Διαχρονικές Επιπτώσεις της Δημοσιονομικής Πολιτικής. Δημόσιες Δαπάνες, Δημόσιο Χρέος και Φορολογικοί Συντελεστές

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Διαχρονικές Επιπτώσεις της Δημοσιονομικής Πολιτικής. Δημόσιες Δαπάνες, Δημόσιο Χρέος και Φορολογικοί Συντελεστές"

Ποσειδώνιος Φόβος Αλαφούζος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Διαχρονικές Επιπτώσεις της Δημοσιονομικής Πολιτικής Δημόσιες Δαπάνες, Δημόσιο Χρέος και Φορολογικοί Συντελεστές

2 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός της Κυβέρνησης Ο εισοδηματικός περιορισμός της κυβέρνησης ορίζεται από την εξίσωση της παρούσας αξίας των μελλοντικών φορολογικών εσόδων με το άθροισμα του δημοσίου χρέους και της παρούσας αξίας των πρωτογενών δημοσίων δαπανών. Ο εισοδηματικός περιορισμός της κυβέρνησης δεν την εμποδίζει να έχει συνεχώς χρέος ή ακόμη και να αυξάνει το ύψος του χρέους της. Ακόμη και αν το πραγματικό δημόσιο χρέος αυξάνεται, ο εισοδηματικός περιορισμός ικανοποιείται στο βαθμό που το πραγματικό επιτόκιο υπερβαίνει το ρυθμό αύξησης του πραγματικού χρέους. 2

3 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός της Κυβέρνησης t=0 e R(t ) C g (t)dt D(0) + t=0 e R(t ) T (t)dt R(t) = t s=0 r(s)ds Η παρούσα αξία των πρωτογενών δημοσίων δαπανών δεν μπορεί να υπερβαίνει τα αρχικά περιουσιακά στοιχεία της κυβέρνησης σύν την παρούσα αξία των καθαρών φορολογικών εσόδων. 3

4 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός της Κυβέρνησης Ο εισοδηματικός περιορισμός της κυβέρνησης δεν την εμποδίζει να έχει συνεχώς χρέος ή ακόμη και να αυξάνει το ύψος του χρέους της. Σημαίνει όμως ότι το όριο της παρούσας αξίας του δημοσίου χρέους δεν μπορεί να είναι θετικό. Ο εισοδηματικός περιορισμός ικανοποιείται στο βαθμό που το πραγματικό επιτόκιο υπερβαίνει το ρυθμό αύξησης του πραγματικού χρέους. lim t e R(t ) D(t) 0 4

5 Το Δημοσιονομικό Ελλειμμα, το Πρωτογενές Ελλειμμα και ο Εισοδηματικός Περιορισμός της Κυβέρνησης D (t) = [C g (t) T (t)]+ r(t)d(t) t=0 e R(t ) T (t) C (t) g dt D(0) Η παρούσα αξία των μελλοντικών πρωτογενών πλεονασμάτων, πρέπει αρκεί για να αποπληρωθεί το σημερινό δημόσιο χρέος. 5

6 Η Ρικαρδιανή Ισοδυναμία t=0 e R(t ) C g (t)dt D(0) + t=0 e R(t ) T (t)dt t=0 e R(t ) C(t)dt K(0) + D(0) + t=0 e R(t ) W (t)dt t=0 e R(t ) T (t)dt t=0 e R(t ) C(t)dt K(0) + t=0 e R(t ) W (t)dt t=0 e R(t ) C g (t)dt 6

7 Δημόσιο Χρέος στο Υπόδειγμα του Αντιπροσωπευτικού Νοικοκυριού Στο υπόδειγμα του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού, το μόνο που έχει σημασία για την πορεία της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι η παρούσα αξία των πρωτογενών δημοσίων δαπανών, και όχι η κατανομή της χρηματοδότησής τους μεταξύ χρέους και (μη στρεβλωτικών) φόρων. Το αποτέλεσμα αυτό είναι γνωστό ως Ρικαρδιανή ισοδυναμία (Ricardian equivalence) μεταξύ φόρων και δημοσίου χρέους. Η διακράτηση ομολόγων εκ μέρους του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού δεν θεωρείται ως πλούτος, και δεν επηρεάζει την κατανάλωση του νοικοκυριού, καθώς το νοικοκυριό αντιλαμβάνεται ότι τα ομόλογα θα χρηματοδοτηθούν από μελλοντικούς φόρους με ίση παρούσα αξία. 7

8 Το Υπόδειγμα του Ramsey με Φόρους, Πρωτογενείς Δαπάνες και Δημόσιο Χρέος c (t) = 1 θ [ f (k(t)) ρ θg]c(t) k (t) = f (k(t)) c(t) c g (t) (n + g)k(t) d (t) = [c (t) τ (t)]+ [ f (k(t)) (n + g)]d(t) g 8

9 Σταθερό Δημόσιο Χρέος και Σταθερή Δημόσια Κατανάλωση στο Υπόδειγμα του Ramsey c (t) = 1 θ [ f (k(t)) ρ θg]c(t) k (t) = f (k(t)) c(t) c _ g (n + g)k(t) _ d = τ (t) c g f (k(t)) (n + g) 9

10 Δημόσιες Δαπάνες στο Υπόδειγμα του Ramsey 10

11 Δημόσιο Χρέος στο Υπόδειγμα των Επαλλήλων Γενεών Η Ρικαρδιανή ισοδυναμία δεν ισχύει στα υποδείγματα επαλλήλων γενεών. Τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και η δημόσια κατανάλωση επηρεάζουν τόσο τη μακροχρόνια ισορροπία, όσο και την πορεία της προσαρμογής. Κάθε γενεά γνωρίζει ότι μέρος της αύξησης των φορολογικών εσόδων για την χρηματοδότηση των δημοσίων δαπανών και του χρέους θα το επωμισθούν οι επόμενες γενεές. Κατά συνέπεια, τόσο οι πρωτογενείς δημόσιες δαπάνες όσο και το δημόσιο χρέος οδηγούν βραχυχρόνια σε μείωση των εθνικών αποταμιεύσεων, και μακροχρόνια σε μείωση του κεφαλαίου και της ιδιωτικής κατανάλωσης. 11

12 Το Υπόδειγμα των Blanchard Weil με Φόρους, Πρωτογενείς Δαπάνες και Δημόσιο Χρέος c (t) = [ f (k(t)) ρ g]c(t) nρ[k(t) + d(t)] k (t) = f (k(t)) c(t) c g (t) (n + g)k(t) d (t) = [c (t) τ (t)]+ [ f (k(t)) (n + g)]d(t) g 12

13 Σταθερό Δημόσιο Χρέος και Σταθερή Δημόσια Κατανάλωση στο Υπόδειγμα των Blanchard Weil _ c (t) = [ f (k(t)) ρ g]c(t) nρ[k(t) + d ] k (t) = f (k(t)) c(t) c _ g (n + g)k(t) _ d = τ (t) c g f (k(t)) n g 13

14 Δημόσιες Δαπάνες και Δημόσιο Χρέος στο Υπόδειγμα των Blanchard Weil 14

15 Αύξηση του Δημοσίου Χρέους στο Υπόδειγμα των Blanchard Weil 15

16 Αύξηση της Δημόσιας Κατανάλωσης στο Υπόδειγμα των Blanchard Weil 16

17 Οι Επιπτώσεις της Στρεβλωτικής Φορολογίας Η φορολογία σπάνια είναι μη στρεβλωτική καθώς επηρεάζει τα κίνητρα για αποταμιεύση, επένδυση και προσφορά εργασίας. Στα υποδείγματα του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού και επαλλήλων γενεών που έχουμε εξετάσει, η προσφορά εργασίας είναι δεδομένη και δεν εξαρτάται από το ύψος του πραγματικού μισθού. Κατά συνέπεια, οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος από εργασία ή οι φόροι κατανάλωσης δεν προκαλούν στρεβλώσεις και δεν έχουν επίπτωσεις ούτε στη μακροχρόνια ισορροπία, αλλά ούτε και στη δυναμική πορεία της προσαρμογής. H φορολογία του εισοδήματος από κεφάλαιο καθώς και η φορολογία των (προ τόκων) κερδών των επιχειρήσεων έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο κεφάλαιο, το εισόδημα και την κατανάλωση ισορροπίας. 17

18 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός της Κυβέρνησης με Στρεβλωτικούς Φόρους Θα υποθέσουμε μία κυβέρνηση η οποία έχει συνεχώς ισοσκελισμένο προϋπολογισμό (άρα δεν έχει χρέος) και η οποία κάνει δημόσιες δαπάνες, πληρώνει μεταβιβαστικές πληρωμές στα νοικοκυριά, επιβάλλει φορολογία εισοδήματος από εργασία και κεφάλαιο, φορολογία στα κέρδη των επιχειρήσεων και φορολογία στην καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών. Ανά μονάδα αποδοτικότητας της εργασίας, ο εισοδηματικός περιορισμός της κυβέρνησης αυτής δίνεται από, c g + v = τ w w + τ k rk + τ c c + τ f ( f (k) w) 18

19 Οι Επιπτώσεις της Φορολογίας Κερδών (προ τόκων) και Εισοδήματος από Κεφάλαιο στο Υπόδειγμα του Ramsey (1 τ ) f (k(t)) = r(t) f c (t) = 1 θ [(1 τ )(1 τ ) f (k(t)) ρ θg]c(t) k f k (t) = f (k(t)) c(t) c _ g (n + g)k(t) 19

20 Αύξηση της Φορολογίας Κεφαλαίου στο Υπόδειγμα του Ramsey 20

21 Συμπεράσματα για τις Δημόσιες Δαπάνες και το Δημόσιο Χρέος Στο υπόδειγμα του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού, το μόνο που έχει σημασία για την πορεία της ιδιωτικής κατανάλωσης είναι η παρούσα αξία των πρωτογενών δημοσίων δαπανών, και όχι η κατανομή της χρηματοδότησής τους μεταξύ χρέους και (μη στρεβλωτικών) φόρων. Το αποτέλεσμα αυτό είναι γνωστό ως Ρικαρδιανή ισοδυναμία (Ricardian equivalence) μεταξύ φόρων και δημοσίου χρέους. Η Ρικαρδιανή ισοδυναμία δεν ισχύει στα υποδείγματα επαλλήλων γενεών. Τόσο το δημόσιο χρέος, όσο και η δημόσια κατανάλωση επηρεάζουν τόσο τη μακροχρόνια ισορροπία, όσο και την πορεία της προσαρμογής. Αυτό οφείλεται στο ότι κάθε γενεά γνωρίζει ότι ένα μέρος της μελλοντικής αύξησης των φορολογικών εσόδων για την χρηματοδότηση των δημοσίων δαπανών και του χρέους θα το επωμισθούν οι επόμενες γενεές. 21

22 Συμπεράσματα για τη Στρεβλωτική Φορολογία Η φορολογία σπάνια είναι μη στρεβλωτική καθώς επηρεάζει τα κίνητρα για αποταμιεύση, επένδυση και προσφορά εργασίας. Στα υποδείγματα του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού και επαλλήλων γενεών που έχουμε εξετάσει, η προσφορά εργασίας είναι δεδομένη και δεν εξαρτάται από το ύψος του πραγματικού μισθού. Κατά συνέπεια, οι συντελεστές φορολογίας εισοδήματος από εργασία ή οι φόροι κατανάλωσης δεν προκαλούν στρεβλώσεις και δεν έχουν επίπτωσεις ούτε στη μακροχρόνια ισορροπία, αλλά ούτε και στη δυναμική πορεία της προσαρμογής. Αντίθετα, η φορολογία του εισοδήματος από κεφάλαιο καθώς και η φορολογία των (προ τόκων) κερδών των επιχειρήσεων έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο κεφάλαιο, το εισόδημα και την κατανάλωση ισορροπίας. 22

Σχετικά έγγραφα

Κεφάλαιο 4 Διαχρονικές Επιπτώσεις της Δηµοσιονοµικής Πολιτικής

Γιώργος Αλογοσκούφης, Διαχρονική Μακροοικονοµική, Αθήνα 2013 Κεφάλαιο 4 Διαχρονικές Επιπτώσεις της Δηµοσιονοµικής Πολιτικής Στο κεφάλαιο αυτό εισάγουµε την κυβέρνηση στα υποδείγµατα εξωγενούς µεγέθυνσης