Η συμβολή του Σχολικού Κήπου στο αειφόρο σχολείο

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η συμβολή του Σχολικού Κήπου στο αειφόρο σχολείο"

Έρις Πρωτονοτάριος
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η συμβολή του Σχολικού Κήπου στο αειφόρο σχολείο Δήμητρα Σωτηροπούλου Δρ Γεωπονικών Επιστημων Διευθύντρια 1 ου ΕΠΑΛ Χαλανδρίου ΚΠΕ Δραπετσώνας 29 Νοεμβρίου 2013

2 ΣΧΟΛΕΙΟ Η εκπαίδευση και το σχολείο παίζουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης στην κοινωνία (Φλογαϊτη κά, 2009) Για να αποτελέσει παράγοντα ευρύτερων αλλαγών στην κοινωνία στο πνεύμα της αειφορίας Θα πρέπει αντικείμενο αυτής της αλλαγής (Orr, 1992 Sterling,1996 Sterling,2002) ενσωμάτωση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης στη βάση της συνολικής κουλτούρας που εκφράζει (Jensen, 2005)

πνεύμα της αειφορίας Θα πρέπει αντικείμενο αυτής της αλλαγής (Orr, 1992 Sterling,1996 Sterling,2002)

3 ΣΧΟΛΕΙΟ Η αειφορία θα πρέπει να διαπερνά όλα τα επίπεδα λειτουργίας του σχολείου παιδαγωγικό, κοινωνικό/οργανωσιακό, τεχνικό /οικονομικό (Φλογαϊτη & Δασκολιά,2004)

4 ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΕΙΦΟΡΟ Ή ΠΡΑΣΙΝΟ (Ζαχαρίου, 2009) προστασία του περιβάλλοντος προγράμματα ΠΕ φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις βιοκλιματικές εφαρμογές Πηγή: =7&ct=4&artid=48757

φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις βιοκλιματικές εφαρμογές

5 ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΕΙΦΟΡΟ Ή ΠΡΑΣΙΝΟ (Ζαχαρίου, 2009) ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ βελτίωση σχολικού κτιρίου αλλαγή μικροκλίματος (Μπενετάτου, 2009) εκπαίδευση των μαθητών προγράμματα ΠΕ Πηγή: =7&ct=4&artid=48757

(Μπενετάτου, 2009) εκπαίδευση των μαθητών προγράμματα ΠΕ

6 ? Ανασκόπηση στον τρόπο με τον οποίο η μάθηση, η εκπαίδευση και ολόκληρος ο σχολικός οργανισμός συνδέθηκαν με το φυσικό περιβάλλον και το σχολικό κήπο Γιατί ο σχολικός κήπος αποτελεί μέσο για την υλοποίηση των στόχων του «αειφόρου» σχολείου

περιβάλλον και το σχολικό κήπο Γιατί ο σχολικός κήπος

7 ΑΤΥΠΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ

8 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ «ηγεμονικότατον πάντων η φύσις»

9 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ «οι παράγοντες που παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην αγωγή του ανθρώπου είναι η φύσις, το έθος και ο λόγος» Αριστοτέλης ( πχ)

10 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ «Ο σχολικός κήπος θα πρέπει να είναι συνδεδεμένος με κάθε σχολείο, έτσι ώστε τα παιδιά να έχουν τη δυνατότητα να παρατηρούν τα δέντρα, τα λουλούδια». Πηγή: /McMahonComenius.htm John Ames Comenius ( )

δυνατότητα να παρατηρούν τα δέντρα, τα λουλούδια». Πηγή:http://www.

11 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ «Η φύση είναι ο καλύτερος δάσκαλος» Πηγή: 4/liberalfascism/ Jean-Jacques Rousseau ( )

12 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ 9 ος αι. Βιομηχανική Επανάσταση Παιδιά-Φύση.δεν κατανοούν πλήρως σε ποιο βαθμό οι προσωπικές και κοινωνικές τους δράσεις επηρεάζουν το περιβάλλον και πώς τα περιβαλλοντικά προβλήματα επιδρούν σε αυτά και την κοινωνία που ζουν (Boyle, 2013)

τους δράσεις επηρεάζουν το περιβάλλον και πώς τα περιβαλλοντικά

13 Σχολικός Κήπος ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ & ΦΥΣΗ

14 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Σχολικός κήπος Πηγή:

15 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ 1890 Μασαχουσέτη -Καλλιέργεια λουλουδιών, λαχανικών -παραγωγή τροφής Πηγή: -αρχές σκληρής εργασίας

16 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ περιβαλλοντικά προβλήματα (Bundschu-Mooney 2003) -διδασκαλία (Bundschu-Mooney 2003) Πηγή: -βελτίωση της ακαδημαϊκής και κοινωνικής συμπεριφοράς μαθητών (Hofferman, 1997)

Πηγή: http://www.greenhearted.org/school-gardens.

17 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ 20 ος αιώνας -παιδική παχυσαρκία -διαβήτης o μη σωστή διατροφή Πηγή: ryline-schoolgarden o μειωμένη δραστηριότητα (Ozer, 2006)

http://www.nationalgardenmonth.org/index.php?

18 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ -συνολική έλλειψη συνειδητοποίησης και εκτίμησης του φυσικού κόσμου Πηγή: -αύξηση κατάθλιψης (Moore, 2013)

19 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ -φυσική δραστηριότητα -μέσο μάθησης (Ozer, 2006) Πηγή: -κατανάλωση λαχανικών Πηγή: E%B3%CE%B1-%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%B1/

com/city/story/906109 -κατανάλωση λαχανικών Πηγή: http://blogs.

20 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ ασφάλεια (Ozer, 2006) Πηγή:

21 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ - ΗΠΑ απασχόληση στο σπίτι ασφαλής χώρος παιχνιδιού

22 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ -ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ -Παιχνίδι Πηγή: -Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Malone & Tranter, 2003)

23 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Πρωσία 1811 κηπουρική Πηγή: ary/historyroom/theobuerbaumssalisbury/salisburygradedschool/p lantingingraden/tabid/548/default.aspx 1869 (δια νόμου) κατάλληλοι για τη διδασκαλία: -φυσικών επιστημών -γεωργίας -επαγγελματικής εκπαίδευσης (Sealy, 2001 αναφορά στο Desmond et al., 2004)

24 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Σουηδία 19 ος αι -εκπαιδευτικοί σκοποί -συμπλήρωση του εισοδήματος των εκπαιδευτικών περιβαλλοντικά προβλήματα (Akerblom, 2004).

25 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Ελλάδα 19 ος -20 ος αι. -μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας -προετοιμασία για τη γεωργική απασχόληση Πηγή:

26 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Ελλάδα παροχή εκτάσεων έως 15στρ «δια σχολείον και κήπον αυτού» (νόμος 26/6/1835) Πηγή:

27 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Ελλάδα Σήμερα «πρασίνισμα» πόλης -ψυχική και σωματική υγεία -xαμηλότερα επίπεδα άγχους -ικανοποίηση από τη δουλειά -λιγότερες ασθένειες (Kaplan & Πηγή: BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82- %CE%BA%CE%AE%CF%80%CE%BF%CF%82/ Kaplan,1989)

28 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΥΡΩΠΗ Ελλάδα αυξάνει την ευτυχία -επηρεάζει αξίες - νοοτροπίες μεγαλύτερη αξία στην κοινοτική και κοινωνική ζωή - γενναιόδωροι με το χρήμα -πιο ικανοί για αισθήματα αλληλεγγύης (Maller et al., 2006).

29 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ Διαδίκτυο (Ευρώπη, Η.Π.Α. Αυστραλία) δημιουργία ιστοσελίδων δικτύων σχολικών κήπων δραστηριότητες και δράσεις συμβουλές για τη δημιουργία, Πηγή: ανάπτυξη, συντήρηση

30 Σχολικός κήπος βοηθά στο πρασίνισμα της πόλης φέρνει τους μαθητές σε επαφή με τη φύση βελτιώνει σωματική, ψυχική υγεία την ακαδημαϊκή και κοινωνική συμπεριφορά emata.asp?parentid=209 επαγγελματική εκπαίδευση διδασκαλία πολλών αντικειμένων βιωματική μάθηση Περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και Εκπαίδευση.

31 Σχολικός κήπος ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ παιδαγωγικό κοινωνικό / οργανωσιακό τεχνικό / οικονομικό? Πηγή:

32 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο σχολικό περιβάλλον - παιδαγωγική διαδικασία ασφαλτοστρωμένη αυλή δασκαλοκεντρικός τρόπος διδασκαλίας μάθηση στη σχολική αίθουσα ( ) Πηγή:

33 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο thourias.mes.sch.gr/autosch/joomla15/index.php/activities/ / html ομαδοσυνεργατική διδασκαλία διευκολύνει τη μάθηση αφού εξασφαλίζει πληρέστερη και πιο ολοκληρωμένη πραγμάτευση του έργου (Webb 1992, Slavin 1995)

34 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο Η συλλογική εργασία στο πλαίσιο της συνεργαζόμενης μικρής ομάδας εμπλέκει φυσικά και αβίαστα τα μέλη της ομάδας σε συζητήσεις και αντιπαραθέσεις κατά τις οποίες παρέχονται επιπρόσθετες πληροφορίες, γίνονται αναλύσεις, διατυπώνονται και υποστηρίζονται αμφιβολίες και αντιπαραθέσεις και γενικότερα αναδεικνύονται πλευρές τις οποίες τα μέλη ήταν αδύνατο να προσεγγίσουν στην εξατομικευμένη μελέτη (Ματσαγγούρας, 2000).

35 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο «με την κατάλληλη οργάνωση και τον εξοπλισμό της, η σχολική αυλή μπορεί να στηρίξει διαδικασίες μάθησης μέσα από την εξυπηρέτηση κατάλληλα σχεδιασμένων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στα πλαίσια διαθεματικής προσέγγισης της διδασκαλίας και μάθησης περιβαλλοντικών προβλημάτων» ((Ματσαγγούρας, 2003) στη Τσάντου..)

36 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο διεπιστημονική μάθηση (Sealy,2001 αναφορά στο Desmond et al., 2004) προϋποθέσεις, ώστε οι μικροί μαθητές να εξελιχθούν σε ενήλικες ευαίσθητους Πηγή: περιβαλλοντικά (Chawla, 1998, αναφορά σε Blair 2009).

37 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο Βιωματική- Εμπειρική εκπαίδευση ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μάθηση (Blair, 2009) προήγαγε: Πηγή: home/gardening/digging-for-victory-schools-back-gardens-plan html?action=Popup -ολοκλήρωση -ψυχολογική ανάπτυξη

38 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ παιδαγωγικό επίπεδο προκάλεσε δέσμευση για καλή συμπεριφορά και ισότιμη συνεργασία (Ozer, 2006) δημιούργησε την αίσθηση της ικανοποίησης και της Πηγή: περηφάνιας (Bundschu-Mooney, 2003)

39 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ κοινωνικό/ οργανωσιακό επίπεδο παρέχει τη δυνατότητα στα παιδιά να ασχοληθούν με ευχάριστα μη ανταγωνιστικά και μεγάλης διάρκειας παιχνίδια (Dyment & Bell, 2008) ικανοποίηση από τη συμμετοχή τους και την απόδοσή τους (Κάμτσιος & Διγγελίδης, 2007).

40 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ κοινωνικό/ οργανωσιακό επίπεδο συμμετοχή και ενσωμάτωση παιδιών διαφορετικής: -καταγωγής -γλώσσας Πηγή: -κοινωνικής προέλευσης (Πατσιαούρας, 2008)

41 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ κοινωνικό/ οργανωσιακό επίπεδο βοήθεια «ειδικών» και γονέων (Blair, 2009) γονείς μετανάστες ή γονείς, που έχουν γεωργικές και όχι Πηγή: ount ακαδημαϊκές γνώσεις (Ozer, 2006)

42 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ κοινωνικό/ οργανωσιακό επίπεδο βελτίωση μεθόδων διδασκαλίας (Bundschu-Mooney, 2003). ρόλος διευθυντή Πηγή: αναπτύσσονται συνεργασίες με ειδικούς (Emekauwa, 2004 αναφορά σε Blair, 2009)

43 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ κοινωνικό/ οργανωσιακό επίπεδο Απαραίτητη η επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ: -εκπαιδευτικών -εκπαιδευτικών και μαθητών -σχολικής και της ευρύτερης Πηγή: κοινότητας

44 Μέσα από αυτές τις συνεργασίες οι μαθητές νοιώθουν Ικανοποίηση Συμμετέχουν ενεργά Αναπτύσσουν πρωτοβουλίες Πολιτική συμπεριφορά loe0ijc4af0zqzhajhsmq3n0aio=&h=434&w=578&sz=158&hl=el&start=189&zoom=1&tbnid=lxlyjrmnid98zm:&tbnh=122&tbnw=165&prev=/images%3fq%3dschool%2bgardens%26hl%3del%26 sa%3dg%26rlz%3d1t4adbf_engr324gr327%26biw%3d1276%26bih%3d548%26gbv%3d2%26tbs%3disch:10%2c4127&itbs=1&ei=mwhctilffaoahaef_-n- Dw&biw=1276&bih=548&iact=rc&dur=187&oei=VWDcTIP3Bsj_4AbmjYGgCQ&esq=4&page=10&ndsp=21&ved=1t:429,r:15,s:189&tx=114&ty=51

45 ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ-ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ τεχνικό /οικονομικό επίπεδο εξοικονόμηση φυσικών πόρων τρόποι καλλιέργειας μελέτη βιοποικιλότητας δημιουργία κομπόστ Πηγή: εξοικονόμηση ενέργειας διαχείριση απορριμμάτων ανακύκλωση κλπ.

46 Σχολικός κήπος ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ προϋποθέσεις ανάπτυξη σχέσεων συνεργατικότητας ανάμεσα σε όλους τους μετόχους της σχολικής κοινότητας μάθησης (Μπαζίγου, 2009) Πηγή:

47 Σχολικός κήπος ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Έλλειψη: προβλήματα χρόνου των εκπαιδευτικών, κεφαλαίου, Χώρου, εμπειρία κηπουρικής βανδαλισμοί δυσκολία στη συντήρηση την εποχή των διακοπών κά Πηγή:

48 Σχολικός κήπος προβλήματα ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ εμπεδωμένο παραδοσιακό μοντέλο εφαρμογής της ΠΕ (Gough, 2005) Πηγή:

49 Σχολικός κήπος ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ συμπεράσματα Παρά τα προβλήματα η ύπαρξή του θεωρείται αναγκαία μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία. Πηγή:

50 Σχολικός κήπος ΑΕΙΦΟΡΟ ΣΧΟΛΕΙΟ συμπεράσματα Η αξιοποίησή του στην υλοποίηση των στόχων του «αειφόρου σχολείου» και στα τρία επίπεδα λειτουργίας του, τον καθιστά σημαντικό εργαλείο για την εκπαίδευση για την αειφορία, ιδιαίτερα στη σημερινή πραγματικότητα με τα έντονα περιβαλλοντικά, κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα του πλανήτη. Πηγή:

51 Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Σχετικά έγγραφα

Φύση και Σχολικοί Κήποι. Δρ. Αλέξανδρος Παπαχατζής Αναπληρωτής Καθηγητής Δενδροκομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας e-mail: papachad@teilar.gr

Φύση και Σχολικοί Κήποι. Δρ. Αλέξανδρος Παπαχατζής Αναπληρωτής Καθηγητής Δενδροκομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας e-mail: papachad@teilar.gr Φύση και Σχολικοί Κήποι Δρ. Αλέξανδρος Παπαχατζής Αναπληρωτής Καθηγητής Δενδροκομίας ΤΕΙ Θεσσαλίας e-mail: papachad@teilar.gr Ιστορικά στοιχεία Η «μόρφωση» του ανθρώπου άρχισε άτυπα από την επαφή του με