Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons

Transcript

1

2 Το έργο: «Δράσεις για την ενίσχυση της Δημιουργικότητας μέσω της Μουσικής Πληροφόρησης και της Τηλεκπαίδευσης στη Φιλαρμονική Ένωση Κέρκυρας «Καποδίστριας» υλοποιείται στα πλαίσια των δράσεων του Π.Ε. 4.2 της πράξης «I.C.E. Innovation, Culture and Creativity for a new Economy που έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα Εδαφικής Συνεργασίας Ελλάδα Ιταλία , το οποίο έχει ενταχθεί στην ΣΑΕΠ3228 της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων με κωδικό πράξης 2012ΕΠ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons

3

4 Δομή 1 ο μέρος Μουσικές Βιβλιοθήκες 2 ο μέρος Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι κι Επιστήμονες της Πληροφορίας

5 Τι θεωρείται Μουσική Βιβλιοθήκη; Οποιαδήποτε συλλογή ενσωματώνει μονογραφίες σχετικά με τη μουσική, παρτιτούρες και ηχογραφήσεις, ως μια διακριτή οντότητα. Οποιαδήποτε βιβλιοθήκη στην οποία ο όγκος των σχετιζόμενων με τη μουσική ερωτημάτων που υποβάλλονται, απαιτούν την ύπαρξη μιας υπηρεσίας αναφοράς με εξειδικευμένο προσωπικό. Οποιαδήποτε βιβλιοθήκη, η οποία έχει θέσει ως άμεση προτεραιότητα την κάλυψη των αναγκών της μουσικής κοινότητας στο προπτυχιακό/μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών (Hack and Schwegel, 1994).

6 Μουσικές Βιβλιοθήκες Ο ορισμός της μουσικής βιβλιοθήκης με την ενσωμάτωση νέων μέσων αποθήκευσης και διακίνησης της μουσικής πληροφορίας βρίσκεται υπό διαρκή επαναπροσδιορισμό τα τελευταία χρόνια. Στις περισσότερες σύγχρονες μουσικές βιβλιοθήκες ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος μπορεί να είναι συγχρόνως βιβλιοθηκονόμος τέχνης ή βιβλιοθηκονόμος χορού, ενώ με την ενσωμάτωση του video και του λογισμικού υπολογιστών είναι πλέον και βιβλιοθηκονόμος μέσων. Νέοι τίτλοι και έννοιες αντανακλώνται από τα ονόματα των βιβλιοθηκών, π.χ. Βιβλιοθήκες Παραστατικών Τεχνών, Παραρτήματα Καλών Τεχνών και Κέντρα Μέσων, καθώς οι βιβλιοθήκες προσπαθούν να περιλαμβάνουν και μη έντυπο υλικό στις συλλογές τους. Αναφέρονται ενδεικτικά κάποιοι όροι οι οποίοι σχετίζονται με τον χώρο των μουσικών (και ά.) βιβλιοθηκών, π.χ. Art librarian, Dance librarian, Media librarian, Performing arts libraries, Fine Arts Divisions, Media Centers.

7 Μουσικές Βιβλιοθήκες Όσον αφορά στις μουσικές βιβλιοθήκες, ανάλογα με το είδος της μουσικής βιβλιοθήκης καθορίζονται και οι ανάγκες που αυτή εξυπηρετεί. Οι διαφορετικές μορφές μουσικών βιβλιοθηκών έχουν ένα κοινό μεταξύ τους: τη σχέση τους με τη μουσική και μέχρι κάποιο βαθμό και το υλικό το οποίο συλλέγουν, καταλογογραφούν, διατηρούν και διαθέτουν στο κοινό τους.

8 Μορφές & λειτουργίες Μουσικών Βιβλιοθηκών Σχολικές μουσικές βιβλιοθήκες ή Βιβλιοθήκες Ωδείων. Παράρτημα Μονάδα ή Τμηματική Μουσική βιβλιοθήκη, π.χ. Παράρτημα Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ι.Π. στο ΤΜΣ. Κεντρικό αποθετήριο, π.χ. Music Division of Library of Congress. Ειδικές συλλογές Ερευνητικές Βιβλιοθήκες, π.χ. Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής-ΤΜΣ-Ι.Π. Εθνικές βιβλιοθήκες (National libraries). Δημόσιες βιβλιοθήκες (Public libraries). Ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες (Academic libraries). Βιβλιοθήκες Ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών (Broadcasting libraries). Βιβλιοθήκες στη Μουσική Βιομηχανία (Music publishers and Hire libraries). Βιβλιοθήκες ορχήστρας και όπερας (Orchestra and Opera libraries). Κέντρα Μουσικής Πληροφόρησης (Music Information Centers) (IAML, 2007).

9 Σχεδιασμός Μουσικής Βιβλιοθήκης «Οι βιβλιοθήκες είναι οι πνευματικοί χώροι, όπου οι φοιτητές αλληλεπιδρούν μέσω ιδεών σε φυσικά και εικονικά περιβάλλοντα για να επεκτείνουν τη μάθηση και να καταστήσουν εφικτή τη δημιουργία νέας γνώσης» (Association of College & Research Libraries, 2011). Κάθε μουσική βιβλιοθήκη έχει ανάγκη από συγκεκριμένες υποδομές κι εξοπλισμό, όπως αναγνωστήρια και χώρους Ο/Α μέσων. Η αποστολή και ο σχεδιασμός της μουσικής βιβλιοθήκης πρέπει να είναι απόλυτα συνυφασμένοι με: Την αποστολή και τους στόχους του φορέα στον οποίο αυτή υπάγεται. Τον πληθυσμό/κοινότητα όπου απευθύνεται ή προορίζεται. Τις μεταβολές στον πληθυσμό (δημογραφικά στοιχεία). Τον προσδοκώμενο ρυθμό ανάπτυξης της συλλογής. Το αρχικό μέγεθος της συλλογής. Το ανθρώπινο δυναμικό και τις μεταβολές στον αριθμό αυτού με βάση τις ανάγκες της κοινότητας.

10 Σχεδιασμός Μουσικής Βιβλιοθήκης Στάδια: Κατάρτιση προϋπολογισμού (κόστος κατασκευής, κόστος συντήρησης (ποιότητα κατασκευής, υλικών, κλπ.) Χώρος (Ευρύτερη περιοχή, τοποθεσία, κτήριο, κλπ.). Αρχιτέκτονας-Μηχανικός-Ανάδοχος εταιρία εξειδικευμένη (με αποδεδειγμένη εμπειρία στον σχεδιασμό/κατασκευή βιβλιοθηκών). Υποδομές (εξοπλισμός κινητός ή στατικός). Διαρρύθμιση εσωτερικών χώρων (αναγνωστήρια, βιβλιοστάσια, χώροι εργασίας, κλπ.) Λειτουργικότητα, αντοχή, ευελιξία μετατροπής, πολλαπλής χρήσης των χώρων. 25ετής πρόβλεψη, Μελέτες χρηστών, Υποδομή/Ευελιξία ενσωμάτωσης τρέχουσας τεχνολογίας.

11 Σχεδιασμός Συλλογών Μουσικής Βιβλιοθήκης Κάποια ερωτήματα που τίθενται σχεδόν σε μόνιμη βάση, αλλά σχεδόν ποτέ δεν έχουν πάρει απάντηση είναι: Πόσο πολύ κοστίζει μια καλή μουσική βιβλιοθήκη; Πόσα χρήματα χρειάζεται κάποιος για ν αγοράσει εκείνες τις εκδόσεις που θεωρούνται κατάλληλες για τη συλλογή του; Πόσες μουσικές βιβλιοθήκες έχουν πολιτική προσκτήσεων; Με ποιους τρόπους και μέχρι ποιο βαθμό μπορεί μια πολιτική προσκτήσεων να επηρεάσει την επιθυμία/τάση αγοράς νέων μουσικών εκδόσεων; Συνιστούν άραγε οι μουσικές βιβλιοθήκες, που στο μεγαλύτερο μέρος τους διαθέτουν ιστορικές εκδόσεις, τις καλύτερες στον τομέα τους; Είναι μια μουσική βιβλιοθήκη «υποχρεωμένη» να διαθέτει υλικό στη συλλογή της για όλους τους εκτελεστές και συνεπώς για όλα τα όργανα και για όλα τα επίπεδα δεξιότητας;

12 Σχεδιασμός Ανάπτυξης Συλλογών Μουσικής Βιβλιοθήκης Προσκτήσεις-Παραγγελίες μουσικής βιβλιογραφίας (έντυπης & μη, αναδρομικής & μη). Ανάπτυξη μουσικής συλλογής (ποιοτικά κριτήρια, ρυθμοί ανάπτυξης/εμπλουτισμού, πληθυσμός/κοινότητα). Αξιολόγηση μουσικής συλλογής (στατιστικά χρήσης/κάλυψης, έρευνες ικανοποίησης χρηστών, κλπ.) Συντήρηση-Διατήρηση ευπαθών μορφών υλικού & σπάνιου αρχειακού υλικού (βιβλιοδεσία, ψηφιακή διατήρηση, κλπ.)

13 Σχεδιασμός Ανάπτυξης Συλλογών Μουσικής Βιβλιοθήκης Άλλα ζητήματα που τίθενται σε σχέση με τις προσκτήσεις μιας μουσικής βιβλιοθήκης είναι τα παρακάτω: Μια μουσική συλλογή χρειάζεται ειδική διαχείριση. Μια μουσική συλλογή χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό. Μια μουσική συλλογή χρειάζεται συστηματικό βιβλιογραφικό έλεγχο των μουσικών εκδόσεων, τόσο ως προς την τρέχουσα βιβλιογραφία, όσο και ως προς την αναδρομική, παρακολουθώντας τη βιβλιογραφία που έχει παραχθεί σε προηγούμενα χρόνια. Μια μουσική συλλογή πρέπει να εμπλουτίζεται/οργανώνεται με βάση συγκεκριμένα και σταθερά κριτήρια και πρότυπα.

14 Βασικές Αρχές-Στόχοι Μουσικής Βιβλιοθήκης Κάποιοι από τους ελάχιστους αντικειμενικούς στόχους κάθε μεγάλης ή σημαντικής μουσικής βιβλιοθήκης συνίστανται στην: 1. Πρόσκτηση κάθε σοβαρής νέας μονογραφίας σχετικής με τη μουσική. 2. Πρόσκτηση όλων εκείνων των δημοσιεύσεων, που συνιστούν το βασικό ρεπερτόριο της σοβαρής μουσικής. 3. Πρόσκτηση όλων των ακαδημαϊκών ή λόγιων εκδόσεων πρώιμης μουσικής. 4. Πρόσκτηση παιδαγωγικού υλικού, εκδόσεων δημοφιλούς μουσικής, καθώς και εμπορικών ή δημοφιλών τεκμηρίων σχετικών με τη μουσική. 5. Πρόσκτηση ερευνητικού υλικού από πρώιμες περιόδους, πρωτότυπων εκδόσεων ή αντιγράφων αυτών, σε συνεργασία με ειδικούς ερευνητές ή χρήστες της βιβλιοθήκης. 6. Πρόσκτηση τρέχοντος ερευνητικού υλικού. 7. Πρόσκτηση εφήμερου υλικού (π.χ. προγράμματα συναυλιών, εφήμερα, κ.τ.λ.) 8. Δυνατότητα απόσυρσης πεπερασμένων εκδόσεων από τη συλλογή της βιβλιοθήκης.

15 Μουσική Βιβλιοθηκονομία Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Προσόντα Τυπικά & Μουσικά Βασικές αρχές Μουσικής Βιβλιοθηκονομίας Βασικές αρχές Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας

16 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας «Ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος οφείλει πρωτίστως να είναι καλός βιβλιοθηκονόμος» (Kinkeldey, 1937). Το 1937 η MLA όρισε ως τα βασικά συστατικά ενός μουσικού βιβλιοθηκονόμου: Την βαθιά αγάπη για τη μουσική ως τέχνη. Την καλή γνώση της μουσικής ιστορίας και θεωρίας. Τη στοιχειώδη γνώση γαλλικών, γερμανικών και ιταλικών. Και πάνω από όλα το να είναι κάποιος κατ αρχήν καλός βιβλιοθηκονόμος.

17 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Η μουσική βιβλιοθηκονομία απαιτεί συγκεκριμένες δεξιότητες, οι οποίες δεν απαιτούνται από βιβλιοθηκονόμους άλλων ειδικοτήτων. «Ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος είναι ένας βιβλιοθηκονόμος εξειδικευμένος στον τομέα της μουσικής. Είναι απαραίτητο να διαθέτει ένα ευρύτερο μουσικό υπόβαθρο, καθώς η μουσική οποιουδήποτε ύφους, μέσου, ή εποχής υπάρχει ενδεχόμενο να εμπεριέχονται στη συλλογή μιας μουσικής βιβλιοθήκης. Ταλέντο και εκπαίδευση τόσο στη μουσική, όσο και στην βιβλιοθηκονομία κρίνονται ως απαραίτητα» (MLA, 2014).

18 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Σύμφωνα με τον Smiraglia (1989): «ο καταλογογράφος πρέπει να είναι καταλογογράφος μουσικής. Αυτός ορίζεται ως κάποιος που μπορεί να διαβάζει μουσική (π.χ. μπορεί να ταυτίζει το κλειδί, το μέτρο, το μέσο, την περίοδο, το ύφος και τη φόρμα, όταν βλέπει μια παρτιτούρα) και επιπρόσθετα διαθέτει υπόβαθρο στη μουσική ιστορία και βιβλιογραφία, καθώς και αξιόλογες δεξιότητες σε σχέση με τις γλώσσες. Ο καταλογογράφος μουσικής πρέπει να γνωρίζει τις γενικές αρχές της περιγραφικής και θεματικής καταλογογράφησης και των συστημάτων ταξινόμησης».

19 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι ως Επιστήμονες της Πληροφορίας Ποιοι θεωρούνται ως Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι Οι υπεύθυνοι συλλογών ακαδημαϊκού χαρακτήρα αποκλειστικά αφιερωμένων στη διαχείριση μουσικών έργων. Οι βιβλιοθηκονόμοι ωδείων, μουσικών σχολείων, ορχηστρικών συνόλων, ραδιοφωνικών σταθμών και συλλογών μουσικών ηχογραφήσεων. Οι βιβλιοθηκονόμοι μουσικών παραρτημάτων ή τμηματικών βιβλιοθηκών ενταγμένων σε μεγάλες εθνικές ή πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες.

20 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Τυπικά Προσόντα & Δεξιότητες Τυπικά & Μουσικά Προσόντα Πρώτο ή δεύτερο πτυχίο στη μουσική ή ισότιμες μουσικές γνώσεις. Πρώτο ή δεύτερο πτυχίο στην Βιβλιοθηκονομία & Επιστήμη της Πληροφορίας. Εμπειρία ως μουσικός. Συνολική γνώση της μουσικής θεωρίας, ιστορίας και ενορχήστρωσης, μουσικής μεταγραφής και μουσικής σημειογραφίας. Λεπτομερής γνώση του ρεπερτορίου των μουσικών συνόλων. Γνώση της μουσικής βιομηχανίας, των εκδόσεων, της ισχύουσας νομοθεσίας περί πνευματικής & διανοητικής ιδιοκτησίας.

21 Τυπικά Προσόντα & Δεξιότητες Οι καταλογογράφοι μουσικής οφείλουν να διαθέτουν: Γνώση των διεθνών προτύπων, κανόνων, αρχών που διέπουν τον χώρο της Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας γενικά και της Μουσικής Βιβλιοθηκονομίας ειδικότερα. Ξένες γλώσσες (άριστη γνώση τουλάχιστον 2 γλωσσών). Γνώσεις συστημάτων αυτοματισμού βιβλιοθηκών. Γενικά ζητήματα τεχνολογικής φύσης. Γνώση μουσικών πληροφοριακών πηγών. Οργανωτικές δεξιότητες. Προσωπικά/εσωτερικά κίνητρα. Ευελιξία. Ικανότητες διαχείρισης κρίσεων. Δεξιότητες διαπροσωπικής επικοινωνίας (γραπτής & προφορικής).

22 Γενικά Τυπικά Προσόντα & Δεξιότητες Ως επιστήμονες της πληροφορίας οι μουσικοί βιβλιοθηκονόμοι οφείλουν να διαθέτουν: Ευρύ γνωστικό υπόβαθρο. Γνώση σχετικά με διαφορετικά πεδία ορισμού που προωθούνται (διατμηματικούς ή μη τομείς, έξω από τη μουσική, π.χ. τέχνες, και ά.) Γνώση σχετικά με τη φιλοσοφία και την κοινωνιολογία της επιστήμης της πληροφορίας. Γνώσεις οικονομικών και διοίκησης. Γνώσεις σχετικά με συγκεκριμένες πληροφοριακές πηγές, όπως βάσεις δεδομένων, διαδικτυακές πηγές, νέες μορφές βιβλιογραφίας και δημοσιεύσεων. Γνώση σχετικά με την τεχνολογία της πληροφορίας (IT). Γλωσσικές και επικοινωνιακές δεξιότητες.

23 Συνοψίζοντας, ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος ως επιστήμονας της πληροφορίας οφείλει να : Να γνωρίζει σε βάθος τη μουσική βιομηχανία Να αντέχει στη φθορά/ρουτίνα. Να διαθέτει δεξιότητες ανάλυσης. Να είναι έντιμος/ακέραιος και αντικειμενικός. Να προχωράει σε απολογισμό των δράσεων και των αποτελεσμάτων. Να είναι παραγωγικός. Να είναι άνετος στην επικοινωνία, κλπ. Να διαθέτει διοικητικές ικανότητες Να διαθέτει αυτοπεποίθηση, αυτοέλεγχο, πειθαρχία, κριτική σκέψη, όρεξη για δουλειά, προσαρμοστικότητα/ευελιξία, εσωτερικά κίνητρα, ηγετικές ικανότητες. Να γνωρίζει σε βάθος τα πληροφοριακά εργαλεία που σχετίζονται με τη μουσική

24 Οι Μουσικοί βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας ως συστατικά του Επικοινωνιακού Μοντέλου Επιστήμονας της πληροφορίας Λειτουργεί ως πομπός πληροφοριών (Transmitter) Λαμβάνει την πληροφορία (Receiver) Διαχειρίζεται την πληροφορία Επεξεργάζεται την πληροφορία Οργανώνει την πληροφορία Κωδικοποιεί την πληροφορία

25 Οι μουσικοί βιβιοθηκονόμοι & επιστήμονες της πληροφορίας σε σχέση με την οργάνωση των [βιβλιογραφικών] δεδομένων Dublin Core (1995) FRBR & FRAD (1997) Semantic Web (Σημασιολογικός Ιστός, 2001) AACR2 (1981) Linked Open Data (2009) Library Association Guide to the formation of a Music Library (1893) Αναπαράσταση δεδομένων & Μουσική πληροφορία RDA (2013)

26 Οι μουσικοί βιβλιοθηκονόμοι & επιστήμονες της πληροφορίας σε σχέση με τη χρήση των συστημάτων ταξινόμησης Μουσικά έργα & Ταξινομικά συστήματα Alpha-Numeric System for Classification of Recordings, ANSCR (1969) Dewey Decimal Classification (1876) 23 rd ed Dickinson Classification, DC (1938) Universal Decimal Classification, UDC (1885) Library of Congress Classification, LCC:M (1902)

27 Μουσική Βιβλιοθηκονομία: Σχολές Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας Syllabus Η Μουσική Βιβλιοθηκονομία είναι ένας μοναδικός τομέας, ο οποίος απαιτεί γνώση των βασικών αρχών Μουσικής, Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας (Music, Librarianship and Information Science). Οι φοιτητές θα γνωρίσουν την τρέχουσα βιβλιογραφία στη μουσική βιβλιοθηκονομία και θα διαχειριστούν θεωρητικούς τομείς του πεδίου που σχετίζονται με την οργάνωση, αναπαράσταση και διαχείριση της μουσικής πληροφορίας και τη διαχείριση μουσικών συλλογών. Γενικοί στόχοι: Σφαιρική εκπαίδευση στη θεωρία και πρακτική εφαρμογή της μουσικής βιβλιοθηκονομίας, προκειμένου οι μουσικοί βιβλιοθηκονόμοι ως επαγγελματίες να μπορέσουν να συμβάλλουν θετικά στην εξέλιξη των οργανισμών/φορέων στους οποίους εργάζονται ή πρόκειται να εργαστούν.

28 Μουσική Βιβλιοθηκονομία: Σχολές Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας Syllabus Ειδικοί στόχοι: Εκπαίδευση των φοιτητών στις εξής βασικές λειτουργίες/διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα σε κάθε μουσική βιβλιοθήκη: 1. Προσκτήσεις 2. Ανάπτυξη Συλλογής και τι αυτή περιλαμβάνει 3. Οργάνωση μουσικής πληροφορίας (περιγραφική & θεματική καταλογογράφηση, καθιερωμένοι όροι & ονόματα) 4. Υπηρεσίες αναφοράς και πληροφοριακός γραμματισμός 5. Συντήρηση/Διατήρηση υλικού & πόρων 6. Διαχείριση συλλογών 7. Διαχείριση (δεξιότητες management) μουσικής βιβλιοθήκης 8. Νομικό & Ηθικό πλαίσιο διαχείρισης πόρων και πληροφοριών.

29 Μουσική Βιβλιοθηκονομία : Σχολές Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας Syllabus Γενικοί στόχοι μαθήματος: Γενικές γνώσεις, τις οποίες οι φοιτητές πρέπει να διαθέτουν με την ολοκλήρωση του κύκλου των μαθημάτων, είναι οι παρακάτω: 1. Γνωρίζουν ποιες είναι οι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να διαθέτουν οι Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας. 2. Γνωρίζουν πως θα αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες, προκειμένου να θεωρούνται Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι. 3. Αναγνωρίζουν και αξιολογούν τις μορφές υλικού και τους πόρους που χρειάζεται να διαθέτει μια Μουσική Βιβλιοθήκη και κατανοούν τους τρόπους πρόσκτησης, οργάνωσης και διαχείρισης αυτών. 4. Κατανοούν τις βασικές έννοιες μουσικής τεχνολογίας που χρειάζεται να χρησιμοποιούν οι Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι. 5. Ταυτίζουν μεμονωμένες έννοιες της Μουσικής Βιβλιοθηκονομίας, οι οποίες σχετίζονται με τον τομέα της Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας γενικά, όπως πληροφοριακός γραμματισμός, ανάπτυξη συλλογής και καταλογογράφηση. 6. Αξιολογούν θεωρίες της Μουσικής Βιβλιοθηκονομίας και αναγνωρίζουν πως αυτές εφαρμόζονται στην πράξη.

30 Μουσική Βιβλιοθηκονομία : Σχολές Βιβλιοθηκονομίας & Επιστήμης της Πληροφορίας Syllabus Επιμέρους στόχοι μαθήματος: Ειδικές γνώσεις, τις οποίες οι φοιτητές πρέπει να διαθέτουν με την ολοκλήρωση του κύκλου μαθημάτων, είναι οι παρακάτω: 1. Αναλύουν και αξιολογούν τις υπηρεσίες που προσφέρονται από τις μουσικές βιβλιοθήκες (MLA Core Competencies , 5.1.). 3. Αξιολογούν την αποτελεσματικότητα των πολιτικών ανάπτυξης συλλογής και των διαδικασιών πρόσκτησης υλικού και πόρων (Core Competencies ). 4. Καταλογογραφούν έντυπη μουσική και άλλες μορφές υλικού (ηχητικό και οπτικό/ακουστικό υλικό) χρησιμοποιώντας τα ισχύοντα διεθνή πρότυπα και κανόνες (Core Competencies ). 5. Αξιολογούν τις πηγές αναφοράς στη μουσική (Core Competencies ).

31 Σε σχέση με το ηθικό πλαίσιο ο Μουσικός Βιβλιοθηκονόμος & Επιστήμονας της Πληροφορίας: Εργάζεται για να προωθήσει τους στόχους του ιδρύματος στο οποίο υπάγεται η μουσική βιβλιοθήκη. Αναγνωρίζει την ποικιλία και διαφορετικότητα των μουσικών ειδών, των χρηστών/πελατών της βιβλιοθήκης (το πελατολόγιο), του προσωπικού και της ευρύτερης κοινότητας και ενθαρρύνει όλες τις προηγούμενες κατηγορίες στις μουσικές τους προσπάθειες και αναζητήσεις. Έχει δεσμευθεί να προσπαθεί για τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Συνεχώς αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και εργαλείων. Διαθέτει επικοινωνιακές δεξιότητες. Συμμετέχει ενεργά ως μέλος της μουσικής, ακαδημαϊκής ή άλλης, μουσικής κοινότητας.

32 Σε σχέση με την εκπαίδευση και τη μόρφωση που έχει λάβει: Διαθέτει δεξιότητες γραφής και ανάγνωσης μουσικής σημειογραφίας. Διαθέτει τα απαιτούμενα τυπικά προσόντα, όπως αυτά ορίζονται από την MLA. Γνωρίζει μια επιπλέον γλώσσα παράλληλα με την αγγλική. Διαθέτει εμπειρία ως καλλιτέχνης-μουσικός. Είναι εξοικειωμένος με πλήθος ερευνητικών μεθόδων. Κατέχει τίτλους σπουδών στη βιβλιοθηκονομία και στη μουσική (το επίπεδο, πρώτο ή δεύτερο πτυχίο ή μεταπτυχιακό/διδακτορικό δεν είναι αυστηρά καθορισμένο).

33 Σε σχέση με τη χρήση του πληροφοριακού υλικού για έρευνα: Γνωρίζει σε βάθος το περιεχόμενο των πληροφοριακών πηγών σε οποιαδήποτε μορφή. Γνωρίζει σε βάθος θέματα που αφορούν στην πρόσβαση στην πληροφορία. Αναπτύσσει και κατέχει ποικιλία συστημάτων διάδοσης της πληροφορίας, κατάλληλα για κάθε χρήστη. Αξιολογεί σε τακτική βάση την ποιότητα των πληροφοριακών πηγών. Παρέχει ακριβείς απαντήσεις (μέσα στο πλαίσιο των διαθέσιμων πληροφοριακών εργαλείων).

34 Σε σχέση με την οργάνωση της μουσικής συλλογής: Διασφαλίζει τη φύλαξη του υλικού και την οργάνωση αυτού με τρόπο που να ανταποκρίνεται και να συμβαδίζει με τις ανάγκες της κοινότητας και του οργανισμού. Διασφαλίζει τη χρήση προτύπων οργάνωσης των βιβλιογραφικών δεδομένων των τεκμηρίων (περιγραφική καταλογογράφηση, θεματική ευρετηρίαση, ανάλυση, κ.τ.λ.). Διασφαλίζει την ενσωμάτωση των επιστημονικών εξελίξεων στην αναπαράσταση της μουσικής πληροφορίας, όπως αυτή αποτυπώνεται στα μουσικά έργα. Διασφαλίζει τον έλεγχο της ποιότητας των βιβλιογραφικών δεδομένων των τεκμηρίων που περιλαμβάνονται στη μουσική συλλογή. Συμμετέχει στην ανταλλαγή βιβλιογραφικών δεδομένων. Διασφαλίζει την πρόσβαση των χρηστών στο υλικό. Διασφαλίζει την πρόσβαση των χρηστών σε δεδομένα καταλόγου. Διασφαλίζει τη χρηστή χρήση & διαχείριση των συλλογών και των πόρων & πληροφοριών.

35 Σε σχέση με τη διαχείριση της μουσικής συλλογής: Ελέγχει τον προϋπολογισμό της βιβλιοθήκης, συμπεριλαμβανομένων του προσωπικού, των προσκτήσεων, της διατήρησης, των πληροφοριών και της τεχνολογίας του ήχου. Θέτει στόχους σε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση, προκειμένου να εξασφαλίζει τους πόρους και τις υποδομές, που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των στόχων. Προσλαμβάνει, εκπαιδεύει, επιβλέπει και αξιολογεί το προσωπικό σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού. Διασφαλίζει τη συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού (τακτικού & μη) παρέχοντας δυνατότητες διά-βίου εκπαίδευσης. Αναζητά και εξασφαλίζει πόρους από εξωτερικές πηγές, εντός κι εκτός του οργανισμού. Διαδραματίζει ηγετικό ρόλο, εντός του οργανισμού της Βιβλιοθήκης και εντός του οργανισμού του Ιδρύματος, στο οποίο υπάγεται η Βιβλιοθήκη. Αναζητά και δημιουργεί συνεργασίες εντός και εκτός του οργανισμού, μέσω των οποίων καθίσταται δυνατή η εκπλήρωση των στόχων που έχουν τεθεί. Διασφαλίζει την πρόσβαση χωρίς σύνορα.

36 Σε σχέση με την τεχνολογία της πληροφορίας: Είναι εξοικειωμένος με τις τεχνολογικές εξελίξεις, όσον αφορά στα μηχανικά μέρη, λογισμικό, δικτύωση και ενοποίηση συστημάτων και μέσων. Προτείνει, σχεδιάζει, εφαρμόζει και αξιολογεί την εγκατάσταση των σχετικών πληροφοριών και της τεχνολογίας ήχου και των συστημάτων. Χρησιμοποιεί την τεχνολογία των πληροφοριών και του ήχου για να προάγει τις υπηρεσίες και τη διάδοση των πληροφοριών. Εργάζεται για τη βελτίωση των συστημάτων που χρησιμοποιούν οι βιβλιοθήκες για τα δεδομένα τους, με στόχο τη διαμόρφωση ενός χρηστο-κεντρικού, ενοποιημένου και ολοκληρωμένου συστήματος αυτοματισμού της βιβλιοθήκης.

37 Σε σχέση με την εκπαίδευση: Εκπαιδεύει τη μουσική κοινότητα χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένων εγγράφων ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, ιστοσελίδων, μαθημάτων, παρουσιάσεων, κ.τ.λ. Συνεργάζεται με την ακαδημαϊκή κοινότητα, το διδακτικό προσωπικό, τους μουσικούς (θεωρητικούς και εκτελεστές) στον σχεδιασμό προγραμμάτων εκπαίδευσης χρηστών. Προωθεί την αποτελεσματική χρήση της τρέχουσας τεχνολογίας. Παρέχει καθοδήγηση στο υλικό και στις υπηρεσίες αναφοράς και πληροφόρησης, στις οποίες μπορούν να έχουν πρόσβαση οι χρήστες της μουσικής κοινότητας.

38 Ακαδημαϊκές Μουσικές Βιβλιοθήκες Μελλοντικές Κατευθύνσεις Συνεισφορά στον χώρο των Ακαδημαϊκών Μουσικών Βιβλιοθηκών: Α. Ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος - Επιστήμονας της Πληροφορίας σε ρόλο εκπαιδευτή-διδάσκοντα (educator) και ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει στην εκπαιδευτική διαδικασία.

39 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Σχέση με άλλους τομείς/έννοιες Εξοικείωση με τον ρόλο του Εκπαιδευτή ως educator (όχι instructor). Εξοικείωση με την έννοια του Πληροφοριακού Γραμματισμού και το περιεχόμενο αυτού. Εξοικείωση με την έννοια της Διά-Βίου Μάθησης. Εξοικείωση με την έννοια της Πληροφοριακής Επάρκειας. Εξοικείωση με Πηγές πληροφόρησης, Παραδοσιακές ή μη: Εξοικείωση με μεθόδους αξιολόγησης συμπεριφοράς & αναγκών χρηστών. Εξοικείωση με στρατηγικές αναζήτησης & ερευνητική διαδικασία. Εξοικείωση με διαδικασίες και μεθόδους αξιολόγησης εκπαιδευτικής διαδικασίας, περιεχομένου & εκπαιδευτικού υλικού. Εξοικείωση με διαδικασίες αξιολόγησης παρεχόμενων υπηρεσιών αναφοράς.

40 Μουσικοί Βιβλιοθηκονόμοι & Επιστήμονες της Πληροφορίας Ως Εκπαιδευτές (Educators, not instructors) Bibliographic education Reader instruction Library skills Library instruction User orientation User education Information literacy Library orientation, etc.

41 5 ο ΜΕΡΟΣ 1 ο Κεφάλαιο Ακαδημαϊκές Μουσικές Βιβλιοθήκες: Μελλοντικές Κατευθύνσεις Μουσικοί & Πληροφοριακή Επάρκεια: Ο μουσικός βιβλιοθηκονόμος & επιστήμονας της πληροφορίας οφείλει να γνωρίζει και να προωθεί τη συμβολή της πληροφοριακής επάρκειας στη χρήση & διαχείριση της πληροφορίας, καθώς και το πώς αυτή συμβάλλει στη διαμόρφωση ανεξάρτητων χρηστών (ερευνητών) & εγγράμματων πληροφοριακά πολιτών

42 Μουσικός Βιβλιοθηκονόμος & Επιστήμονας της Πληροφορίας ως Διδάσκων (Educator) Αξιολόγηση διδακτικών μεθόδων Αξιολόγηση Αποτελεσμάτων μάθησης Συνολικών στόχων προγράμματος Συστηματική συλλογή δεδομένων Ανάλυση / Επεξεργασία Περιοδική αναθεώρηση προγράμματος Διατήρηση / Συντήρηση προγράμματος

43 Μουσική Βιβλιοθηκονομία Ακαδημαϊκές Μουσικές Βιβλιοθήκες: Μελλοντικές Κατευθύνσεις Μουσική Πληροφορία & Αναπαράσταση Μουσικής Γνώσης Αξιοποίηση των Δυνατοτήτων που παρέχει το Ελεγχόμενο Λεξιλόγιο (Controlled Vocabulary) Αξιοποίηση των Δυνατοτήτων που παρέχει το Web 2.0 (Social Networks, Wikis, Blogs, κλπ.) Αξιοποίηση των Δυνατοτήτων που παρέχει η Τεχνολογία Σημασιολογικού Ιστού (Semantic Web, Web 3.0) Αξιοποίηση των Δυνατοτήτων που παρέχει το FRBR (εννοιολογικό μοντέλο απεικόνισης του βιβλιογραφικού σύμπαντος)

44 Μουσική Βιβλιοθηκονομία Ακαδημαϊκές Μουσικές Βιβλιοθήκες Μελλοντικές Κατευθύνσεις Αναθεώρηση διοικητικού μοντέλου λειτουργίας Ακαδημαϊκών Μουσικών Βιβλιοθηκών Στο νέο μοντέλο ο τελικός χρήστης & οι ανάγκες του βρίσκονται στο επίκεντρο Απαγκίστρωση από τον παραδοσιακό ρόλο βιβλιοθηκών & βιβλιοθηκονόμων Συνειδητοποίηση ότι ο νέος ρόλος προϋποθέτει πελατολόγιο Εκσυγχρονισμός / Δημιουργία «υγιών» ανταγωνιστικών υπηρεσιών Υιοθέτηση / Ενσωμάτωση αρχών, εργαλείων & εννοιών επιχείρησης.

45 Ενδεικτική βιβλιογραφία American Library Association, [online] Available at: < Association of College and Research Libraries (ACRL), Standards for Libraries in Higher Education. [online] Available at: < Association of College and Research Libraries (ACRL), Academic library building design: resources for planning. [online] Available at: < Budd, J., The changing academic library: Operations, culture, environments (No. 56). Chicago: Association of College and Research Libraries. Bukofzer, M. F., Forms and functions of the music library. Notes: Supplement for Members, 3. Bryant, E. T., Music librarianship: a practical guide. 2 nd ed. Metuchen, N.J.: The Scarecrow Press. Duckles, V. Η., Music librarian, bibliographer, documentalist. Fontes artis musicae, 12, pp Freitag, W. M., On planning a music library. Fontes artis musicae, 11, pp Fuige, V., The role of the music specialist librarian. [pdf] University of Sheffield. Available at: < Geary, G. S., Snyder, L. M. and Abromeit, K. A., Music library instruction: MLA Basic Manual Series, no.3. Oxford: Scarecrow Press. Kuyper-Rushing, L., Music libraries: centralization versus decentralization. College & Research Libraries, [online] 63(2), pp Available at: < Music Library Association, MLA Information Literacy Instructional Objectives for Undergraduate Music Students. [online] Available at: <

46 Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!