ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. Διαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατομική χρησιμότητα και εισοδηματικοί περιορισμοί. Η Υπόθεση Μονίμου Εισοδήματος.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. Διαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατομική χρησιμότητα και εισοδηματικοί περιορισμοί. Η Υπόθεση Μονίμου Εισοδήματος."

בַּעַל־זְבוּל Ταρσούλη
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ Διαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατομική χρησιμότητα και εισοδηματικοί περιορισμοί. Η Υπόθεση Μονίμου Εισοδήματος. Αλληλεγγύη γενεών και παίγνια Ponzi. Συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Η Ρικαρδιανή Ισοδυναμία.

2 Η απλή συνάρτηση κατανάλωσης (Κέυνς) Για να υπάρξει κατανάλωση C > C 0, πρέπει Υ D > 0 ΌΜΩΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: 1. Πολλοί έχουν κατανάλωση χωρίς να έχουν εισόδημα την ίδια στιγμή 2. Πολλοί καταναλώνουν με βάση το προσδοκώμενο εισόδημα 3. Πολλοί δανείζονται για να χρηματοδοτήσουν την κατανάλωση τους τώρα. 4. Άλλοι αποταμιεύουν για να χρηματοδοτήσουν την κατανάλωση στο μέλλον

3 Διαφορετικό εισόδημα σε κάθε περίοδο ζωής Αμοιβές από εργασία Υ εξέλιξη ωριμότητα σύνταξη εκπαίδευση Έτη ζωής

4 Η κατανάλωση ομαλότερη από το εισόδημα σε κάθε περίοδο θυμηθείτε ότι var(c)<var(y) κατανάλωση εξέλιξη ωριμότητα σύνταξη εκπαίδευση Έτη ζωής

5 t t Εισοδηματικός περιορισμός T: Προσδοκώμενη διάρκεια ζωής C: Κατανάλωση σε κάθε χρονική περίοδο Y: Εισόδημα σε κάθε χρονική περίοδο r: Συντελεστής προξόφλησης Εισοδηματικός περιορισμός (χωρίς κληρονομιά): PV(C)=PV(Y) Με κληρονομιά από γονείς και πρός παιδιά: PAR CHI PV(C)=PV(Y)+H -PV(H ) Επίσης μπορεί να υπάρχουν: Μεταβιβαστικές πληρωμές σε διάφορες περιόδους (F ) Οικογενειακό χαρτζιλίκι, φοιτητικά δάνεια, επιδόματα, εμβάσματα, συντάξεις, κλπ Γενικός εισοδηματικός περιορισμός: PAR CHI PV(C)=PV(Y) + PV(F) + H PV(H ) t

6 Απλοποίηση: Υπόδειγμα δύο περιόδων (Τ=2) αμοιβές Υ2 C1 C2 Υ1 περίοδοι 0 1 2

7 Υπόδειγμα κύκλου ζωής C C Y Y 1r 1r (1) max U( C, C ) u( C ) u( C ) : ή ή ό ( ή 1) Έ ά ό : u( C) log( C) Y2 C2 ή : log( C1) log( C2) Y1 C1 1r 1r 1 0 * 1 0 C1 C C * (1 r) 0 0 C2 C C 1r 1 (1 r) 1 Y2 1 1 Y2 (1) Y1 Y1 1 r 1 r 1 1 r * 1 Y2 * (1 r) Y2 ά : C1 Y1 C2 Y1 1 1 r 1 1 r

8 Η έννοια του Μονίμου Εισοδήματος 1 Y2 1 Y2 έ ό ό : Y1 Y1 (2) 1 r 2 1 r * 2 * 2 (1 r) C1 C * * ά : C1 C2 ά ά 1 r ά ά ό t 2: 1 Y 1 C Y 1 * 1 1 e Y2 1 r ά ά ό ή ό Y Y z Y e exp e e 2 2 ά ί ό ή e ** 1 Y2 z ** z C1 Y1 C1 1 1 r (1 )(1 r) r ά z 0 C C ά z 0 C C ** * ** *

9 Μια αιφνίδια μελλοντική διαταραχή (π.χ. μία φορολογία που θα ισχύσει τη περίοδο 2) αμοιβές Υ2 C1 C2 Υ1 περίοδοι Η κατανάλωση θα μειωθεί και τη περίοδο 1 και τη 2

10 ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Προνοητική αποταμίευση αμοιβές Αποταμίευση Σύνταξη από Ταμείο Εκταμίευση από γονείς Έτη ζωής Εισόδημα Κατανάλωση

11 ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Κεφαλαιοποιητικό (Ανταποδοτικό): Η σύνταξη βασίζεται μόνο στο κεφάλαιο που έχει δημιουργηθεί από τις ατομικές εισφορές και μόνο Αναδιανεμητικό (PAYG: Pay as you go) Η σύνταξη βασίζεται στο κεφάλαιο που έχει δημιουργηθεί 1. από τις ατομικές εισφορές στο παρελθόν 2. από τις εισφορές των σημερινών ασφαλισμένων 3. Από κρατικές μεταβιβάσεις (δηλ. Φόρους άλλων) Συνδυασμοί: Κλειστό αναδιανεμητικό (Σουηδία) Ένα τμήμα της σύνταξης κεφαλαιοποιητικό και ένα άλλο αναδιανεμητικό

12 ΕΠΙΚΑΛΥΠΤΟΜΕΝΕΣ ΓΕΝΕΕΣ Σε κάθε περίοδο υπάρχουν πολλές ομάδες α. Νέοι με μικρό ή καθόλου εισόδημα Υ=ΥΑ, β. Ώριμοι με εισόδημα από εργασία Υ=ΥΒ, γ. Συνταξιούχοι χωρίς εισόδημα από εργασία Υ=0 ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΓΕΝΕΩΝ 1. Η κοινωνία δεν μπορεί να εγκαταλείψει τις ομάδες (α) και (γ) παρέχει εκπαίδευση στην (α) και κοινωνική στήριξη στη (γ) 2. Εάν όμως η (γ) το εκμεταλλευτεί δεν αποταμιεύει Οι ασφαλιστικές εισφορές είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ 3. Εάν οι νέοι βλέπουν ότι η (γ) εκμεταλλεύεται το σύστημα και η (β) δεν αποταμιεύει επαρκώς κίνητρα αποφυγής ασφάλισης και εργασίας

13 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ Σε οικονομίες με ανεπαρκή ή αβέβαια συστήματα Κ.Α., οι οικογενειακοί δεσμοί είναι πολύ πιο έντονοι και διαρκείς. Παράδειγμα: Μεσογειακές χώρες Σε οικονομίες με ανεπτυγμένα και αξιόπιστα συστήματα Κ.Α., οι οικογενειακοί δεσμοί είναι πιο χαλαροί και σύντομοι. Παράδειγμα: Σκανδιναβικές χώρες

14 Η Ρικαρδιανή Ισοδυναμία (Ricardo 1820, Barro 1974) αναποτελεσματική δημοσιονομική πολιτική Υποθέσεις: NPG Όχι παίγνια Πόντσι Νοικοκυριά: Δεν αφήνουν χρέος στα παιδιά τους Κυβέρνηση: Δεν αφήνει χρέος στο μέλλον Δίνει παροχές τώρα (G) και τις καλύπτει αργότερα με φόρους (T)

David Ricardo (1772-1823) Θεωρία της αξίας Συγκριτικό πλεονέκτημα Γαιοπρόσοδος ΚΑΤΑ ΤΩΝ

15 David Ricardo ( ) Θεωρία της αξίας Συγκριτικό πλεονέκτημα Γαιοπρόσοδος ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΑΙΟΚΤΗΜΟΝΩΝ (Νόμος των Σιτηρών) Robert Barro : Είναι τα κρατικά Ομόλογα καθαρός πλούτος?

16 T ή ό ό έ G 1 r t 1 Y Y G t 2 Y Y T : 1 0 (3) 1 Y2 T2 1 Y2 T2 έ ό ό : Y1 G1 Y1 G1 2 1 r 2 1 r 1 r ί ή ό ό! ί ή ά ά ό!

17 Η πρόσθετη φορολογία που θα ισχύσει τη περίοδο 2 ανατρέπει τη βελτίωση του εισοδήματος τη περίοδο 1 αμοιβές T Υ2 C1 G C2 Υ1 περίοδοι Η κατανάλωση θα παραμείνει αμετάβλητη!

18 ΙΣΧΥΡΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΥΠΕΡ της Ρ.Ι. Όταν το δημόσιο χρέος αυξάνεται, οι ιδιωτικές αποταμιεύσεις αυξάνονται η κατανάλωση μειώνεται από σήμερα Τα νοικοκυριά προνοούν για το διαθέσιμο εισόδημα των παιδιών τους (Υ-Τ) και γιαυτό κάνουν σήμερα οικονομίες στη δική τους κατανάλωση ΚΑΤΑ της Ρ.Ι. Συνήθως r(g) < r(ιδιωτών) άρα το μόνιμο εισόδημα αυξάνει Εάν δεν υπάρξει κατανάλωση σήμερα, ίσως δεν υπάρξει καν εισόδημα αύριο. Περιορισμός ρευστότητας Η αύξηση του πληθυσμού επιμερίζει πιο άνετα την μελλοντική φορολογία, οπότε τα σημερινά νοικοκυριά βλέπουν το μόνιμο εισόδημα να αυξάνει

19 ΡΙΚΑΡΔΙΑΝΗ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑ: Παραδείγματα Έλεγχος συσχέτισης μεταξύ Δημόσιου Πλεονάσματος (GG), ως % ΑΕΠ Ποσοστό ιδιωτικής αποταμίευσης (SR), ως % ΑΕΠ Corr [GG, SR] < 0 Ένδειξη ότι μπορεί να ισχύει η Ρ.Ι. Μείωση πλεονάσματος GG Αύξηση ελλείμματος Αύξηση ιδιωτικής αποταμίευσης SR Corr [GG, SR] < 0

20 Corr [GG, SR] = Πιθανόν ισχύει η Ρ.Ι.

21 Corr [GG, SR] = Πιθανόν ισχύει η Ρ.Ι.

22 Corr [GG, SR] = Mάλλον ΔΕΝ ισχύει η Ρ.Ι.

23 2001Q1 2001Q3 2002Q1 2002Q3 2003Q1 2003Q3 2004Q1 2004Q3 2005Q1 2005Q3 2006Q1 2006Q3 2007Q1 2007Q3 2008Q1 2008Q3 2009Q1 2009Q3 2010Q1 2010Q3 2011Q1 2011Q3 2012Q1 2012Q3 2013Q1 2013Q3 ΕΥΡΩΖΩΝΗ (πλήν Ελλάδος) Ιδιωτική αποταμίευση Ως %ΑΕΠ (δεξιά) ΚΡΙΣΗ Ετήσια αύξηση χρέους, %ΑΕΠ, αριστερά

Σχετικά έγγραφα

ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. ιαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατοµική χρησιµότητα και εισοδηµατικοί περιορισµοί.

ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ. ιαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατοµική χρησιµότητα και εισοδηµατικοί περιορισµοί. ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ιαχρονική συνάρτηση κατανάλωσης. Ατοµική χρησιµότητα και εισοδηµατικοί περιορισµοί. Η Υπόθεση Μονίµου Εισοδήµατος. Η Ρικαρδιανή Ισοδυναµία. Αλληλεγγύη γενεών και παίγνια Ponzi. Συστήµατα