Έναρξη της μεταγραφής = μείωση του ρυθμού διαίρεσης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Έναρξη της μεταγραφής = μείωση του ρυθμού διαίρεσης"

Transcript

1

2 Αυλάκωση vs Γαστριδίωση Αυλάκωση: απανωτές μιτωτικές διαιρέσεις που οδηγούν σε λογαριθμική αύξηση του αριθμού των κυττάρων αλλά χωρίς αύξηση του συνολικού όγκου του αναπτυσσόμενου εμβρύου Έναρξη της μεταγραφής = μείωση του ρυθμού διαίρεσης

3 Η διαφοροποίηση του κυτταρικού κύκλου κατά την αυλάκωση Κατά την αυλάκωση τα βλαστομερή δεν περνάνε από τη φάση αύξησης G1

4 ΗαυλάκωσηστοXenopus

5 Εμβρυϊκή ανάπτυξη Nieuwkoop & Faber: στάδιο 4 στάδιο 8 στάδιο 1 12 γρήγορες αυλακώσεις Μετάβαση μεσοβλαστιδίου (ΜΒΤ) έναρξη της μεταγραφής

6 Εμβρυϊκή ανάπτυξη στάδιο 11 στάδιο 14 στάδιο 22

7 Εμβρυϊκή ανάπτυξη στάδιο 30 στάδιο 40

8 Η γαστριδίωση στο Xenopus

9 Κινήσεις κατά τη γαστριδίωση Εγκόλπωση -Invagination Αναδίπλωση -Involution Εισδοχή - Ingression Απολέπιση - Delamination Επιβολή - Epiboly

10 Ηνευριδίωση

11 Εμβρυϊκή ανάπτυξη Στάδιο καταβολής ουράς

12 Χάρτης πεπρωμένου του Xenopus στο στάδιο 32 κυττάρων

13 Δημιουργία πρώιμου ραχιοκοιλιακού προτύπου ενδόδερμα Η θέση εισόδου του σπέρματος καθορίζει τη θέση του βλαστοπόρου και το ραχιαίο τμήμα του σώματος

14 Ο σχηματισμός του ενδοδέρματος ο προκαθορισμός των κυττάρων εξαρτάται από το μεταγραφικό παράγοντα VegT και το παρακρινή παράγοντα Vg1, που είναι μητρικής προέλευσης και κατανέμονται στα βλαστομερή του φυτικού πόλου οργανωτής κοιλιακό μεσόδερμα μεσόδερμα ενδόδερμα Πρώιμες περιοχές έκφρασης ζυγωτικών γονιδίων. (α-δ) Άποψη από το φυτικό πόλο, (ε) πλευρική άποψη, (στ) τομή, πλευρική άποψη.

15 Ο σχηματισμός του μεσοδέρματος Pieter Nieuwkoop η επαγωγή των κυττάρων του οργανωτή από ενδοδερμικά κύτταρα του φυτικού πόλου

16 ΗμοριακήβάσητουκέντρουNieuwkoop εκφράζεται στο φυτικό πόλο GSK-3: glycogen synthase kinase 3 inhibitor of β-catenin

17 Nodal pathway

18 Η επαγωγή του εξωδέρματος Hans Spemann Hilde Mangold πρωτογενής επαγωγή από κύτταρα μεσοδερμικής προέλευσης στο ραχιαίο χείλος του βλαστοπόρου οργανωτής

19 Η επαγωγή του εξωδέρματος BMP high BMP low Τα κύτταρα του οργανωτή παράγουν και εκκρίνουν Noggin, Chordin Follistatin που αναστέλλουν τη δράση των BMPs και επάγουν τη διαφοροποίηση του εξωδέρματος σε νευρικό ιστό τη ραχιοποιηση του μεσοδέρματος

20 Οι ιδιότητες των κυττάρων του οργανωτή 1. η ικανότητα να μετατρέπονται σε ραχιαίο μεσόδερμα 2. η ικανότητα να μετατρέπουν τα γειτονικά μεσοδερμικά κύτταρα σε ραχιαίο πλευρικό μεσόδερμα 3. η ικανότητα να μετατρέπουν το εξώδερμα σε νευρικό εξώδερμα τοποθετημένο ραχιαία 4. η ικανότητα να αρχίζουν τις κινήσεις της γαστριδιοποίησης 5. η ικανότητα να μετατρέπουν τα εξωδερμικά κύτταρα τηςνευρικήςπλάκαςσενευρικόσωλήνα

21 O προσδιορισμός του εμπροσθοπίσθιου άξονα Τα πρώτα μεσοδερμικά κύτταρα που εγκολπώνονται στην αρχή της γαστριδιοποίησης θα σχηματίσουν τις πρόσθιες δομές του σώματος

22 Ηαυλάκωσηστοψάριζέβρα μεροβλαστική αυλάκωση

23 Η εμβρυική ανάπτυξη στο ψάρι ζέβρα

24 Η γαστριδίωση στο ψάρι ζέβρα καθορισμός ραχιοκοιλιακού άξονα

25 Χάρτης πεπρωμένου σε έμβρυο από ψάρι ζέβρα με επιβολή 50%

26 επαγωγή μεσοδέρματος-εξωδέρματος VegT εκφράζεται ζυγωτικά Εμβρυική ασπίδα = οργανωτής

27 η αυλάκωση στην όρνιθα

28 η αυλάκωση στην όρνιθα μεροβλαστική αυλάκωση Ωοτοκία = κύτταρα

29 η αυλάκωση στην όρνιθα ωοτοκία επιβλάστη υποβλάστη εξωεμβρυϊκές δομές

30 Ο σχηματισμός του βλαστόκοιλου στην όρνιθα

31 Η ανάπτυξη στην όρνιθα μελλοντικά κύτταρα νωτοχορδής 1 μέρα επώασης Νωτοχορδή Σωμίτες Νευρική πλάκα

32 η γαστριδίωση στην όρνιθα Αρχική λωρίδα = βλαστοπόρος κόμβος του Hensen = οργανωτής - εμβρυική ασπίδα

33 ηνευριδίωσηστηνόρνιθα

34 Οι εξωεμβρυϊκές δομές στο έμβρυο της όρνιθας σωματικό μεσόδερμα εξώδερμα σπλαχνικό μεσόδερμα εξώδερμα Σπλαχνικό μεσόδερμα Αιμοποιητικός ιστός ενδόδερμα

35 Η ανάπτυξη στην όρνιθα 3 μέρες επώασης

36 Ο σχηματισμός του αριστερού - δεξιού άξονα συμμετρίας στην όρνιθα Εμπροσθοπίσθιος άξονας: εξαρτώμενος από τη βαρύτητα βαρύ = πρόσθιο ελαφρύ = οπίσθιο

37 Η αυλάκωση στον ποντικό

38 Προεμφυτευτική ανάπτυξη στον ποντικό έκφραση ζυγωτικού γονιδιώματος Καδερίνη Ε 3 μέρες ολοδύναμα βλαστομερίδια

39 Η αυλάκωση στα θηλαστικά

40 η αυλάκωση στα θηλαστικά Αργή διαίρεση Περιστροφική αυλάκωση Ασύγχρονη αυλάκωση Έναρξη της μεταγραφής σε πολύ πρώιμο στάδιο (2 κύτταρα) Σχηματισμός προστατευτικών δομών

41 η γαστριδίωση στα θηλαστικά

42 Η στροφή στον ποντικό

43 Ο σχηματισμός του αριστερού - δεξιού άξονα συμμετρίας στον ποντικό

Αφρικανικός βάτραχος. Ψάρι ζέβρα

Αφρικανικός βάτραχος. Ψάρι ζέβρα Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήµιον Αθηνών ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ & ΒΙΟΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ Επικ. Καθ. ΒασιλικήΟικονοµίδου εκέµβριος 2014 Οι 6 δηµοφιλέστεροι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 2: Κύριοι οργανισμοί-μοντέλα ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, 2007) Δρ. Μαριάννα Χ. Αντωνέλου O πιο αγαπημένος οργανισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 2: Κύριοι οργανισμοί-μοντέλα ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, 2007) Δρ. Μαριάννα Χ. Αντωνέλου Λέκτορας Βιολογίας Κυττάρου

Διαβάστε περισσότερα

BIOΛ 102 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIOΛ 102 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ BIOΛ 102 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ Γονιμοποίηση Αυλάκωση Γαστριδίωση Νευριδίωση Οργανογένεση ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ Δ. Δοκιανάκη & Μ. Παυλίδης Ηράκλειο, Νοέμβριος 2015 1 ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ* 1. Επαφή, αναγνώριση & πρόσδεση

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Το πρώτο σύστημα κατάταξης των ζώων κατά τον Αριστοτέλη Επόμενα συστήματα κατάταξης John Ray (1627-1705): Νέο σύστημα κατάταξης και εισαγωγή έννοιας του είδους Charles Linnaeus

Διαβάστε περισσότερα

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΙΑΛΕΞΗ 4. ΝΕΥΡΙ ΙΩΣΗ - ΟΡΓΑΝΟΓΕΝΕΣΗ Ι ΑΣΚΩΝ Μιχάλης Παυλίδης (pavlidis@biology.uoc.gr) Ηράκλειο, Νοέμβριος 2012 1 ΝΕΥΡΙΔΙΩΣΗ (Neurulation) Μετατροπή του γαστριδίου (gastrula)

Διαβάστε περισσότερα

Γονιμοποίηση αναγνώριση και συνένωση ωαρίου-σπερματοζωαρίου φραγμός στην πολυσπερμία μετα μετ βολική ενεργο ενεργο ο π ίηση

Γονιμοποίηση αναγνώριση και συνένωση ωαρίου-σπερματοζωαρίου φραγμός στην πολυσπερμία μετα μετ βολική ενεργο ενεργο ο π ίηση Γονιμοποίηση αναγνώριση και συνένωση ωαρίου-σπερματοζωαρίου φραγμός στην πολυσπερμία μεταβολική ενεργοποίηση του αυγού ανακατατάξεις στα συστατικά του αυγού σχηματισμός του διπλοειδή πυρήνα του ζυγωτού

Διαβάστε περισσότερα

Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια emed.med.uoa.gr/eclass

Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια emed.med.uoa.gr/eclass Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια emed.med.uoa.gr/eclass Σχηματισμός του δίστιβου εμβρυϊκού (βλαστικού) δίσκου Γαστριδίωση* σχηματισμός του τρίστιβου εμβρυϊκού δίσκου *Ο όρος γαστριδίωση αναφέρεται στα κατώτερα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΩΝ ΑΜΝΙΩΤΩΝ ΕΞΩΕΜΒΡΥΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ

ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΩΝ ΑΜΝΙΩΤΩΝ ΕΞΩΕΜΒΡΥΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΩΝ ΑΜΝΙΩΤΩΝ ΕΞΩΕΜΒΡΥΙΚΕΣ ΜΕΜΒΡΑΝΕΣ 1. Λεκιθικός σάκος 2. Άμνιον 3. Αλλαντοίδα 4. Χόριο 3. Allantois 1. Yolk sac Α. Embryo Β. Shell Γ C. Shell membrane 2. Amnion 4. Chorion Α: Έμβρυο κοτόπουλου

Διαβάστε περισσότερα

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΛΕΞΗ 4. BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΝΕΥΡΙΔΙΩΣΗ ΟΡΓΑΝΟΓΕΝΕΣΗ ΝΕΥΡΙΔΙΩΣΗ (Neurulation) Μετατροπή του γαστριδίου (gastrula) σε ένα επίμηκες κυλινδρικό έμβρυο = νευρίδιο (neurula) Έναρξη οργανογένεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 2: Κύριοι οργανισμοί-μοντέλα ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΜΒΡΥΟΥ ΟΡΝΙΘΑΣ (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, 2014) S.F. Gilbert, Developmental Biology, 9 th Ed., Sinauer

Διαβάστε περισσότερα

Ζωολογία Ι. Εργαστηριακή Άσκηση : ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ. Ενότητα 4η: Η Διαδικασία της Αναπαραγωγής

Ζωολογία Ι. Εργαστηριακή Άσκηση : ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ. Ενότητα 4η: Η Διαδικασία της Αναπαραγωγής Ζωολογία Ι Εργαστηριακή Άσκηση : ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ Ενότητα 4η: Η Διαδικασία της Αναπαραγωγής Συγγραφείς: Α. Νικολαίδου, Μ. Βεινή Χαρίτου Διδάσκων: Σκ. Ντέντος Τμήμα ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, Τομέας Ζωολογίας Θαλάσσιας Βιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Η μεταμόρφωση στη Drosophila. Δίσκοι ενηλίκου

Η μεταμόρφωση στη Drosophila. Δίσκοι ενηλίκου Η μεταμόρφωση στη Drosophila Δίσκοι ενηλίκου Ο κύκλος ζωής της Drosophila Νευροεκκριτικά κύτταρα Προθωρακικοτρόπος ορμόνη Προθωρακικός αδένας Εκδυσόνη Μεταμόρφωση Έκδυση Μεταμόρφωση Έκδυση Νεανική ορμόνη

Διαβάστε περισσότερα

Επαγωγή και Οργάνωση του ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Επαγωγή και Οργάνωση του ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Επαγωγή και Οργάνωση του ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΝΕΥΡΙΚΟΣ ΙΣΤΟΣ Το ανθρώπινο σώμα έχει 10x10 9 νευρώνες διαφόρων τύπων Κάθε νευρώνας Κάθε νευρώνας μπορεί να συμμετέχει σε 1.000 10.000 συνάψεις μέχρι και με

Διαβάστε περισσότερα

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ

BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΙΑΛΕΞΗ 2. ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΥΛΑΚΩΣΗ Ι ΑΣΚΩΝ Μιχάλης Παυλίδης (pavlidis@biology.uoc.gr) Hράκλειο, Νοέμβριος 2012 1 ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ* 1. 2. 3. 4. Επαφή, αναγνώριση & πρόσδεση σπερματοζωαρίου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ* BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ. Επαφή, Αναγνώριση & Πρόσδεσητου σπερματοζωαρίου στο ωάριο ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΛΑΚΩΣΗ

ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ* BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ. Επαφή, Αναγνώριση & Πρόσδεσητου σπερματοζωαρίου στο ωάριο ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΛΑΚΩΣΗ ΔΙΑΛΕΞΗ 2. BIO 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΑΥΛΑΚΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΩΝ Μιχάλης Παυλίδης (pavlidis@biology.uoc.gr) Hράκλειο, Νοέμβριος 2013 ΓΟΝΙΜΟΠΟΙΗΣΗ* 1. Επαφή, αναγνώριση & πρόσδεση σπερματοζωαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 3: Οργανογένεση Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, Aκαδημαϊκές Εκδόσεις 2007) Δρ. Μαριάννα Χ. Αντωνέλου

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια. emed.med.uoa.gr/eclass

Επιμέλεια: Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια. emed.med.uoa.gr/eclass ) Επιμέλεια: Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια emed.med.uoa.gr/eclass Εμβρυολογία Πρώιμη εμβρυική περίοδος- Αναφέρεται στη μελέτη της ανάπτυξης ενός οργανισμού από τη γονιμοποίηση του ωοκυττάρου-στάδιο

Διαβάστε περισσότερα

AYΞΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ

AYΞΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ AYΞΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑΣ ΦΥΤΩΝ Χ.Κ. ΚΙΤΣΑΚΗ 2008 1 Αντικείμενα της ενότητας Ορισμοί και έννοιες Σκοπός των διεργασιών της ανάπτυξης Πού και πώς πραγματοποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

Εμβρυολογία: Πτηνά-Κοτόπουλο. Τμήμα Βιολογίας Μ.Παυλίδης-Δ.Δοκιανάκη

Εμβρυολογία: Πτηνά-Κοτόπουλο. Τμήμα Βιολογίας Μ.Παυλίδης-Δ.Δοκιανάκη Εμβρυολογία: Πτηνά-Κοτόπουλο Τμήμα Βιολογίας Μ.Παυλίδης-Δ.Δοκιανάκη The Process of Segmentation-The Effect of Yolk on Segmentation The Sequence and Orientation of the Cleavage Divisions in Birds Surface

Διαβάστε περισσότερα

Αφρικανικός βάτραχος. Ψάρι ζέβρα

Αφρικανικός βάτραχος. Ψάρι ζέβρα Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήµιον Αθηνών ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ & ΒΙΟΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ Επικ. Καθ.ΒασιλικήΟικονοµίδου Νοέµβριος 2014 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ-ΜΟΝΤΕΛΑ

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015 Βιολογία Ζώων Ι ίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας Πάτρα 2015 2015 1 Αναπαραγωγή 2015 2 Η φύση της αναπαραγωγικής διαδικασίας Omne vivum ex ovo ή περίπου έτσι... Δύο τρόποι αναπαραγωγής Αγενής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ. Αρχιτομία. Αγενής αναπαραγωγή. Παρατομία. Εκβλάστηση. Εγγενής αναπαραγωγή Διπλοφασικός κύκλος.

Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ. Αρχιτομία. Αγενής αναπαραγωγή. Παρατομία. Εκβλάστηση. Εγγενής αναπαραγωγή Διπλοφασικός κύκλος. Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Αρχιτομία Αγενής αναπαραγωγή Παρατομία Εκβλάστηση Εγγενής αναπαραγωγή Απλοφασικός κύκλος Διπλοφασικός κύκλος Ισογαμία Ανισογαμία Ωογαμία Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά αδιαφοροποίητο κύτταρο που έχει την ικανότητα να διαφοροποιείται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους.

Αρχικά αδιαφοροποίητο κύτταρο που έχει την ικανότητα να διαφοροποιείται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Βλαστικό κύτταρο Αρχικά αδιαφοροποίητο κύτταρο που έχει την ικανότητα να διαφοροποιείται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Έτσι είναι σε θέση να δρα επισκευαστικά, αναδημιουργώντας κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες:

Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Ο όρος Βλαστικά κύτταρα περιλαμβάνει κυτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Πολυδύναμα - Pluripotent Εμβρυονικά Βλαστικά κύτταρα - Embryonic Stem Cells Ολιγοδύναμα - Multipotent Βλαστικά κύτταρα (ώριμων/εμβρυικών)

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 3: Οργανογένεση Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, Aκαδημαϊκές Εκδόσεις 2007) Δρ. Μαριάννα Χ. Αντωνέλου

Διαβάστε περισσότερα

Αυτό το βοήθημα αποτελεί ένα ακόμα συνοπτικό αρχείο διαβάσματος για το μάθημα της Εμβρυολογίας Ι, σύμφωνα με την ύλη του μαθήματος Ιστολογία

Αυτό το βοήθημα αποτελεί ένα ακόμα συνοπτικό αρχείο διαβάσματος για το μάθημα της Εμβρυολογίας Ι, σύμφωνα με την ύλη του μαθήματος Ιστολογία Αυτό το βοήθημα αποτελεί ένα ακόμα συνοπτικό αρχείο διαβάσματος για το μάθημα της Εμβρυολογίας Ι, σύμφωνα με την ύλη του μαθήματος Ιστολογία Εμβρυολογίας Ι (3 ο Εξάμηνο) της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Δημιουργήθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Από την 4η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης. Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια

Από την 4η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης. Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια Από την 4η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια 3η και 4η εβδ. Σχηματίζονται: ο νευρικός σωλήνας (ραχιαία) Ο αρχέγονος πεπτικός σωλήνας (κοιλιακά) Μετατροπή του επίπεδου τρίστιβου

Διαβάστε περισσότερα

Ζωολογία Ι. Ενότητα 5: Αρχές Ανάπτυξης. Σκαρλάτος Ντέντος, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας

Ζωολογία Ι. Ενότητα 5: Αρχές Ανάπτυξης. Σκαρλάτος Ντέντος, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Ζωολογία Ι Ενότητα 5: Αρχές Ανάπτυξης Σκαρλάτος Ντέντος, Επικ. Καθηγητής Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Βιολογίας Περιεχόμενα ενότητας Θα αναπτυχθούν τα εξής θέματα: Γονιμοποίηση. Αυλάκωση - Γαστριδίωση.

Διαβάστε περισσότερα

Σωματική οργάνωση Μεταζώων

Σωματική οργάνωση Μεταζώων Σωματική οργάνωση Μεταζώων Επίπεδα οργάνωσης Πρωτοπλασματική βαθμίδα οργάνωσης Το κύτταρο επιτελεί το σύνολο των λειτουργιών Κυτταρική οργάνωση Ομάδες κυττάρων με σχετική λειτουργική διαφοροποίηση Κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Η τρίτη εβδομάδα (έναρξη) Περιλαμβάνει το σχηματισμό: της αρχικής γραμμής της νωτιαίας χορδής των τριών βλαστικών στιβάδων ή βλαστικά δέρματα (γαστριδίωση) Η τρίτη εβδομάδα

Διαβάστε περισσότερα

εξελίσσεταιηανθρώπινηανθρώπινη ζωή

εξελίσσεταιηανθρώπινηανθρώπινη ζωή Πώςεξελίσσεται εξελίσσεταιηανθρώπινηανθρώπινη ζωή Ξεκινάµε ως ζυγωτό, δηλαδή, ως µονοκύτταρος οργανισµός µε διάµετρο περίπου ενός χιλιοστού, και ζυγίζουµε περίπου δεκαπέντε εκατοµµυριοστά του γραµµαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Αυτοανανέωση. Αυτοανανέωση. Διαφοροποίηση. Διαφοροποίηση

Αυτοανανέωση. Αυτοανανέωση. Διαφοροποίηση. Διαφοροποίηση Βλαστικό κύτταρο: Έχει την ικανότητα να αναπαράγει τον εαυτό του ή άλλα βλαστικά κύτταρα (Αυτοανανέωση) καθώς και διάφορους κυτταρικούς τύπους (Διαφοροποίηση) Αυτοανανέωση Αυτοανανέωση Διαφοροποίηση Διαφοροποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους.

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Τι είναι τα βλαστικά κύτταρα? Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Είναι σε θέση να δρουν επισκευαστικά, αναδημιουργώντας

Διαβάστε περισσότερα

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους.

Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Βλαστικά κύτταρα: Αρχικά αδιαφοροποίητα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να διαφοροποιούνται σε ιστικά εξειδικευμένους κυτταρικούς τύπους. Είναι σε θέση να δρουν επισκευαστικά, αναδημιουργώντας κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ

ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ 1) ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΡΙΘΜΟ ΤΩΝ ΧΡΩΜΟΣΩΜΑΤΩΝ ΕΥΠΛΟΕΙΔΙΑ: ΚΑΘΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ Ν (ΑΠΛΟΕΙΔΕΣ ΓΟΝΙΔΙΩΜΑ) 3Ν ΑΥΘΟΡΜΗΤΕΣ ΑΠΟΒΟΛΕΣ 4Ν τριπλοειδία Α) Γονιμοποίηση ωαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος

Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος Εμβρυολογία πεπτικού συστήματος Υπατία Δούση-Αναγνωστοπούλου Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας AΡΧΕΓΟΝΟ ΕΝΤΕΡΟ : - πρόσθιο έντερο, - μέσο έντερο, - οπίσθιο έντερο. `σχηματίζεται την 4η εβδομάδα (από

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ιχθυοπλαγκτόν. Icthyoplankton. (L.A. Fuiman) Γ. Κουμουνδούρος

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ιχθυοπλαγκτόν. Icthyoplankton. (L.A. Fuiman) Γ. Κουμουνδούρος Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης Ιχθυοπλαγκτόν Icthyoplankton (L.A. Fuiman) Γ. Κουμουνδούρος Τεράστια ποικιλία αναπαραγωγικών προτύπων στα ψάρια (εσωτερική ή εξωτερική γονιμοποίηση, ωοτοκία, ωοζωοτοκία,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΩΜΕΝΩΝ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Υπάρχουν Βλαστικά κύτταρα με διαφορετικές ιδιότητες: Τα Πολυδύναμα - Pluripotent Εμβρυονικά Βλαστικά κύτταρα - Embryonic Stem

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Αθηνών - Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Κυττάρου & Βιοφυσικής ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ. Αναπλ. Καθηγητής Σταύρος Λ. Κουσουλάκος

Πανεπιστήμιο Αθηνών - Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Κυττάρου & Βιοφυσικής ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ. Αναπλ. Καθηγητής Σταύρος Λ. Κουσουλάκος Πανεπιστήμιο Αθηνών - Τμήμα Βιολογίας Τομέας Βιολογίας Κυττάρου & Βιοφυσικής ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ Αναπλ. Καθηγητής Σταύρος Λ. Κουσουλάκος O όρος «κλωνοποίηση» έγινε εκτεταμένα γνωστός το 1997, όταν δημοσιεύθηκε

Διαβάστε περισσότερα

Από την 3η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης. Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια

Από την 3η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης. Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια Από την 3η έως την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης Μ.Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια 3η και 4η εβδ. Σχηματίζονται: ο νευρικός σωλήνας (ραχιαία) Ο αρχέγονος πεπτικός σωλήνας (κοιλιακά) Μετατροπή του επίπεδου τρίστιβου

Διαβάστε περισσότερα

Η Ταξινόμηση των Ζωντανών Οργανισμών

Η Ταξινόμηση των Ζωντανών Οργανισμών Κεφάλαιο 6 Η Ταξινόμηση των Ζωντανών Οργανισμών Κριτήρια κατάταξης: 4. Η λειτουργία του βλαστοπόρου εισδοχή ενδοδέρματος έδρα εισδοχή ενδοδέρματος στόμα βλαστοπόρος στόμα βλαστοπόρος έδρα ΠΡΩΤΟΣΤΟΜΙΑ (πρώτα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΛΛΗΨΗ, ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ, ΚΥΗΣΗ, ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

ΣΥΛΛΗΨΗ, ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ, ΚΥΗΣΗ, ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΣΥΛΛΗΨΗ, ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ, ΚΥΗΣΗ, ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ Γονιμοποίηση Ο πλακούντας και οι ορμόνες του Παρακολούθηση εγκυμοσύνης Μεταβολές οργανισμού κατά την κύηση Μηχανισμός τοκετού Ο μαζικός αδένας-γαλουχία Υπογονιμοτητα

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ

ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑ 4ο ΜΕΡΟΣ Α ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΚΝΣ) ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ ΝΩΤΙΑΙΟΣ ΜΥΕΛΟΣ Είναι το πιο ουραίο τμήμα του Κ.Ν.Σ. Εκτείνεται από τη βάση του κρανίου μέχρι τον 1 ο οσφυϊκό

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 9: Διαφοροποίηση - Εμβρυογένεση

Άσκηση 9: Διαφοροποίηση - Εμβρυογένεση Άσκηση 9: Διαφοροποίηση - Εμβρυογένεση Σύνοψη Σκοπός της άσκησης είναι να γνωρίσουν οι εκπαιδευόμενοι τη γονιμοποίηση του ωαρίου, τις πρώτες διαιρέσεις του ζυγωτού και την απαρχή των κυτταρικών διαφοροποιήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΧΟΛΗΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΧΟΛΗΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ ΗΠΑΤΟΣ ΧΟΛΗΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΕΩΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ Ανάπτυξη ήπατος Ηπατικό εκκόλπωμα: προσεκβολή της ενδοδερματικής επένδυσης του προσθίου εντέρου ανάπτυξη ηπατικών δοκίδων και καταβολών του συστήματος χοληφόρων

Διαβάστε περισσότερα

Από τα χημικά μόρια στον οργανισμό

Από τα χημικά μόρια στον οργανισμό Άτομο Μόριο Από τα χημικά μόρια στον οργανισμό Μακρομόριο Οργανίδιο Κύτταρο Ιστός Όργανο Οργανισμός Σύστημα οργάνων (κυκλοφορικό) ΚΥΤΤΑΡΟ Πυρήνας, μιτοχόνδρια, χλωροπλάστες, περοξυσωμάτια, κ.α. Πολυενζυμικά

Διαβάστε περισσότερα

Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου. Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης

Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου. Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης Αρχιτεκτονικό πρότυπο ενός Ζώου Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης Η βασική ομοιομορφία της βιολογικής οργάνωσης προέρχεται από την κοινή καταγωγή των οργανισμών Κάθε οργανισμός έχει κληρονομήσει ένα σχέδιο σώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «Ιατρική Ερευνητική Μεθοδολογία» ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΜΟΡΙΑΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΗΣ ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

Κατά τη µεταφορά της ωοµάζας στο εργαστήριο, η πλειοψηφία των προσφάτων γονιµοποιηµένων αυγών δεν είχε ξεπεράσει το στάδιο 12. Τα πρώτα εκκολαφθέντα

Κατά τη µεταφορά της ωοµάζας στο εργαστήριο, η πλειοψηφία των προσφάτων γονιµοποιηµένων αυγών δεν είχε ξεπεράσει το στάδιο 12. Τα πρώτα εκκολαφθέντα ΕΜΒΡΥΪΚH ΑΝAΠΤΥΞΗ Κατά τη µεταφορά της ωοµάζας στο εργαστήριο, η πλειοψηφία των προσφάτων γονιµοποιηµένων αυγών δεν είχε ξεπεράσει το στάδιο 12. Τα πρώτα εκκολαφθέντα έµβρυα παρατηρήθηκαν την όγδοη µέρα,

Διαβάστε περισσότερα

Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εµβρυολογίας

Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εµβρυολογίας Πλακούντας Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εµβρυολογίας Πλακούντας Προσωρινό και δυναµικό όργανο Λειτουργίες πλακούντα Μεταφορά ουσιών και αερίων: από µητέρα προς έµβρυο (θρεπτικές ουσίες,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Ο μεταγραφικός παράγοντας Coup-TF και το γονιδιακό ρυθμιστικό δίκτυο στο νευρικό σύστημα του αχινού Paracentrotus lividus

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΜΑ ΚΑΙ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΑ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΡΜΑ ΚΑΙ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΑ ΠΕΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήµιον Αθηνών ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΤΤΑΡΟΥ & ΒΙΟΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ Επικ. Καθηγήτρια Βασιλική Οικονοµίδου εκέµβριος 2014 ΒΛΑΣΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΠΑΘΟΛΟΓΙA Γεώργιος Καρκαβέλας Καθηγητής Παθολογικής Ανατοµικής ΑΠΘ ΚΝΣ: πολυσύνθετο σύστηµα πολλές από τις λειτουργίες του αδιευκρίνιστες Πρώτες ανατοµικές µελέτες Αριστοτέλης και Γαληνός

Διαβάστε περισσότερα

Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια Ιστολογίας Εμβρυολογίας

Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια Ιστολογίας Εμβρυολογίας Μυρσίνη Κουλούκουσα Αν. Καθηγήτρια Ιστολογίας Εμβρυολογίας Το αγγειακό σύστημα αρχίζει να σχηματίζεται στις αρχές της 3ης εβδ. Το πρώτο σύστημα οργάνων που τίθεται σε λειτουργία Σχηματισμός αιματικών νησιδίων

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Τομέας Γενετικής, Βιολογίας Κυττάρου και Ανάπτυξης Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Τομέας Γενετικής, Βιολογίας Κυττάρου και Ανάπτυξης Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστημίου Πατρών Τομέας Γενετικής, Βιολογίας Κυττάρου και Ανάπτυξης Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Ο Coup-TF και τα προγονικά νευρικά κύτταρα στο έμβρυο του αχινού Paracentrotus lividus

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους

Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Έννοιες Βιολογίας και Οικολογίας και η Διδακτική τους Γιώργος Αμπατζίδης Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ακαδημαϊκό έτος 2016-17 Στο προηγούμενο μάθημα Πεπτικό σύστημα Αναπνευστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ E ΕΦΗΜΕΡΙ Α ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 3099 26 Απριλίου 2018 ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 464 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ - ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αριθμ. 10724 Προκήρυξη θέσης καθηγητή

Διαβάστε περισσότερα

Οργάνωση του φυτικού σώματος (Φ.Σ.): Τα φυτικά όργανα

Οργάνωση του φυτικού σώματος (Φ.Σ.): Τα φυτικά όργανα Οργάνωση του φυτικού σώματος (Φ.Σ.): Τα φυτικά όργανα Το πέρασμα από το μονοκύτταρο στο πολυκύτταρο επίπεδο οργάνωσης, όπως εκδηλώνεται στα ανώτερα φυτά, είναι μια σταδιακή και πολύπλοκη διεργασία στην

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΘΕΩΡΙΑ 3 η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΥΤΤΑΡΟΚΙΝΕΣ ή ΚΥΤΤΟΚΙΝΕΣ Dr ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Είδαμε ότι οι ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ είναι 1. Ανατομικοί φραγμοί - Δέρμα - Βλεννώδεις

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ Πολυκύτταροι, ευκαρυωτικοί οργανισμοί, με υψηλό βαθμό κυτταρικής εξειδίκευσης. Τα κύτταρα οργανώνονται σε ιστούς και στη συνέχεια σε όργανα. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί.

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπάτια ενεργοποίησης κινασών MAP σε κύτταρα θηλαστικών

Μονοπάτια ενεργοποίησης κινασών MAP σε κύτταρα θηλαστικών Μονοπάτια ενεργοποίησης κινασών MAP σε κύτταρα θηλαστικών Εκτός από την ERK, τα κύτταρα των θηλαστικών διαθέτουν τις κινάσες MAP JNK και p38. Η ενεργοποίηση των κινασών JNK και p38 προκαλείται από μέλη

Διαβάστε περισσότερα

Βλαστοκύτταρο. Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5

Βλαστοκύτταρο. Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5 Βλαστοκύτταρο Χοτζάι Αθηνά, Στέργιο Χάιδω Τμήμα Γ5 Τα βλαστοκύτταρα είναι κύτταρα που αναπαράγονται διαρκώς και έχουν την ικανότητα να μετατραπούν (να διαφοροποιηθούν) σε οποιοδήποτε άλλο είδος κυττάρου

Διαβάστε περισσότερα

Πηγή: Life MapDiscovery

Πηγή: Life MapDiscovery ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ ΤΟΥ ΕΡΜΑΤΟΣ Το δέρµα είναι το µεγαλύτερο σε έκταση και όγκο όργανο του ανθρώπινου σώµατος[1] Πριν από

Διαβάστε περισσότερα

Η ζητούμενη σειρά έχει ως εξής: αδενίνη < νουκλεοτίδιο < νουκλεόσωμα < γονίδιο < χρωματίδα < χρωμόσωμα < γονιδίωμα.

Η ζητούμενη σειρά έχει ως εξής: αδενίνη < νουκλεοτίδιο < νουκλεόσωμα < γονίδιο < χρωματίδα < χρωμόσωμα < γονιδίωμα. ΚΕΦ. 1 ο ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΡΙΣΕΩΣ 1. Να κατατάξετε σε σειρά αυξανόμενου μεγέθους τις παρακάτω έννοιες που σχετίζονται με το γενετικό υλικό των οργανισμών: νουκλεόσωμα, χρωμόσωμα, αδενίνη, νουκλεοτίδιο, γονίδιο

Διαβάστε περισσότερα

Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK

Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK Το μονοπάτι της κινάσης MAP- ERK 1 Σηματοδότηση μέσω μικρών GTPασών Η οικογένεια μορίων Ras (Rat Sarcoma virus) Ρύθμιση των πρωτεϊνών Ras Οι πρωτεΐνες Ras μετατρέπονται από την ανενεργή μορφή τους, που

Διαβάστε περισσότερα

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015

Βιολογία Ζώων Ι. ίνος Γκιώκας. Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας. Πάτρα 2015 Βιολογία Ζώων Ι ίνος Γκιώκας Πανεπιστήμιο Πατρών Σμήμα Βιολογίας Πάτρα 2015 Πατρών 2015 1 Αρχιτεκτονικό Πρότυπο των Ζώων Πατρών 2015 2 Ιεραρχική Οργάνωση της Πολυπλοκότητας των Ζώων Από απλούς οργανισμούς

Διαβάστε περισσότερα

Γαμετογένεση. Καθορισμός φύλου (όρχεις ς ή ωοθήκες) Πρόφαση Ι μείωσης Γαμετικά κύτταρα Γονάδα (μιτώσεις) έσμευση Έμβρυο. Θηλαστικά, Αμφίβια, ιχθύες

Γαμετογένεση. Καθορισμός φύλου (όρχεις ς ή ωοθήκες) Πρόφαση Ι μείωσης Γαμετικά κύτταρα Γονάδα (μιτώσεις) έσμευση Έμβρυο. Θηλαστικά, Αμφίβια, ιχθύες Γαμετογένεση Γαμετογένεση Καθορισμός φύλου (όρχεις ς ή ωοθήκες) G1 Σπερματογένεση Πρόφαση Ι μείωσης Γαμετικά κύτταρα Γονάδα (μιτώσεις) έσμευση Έμβρυο Ολοκλήρωση μείωσης Ι Γονιμοποίηση-ολοκλήρωση η η μείωσης

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Αυχενικοί σπόνδυλοι 7 Θωρακικοί σπόνδυλοι 12 Οσφυϊκοί σπόνδυλοι 5 Ιερό οστό 5 συνοστεομένοι σπόνδυλοι Κόκκυγας Φυσιολογικά Κυρτώματα Σ.Σ. Η σπονδυλική στήλη δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

BIOΛ 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ. Μ. Παυλίδης Ηράκλειο, Νοέμβριος 2018

BIOΛ 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ. Μ. Παυλίδης Ηράκλειο, Νοέμβριος 2018 BIOΛ 101 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΖΩΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ Μ. Παυλίδης (pavlidis@uoc.gr) Ηράκλειο, Νοέμβριος 2018 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΓΗ A TIMELINE 13.8 ΒΥΑ Origin of the Universe 4.6 BYA Formation of the Solar System/Earth

Διαβάστε περισσότερα

Συγγενείς ανωμαλίες κρανιοπροσωπικής. A. Κοτσίνας Επικ. Καθηγητής

Συγγενείς ανωμαλίες κρανιοπροσωπικής. A. Κοτσίνας Επικ. Καθηγητής Συγγενείς ανωμαλίες κρανιοπροσωπικής ανάπτυξης A. Κοτσίνας Επικ. Καθηγητής Φαρυγγικά τόξα Εμφανίζονται με κρανιοουραία αλληλουχία πέντε ζεύγη το πρώτο ζεύγος -την 22η ημέρα το δεύτερο και τρίτο ζεύγος

Διαβάστε περισσότερα

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ.

Kυτταρική Bιολογία. Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Δρ. Xρήστος Παναγιωτίδης, Τμήμα Φαρμακευτικής Α.Π.Θ. Kυτταρική Bιολογία ΔIAΛEΞΗ 20 (9/5/2017) Απόπτωση, ή Προγραμματισμένος Κυτταρικός Θάνατος Τι είναι απόπτωση; Απόπτωση είναι ο προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος Η καταστροφή του κυττάρου γίνεται «ήπια»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ. Διδάσκοντες: Σ. Γκιώκας, Σ. Νταϊλιάνης, Π. Μακρίδης

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ. Διδάσκοντες: Σ. Γκιώκας, Σ. Νταϊλιάνης, Π. Μακρίδης ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΖΩΩΝ Ι ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΕΜΒΥΟΛΟΓΙΑΣ Διδάσκοντες: Σ. Γκιώκας, Σ. Νταϊλιάνης, Π. Μακρίδης Βασικοί ταξινομικοί χαρακτήρες Τα ζώα συνδέονται μεταξύ τους όταν έχουν ορισμένα κοινά

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 10: Κυτταρική Διαίρεση

Ενότητα 10: Κυτταρική Διαίρεση Ενότητα 10: Κυτταρική Διαίρεση Κυτταρική διαίρεση: παραγωγή γενετικά πανομοιότυπων θυγατρικών κυττάρων Κυτταρική διαίρεση Μονοκύτταροι οργανισμοί: η διαίρεση του κυττάρου συνεπάγεται αναπαραγωγή ολόκληρου

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ. Σχηµατική απεικόνιση της µεγάλης και της µικρής κυκλοφορίας

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ. Σχηµατική απεικόνιση της µεγάλης και της µικρής κυκλοφορίας ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ : Γεράσιµος Π. Βανδώρος ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΑΡΤΗΡΙΕΣ - ΦΛΕΒΕΣ - ΤΡΙΧΟΕΙ Η 1 ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ Μεγάλη και µικρή κυκλοφορία Σχηµατική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΤΤΑΡΟΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ανασυνδυασμένο DNA. Γονίδια και Γονιδιώματα. Richard M. Myers Jan A. Witkowski. James D. Watson Amy A. Caudy. Μία Συνοπτική Παρουσίαση

Ανασυνδυασμένο DNA. Γονίδια και Γονιδιώματα. Richard M. Myers Jan A. Witkowski. James D. Watson Amy A. Caudy. Μία Συνοπτική Παρουσίαση Ανασυνδυασμένο DNA Γονίδια και Γονιδιώματα Μία Συνοπτική Παρουσίαση James D. Watson Amy A. Caudy Richard M. Myers Jan A. Witkowski Κεφάλαιο 8 Επιγενετικές τροποποιήσεις του γονιδιώματος 2 Πίνακας 8.1:

Διαβάστε περισσότερα

Τρόπος σύνδεσης ασύγχρονων τριφασικών κινητήρων

Τρόπος σύνδεσης ασύγχρονων τριφασικών κινητήρων Εργαστήριο Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων ου ΣΕΚ Άρτας Τρόπος σύνδεσης ασύγχρονων τριφασικών κινητήρων Σύνδεση σε αστέρα ή τρίγωνο Ηλίας Λάμπρου Ηλεκτρολόγος ου ου Καθηγητής ΕΠΑ.Λ. - ΣΕΚ ΑΡΤΑΣ Εσωτερική σύνδεση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑ Ας υποθέσουμε, ότι κατά την μελέτη της κατανομής δύο μεταβλητών, καταλήγουμε στα παρακάτω ιστογράμματα.

ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑ Ας υποθέσουμε, ότι κατά την μελέτη της κατανομής δύο μεταβλητών, καταλήγουμε στα παρακάτω ιστογράμματα. ΑΣΥΜΜΕΤΡΙΑ Ας υποθέσουμε, ότι κατά την μελέτη της κατανομής δύο μεταβλητών, καταλήγουμε στα παρακάτω ιστογράμματα. Στα παραπάνω ιστογράμματα, παρατηρούμε, ότι αν και υπάρχει διαφορά στη διασπορά των τιμών

Διαβάστε περισσότερα

7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑ ΕΣ:

7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: ΜΟΝΑ ΕΣ: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑ 7 Φεβρουαρίου 2015 ΛΥΚΕΙΟ:..... ΟΜΑ Α ΜΑΘΗΤΩΝ: 1.. 2..... 3..... ΜΟΝΑ ΕΣ: 2 ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ & ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΦΥΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Προτείνεται οι ομάδες να προχωρήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ I ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΕΜΒΡΥΟΛΟΓΙΑ I ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ NATIONAL AND KAPODISTRIAN UNIVERSITY OF ATHENS ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΒΑΣΙΚΩΝ & ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 1 115 7 ΑΘΗΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 12. Α. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΚΕΝΟΥ Συμπληρώστε σε κάθε κενό τη λέξη που ταιριάζει σωστά.

Κεφάλαιο 12. Α. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΚΕΝΟΥ Συμπληρώστε σε κάθε κενό τη λέξη που ταιριάζει σωστά. Κεφάλαιο 12 Α. ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΚΕΝΟΥ Συμπληρώστε σε κάθε κενό τη λέξη που ταιριάζει σωστά. 1. Τα επιθηλιακά κύτταρα του τοιχώματος του ωοθυλακίου παράγουν 2. Ο ενδομήτριος κύκλος ελέγχεται ορμονικά από 3.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΟΡΓΑΝΣΙΜΩΝ ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ 2 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΟΡΓΑΝΣΙΜΩΝ ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ 2 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΤΤΑΡΩΝ ΟΡΓΑΝΣΙΜΩΝ ΟΙ ΖΩΙΚΟΙ ΙΣΤΟΙ 2 ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΑΣ:.. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1 η Οι ιστοί των οργάνων του πεπτικού συστήματος Α) Ένα σημαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα

Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Ειδικά Αισθητήρια Όργανα Ους Σοφία Χαβάκη Λέκτορας Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας ΤΟ ΟΥΣ Έξω Μέσο Έσω ΕΞΩ ΟΥΣ Πτερύγιο: τριχοφόρο δέρμα + ελαστικός χόνδρος Έξω ακουστικός πόρος: τριχοφόρο δέρμα με

Διαβάστε περισσότερα

Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη

Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία. Κίττυ Παυλάκη Ατυπία Υπερπλασία- Δυσπλασία Κίττυ Παυλάκη Jeanne Calment Κάπνιζε µέχρι τα 117 Πέθανε στα 122 Η σωστή λειτουργία των οργανισµών απαιτεί τη δυνατότητα προσαρµογής των κυττάρων και κατά συνέπεια και των

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. Ο κυτταρικός κύκλος. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16. Ο κυτταρικός κύκλος. Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 Ο κυτταρικός κύκλος Ακαδημαϊκές Εκδόσεις 2011 Το κύτταρο-μια Μοριακή Προσέγγιση 1 ΕΙΚΟΝΑ 16.1 Οι φάσεις του κυτταρικού κύκλου. Ο κύκλος διαίρεσης των περισσότερων ευκαρυωτικών κυττάρων χωρίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με

Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με Αναγεννητική Ιατρική Ηθικοί προβληματισμοί στις θεραπείες με χρήση βλαστικών κυττάρων Χαρακτηριστικά βλαστικών κυττάρων 1. Ικανότητα να διαφοροποιούνται σε διαφορετικούς κυτταρικούς τύπους 2. Ικανότητα

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο μαθητών /μαθητριών

Ονοματεπώνυμο μαθητών /μαθητριών ΕΚΦΕ: ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΟΜΟΝΟΙΑΣ - ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ Α ΦΑΣΗ (ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ EUSO 2014. ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ Ονοματεπώνυμο

Διαβάστε περισσότερα

Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος

Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος Ανάπτυξη πνευμόνων Εμβρυική περίοδος (4-5 εβδομάδες) Ψευδοαδενική περίοδος (5-16 εβδομάδες) Περίοδος σχηματισμού του βρογχικού δέντρου Σωληνώδης περίοδος (16-26

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ (ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑ )

ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ (ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑ ) ΡΟΠΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ (ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΙΚΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑ ) Η περιστροφική αδράνεια ενός σώματος είναι το μέτρο της αντίστασης του στη μεταβολής της περιστροφικής του κατάστασης, αντίστοιχο της μάζας στην περίπτωση της μεταφορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ. Ζαρφτζιάν Μαριλένα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ. Ζαρφτζιάν Μαριλένα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Μακεδονίας ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΑΥΛΑΚΩΣΗ Αυλάκωση ονομάζεται η διαίρεση του ζυγωτού Η πρώτη μιτωτική διαίρεση σε 2 κύτταρα γίνεται 30 ώρες μετά τη γονιμοποίηση Ακολουθούν πολλές μιτωτικές διαιρέσεις και 5 7 μέρες

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη

Αναπαραγωγή. Π.Παπαζαφείρη. 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ 43-44 / 30 Μαΐου 2018 Αναπαραγωγή Π.Παπαζαφείρη 1. Εισαγωγή 2. Αναπαραγωγική φυσιολογία άρρενος 3. Αναπαραγωγική φυσιολογία θήλεος 4. Κύηση Εμβρυϊκή ανάπτυξη 1. Γενικές λειτουργίες του

Διαβάστε περισσότερα

- εξωκάρπιο - ενδοκάρπιο. µεσοκάρπιο. Καρπόδεση. τα τοιχώµατα της ωοθήκης αναπτύσσονται σεπερικάρπιο. εξωκάρπιο η εξωτερική στρώση κυττάρων(φλούδα)

- εξωκάρπιο - ενδοκάρπιο. µεσοκάρπιο. Καρπόδεση. τα τοιχώµατα της ωοθήκης αναπτύσσονται σεπερικάρπιο. εξωκάρπιο η εξωτερική στρώση κυττάρων(φλούδα) Καρπόδεση τα τοιχώµατα της ωοθήκης αναπτύσσονται σεπερικάρπιο - εξωκάρπιο - µεσοκάρπιο - ενδοκάρπιο εξωκάρπιο η εξωτερική στρώση κυττάρων(φλούδα) µεσοκάρπιο πολλές ενδιάµεσες στρώσεις κυττάρων ενδοκάρπιο

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης

Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης Αναπτυξιακή βιολογία και ιστολογία Ενότητα 3: Οργανογένεση Ανάπτυξη των οργάνων ενδοδερμικής προέλευσης (J.M.W. Slack, Βασικές Αρχές Βιολογίας Ανάπτυξης, Aκαδημαϊκές Εκδόσεις 2007/2014 S.F. Gilbert, Developmental

Διαβάστε περισσότερα

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο

Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Μετωπιαίο, Σφηνοειδές, Ηθμοειδές, Δακρυϊκό, Άνω γνάθος, Ζυγωματικό, Υπερώιο Οφρύς Βλέφαρα Βλεφαρίδες Βλεφαρικοί και Σμηγματογόνοι αδένες των βλεφάρων Ανελκτήρας μυς του άνω βλεφάρου Σφιγκτήρας μυς των

Διαβάστε περισσότερα

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος

Νωτιαίος Μυελός. Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός Ντελής Κων/νος MD, PhD Ρευματολόγος Νωτιαίος Μυελός (Spinal Cord) Επίμηκες μόρφωμα που βρίσκεται μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και μεταφέρει προσαγωγά ερεθίσματα (πληροφορίες) από το σώμα

Διαβάστε περισσότερα

Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων. Μεταιχµιακό Σύστηµα

Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων. Μεταιχµιακό Σύστηµα Εσωτερική Κατασκευή των Εγκεφαλικών Ηµισφαιρίων Μεταιχµιακό Σύστηµα Στο εσωτερικό των ηµισφαιρίων υπάρχου πλάγιες κοιλίες λευκή ουσία Βασικά Γάγγλια µεταιχµιακό (στεφανιαίο) σύστηµα διάµεσος εγκέφαλος

Διαβάστε περισσότερα

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β

Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β Κυτταρική Διαίρεση (Μίτωση και Μείωση) Μέρος Β Μοριακή Βιολογία και Γενετική BIOL 123 Άνοιξη 2015 Δρ. Χαρίτα Χρίστου Παρουσιάσεις Power Point με υλικό από: Campbell και Reece (2010) ΒΙΟΛΟΓΙΑ τόμος Ι, 1

Διαβάστε περισσότερα