ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά.

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά."

Ευδώρα Μεταξάς
8 χρόνια πριν
Προβολές:

3 Το δεύτερο μέρος «Β», αντίθετο σε χαρακτήρα από αυτό που προηγήθηκε, κρύβει, μέσα από το έντονο ρυθμικό και χρωματικό του στοιχείο, την αισιοδοξία και την ελπίδα του Κύπριου για ένα καλύτερο «αύριο» για την Κύπρο. Μια νέα τριμερής μορφή ενσωματώνεται στο τμήμα «Β», όπου το «α» μέρος είναι scherzando (έντονο ρυθμικά και χρωματικά τμήμα), ενώ το «β» μέρος είναι ένα «Μοιρολόι», αργό ρυθμικά. Στο μέρος «α» κυριαρχεί το ρυθμικό στοιχείο των τεσσάρων δεκάτων-έκτων. Το pizzicato στα βαθύφωνα έγχορδα δίνει έντονα το παιγνιδιάρικο στοιχείο, που παραπέμπει στο νυχτό παραδοσιακό όργανο της Κύπρου, το λαούτο. Το δεύτερο μέρος, «Μοιρολόι» (Lento dolente) είναι μία απλή ρυθμικά μελωδία στο σόλο βιολί, με ισοκρατήματα από τα υπόλοιπα έγχορδα. Το έργο ολοκληρώνεται με την επανάληψη του τμήματος «Α» και καταλήγει με ένα συνεχές άκουσμα του σχήματος Δραστηριότητα: Να συνθέσετε μία δική σας μελωδία, βασιζόμενοι στους δοσμένους ρυθμούς. Να ακολουθήσετε τις οδηγίες αναφορικά με τις νότες που θα χρησιμοποιήσετε, τα σημεία δυναμικής και τον τρόπο έκφρασης.! - Legato! µ!! - Staccato! Pizzicato µ! forte (f) Αυγή Κοζάκη, Καθηγήτρια Μουσικής 2

4 Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (W.A. Mozart) : Κοντσέρτο για Πιάνο και Ορχήστρα Αρ. 24, σε Ντο ελάσσονα, Κ.491 3η Κίνηση: Allegretto Το Κοντσέρτο στον Κλασικισμό ( ) πηγάζει από το σόλο Κοντσέρτο της Εποχής Μπαρόκ, όπου ένα σόλο όργανο κάνει διάλογο με ολόκληρη την ορχήστρα. Το κοντσέρτο έχει τρεις κινήσεις (γρήγορη-αργή-γρήγορη) που αντιστοιχούν σε δομή με αυτές της Συμφωνίας και της Σονάτας, χωρίς το Μινουέτο ή το Σκέρτσο. Η τρίτη κίνηση είναι γρήγορη και μικρότερη συνήθως σε έκταση από την πρώτη και με πιο ελαφρύ χαρακτήρα. Είναι γραμμένη στη βασική τονικότητα και σε μορφή που ποικίλει, όπως Μορφή Σονάτας, Μορφή Ροντό (ΑΒΑΓΑ.Α) ή Θέμα με Παραλλαγές. Η κίνηση αυτή μπορεί να περιέχει τη δική της κατέντζα, οδηγώντας σε ένα συναρπαστικό τέλος το έργο. Ο Αυστριακός Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ ( ) κατάφερε, με τα Κοντσέρτα που έγραψε για Πιάνο και Ορχήστρα, να ανυψώσει το είδος αυτό, από μια μουσική μορφή, που στόχευε απλώς να ψυχαγωγήσει το ακροατήριο, σε μια σύνθεση με βάθος και συμφωνικές διαστάσεις, διατηρώντας, ταυτόχρονα, και την ψυχαγωγική της αξία. Ο Μότσαρτ έγραψε 27 Κοντσέρτα για Πιάνο και Ορχήστρα, ένα για δύο Πιάνα και Ορχήστρα και ένα για τρία Πιάνα και Ορχήστρα. Η αξία και η σημασία των Κοντσέρτων για Πιάνο και Ορχήστρα του Μότσαρτ είναι μεγάλη, αφού διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στη μετέπειτα εξέλιξη της μορφής αυτής. Το Κοντσέρτο Αρ. 24, σε Ντο ελάσσονα, Κ.491, χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα πιο εντυπωσιακά και ολοκληρωμένα έργα του συνθέτη. Το κοντσέρτο: το κοντσέρτο αποτελείται από τρεις κινήσεις: 1η : Allegro, 2η : Larghetto, 3η : Allegretto Η Ορχήστρα αποτελείται από ένα φλάουτο, δύο όμποε, δύο κλαρίνα, δύο φαγκότα, δύο κόρνα, δύο τρομπέτες, τύμπανα και έγχορδα. 3η Κίνηση: Allegretto: Ο Μότσαρτ επέλεξε να συνθέσει την τρίτη κίνηση, στη Ντο Ελάσσονα, στη μορφή Θέμα και Παραλλαγές. Θέμα και Παραλλαγές Ένα θέμα που ο συνθέτης αλλάζει με διάφορους τρόπους. Είναι πάντα αναγνωρίσιμο από τον ακροατή, ακόμα και στις πιο ακραίες του τροποποιήσεις. Α Α1 Α2 Α3 Α4 Α5. Το θέμα: είναι πολύ απλό και παρουσιάζεται από την ορχήστρα: 3

5 Στην πρώτη παραλλαγή, το πιάνο παίζει μια παραλλαγμένη εκδοχή της μελωδίας πάνω σ ένα απλό ορχηστρικό υπόστρωμα. Στη δεύτερη παραλλαγή, η μελωδία ακούγεται από την ορχήστρα και καλύπτεται από γρήγορα περάσματα του πιάνου στις επαναλήψεις. Στην τρίτη, η μελωδία παρουσιάζεται μ ένα ρυθμό με παρεστιγμένα που θυμίζει εμβατήριο. Η τέταρτη παραλλαγή είναι γραμμένη στη Λα ύφεση μείζονα και έχει εύθυμο χαρακτήρα. Η πέμπτη παραλλαγή, και πάλι στην Ντο ελάσσονα, έχει αντιστικτική δομή, ενώ στις επαναλήψεις η μελωδία εξακολουθεί να έχει το ρυθμό του εμβατηρίου. Η έκτη παραλλαγή, γραμμένη στη Ντο μείζονα, είναι η πιο ελεύθερη. Η έβδομη, γραμμένη και πάλι στη Ντο ελάσσονα, δεν έχει επαναλήψεις και το θέμα, ελαφρά απλοποιημένο, συνοδεύεται από γρήγορα περάσματα του πιάνου. Η όγδοη παραλλαγή είναι γραμμένη σε χρόνο 6/8 και παίζεται μόνο από το πιάνο. Η κίνηση κλείνει με μια μεγάλη, φλογερή coda. Δραστηριότητες: 1. Στον πιο κάτω λαβύρινθο βρίσκεται κρυμμένο το όνομα του συνθέτη, του οποίου το έργο ακούσαμε σήμερα. Βρείτε την πορεία που χρειάζεται να ακολουθήσετε για να το σχηματίσετε. 2. Σύνθεση. H 3η κίνηση του Κοντσέρτου για πιάνο Αρ. 24, σε Ντο ελάσσονα, Κ.491είναι γραμμένη στη μορφή Θέμα και Παραλλαγές. Να χωριστείτε σε ομάδες και: (α) Να προσπαθήσετε να κάνετε και εσείς τη δική σας παραλλαγή στην πιο κάτω μελωδία. (β) Να προσθέσετε δικούς σας στίχους στο Θέμα και στη συνέχεια να τους τραγουδήσετε. Μάριος Κ. Ιωάννου, Β.Δ., Μουσικής 4

6 Λούντβιχ βαν Μπετόβεν (L.v. Beethoven) : Συμφωνία Αρ. 7 σε Λα μείζονα, Έργο 92, 1η κίνηση, Poco sostenuto vivace Το 1812, ενώ βρισκόταν στη Βοημία, ο Μπετόβεν ολοκλήρωσε την 7η Συμφωνία στη Λα μείζονα, έργο 92 καθώς παράλληλα συνέθετε την 8η. Η Συμφωνία πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βιέννη με μεγάλη επιτυχία. Οι συμφωνίες 5 και 7, θεωρούνται τα πλέον αποδεχτά έργα του Μπετόβεν. Ο ίδιος θεωρεί τη ρομαντική αυτή Συμφωνία ως ένα από τα πιο αγαπημένα του έργα. Η ενορχήστρωση του έργου: 2 φλάουτα, 2 όμποε, 2 κλαρινέτα στη Λα, 2 φαγκότα, 2 κόρνα στη Λα, 2 τρομπέτες στη Ρε, Τύμπανα σε Λα και Μι, και ορχήστρα εγχόρδων. Η μορφή της 7ης Συμφωνίας είναι σε τέσσερις κινήσεις: 1η Poco sostenuto vivace, 2η Allegretto, 3η Presto: assai meno presto (trio), 4η Allegro con brio. Ο χαρακτήρας του έργου είναι ηρωικός. Η πρώτη κίνηση είναι σε μορφή σονάτας. Η εισαγωγή είναι εκτεταμένη, σε κρατημένο τέμπο και χαρακτηρίζεται από ρυθμούς με έντονο χορευτικό χαρακτήρα. Η ανάπτυξη της εισαγωγής βασίζεται σε δύο θέματα. Θέμα Α: περιλαμβάνει τη βοηθητική φιγούρα της ανιούσας κλίμακας με δέκατα έκτα. Θέμα Β: εναλλάσσεται σε δύο τονικότητες, τη ντο και τη φα. Το βοηθητικό θέμα: αποτελείται από ρυθμικές φιγούρες, που τελικά θα οδηγήσουν στο θέμα του vivace, που ακολουθεί. Η φιγούρα σε δακτυλικό μέτρο διαποτίζει όλο το μέρος του vivace, με τον ίδιο τρόπο που το χαρακτηριστικό «χτύπημα της μοίρας» βρίσκεται παντού στην πρώτη κίνηση της 5ης Συμφωνίας του συνθέτη. 5

Σχετικά έγγραφα

Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, έργο 64

Φέλιξ Μέντελσον (1809-1847) Κοντσέρτο για Βιολί σε Μι ελάσσονα, έργο 64 Η ορχηστρική μουσική του πρώιμου ρομαντικού συνθέτη Φέλιξ Μέντελσον περιλαμβάνει πέντε συμφωνίες, τις συναυλιακές εισαγωγές Όνειρο