ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2012) 678 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2011 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ (ΜΠΒ, PHARE, CARDS, ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΟ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ, ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ) {SWD(2012) 385 final} EL EL

2 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2011 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ (ΜΠΒ, PHARE, CARDS, ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΟ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ, ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ) Σύνοψη Η παρούσα έκθεση καλύπτει τις σημαντικότερες εξελίξεις όσον αφορά την εφαρμογή της προενταξιακής βοήθειας το , ενώ περιλαμβάνει και εκτιμήσεις για τις μελλοντικές προοπτικές. Πληροφορίες σχετικά με την ανάληψη ειδικών δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της περιόδου υποβολής εκθέσεων παρατίθενται στο τεχνικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συμπληρώνει την παρούσα έκθεση 2, που καλύπτει σε ένα ενιαίο έγγραφο τόσο τον ΜΠΒ 3 όσο και τα προγενέστερα μέσα για την προένταξη και για τα Δυτικά Βαλκάνια (ήτοι PHARE, CARDS 4, προενταξιακό μέσο για την Τουρκία και μεταβατική διευκόλυνση) Περισσότερο συγκεκριμένες πτυχές της υποβολής εκθέσεων που αφορούν τα προγράμματα αυτά και τις δαπάνες - όπως η διακυβέρνηση και η λογοδοσία, οι κίνδυνοι και οι έλεγχοι, η νομιμότητα και η κανονικότητα, τα ποσοστά σφαλμάτων και πιθανές συνέπειες σε εύλογη βεβαιότητα - παρατίθενται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων (ΕΕΔ) της ΓΔ «Διεύρυνση». Σύμφωνα με την υποχρέωσή της να παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Επιτροπή δημοσιεύει κατ' έτος έκθεση για την προενταξιακή βοήθεια. Η προηγούμενη έκθεση δημοσιεύθηκε το 2011 για το έτος προϋπολογισμού 2010 και διατίθεται στο κοινό στην εξής διεύθυνση Διαδικτύου: Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, έγγραφο που συνοδεύει την «έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή - ετήσια έκθεση 2011 σχετικά με τη χρηματοδοτική βοήθεια για τη διεύρυνση (ΜΠΒ, PHARE, CARDS, προενταξιακό μέσο για την Τουρκία και τη μεταβατική διευκόλυνση). Το μέσο προενταξιακής βοήθειας (IPA) έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 11,5 δισεκατ. EUR για την περίοδο Οι δικαιούχοι του ΜΠΒ είναι η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, η Κροατία, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο, η Σερβία, η Τουρκία, η Ισλανδία (από το 2011), καθώς και το Κοσσυφοπέδιο*. Ο χαρακτηρισμός αυτός δεν θίγει τις θέσεις ως προς το καθεστώς, είναι δε σύμφωνος με την ΑΣΑΗΕ 1244 και τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου. Το ΜΠΒ στηρίζει μεταρρυθμίσεις στις δικαιούχες χώρες και τη σταδιακή τους εναρμόνιση με τα πρότυπα και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και του κεκτημένου, με σκοπό την προετοιμασία τους για τη μελλοντική προσχώρηση στην ΕΕ. Δημιουργήθηκε αρχικά το 1989 για την Πολωνία και την Ουγγαρία: πρόγραμμα βοήθειας για την αναδιάρθρωση των οικονομιών τους (PHARE). Το Phare επεκτάθηκε από την Πολωνία και την Ουγγαρία και καλύπτει επί του παρόντος, δέκα χώρες. Συνδράμει οκτώ από τα δέκα κράτη μέλη που προσχώρησαν το 2004: Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Σλοβακία και Σλοβενία, καθώς και εκείνες τις χώρες που προσχώρησαν το 2007 (Βουλγαρία και Ρουμανία), σε μια περίοδο μεγάλης οικονομική αναδιάρθρωσης και πολιτικής αλλαγής. Phare στα γαλλικά σημαίνει φάρος. Μέχρι το 2000 οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων (Αλβανία, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και Βοσνία-Ερζεγοβίνη) ήταν επίσης δικαιούχες του Phare. Ωστόσο, από το 2001 το πρόγραμμα CARDS (κοινοτική βοήθεια για την ανασυγκρότηση, την EL 2 EL

3 Η ετήσια έκθεση του 2011, η οποία υποβάλλεται σε ένα κρίσιμο σημείο των δημοσιονομικών προοπτικών , αποτελεί μια ευκαιρία να εξεταστούν οι σημερινές επιτυχίες και τα διδάγματα που αντλήθηκαν, προκειμένου να υπάρξει ένα ακόμη αποδοτικότερο μέσο για το επόμενο πολυετές χρηματοδοτικό πλαίσιο που αποτελεί επί του παρόντος αντικείμενο συζήτησης. Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει συνοπτικά το οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται οι χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ δράσεις. Η έκθεση υπογραμμίζει την πρόοδο που σημειώθηκε στη βελτίωση των εγγράφων στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, τα οποία παρέχουν συνοπτικές εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου, τα αποτελέσματά τους και την υπό εξέλιξη βελτίωση του συντονισμού των χορηγών. Η ανάλυση της εμπειρίας του παρελθόντος, που περιλαμβάνεται στα συμπεράσματα της διάσκεψης για τον ΜΠΒ 2011, χρησιμοποιήθηκε για τη διατύπωση συστάσεων για περαιτέρω βελτίωση του αντικτύπου που έχουν τα κονδύλια του ΜΠΒ έως το 2013 και πέραν αυτού. 1. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ: ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Κατά το παρελθόν έτος, έλαβαν χώρα περαιτέρω θετικές εξελίξεις στις χώρες της διεύρυνσης, συμπεριλαμβανομένης της προόδου σε μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ στην πλειονότητα των υποψηφίων χωρών 5 και των δυνάμει υποψηφίων χωρών 6. Η διαδικασία της διεύρυνσης εξακολούθησε την πορεία της κατά το Η συνθήκη προσχώρησης της Κροατίας υπεγράφη τον Δεκέμβριο. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ισλανδία συνεχίσθηκαν. Η Επιτροπή ανακοίνωσε μια νέα θετική ατζέντα για την Τουρκία. Στο Μαυροβούνιο, η διαδικασία μεταρρύθμισης συνεχίστηκε, πράγμα που επέτρεψε στην Επιτροπή να προτείνει την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων 7. Τον Οκτώβριο, η Επιτροπή διατύπωσε τη γνώμη της σχετικά με την αίτηση της Σερβίας για την προσχώρηση στην ΕΕ, και προέτρεψε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να χορηγήσει στη Σερβία το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας και να αρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις μόλις επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την εκπλήρωση της βασικής προτεραιότητας για το Κοσσυφοπέδιο. Περαιτέρω μέτρα ελήφθησαν όσον αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική του Κοσσυφοπεδίου, ιδίως όσον αφορά τις θεωρήσεις εισόδου και τα εμπορικά θέματα. Επιτεύχθηκε πρόοδος στο πλαίσιο διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας. Λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, το 2011 όλες οι χώρες της διεύρυνσης εισήλθαν σε πορεία ανάκαμψης, αλλά μόνο η Τουρκία κατόρθωσε να ανακάμψει σε σημαντικό βαθμό. Οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων αντιμετωπίζουν υψηλά και αυξανόμενα ποσοστά ανεργίας, ενώ η δημοσιονομική εξυγίανση και η μεταρρύθμιση των αγορών εργασίας παραμένουν οι πλέον επείγουσες οικονομικές προτεραιότητες. Σε ορισμένες χώρες σημαντικές μεταρρυθμίσεις καθυστέρησαν. Η επιβολή της ορθής διακυβέρνησης, το κράτος δικαίου και η διοικητική ικανότητα συνεχίζουν να αποτελούν τις κυριότερες πολιτικές προκλήσεις ανάπτυξη και τη σταθεροποίηση στα Βαλκάνια) έχει παράσχει οικονομική βοήθεια στις εν λόγω χώρες. Ο κανονισμός αυτός καταργεί τον κανονισμό OBNOVA και τροποποιεί τον κανονισμό Phare, και θεσπίζει ένα ενιαίο πλαίσιο για την παροχή βοήθειας στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης: Το πρόγραμμα CARDS (κοινοτική βοήθεια για την ανασυγκρότηση, την ανάπτυξη και τη σταθεροποίηση). Το μέσο προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ) το αντικαθιστά με έναρξη το Η Κροατία, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, η Ισλανδία, το Μαυροβούνιο και η Τουρκία. Στη Σερβία χορηγήθηκε το καθεστώς υποψήφιας χώρας τον Μάρτιο του Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη και Κοσσυφοπέδιο. Οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης άρχισαν στις 29 Ιουνίου EL 3 EL

4 2. ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΠΙΟ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ: ΣΤΕΝΟΤΕΡΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΟΜΕΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Προς ένα νέο κανονισμό ΜΠΒ για την περίοδο Σε στρατηγικό επίπεδο, το 2011 χαρακτηρίστηκε από τις προετοιμασίες για το νέο μέσο προενταξιακής βοήθειας για την περίοδο μετά το Το αποτέλεσμα της εκτενούς διαβούλευσης των ενδιαφερομένων μερών, η οποία άρχισε με τη διάσκεψη ΜΠΒ του 2010 συμπεριλήφθηκε στην εκ των προτέρων αξιολόγηση για το μέλλον του μέσου προενταξιακής βοήθειας και συνέβαλε σημαντικά στη διαμόρφωση της πρότασης για τον κανονισμό ΜΠΒ II που εξέδωσε η Επιτροπή στις 7 Δεκεμβρίου 2011, ως μέρος μιας δέσμης μέσων εξωτερικής δράσης. Σύμφωνα με τις απόψεις των ενδιαφερομένων μερών, που εκφράσθηκαν στη διάσκεψη ΜΠΒ του 2011, η πρόταση της Επιτροπής αντικατοπτρίζει το όραμα ενός ανανεωμένου μέσου ΜΠΒ που θα καταστήσει την προενταξιακή χρηματοδοτική ενίσχυση περισσότερο στρατηγική και προσανατολισμένη στα αποτελέσματα, με βάση πιο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και προγραμματισμό σύμφωνα με τη στρατηγική και τις προτεραιότητες της διεύρυνσης μεγαλύτερη συνοχή όσον αφορά την υποστήριξη που παρέχεται στο πλαίσιο των σημερινών στοιχείων πιο ευέλικτη και προσαρμοσμένη για την αντιμετώπιση των αναγκών και των ικανοτήτων των δικαιούχων χωρών στο πλαίσιο της διεύρυνσης πιο αποδοτική, αποτελεσματική και απλή, στο πλαίσιο μιας κοινής προσέγγισης, η οποία εφαρμόζεται σε όλα τα μέσα της εσωτερικής και εξωτερικής δράσης της ΕΕ στο επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο Η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, η χρηστή διακυβέρνηση, το κράτος δικαίου και η καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και η περιφερειακή συνεργασία, θα εξακολουθήσουν να αποτελούν το βασικό σημείο εστίασης της μελλοντικής προενταξιακής βοήθειας. Οι εργασίες για το νέο μέσο θα συνεχισθούν το 2012 και το Ενώ η πρόταση για τον κανονισμό ΜΠΒ II αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων και διαπραγματεύσεων στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με σκοπό τη θέσπιση μέσω της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας στα τα τέλη του 2012 ή τις αρχές του 2013, η Επιτροπή θα καταρτίσει το σχέδιο κανονισμού εφαρμογής ειδικά για τον ΜΠΒ και τα έγγραφα στρατηγικού σχεδιασμού, συμπληρώνοντας με τον τρόπο αυτό το πλαίσιο προγραμματισμού και παροχής βοήθειας ΜΠΒ ΙΙ. Το πλαίσιο στρατηγικού σχεδιασμού θα εμπνέεται από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ για τα διαρθρωτικά ταμεία, με ένα συνολικό κοινό στρατηγικό πλαίσιο ΜΠΒ που ορίζει τη γενική πολιτική για τη βοήθεια και τα ανά χώρα έγγραφα στρατηγικής για ολόκληρη τη διάρκεια του προσεχούς πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Στη συνέχεια θα καταρτιστούν τα (πολυετή) επιχειρησιακά προγράμματα ανά τομέα για την υλοποίηση των εγγράφων στρατηγικής. Τα ανωτέρω θα απαιτήσουν από τις χώρες της διεύρυνσης την χάραξη ολοκληρωμένων εθνικών στρατηγικών που το ΜΠΒ II να δύναται να υποστηρίξει. Στις χώρες του ΜΠΒ, το κύριο ενδιαφέρον πρέπει να εστιάζεται στην εξασφάλιση ισχυρής τοπικής συμμετοχής και ευρείας συναίνεσης όσον αφορά τις στρατηγικές που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή, καθώς και στη βελτίωση των ικανοτήτων σχεδιασμού, εφαρμογής και παρακολούθησης της υλοποίησής τους και στην ένταξη του σκέλους αυτού στις ευρύτερες προετοιμασίες για την προσχώρηση στην ΕΕ. 8 Βλ. Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ II), COM (2011) 838 τελικό της EL 4 EL

5 3. ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΠΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΧΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ: ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΤΟΜΕΑΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΣΤΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ Η τομεακή προσέγγιση Το 2011, η Επιτροπή συνέχισε τις εργασίες της για την εισαγωγή μιας σφαιρικότερης προσέγγισης και τη σταδιακή επέκτασή της σε όλες τις προτεραιότητες πολιτικής της προενταξιακής βοήθειας. Τον Ιούνιο, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, διοργάνωσε 3ημερο πιλοτικό πρόγραμμα κατάρτισης όσον αφορά την τομεακή στήριξη, σχεδιασμένη για το πλαίσιο της διεύρυνσης και με σκοπό την παροχή στο προσωπικό των κεντρικών υπηρεσιών και των αντιπροσωπειών της ΕΕ στις χώρες της διεύρυνσης μιας πιο διεξοδικής κατανόησης του τρόπου με τον οποίο η στήριξη μέσω τομεακών προγραμμάτων ή συστηματικότερων προσεγγίσεων βασιζόμενων στα προγράμματα μπορούν να βελτιώσουν τη βιώσιμη και περισσότερο προσανατολισμένη στα αποτελέσματα προενταξιακή βοήθεια. Χρησιμοποιήθηκαν περιπτωσιολογικές μελέτες και παραδείγματα πρακτικών εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρίας στο Κοσσυφοπέδιο (ανάπτυξη μιας τομεακής προσέγγισης στην εκπαίδευση), την Τουρκία (αξιολόγηση της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών) και τη Σερβία (καθορισμός δεικτών για τον τομέα της δικαιοσύνης). Ο στόχος ήταν να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να αναπτύξουν μια προσέγγιση προγραμματισμού που βασίζεται σε εθνικές τομεακές πολιτικές και σχέδια δράσης, καθώς και βελτιωμένη εκτίμηση αναγκών και ανάλυση κινδύνου. Αυτό θα επιτρέψει τελικά την ευθυγράμμιση με τα συστήματα και τους θεσμούς των δικαιούχων χωρών και, με τον τρόπο αυτό, τη δημιουργία ικανοτήτων και την αύξηση της απορρόφησης της βοήθειας. Οι απόψεις που διατυπώθηκαν σχετικά με την επαγγελματική κατάρτιση ήταν γενικά θετικές. Η γνώση και η δέσμευση ενισχύθηκαν μέσω της συμμετοχής σε εποικοδομητική συζήτηση. Το γενικό συμπέρασμα που συνάγεται από την επαγγελματική κατάρτιση ήταν ότι η αλλαγή από μια προσέγγιση βάσει έργου σε μια τομεακή προσέγγιση απαιτεί χρόνο και μπορεί να υλοποιηθεί μόνο σταδιακά. Δεν υπάρχει έτοιμη «συνταγή» για την υλοποίηση της τομεακής προσέγγισης, ούτε ένα και μοναδικό πρότυπο για όλες τις χώρες. Σε συνέχεια αυτού του προγράμματος, η Επιτροπή δημιούργησε ειδική «επιχειρησιακή ομάδα» για να εφαρμοστεί η τομεακή προσέγγιση σε όλες τις πολιτικές προτεραιότητες των χωρών της διεύρυνσης. Στα άλλα προβλεπόμενα μέτρα περιλαμβάνονταν η αναθεώρηση του οδηγoύ και των προτύπων προγραμματισμού του ΜΠΒ, για τον προγραμματισμό σε πολυετή βάση ήδη για την περίοδο και σταδιακά, στη συνέχεια, σε συνάρτηση με την τομεακή προσέγγιση. Μια πρώτη αναθεώρηση των προτύπων προγραμματισμού ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2011 και κατέληξε σε δελτία προσδιορισμού τομέα που θα ετοιμαστούν από τις δικαιούχες χώρες ως ένα πρώτο βήμα για την κατάρτιση προγραμμάτων και, εάν χρειάζεται, σε δελτία προσδιορισμού έργου. Περαιτέρω αναθεωρήσεις των προτύπων προγραμματισμού θα συνεχιστούν το 2012, μαζί με μια γενική αναθεώρηση του οδηγoύ προγραμματισμού. Το 2012, η Επιτροπή θα συνεχίσει επίσης να διοργανώνει σεμινάρια και εργαστήρια σχετικά με τις τομεακές προσεγγίσεις για το προσωπικό των αντιπροσωπειών της και για τους δικαιούχους. Ένα κοινό σχέδιο που εφάρμοσαν η Επιτροπή/Παγκόσμια Τράπεζα σχετικά με την παρακολούθηση, τους δείκτες και την αξιολόγηση στα Δυτικά Βαλκάνια και στην Τουρκία, για το οποίο η συζήτηση άρχισε το 2011, πρέπει επίσης να αρχίσει το Η συνάφεια αυτού του σχεδίου και, γενικά, των εργασιών παρακολούθησης και αξιολόγησης EL 5 EL

6 στο ευρύτερο πλαίσιο της εφαρμογής της τομεακής προσέγγισης βασίζεται στην προσδοκία ότι πλαίσια αξιολόγησης που θα καθορίζουν σαφέστερους στόχους και μετρήσιμους δείκτες για ένα τομέα θα επιτρέψουν τον ποσοτικό προσδιορισμό της προόδου και ότι η τακτική παρακολούθηση θα επιτρέψει να εξασφαλισθεί ότι, όταν ένα πρόγραμμα σε ένα δεδομένο τομέα δεν επιτυγχάνει τους στόχους του, θα μπορούν να ληφθούν μέτρα αποκατάστασης της προόδου. Τα βασικά διδάγματα που αντλήθηκαν από τις αξιολογήσεις Μια αξιολόγηση που έγινε με σκοπό τη στήριξη της προετοιμασίας των προενταξιακών χρηματοδοτικών μέσων πέραν του 2013, διαπίστωσε ότι υπάρχει βάσιμος λόγος για ένα μελλοντικό χρηματοδοτικό προενταξιακό μέσο. Η προτιμώμενη επιλογή των αξιολογητών ήταν η συνέχιση του τρέχοντος προγράμματος με παρόμοια επίπεδα χρηματοδότησης από την ΕΕ. Η αξιολόγηση συνήγαγε επίσης ότι τα οικονομικά και ευρύτερα οφέλη της διεύρυνσης της ΕΕ, με τη συμμετοχή των σημερινών δικαιούχων, θα αντιστάθμιζαν κατά πολύ το κόστος ενός νέου χρηματοδοτικού μέσου για την ΕΕ. Το πρώτο μέρος μιας θεματικής αξιολόγησης της στήριξης της ΕΕ προς την κοινωνία των πολιτών στα Δυτικά Βαλκάνια και στην Τουρκία παρέσχε αξιολόγηση της λογικής της παρέμβασης, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι παρεμβάσεις είναι σχετικές με τους στόχους που προσδιορίζονται στα ΕΠΕΣ 9. Ωστόσο, η μέτρηση της προόδου αμφισβητείται από την έλλειψη επαρκών δεικτών SMART 10 και από τον διασταλτικό ορισμό των στρατηγικών στόχων. Μια αξιολόγηση της αδελφοποίησης στην Τουρκία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μεγάλη πλειονότητα των σχεδίων αδελφοποίησης στην Τουρκία έχει επιτύχει τους στόχους της, και η παρουσία συνεργιών μεταξύ σχεδίων αδελφοποίησης και άλλων ευρωπαϊκών και/ή άλλων σχεδίων που χρηματοδοτούνται από χορηγούς αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για αυτή την επιτυχία. Στους συνηθέστερους λόγους ανεπιτυχούς έκβασης των σχεδίων αδελφοποίησης συμπεριλαμβάνονται: έλλειψη πολιτικής δέσμευσης, προβλήματα όσον αφορά την ανάθεση συμβάσεων, ανεπαρκής κινητοποίηση εμπειρογνωμόνων από οργανισμούς των κρατών μελών, καθώς και τρόπος αξιολόγησης παρωχημένων αναγκών. Μια αξιολόγηση της ενδιάμεσης στρατηγικής της περιφερειακής συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια και στην Τουρκία διαπίστωσε ότι ο προγραμματισμός θα μπορούσε να βελτιωθεί με υπευθυνοποίηση των δικαιούχων περιφερειακών προγραμμάτων και με καλύτερη συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η αξιολόγηση διαπίστωσε επίσης ότι η συνοχή μεταξύ περιφερειακών και εθνικών προγραμμάτων ΜΠΒ θα πρέπει να αυξηθεί μέσω συστηματικότερης ανταλλαγής πληροφοριών κατά τη διάρκεια του σταδίου προγραμματισμού. Οι γενικοί στόχοι θα πρέπει να συνδέονται περισσότερο με τους στόχους του σχεδίου, και θα πρέπει να καθίστανται μετρήσιμοι μέσω δεικτών SMART. Η αξιολόγηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα βελτιώνονται με βραδύ ρυθμό. Μια θεματική αξιολόγηση των δραστηριοτήτων πληροφόρησης και επικοινωνίας που χρηματοδοτούνται από τον ΜΠΒ συνήγαγε ότι ενώ οι συνολικοί στόχοι των δραστηριοτήτων πληροφόρησης και επικοινωνίας που χρηματοδοτούνται από τον ΜΠΒ είναι σαφείς και συνεκτικοί σε επίπεδο κεντρικών γραφείων και αντιπροσωπείας, οι ειδικοί στόχοι είναι πολύ 9 10 Έγγραφο πολυετούς ενδεικτικού σχεδιασμού. Συγκεκριμένη, μετρήσιμη, εφικτή, ρεαλιστική και χρονικά δεσμευτική. EL 6 EL

7 ευρείς και δεν πληρούν τα κριτήρια SMART. Τα κονδύλια του ΜΠΒ για την πληροφόρηση και την επικοινωνία έχουν εν γένει χρησιμοποιηθεί με αποτελεσματικό τρόπο. Ωστόσο, η αποδοτικότητα θα μπορούσε να αυξηθεί με μείωση των δραστηριοτήτων περιορισμένης αποτελεσματικότητας και μεγαλύτερη συγκέντρωση πόρων σε λιγότερες δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες πληροφόρησης και επικοινωνίας είναι σαφώς ορατές και αποτελεσματικές για το κοινό που ενδιαφέρεται για τη διεύρυνση, αλλά λιγότερο επιτυχείς όσον αφορά μη πληροφορημένες κατηγορίες κοινού, καθώς και το ευρύτερο κοινό. Επιπλέον, ολοκληρώθηκε μια θεματική αξιολόγηση της προενταξιακής βοήθειας της ΕΕ σε πολλαπλούς δικαιούχους στα Δυτικά Βαλκάνια και στην Τουρκία στους τομείς του περιβάλλοντος και της μείωσης του κινδύνου καταστροφών. Αυτή διαπίστωσε ότι οι στόχοι είναι υπερβολικά ευρείς και δεν συνδέονται επαρκώς μεταξύ τους στα διάφορα στάδια προγραμματισμού. Επίσης, βασική συνεισφορά των προγραμμάτων πολλαπλών δικαιούχων αποτέλεσε η προώθηση των θεσμικών αλλαγών των δικαιούχων προς την κατεύθυνση στενότερης συνεργασίας όσον αφορά ζητήματα περιβάλλοντος και μείωσης των κινδύνων καταστροφών με την ενθάρρυνση της δικτύωσης και της ανταλλαγής εμπειριών. Ο αντίκτυπος και η βιωσιμότητα των προγραμμάτων παρακωλύεται από την άνιση δέσμευση και υπευθυνοποίηση των δικαιούχων χωρών, οι οποίες συχνά αφιερώνουν περιορισμένους ανθρώπινους και χρηματοοικονομικούς πόρους και ορισμένες φορές δεν προγραμματίζουν τη συνέχιση των δράσεων πέραν της βοήθειας της ΕΕ. Τα πολυετή μακροπρόθεσμα σχέδια αποδείχθηκαν αποτελεσματικά για τη δημιουργία βιώσιμων δεσμών μεταξύ των συμμετεχόντων πέραν της υλοποίησης των σχεδίων. Ωστόσο, η αξιολόγηση διαπίστωσε επίσης ότι οι δραστηριότητες διάδοσης και προβολής δεν είναι πλήρως αποτελεσματικές για την προώθηση της βιωσιμότητας. Συνεργασία με την κοινότητα χορηγών σχετικά με την αποτελεσματικότητα της βοήθειας Το 2011, η Επιτροπή συνέχισε να συμβάλει στη διασφάλιση του συντονισμού των χορηγών σχετικά με διάφορα ζητήματα. Η μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της βοήθειας και η απόδειξη των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου της βοήθειας είναι ένα από αυτά. Κατά τη διάρκεια μιας σημαντικής συνεδρίασης που διοργανώθηκε από τον ΟΟΣΑ τον Φεβρουάριο 2011, κατάστησαν σαφή ορισμένα προβλήματα. Η συνεδρίαση αυτή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρχε ανάγκη για συστήματα μέτρησης με πρωτοβουλία των χορηγών ώστε να συμβάλουν στην ενίσχυση των συναφών συστημάτων στις δικαιούχες χώρες και να στηρίξουν την αυστηρή και μακροπρόθεσμη συλλογή στοιχείων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των διαφόρων μερών. Η μελλοντική πρακτική θα μπορέσει να προωθήσει μεγαλύτερη σύγκλιση ζήτησης και προσφοράς όσον αφορά την αναφορά των αποτελεσμάτων. Η κοινή παρακολούθηση και αξιολόγηση θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επίλυση προβλημάτων καταλογισμού ευθυνών κατά την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων και των στρατηγικών και της συμπληρωματικότητας των προσπαθειών που καταβάλλονται από διάφορους εταίρους. Το ζήτημα των αποτελεσμάτων αποτέλεσε επίσης βασικό θέμα του 4ου φόρουμ υψηλού επιπέδου για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας, τον Νοέμβριο 2011 στο Μπουσάν. Η Επιτροπή έδωσε συνέχεια στο ζήτημα των «αποτελεσμάτων» με τη σύσταση ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για τα αποτελέσματα τον Νοέμβριο 2011 στην οποία συμμετέχουν εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη και από άλλους χορηγούς. Ένας από τους στόχους της ομάδας, για το 2012, είναι η ανάπτυξη κοινής προσέγγισης της ΕΕ όσον αφορά τα αποτελέσματα, όπως αναφέρεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 14ης Μαΐου 2012 σχετικά με την ανακοίνωση «Ατζέντα για την αλλαγή». Το 2012, η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα θέσπισης ενός κοινού πλαισίου αποτελεσμάτων έτσι ώστε αυτό να EL 7 EL

8 μπορεί επίσης να αποτελέσει πλαίσιο αναφοράς για τη μέτρηση και την κοινοποίηση των αποτελεσμάτων της μελλοντικής προενταξιακής βοήθειας. Το 2012, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εργάζεται για να καταστήσει τα στοιχεία σχετικά με την προενταξιακή χρηματοδοτική βοήθεια διαθέσιμα σύμφωνα με το πρότυπο IATI 11 όσον αφορά τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με τη βοήθεια. Τα μέλη της Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Συνεργασίας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης έθιξαν επίσης τη σημασία της καλύτερης κοινοποίησης των αποτελεσμάτων και της θέσπισης μιας περισσότερο προσανατολισμένης στα αποτελέσματα προσέγγισης κατά την κατάρτιση του προγράμματος στο πλαίσιο των συζητήσεων σχετικά με την επανεξέταση της ΕΕ από την ΕΑΒ του ΟΟΣΑ, στην οποία συνέβαλε η Επιτροπή. Όσον αφορά την προενταξιακή βοήθεια, η Επιτροπή τόνισε τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώθηκαν οι αρχές αποτελεσματικότητας της βοήθειας στην πολιτική διεύρυνσης και στο σχετικό χρηματοδοτικό μέσο (ΜΠΒ): η υπευθυνοποίηση και η εναρμόνιση διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην προενταξιακή διαδικασία η τομεακή προσέγγιση επεκτείνεται σταδιακά στη διαχείριση της βοήθειας ΜΠΒ, με εστίαση στους βασικούς τομείς στις χώρες διεύρυνσης, όπως της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων η συνεργασία με άλλους χορηγούς, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (για παράδειγμα στο πλαίσιο του ΕΠΔΒ 12 ) και τα κράτη μέλη της ΕΕ (μέσω της αδελφοποίησης) αυξάνεται η στήριξη του προϋπολογισμού θεωρείται ήδη ως πιθανός τρόπος εφαρμογής της βοήθειας, και θα πρέπει να εξακολουθήσει να υπόκειται στο ΜΠΒ ΙΙ όταν υφίστανται οι απαραίτητες προϋποθέσεις και εγγυήσεις. Η Επιτροπή τόνισε επίσης τη σημαντική πολιτική ώθηση για μεταρρυθμίσεις που παρέχει η προοπτική της ένταξης στην ΕΕ υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι, στο πλαίσιο της προετοιμασίας των δικαιούχων χωρών για την ένταξή τους στην ΕΕ η προενταξιακή βοήθεια, επίσης, έχει αναπτυξιακό στόχο (χαρακτηρίζεται ως επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια (ΕΑΒ), εκτός από την περίπτωση της Κροατίας). Περαιτέρω εξελίξεις σύμφωνα με μια περισσότερο προσανατολισμένη προς τα αποτελέσματα προσέγγιση αναμένονταν από το ΜΠΒ ΙΙ, με ιδιαίτερη έμφαση στους δείκτες για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου και τη δυνατότητα για χρηματοοικονομική συμπλήρωση ως επιβράβευση των καλών επιδόσεων. Οι εργασίες θα συνεχιστούν το 2012 για να διασφαλισθεί ότι η προενταξιακή βοήθεια είναι σύμφωνη με τις διάφορες πρωτοβουλίες της Επιτροπής, των κρατών μελών και της ευρύτερης κοινότητας χορηγών, για τη βελτίωση του συντονισμού των χορηγών και την αποτελεσματικότητα της βοήθειας και την επίδειξη αποτελεσμάτων. 4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟ 2011 Λεπτομέρειες εφαρμογής και δομές: Οι επιδόσεις του 2011 σημείωσαν ουσιαστική πρόοδο σε σχέση με τα προηγούμενα έτη σε πολλούς δικαιούχους όσον αφορά τις συμβάσεις, ιδίως εκείνους που κατευθύνονται προς ένα αποκεντρωμένο σύστημα διαχείρισης της βοήθειας Πρωτοβουλία για τη διαφάνεια της διεθνούς βοήθειας. Επενδυτικό πλαίσιο για τα Δυτικά Βαλκάνια, βλέπε κατωτέρω. EL 8 EL

9 Όσον αφορά την Κροατία, το 2011 σηματοδότησε το αποκορύφωμα των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την περάτωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στις 30 Ιουνίου 2011, που συνοδεύτηκε από την υπογραφή της συνθήκης προσχώρησης στις 9 Δεκεμβρίου Η εφαρμογή της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ το 2011 στην Κροατία, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που επελέγησαν για το ΕΠΕΣ , συνόδευσε αυτές τις εξελίξεις με την παροχή στήριξης για την ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων και τη δημιουργία ικανοτήτων σε βασικούς τομείς, που είναι αναγκαίες για την ανάληψη των υποχρεώσεών της ως μέλους, όπως η δικαιοσύνη και οι εσωτερικές υποθέσεις ή η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, καθώς και εξακολουθώντας τις προσπάθειες προετοιμασίας της Κροατίας για τη χρησιμοποίηση μετενταξιακών κονδυλίων. Το ύψους 39,159 εκατ. EUR πρόγραμμα του ΜΠΒ 2011 συνάδει με αυτές τις προτεραιότητες. Ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία οριστικοποιήθηκε μετά από συνεδρίαση μεταξύ Επιτροπής και Συνεδρίου τον Οκτώβριο 2011, συνάγει ότι η προενταξιακή βοήθεια της ΕΕ αποτελεί σημαντική συμβολή στην υποστήριξη των προετοιμασιών της Κροατίας για τη διαχείριση των Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής. Επίσης, η έκθεση τόνισε ότι απαιτείται περαιτέρω πρόοδος στην ανάπτυξη ικανοτήτων για τη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ. Το 2011, παρατηρήθηκαν στην Τουρκία θετικές εξελίξεις στη διαχείριση της οικονομικής βοήθειας. Η χώρα είναι σε συνεχή βελτίωση των ικανοτήτων των κυριότερων φορέων που είναι αρμόδιοι για τον προγραμματισμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των κονδυλίων της ΕΕ. Η εφαρμογή των σχεδίων ΜΠΒ, στο πλαίσιο όλων των συνιστωσών του ΜΠΒ, έχει ήδη ξεκινήσει και αρχίζει να εμφανίζει ουσιαστικό αντίκτυπο, δεδομένου ότι επίκειται η ανάθεση των διαχειριστικών αρμοδιοτήτων για όλες τις αναγκαίες επιχειρησιακές δομές διαχείρισης κονδυλίων του ΜΠΒ. Σημαντικές μεταρρυθμίσεις βελτίωσαν τον προγραμματισμό των κονδυλίων, και το νέο ΕΠΕΣ που εγκρίθηκε τον Ιούνιο 2011 ακολουθεί τη λογική της τομεακής προσέγγισης. Τα πρώτα βήματα προς μια περισσότερο στρατηγική, στοχοθετημένη και συνολική προσέγγιση προγραμματισμού πραγματοποιήθηκαν, ενώ ο προγραμματισμός 2011 για τα κονδύλια βοήθειας για τη μεταβατική περίοδο και τη θεσμική ανάπτυξη (συνιστώσα Ι) εστιάστηκαν σε ένα περιορισμένο αριθμό τομέων που εντοπίστηκαν στο ΕΠΕΣ, με μεγαλύτερα έργα σχετικά με τις προτεραιότητες της διαδικασίας προσχώρησης, καθώς και ευθυγραμμισμένα με τομεακές προτεραιότητες όπου η συνολική εισφοράς της ανέρχεται σε 229,968 εκατ. EUR. Μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2011, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη δικαιοσύνη, τις εσωτερικές υποθέσεις και τις προτεραιότητες του τομέα θεμελιωδών δικαιωμάτων που αποσκοπούν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την ανάπτυξη ενός ανεξάρτητου και αποτελεσματικού δικαστικού συστήματος, για την ανάπτυξη των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, καθώς και για την ανάπτυξη του διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών. Επίσης, καταβλήθηκαν προσπάθειες για τη βελτίωση της παρακολούθησης των κονδυλίων με μεταρρύθμιση του συστήματος παρακολούθησης, τον καθορισμό των ρόλων και των αρμοδιοτήτων κάθε φορέα και τα διάφορα διαθέσιμα μέσα για αυτόν τον σκοπό, καθώς και την ενίσχυση των ικανοτήτων των τουρκικών αρχών. Μετά την αίτηση της Ισλανδίας για ένταξη στην ΕΕ, τον Ιούλιο του 2009, και λόγω του επιπέδου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της χώρας και του εκτεταμένου βαθμού ευθυγράμμισής της με τη νομοθεσία της ΕΕ (η Ισλανδία είναι μέλος του Ευρωπαϊκού EL 9 EL

10 Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και του Σένγκεν), η χρηματοδοτική στήριξη του ΜΠΒ στην Ισλανδία πρέπει να εφαρμοστεί αποκλειστικά στο πλαίσιο της συνιστώσας Ι του ΜΠΒ «Παροχή βοήθειας για τη μεταβατική περίοδο και δημιουργία θεσμών». Το έγγραφο πολυετούς ενδεικτικού σχεδιασμού (ΕΠΕΣ) για την περίοδο , το οποίο αποτελεί το βασικό έγγραφο στρατηγικού σχεδιασμού για τη χρηματοδοτική βοήθεια στο πλαίσιο του ΜΠΒ στην Ισλανδία, εκδόθηκε στις 8 Απριλίου Με βάση τις προτεραιότητες που καθορίζονται στο ΕΠΕΣ , το εθνικό πρόγραμμα ΜΠΒ 2011 για την Ισλανδία εγκρίθηκε στις 2 Δεκεμβρίου Το ΕΠΕΣ καθορίζει δύο στρατηγικούς στόχους προς χρηματοδότηση από το μέσο βοήθειας του ΜΠΒ. Αφενός, για να ενισχυθεί περαιτέρω η ικανότητα της Ισλανδίας να αναλάβει τις υποχρεώσεις του μέλους στηρίζοντας την ανάπτυξη των θεσμικών ικανοτήτων για τη μεταφορά και την εφαρμογή του κεκτημένου και, αφετέρου, για την ενίσχυση της θεσμικής ικανότητας της Ισλανδίας στην προετοιμασία της για τη συμμετοχή της στα Διαρθρωτικά και άλλα ταμεία της ΕΕ, και την εφαρμογή των ταμείων αυτών. Το πρόγραμμα του 2011 θα στηρίξει επτά σχέδια. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 12 εκατ. EUR και έχει ληφθεί υπόψη η ισορροπία μεταξύ των δύο αξόνων προτεραιότητας που έχουν καθοριστεί στο ΕΠΕΣ. Η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας με την υποστήριξη του ΜΠΒ συνέχισε τις μεταρρυθμίσεις που συνδέονται με την ένταξη, μολονότι παρέμειναν βασικές προκλήσεις το Για πρώτη φορά η εφαρμογή όλων των συνιστωσών ΜΠΒ, με εξαίρεση τη συνιστώσα ΙΙ-διασυνοριακή συνεργασία, πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης διαχείρισης, πράγμα που συνεπάγεται ότι η διαχείριση των προγραμμάτων πραγματοποιείται από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, και υπόκειται σήμερα σε εκ των προτέρων ελέγχους από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η αποδοτικότητα της δημόσιας διοίκησης ήταν χαμηλή, λόγω χρονοβόρων διαδικασιών, αδυναμιών του προσωπικού και ταχείας εναλλαγής υπαλλήλων. Σε σύγκριση με προηγούμενα έτη, καταβλήθηκαν μεγαλύτερες προσπάθειες από τη δικαιούχο χώρα για την αξιοποίηση των διαθέσιμων κονδυλίων από όλες τις συνιστώσες ΜΠΒ, μολονότι υπήρχαν εμφανείς καθυστερήσεις στις δημόσιες συμβάσεις. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα κατάλληλων εμπειρογνωμόνων για τη σύνταξη των εγγράφων της πρόσκλησης υποβολής προσφορών ή την αξιολόγηση των προτάσεων, παρεμπόδισε τη διαδικασία δημοσίων συμβάσεων που έθιξε κυρίως τις συνιστώσες ΜΠΒ Ι, ΙΙΙ και IV. Το επίπεδο δέσμευσης και ικανότητας διέφερε μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων. Απαιτείται μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και δέσμευση για την ενίσχυση της ικανότητας υψηλής απορρόφησης κονδυλίων του ΜΠΒ. Αυτό, επιπλέον, απαιτεί μεγαλύτερη υπευθυνοποίηση στον τομέα του στρατηγικού σχεδιασμού και της προετοιμασίας των σχεδίων στο μέλλον. Η συνιστώσα I του εθνικού προγράμματος 2011, με συνεισφορά της ΕΕ ύψους 28,903 εκατ. EUR, εγκρίθηκε στο πλαίσιο της ομαδοποίησης σχεδίων ανά τομέα και σε συμφωνία με τις βασικές μεταρρυθμιστικές προτεραιότητες της χώρας. Η στήριξη της ΕΕ που είχε προηγουμένως προγραμματιστεί στο πλαίσιο του ΜΠΒ και την οποία διαχειρίζεται η αντιπροσωπεία της ΕΕ έχει διατεθεί εξ ολοκλήρου, με τη σύναψη συμβάσεων. Το Μαυροβούνιο συνέχισε, κατά τη διάρκεια του 2011, τις προσπάθειές του για να αντιμετωπίσει τους τομείς βασικής προτεραιότητας που επισημάνθηκαν στη γνώμη της Επιτροπής το Η πρόοδος που σημείωσε η χώρα επιβεβαιώθηκε από τη σύσταση που EL 10 EL

11 διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο 2011 για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η βοήθεια προς το Μαυροβούνιο στο πλαίσιο του ΜΠΒ 2011 στήριξε περαιτέρω την πρόοδο και τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες των εθνικών αρχών, όπως επισημάνθηκε από τη διεξαγόμενη παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων από μέρους της Επιτροπής. Το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας ΜΠΒ είχε προγραμματιστεί στο πλαίσιο της συνιστώσας Ι του ΜΠΒ - βοήθεια για τη μεταβατική περίοδο και εθνικό πρόγραμμα θεσμικής ανάπτυξης, με συνολική συνεισφορά της ΕΕ ύψους 26,494 εκατ. EUR. Η εκτέλεση των κονδυλίων του ΜΠΒ εξακολούθησε να αποτελεί κατά κύριο λόγο ευθύνη της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Ποντγκόριτσα. Παράλληλα, οι αρχές του Μαυροβουνίου άρχισαν τις προετοιμασίες για τη μετάβαση προς την αποκεντρωμένη διαχείριση. Δεδομένου ότι η χώρα έλαβε το καθεστώς της υποψήφιας χώρας τον Δεκέμβριο 2010, τα κονδύλια ΜΠΒ στο Μαυροβούνιο χρησίμευσαν επίσης για τη στήριξη των εθνικών αρχών στις απαραίτητες προετοιμασίες για τη διαχείριση της βοήθειας στο πλαίσιο των συνιστωσών του ΜΠΒ της περιφερειακής ανάπτυξης, της ανάπτυξης των ανθρωπίνων πόρων, της ανάπτυξης της γεωργίας, καθώς και της αγροτικής ανάπτυξης. Η χρηματοδοτική βοήθεια της ΕΕ προς την Αλβανία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια του 2011 για την περαιτέρω στήριξη της χώρας στην πορεία της προς την ευρωπαϊκή ένταξη. Τα υπό εξέλιξη σχέδια στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης και της καταπολέμησης της διαφθοράς έχουν πραγματοποιήσει περαιτέρω πρόοδο και έχουν απτά αποτελέσματα. Η στήριξη αυτή ήταν σημαντική για την Αλβανία ώστε να πληρούνται οι σχετικές βασικές προτεραιότητες που απαριθμούνται στη γνώμη της Επιτροπής του 2010 σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σημειώθηκε συνολική πρόοδος σε έργα υποδομής, ιδίως στον τομέα των μεταφορών (κατασκευή αγροτικών δρόμων), ενώ η πρόοδος στον τομέα των υδάτων (κατασκευή μονάδων επεξεργασίας υδάτων) υπήρξε βραδύτερη, εν μέρει λόγω μη επιλυθέντων ζητημάτων ιδιοκτησίας. Οι αλβανικές αρχές χρειάζεται επίσης να εστιάσουν την προσοχή τους στη μακροπρόθεσμη συντήρηση έργων υποδομής. Πολλά σχέδια τεχνικής βοήθειας συνέχισαν να παρέχουν στήριξη σε διάφορα αρμόδια υπουργεία και κρατικούς οργανισμούς, με αποτέλεσμα να έχουν προετοιμαστεί πολλά σχετικά νομοθετήματα για την εναρμόνιση με το κεκτημένο της ΕΕ. Ωστόσο, το 2011, το πολιτικό αδιέξοδο μεταξύ του κυβερνητικού συνασπισμού και της αντιπολίτευσης, το οποίο ξεπεράστηκε με πολιτική συμφωνία τον Νοέμβριο, δεν επέτρεψε να πραγματοποιηθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά τη θέσπιση της βασικής νομοθεσίας. Το μερίδιο των κονδυλίων που έχουν ανατεθεί με συμβάσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων ΜΠΒ 2007, 2008, 2009 και 2010 είναι πολύ υψηλό, και η θετική τάση που άρχισε το 2009 συνεχίζεται. Όσον αφορά την προετοιμασία για την αποκεντρωμένη διαχείριση των κονδυλίων του ΜΠΒ, πραγματοποιήθηκε περαιτέρω πρόοδος. Στο πλαίσιο της συνιστώσας Ι του ΜΠΒ, έχουν δημιουργηθεί οι βασικές δομές και συστήματα και η Αλβανία υπέβαλε την αίτησή της για ανάθεση της διαχείρισης στις αρχές του Ελεγκτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναλύουν επί του παρόντος την αίτηση. Επίσης, συνεχίστηκαν οι εργασίες για τις συνιστώσες ΙΙ-V, του ΜΠΒ, με τη συνιστώσα V να έχει προχωρήσει περισσότερο από τις άλλες. EL 11 EL

12 Το 2011, σημειώθηκε επίσης περαιτέρω πρόοδος προς την κατεύθυνση του προγραμματισμού σε τομεακή βάση. Ορισμένα ζητήματα παραμένουν ανοιχτά για την πρακτική εφαρμογή τους, ιδίως η ανάγκη για την αλβανική κυβέρνηση να αναπτύξει μια ρεαλιστική μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική προοπτική για τις υφιστάμενες τομεακές στρατηγικές. Κατά τη διάρκεια του 2011, η Σερβία έλαβε προενταξιακή χρηματοδοτική βοήθεια από το ΜΠΒ στο πλαίσιο των δύο πρώτων συνιστωσών του ΜΠΒ (βοήθεια που καλύπτει τη μεταβατική περίοδο και ανάπτυξη θεσμών και διασυνοριακή συνεργασία) για τη διαχείριση των οποίων ήταν ακόμα υπεύθυνη η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Βελιγράδι. Η συνεισφορά της ΕΕ όσον αφορά τη συνιστώσα Ι του ΜΠΒ, η οποία πιστώθηκε το 2011, ήταν 178,556 εκατ. EUR. Η Σερβία συνέχισε τις προετοιμασίες για την αποκεντρωμένη διαχείριση των κονδυλίων ΕΕ για τις συνιστώσες I, II, III και IV με την ολοκλήρωση του σταδίου κάλυψης των ελλείψεων τον Δεκέμβριο Ως αποτέλεσμα των τελευταίων, η τεχνική βοήθεια χρηματοδοτούμενη από το ΜΠΒ για τη διεξαγωγή της αξιολόγησης συμμόρφωσης άρχισε τον Ιανουάριο Το εθνικό πρόγραμμα ΜΠΒ 2011 εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 8 Ιουλίου Δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στην προετοιμασία για τη σταδιακή καθιέρωση μιας τομεακής προσέγγισης. Η βελτίωση της ικανότητας απορρόφησης πόρων συνεχίστηκε. Στα τέλη του 2011, η αντιπροσωπεία της ΕΕ διαχειριζόταν χαρτοφυλάκιο 708 σχεδίων σε εξέλιξη που συμπεριλάμβαναν σημαντικά ποσά για τομείς όπως η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης (26,3 εκατ. EUR), η δικαιοσύνη και οι εσωτερικές υποθέσεις (11,95 εκατ. EUR) και η κοινωνική ανάπτυξη (32,1 εκατ. EUR). Η ιεράρχηση τομεακών προτεραιοτήτων επιτεύχθηκε από 8 τομεακές ομάδες εργασίας, οι οποίες συστάθηκαν για πρώτη φορά από κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς, με βάση το έγγραφο πολυετούς προγράμματος ενδεικτικού σχεδιασμού (ΕΠΕΣ) , την ετήσια έκθεση προόδου, την αξιολόγηση των αναγκών της Σερβίας για την παροχή διεθνούς βοήθειας, καθώς και μια αξιολόγηση της ποιότητας των υφιστάμενων στρατηγικών εγγράφων. Κατά τη διάρκεια του 2011, η χρηματοδοτική βοήθεια της ΕΕ προς τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για τη στήριξη της χώρας στην πορεία της προς την ευρωπαϊκή ένταξη. Το ΜΠΒ συνέχισε να στηρίζει τις προσπάθειες της χώρας να εκπληρώσει τις απαιτήσεις της διαδικασίας ένταξης στην ΕΕ και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης και της ενδιάμεσης συμφωνίας. Οι προτεραιότητες του 2011 εστιάστηκαν αυστηρά στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και στην ενίσχυση του κράτους δικαίου, καθώς και στην ανακούφιση από τις βαριές συνέπειες της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η συνεισφορά της ΕΕ το 2011 ήταν 92,885 εκατ. EUR. Η εκτέλεση της χρηματοδοτικής βοήθειας της ΕΕ το 2011 είχε απτά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης του αναθεωρημένου σχεδίου δράσης για τη στρατηγική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, την εισαγωγή της ηλεκτρονικής δημοσίευσης όλων των προκηρύξεων δημοσίων συμβάσεων, την εγκατάσταση 34 δικτύων μονίμων σταθμών GPS σε όλη τη χώρα, πράγμα που διευκόλυνε την ακριβή μέτρηση του αναδασμού της γης. Περαιτέρω απτά αποτελέσματα ήταν η συγκρότηση συμβουλίου μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), η κατασκευή συλλεκτών αποχέτευσης στο Zivinice, και η επιτυχής EL 12 EL

13 υλοποίηση της εκστρατείας εμβολιασμού κατά της λύσσας, για πρώτη φορά, σε εθνική κλίμακα. Το Γραφείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Κοσσυφοπέδιο συνέχισε να διαχειρίζεται την εκτέλεση της βοήθειας της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο. Κατόρθωσε να υπερβεί τους δημοσιονομικούς στόχους του, από την άποψη τόσο των συμβάσεων όσο και των πληρωμών. Οι προετοιμασίες του ετησίου προγράμματος του ΜΠΒ 2011 για το Κοσσυφοπέδιο έχουν ολοκληρωθεί, με τη διάθεση ποσού 62,900 εκατ. EUR, και έχει αρχίσει ο προγραμματισμός των ετησίων προγραμμάτων 2012 και Η συμμετοχή του Κοσσυφοπεδίου στο πρόγραμμα διασυνοριακής βοήθειας του ΜΠΒ προχώρησε καλά το 2011 οι πρώτες συμφωνίες χρηματοδότησης προγραμμάτων, με την προετοιμασία των προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας με την Αλβανία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας υπεγράφησαν, καθώς και ένα συμπληρωματικό πρόγραμμα για το Μαυροβούνιο το οποίο ολοκληρώθηκε και ακολούθως εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο Όσον αφορά τα σχέδια, στις σημαντικές επιτυχίες περιλαμβάνονται η ανακατασκευή των πέντε τελευταίων γεφυρών επί της οδού M2 που συνδέει το Κοσσυφοπέδιο με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του 2011, το Κοσσυφοπέδιο πραγματοποίησε την πρώτη απογραφή πληθυσμού και κατοικίας μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες, η οποία παρέσχε πολύτιμα στατιστικά στοιχεία όσον αφορά τον πληθυσμό και τις συνθήκες διαβίωσης, τα οποία είναι σημαντικά για τον σχεδιασμό πολιτικής κατά την επόμενη δεκαετία. Η απογραφή χρηματοδοτήθηκε μέσω ενός καταπιστευματικού ταμείου συγχρηματοδοτημένου από το ΜΠΒ Η TAIEX 13 ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΙ ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΕΤΗ ΥΠΑΡΞΗΣ Το 2011 σήμανε τη δεκάτη πέμπτη επέτειο της TAIEX. Ενώ οι βασικές αρχές στον πυρήνα των δραστηριοτήτων της TAIEX παραμένουν, το μέσο τηρείται σταθερά ενημερωμένο ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές προκλήσεις των περιφερειών της διεύρυνσης, με δαπάνη σχεδόν 10 εκατ. EUR στις δικαιούχες χώρες ΜΠΒ. Τα βασικά στοιχεία της TAIEX που την καθιστούν επιτυχή είναι: ΥΠΕΥΘΥΝΟΠΟΙΗΣΗ: η TAIEX αποτελεί κυρίως ένα μέσο βασισμένο στη ζήτηση οι δικαιούχοι προσδιορίζουν και υποβάλλουν αιτήματα για συγκεκριμένη και εξατομικευμένη βοήθεια. Οι δραστηριότητες είναι ειδικά σχεδιασμένες ώστε να ανταποκρίνονται στα αιτήματα των δικαιούχων ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΕΙΨΕΩΝ: η TAIEX μπορεί να είναι συμπληρωματική των μεγαλύτερων δραστηριοτήτων βοήθειας (αδελφοποίηση, τεχνική βοήθεια) και δύναται να παρέχει τεχνογνωσία για «τη συμπλήρωση των κενών» που δεν καλύπτονται από άλλα προγράμματα στήριξης ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ: η βοήθεια χορηγείται εν γένει εντός σύντομων και στενών χρονικών πλαισίων ΔΙΟΜΟΤΙΜΙΑ (PEER-TO-PEER): η TAIEX στηρίζεται στους δημοσίους υπαλλήλους των κρατών μελών για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ στην 13 Τεχνική Βοήθεια και Ανταλλαγή Πληροφοριών. EL 13 EL

14 πράξη, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι και ικανοί να μοιραστούν την τεχνική εμπειρογνωσία τους με τους ομολόγους τους από τις δικαιούχες διοικήσεις. Η μεσοπρόθεσμη τεχνική βοήθεια, μια σειρά βραχυπρόθεσμων παρεμβάσεων οι οποίες συμφωνούνται εκ των προτέρων και στη συνέχεια εφαρμόζονται, αυξήθηκε στους τομείς της γεωργίας και της ασφάλειας των τροφίμων. Προς το παρόν αυτή η προσέγγιση χρησιμοποιείται για τη βοήθεια της TAIEX στην Ισλανδία και στο Κοσσυφοπέδιο. Εκτός από τις κλασσικές δραστηριότητες της TAIEX, το πρόγραμμα People-to-People (P2P) εδραίωσε τη συμβολή του στην ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών στη δημοκρατική διαδικασία στο πλαίσιο της διεύρυνσης. Το 2011, ένα νέο πρόγραμμα, το μέσο τοπικής αυτοδιοίκησης (Local Administration Facility - LAF), ξεκίνησε με στόχο την ενίσχυση των ικανοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών για την προετοιμασία της ένταξης στην ΕΕ. Για την πρακτική άσκηση των δραστηριοτήτων της TAIEX, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βασίστηκε στην εξωτερική στήριξη του παρόχου υπηρεσιών «Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit» (GIZ). 6. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Σημειώθηκε πρόοδος στην περιφερειακή συνεργασία στα Δυτικά Βαλκάνια στους εξής τομείς: δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις, στατιστική, ενέργεια, προστασία του περιβάλλοντος και πολιτική προστασία, πολιτιστική κληρονομιά και επιστροφή των προσφύγων. Η περιφερειακή σχολή δημόσιας διοίκησης (Regional School of Public Administration - ReSPA) είναι τώρα πλήρως λειτουργική. Νέες διμερείς συνεργασίες για την αστυνομική συνεργασία και για την αμοιβαία νομική συνδρομή αποτελούν ενθαρρυντικές ενδείξεις για τη δέσμευση αρκετών χωρών των Δυτικών Βαλκανίων να ενισχύσουν τη δικαστική συνεργασία. Παρόμοιες προσπάθειες για την προώθηση και τη διευκόλυνση τοπικής και περιφερειακής συνεργασίας σε κυβερνητικό επίπεδο, καθώς και μέσω της συμπερίληψης μη κυβερνητικών οργανώσεων, έχουν δρομολογηθεί με στόχο την προώθηση της διαρκούς συμφιλίωσης, ιδίως μέσω της πρωτοβουλίας Igman, της πρωτοβουλίας RECOM για τη συμφιλίωση και της διαδικασίας του Σεράγεβο για την επιστροφή των προσφύγων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με το Νορβηγικό Υπουργείο Εξωτερικών διοργάνωσε την 4η συνεδρίαση της διευθύνουσας επιτροπής του επενδυτικού πλαισίου για τα Δυτικά Βαλκάνια (ΕΠΔΒ) τον Ιούνιο 2011 στο Hamar, Νορβηγία. Κατά τη διάρκειά της εγκρίθηκαν επιχορηγήσεις ύψους άνω των 21 εκατ. EUR για 19 σχέδια στην περιοχή. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται για παράδειγμα προκαταρκτική μελέτη σκοπιμότητας για το περιφερειακό σχέδιο του αγωγού φυσικού αερίου Ιονίου - Αδριατικής (520 χιλιόμετρα συνολικό μήκος) που συμβάλει στην κατασκευή ενός περιφερειακού δακτυλίου φυσικού αερίου, μια μελέτη σκοπιμότητας σχετικά με την ηλεκτρική διασύνδεση 400 kv μεταξύ Σερβίας, Μαυροβουνίου και Βοσνίας Ερζεγοβίνης, καθώς και την προετοιμασία της κατασκευής και περαιτέρω ανάπτυξης του περιφερειακού κέντρου εκπαίδευσης στην επιχειρηματικότητα στην Κροατία. Κατά την 5η συνεδρίαση της διευθύνουσας επιτροπής του ΕΠΔΒ τον Δεκέμβριο 2011 στο Λουξεμβούργο εγκρίθηκαν 22 επιχορηγήσεις, συνολικού ύψους 59 εκατ. EUR. Αναμένεται ότι αυτές οι επιχορηγήσεις θα μπορέσουν ακολούθως να αποτελέσουν το έναυσμα για χορήγηση από διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (ΔΧΟ) δανείων και κονδυλίων άνω του 1 δισεκατ. EUR για επενδύσεις σε υποδομές. Η διευθύνουσα επιτροπή ενέκρινε το μέσο επιχειρηματικής ανάπτυξης και καινοτομίας των Δυτικών Βαλκανίων (ΜΕΑΚ), που EL 14 EL

15 χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του προγράμματος πολλαπλών δικαιούχων του ΜΠΒ 2011 ως πρώτη δράση για την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα, προς χρηματοδότηση από το ΕΠΔΒ. Το 2011, και από τη σύσταση του ΕΠΔΒ τον Δεκέμβριο 2009, η σειρά σχεδίων αυξήθηκε και αντιπροσωπεύει 123 επιχορηγήσεις ύψους 220 εκατ. EUR, που θα αποτελέσουν το έναυσμα για δάνεια περίπου 5 δισεκατ. EUR και συνολικές δυνητικές επενδύσεις ύψους περίπου 10 δισεκατ. EUR στους πέντε βασικούς τομείς ενέργεια, περιβάλλον, μεταφορές, κοινωνικά ζητήματα και ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το 2011 πραγματοποιήθηκε ένα σημαντικό βήμα ώστε να καταστεί η βοήθεια στις χώρες διεύρυνσης περισσότερο στρατηγική, συνεκτική και προσανατολισμένη στα αποτελέσματα, ως αναπόσπαστο τμήμα της στρατηγικής για τη διεύρυνση. Το πλαίσιο νομικού και στρατηγικού σχεδιασμού που πρότεινε η Επιτροπή για την παροχή προενταξιακής βοήθειας από το 2014 και μετά θα ενισχύσει τη σύνδεση με την παρακολούθηση της πολιτικής κατάστασης και της υποβολής εκθέσεων και θα τεθεί σε εφαρμογή ένα πλαίσιο με στόχο τα αποτελέσματα, την επίτευξη αντικτύπου και την επιβράβευση των επιδόσεων. Αυτό θα συμβάλει στη μεγαλύτερη αύξηση της προστιθέμενης αξίας των κονδυλίων της ΕΕ που διατίθενται στις χώρες της διεύρυνσης με τη δημιουργία ισχυρότερων κινήτρων για τη μετατροπή της κοινωνίας, των νομικών συστημάτων και των οικονομιών που χρειάζονται για να καταστούν κράτος μέλος της ΕΕ, προς το αμοιβαίο συμφέρον της Ένωσης και των δικαιούχων χωρών ΜΠΒ και των πολιτών τους. EL 15 EL

16 Κατάσταση εφαρμογής χρηματοδοτικής βοήθειας του ΜΠΒ στις 31 Δεκεμβρίου 2011, ως ποσοστό του συνόλου των δεσμευμένων κονδυλίων ( ): Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα I του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Διεύρυνσης: Σε εκατ. EUR Δεσμευμέν α Ανατεθειμένα Ποσοστό Καταβλ ηθέντα Ποσοστό Αλβανία 348,37 233,69 67,1% 102,45 29,4% Βοσνία Ερζεγοβίνη και 389,83 186,98 48,0% 103,26 26,5% Κροατία 206,06 100,62 48,8% 71,19 34,5% Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 174,02 66,66 38,3% 48,53 27,9% Ισλανδία 12,00 0,00 0,0% 0,00 0,0% Κοσσυφοπέδιο 475,10 341,42 71,9% 211,48 44,5% Μαυροβούνιο 134,24 89,83 66,9% 61,02 45,5% Σερβία 857,39 593,38 69,2% 380,14 44,3% Τουρκία 1.164,66 597,40 51,3% 425,14 36,5% Πολλαπλοί δικαιούχοι 729,18 597,32 81,9% 431,30 59,1% Σύνολο 4.490, ,30 62,5% 1.834,51 40,8% EL 16 EL

17 Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα II του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Διεύρυνσης: Σε εκατ. EUR Δεσμευμένα Ανατεθειμένα Ποσοστό Καταβληθέντα Ποσοστό Αλβανία 18,59 2,76 14,8% 2,16 11,6% Βοσνία Ερζεγοβίνη και 12,52 4,77 38,1% 3,12 24,9% Κροατία 12,52 4,42 35,3% 2,09 16,7% Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 15,53 1,97 12,7% 1,05 6,7% Κοσσυφοπέδιο 3,00 0,06 2,0% 0,03 1,0% Μαυροβούνιο 14,94 5,45 36,5% 3,62 24,2% Σερβία 16,37 6,57 40,1% 4,63 28,3% Τουρκία 7,00 1,13 16,2% 0,49 7,0% Σύνολο 100,47 27,13 27,0% 17,19 17,1% EL 17 EL

18 Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα II του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής: Σε εκατ. EUR Δεσμευμένα Καταβληθέντα Ποσοστό Αδριατική 166,49 45,22 27,2% Σλοβενία-Κροατία 28,95 11,28 39,0% Ουγγαρία-Κροατία 35,54 12,57 35,4% Ουγγαρία-Σερβία 33,97 12,33 36,3% Ρουμανία-Σερβία 36,01 10,17 28,3% Βουλγαρία-Σερβία 21,26 5,78 27,2% Βουλγαρία-Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 12,14 3,30 27,2% Βουλγαρία-Τουρκία 18,49 5,02 27,2% Ελλάδα-Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία Μακεδονίας της 10,20 3,93 38,5% Ελλάδα-Αλβανία 7,67 2,95 38,5% Σύνολο 370,72 112,54 30,4% Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα III του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής: Σε εκατ. EUR Δεσμευμένα Καταβληθέντα Ποσοστό Κροατία 257,35 78,03 30,3% Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 109,20 26,96 24,7% Τουρκία 1.055,50 333,11 31,6% Σύνολο 1.422,05 438,09 30,8% EL 18 EL

19 Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα IV του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης: Σε εκατ. EUR Δεσμευμένα Καταβληθέντα Ποσοστό Κροατία 69,98 22,20 31,7% Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 33,50 9,61 28,7% Τουρκία 299,70 64,51 21,5% Σύνολο 403,18 96,32 23,9% Την 31η Δεκεμβρίου 2011, συνιστώσα V του ΜΠΒ, υλοποιηθείσα από τη ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης : Σε εκατ. EUR Δεσμευμένα Καταβληθέντα Ποσοστό Κροατία 129,40 25,78 19,9% Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας 47,50 10,25 21,6% Τουρκία 463,00 80,94 17,5% Σύνολο 639,90 116,96 18,3% EL 19 EL