Αξιολόγηση των κατολισθήσεων και της καταστρεπτικότητας των καταγραφεισών διεγέρσεων του Μ6.8 Σεισμού Mid Niigata 2004

Transcript

1 Αξιολόγηση των κατολισθήσεων και της καταστρεπτικότητας των καταγραφεισών διεγέρσεων του Μ6.8 Σεισμού Mid Niigata 24 Evaluation of landslides and shaking destructiveness of the M6.8 Mid Niigata 24 Earthquake ΚΟΥΡΚΟΥΛΗΣ, Ρ. ΔΡΟΣΟΣ, Β. ΓΚΑΖΕΤΑΣ, Γ. Πολιτικός Μηχανικός Υποψήφιος Διδάκτωρ Ε.Μ.Π. Πολιτικός Μηχανικός Υποψήφιος Διδάκτωρ Ε.Μ.Π. Δρ. Πολιτικός Μηχανικός, Καθηγητής Ε.Μ.Π. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το άρθρο αναλύει τις επιπτώσεις του πρόσφατου σεισμού της Mid Niigata της Ιαπωνίας με έμφαση στις πολυάριθμες κατολισθήσεις και ιδίως σε εκείνες οι οποίες είτε επηρέασαν κατασκευές ή συνοδεύθηκαν από πολύ μεγάλες μετακινήσεις ( βίαιες ). Επιχειρείται η εκτίμηση της καταστρεπτικότητας της εδαφικής διέγερσης σε όρους προκαλούμενης ολίσθησης άκαμπτου σώματος. Προκύπτουν τα συμπεράσματα ότι σε περιπτώσεις βιαίων κατολισθήσεων η απομένουσα αντοχή μη κορεσμένων αμμωδών υλικών είναι δυνατόν να μειώνεται δραματικά, ενώ η συμπεριφορά των κατασκευών υποδεικνύει έναν σημαντικό ρόλο της αλληλεπίδρασής τους με το κατολισθαίνον έδαφος. ABSTRACT The paper investigates the consequences of the Mid Niigata earthquake emphasizing on the over 4 observed landslides focusing on cases of slope failures including structures and on rapid landslides. The destructiveness of the recorded ground shaking is evaluated in terms of the sliding they cause to a rigid body lying on a frictional base. The analyses reveal that the residual strength of un-saturated sands may fall dramatically in case of rapid landslides, while the observed behaviour of structures founded on failing slopes suggests the possibility of interaction between the structure and the sliding soil. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αναγνωριστικής επίσκεψης των συγγραφέων στην πλειόσειστη ζώνη του σεισμού της Mid Niigata. Ο σεισμός κατέστρεψε περί τις 1 κατοικίες και προκάλεσε τον θάνατο 46 ανθρώπων καθώς και τον τραυματισμό περίπου 4 κατοίκων της πληγείσας περιοχής. Το επίκεντρο του σεισμού τοποθετείται στην περιοχή του βορειοδυτικού Honshu, περί την πόλη Ojiya της επαρχίας Niigata σε απόσταση 8 km από την ομώνυμη πόλη (Σχ.1). Το συμβάν έλαβε χώραν στις 17:56 (JST) στις 23 Οκτωβρίου 24, το δε μέγεθος του ήταν Mw=6.8. Mostly damaged area ~randyj/japanmap.htm Epicenter Σχήμα 1. Χάρτης της πληγείσας Περιοχής Figure 1. Map of the mostly affected area 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 1

2 Η εστία του σεισμού εντοπίστηκε σε βάθος 13 km επί ενεργού συστήματος ρηγμάτων και πτυχώσεων το οποίο υπόκειται ενός σχηματισμού εδαφικών αποθέσεων μεγάλου πάχους. Η περιοχή μπορεί να χαρακτηριστεί ως ιδιαιτέρως ενεργή σεισμικά καθώς έχει δώσει μεγάλο αριθμό σεισμών τον τελευταίον αιώνα με πιο καταστρεπτικόν τον σεισμό του 1964 στη Niigata ο οποίος χαρακτηρίστηκε από ιδιαιτέρως εκτεταμένα φαινόμενα ρευστοποίησης. Αξιοσημείωτο είναι το πλήθος των μετασεισμών: περίπου 2 μετασεισμοί είχαν μέγεθος άνω του 5 εκ των οποίων: 5 μετασεισμοί μεγέθους άνω του 5.5 στις 23/1 καθώς και άλλοι στις 25/ 1 (M 5.8), 27/1 (M 6.1) και 8/11 ( M 5.9). Ο αριθμός των μετασεισμών είναι υπερδιπλάσιος αυτών που ακολούθησαν τον ιστορικό σεισμό του Kobe της 17/1/1995 (Hirrata et al 1996). Η δόνηση προκάλεσε την εκδήλωση περίπου 4 κατολισθήσεων, είτε σε αστικές περιοχές ή στην ύπαιθρο. Μια προσπάθεια ταξινόμησης κατολισθήσεων έγινε από τους Sato et al (25), οι οποίοι εντόπισαν 1353 κατολισθήσεις από τις οποίες οι 46 χαρακτηρίζονται ώς βίαιες (δηλ. η αστοχήσασα μάζα αποτέθηκε σε μεγάλη απόσταση). Έμφαση δίνεται στις βίαιες κατολισθήσεις Higashi Takezawa, Terano και Dainichisan οι οποίες εκδηλώθηκαν σε μεγάλο βάθος (25-5 m).εντύπωση προκάλεσε η κατολίσθηση Myoken η οποία καταπλάκωσε ένα αυτοκίνητο στο οποίο βρισκόταν μία μητέρα με τα δύο της παιδιά.( Σχ. 2) Σχήμα 2. Η κατολίσθηση Myoken Figure 2. The Myoken Landslide 2. ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙΣΩΝ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ Στην επαρχία της Mid Niigata υπάρχει εγκατεστημένο (όπως και στο σύνολο σχεδόν της επιφάνειας του Ιαπωνικού κράτους) δίκτυο επιταχυνσιογράφων σε πυκνό κάνναβο. Αυτό είχε ώς αποτέλεσμα την ύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού καταγραφών της σεισμικής επιτάχυνσης μέσω των δικτύων K-net και kiknet. Κάποια μάλιστα από τα όργανα κατέγραψαν εξαιρετικά υψηλές τιμές της επιτάχυνσης. Ενδεικτικά αναφέρεται το επιταχυνσιογράφημα NIG21 το οποίο ήταν εγκατεστημένο σε κατοικημένη περιοχή της κωμόπολης Ojiya σε απόσταση μικρότερη των 5 m από το δημοτικό σχολείο της κωμόπολης και κατέγραψε κορυφαία εδαφική επιτάχυνση Α=1.7g! Ωστόσο τόσο το παρακείμενο κτήριο του σχολείου όσο και τα γειτνιάζοντα δομήματα, δεν εμφάνιζαν καμμία σοβαρή βλάβη. Κατά την επιτόπου επίσκεψη των συγγραφέων, τα δομήματα έμοιαζαν άθικτα, γεγονός το οποίο κάθε άλλο παρά συνάδει με την σφοδρότητα της καταγραφείσας διέγερσης. Πιθανολογώντας την καταρχήν εξήγηση του φαινομένου, επιδιώκουμε την μέτρηση της καταστρεπτικότητας της διέγερσης σε δύο χαρακτηριστικές θέσεις στις οποίες καταγράφηκε, ήτοι στις θέσεις εκείνες όπου παρατηρήθηκαν οι υψηλότερες επιταχύνσεις. Ως μέτρο της καταστρεπτικότητας της διέγερσης θεωρείται η παραμένουσα ολίσθηση που προκαλεί σε ένα άκαμπτο σώμα που ολισθαίνει σε οριζόντιο επίπεδο. Για τις αναλύσεις υιοθετείται το προσομοίωμα Newmark : άκαμπτο σώμα επί ανένδοτης βάσης μέσω διεπιφάνειας τριβής τύπου Coulomb. Η χρονοϊστορία επιβάλλεται στην βάση του προσομοιώματος και μετράται η απόκριση του σώματος. Η παραμένουσα σχετική μετακίνηση του σώματος ως προς την βάση ορίζεται ως η καταστρεπτικότητα της δίεγερσης στην συγκεκριμένη θέση. Οι αναλύσεις διενεργήθηκαν με χρήση του κώδικα πεπερασμένων στοιχείων ABAQUS (HKS 21). Εξατάστηκαν δύο τιμές του συντελεστή τριβής μ -1% και 2% της κορυφαίας καταγραφείσας επιτάχυνσης (PGA) Στο Σχήμα 3 παρουσιάζεται το επιταχυνσιογράφημα και η υπολογισθείσα ολίσθηση για την καταγραφή NIG19 και μ =.1 PGA Η μέγιστη μετακίνηση του σώματος είναι 5 cm και η παραμένουσα 3 cm. Τα μεγέθη αυτά μειώνονται με την αύξηση του συντελεστή τριβής: η μέγιστη μετακίνηση περιορίζεται στα 35 cm, η δε παραμένουσα είναι μόλις 3 cm. Στην περίπτωση της χρονοϊστορίας NIG21-NS (Σχ. 4) η ολίσθηση είναι ακόμη μικρότερη - 5 cm η μέγιστη και 4 cm η παραμένουσα για μ=1% PGA, οι οποίες μειώνονται περαιτέρω για μ = 2%PGA (Σχ. 4) 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 2

3 a : m/s d : m Σχήμα 3. (α) Επιταχυνσιογράφημα NIG19 (λεπτή γραμμή) και χρονοϊστορία απόκρισης ακάμπτου σώματος (έντονη γραμμή). (β) Χρονοϊστορία ολίσθησης ακάμπτου σώματος Figure 3 (a) Acceleration Record NIG19 (thin line) and response time history (bold line) of rigid body. (b) Displacement time-history of rigid body a : m/s d : m (α) (β) (α) (β) Σχήμα 4. (α) Επιταχυνσιογράφημα NIG21 (λεπτή γραμμή) και χρονοϊστορία απόκρισης ακάμπτου σώματος (έντονη γραμμή). (β) Χρονοϊστορία ολίσθησης ακάμπτου σώματος Figure 4 (a) Acceleration Record NIG21 (thin line) and response time history (thick line) of rigid body. (b) Displacement time-history of rigid body Συμπεραίνεται ότι παρότι οι καταγραφές επιδεικνύουν φαινομενική ομοιότητα ώς προς τις τιμές της κορυφαίας επιτάχυνσης (1.3 g και 1.7g), σε όρους καταστρεπτικότητας είναι εντελώς διαφορετικές. Έτσι, η διέγερση NIG19 παρότι χαρακτηρίζεται από σαφώς χαμηλότερη τιμή PGA αποδεικνύεται εξόχως καταστρεπτικότερη της υψίσυχνης NIG21. Το γεγονός αυτό αποτελεί μια πρώτη εξήγηση της παντελούς απουσίας βλαβών στα δομήματα τριγύρω από τον επιταχυνσιογράφο NIG21 και αποκαλύπτει ακόμη μια φορά την αδυναμία της PGA να λειτουργήσει ως επαρκές μέτρο της σφοδρότητας της διέγερσης. Διάφοροι παράγοντες, όπως π.χ η συχνότητα, ο αριθμός των κύκλων και η διάρκεια της δόνησης (π.χ Fardis et al.,23, Sarma et al, 24) διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον καθορισμό της καταστρεπτικότητας. 3. ΚΑΤΟΛΙΣΘΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Όπως προαναφέρθηκε, παρά την ένταση του σεισμού, οι δομητικού τύπου βλάβες ήταν περιορισμένες (κυρίως σε ελαφρά ξύλινα σπίτια). Το χωριό Yamakoshi, το οποίο και βρισκόταν στο επίκεντρο, εκκενώθηκε μετά τον σεισμό καθώς πολλαπλές κατολισθήσεις διαφόρων διαστάσεων συμπαρέσυραν κατοικίες με αποτέλεσμα τα περισσότερα σπίτια να καταρρεύσουν ή να υποστούν μη επανορθώσιμες βλάβες. Στο Σχ.5 απεικονίζεται η αξιοθάυμαστη περίπτωση ενός διωρόφου κτιρίου το οποίο στέκεται άθικτο κυριολεκτικά στο χείλος μιας κατολίσθησης εδαφικής μάζας η οποία μάλιστα φαίνεται να έχει συμπαρασύρει υλικό ακόμη και κάτω από την πλάκα θεμελίωσης του κτιρίου. Δεν είναι γνωστό στην παρούσα φάση εάν η θεμελίωση ή τα χαρακτηριστικά του κτιρίου αποτελούν αίτια της ευστάθειάς του. Τα επόμενα σχήματα (Σχ.6) απεικονίζουν την κατοικημένη περιοχή Takamachi. Η εδαφική μάζα κατολίσθησε επί διεπιφάνειας στιφρής μαλακής αργίλου συμπαρασύροντας τόσο τον δρόμο ο οποίος βρισκόταν στην στέψη του πρανούς όσο και τον τοίχο αντιστήριξης πάχους 5 cm ο οποίος αντιστήριζε το οδικό επίχωμα. Τα κτίρια στην στέψη του πρανούς βρέθηκαν ακριβώς στο όριο της κατολίσθησης αλλά δεν υπέστησαν ζημιές. Στις φωτογραφίες διακρίνονται τα προσωρινά προστατευτικά 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 3

4 μέτρα : φόρτιση στον πόδα και μεμβράνες για την αποφυγή της εισροής υδάτων στην εδαφική μάζα. H κατολίσθηση συμπαρέσυρε υλικό ακόμη και κάτω από την πλάκα θεμελίωσης του κτιρίου. Σχήμα 5. Άθικτο κτίριο στην κορυφή κατολίσθησης στο χωριό Yamakoshi Figure 5. Damageless building on top of landslide in Yamakoshi village Σχήμα 7. Κατολίσθηση Kawaguchi: το έδαφος διήνυσε απόσταση 3 m στην κατεύθυνση της διακεκομμένης γραμμής Figure 7. Kawaguchi Landslide. Soil mass slid 3 m downhill in the direction of the dotted line Το έδαφος, μετακινήθηκε προς τα κάτω στην κατεύθυνση της διακεκομμένης γραμμής, διανύοντας κατακόρυφη απόσταση της τάξεως των 2 3 m.αξίζει να σημειωθεί ότι το διώροφο σπίτι το οποίο ήταν χτισμένο κυριολεκτικά στην κορυφή της κατολίσθησης δεν υπέστη εμφανείς βλάβες παρά το γεγονός ότι κείται επί του αστοχήσαντος εδαφικού πρίσματος.(σχ. 8α) Άξονας του καταστραφέντος δρόμου Σχήμα 6. Κατολίσθηση Takamachi: παρασύρθηκε ο χτισμένος στην στέψη του πρανούς δρόμος και ο τοίχος αντιστήριξης του επιχώματος Figure 6. Takamachi Landslide: the failure destroyed the road built on the slope s top and the underlying retaining wall Μία εκ των πλέον εντυπωσιακών κατολισθήσεων εκδηλώθηκε στην περιοχή Kawaguchi στον παράδρομο του κύριου αυτοκινητοδρόμου της περιοχής (Kanetsu highway). Η γεωμετρία της κατολίσθησης απεικονίζεται στο Σχ. 7. Σχήμα 8α. Κατολίσθηση Kawaguchi: Το κτίριο παρέμεινε άθικτο στην στέψη του πρανούς Figure 8a. Kawaguchi Landslide: The house built on top of the slope suffered no damage Αντιθέτως, η κατολίσθηση συμπαρέσυρε το τμήμα του δρόμου το οποίο ήταν θεμελιωμένο στην κορυφή της καθώς και την μικρή λίθινη βοηθητική κατασκευή (Σχ. 8β). Το γεγονός ότι η τελευταία έχει διανύσει απόσταση 2 3 m χωρίς να υποστεί την παραμικρή βλάβη, ίσως είναι μια ένδειξη ότι η ταχύτητα ολίσθησης ήταν χαμηλή, δηλαδή ότι η κατολίσθηση έλαβε χώρα μετά την σεισμική δόνηση. 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 4

5 plan view A A A B B B B A Σχήμα 8β. Κατολίσθηση Kawaguchi: το πλινθόκτιστο κτίσμα διήνυσε απόσταση 3 m επί της κατολισθήσασας μάζας δίχως να υποστεί βλάβη Figure 8b. The masonry built structure slid 3 m downhill damageless Οι ζημιές σε κτήρια από οπλισμένο σκυρόδεμα ήταν εξαιρετικά περιορισμένες. Η σπουδαιότερη εξ αυτών ήταν στο τεχνικό πανεπιστήμιο της Nagaoka (Nagaoka College of Technology). Το κτίριο του Τομέα Γεωτεχνικής υπέστη μάλιστα την σφοδρότερη ζημία! Σχήμα 9. Αστοχία Τεχνικού Παν/μίου Nagaoka. Λεπτομέρειες και σκαρίφημα της αστοχίας Figure 9. Nagoka Technical College Failure: Detailed photos and sketch of the failure Το κτίριο αυτό αποτελείται από τρείς μικρότερες ενότητες, όλες θεμελιωμένες επί πασσάλων και ενωμένες μέσω αρμού διακοπής. Κατά την διάρκεια της δόνησης ένας εκ των αρμών άνοιξε κατά 25 cm (Σχ. 9).Ο πιθανότερος μηχανισμός αστοχίας απεικονίζεται στο Σχ. 1: Εξαιτίας της ολίσθησης του πρανούς στο οποίο ήταν θεμελιωμένο το κτήριο, οι πάσσαλοι κάμφθηκαν προς την κατεύθυνση των βελών προκαλώντας την μετακίνηση και στροφή του κτιρίου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το άνοιγμα του αρμού ανάμεσα στα κτίρια. possible failure surface Σχήμα 1. Αστοχία Τεχνικού Παν/μίου Nagaoka. Κάτοψη και τομή του πιθανολογούμενου μηχανισμού αστοχίας Figure 1. Nagaoka Technical College failure: Plan view and sections of the hypothesized failure mechanism 4. ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΚΑΤΟΛΙΣΘΗΣΕΙΣ. Στην κατηγορία αυτήν εντάσσονται κατολισθήσεις στις οποίες η ολισθαίνουσα εδαφική μάζα διήνυσε μεγάλη απόσταση σε μικρό σχετικά χρόνο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας είναι η κατολίσθηση Higashi Takezawa, η οποία έφραξε τον ποταμό Imo. Η φωτογραφία του Σχ. 11 δείχνει την γενική άποψη της περιοχής μετά την κατολίσθηση. Η οδική γέφυρα που διακρίνεται στην φωτογραφία κατακλύστηκε από τα νερά της λίμνης που δημιούργησε το φράγμα στον ποταμό. Καί οι δύο φωτογραφίες δείχνουν ότι η κατολισθήσασα μάζα δεν διαταράχθηκε παρά το γεγονός ότι διήνυσε περί τα 1 m απόσταση. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δέντρα που συμπαρέσυρε στέκονται εν γένει σε όρθια θέση. Το γεγονός ότι τα δέντρα παρέμειναν όρθια φανερώνει μια ομαλή ολίσθηση κατά μήκος μιας ρευστοποιηθείσας διεπιφάνειας (Sassa, 25). Στο Σχ.12 φαίνεται η τομή της κατολίσθησης, απ όπου προκύπτει ότι η αρχική κλίση του πρανούς ήταν περί τις 15 ο, η δε ενεργοποιηθείσα γωνία τριβής 7.5 ο. Στην διεπιφάνεια της κατολίσθησης εντοπίστηκε στιφρή αδιαπέρατη ιλύς υποκείμενη μαλακής άμμου. Όμοια κατολίσθηση συνέβη και στο πρανές Terrano, στο οποίο η αρχική κλίση ήταν περί τις 15 ο, και η ενεργοποιηθείσα γωνία τριβής υπολογίστηκε στις 13 ο. Η κατολισθήσασα μάζα επίσης διήνυσε μεγάλη απόσταση. Η κατολίσθηση έλαβε χώρα σε ένα πρανές αρκετά ήπιας κλίσης, στην ίδια θέση 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 5

6 όπου είχε εκδηλωθεί παλαιότερη κατολίσθηση (Shimizu et al. 24) Σχήμα 11. Αεροφωτογραφία της καταστροφικής κατολίσθησης Higashi Takezawa Figure 11. Air-photo of the Higashi Takezawa rapid landslide 3 Υψόμετρο (m) 1 Σχολείο Θέση μετά την αστοχία B Θέση ποταμού Imo A Αμμώδης στρώση Θέση πριν την αστοχία Μήκος (m) Σχήμα 12. Τομή της κατολίσθησης Higashi Takezawa (Sassa 25b) Figure 12. Section of the Higashi Takezawa rapid landslide (Sassa 25b) Διάφοροι ερευνητές έχουν ασχοληθεί με την εξήγηση του μηχανισμού γένεσης και εξέλιξης των παραπάνω αστοχιών καταλήγοντας σε δύο πιθανά σενάρια (Sassa, 25b) : (α) Το πρίσμα Β (Σχ.12) ρευστοποιήθηκε, με αποτέλεσμα το πρίσμα Α(αμμώδες) να αστοχήσει λόγω απώλειας στήριξης στην βάση του ή (β) το πρίσμα Α μετακινήθηκε πρώτο εξαιτίας της σεισμικής διέγερσης και της συνακόλουθης ανάπτυξης υπερπιέσεων πόρων, επιβάλλοντας αστράγγιστη φόρτιση στο πρίσμα Β (μεγαλύτερη από την σεισμική δράση), η οποία και το ανάγκασε να μετακινηθεί. Ο Sassa (25) επιδιώκοντας να προσδιορίσει εάν η διεπιφάνεια ολίσθησης δημιουργήθηκε στην ιλύ ή στην άμμο, διεξήγαγε πειράματα δακτυλιωτής ανακυκλικής διάτμησης σε δείγματα τόσο αμμώδους όσο και ιλυώδους υλικού από τις διεπιφάνειες των δύο κατολισθήσεων. Στο μη κορεσμένο αμμώδες δείγμα, η σεισμική διέγερση προκάλεσε την αύξηση των πιέσεων πόρων επιφέροντας διατμητική αστοχία και μετακίνηση. Καθώς η μετακίνηση εξελίχθηκε και δεδομένου του μεγάλου πάχους του υπερκειμένου εδαφικού υλικού προκλήθηκε θραύση των κόκκων της άμμου (Sassa 1996,2, Sassa et al 24) επιφέροντας περαιτέρω αύξηση των υπερπιέσεων πόρων και προκαλώντας εν τέλει την γένεση μιας ζώνης θραύσης των κόκκων επί της οποίας ολίσθησε η εδαφική μάζα. Η απομένουσα γωνία τριβής υπολογίστηκε ίση με μόλις 2.5 ο. Με αντίστοιχα πειράματα η απομένουσα γωνία τριβής στην ιλύ υπολογίστηκε αρκετά υψηλότερη οδηγώντας την έρευνα στο συμπέρασμα ότι ο μηχανισμός αστοχίας ήταν η ρευστοποίηση της διεπιφάνειας λόγω θραύσης των κόκκων της άμμου. Εξήγηση στο αίτιο της απώλειας αντοχής της άμμου άνευ ρευστοποιήσεως επεδίωξαν να δώσουν και οι Tsukamoto and Ishihara (25) οι οποίοι εκτέλεσαν τριαξονικές δοκιμές υπό σταθερό όγκο σε αμμώδη δείγματα από την κατολίσθηση Higashi Takezawa. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι σε συνθήκες βιαίων κατολισθήσεων υφίσταται απομένουσα διατμητική αντοχή των μηκορεσμένων άμμων, η οποία εξαρτάται από το περιεχόμενο ποσοστό υγρασίας. Οι Kokusho et al (25) συμφωνούν ότι η αστοχία Ηigashi Takezawa δεν οφειλόταν σε ρευστοποίηση και προτείνουν μια ενεργειακή προσέγγιση για την εξήγηση καταστροφικών κατολισθήσεων. Η δυνατότητα αστοχίας προκύπτει συγκρίνοντας την σεισμική ενέργεια της διέγερσης με την ικανότητα απορρόφησης ενέργειας του πρανούς. Εφαρμόζοντας την μέθοδο στην περίπτωση της Ηigashi Takezawa υπολόγισαν ότι η ενεργοποιηθείσα γωνία τριβής στην κατολίσθηση ήταν φ=12.6 ο, τιμή αρκετά μικρότερη από την κλίση του πρανούς, η οποία και εξηγεί την ταχεία κατολίσθηση. 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η εργασία παρουσιάζει μια προκαταρκτική αξιολόγηση των συνεπειών του σεισμού της Mid-Niigata ο οποίος προκάλεσε περί τις 4 κατολισθήσεις, εστιάζοντας σε αστοχίες 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 6

7 κατασκευών λόγω κατολίσθησης, και σε καταστροφικές κατολισθήσεις. Για τις τελευταίες, οι ερευνητές συμφωνούν ότι στην περίπτωση βιαίων κατολισθήσεων η διατμητική αντοχή της μη-κορεσμένης άμμου είναι δυνατόν να μειώνεται δραματικά. Από τις κατασκευές οι οποίες ήταν θεμελιωμένες στην κορυφή πρανών που κατολίσθησαν, άλλες βλάφθηκαν και άλλες όχι. Το γεγονός αυτό δημιουργεί την υπόνοια πιθανής αλληλεπίδρασης της κατολίσθησης με την κατασκευή, πρόβλημα το οποίο απαιτεί περαιτέρω έρευνα. earthquake-induced large-scale rapid landslides within past landslide masses. Landslides 2: Sato H.P..Sekiguchi T Kojiroi R. Suzuki Y. Iida M. (25). Overlaying landslides distribution on the earthquake source, geological and topographical data: the Mid Niigata prefecture earthquake in 24, Japan Landslides,2, Shimizu F, Oyagi N, Miyagi T, Inoguchi T. (24) Landslide Topography Map, vol 17 (Nagaoka &Takada), 1/5, and 1/25, 6. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ο πρώτος συγγραφέας πραγματοποίησε την παρούσα ερευνητική εργασία στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος ΠΕΝΕΔ 23 της ΓΓΕΤ (Κωδ. 3ΕΔ278) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Fardis N., Georgarakos P.,Gazetas G., Anastasopoulos I.(23) Sliding Isolation of Structures: Effect of horizontal and vertical acceleration. Proceedings of the fib Symposium-May 6-8 Athens, Greece (in cd rom) Hirata S.,Sato N.,Sakai H. Kato A. Kurashimo E. Fault system of the 24 Mid Niigata Prefecture Earthquake and its aftershocks, Landslides,2, Sarma S.K. and Kourkoulis R.S (24) Investigation into the prediction of Sliding Block Displacements in Seismic Analysis of Earth Dams, Proceedings 13 WCEE, Vancouver B.C, (in cd-rom) Sassa K (1996) Prediction of Earthquake Induced Landslides. Special Lecture for 7th InternationalSymposium on Landslides. Landslides, Balkema Co. Ltd., vol.1, pp Sassa K (2) Mechanism of flows in granular soils. Invited paper. Proc GeoEng2, Melbourne1: Sassa K, Fukuoka H, Wang G, Ishikawa H (24) Undrained dynamic-loading ringshear apparatus and its application to landslide dynamics. Landslides 1(1):9 17 Sassa K (25a) Landslide Disasters in the 24 Mid-Niigata earthquake in Japan. Landslides 2, Sassa K, Wang G, Fukuoka H, Wang F, Wang G. (25) Dynamic properties of 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, ΤΕΕ, Ξάνθη, 31/5-2/6/26 7