Οι μη οπτικές διαστάσεις του τοπίου

Transcript

1 Οι μη οπτικές διαστάσεις του τοπίου Αρχοντούλα Βασιλαρά ΕΔΙΠ, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Ο χώρος είναι μια αφηρημένη έννοια χωρίς χαρακτήρα και φυσιογνωμία Μετατρέπεται σε τόπο από τη στιγμή που η παρουσία του ανθρώπου με τις δραστηριότητές του τον συγκεκριμενοποιεί, πληρώνοντάς τον με ανθρωποποίητες μορφές, με λειτουργίες, με όνειρα, με προσδοκίες, με συναισθήματα, με σημασίες

4 Ο τόπος έχει χαρακτήρα που συγκροτείται από το σύνολο των ιδιαζόντων χαρακτηριστικών μορφών κάθε είδους που τον αφορούν και από τη στιγμή που έχει πλέον μια οντότητα, μπορούμε να μιλάμε και για τη φυσιογνωμία που αφορά την μοναδικότητα, την ταυτότητα, ακόμα και την προσωπικότητα ενός τόπου, όπως αυτή διατυπώνεται και εμφανίζεται μέσα από τα χαρακτηριστικά του τοπίου του.

5 Ιστορικές πόλεις Ναύπλιο Luu, 2006, Public Domain Ερμούπολη Hans Peter Schaefer, 2007, CC BY-SA 3.0

6 Τοπίο, είναι η συνολική αντίληψη, η πραγματική, συναισθηματική και ιδεολογική εικόνα που ένας τόπος προσφέρει

7 φυσικά στοιχεία Το φυσικό ανάγλυφο (τα γεγονότα τοπίου) Το κλίμα Η χλωρίδα Η πανίδα Nepenthes sp. Misool, Alfindra Primaldhi, 2007, CC BY 2.0 Μαρία Ντιμιτρόβα, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

8 ανθρωποποίητα στοιχεία Τα πνευματικά-πολιτιστικά επιτεύγματα Ιστορία Οι καλλιτεχνικές εκφράσεις Η αρχιτεκτονική Η πολεοδομία Οι κοινωνικές δραστηριότητες Ερμούπολη Hans Peter Schaefer, 2007, CC BY-SA 3.0 Δημαρχείο Ερμούπολης Hans Peter Schaefer, 2007, CC BY-SA 3.0

9 αισθητικές ποιότητες Το φως Το χρώμα Ακρόπολη Αθήνας A.Savin, 2013, CC BY-SA 3.0 Άρειος Πάγος (λόφος) ajbear AKA KiltBear, 2006, CC BY-SA 2.0

10

11

12 Ρώμη Πάνθεον occulus

13 αισθητηριακές ποιότητες Οι αφές Οι γεύσεις Οι ήχοι Οι οσμές Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

14 Ανακαλύπτοντας την Πάρο! Σας περιμένουμε εδώ, σε πατρίδες ήχων, στους αιθέρες οσμών και κόσμους μοναδικών γεύσεων. Δείτε Η απλότητα και η ομορφιά λάμπει σε τούτο εδώ το νησί. Αν κοιτάξει κανείς γύρω τους λόφους και τα χωριά θα νιώσει ότι ένας σπουδαίος μοντέρνος καλλιτέχνης σχεδίασε το περίγραμμά τους, με ανωφέρειες και κατωφέρειες που δίνουν ένα σχεδιαστικό ποίημα. Η Πάρος ακτινοβολεί το φως του ήλιου και καθρεφτίζει την ομορφάδα της στο απέραντο γαλάζιο. Ακούστε Ο αέρας, μαέστρος δημιουργικός και ταχυδρόμος των ήχων, σε γη και θάλασσα, μεταφέρει μουσικές απ τους λόφους στους θαμνότοπους, απ τους καλαμιώνες στους υγρότοπους και ανάμεσα στα στενά καλντερίμια των χωριών. Σε κάθε παραλία ηχεί μια μοναδική λαλιά και μουσική. Το ζωικό βασίλειο συμμετέχει στο πανηγύρι των ήχων με το τζίτζικα, το βάτραχο, το τριζόνι, την κουκουβάγια, τα γεράκια, τα χελιδόνια και τις καρδερίνες, τους γλάρους και τα θαλασσοπούλια. Μυρίστε Το πανηγύρι της όσφρησης στήνουν οι μυρωδιές των θάμνων, του φασκόμηλου, της ρίγανης, του δενδρολίβανου, της δάφνης, του θυμαριού, του χαμομηλιού, της αλυγαριάς, του κρίνου της Θάλασσας...των φυκιών με έντονη μυρωδιά θαλασσινού ιωδίου στις παραλίες. Μοσχοβαλά το ψωμί που ψήνεται, τα ρεβίθια στον ξυλόφουρνο, το χταπόδι στα κάρβουνα, η οσμή του μούστου Γευτείτε Πιάστε τραπέζι και απολαύστε Παριανό φαγητό στις οικογενειακές μας ταβέρνες και τα εστιατόρια. Πάρτε το πρωινό σας σε καφενεία και καφετέριες, στις παραλίες και στους παραδοσιακούς οικισμούς. Πιείτε το ουζάκι ή τη σουμίτσα σας με τους ψαρομεζέδες σερβιρισμένους δίπλα στο κύμα. Απολαύστε ήρεμες αλλά και έντονες γευστικές ημέρες και νύχτες στην Πάρο. Απογειώστε τον ουρανίσκο σας. Αφεθείτε Χαλαρώστε και αφεθείτε στο χάδι του ήλιου, του αέρα, της θάλασσας και της άμμου. Αγγίξτε και νιώστε την ενέργεια αυτού του νησιού.

15 Το οπτικό τοπίο

16 Street art Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

17 Το γευστικό τοπίο

18 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

19 Νάουσα Πάρου François F.-Dubois, 2005, CC BY-SA 430

20 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

21 Το τοπίο αφής

22 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

23

24 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

25

26 Great Glass House Foster+Partners 2015

27

28 Βάθεια, Μάνη 2006, Public Domain

29 Ίος Stefanos Kofopoulos, 2007, CC BY-SA 2.0

30 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

31 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

32

33 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

34 Το ηχητικό τοπίο

35 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

36 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

37 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

38 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

39 ΟΑΚΑ Τείχος των Εθνών Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

40 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

41

42 Το οσμητικό τοπίο

43 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

44 Επιρροή των οσμών στον ανθρώπινο ψυχισμό Διεγείρουν ψυχή και σκέψη Επηρεάζουν συγκινησιακές λειτουργίες Αποθηκεύουν οσφρητικές αναμνήσεις Ενεργοποιούν αισθήσεις Επηρεάζουν την απόδοση Ικανοποιούν την επικοινωνία Συνδέονται με εμπειρίες Επηρεάζουν τη διάθεση Εξαρτώνται από άλλους παράγοντες

45 Η συμβολή των οσμών στη γνώση για ένα κόσμο που δεν είναι ορατός Έκφραση νοημάτων και ανησυχιών Σύνδεση με Θεογονίες και Κοσμοθεωρίες Χρήση σε τελετουργίες Ιερές μυρωδιές και Συμβολισμοί

46 Η χρήση των οσμών στο χρόνο Αρχαία εποχή, συνδεδεμένα κυρίως με το Θείο Ρωμαϊκή εποχή, εκτενή χρήση αρώματος. Μεσαίωνας, ο αρωματισμός έπεσε σε δυσμένεια Αναγέννηση, σπουδαιότητα στην καθημερινή χρήση Σύγχρονη εποχή, κυριαρχία τεχνητών αρωμάτων

47 ΧΡΟΝΟΣ o Νησιά Αντάμα στον κόλπο Βεγγάλης μετρούν χρόνο με βάση τις μυρωδιές των φυτών κατά την εξέλιξή τους o Λουδοβίκος 15ος. Κάθε ημέρα στις Βερσαλλίες είχε το δικός της άρωμα o Ελληνική λαογραφία (Τσικνοπέπτη, ) ΧΩΡΟΣ o Νησιά Αντάμα, προσδιορίζουν το μέρος που ζουν από τη μυρωδιά ενός λουλουδιού o Μεταβλητοί οσμότοποι. Χώρος είναι ένα δυναμικό ρέον περιβάλλον o Φυλή Ντεσάνα στον Αμαζόνιο. Κάθε περιοχή έχει τη μυρωδιά των ανθρώπων που την κατοικούν o Μυρωδιά δικού μας σπιτιού o Πόλεις έχουν καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση με οσμητικά τους χαρακτηριστικά (Βενετία-μούχλα)

48 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

49 Για το Οσμητικό Λεξιλόγιο χρησιμοποιούνται λέξεις ως: παρομοιώσεις μεταφορές χρήση άλλων αισθήσεων περιγραφή συναισθημάτων αντιστοιχίες με χρώματα συσχετίσεις (με γεύσεις, στοιχεία φύσεις, ήχους κ.λ.π.) Αναφορά στην πηγή προέλευσης

50 Διαγνωστικό μέσο Ηλεκτρονική μύτη Σύγχρονες Χρηστικές Εφαρμογές Ευωδιαστό κανόνι οσφρ. ερεθίσματα σε περιβάλλοντα εικονικής πραγματικότητας Ασφάλεια Χρήση άσχημων οσμών για καταστολή ταραχών Χρήση διακριτής, ανιχνεύσιμης και μοναδικής μυρωδιά ατόμου Συσκευή ανίχνευσης μυρωδιάς ναρκωτικών ή εκρηκτικών Χρήση ζώων με αυξημένη οσφρητική ικανότητα Διαφημιστές Προώθηση προϊόντων Κινητά τηλέφωνα Καθημερινή υγιεινή

51 Προσπάθειες Καταγραφής Οσμητικών Τοπίων Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

52 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

53 Οριοθέτηση περιοχών Παράγοντας χωρικών διαφοροποιήσεων Οσμητικά τοπόσημα Μέσο σήμανσης-πληροφόρησης Σήμανση πορείας Οσμητικοί περίπατοι Προσανατολισμός Ανάδειξη ιστορικής πραγματικότητας Χρονικός προσδιορισμός Μέσο προειδοποίησης Οσμητικοί φράχτες Οσμητικές κουρτίνες Νέα διάσταση στο σχεδιασμό

54 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

55 Cherry blossoms at POSTECH Stegano, 2005, Public Domain

56 Το πολιτιστικό τοπίο

57 Ανθρωποποίητα στοιχεία Όνομα Ιστορία Ήθη-έθιμα Λόγος Μύθος Τα πνευματικά-πολιτιστικά επιτεύγματα Οι καλλιτεχνικές εκφράσεις Η αρχιτεκτονική Η πολεοδομία Οι κοινωνικές δραστηριότητες

58 Δημ.Σ.Πελεκάση «Η άποψις των Αθηνών εκ της Ιεράς Οδού Περιλαμβάνεται στην έρευνα/βιβλίο «ΠΥΘΙΟΝΙΚΗ» του αρχαιολόγου Ανδρέα Α. Παπαγιαννόπουλου Παλαιού», 1936 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

59 Το καθολικό της Μονής Δαφνίου Δήμος Χαϊδαρίου, 2014, CC BY-SA 4.0 Ψηφιδωτό με τον Παντοκράτορα στον τρούλο της Μονής Δαφνίου Δήμος Χαϊδαρίου, 2014, CC BY-SA 4.0

60 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

61 Ο Πύργος Παλατάκι στο Χαϊδάρι Δήμος Χαϊδαρίου, 2014, CC BY-SA 4.0 Νεοκλασικό «Ν.Γύζη» Δήμος Χαϊδαρίου, 2014, CC BY-SA 4.0

62 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

63 Βοτανικός κήπος Ι. & Α. Διομήδους, Δήμος Αγίας Βαρβάρας, Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

64 Δρομοκαΐτειο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου Μπλοκ 15 τη δεκαετία του 1950 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

65