ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ. Δημιουργία Προκείμενου. Σύντομη περίληψη της Ιστορίας

Transcript

1 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΔΡΑΜΑ Με αφορμή το παραμύθι Η δέκατη τρίτη Θεά και τα κλεμμένα γλυπτά (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010) θα σχεδιάσουμε και θα υλοποιήσουμε τις αρχές του εκπαιδευτικού δράματος. Στόχος μας είναι να τονίσουμε τη σπουδαιότητα της πολιτιστικής κληρονομιάς και την αναγκαιότητα της ακεραιότητας και της διάσωσής της μέσα από τον ατομικό και συλλογικό αγώνα. Έχει προηγηθεί γνωριμία με το χώρο και την ιστορία του μέσα από επισκέψεις, αφιερώματα, δραστηριότητες αισθητικής αγωγής, συλλογής και επεξεργασίας υλικού, κατασκευών κ.α. Δημιουργία Προκείμενου Σύντομη περίληψη της Ιστορίας Η μικρή Μελίνα ζει σε μια διαφορετική πόλη στην άκρη του κόσμου, την Ακρόπολη. Συντροφιά της έχει μια σειρά από γλυπτά που είχε φιλοτεχνήσει με περισσή τέχνη και μαστοριά ο παππούς της, ο μεγάλος γλύπτης Φειδίας. Αρχαίοι Θεοί και Θεές, Γίγαντες, Κένταυροι Τιτάνες και Αμαζόνες είναι οι δικοί της αχώριστοι φίλοι. Γιατί μόνο εκείνη μπορεί να δίνει πνοή στα αγάλματα και να μαθαίνει την ανεπανάληπτη ιστορία τους. Σκοπός ζωής για τη μικρή Μελίνα είναι ναφυλάει τα γλυπτά παντοτινάαπό κάθε πονηρό χέρι. Το κακόόμως που παραφυλάει κάπου πολύ κοντά της, γρήγορα θα τη βάλει σε μεγάλες περιπέτειες. Θα καταφέρει άραγε να σώσει τα γλυπτά και να πραγματοποιήσει το κρυφό της όνειρο να γίνει «η δέκατη τρίτη Θεά»; Κατσέλης Γεώργιος,

2 Εκπαιδευτικοί στόχοι Α. Κατανόηση της έννοιας και της αξίας της πολιτιστικής κληρονομιάς Β. Εξερεύνηση των συνεπειών της καταστροφής των πολιτιστικών μνημείων Γ. Διερεύνηση των εσωτερικών συγκρούσεων πριν από τη λήψη μιας απόφασης Δ. Ενθάρρυνση του στοχασμού πάνω στην αγωνιστική κινητοποίηση για την ενοποίηση των πολιτιστικών μνημείων Δραματικοί στόχοι Ε. Έκφραση προσωπικών απόψεων, προφορικά και γραπτά Στ. Ανάπτυξη εμπιστοσύνης σε εκφραστικές, αναπαραστατικές δράσεις Ζ. Μάθηση δόμησης αυτοσχέδιων διαλόγων Η. Διερεύνηση συναισθημάτων με σωματική έκφραση Θ. Ερμηνεία σε συμβολικό επίπεδο της ανθρώπινης χειρονομίας Δραματικό πλαίσιο Χρόνος: Κάποτε στο μακρινό παρελθόν Τόπος: Μια μακρινή πόλη στην άκρη του κόσμου που ονομάζεται Ακρόπολη. Ρόλος για τους μαθητές: Κίονες, αγάλματα, συμπλέγματα αγαλμάτων, τουρίστες, μικρή Θεά Μελίνα. Ρόλος για το δάσκαλο: Παππούς Φειδίας, λόρδος Έλγιν, φύλακας βρετανικού μουσείου. Κατσέλης Γεώργιος,

3 Κεντρικό ερώτημα Πώς μπορεί ο άνθρωπος να αντισταθεί στην καταπιεστική εξουσία, το χρήμα, τα ανταλλάγματα για να διαφυλάξει τις ηθικές αξίες, τη μνήμη και τον πολιτισμό; Επιμέρους ερώτηματα -Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε το θάρρος της γνώμης να λέμε όχι σε παράλογες απαιτήσεις; -Πώς μπορούμε να αγωνιζόμαστε για να παίρνουμε πίσω ό, τι μας ανήκει; Σημείο εκκίνησης Αφήγηση παραμυθιού Η δέκατη τρίτη Θεά και τα κλεμμένα γλυπτά (μέχρι το σημείο της εμφάνισης ενός παράξενου επισκέπτη). Σημείωση: Κατά την αφήγηση διαφαίνεται ότι η μικρή Μελίνα αποκτά τις ιδιότητες μιας μικρής Θεάς και έτσι μπορεί να ζει αιώνια. Αυτό εξηγεί την εμφάνισή της σε διαφορετικές εποχές, τη μετάβασή της από την αρχαιότητα στη σύγχρονη εποχή. Εισαγωγή στο χώρο α) Εικόνες από την Ακρόπολη όπως ήταν την εποχή που χτίστηκε. Επισήμανση αρχιτεκτονικών μερών και στοιχείων, όπως: κίονας, γλυπτά, συμπλέγματα, μετόπες, ζωφόρος, αέτωμα, κ.α. Ενδεικτικές ερωτήσεις από την αφήγηση: -Τι ήταν η Ακρόπολη; -Τι ήταν ο Παρθενώνας; - Πώς ήταν διακοσμημένος ο ναός; -Τι συμβουλή έδωσε ο παππούς Φειδίας στην εγγονή του Μελίνα; -Πώς περνούσε η Μελίνα στην Ακρόπολη; Κατσέλης Γεώργιος,

4 β) Αλλαγή της ατμόσφαιρας στην αίθουσα : ζητάμε από τα παιδιά να φτιάξουν έναν φανταστικό Παρθενώνα (ομαδικό γλυπτό) χρησιμοποιώντας τα σώματά τους για κίονες, αγάλματα και συμπλέγματα αγαλμάτων (ανά δύο ή τρία παιδιά αναπαριστούν ένα σύμπλεγμα) Δάσκαλος σε ρόλο Ο δάσκαλος στο ρόλο του παππού Φειδία καλεί τη μικρή Μελίνα και της ανακοινώνει το μεγάλο μυστικό του έργου που έφτιαξε. Συλλογικός χαρακτήρας Τα παιδιά εναλλάσσονται στους ρόλους Μελίνας και αγαλμάτων (αυτοσχεδιασμός). Η Μελίνα περπατάει ανάμεσα στα αγάλματα, τα αγγίζει και εκείνα διηγούνται την ιστορία τους. Ένας αγγελιοφόρος φέρνει ένα γράμμα από τον Λόρδο Έλγιν. Ζητάει να πάρει ορισμέναγλυπτά στην πατρίδα του. Το ύφος του είναι απειλητικό και προκλητικό. Η Μελίνα είναι ήδη μια μικρή Θεά. Είναι αθάνατη και εξακολουθεί να ζει στον Παρθενώνα. Διάδρομος συνείδησης Η Μελίνα εκφράζει τους φόβους της στα αγάλματα για τη συμβουλή του παππού της ότι αν κάποιο ξένο, βάρβαρο χέρι τα ακουμπήσει, τότε θα χάσουν την ομορφιά και τη ζωντάνια τους. Δεν ξέρει τι να κάνει. Είναι μόνη της και φοβάται ότι θα χάσει τους φίλους της. Τα αγάλματα της λένε τη γνώμη τους. Κατσέλης Γεώργιος,

5 Δάσκαλος σε ρόλο Εμφανίζεται ο Λόρδος Έλγιν και ζητάει απάντηση στο αίτημά του. Η Μελίνα του ανακοινώνει την αρνητική απόφασή της. Εκείνος διατάζει τη φυλάκισή της και τον τεμαχισμό των γλυπτών. Ολοκληρώνει το έγο του και κάθεται σε μία καρέκλα. (ανακριτική καρέκλα). Όσα γλυπτά έχουν απομείνει τον εγκαλούν για το κακό που τους προκάλεσε. Σωματική έκφραση Καλούμε τα παιδιά, με τη συνοδεία μουσικής, να εξερευνήσουν τα συναισθήματα του κεντρικού ήρωα, της μικρής Μελίνας με την κίνησή τους στο χώρο. Τα παιδιά εναλλάσσονται στο ρόλο της Μελίνας (Συλλογικός χαρακτήρας) και εκφράζουν τα συναισθήματά τους με κινήσεις του σώματος και των χεριών. Διάδρομος συνείδησης Η Μελίνα βαδίζει ανάμεσα στους κίονες και ζητάει από τα τεμαχισμένα γλυπτά συμβουλές για το τι να κάνει. Συμβολική αναπαράσταση Ανακοινώνουμε στα παιδιά ότι τα κλεμμένα γλυπτά βρίσκονται στο βρετανικό μουσείο. Τους ζητάμε να σκηνοθετήσουν τα κλεμμένα γλυπτά. Οι μισοί κάνουν τους επισκέπτες και οι μισοί τα γλυπτά. Τα γλυπτά λένε την ιστορία και εκφράζουν την επιθυμία τους να επιστρέψουν πίσω. Οι επισκέπτες παίρνουν θέση. Ερωτήματα που τίθενται έχουν να κάνουν με την καταστροφή της παγκόσμιας κληρονομιάς, με την ηθική και τη δικαιοσύνη, με το πώς θα υλοποιηθεί το δίκαιο αίτημα της επιστροφής των γλυπτών αλλά και των υπόλοιπων αρχαιοτήτων, με το πώς θα ένιωθαν οι ίδιοι αν κάποιος τους έκλεβε ένα μνημείο-εθνικό σύμβολο, π.χ το Big Ben. Κατσέλης Γεώργιος,

6 Γραπτή έκφραση - αναστοχασμός α. Ζητάμε από τους μαθητές να γράψουν ένα γράμμα προς τη διεύθυνση του μουσείου με το οποίο θα ζητάνε την επιστροφή τους. β. Ζητάμε από τα παιδιά να γράψουν τη συνέχεια της ιστορίας. Τι κάνει η Μελίνα για να πάρει πίσω τα γλυπτά; Επίλογος Το εκπαιδευτικό δράμα τελειώνει με την υλοποίηση των προτάσεων των μαθητών. Κυρίαρχη είναι η αισιοδοξία και η ελπίδα ότι τα γλυπτά κάποτε θα επιστρέψουν και θα ενωθούν με το άλλο τους μισό (στο νέο πλέον μουσείο Ακροπόλεως) και αυτό μπορεί να δώσει αφορμές για νέα δράση-αναπαράσταση. Μπορεί επίσης να διαβαστεί και το τέλος της ιστορίας και να συνεχιστεί η αναπαραστατική δράση με τον δάσκαλο στο ρόλο του φύλακα του βρετανικού μουσείου και την τελική απόδραση των γλυπτών. Bιβλιογραφία 1. Νeelands, Jonothan. Structuring Drama Work. Cambridge: University Press, Heathcote, Dorothy. Ed. Johnson, Liz and O Neil, Cecily. Collected writings on education and drama. London: Hutchinson, Bolton, Gavin. New Perspectives on Classroom Drama. Great Britain: Simon and Schuster Education, O Neil, Cecily. Drama Worlds: a framework for process drama. Portsmouth: Heinemann, O Toole, John. The Process of Drama: negotiating art and meaning. London: Routledge, Lambert, Alan and O Neil, Cecily. Drama Structures: a practical handbook for teachers. London: Hutchinson, Κατσέλης Γεώργιος,