Σύγχρονη θεώρηση των κυήσεων υψηλού κινδύνου

Transcript

1 Σύγχρονη θεώρηση των κυήσεων υψηλού κινδύνου Ε. Ε. Σαλαμαλέκης Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Ιανουάριος, 2011

2 Εισαγωγή Κυήσεις υψηλού κινδύνου Ορισμός Κύηση στην οποία η πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών στη μητέρα ή στο έμβρυο είναι αυξημένη, σε σχέση με το γενικό πληθυσμό ή τον πληθυσμό αναφοράς, παρουσία, συνήθως, ενός ή περισσοτέρων, διαπιστωμένων, παραγόντων κινδύνου Περιλαμβάνονται: Κυήσεις σε γυναίκες με προϋπάρχοντα νοσήματα Μαιευτικές επιπλοκές σε γυναίκες με ελεύθερο ατομικό αναμνηστικό - Πολύδυμη κύηση Μη μαιευτικοί παράγοντες κινδύνου Κυήσεις σε γυναίκες με επιβαρυμένο μαιευτικό ιστορικό 2

3 Εισαγωγή Κυήσεις υψηλού κινδύνου Λοιμώξεις Καρδιοπάθειες ΣΔ Ι, ΙΙ - Παθήσεις ενδοκρινών αδένων Παθήσεις νεφρών Προϋπάρχοντα νοσήματα Παθήσεις ΓΕΣ Αιματολογικές Παθήσεις Θρομβοφιλία Παθήσεις αναπνευστικού συστήματος Νευρολογικές Ψυχιατρικές νόσοι Νόσοι συνδετικού ιστού 3

4 Εισαγωγή Κυήσεις υψηλού κινδύνου Μαιευτικές επιπλοκές σε γυναίκες με ελεύθερο ατομικό αναμνηστικό Πολύδυμη κύηση ΑΥ κύησης, Προεκλαμψία, Εκλαμψία Rh ισοανοσοποίηση ΣΔ κύησης Ανώμαλη πλακουντοποίηση Δ/χές ανάπτυξης εμβρύου PPROM Δ/χές ποσότητας αμνιακού υγρού Πρόωρος τοκετός Λιπώδες ήπαρ Ενδοηπατική χολόσταση της κύησης 4

5 Εισαγωγή Κυήσεις υψηλού κινδύνου Κύηση στην εφηβεία ή σε μεγάλες ηλικίες Υποσιτισμός, παχυσαρκία Μη μαιευτικοί παράγοντες κινδύνου Κάπνισμα, αλκοόλ, καφεΐνη, φάρμακα, ναρκωτικά, περιβαλλοντικοί παράγοντες Nεοεμφανιζόμενες ασθένειες (π.χ. λοιμώξεις, DVT) Eπείγουσες χειρουργικές επεμβάσεις 5

6 Εισαγωγή Κυήσεις υψηλού κινδύνου Ενδομήτριος θάνατος Επιβαρυμένο μαιευτικό ιστορικό Επαναλαμβανόμενες αποβολές Ιστορικό εμβρύων / νεογνών με συγγενείς ανωμαλίες ή γενετικώς μεταδιδόμενα νοσήματα 6

7 Οργανόγραμμα Χειρουργικός Τομέας Εργαστηριακός Τομέας Παθολογικός Τομέας Τμήμα Εμβρυικής Ηχωκαρδιογραφίας Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής - Υπερήχων Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής Τμήμα κυήσεων υψηλού κινδύνου Ερευνητική ομάδα Μ/Γ Κλινική 7 Εξωτ. Ιατρεία ΜΕΘ Θάλαμοι ασθενών Mαιευτήριο Αιμοδοσία Αναισθησιολογικό Τμήμα Παιδιατρική Κλινική

8 Εξωτερικά Ιατρεία Αναγνώριση παράγόντων κινδύνου Εξωτερικά Ιατρεία Προγεννητική καθοδήγηση Μαιευτική παρακολούθηση 8

9 Εξωτερικά Ιατρεία Αναγνώριση παραγόντων κινδύνου Μαιευτική παρακολούθηση Hλικία μητέρας Φυλή BMI Κοινωνικοοικονομικό επίπεδο Ατομικό - οικογενειακό αναμνηστικό Μαιευτικό ιστορικό Φάρμακα Συνήθειες τρόπος ζωής Περιβαλλοντικοί παράγοντες Μελέτη προσκομιζόμενων εξετάσεων Μέτρηση ΣΒ ΑΠ FHR Κλινική εξέταση (χειρισμοί Leopold) Stick ούρων NST U/S από εξειδικευμένους Ιατρούς Στα Εξωτερικά Ιατρεία πρέπει να παρέχονται διατροφικές οδηγίες και ψυχολογική υποστήριξη 9

10 Εξωτερικά Ιατρεία Μονογονιδιακές δ/χές, Πολυπαραγοντικά νοσήματα Προγεννητική καθοδήγηση Χρωμοσωμικές Συγγενείς ανωμαλίες Πνευματική καθυστέρηση Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου πρώιμης έναρξης Συγγένεια εξ αίματος Ενημέρωση για τη φύση,την κλινική εικόνα και την πρόγνωση μιας νόσου με φυσική ή νοητική αναπηρία Κατανόηση των κινδύνων επανεμφάνισης της ίδιας νόσου σε μια οικογένεια Πληροφόρηση για τις εναλλακτικές επιλογές πρόληψης και αντιμετώπισης 10

11 Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής - Υπερήχων Δυνατότητα εκτέλεσης όλου του φάσματος των διαγνωστικών επεμβατικών μεθόδων Αυχενική διαφάνεια, ρινικό οστό Βιοχημικοί δείκτες (PAPP-A, AFP, β-hcg, E 3, Inhibin-A) U/S Β επιπέδου, μέτρηση μήκους τραχήλου μήτρας, Doppler μητριαίων αγγείων Doppler κύησης / ΒPP Λήψη τροφοβλάστης, Αμνιοπαρακέντηση Λήψη εμβρυικού αίματος, Ενδομήτριες μεταγγίσεις Εκλεκτικές μειώσεις 11

12 Συνεργασίες Τμήματος Εμβρυομητρικής Ιατρικής - Υπερήχων Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής AF Χοριακές λάχνες Περιφερικό αίμα Ιστοί (προϊόντα σύλληψης) Έλεγχος χρωμοσωμικών ανωμαλιών Μοριακή κυτταρογενετική Μοριακός έλεγχος γενετικών νοσημάτων Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση 12

13 Συνεργασίες Τμήματος Εμβρυομητρικής Ιατρικής - Υπερήχων Τμήμα Εμβρυικής Ηχωκαρδιογραφίας Μητρικοί παράγοντες Έκθεση σε τερατογόνα (π.χ. λίθιο), λήψη ΜΣΑΦ Προϋπάρχοντα νοσήματα (π.χ. ΣΔ), συγγενής καρδιακή νόσος Λοίμωξη με ερυθρά στο Α τρίμηνο Οικογενείς παράγοντες Εμβρυικοί παράγοντες Πατέρας / τέκνο με συγγενή καρδιακή νόσο ή σχετικά σύνδρομα (π.χ. Di George) Ύποπτα U/S (π.χ. ΝΤ, εξωκαρδιακές ανωμαλίες) Χρωμοσωμικές ανωμαλίες Εμβρυικός ύδρωπας μη ανοσολογικής αιτιολογίας Αρρυθμία, ΤΤΤS * Hamar BD et al. J Ultrasound Med 2006;25: ** Simpson LL. J Clin Ultrasound 2004;32:

14 Θάλαμοι ασθενών Θάλαμοι ασθενών Κριτήρια εισαγωγής Μείζονες επιπλοκές κύησης ή προϋπάρχουσας νόσου Ελάσσονες επιπλοκές κύησης ή προϋπάρχουσας νόσου όταν: - υπάρχει δυσκολία διαφορικής διάγνωσης ανάγκη καλύτερου κλινικοεργαστηριακού ελέγχου - παρατηρείται αδυναμία συμμόρφωσης της εγκύου με τις υποδείξεις - αποτυγχάνουν προηγούμενες θεραπευτικές επιλογές Προετοιμασία για ΚΤ / πρόκληση τοκετού 14

15 Θάλαμοι ασθενών - Στελέχωση Ιατροί τμήματος Προϊσταμένη Νοσηλεύτριες Υπεύθυνος τμήματος Θεράπων Ιατρός 15

16 Θάλαμοι ασθενών - Συνεργασίες Παθολογικός Τομέας - Κλινικές Καρδιολογική Αιματολογική Ενδοκρινολογική Πνευμονολογική Μονάδα λοιμώξεων ΜΤΝ Γαστρεντερολογική Δερματολογική Ρευματολογική Νευρολογική Ψυχιατρική Χειρουργικός Τομέας - Κλινικές Γενική Χειρουργική Αγγειοχειρουργική Ορθοπαιδική Οφθαλμολογική Θωρακοχειρουργική Νευροχειρουργική ΩΡΛ Ουρολογική Εργαστηριακός Τομέας Αιματολογικό Βιοχημικό Μικροβιολογικό Ορμονολογικό Ορολογικό / Ανοσολογικό Παθολογοανατομικό Ακτινολογικό Πυρην. Ιατρικής 16

17 Μαιευτήριο Μαιευτήριο Έμπειροι Μαιευτήρες μαίες Παιδιατρική Κλινική Πλήρως εξοπλισμένες αίθουσες τοκετών, ΚΤ, ανάνηψης ΜΕΘ ΜΕΝΝ Τμήμα Π/Χ Εμβρυική χειρουργική ΜΕΘ παίδων Εξ. Ιατρεία για follow-up Αιμοδοσία RBC, FFP, PLT Δυνατότητα κατάθεσης αίματος ενδονοσοκομειακά 17 Αναισθησιολογικό Τμήμα 24ωρη κάλυψη από εξειδικευμένους Αναισθησιολόγους Επισκληρίδιος, ραχιαία, γενική αναισθησία

18 Ερευνητική ομάδα Στις υποχρεώσεις της ερευνητικής ομάδας συγκαταλέγονται: η καταγραφή των στατιστικών στοιχείων του τμήματος η διαρκής πληροφόρηση γύρω από τις επιστημονικές εξελίξεις στις κυήσεις υψηλού κινδύνου η παρουσίαση ενδιαφερόντων άρθρων περιστατικών με τη συμμετοχή αντίστοιχων ειδικοτήτων 18

19 Συμπεράσματα Σήμερα... Οι κοινωνικοοικονομικές αλλαγές, η μετανάστευση και ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιβάλλουν τον επαναπροσδιορισμό των κυήσεων υψηλού κινδύνου Η διαχείρισή τους απαιτεί τη συνεργασία ομάδας Ιατρών (multidisciplinary team), στην οποία οι Μαιευτήρες με την αντίστοιχη εξειδίκευση θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο Η παρακολούθηση των κυήσεων υψηλού κινδύνου σε τεταρτοβάθμια νοσοκομεία αυξάνει τις διαγνωστικές και θεραπευτικές επιλογές, με αποτέλεσμα την επιτυχή έκβασή τους 19

20 Συμπεράσματα Στο μέλλον... Our vision is a world in which mothers and their newborn babies notwithstanding their social, cultural, ethnic or religious background are assured access to comprehensive quality health services throughout all phases of their lives Σας ευχαριστώ! 20