Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: «Αν θέλετε τα παιδιά να είναι ευφυή, διαβάζετέ τους παραμύθια»

Transcript

1 Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: «Αν θέλετε τα παιδιά να είναι ευφυή, διαβάζετέ τους παραμύθια» Όταν ήμουν μικρός και μου διάβαζαν κάποιο παραμύθι, αισθανόμουν προδομένος κάθε φορά που άκουγα το «ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα», επειδή οι ήρωες ζούσαν μεν καλά, αλλά πολύ αμφέβαλλα ότι εγώ ζούσα καλύτερα. Γι αυτόν τον λόγο προσπαθούσα να φανταστώ τι συνέβαινε στους ήρωες μετά το τέλος της ιστορίας. Μου άρεσε να συνεχίζω την ιστορία με ένα νέο παραμύθι. Άλλοτε καλούσα σε μονομαχία τον πρίγκιπα που είχε παντρευτεί τη Χιονάτη, άλλοτε έτρεχα στη σκοτεινή σπηλιά κι έβαζα οξυζενέ στις πληγές του νικημένου δράκου και άλλοτε πάλι έβρισκα όλες τις μυστικές φλογέρες που όταν παίζεις, σε ακολουθούν πεταλούδες, χαρταετοί και ζαχαροπλάστες. Αυτή ήταν η αφορμή να αρχίσω να γράφω σιγά-σιγά τα δικά μου παραμύθια. Τα παραμύθια μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στις παιδικές ψυχές, επειδή τα πρώτα μας αναγνώσματα μάς προσφέρουν τις πρώτες μας αξίες, μας επηρεάζουν δραστικότερα και μας συνοδεύουν πολλές φορές σε όλη μας τη ζωή. Μέσα από τις ιστορίες διαμορφώνονται χαρακτήρες. Ελπίζω ότι σπέρνω σπόρους. Και ελάχιστοι από αυτούς να ευδοκιμήσουν, είναι μεγάλο κέρδος. Για παράδειγμα, έχω μάθει για παιδιά που από όταν διάβασαν το βιβλίο «Η Δόνα Τερηδόνα και το μυστικό της γαμήλιας τούρτας», άρχισαν να πλένουν τακτικά τα δόντια τους, για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες που με «Τα 88 Ντολμαδάκια», έχουν αρχίσει να απολαμβάνουν το διάβασμα. Πολλά από τα βιβλία μου πραγματεύονται με φαντασία και χιούμορ θέματα που απασχολούν τη σύγχρονη εγκληματολογία όπως η ενοχή και η τιμωρία, η δικαιοσύνη και η αδικία ή τα στερεότυπα του καλού και του κακού. Με ενδιαφέρει, βέβαια, τα βιβλία μου να αρέσουν και στους μεγάλους. Γράφω για όλη την οικογένεια. Αν οι γονείς διαβάζουν στο παιδί μια ιστορία που αφήνει τους ίδιους αδιάφορους, το παιδί το διαισθάνεται και αντιδρά ανάλογα. Αν όμως διασκεδάζουν οι ίδιοι με την όλη διαδικασία, τότε είναι πολύ πιο πιθανό να μεταδώσουν στο παιδί την αγάπη για το διάβασμα. Όμως η ενθάρρυνση της δημιουργικότητας και η καλλιέργεια της φαντασίας είναι από τις πιο παραμελημένες πλευρές της ανατροφής των παιδιών μας. Τα παραγεμίζουμε σαν γαλοπούλες με γνώσεις και πληροφορίες, ενώ αφήνουμε τη φαντασία τους να λιμοκτονεί. Τα παιδιά εισέρχονται στο σχολείο προικισμένα με πλούσια φαντασία και αποφοιτούν με φαντασίες ατροφικές ή στραγγαλισμένες. Μαθαίνουν να υπηρετούν την πραγματικότητα, ενώ θα έπρεπε να μαθαίνουν να την ξεπερνάνε. Αν άφηναν όλοι οι άνθρωποι τη φαντασία τους ελεύθερη, θα ήταν διαφορετικός ο κόσμος. Θα ήταν ένας κόσμος με λιγότερη συννεφιά και περισσότερα ουράνια τόξα, με περισσότερες κόκκινες κλωστές παραμυθιών και λιγότερες αλυσίδες, με λιγότερα συρματοπλέγματα και περισσότερα τετράφυλλα τριφύλλια, με λιγότερη άσφαλτο και περισσότερες μαργαρίτες που λένε πάντα «σ αγαπώ». Αν είχαμε πολιτικούς με φαντασία θα βγαίναμε πιο νωρίς από την οικονομική κρίση. Σημαντικές καινοτομίες και εφευρέσεις έγιναν από ανθρώπους που είχαν φαντασία. Θα πρέπει να εφαρμοστούν τέτοιοι τρόποι διδασκαλίας που να κάνουν πραγματικά ενδιαφέρουσα και συναρπαστική τη διαδικασία της γνώσης. Η φαντασία και η δημιουργικότητα είναι από τις πιο παραμελημένες πτυχές των εκπαιδευτικών συστημάτων. Ο Αϊνστάιν είχε πει: «Αν θέλετε τα παιδιά σας να είναι ευφυή, διαβάζετέ τους παραμύθια.» (Διασκευή από άρθρα, ομιλίες και συνεντεύξεις του Ευγένιου Τριβιζά στα ΜΜΕ )

2 Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1. Στο σχολείο τα παιδιά καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, σύμφωνα με τον συγγραφέα; Τι πιστεύει ο Ε. Τριβιζάς ότι συμβαίνει; (Να απαντήσετε σύμφωνα με το κείμενο, χωρίς να αντιγράφετε τα λόγια του συγγραφέα) 2. Να σχηματίσετε μια σύνθετη λέξη με τις παρακάτω απλές: παν + έργο. (επίθετο) εν + μένω.. (ουσιαστικό) κατά + οδηγώ.. (ρήμα) (4 Μονάδες) υπό + αρπαγή. (ουσιαστικό) 3. Να σχηματίσετε μια παράγωγη λέξη από τις παρακάτω απλές: όραση. ακμή. δύο πυκνά. 4. Να γράψετε δίπλα σε καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις μια αντίθετή της: απολαμβάνω αειθαλής

3 έλξη κατηγορώ. 5. Να γράψετε δίπλα σε καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις μια συνώνυμή της: σημαντικός απόγνωση περιορίζω.. απλουστεύω 6. Να γράψετε την πτώση που σας ζητείται στα παρακάτω ονοματικά σύνολα: ο δεισιδαίμων έμπορος. (γεν. πληθ.) το ευγενές καθήκον. (αιτ. πληθ.) του πλούσιου ταμία... (γεν. πληθ.) των κερδοφόρων υποθέσεων.. (γεν. ενικού) 7. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με τα μονολεκτικά παραθετικά των επιθέτων: Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός γλυκός μικρότερος καλύτερη σαφής 8. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις βάζοντας στη σωστή έγκλιση, το σωστό χρόνο και πρόσωπο το ρήμα που είναι μέσα στην παρένθεση: Ο Κώστας χθες. (υπερβάλλω) σε αυτά που μας έλεγε ότι του. (απονέμω) η ομοσπονδία το πρώτο βραβείο. Τάχα μου τον (προάγω) σε προϊστάμενο. Τα πάντα έχουν (ακριβαίνω) πια στο σούπερ μάρκετ. (γέρνω) πάνω του και κοιμήθηκε χθες βράδυ. (μένω) για πολλή ώρα εκεί, όρθιος, να τους κοιτάζω με τρυφερότητα.

4 Του. (θέτω) τους όρους μου χθες στο συμβούλιο. (τρώγω) σήμερα άφοβα από όλα! Είναι όλα πολύ φρέσκα!. (δένω) με τους ιμάντες που του έδωσα και σκαρφάλωσε στο βουνό. Ήταν.. (κρύβω) πολλή ώρα πίσω από το δέντρο. Δεν τον.. (αντιλαμβάνομαι) κανείς. Στο τέλος τον αφήσαμε. (εγκαταλείπω) εκεί μόνο του και φύγαμε... (βάζω) να με τρελάνετε εσείς σήμερα! Έχει (διαδίδω) από φήμες ότι έμεινε στη φυλακή κάμποσα χρόνια. Λένε ότι είναι. (σημαίνομαι) κακοποιός. Κάνετε επιπόλαιες, (σφάλλω) σκέψεις. (4 Μονάδες) 9. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις υπογραμμισμένες λέξεις [υποκείμενο, αντικείμενο (άμεσο ή έμμεσο όπου υπάρχει), κατηγορούμενο]: Ο γιατρός μάς ανήγγειλε τη γέννηση του κοριτσιού. Αποδείχτηκε ονειροπόλος αφού αυτά που έλεγε δεν ήταν δυνατόν να υλοποιηθούν. Χρησιμοποιήθηκαν όλα τα μαχαιροπήρουνα. Ήταν δύσκολο να καταλάβει. (1 Μονάδα) 10. Να αναγνωρίσετε το είδος των υπογραμμισμένων δευτερευουσών προτάσεων: Ήταν τόσο απορροφημένος, που δεν άκουσε το κουδούνι. Δευτερεύουσα. Για να λύσει όλες τις ασκήσεις, είναι πολύ έξυπνος. Δευτερεύουσα. Δεν κατάλαβα γιατί αστειεύεσαι. Δευτερεύουσα. Δε είναι δυνατόν να κοιμάσαι κάθε μέρα πάνω στο θρανίο. Δευτερεύουσα.

5 11. Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και το αντίστροφο στις παρακάτω προτάσεις: Το αίτημά σας εγκρίθηκε από το συμβούλιο... Ποιος θα σώσει επιτέλους αυτήν την πατρίδα; Οι εργαζόμενοι έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους εργοδότες... Του είχε υποδειχθεί από τη δασκάλα πώς να γράφει εκθέσεις.. Γ. ΕΚΘΕΣΗ: «Να γράψετε ένα άρθρο για τη σχολική σας εφημερίδα με θέμα τη γοητεία που ασκούν τα παραμύθια στα παιδιά. Να σχολιάσετε τη συμβολή των παραμυθιών στη διαμόρφωση του πνευματικού και ψυχικού κόσμου των παιδιών». Σημ. Να γράψετε 4 παραγράφους. Να μην ξεπεράσετε τις 30 γραμμές (200 λέξεις περίπου).

6 (15 Μονάδες)