Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία"

Νάρκισσα Μαυρογένης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Γονιµοποίηση Κύηση - Γαλουχία Γονιµοποίηση Για να επέλθει κύηση η συνουσία πρέπει να γίνει από 5 µέρες πριν την ωορρηξία µέχρι την ηµέρα της ωορρηξίας Χρόνος ζωής σπερµατοζωαρίων 5 µέρες Χρόνος ζωής ωαρίου µερικές ώρες Μεταβολές στη τραχηλική βλέννα που εµποδίζουν την είσοδο του σπέρµατος

της ωορρηξίας Χρόνος ζωής σπερµατοζωαρίων 5 µέρες Χρόνος ζωής ωαρίου

2 Μεταφορά ωαρίου Ωορρηξία είσοδος του ωαρίου στον ωαγωγό (βοήθεια βλεφαριδικού επιθηλίου κροσσών στο τέλος των ωαγωγών) γρήγορη προώθηση ωαρίου για αρκετά λεπτά µε την βοήθεια των κροσσών και συστολών των ΛΜΙ Το ωάριο χρειάζεται περίπου 4 µέρες να φτάσει στη µήτρα Εποµένως ηγονιµοποίηση γίνεται στον ωαγωγό Μεταφορά σπέρµατος και ενεργοποίηση των σπερµατοζωαρίων Μέσα σε ένα λεπτό µετά τη συνουσία σπέρµα ανιχνεύεται στη µήτρα (προώθηση µε πίεση από υγρά εκσπερµάτωσης, προωθητική δράση του πέους, κυµατισµός κροσσών στο εσωτερικό του τραχήλου) Η κολυµβητική ικανότητα του σπέρµατος µέσα από την τραχηλική βλέννα εξαρτάται από τις µεταβολές στη σύσταση της µε τη δράση των οιστρογόνων Η µεταφορά του σπέρµατος κατά µήκος της µήτρας και στους ωαγωγούς εξαρτάται από την αυτοπροωθητική ικανότητα των σπερµατοζωαρίων Υψηλή θνησιµότητα σπερµατοζωαρίων κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους µέσα στο γεννητικό σύστηµα της γυναίκας (υψηλή οξύτητα του κολπικού περιβάλλοντος, απόσταση και απαιτούµενη ενέργεια για το ταξίδι) Από αρκετά εκατοµµύρια που εναποτίθενται στον κόλπο µόνο µερικές εκατοντάδες φτάνουν στους ωαγωγούς.

σπέρµα ανιχνεύεται στη µήτρα (προώθηση µε πίεση από υγρά εκσπερµάτωσης, προωθητική δράση του πέους, κυµατισµός κροσσών στο εσωτερικό του τραχήλου) Η κολυµβητική ικανότητα του σπέρµατος µέσα από την

3 Ηγονιµοποίηση γίνεται στη σάλπιγγα Το σπέρµα κατάτηνπαραµονή του στην αναπαραγωγική οδό του θήλεος για αρκετές ώρες, υπόκειται σε διεργασία που ονοµάζεται απόκτηση ικανότητας σπέρµατος και προκαλεί: (1) Τη µετατροπή των κυµατοειδών κτυπηµάτων της ουράς σε µαστιγοειδή - δράση που το προωθεί µε ισχυρές δυνάµεις (2) Τη µετατροπή της κυτταροπλασµατικής µεµβράνης των σπερµατοζωαρίων έτσι ώστε να καθίστανται ικανά για τήξη µε τη µεµβράνη του ωαρίου Τα σπερµατοζωάρια φτάνουν στο ωάριο απαντώντας σε χηµειοτακτικούς παράγοντες (δεν έχουν ακόµη προσδιοριστεί σε ανθρώπους), οι οποίοι ρυθµίζουν την [Ca2 +] i στο µαστίγιο. Γονιµοποίηση Ητήξη(σύζευξη) ενός σπερµατοζωαρίου και ενός ωαρίου. 3. Το σπερµατοζωάριο διαπερνά τη διάφανη ζώνη 2. Αντίδραση ακροσώµατος 4. Σύντηξη των µεµβρανών σπερµατοζωαρίου και ωαρίου 6. Προπυρήνας 7. Προπυρήνας 1. Πρόσδεση του σπερµατοζωαρίου στη διάφανη ζώνη Πολικά σωµάτια ιάφανη ζώνη Λεκιθικός φάκελος Κυτταρική µεµβράνη ωαρίου 5. Η είσοδος του πυρήνα του σπερµατοζωαρίου προκαλεί την αντίδραση φλοιού 8. Συγγαµία: σύντηξη προπυρήνων Ζυγώτης δύο κυττάρων Ζυγώτης οκτώ κυττάρων

καθίστανται ικανά για τήξη µε τη µεµβράνη του ωαρίου Τα σπερµατοζωάρια φτάνουν στο ωάριο απαντώντας σε χηµειοτακτικούς παράγοντες (δεν έχουν ακόµη προσδιοριστεί σε ανθρώπους), οι οποίοι ρυθµίζουν την

4 Σπερµατοζωάρια κινούνται ανάµεσα στον ωοφόρο δίσκο των κοκκιωδών κυττάρων που εξακολουθούν να περιβάλλουν το ωάριο & στη διαφανή ζώνη Προσδένονται στη διάφανη ζώνη µέσω µιας πρωτεΐνης (ΖΡ3) της έξω επιφάνειας της διαφανούς ζώνης και µιας πρωτεΐνης που βρίσκεται στη µεµβράνη της κεφαλής του σπερµατοζωαρίου. Η πρόσδεση του σπερµατοζωαρίου στη διάφανη ζώνη πυροδοτεί την αντίδραση ακροσώµατος Αντίδραση ακροσώµατος: Η µεµβράνη της κεφαλής του σπέρµατος µεταβάλλεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε τα ένζυµα του ακροσώµατος εκτίθενται προς τα έξω (διαφανή ζώνη), σχηµατίζουν ένα µονοπάτι καιέτσιτοσπέρµα χρησιµοποιώντας την ουρά του διασχίζει τη διαφανή ζώνη. Το κυτταρόπλασµα και ο πυρήνας εισέρχονται στο ωάριο.

Η πρόσδεση του σπερµατοζωαρίου στη διάφανη ζώνη πυροδοτεί την αντίδραση ακροσώµατος Αντίδραση ακροσώµατος: Η µεµβράνη της κεφαλής του σπέρµατος µεταβάλλεται κατά τέτοιο τρόπο

5 Ηβιωσιµότητα του ζυγώτη εξαρτάται από την παρεµπόδιση εισόδου και σύζευξη επιπρόσθετου σπέρµατος. Μηχανισµοί αποκλεισµού πολυσπερµίας: Η αρχική τήξη του σπερµατοζωαρίου και του ωαρίου πυροδοτεί µια αντίδραση κατά την οποία εκκριτικοί θύλακες τοποθετηµένοι στην εξωτερική επιφάνεια του ωαρίου εκχύουν το περιεχόµενο τους µε εξωκύττωση στον χώρο µεταξύ της µεµβράνης του ωαρίου και τη διαφανή ζώνη. Μερικέςαπότιςουσίεςαυτέςείναιένζυµα που προκαλούν - απενεργοποίηση των υποδοχέων του σπέρµατος και -γενική σκλήρυνση της διαφανούς ζώνης. Αυτό εµποδίζει την πρόσδεση καινούριου σπέρµατος και παρεµποδίζει την πορεία του ήδη προσδεδεµένου σπέρµατος Το γονιµοποιηµένο ωάριο συµπληρώνει τη δεύτερη µειωτική του διαίρεση εντός των επόµενων ωρών και το θυγατρικό κύτταρο χωρίς κυτταρόπλασµα (δεύτερο πολικό σωµάτιο) αποβάλλεται. Στη συνέχεια έχουµε την ένωση πυρήνων σπέρµατος και ωάριου και τη δηµιουργία ζυγώτη

εκχύουν το περιεχόµενο τους µε εξωκύττωση στον χώρο µεταξύ της µεµβράνης του ωαρίου και τη διαφανή ζώνη.

6 Σύνοψη των σταδίων της γονιµοποίησης Αυλάκωση (µιτωτικές κυτταρικές διαιρέσεις): κατά την 3η-4η µέρα παραµονής του κυήµατος πολλαπλασιασµός των κυττάρων (16-32 κύτταρα) χωρίς αύξηση του µεγέθους τους. Το κύηµα που φθάνει στη µήτρα έχει ίδιο µέγεθος µε το αρχικά γονιµοποιηµένο ωάριο Ολοδύναµα κύτταρα Μονοζυγώτες δίδυµοι Αυλάκωση Μορίδιο

κύτταρα) χωρίς αύξηση του µεγέθους τους.

7 Όταν το κύηµα φτάσει στη µήτρα επιπλέει ελεύθερα στο ενδοµήτριο υγρό, απότοοποίο διατρέφεται για περίπου 3 µέρες, ενώ υπόκειται σε περαιτέρω διαιρέσεις. Σύντοµα τοκύηµα φτάνει στο στάδιο της βλαστοκύστης, όπου τα κύτταρα έχουν χάσει την ικανότητα να είναι ολοδύναµα Η τροφοβλάστη περιβάλλει και θρέφει το έµβρυο Η έσω κυτταρική µάζα θα αναπτυχθεί σε έµβρυο Η βλαστοκύστη εκκρίνει: ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες µεταλλοπρωτεάσες πρωτεάσες αυξητικούς παράγοντες Ανθρώπινη χοριονική γοναδοτροπίνη (hcg): έχει στενή σχέση µε τηνlh Υποστηρίζει τη διατήρηση του ωχρού σωµατίου µετά την της µητρικής LH Ανοσοκατασταλτική δράση Αυτοκρινής αυξητική δράση προάγει την αύξηση της τροφοβλάστης την προσκόλληση στο ενδοµήτριο την ανάπτυξη του πλακούντα

αναπτυχθεί σε έµβρυο Η βλαστοκύστη εκκρίνει: ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες µεταλλοπρωτεάσες πρωτεάσες αυξητικούς παράγοντες Ανθρώπινη χοριονική γοναδοτροπίνη (hcg): έχει στενή σχέση

8 Εµφύτευση Κατά τη 21η µέρα του κύκλου, δηλαδή 7 µέρες µετά την ωορρηξία, αρχίζει η εµφύτευση, δηλαδή η ένθεση της βλαστοκύστης στο ενδοµήτριο Βλαστοκύστη πριν την εµφύτευση Κυτταροτροφοβλάστη Αναπτυσσόµενο έµβρυο Επιθήλιο ενδοµητρίου Μητρικά αιµοφόρα αγγεία Η διάφανη ζώνη χάνεται κατά την «εκκόλαψη» Εκκόλαψη Συγκυτιοτροφοβλάστη Βοθρία Τα Στάδια της Εµφύτευσης

Κυτταροτροφοβλάστη Αναπτυσσόµενο έµβρυο Επιθήλιο ενδοµητρίου Μητρικά αιµοφόρα αγγεία Η

9 Ανθρώπινο έµβρυο 11 ηµερών Πλήρης εµφύτευση. ιατροφή του εµβρύου από τα κύτταρα του ενδοµητρίου Συγκυτιοτροφοβλάστη: πολυπύρηνη µάζα, χωρίς κυτταρικά όρια Ανάπτυξη του πλακούντα

10 Πλακούντας Το µέρος προς τη µήτρα τροφοδοτείται από το ενδοµήτριο που βρίσκεται κάτω απότοχόριο Το µέρος προς το έµβρυο τροφοδοτείται από την εξωτερική στιβάδα τροφοβλαστικών κυττάρων, το χόριο Χόριο ακτυλοειδείς προεξοχές των τροφοβλαστικών κυττάρων οι χοριακές λάχνες προεκτείνονταιαπότοχόριο εντός του ενδοµητρίου. Οι λάχνες περιέχουν πλούσιο δίκτυο τριχοειδών, συνδεδεµένων µε το κυκλοφορικό σύστηµα του εµβρύου. Το ενδοµήτριο γύρω από τις λάχνες υπόκειται σε αλλαγές από ένζυµα που εκκρίνονται από τις λάχνες έτσι ώστε κάθε λάχνη να περικυκλώνεται από µία δεξαµενή που τροφοδοτείται από µητρικό αίµα

προεκτείνονταιαπότοχόριο εντός του ενδοµητρίου. Οι λάχνες περιέχουν πλούσιο δίκτυο τριχοειδών, συνδεδεµένων µε το κυκλοφορικό σύστηµα του εµβρύου.

11 Μεταφορά Ο 2 και CO 2 κατά µήκος του πλακούντα Χοριακή λάχνα Φθαρτός υµένας Μητρική αρτηρία Η υψηλή αγχιστεία της HbF για το Ο 2 επιτρέπει τον κορεσµό σεχαµηλή ΡΟ 2 Μεσολάχνιος χώρος Αποξυγονωµένο αίµα από το έµβρυο στην οµφάλια αρτηρία Μητρική φλέβα Χοριακό πέταλο Οξυγονωµένο αίµα επιστρέφει από τον πλακούντα στο έµβρυο µε την οµφάλια φλέβα Κορεσµός οξυαιµοσφαιρίνης % Μετατόπιση αριστερά ΡΟ 2 µεσολάχνιου χώρου mm Hg Πέντε εβδοµάδες µετά την εµφύτευση, έχει αναπτυχθεί πλήρως η καρδιά του εµβρύου και έχει αρχίσει να αντλεί αίµα. Επίσης έχει αναπτυχθεί ο µηχανισµός διατροφής του εµβρύου και αποβολής παραπροϊόντων. 3η Ε 5η Ε

πλακούντα στο έµβρυο µε την οµφάλια φλέβα Κορεσµός οξυαιµοσφαιρίνης % Μετατόπιση αριστερά ΡΟ 2 µεσολάχνιου χώρου 30-35 mm Hg Πέντε εβδοµάδες µετά την

12 Το αµνιακό υγρό µοιάζει µε τοεξωκυττάριουγρότουεµβρύου απορροφά µηχανικές διαταραχές και θερµικές διακυµάνσεις χρησιµέυει σαν µηχανισµός απέκκρισης άχρηστων προϊόντων 8η Ε Ορµονικές αλλαγές κατά την κύηση Σεόλητηδιάρκειατης κύησης ησυγκέντρωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης παραµένη υψηλή. Τους 2 πρώτους µήνες της κύησης τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη προέρχονται από το ωχρό σωµάτιο. Οιστρογόνα ανάπτυξη της µήτρας Προγεστερόνη αναστολή της κινητικότητας της µήτρας

ησυγκέντρωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης παραµένη υψηλή.

13 Η έντονη παρουσία του ωχρού σωµατίου κατά την εγκυµοσύνη οφείλεται στην χοριακή γοναδοτροπίνη (CG) η οποία εκκρίνεται από τα τροφοβλαστικά κύτταρα H hcg οµοιάζει µε τηνlh και διεγείρει το ωχρό σωµάτιο Φτάνει στη µέγιστη τιµή µέρες µετά την τελευταία έµµηνο ρύση και στη συνέχεια µειώνεται Μετά τον 3ο µήνα η τιµή τηςείναιχαµηλή αλλά ανιχνεύσιµη-εκκρίνεται από τα συγκιοτροφοβλαστικά κύτταρα του πλακούντα Η πτώση της χοριακής γοναδοτροπίνης σχετίζεται µε την αύξηση των επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης από τον πλακούντα (τροφοβλάστη) Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη παραµένουν αυξηµένα τους τελευταίους 6 µήνες της κύησης Η συµβολή του ωχρού σωµατίου υποχωρεί µετά τον 3 ο µήνα Οι GnRH, LH & FSH παραµένουν χαµηλές λόγω αυξηµένων επιπέδων προγεστερόνης και οιστρογόνων

κύτταρα του πλακούντα Η πτώση της χοριακής γοναδοτροπίνης σχετίζεται µε την αύξηση των επιπέδων οιστρογόνων και προγεστερόνης από τον πλακούντα (τροφοβλάστη) Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη

14 Οπλακούντας φέρει τα κατάλληλα ένζυµα για τη σύνθεση προγεστερόνης δεν µπορεί να συνθέσει ανδρογόνα. Τα ανδρογόνα που φτάνουν στο έµβρυο προέρχονται από το έµβρυο (επινεφρίδια και ήπαρ) µπορεί να συνθέσει οιστρογόνα από ανδρογόνα Τα τροφοβλαστικά κύτταρα του πλακούντα εκτός από χοριακή γοναδοτροπίνη παράγουν και ανασταλτίνη, θυρεοειδοτροπίνη και πλακουντικό γαλακτογόνο Το πλακουντικό γαλακτογόνο (χοριακή σωµαστοτροπίνη) έχει παρόµοιες δράσεις µε τηνπρολακτίνηκαισωµατοτροπίνη (αυξηντική ορµόνη). Στη µητέρα ενεργοποιεί τα λιπίδια για τις ενεργειακές ανάγκες, σταθεροποιεί τη γλυκόζη του πλάσµατος σε υψηλά επίπεδα, εξυπηρετεί την ανάπτυξη των µαστών. Στο έµβρυο δρα ως αυξητική ορµόνη Τοκετός

από χοριακή γοναδοτροπίνη παράγουν και ανασταλτίνη, θυρεοειδοτροπίνη και πλακουντικό γαλακτογόνο Το πλακουντικό γαλακτογόνο (χοριακή σωµαστοτροπίνη) έχει παρόµοιες δράσεις

15 Παράγοντες διέγερσης των µητρικών συστολών κατά τον τοκετό Γαλουχία Πριν την εφηβεία οι µαστοί είναι µικροί µε ελάχιστη εσωτερική αδενική δοµή Στην εφηβεία τα οιστρογόνα προκαλούν αύξηση των µαζικών πόρων χωρίς επίδραση στις κυψελίδες. Η προγεστερόνη (ωχρινική φάση) προκαλεί την ανάπτυξη των κυψελίδων Αλλαγές κατά τη διάρκεια του κύκλου Σηµαντικές αλλαγές στην εγκυµοσύνη (οιστρογόνα, προγεστερόνη, πλακουντικό γαλακτογόνο)

16 Θετική ανάδραση

Σχετικά έγγραφα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... 1. Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει ανθρώπινο σπερματοζωάριο.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:... ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΤΗΡ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΙΣΑΑΚ ΤΜΗΜΑ:... ΑΡ. ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... ΟΝΟΜΑ ΜΑΘΗΤΗ-ΜΑΘΗΤΡΙΑΣ:... 1. Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα δείχνει