Τα πολλά πρόσωπα της ελληνικής πόλης. Συσχετίσεις με το περιβάλλον και το τοπίο.

Transcript

1 Τα πολλά πρόσωπα της ελληνικής πόλης. Συσχετίσεις με το περιβάλλον και το τοπίο. Κωνσταντίνος Σερράος Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Η περίπτωση της ελληνικής πόλης Η σημερινή κατάσταση Τα πολλά (και μεταξύ τους αντιφατικά) πρόσωπα της ελληνικής πόλης H Έννοια του περιβαλλοντικού σχεδιασμού Βασικές αρχές διαχείρισης αστικού περιβάλλοντος

4 Η ιστορική πόλη Πλάκα Google Η Πλάκα από ψηλά Davis Dennis, 2005, CC BY-SA 2.0

5 Η σχεδιασμένη πόλη Οδός Πανεπιστημίου Google Οδός Πανεπιστημίου

6 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

7 Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος, Νεοκλασσική Αρχιτεκτονική στην Ελλάδα Αθήναι 1967.

8 Η νεώτερη, δυναμική και «ασχεδίαστη» πόλη Αθήνα Google

9 ΓΥΣ 1988 Άποψη της Κοζάνης

10 Υπουργείον Δημοσίων Έργων (1965), Ρυθμιστικόν Σχέδιον Αθηνών.

11 Γραφείο Δοξιάδη, Χωροταξικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Περιοχής Πρωτευούσης, Αθήναι 1976

12

13

14

15 Η αυθαίρετη πόλη Google

16 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

17

18 Η «αγροτική» πόλη Google

19 Πετσόπουλος Σταύρος (επιμ.) (2004), Η Άνδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου, Άγρα. Άγρα και Καΐρειος Βιβλιοθήκη Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

20

21 Η παραθεριστική πόλη Google Maps. Image 2015 Google, DigitalGlobe. Map Data 2015 Google.

22 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

23 Η περιθωριακή πόλη Google Maps. Imagery 2015 DigitalGlobe. Map data 2015 Google Εικόνα από την ταινία Αγέλαστος Πέτρα (2000) του Φίλιππου Κουτσάφτη.

24 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

25 Η φυσική «περιβαλλοντική» πόλη Google Maps. Imagery 2015 Google, DigitalGlobe. Map data 2015 Google

26 Η αντι- «περιβαλλοντική» πόλη Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

27 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

28 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

29 Η επίσημη πόλη Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

30 Ολυμπιακοί Αγώνες 2004, Alterego, 2004, CC BY-SA 3.0

31

32 Η παγκόσμια πόλη Λεωφόρος Κηφισίας, Μαρούσι Google

33 Η πόλη σε κρίση

34 Μεταβολή ρυθμού έκδοσης οικοδομικών αδειών. Ποσοστιαία μεταβολή πλήθους «κόκκινων δανείων» Δείκτης αξιών διαμερισμάτων Serraos Konstantinos, Greve Thomas, Asprogerakas Evangelos, Balampanidis Dimitrios, Chani Anastasia (2016), Athens, a capital in crisis. Tracing the spatial impacts, in: Cities in Crisis. Socio-spatial impacts of the economic crisis in Southern European cities, Routledge Routledge.

35 15000 άστεγοι στην Αθήνα 65% βρίσκονται στο δρόμο για λιγότερο από δύο χρόνια Χωρικές επιπτώσεις Στέγαση Κλίμακα, 2012 Συγκεντρώσεις αστέγων στην Αθήνα Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

36 Χωρικές επιπτώσεις Εμπορική δραστηριότητα 2000 κλειστές επιχειρήσεις στο εμπορικό κέντρο το Σεπτέμβριο 2012 Μέχρι 42% ποσοστό κλειστών καταστημάτων σε κεντρικούς άξονες τον Αύγουστο 2012 ICS-NCHC, 2012 Συγκεντρώσεις κλειστών επιχειρήσεων στην κεντρική Αθήνα, 2012 Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών, Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΙΝΕΜΥ, ΕΣΕΕ) (2012), Απογραφή του εμπορικού κέντρου της Αθήνας και καταγραφή των λουκέτων στο πλαίσιο της γεωβάσης, σ.18, 21 & 25.

37 Χωρικές επιπτώσεις Δημόσιος Χώρος Κίνημα αγανακτισμένων, στην πλατεία Συντάγματος, Kotsolis, 2011, CC BY-SA 3.0 φαινόμενα έντονης ρατσιστικής βίας Ggia, 2011, CC BY-SA 3.0 Επιθέσεις κατά μεταναστών στην Αθήνα, map.crisis-scape.net

38 Χωρικές επιπτώσεις Μετακινήσεις Σημαντική μείωση κυκλοφοριακού φόρτου(6-16%), ρύπων και θορύβου Σημαντική αύξηση των εναλλακτικών τρόπων μετακίνησης και χρήσης ΜΜΜ Σημαντική μείωση εσόδων στα ΜΜΜ Σχέδιο Ανάπτυξης Αττικό Μετρό Αττικό Μετρό Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

39 Αντιθετικές επιπτώσεις της κρίσης Χωρικές επιπτώσεις Περιβάλλον Σημαντική μείωση απορριμμάτων και ρύπανσης λόγω χρήσης ΙΧ Εντατική χρήση τζακιών Αιθαλομλίχλη Καύση ακατάλληλων και ρυπογόνων υλικών Φαινόμενα αιθαλομίχλης στην Αθήνα λόγω αυξημένης χρήσης τζακιών 2012 Λαθροϋλοτομία Συγκριτικά μεγαλύτερη δυτικών περιοχών της Αθήνας. Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

40 Ο ρόλος του σχεδιασμού

41 Πολιτεία (κεντρική διοίκηση, νομ. & τοπική αυτοδιοίκηση, τομεακοί φορείς Περιβαλλοντικός σχεδιασμός: Προσπάθεια εξισορρόπησης μεταξύ δικαιωμάτων και απαιτήσεων των τριών ομάδων (πολιτεία, ιδιώτες, πολίτες) στη βάση α) θεσμών και β) αρχών αειφορίας. Χρηματοδότες Πολίτες / δημότες / κάτοικοι / πληθυσμός

42 Ορισμένες θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό για τον αστικό χώρο Η συνεκτική πόλη (compact city) Η πολυλειτουργική πόλη (connected city) Η έννοια της «φέρουσας ικανότητας» Το οικολογικό/ περιβαλλοντικό βήμα.

43 ορισμένες αρχές για τον σχεδιασμό οικιστικές μη οικιστικές περιοχές πολυκεντρικότητα / πολυλειτουργικότητα δικτυώσεις «ανακύκλωση» γης/ κελυφών φύση στην πόλη ολοκληρωμένη διαχείριση «ροών» νέες τεχνολογίες εκδημοκρατισμός / συμμετοχή

44