μεταμόσχευση κερατοειδή

Transcript

1 μεταμόσχευση κερατοειδή IΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ

2

3 Τι είναι ο κερατοειδής; Τι ακριβώς είναι η μεταμόσχευση κερατοειδή (κερατοπλαστική) και πότε πραγματοποιείται; Ο κερατοειδής είναι το διαφανές παράθυρο του οφθαλμού στον κόσμο. Ο πρόσθιος αυτός χιτώνας αποτελεί την διαθλαστικότερη επιφάνεια του ματιού και είναι υπεύθυνος για την ακριβή εστίαση των ακτίνων φωτός στον αμφιβληστροειδή, ο οποίος με την σειρά του μεταφράζει το φως σε οπτικό ερέθισμα. Ο κερατοειδής χιτώνας αποτελείται από τις ακόλουθες στιβάδες: επιθήλιο μεμβράνη Bowman στρώμα δεσκεμέτειο μεμβράνη ενδοθήλιο Επειδή ο κερατοειδής είναι εκτεθειμένος (δεν προστατεύεται συνεχώς από τα βλέφαρα) είναι εύκολο να τραυματιστεί ή να μολυνθεί. Τραυματισμοί, μολύνσεις, προχωρημένος κερατόκωνος ή κληρονομικές παθήσεις προκαλούν παραμορφώσεις ή και ουλές στον κερατοειδή χιτώνα. Όταν ο κερατοειδής θολώσει το φως δεν μπορεί να περάσει στον αμφιβληστροειδή οδηγώντας σε σοβαρή ελάττωση της όρασης. Τα πολλά επιφανειακά νεύρα του κερατοειδή δημιουργούν έντονο πόνο στον ελάχιστο τραυματισμό του. Στην μεταμόσχευση κερατοειδή (κερατοπλαστική) ο κερατοειδής ή τμήμα εκείνου αντικαθίσταται από αντίστοιχο κάποιου δότη (κατάλληλο μόσχευμα).

4 01 Ποιες είναι οι κυριότερες μέθοδοι μεταμόσχευσης κερατοειδή (κερατοπλαστικής); To τμήμα (πάχος) του μοσχεύματος αποτελεί κριτήριο για την επιλογή τεχνικής μεταμόσχευσης κερατοειδή (κερατοπλαστικής). Υπάρχουν 2 μεγάλες κατηγορίες: Mεταμόσχευση ολικού πάχους (ή διαμπερής κερατοπλαστική - PKP: Penetrating KeratoPlasty): Όταν αντικαθίσταται ολόκληρο το πάχος του πάσχοντος κερατοειδή. Πρόκειται για μια υψηλού επιπέδου χειρουργική επέμβαση που απαιτεί επιδέξιους χειρισμούς (συρραφή του μοσχεύματος με πολύ λεπτά ράμματα)

5 Mεταμόσχευση μερικού πάχους (τμηματική κερατοπλαστική): Μοντέρνα τεχνική κατά την οποία αντικαθίσταται επιλεκτικά μόνο το πάσχον τμήμα του κερατοειδή (π.χ. μόνο ένα μέρος του στρώματος). Η κερατοπλαστική μερικού πάχους διακρίνεται σε 2 υποκατηγορίες: A. Πρόσθια τμηματική κερατοπλαστική - DALK: Deep Anterior Lamellar Keratoplasty & ALTK: Automated Lamellar Therapeutic Keratoplasty: επιλέγουμε να αντικαταστήσουμε μόνο τις εξωτερικές στιβάδες του κερατοειδή. Αφήνουμε ανέπαφο το ενδοθήλιο, το οποίο αποτελείται από πολύτιμα κύτταρα που δεν πολλαπλασιάζονται και δεν ανανεώνονται B. Οπίσθια τμηματική κερατοπλαστική ή ενδοθηλιοπλαστική - DSEK: Descemet s Stripping Endothelial Keratoplasty, DSAEK: Descemet s Stripping Automated Endothelial Keratoplasty & DMEK: Descemet Membrane Endothelial Keratoplasty: Όταν η βλάβη είναι εσωτερική, γίνεται αντικατάσταση μόνο των οπισθίων στιβάδων του κερατοειδή. Από μικρές τομές 3-4mm αφαιρούμε το πάσχον ενδοθήλιο και εισάγουμε «διπλωμένο» μόσχευμα κυττάρων που στηρίζεται σε λεπτή μεμβράνη κολλαγόνου. Κερατοπρόσθεση: Τεχνική που χρησιμοποιείται σπάνια σε σοβαρότατη αμφοτερόπλευρη κερατοπάθεια (κερατοειδική τύφλωση) ή όπου έχει αποτύχει η λύση της ολικού πάχους μεταμόσχευσης κερατοειδή (PKP). Τεχνητός (πλαστικός) κερατοειδής τοποθετείται μικροχειρουργικά στον οφθαλμό με στόχο να αντικαταστήσει τον προβληματικό.

6 02 Μετεγχειρητικές οδηγίες: η θέση του σώματος, ειδικά σε περίπτωση ενδοθηλιοπλαστικής, πρέπει να είναι ύπτια (ανάσκελα) για ώρες είναι πολύ σημαντική η προστασία του μεταμοσχευμένου οφθαλμού από ακούσιο τραυματισμό, ειδικά στον ύπνο ο καθαρισμός της γύρω περιοχής και των βλεφαρίδων πρέπει να γίνεται με προσοχή επιβάλλεται ο καθημερινός έλεγχος του οφθαλμού. Πόνος, ερυθρότητα ή θόλωση αποτελούν σημεία φλεγμονής και απόρριψης, ακόμα και δεκαετία μετά το χειρουργείο

7 03 Υπάρχει πιθανότητα επιπλοκών σε μεταμόσχευση κερατοειδή; Μερικές φορές ο οργανισμός αναγνωρίζει το μόσχευμα σαν ξένο και εμποδίζει τη σωστή λειτουργία του. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία αντιμετωπίζουν τα επεισόδια απόρριψης με μεγάλη επιτυχία, περίπου στο 90% των περιπτώσεων. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωρίσετε τα σημεία της επαπειλούμενης απόρριψης και να τα αναφέρετε σε εμάς το συντομότερο δυνατό: μείωση της όρασης έντονος πόνος ερυθρότητα φωτοευαισθησία Η κερατοπλαστική σχετίζεται με μεταμόσχευση ιστού και όχι οργάνου. Σε περίπτωση που ο νέος κερατοειδής δεν λειτουργήσει σωστά μπορεί τις περισσότερες φορές να επιχειρηθεί ξανά η επέμβαση χωρίς πρόβλημα. Στις περιπτώσεις που γίνεται μερική μεταμόσχευση κερατοειδή, ο κίνδυνος απόρριψης του μοσχεύματος ελαχιστοποιείται.

8 geographik.gr Βασ. Όλγας 196 & Πλούτωνος γωνία Θεσσαλονίκη (Δίπλα στην παλ. Νομαρχία) Τ F Παράρτημα κέντρου πόλης Αγίας Σοφίας 40