LNF = 12: νπόηε LNF(12) = 1.3 db BPL =18 db CPL = 6 db (εμσηεξηθή θάιπςε) (εζσηεξηθή θάιπςε) Γηα εκηαζηηθέο πεξηνρέο Γηα ζ LNF = 6 : LNF(6) = -1.2 db (εμσηεξηθή θάιπςε) Γηα ζ LNF = 10: LNF(10) = 0.7 db (εζσηεξηθή θάιπςε) BPL =12 db CPL = 6 db Καη κε βάζε θαη πάιη ηηο ζρέζεηο SS design = SS req + LNF(δ) SS design = SS req + LNF(δ) + CPL SS design = SS req + LNF(δ ο +δ i ) + BPL βξίζθσ φηη: 114

115 Αζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Τπνινγηζκόο θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 1800 απηή ηελ πεξίπησζε πξνθχπηνπλ ηα εμήο: Αζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-96.2) = db (5): α = 0.46 Οπόηε d = 2.9 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) (6): Lp = 53.5 (-90.2) = db (5): α = 0.29 Οπόηε d = 1.96 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-76.7) = db (5): α = Οπόηε d = 0.84 Km ** (εζσηεξηθή θάιπςε) ** Τπνινγίδεηαη απφ ην κνληέιν Walfish-Ikegami 115

116 Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-97.2) = db (5): α = 0.71 Οπόηε d = 5.1 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) (6): Lp = 53.5 (-91.2) = db (5): α = 0.54 Οπόηε d = 3.44 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-83.3) = db (5): α = 0.31 Οπόηε d = 2.05 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) *** ην GSM 1800 ε ζηαζεξά Α ζηε ζρέζε (5) πνπ δίλεη ηνλ εθζέηε α παίξλεη ηηο ηηκέο: A = αζηηθέο πεξηνρέο A = εκηαζηηθέο πεξηνρέο 116

117 6.2.4 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο θαη θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 1900 Τπνινγηζκόο θξηηεξίσλ ζρεδίαζεο γηα ην GSM Όκνηα κε ην GSM 1900 πξνθχπηεη φηη: SSreq = MSsens + RFmarg + IFmarg + BL SSreq = ( ) dbm SSreq = - 96 dbm Γηα αζηηθέο πεξηνρέο ζ LNF = 8 : νπόηε LNF(8) = -0.2 db ζ LNF = 12: νπόηε LNF(12) = 1.3 db BPL =18 db CPL = 6 db (εμσηεξηθή θάιπςε) (εζσηεξηθή θάιπςε) Γηα εκηαζηηθέο πεξηνρέο Γηα ζ LNF = 6 : LNF(6) = -1.2 db (εμσηεξηθή θάιπςε) Γηα ζ LNF = 10: LNF(10) = 0.7 db (εζσηεξηθή θάιπςε) BPL =12 db CPL = 6 db Καη κε βάζε θαη πάιη ηηο ζρέζεηο SS design = SS req + LNF(δ) SS design = SS req + LNF(δ) + CPL SS design = SS req + LNF(δ ο +δ i ) + BPL βξίζθσ φηη: Αζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) 117

118 Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ SS design = = dbm SS design = = dbm SS design = = dbm (εμσηεξηθή θάιπςε) (εληόο νρεκάησλ) (εζσηεξηθή θάιπςε) Τπνινγηζκόο θπηηαξηθήο θάιπςεο γηα ην GSM 1900 απηή ηελ πεξίπησζε πξνθχπηνπλ ηα εμήο: Αζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-96.2) = db (5): α = 0.45 Οπόηε d = 2.81 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) (6): Lp = 53.5 (-90.2) = db (5): α = 0.28 Οπόηε d = 1.90 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-76.7) = db (5): α = Οπόηε d = 0.79 Km ** (εζσηεξηθή θάιπςε) ** Τπνινγίδεηαη απφ ην κνληέιν Walfish-Ikegami Ζκηαζηηθό πεξηβάιινλ (6): Lp = 53.5 (-97.2) = db (5): α = 0.69 Οπόηε d = 4.87 Km (εμσηεξηθή θάιπςε) 118

119 (6): Lp = 53.5 (-91.2) = db (5): α = 0.52 Οπόηε d = 3.29 Km (εληόο νρεκάησλ) (6): Lp = 53.5 (-83.3) = db (5): α = 0.29 Οπόηε d = 1.96 Km (εζσηεξηθή θάιπςε) *** ην GSM 1900 ε ζηαζεξά Α ζηε ζρέζε (5) πνπ δίλεη ηνλ εθζέηε α παίξλεη ηηο ηηκέο: A = αζηηθέο πεξηνρέο A = εκηαζηηθέο πεξηνρέο 6.3 ΜΔΛΔΣΖ ΣΖΛΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΑΚΖ ΚΗΝΖΖ Τπνινγηζκόο ηνπ αξηζκνύ ησλ ζπλδξνκεηώλ πνπ κπνξεί λα ππνζηεξίμεη έλα θύηηαξν Γεδνκέλα: α) 3 δηαζέζηκεο ζπρλφηεηεο (SDCCH/8) β) GoS = 2% γ) 1 θιήζε αλά ζπλδξνκεηή θαη αλά ψξα (δηάξθεηα θιήζεο 1min) Πξψηα ζα ππνινγηζηεί ν αξηζκφο ησλ θαλαιηψλ θίλεζεο (TCHs) ζην θχηηαξν. 3 ζπρλόηεηεο x 8 ρξνλνζπξίδεο = 24 θαλάιηα Άξα # TCHs = # θαλαιηώλ -1BCCH 1SDCCH/8 = 22 TCHs 119

120 ηε ζπλέρεηα πξέπεη λα ππνινγηζηεί ε θίλεζε A offered πνπ κπνξεί λα εμππεξεηήζεη ην θχηηαξν. Με δεδνκέλν GoS = 2% θαη κε βάζε ηνλ παξαπάλσ πίλαθα ηνπ κνληέινπ Erlang-B πνπ απνδίδεη ηελ θίλεζε (ζε Erlangs) ζαλ ζπλάξηεζε ηνπ βαζκνχ εμππεξέηεζεο (ζηήιεο) θαη ηνλ αξηζκφ ησλ θαλαιηψλ θίλεζεο (ζεηξέο) είλαη : A offered = Δ Πξέπεη επίζεο λα ππνινγηζηεί ε θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή A sub. Θα είλαη : A sub = 1/60 Δ A sub = Δ είλαη Σειηθά ην πιήζνο ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ ην θχηηαξν κπνξεί λα ππνζηεξίμεη ζα #ζπλδξνκεηώλ/θύηηαξν = / = 893 ζπλδξνκεηέο 120

121 6.3.2 Τπνινγηζκόο ηεο κέγηζηεο θπηηαξηθήο επηθάλεηαο θαη ηεο αθηίλαο ηνπ θπηηάξνπ Γεδνκέλα: α) 10 ζπλδξνκεηέο/km 2 β) 3 ζπρλφηεηεο αλά θχηηαξν (SDCCH/8) γ) GoS = 2% δ) A sub = 33 mδ Αθνινπζψληαο ηελ ίδηα δηαδηθαζία φπσο θαη πξηλ ζα ππνινγίζνπκε ηνλ αξηζκφ ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ ππνζηεξίδεη θάζε θχηηαξν. Άξα 3 ζπρλόηεηεο x 8 ρξνλνζπξίδεο = 24 θαλάιηα # TCHs = # θαλαιηώλ -1BCCH 1SDCCH/8 = 22 TCHs Με GoS = 2% θαη κε βάζε ηνλ πίλαθα Erlang-B : A offered = Δ Δπεηδή ε θίλεζε αλά ζπλδξνκεηή δίλεηαη λα είλαη A sub = 33 mδ ην πιήζνο ησλ ζπλδξνκεηψλ πνπ ην θχηηαξν κπνξεί λα ππνζηεξίμεη είλαη #ζπλδξνκεηώλ/θύηηαξν = /0.033 = 451 ζπλδξνκεηέο Δπνκέλσο ε κέγηζηε θπηηαξηθή επηθάλεηα πξέπεη λα είλαη : Κπηηαξηθή επηθάλεηα = 451/10 = 45 Km 2 ηε ζπλέρεηα κε δεδνκέλε ηελ επηθάλεηα ηνπ θπηηάξνπ ππνινγίδεηαη ε αθηίλα ηνπ κε ηνλ αθφινπζν ηξφπν : 121

122 Ζ αθηίλα ηνπ θπηηάξνπ, αλ ην θχηηαξν ζεσξεζεί θπθιηθφ ζα είλαη : 45 = πr 2 R = Km Αλ ην θχηηαξν ζεσξεζεί φηη έρεη ζρήκα εμαγψλνπ ζα είλαη : H = 3 R 2 Σν εκβαδφ ελφο εμαγψλνπ αθηίλαο R είλαη: Δ = 6 (επηθάλεηα θίηξηλνπ ηξηγώλνπ) = 6 ( 2 1 R H ) = 6 ( 2 1 R 23 R) 3 E = 6 ( R ) = 4 2 R 2 Άξα ηειηθά Δ = 3 3 R 2 R = R = 4.2 Km 122

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP

ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΣΟ ΚΑΙ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΙΑ, ΚΟΙΝΟΥΡΗΣΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΚΣΤΠΩΣΕ ΣΑ WINDOWS XP ηότοι εργαζηηρίοσ ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηνύλ βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ Windows XP πνπ ζρεηίδνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ

ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΑΠΑΝΤΗΣΔΙΣ ΓΙΚΤΥΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ II ΔΠΑΛ ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σ β. Σ γ. Λ δ. Λ ε. Λ ζη. Σ Α2. Γ Α3. 1. γ 2. ε 3. δ 4. α Β1. ΘΔΜΑ Β Οη ηειηθνί ππνινγηζηέο παίξλνπλ απνθάζεηο δξνκνιόγεζεο κόλν γηα ηα δηθά ηνπο απηνδύλακα

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger

Κεθάλαιο 1. Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ. Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ. Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger Κεθάλαιο 1 Ενόηηηα 2 Πλάνο Μάρκεηινγκ Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Dr. Andrea Grimm Dr. Astin Malschinger ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΠΛΑΝΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Κεθάιαην 1: Εξγαιεία Μάξθεηηλγθ Σπγγξαθείο: Δξ. Andrea Grimm, Δξ.

Διαβάστε περισσότερα

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14

Αζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 .1.10 ζκήζεις ζτ.βιβλίοσ ζελίδας 13 14 Ερωηήζεις Καηανόηζης 1. ύν δηαθνξεηηθέο επζείεο κπνξεί λα έρνπλ θαλέλα θνηλό ζεκείν Έλα θνηλό ζεκείν i ύν θνηλά ζεκεία iλ) Άπεηξα θνηλά ζεκεία ηηηνινγήζηε ηελ απάληεζε

Διαβάστε περισσότερα

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server

Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Η αξρή ζύλδεζεο Client-Server Δηαθνκηζηήο (Server) Πξνζθέξεη ππεξεζίεο ζηνπο Πειάηεο (Client) Μεγάινη ππνινγηζηέο γηα ηηο ππεξεζίεο Internet (π.ρ. WWW, FTP) Λακβάλεη εξσηήζεηο θαη δίδεη απαληήζεηο Πειάηεο

Διαβάστε περισσότερα

Κινητές Επικοινωνίες

Κινητές Επικοινωνίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Κινητές Επικοινωνίες Ενότητα 4: Κυψελωτά Δίκτυα 2 ης Γενιάς (2G): Η περίπτωση του GSM Σαββαΐδης Στυλιανός Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών

Διαβάστε περισσότερα

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS

ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ηότοι εργαζηηρίοσ ΡΤΘΜΙΕΙ ΔΙΚΣΤΟΤ ΣΑ WINDOWS ην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ ζα παξνπζηαζηεί ε δηαδηθαζία ηωλ ξπζκίζεωλ δηθηύνπ ζε ιεηηνπξγηθό ζύζηεκα Windows XP. Η δηαδηθαζία ζε γεληθέο γξακκέο

Διαβάστε περισσότερα

Το δίκτυο GSM. ρ Απόστολος Γεωργιάδης Εργαστήριο Κινητών Επικοινωνιών Τµήµα Πληροφορικής & Επικοινωνιών ΑΤΕΙ Σερρών

Το δίκτυο GSM. ρ Απόστολος Γεωργιάδης Εργαστήριο Κινητών Επικοινωνιών Τµήµα Πληροφορικής & Επικοινωνιών ΑΤΕΙ Σερρών Το δίκτυο GSM ρ Απόστολος Γεωργιάδης Εργαστήριο Κινητών Επικοινωνιών Τµήµα Πληροφορικής & Επικοινωνιών ΑΤΕΙ Σερρών Ιστορικό Η 1 η γενιά κινητής τηλεφωνίας ήταν αναλογική και η επιτυχία της έδειξε ότι υπήρχε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ. Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ Είμαζηε ηυχεροί που είμαζηε δάζκαλοι Ον/μο:.. A Λσκείοσ Ύλη: Εσθύγραμμη Κίνηζη 8-11-2015 Θέμα 1 ο : 1. Η εμίζωζε θίλεζεο ελόο θηλεηνύ πνπ θηλείηαη επζύγξακκα είλαη ε x = 5t. Πνηα

Διαβάστε περισσότερα

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ

Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Ενδεικτικά Θέματα Στατιστικής ΙΙ Θέματα. Έζησ όηη ζε δείγκα 35 θαηνηθηώλ πνπ ελνηθηάδνληαη ζε θνηηεηέο ζηελ Κνδάλε βξέζεθε ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζηα 5 επξώ, ελώ ζην Ζξάθιεην ην κέζν κεληαίν κίζζσκα ζε

Διαβάστε περισσότερα

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress.

Αιγόξηζκνη Γνκή επηινγήο. Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο. Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ. introcsprinciples.wordpress. Αιγόξηζκνη 2.2.7.3 Γνκή επηινγήο Πνιιαπιή Δπηινγή Δκθωιεπκέλεο Δπηινγέο Δηζαγωγή ζηηο Αξρέο ηεο Δπηζηήκεο ηωλ Η/Υ 1 Πνιιαπιή Δληνιή Δπηινγήο Αν ζπλζήθε_1 ηόηε εληνιέο_1 αλλιώς_αν ζπλζήθε_2 ηόηε εληνιέο_2...

Διαβάστε περισσότερα

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots)

Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) Σημεία Ασύπματηρ Ππόσβασηρ (Hot-Spots) 1.1 Σςνοπτική Πεπιγπαυή Hot Spots Σα ζεκεία αζύξκαηεο πξόζβαζεο πνπ επηιέρζεθαλ αλαθέξνληαη ζηνλ επόκελν πίλαθα θαη παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθά ζηηο επόκελεο παξαγξάθνπο.

Διαβάστε περισσότερα

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ

Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Αιγόξηζκνη 2.2.7.4 Γοκή επαλάιευες Δληοιές Όζο & Μέτρης_όηοσ Εηζαγσγή ζηηο Αξρέο ηεο Επηζηήκεο ησλ Η/Υ 1 Άζθεζε 34 ζει 53 Έλα ςεθηαθό θσηνγξαθηθό άικπνπκ έρεη απνζεθεπηηθό ρώξν N Mbytes. Να αλαπηύμεηε

Διαβάστε περισσότερα

Constructors and Destructors in C++

Constructors and Destructors in C++ Constructors and Destructors in C++ Σύνθεζη Πνιύ ζπρλά ζηε C++ κία θιάζε κπνξεί λα πεξηέρεη ζαλ κέιεδεδνκέλα αληηθείκελα άιισλ θιάζεσλ. Πνηα είλαη ε ζεηξά κε ηελ νπνία δεκηνπξγνύληαη θαη θαηαζηξέθνληαη

Διαβάστε περισσότερα

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12

Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 2011-12 Απνηειέζκαηα Εξσηεκαηνινγίνπ 2o ηεηξάκελν 11-12 Project 6: Ταμίδη κε ηε Μεραλή ηνπ Φξόλνπ Υπεύζπλνη Καζεγεηέο: Ε. Μπηιαλάθε Φ. Αλησλάηνο Δρώηηζη 3: Πνηα από ηα παξαθάησ ΜΜΕ ηεξαξρείηε από πιεπξάο ζεκαζίαο;

Διαβάστε περισσότερα

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο

Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος. Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Φςζική Πποζαναηολιζμού Γ Λςκείος Αζκήζειρ Ταλανηώζειρ 1 ο Φςλλάδιο Επιμέλεια: Αγκανάκηρ Α. Παναγιώηηρ Επωηήζειρ Σωζηό- Λάθορ Να χαπακηηπίζεηε ηιρ παπακάηω πποηάζειρ ωρ ζωζηέρ ή λάθορ: 1. Η ηαιάλησζε είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση

Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Κευάλαιο 8 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά- Πολλαπλή Τιμολόγηση Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέρξη ζηηγκήο ην κνλνπώιην έρεη ζεσξεζεί ζαλ κηα επηρείξεζε ε νπνία πσιεί ην πξντόλ ηεο ζε θάζε πειάηε ζηελ

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεματική, Διαδίκτυα και Κοινωνία Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο GSM

Τηλεματική, Διαδίκτυα και Κοινωνία Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο GSM Τηλεματική, Διαδίκτυα και Κοινωνία Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο GSM 1 Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο GSM Το GSM είναι ένα ψηφιακό κυψελωτό σύστημα κινητών επικοινωνιών και αναπτύχθηκε ώστε να δημιουργηθεί ένα Ευρωπαϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD

Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Οδηγίες τρήζης για λειηοσργία μεηαθοράς καναλιών ζε υηθιακό δέκηη OST-7060 HD Γηα ηε δηεπθόιπλζή ζαο θαηά ην switch-off ηεο πεξηνρήο ηεο Πεινπνλλήζνπ έρνπκε πξνζζέζεη ζηνπο ςεθηαθνύο καο δέθηεο κία λέα,

Διαβάστε περισσότερα

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12

x-1 x (x-1) x 5x 2. Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα, έηζη ώζηε λα κελ ππάξρνπλ ξηδηθά ζηνπο 22, 55, 15, 42, 93, 10 5, 12 ΑΚΖΔΗ ΤΜΝΑΗΟΤ - ΚΤΚΛΟ ΠΡΩΣΟ - - ηα πνηεο ηηκέο ηνπ ηα παξαθάησ θιάζκαηα δελ νξίδνληαη ; (Τπόδεημε : έλα θιάζκα νξίδεηαη αλ ν παξνλνκαζηήο είλαη δηάθνξνο ηνπ κεδελόο) - (-) - (-) - Να απινπνηεζνύλ ηα θιάζκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000.

ΔΕΟ 13. Ποσοτικές Μέθοδοι. θαη λα ππνινγίζεηε ην θόζηνο γηα 10000 παξαγόκελα πξντόληα. Να ζρεδηαζηεί γηα εύξνο πξντόλησλ έσο 30000. ΔΕΟ 13 Ποσοτικές Μέθοδοι Σσνάρηηζη Κόζηοσς C(), μέζο κόζηος C()/. Παράδειγμα 1 Μηα εηαηξεία δαπαλά γηα θάζε πξντόλ Α πνπ παξάγεη 0.0 λ.κ. Τα πάγηα έμνδα ηεο εηαηξείαο είλαη 800 λ.κ. Ζεηείηαη 1) Να πεξηγξάςεηε

Διαβάστε περισσότερα

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο.

7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. 3. Έλαο θαηαρσξεηήο SISO ησλ 4 bits έρεη: α) Μία είζνδν, β) Δύν εηζόδνπο, γ) Σέζζεξεηο εηζόδνπο. 7. ΚΑΤΑΧΩΡΗΤΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. Ση είλαη έλαο θαηαρσξεηήο; O θαηαρσξεηήο είλαη κηα νκάδα από flip-flop πνπ κπνξεί λα απνζεθεύζεη πξνζσξηλά ςεθηαθή πιεξνθνξία. Μπνξεί λα δηαηεξήζεη ηα δεδνκέλα ηνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΦΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Μάθημα: Πιθανόηηηες και Σηαηιζηική Διδάζκων: Σ. Γ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΦΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Μάθημα: Πιθανόηηηες και Σηαηιζηική Διδάζκων: Σ. Γ. ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Τρίπολη 06/07/2007 Τα θέμαηα 1-5 είναι σποτρεωηικά και έτοσν ηοσς ίδιοσς (ίζοσς) ζσνηελεζηές βαρύηηηας Το θέμα 6 δίνει επιπλέον βαθμούς με βαρύηηηα 10% για βεληίωζη ηης βαθμολογίας ΘΕΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο:

Σύνθεζη ηαλανηώζεων. Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Σύνθεζη ηαλανηώζεων Α. Σύλζεζε δύν α.α.η ηεο ίδιας ζστνόηηηας Έζησ έλα ζώκα πνπ εθηειεί ηαπηόρξνλα δύν αξκνληθέο ηαιαληώζεηο ηεο ίδηαο ζπρλόηεηαο πνπ πεξηγξάθνληαη από ηηο παξαθάησ εμηζώζεηο: Η απνκάθξπλζε

Διαβάστε περισσότερα

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη

iii. iv. γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ: f (1) 2 θαη ΔΠΑΝΑΛΗΠΣΙΚΑ ΘΔΜΑΣΑ ΣΟ ΓΙΑΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΙΜΟ Μάρτιος 0 ΘΔΜΑ Να ππνινγίζεηε ηα όξηα: i ii lim 0 0 lim iii iv lim e 0 lim e 0 ΘΔΜΑ Γίλεηαη ε άξηηα ζπλάξηεζε '( ) ( ) γηα θάζε 0 * : R R γηα ηελ νπνία ηζρύνπλ:

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Οξηδόληηα θαη θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε παξαβνιήο 1 ε Δξαζηεξηόηεηα Αλνίμηε ην αξρείν «Μεηαηόπηζε παξαβνιήο.ggb». Με ηε καύξε γξακκή παξηζηάλεηαη ε γξαθηθή παξάζηαζε ηεο f(x)=αx 2 πνπ ζα ηελ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο :

ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ. Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη Εήηημα 1 ο : ΓΗΑΓΩΝΗΣΜΑ ΣΤΑ ΜΑΘΖΜΑΤΗΚΑ Ον/μο:.. Γ Λσκείοσ Ύλη: Μιγαδικοί-Σσναρηήζεις-Παράγωγοι Θεη.-Τετν. Καη. 11-1-11 Εήηημα 1 ο : Α. Γηα ηελ ζπλάξηεζε f, λα βξείηε ην δηάζηεκα ζην νπνίν είλαη παξαγσγίζηκε θαζώο θαη

Διαβάστε περισσότερα

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf

Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03. Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Δξγαζηεξηαθή άζθεζε 03 Σηεξενγξαθηθή πξνβνιή ζην δίθηπν Wulf Ζιίαο Χαηδεζενδσξίδεο Οθηώβξηνο / Ννέκβξηνο 2004 Τη είλαη ην δίθηπν Wulf Δπίπεδν ζην νπνίν κπνξνύκε λα αλαπαξαζηήζνπκε ηξηζδηάζηαηα ζρήκαηα,

Διαβάστε περισσότερα

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε.

Δπηιέγνληαο ην «Πξνεπηινγή» θάζε θνξά πνπ ζα ζπλδέεζηε ζηελ εθαξκνγή ζα βξίζθεζηε ζηε λέα ρξήζε. ΑΝΟΙΓΜΑ ΝΔΑ ΥΡΗΗ 1. Γεκηνπξγείηε ηε λέα ρξήζε από ηελ επηινγή «Παξάκεηξνη/Παξάκεηξνη Δηαηξίαο/Γηαρείξηζε Δηαηξηώλ». Πιεθηξνινγείηε ηνλ θσδηθό ηεο εηαηξίαο ζαο θαη παηάηε Enter. Σηελ έλδεημε «Υξήζεηο» παηάηε

Διαβάστε περισσότερα

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2

Α. Εηζαγσγή ηεο έλλνηαο ηεο ηξηγσλνκεηξηθήο εμίζσζεο κε αξρηθό παξάδεηγκα ηελ εκx = 2 ΣΡΙΓΩΝΟΜΔΣΡΙΚΔ EΞΙΩΔΙ Πνηα παξαδείγκαηα εμηζώζεσλ ή θαη πξνβιεκάησλ πηζηεύεηαη όηη είλαη θαηάιιεια γηα ηελ επίιπζε ηνπο θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο δηδαθηηθήο δηαδηθαζίαο κέζα ζηελ ηάμε; 1 ε ΓΙΓΑΚΣΙΚΗ ΩΡΑ Α.

Διαβάστε περισσότερα

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν.

B-Δέλδξα. Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. B-Δέλδξα Τα B-δέλδξα ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηε αλαπαξάζηαζε πνιύ κεγάισλ ιεμηθώλ πνπ είλαη απνζεθεπκέλα ζην δίζθν. Δέλδξα AVL n = 2 30 = 10 9 (πεξίπνπ). 30

Διαβάστε περισσότερα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα

Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Πολυεπίπεδα/Διασυμδεδεμέμα Δίκτυα Κοιμωμικά δίκτυα (multiplex network) Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Facebook? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην LinkedIn? Έρεηε ινγαξηαζκό ζην Twitter? Αεροπορικές γραμμές της Ευρώπης(multiplex

Διαβάστε περισσότερα

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην ζαο

ΒΗΜΑ 2. Εηζάγεηε ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο πνπ ιακβάλεηε κε SMS & δειώλεηε επηζπκεηό Όλνκα Πξόζβαζεο (Username) θαη ην  ζαο Δίζνδνο ζηελ Υπεξεζία Αλ είζηε ήδε εγγεγξακκέλνο ρξήζηεο ζηελ ππεξεζία, γηα ηελ είζνδν ζαο (login) ζηελ ππεξεζία e-bill, εηζάγεηαη ην Όλνκα Φξήζηε (username) θαη ηνλ Κωδηθό Πξόζβαζεο (password) πνπ είραηε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 4 ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1. ρεδίαζε πλδπαζηηθνύ Κπθιώκαηνο Έλα ζπλδπαζηηθό θύθισκα (Κ) έρεη ηξεηο εηζόδνπο A, B θαη C θαη κία έμνδν Y Y=A B+AC Να θαηαζθεπάζεηε ην ράξηε Karnaugh. B 0

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2

ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ. Σρήκα 1. Σρήκα 2 ΛΙΜΝΗ ΤΣΑΝΤ Τν Σρήκα 1 δείρλεη ηελ αιιαγή ηεο ζηάζκεο ηεο Λίκλεο Τζαλη, ζηε Σαράξα ηεο Βόξεηαο Αθξηθήο. Η Λίκλε Τζαλη εμαθαλίζηεθε ηειείσο γύξσ ζην 20.000 π.χ., θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ηειεπηαίαο επνρήο ησλ

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ.

Μονοψϊνιο. Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Μονοψϊνιο Ολιγοψώνιο Αγνξά κε ιίγνπο αγνξαζηέο. Δύναμη μονοψωνίος Η ηθαλόηεηα πνπ έρεη ν αγνξαζηήο λα επεξεάζεη ηελ ηηκή ηνπ αγαζνύ. Οπιακή αξία Δπηπξόζζεηα νθέιε από ηελ ρξήζε/θαηαλάισζε κηαο επηπξόζζεηε

Διαβάστε περισσότερα

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84

Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα. Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Κώδικες 28, 78 και 84 Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα Οη Διαηιμήζεις για Αιολικά Πάρκα εθαξκόδνληαη γηα ηελ απνξξνθνύκελε ελέξγεηα από Αηνιηθά Πάξθα πνπ είλαη ζπλδεδεκέλα ζην

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou

ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ. G. Mitsou ΦΥΣΙΚΗ ΤΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ ηαηηθή ηωλ ξεπζηώλ (Τδξνζηαηηθή) Ση είλαη ηα ξεπζηά - Γεληθά Ππθλόηεηα Πίεζε Μεηαβνιή ηεο πίεζεο ζπλαξηήζεη ηνπ βάζνπο Αξρή ηνπ Pascal Τδξνζηαηηθή πίεζε Αηκνζθαηξηθή πίεζε Απόιπηε &

Διαβάστε περισσότερα

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird

1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1. Οδηγίερ εγκαηάζηαζηρ και σπήζηρ έξςπνυν καπηών και τηθιακών πιζηοποιηηικών με σπήζη ηος λογιζμικού Μοzilla Thunderbird 1.1 Εγκαηάζηαζη ηυν οδηγών ηηρ έξςπνηρ κάπηαρ ζηο λογιζμικό Mozilla Thunderbird

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ 1 Σ. Δ. Ι. ΓΤ Σ Ι Κ Η Μ Α Κ Δ Γ Ο Ν Ι Α ΥΟΛΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΦΑΡΜΟΓΩΝ Σ Μ Η Μ Α Μ Η Υ Α Ν ΟΛΟ Γ Ι Α Δξγαζηήξην Μεραλνπξγηθώλ Καηεξγαζηώλ & CAD ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΧΔΓΙΟ ΙΙ ΜΑΘΗΜΑ 2: Πνηόηεηα Δπηθάλεηαο Γξ. Βαξύηεο

Διαβάστε περισσότερα

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ H ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ Φξεζηκόηεηα καζεκαηηθώλ Αξρή θαηακέηξεζεο Όζα έδσζαλ νη Έιιελεο... Τξίγσλνη αξηζκνί Τεηξάγσλνη αξηζκνί Δπηκήθεηο αξηζκνί Πξώηνη αξηζκνί Αξηζκνί κε μερσξηζηέο ηδηόηεηεο Γίδπκνη πξώηνη

Διαβάστε περισσότερα

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο

α) ηε κεηαηόπηζε x όηαλ ην ζώκα έρεη κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ζέζεο δ) ην κέγηζην ξπζκό κεηαβνιήο ηεο ηαρύηεηαο Έξγν ελέξγεηα 3 (Λύζε) Σώκα κάδαο m = 4Kg εξεκεί ζηε βάζε θεθιηκέλνπ επηπέδνπ γσλίαο θιίζεο ζ κε εκζ = 0,6 θαη ζπλζ = 0,8. Τν ζώκα αξρίδεη λα δέρεηαη νξηδόληηα δύλακε θαη μεθηλά λα αλεβαίλεη ζην θεθιηκέλν

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ

ΚΕΦ. 2.3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ ΚΕΦ..3 ΑΠΟΛΤΣΗ ΣΘΜΗ ΠΡΑΓΜΑΣΘΚΟΤ ΑΡΘΘΜΟΤ Οπιζμόρ απόλςηηρ ηιμήρ: Σηνλ άμνλα ησλ πξαγκαηηθώλ αξηζκώλ ζεσξνύκε έλαλ αξηζκό α πνπ ζπκβνιίδεηαη κε ην ζεκείν Α. Η απόζηαζε ηνπ ζεκείνπ Α από ηελ αξρή Ο, δειαδή

Διαβάστε περισσότερα

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ

ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ ΟΠΤΙΚΗ Α. ΑΝΑΚΛΑΣΖ - ΓΗΑΘΛΑΣΖ. Μία αθηίλα θωηόο πξνζπίπηεη κε κία γωλία ζ ζηε επάλω επηθάλεηα ελόο θύβνπ από πνιπεζηέξα ν νπνίνο έρεη δείθηε δηάζιαζεο ε =,49 (ζρήκα ). Βξείηε πνηα ζα είλαη ε κέγηζηε γωλία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Δ. ΔΤΡΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΥΗΜΑΣΙΜΟΤ FOURIER ΓΙΑΦΟΡΩΝ ΗΜΑΣΩΝ Εδώ ζα ππνινγίζνπκε ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier κεξηθώλ αθόκα ζεκάησλ, πξνζπαζώληαο λα μεθηλήζνπκε από ην κεηαζρεκαηηζκό Fourier γλσζηώλ ζεκάησλ

Διαβάστε περισσότερα

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67)

Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Hellas online Προεπιλεγμένες ρσθμίσεις για FritzBox Fon WLAN 7140 (Annex B) 30.04.67 FritzBox Fon WLAN 7140 - Annex B (30.04.67) Γηα λα επαλαθέξεηε ην FritzBox Fon WLAN 7140 ζηηο πξνεπηιεγκέλεο ηνπ ξπζκίζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access)

Άμεσοι Αλγόριθμοι: Προσπέλαση Λίστας (list access) Έρνπκε απνζεθεύζεη κηα ζπιινγή αξρείσλ ζε κηα ζπλδεδεκέλε ιίζηα, όπνπ θάζε αξρείν έρεη κηα εηηθέηα ηαπηνπνίεζεο. Μηα εθαξκνγή παξάγεη κηα αθνινπζία από αηηήκαηα πξόζβαζεο ζηα αξρεία ηεο ιίζηαο. Γηα λα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά:

ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ. Η Μηκή ζθέθηεθε έλαλ ηξόπν, γηα λα ζπγθξίλεη κεξηθά δηαθνξεηηθά αληειηαθά πξντόληα. Απηή θαη ν Νηίλνο ζπλέιεμαλ ηα αθόινπζα πιηθά: ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ Η Μηκή θαη ν Νηίλνο αλαξσηήζεθαλ πνην αληειηαθό πξντόλ παξέρεη ηελ θαιύηεξε πξνζηαζία ζην δέξκα ηνπο. Τα αληειηαθά πξντόληα έρνπλ έλα δείθηε αληειηαθήο πξνζηαζίαο (SPF), ν νπνίνο δείρλεη πόζν

Διαβάστε περισσότερα

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code)

Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Μορθές Κακόβοσλοσ Κώδικα (Malicious Code) Page 1 Υποπλοίαρτος Ν. Πεηράκος ΠΝ Αηδένηα Γνύξεηνη Ίππνη (Trojan Horses) Ινί (Viruses) Worms Root-kit Page 2 Γνύξεηνο Ίππνο (Trojan Horse) Οξηζκόο: Πξόγξακκα

Διαβάστε περισσότερα

Κινητά Συστήµατα (PLMN) 1ης Γενιάς (1G) Κινητά Συστήµατα 2ης Γενιάς (2G)(

Κινητά Συστήµατα (PLMN) 1ης Γενιάς (1G) Κινητά Συστήµατα 2ης Γενιάς (2G)( ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Κινητά Συστήµατα (PLMN) 1ης Γενιάς (1G) Κινητά Συστήµατα 2ης Γενιάς (2G)( Σηµερινή Κατάσταση 2,5G 3G Γ.Ι.ΣΤΕΦΑΝΟΥ Νοέµβριος-03 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ 1 Ιστορική Αναδροµή-1G

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ

ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ ΣΔΣΑΡΣΖ 25 ΜΑΨΟΤ 2016 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΑΡΥΔ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ - ΔΠΗΛΟΓΖ (Δλδεηθηηθέο Απαληήζεηο) ΘΔΜΑ Α Α1. α. Σωζηό β. Λάζνο

Διαβάστε περισσότερα

HYUNDAI. Η δηαγλσζηηθή θίζζα ησλ Hyundai έρεη 12 επαθέο θαη ηνπνζεηείηαη ζηνλ ρώξν ηνπ θηλεηήξα

HYUNDAI. Η δηαγλσζηηθή θίζζα ησλ Hyundai έρεη 12 επαθέο θαη ηνπνζεηείηαη ζηνλ ρώξν ηνπ θηλεηήξα HYUNDAI ηα κνληέια ηεο Hyundai ππάξρνπλ ηέζζεξεηο δηαθνξεηηθνί ζπλδπαζκνί θσδηθώλ βιάβεο: κνλνςήθηνη, δηςήθηνη ηεηξαςήθηνη θαη θσδηθνί πνπ αθνινπζνύλ ηα πξσηόθνιια EOBD. Γιαγνωζηική Φίζζα Η δηαγλσζηηθή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ

ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΜΕΛΕΣΗ E.O.K. ΜΕ ΑΙΘΗΣΗΡΑ ΘΕΗ ΦΤΛΛΟ ΕΡΓΑΙΑ (Θεοδώρα Γιώηη, Νικόλας Καραηάζιος- Τπεύθσνη εκ/κος Λ. Παπαηζίμπα) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:.., ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.// Σε ακαμίδην πνπ κπνξεί λα θηλείηαη ρσξίο ηξηβέο πάλσ

Διαβάστε περισσότερα

5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη

5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη 5 η Δργαζηηριακή Άζκηζη Κσκλώμαηα Γσαδικού Αθροιζηή/Αθαιρέηη Σηα πιαίζηα ηεο πέκπηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗ36. Άσκηση 1. Άσκηση 2. Οη δηεπζύλζεηο ησλ 4 σλ ππνδηθηύσλ είλαη νη αθόινπζεο. Υπνδίθηπν Α: 10.101.1.64/27 Υπνδίθηπν Β: 10.101.1.

ΠΛΗ36. Άσκηση 1. Άσκηση 2. Οη δηεπζύλζεηο ησλ 4 σλ ππνδηθηύσλ είλαη νη αθόινπζεο. Υπνδίθηπν Α: 10.101.1.64/27 Υπνδίθηπν Β: 10.101.1. Άσκηση 1 ΠΛΗ36 1. Η κόλε πεξίπησζε λα έρνπκε ζύγθξνπζε κεηαμύ παθέησλ ησλ δύν θόκβσλ είλαη λα ζηείιεη ν δεύηεξνο πξηλ πξνιάβεη λα πιεξνθνξεζεί γηα ηελ θαηάιεςε ηνπ δηάπινπ από ηνλ άιιν. Από ηε ζηηγκή πνπ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ

ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ ΘΔΚΑ ΡΖΠ ΑΛΑΓΛΩΟΗΠΖΠ 1.Απηόο πνπ ζα αλαγλσξηζηεί απνπζηάδεη γηα πνιύ θαηξό. 2.Δπηζηξέθεη κε πιαζηή ηαπηόηεηα ή κεηακνξθσκέλνο. 3.Απνκνλώλνληαη ηα δύν πξόζσπα 4.Άξζε κεηακόξθσζεο 5.Απνθάιπςε 6.Ακθηβνιίεο-απνδεηθηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis

Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training. Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Αζθήζεηο 5 νπ θεθαιαίνπ Crash course Step by step training Dipl.Biol.cand.med. Stylianos Kalaitzis Stylianos Kalaitzis Μνλνϋβξηδηζκνο 1 Γπν γνλείο, εηεξόδπγνη γηα ηνλ αιθηζκό θάλνπλ παηδηά. Πνία ε πηζαλόηεηα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΔΟΗ 8.0.0 Γενικά Η έθδνζε 8.0.0 ηνπ ελόηεηεο: Business ERP, πεξηιακβάλεη λέεο ιεηηνπξγίεο πνπ αλαιύνληαη ζηηο παξαθάησ Γεληθόηεξε ιεηηνπξγία ηεο εθαξκνγήο Εκπνξηθή Δηαρείξηζε 7/2/2013 SingularLogic

Διαβάστε περισσότερα

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ

Ζαχαρίας Μ. Κοντοπόδης Εργαστήριο Λειτουργικών Συστημάτων ΙΙ Διαφάνεια 1 η ΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΚΑΙ ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ BIOS UITILITY Τν ζπλεζέζηεξν πιήθηξν γηα ηελ είζνδν ζην BIOS Utility είλαη ην πιήθηξν Del. Παξόια απηά δηαθνξεηηθνί θαηαζθεπαζηέο, ρξεζηκνπνηνύλ δηαθνξεηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ

Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Από ηε κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ ζηε ςεθηαθή πόιε. Μηα λέα καηηά ζην ηξόπν ζρεδηαζκνύ παξνρήο ππεξεζηώλ Μνρηαλάθεο Κσλ/λνο Πξντζηάκελνο Πιεξνθνξηθήο Γήκνπ Ηξαθιείνπ Η κεραλνξγάλσζε ησλ ππεξεζηώλ 1990-

Διαβάστε περισσότερα

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ

Σήκαηα Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) ΕΙΣΑΓΨΓΗ ΣΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΨΝΙΕΣ Σήκαηα 1 Β Α Γ Γ Δ Λ Η Σ Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ο Υ Γ Ι Α Λ Δ Ξ Η - ( 2 ) Σήκαηα Οξηζκόο ζήκαηνο Ταμηλόκεζε ζεκάησλ Σεηξέο Fourier Μεηαζρεκαηηζκόο Fourier Σπλέιημε Σπζρέηηζε θαη Φαζκαηηθή Ππθλόηεηα 2 Οξηζκόο Σήκαηνο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β )

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΓΕΝΙΚΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ & ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕ ΕΞΕΣΑΕΙ Γ ΣΑΞΗ ΗΜΕΡΗΙΟΤ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β ) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: /0/03 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΑΠΑΝΣΗΕΙ ΘΕΜΑΣΩΝ Α.

Διαβάστε περισσότερα

10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ

10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ 10). ΣΤΠΟΠΟΙΗΜΕΝΕ ΠΑΡΟΥΕ ΜΣ ΚΑΙ ΥΣ Σσποποιημένες παροτές ΥΣ Γηα ηελ ειεθηξνδόηεζε θάζε εζωηεξηθήο εγθαηάζηαζεο θαηαζθεπάδεηαη κία από ηηο «ηππνπνηεκέλεο» παξνρέο πνπ αλαθέξνληαη παξαθάηω. Γηα θάζε ηππνπνηεκέλε

Διαβάστε περισσότερα

Κινητές Επικοινωνίες. Κεφάλαιο 3 Λογικά και φυσικά κανάλια

Κινητές Επικοινωνίες. Κεφάλαιο 3 Λογικά και φυσικά κανάλια Κινητές Επικοινωνίες Κεφάλαιο 3 Λογικά και φυσικά κανάλια στο GSM Πολλαπλή πρόσβαση FDMA και TDMA Το GSM βασίζεται σε συνδυασμό Πολλαπλής Πρόσβασης με διαίρεση συχνότητας (FDMA: Frequency Division Multiple

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Αντισταθμιστική ανάλυση

Αντισταθμιστική ανάλυση Θεσξήζηε έλαλ αιγόξηζκν Α πνπ ρξεζηκνπνηεί κηα δνκή δεδνκέλσλ Γ : Καηά ηε δηάξθεηα εθηέιεζεο ηνπ Α ε Γ πξαγκαηνπνηεί κία αθνινπζία από πξάμεηο. Παξάδεηγκα: Θπκεζείηε ην πξόβιεκα ηεο εύξεζεο-έλσζεο Δίρακε

Διαβάστε περισσότερα

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ

ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ύζηεκα Ωξνκέηξεζεο Πξνζσπηθνύ (Έθδνζε 2) ΤΠΗΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ Πεξηερόκελα Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά Καηαγξαθή Ώξαο πγρξνληζκόο πζηήκαηνο Παξνπζίαζε πζηήκαηνο Πηζαλά ελάξηα Υξήζεο 2 Σερληθά Υαξαθηεξηζηηθά

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων

Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οργάνωση και Δομή Παρουσιάσεων Οη παξνπζηάζεηο κε βνήζεηα ηνπ ππνινγηζηή γίλνληαη κε πξνγξάκκαηα παξνπζηάζεσλ, όπσο ην OpenOffice.org Impress [1] θαη ην Microsoft Office PowerPoint [2]. Απηά ηα πξνγξάκκαηα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ..

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου ΥΟΛΕΙΟ.. ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΚΤΣΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2007 ΓΙΑ ΣΟ ΓΤΜΝΑΙΟ Παπασκευή 26 Ιανουαπίου 2007 Σάξη: Α Γυμνασίου έλαξμεο 09.30 ιήμεο 09.45 Σην παξαθάησ ζρήκα θαίλεηαη ηκήκα ελόο πνιενδνκηθνύ ζρεδίνπ κηαο πόιεο. Οη ζθηαζκέλεο

Διαβάστε περισσότερα

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING

Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Διατείριση Φσσικών Καταστρουών: ACTIVE LANDSLIDE INVENTORY MAPPING AND SUSCEPTIBILITY ZONING Ναηαιία Σπαλνύ, spanou@igme.gr & natspanou@gmail.com Τερληθόο Γεσιόγνο (M.Sc.) Πεξηγξαθή Χάξηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο

Διαβάστε περισσότερα

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί.

Να ζρεδηάζεηο ηξόπνπο ζύλδεζεο κηαο κπαηαξίαο θαη ελόο ιακπηήξα ώζηε ν ιακπηήξαο λα θσηνβνιεί. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Απλό ηλεκτπικό κύκλυμα Η δηδαζθαιία ηνπ απινύ ειεθηξηθνύ θπθιώκαηνο ππάξρεη ζην κάζεκα «Φπζηθά» ηεο Ε ηάμεο ηνπ δεκνηηθνύ θαη επαλαιακβάλεηαη ζην κάζεκα ηεο Φπζηθήο ζηε Γ ηάμε ηνπ Γπκλαζίνπ.

Διαβάστε περισσότερα

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2

TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΠΡΟΑΡΜΟΓΗ: ΒΑΛΚΑΝΙΩΣΗ ΔΗΜ. ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 TOOLBOOK ΜΑΘΗΜΑ 2 TOOLBOOK (μάθημα 2) Δεκηνπξγία βηβιίνπ θαη ζειίδσλ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΕ19 1 Δημιουργία σελίδων και βιβλίων Έλα θαηλνύξην βηβιίν πεξηέρεη κία άδεηα ζειίδα κε έλα άδεην background. Δελ κπνξνύκε λα μερσξίζνπκε

Διαβάστε περισσότερα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα

Γιπθόδε + Ομπγόλν Δηνμείδην ηνπ άλζξαθα + Νεξό + Ελέξγεηα 4. ΑΝΑΠΝΟΗ Η δηάζπαζε ηεο γιπθόδεο γίλεηαη κέζα ζηα θύηηαξα, νλνκάδεηαη θπηηαξηθή αλαπλνή θαη εμαζθαιίδεη ηελ ελέξγεηα πνπ είλαη απαξαίηεηε ζην θύηηαξν. Η δηάζπαζε γίλεηαη κε ηελ παξνπζία νμπγόλνπ θαη

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX

ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX ΕΝΤΟΛΕΣ WINDOWS ΚΑΙ UNIX Σηότοι εργαζηηρίοσ Σην πιαίζην ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εξγαζηεξίνπ, νη θνηηεηέο ζα εμνηθεησζνύλ κε βαζηθέο εληνιέο δηθηπαθώλ πξσηνθόιισλ νη νπνίεο βξίζθνπλ εθαξκνγή ζε πεξηβάιινληα Windows

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στοςρ κβαντικούρ ςπολογιστέρ και αλγόπιθμοςρ. Γηδάζθωλ : Φνπληνπιάθεο Αληώληνο

Εισαγωγή στοςρ κβαντικούρ ςπολογιστέρ και αλγόπιθμοςρ. Γηδάζθωλ : Φνπληνπιάθεο Αληώληνο Εισαγωγή στοςρ κβαντικούρ ςπολογιστέρ και αλγόπιθμοςρ. Γηδάζθωλ : Φνπληνπιάθεο Αληώληνο Θεματικές Ενότητες 1. Απιέο έλλνηεο θβαληηθήο κεραληθήο θαη ην ζύζηεκα δύν θβαληηθώλ θαηαζηάζεωλ. 2. Qubit θαη θβαληηθόο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΕΣΑΙΡΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΣΚΥΤΑΛΟΓΡΟΜΙΑ 2015 ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ Τεηάπηη 28 Ιανουαπίου 2015 ΛΔΥΚΩΣΙΑ Τάξη: Α Γυμναζίου ΠΡΟΒΛΗΜΑ Σε έλα ηνπξλνπά βόιετ δήισζαλ ζπκκεηνρή νκάδεο Γπκλαζίσλ ηεο Κύπξνπ.

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ

Κεθάλαιο 7. Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ Μ. ΨΥΛΛΑΚΗ Κεθάλαιο 7 Πξνζθνξά ηνπ θιάδνπ 1 Προζθορά ανηαγωνιζηικού κλάδοσ Πώο πξέπεη λα ζπλδπαζηνύλ νη απνθάζεηο πξνζθνξάο ησλ πνιιώλ επηκέξνπο επηρεηξήζεσλ ελόο αληαγσληζηηθνύ θιάδνπ γηα λα βξνύκε ηελ θακπύιε πξνζθνξάο

Διαβάστε περισσότερα

Διιεληθά Σειρά Moov Δγτειρίδιο τρήζηη Δνημέρφζης ταρηών Web Αλαζεώξεζε: R00 (2010/05) Πώς να ενημερώζφ ηοσς τάρηες; Υπάξρνπλ ηέζζεξα βήκαηα γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπ ράξηε. Βήκα

Διαβάστε περισσότερα

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ

ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ ΚΤΠΡΙΑΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ ΠΑΓΚΤΠΡΙΟ ΓΙΑΓΩΝΙ ΜΟ Α ΛΤΚΔΙΟΤ Ζμεπομηνία: 18/12/10 Ώπα εξέτασηρ: 09:30-12:30 ΠΡΟΣΕΙΝΟΜΕΝΕ ΛΤ ΕΙ 1. Δίλεηαη ην πνιπώλπκν Αλ θαη., λα βξείηε ην ηειεπηαίν ςεθίν ηνπ αξηζκνύ έρνπκε:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/2014 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 204-205 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ/Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/09/204 A ΟΜΑΓΑ Οδηγία: Να γράυεηε ζηο ηεηράδιο ζας ηον αριθμό κάθε μιας από ηις παρακάηφ ερφηήζεις Α.-Α.8 και

Διαβάστε περισσότερα

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ

Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική ΑΔ Άζκηζη ζτέζης κόζηοσς-τρόνοσ (Cost Time trade off) Καηαζκεσαζηική Δίζηε μησανικόρ διοίκηζηρ μεγάληρ καηαζκεςαζηικήρ εηαιπείαρ και καλείζηε να ςλοποιήζεηε ηο έπγο πος πεπιγπάθεηαι από ηον Πίνακα 1. Κωδ.

Διαβάστε περισσότερα

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ

Η/Υ A ΤΑΞΕΩΣ ΑΕ 2010-2011. Συστήματα Αρίθμησης. Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ Συστήματα Αρίθμησης Υποπλοίαρχος Ν. Πετράκος ΠΝ 1 Ειζαγωγή Τν bit είλαη ε πην βαζηθή κνλάδα κέηξεζεο. Είλαη κία θαηάζηαζε on ή off ζε έλα ςεθηαθό θύθισκα. Άιιεο θνξέο είλαη κία θαηάζηαζε high ή low voltage

Διαβάστε περισσότερα

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους

Κεθάιαην 20. Ελαχιστοποίηση του κόστους Κεθάιαην 0 Ελαχιστοποίηση του κόστους Ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Μηα επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο ηεο αλ παξάγεη νπνηνδήπνηε δεδνκέλν επίπεδν πξντόληνο y 0 ζην κηθξόηεξν δπλαηό ζπλνιηθό θόζηνο. Τν

Διαβάστε περισσότερα

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report.

Case Study. Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Case Study Παξαθάηω παξνπζηάδνπκε βήκα - βήκα κε screenshots έλα παξάδεηγκα ππνβνιήο κηαο εξγαζίαο θαη ηελ παξαγωγή ηνπ Originality Report. Βήκα 1 ο : Login ζηο Turnitin. Κάλεηε είζνδν ζην Turnitin κε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ Σ.Δ.Η. ΚΑΒΑΛΑ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΑ. Άγηνο Λνπθάο, 65404 Καβάια. ηει.2510462142, fax.2510462141

ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ Σ.Δ.Η. ΚΑΒΑΛΑ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΑ. Άγηνο Λνπθάο, 65404 Καβάια. ηει.2510462142, fax.2510462141 ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ Σ.Δ.Η. ΚΑΒΑΛΑ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΑ Άγηνο Λνπθάο, 65404 Καβάια ηει.2510462142, fax.2510462141 e-mail: eesec@teikav.edu.gr ΠΣΤΥΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΤΥΝΟΣΗΣΩΝ ΣΑ ΤΣΗΜΑΣΑ ΚΙΝΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10

ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,10,10 ΟΝΟΜΑΣΔΠΩΝΤΜΟ ΗΜΔΡΟΜΗΝΙΑ ΘΔΜΑ 1 ο Μονάδες 5,1,1 ΓΙΑΓΩΝΙΜΑ 1 ου ΜΔΡΟΤ ΣΗ ΑΝΑΛΤΗ Α Γώζηε ηνλ νξηζκό ηεο αληίζηξνθεο ζπλάξηεζεο Β Γείμηε όηη αλ κηα ζπλάξηεζε είλαη αληηζηξέςηκε ηόηε νη γξαθηθέο παξαζηάζεηο

Διαβάστε περισσότερα

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη

Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Εςθςή ζςζηήμαηα επισειπήζεων και αξιολόγηζη Μάθημα 11 Τμήμα Μάπκεηινγκ και Διοίκηζηρ Λειηοςπγιών Τα δηαγξάκκαηα θαηάζηαζεο (state diagrams) ρξεζηκνπνηνύληαη γηα λα βνεζήζνπλ ηνλ πξνγξακκαηηζηή λα θαηαιάβεη

Διαβάστε περισσότερα

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ.

Απαντήσεις θέματος 2. Παξαθάησ αθνινπζεί αλαιπηηθή επίιπζε ησλ εξσηεκάησλ. Απαντήσεις θέματος 2 Απηά πνπ έπξεπε λα γξάςεηε (δελ ρξεηαδόηαλ δηθαηνιόγεζε εθηόο από ην Γ) Α return a*b; Β 0:acegf2, 1: acegf23, 2: acegf234, 3:acegf2345, 4:acegf23456, 5:acegf234567, 6:acegf2345678,

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α

Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Διαδικαζία μεηαθοράς δεδομένων Εκκαθαριζηικής για ηο Eιδικό ζημείωμα περαίωζης Φ.Π.Α Σει.1 Σο ζςγκεκπιμένο εγσειπίδιο δημιοςπγήθηκε για να βοηθήζει ηην καηανόηζη ηηρ διαδικαζίαρ μεηαθοπάρ δεδομένων ηηρ

Διαβάστε περισσότερα

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ

6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ 6 η Εργαζηηριακή Άζκηζη Επαλήθεσζη Λειηοσργίας Βαζικών Φλιπ-Φλοπ Σηα πιαίζηα ηεο έθηεο εξγαζηεξηαθήο άζθεζεο ζα ρξεζηκνπνηεζεί απνθιεηζηηθά ην πεξηβάιινλ αλάπηπμεο νινθιεξσκέλσλ θπθισκάησλ IDL-800 Digital

Διαβάστε περισσότερα

Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk)

Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk) Σεκηλάξην Τνκέα Λνγηζκηθνύ Γίθησα ποσ παρέτοληαη από τρήζηες: Κίλεηρα, ηετλοιογίες θαη αλοητηά δεηήκαηα Λεσηέρες Μακάηας (lmamatas@ee.ucl.ac.uk) Περίιευε παροσζίαζες Τη είλαη ηα «Γίθηπα πνπ παξέρνληαη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΓΙΑΓΩΝΙΜΩΝ 74 ος ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΜΑΘΗΣΙΚΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ ΣΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ο ΘΑΛΗ 19 Οκηωβρίοσ Δνδεικηικές λύζεις

ΔΠΙΣΡΟΠΗ ΓΙΑΓΩΝΙΜΩΝ 74 ος ΠΑΝΔΛΛΗΝΙΟ ΜΑΘΗΣΙΚΟ ΓΙΑΓΩΝΙΜΟ ΣΑ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΑ Ο ΘΑΛΗ 19 Οκηωβρίοσ Δνδεικηικές λύζεις ΔΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΣΙΚΗ ΔΣΑΙΡΔΙΑ Παλεπηζηεκίνπ (Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ) 34 06 79 ΑΘΖΝΑ Τει. 36653-367784 - Fax: 36405 e-mail : info@hms.gr www.hms.gr GREEK MATHEMATICAL SOCIETY 34, Panepistimiou (Δleftheriou

Διαβάστε περισσότερα

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ

ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ ΥΡΙΣΟΤΓΔΝΝΙΑΣΙΚΔ ΚΑΣΑΚΔΤΔ 1) Υξηζηνπγελληάηηθα ειαηάθηα θάξηα ή θαδξάθη θάξηα ή θαδξάθη Τιηθά πνπ ζα ρξεηαζηνύκε: Υαξηί θάλζνλ καύξν γηα ην θόλην, πξάζηλν γηα ηα ειαηάθηα, θόθθηλν γηα ηα αζηεξάθηα Απιό

Διαβάστε περισσότερα

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η

Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Σ Δ Υ Ν Ι Κ Η Δ Κ Θ Δ Η Τ Π Η Ρ Δ Ι Δ Σ Η Λ Δ Μ Α Σ Ι Κ Η Γ Ι Α Σ Η Υ Ρ Η Η Σ Ο Τ Δ Ξ Ο Π Λ Ι Μ Ο Τ Γ Ι Α Υ Δ Ι Ρ Ι Η Σ Ο Λ Ο Τ Γ Η Μ Ο Τ Β Ο Λ Β Η ( G P S ) ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ 1. Σερληθή Έθζεζε 2. Δλδεηθηηθφο

Διαβάστε περισσότερα

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ

(Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ Α. Α1. Βιέπε απόδεημε Σει. 262, ζρνιηθνύ βηβιίνπ. Α2. Βιέπε νξηζκό Σει. 141, ζρνιηθνύ βηβιίνπ ΠΑΝΔΛΛΑΓΗΚΔ ΔΞΔΣΑΔΗ Γ ΣΑΞΖ ΖΜΔΡΖΗΟΤ ΓΔΝΗΚΟΤ ΛΤΚΔΗΟΤ ΚΑΗ ΔΠΑΛ (ΟΜΑΓΑ Β ) ΣΔΣΑΡΣΖ 18 ΜΑΪΟΤ 16 ΔΞΔΣΑΕΟΜΔΝΟ ΜΑΘΖΜΑ: ΜΑΘΖΜΑΣΗΚΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΗΜΟΤ (ΝΔΟ ΤΣΖΜΑ) ΚΑΣΔΤΘΤΝΖ (ΠΑΛΑΗΟ ΤΣΖΜΑ) (Ενδεικηικές Απανηήζεις) ΘΔΜΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1

ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ. Δρώτηση 1 ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Πνιινί άλζξσπνη πηζηεύνπλ όηη ν άλεκνο ζα έπξεπε λα αληηθαηαζηήζεη ην πεηξέιαην θαη ην θάξβνπλν σο πεγή ελέξγεηαο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηζκνύ. Οη θαηαζθεπέο πνπ θαίλνληαη ζηελ εηθόλα είλαη

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα

Επαναληπτική Άσκηση - Δέντρα Η NovelGadgets Α.Ε. είλαη κηα πνιπεζληθή εηαηξεία πνπ δξαζηεξηνπνηείηαη ζηνλ ρώξν ηεο πιεξνθνξηθήο θαη θαηαζθεπάδεη θαηλνηνκηθέο εθαξκνγέο (gadgets) γηα ηνπο πειάηεο ηεο. Πξόζθαηα, δεκηνύξγεζε έλα λέν

Διαβάστε περισσότερα

ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΚΑΘΤΣΔΡΖΖ ΠΡΟΒΑΖ ΚΗΝΖΣΟΤ ΣΟ ΛΟΓΗΚΟ ΚΑΝΑΛΗ RACH ΣΤΥΑΗΑ ΠΡΟΠΔΛΑΖ

ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΚΑΘΤΣΔΡΖΖ ΠΡΟΒΑΖ ΚΗΝΖΣΟΤ ΣΟ ΛΟΓΗΚΟ ΚΑΝΑΛΗ RACH ΣΤΥΑΗΑ ΠΡΟΠΔΛΑΖ TEI ΜΔΟΛΟΓΓΙΟΤ ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ ΝΑΤΠΑΚΣΟΤ ΣΜΗΜΑ ΣΗΛ/ΚΩΝ ΤΣΗΜΑΣΩΝ ΚΑΙ ΓΙΚΣΤΩΝ Πηστηαθή Δργαζία Πξνβαηάο Άγγεινο Θέμα ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΚΑΘΤΣΔΡΖΖ ΠΡΟΒΑΖ ΚΗΝΖΣΟΤ Δπηβιέπσλ Καζεγεηήο: Λνχβξνο ππξίδσλ Δπίθνπξνο Καζεγεηήο

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΩΝ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΘΗΚΗ, ΠΔΛΑΣΟΛΟΓΙΟΤ, ΠΡΟΩΠΙΚΟΤ & ΡΑΝΣΔΒΟΤ ΓΙΑ ΚΟΜΜΩΣΗΡΙΑ

ΒΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΩΝ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΘΗΚΗ, ΠΔΛΑΣΟΛΟΓΙΟΤ, ΠΡΟΩΠΙΚΟΤ & ΡΑΝΣΔΒΟΤ ΓΙΑ ΚΟΜΜΩΣΗΡΙΑ HairDresser's ΒΑΗ ΓΔΓΟΜΔΝΩΝ ΓΙΑΥΔΙΡΙΗ ΑΠΟΘΗΚΗ, ΠΔΛΑΣΟΛΟΓΙΟΤ, ΠΡΟΩΠΙΚΟΤ & ΡΑΝΣΔΒΟΤ ΓΙΑ ΚΟΜΜΩΣΗΡΙΑ Σν HairDresser s (πιήξεο έθδνζε) είλαη κηα βάζε δεδνκέλσλ γηα ηε δηαρείξηζε ηεο απνζήθεο, ηνπ πειαηνινγίνπ,

Διαβάστε περισσότερα

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε

Κβαντικοί Υπολογισμοί. Πέκπηε Γηάιεμε Κβαντικοί Υπολογισμοί Πέκπηε Γηάιεμε Kπθισκαηηθό Mνληέιν Έλαο θιαζηθόο ππνινγηζηήο απνηειείηαη από αγσγνύο θαη ινγηθέο πύιεο πνπ απνηεινύλ ηνπο επεμεξγαζηέο. Σηνπο θβαληηθνύο ε πιεξνθνξία βξίζθεηαη κέζα

Διαβάστε περισσότερα