Μη φαρμακευτική πρόληψη ( life style changes) απώλεια βάρους, σωματική δραστηριότητα

Transcript

1 Μη φαρμακευτική πρόληψη ( life style changes) απώλεια βάρους, σωματική δραστηριότητα Δλένη Παζσαλίδος Γενική Ιαηπόρ Υποτήθια Γιδάκηυπ ΑΠΘ Δπιζηημονική ςνεπγάηηρ Ιαηπείος Αθηποζκλήπυζηρ Β Καπδιολογική Κλινική ΑΠΘ 1 ο Καπδιολογικό ςνέδπιο Γςηικήρ Μακεδονίαρ

2 Ενέλινη ςηπ Πλάκαπ : Εμδξθηλιακή Δσρλειςξσογία Αυπώδη κύσσαπα Λιπώδηρ γπαμμωςειρ Ενδιάμεςη αλλοίωςη Αθήπωμα Ινώδηρ πλάκα Σύνθεση Βλάβη/πήξη Ενδοθηλιακή Δτςλεισοτπγία 10 έση έση Από σα 40+ έση Σσάδιο λιπώδοτρ γπάμμωςηρ Στςςώπετςη Λ.Μ.Κ. και κολλαγόνοτ θπόμβωςη πήξη Adapted from Stary HC et al. Circulation 1995;92:

3 Επιδημιξλξγικά ρςξιυεία για ςημ καοδιαγγειακή μόρξ ηιρ ΗΠΑ 1ε αηηία ζαλάηνπ κε δηαθνξά ζε άληξεο θαη γπλαίθεο παξνπζηάδεη όκσο ηάζεηο κείσζεο ηα ηειεπηαία 30 ρξόληα ηην ΔΥΡΩΠΗ ε θαξδηαγγεηαθή λόζνο απνηειεί ηελ 1 ε αηηία ζαλάηνπ κε >4 εθαη. ζαλάηνπο /έηνο. ηην Δλλάδα ηο ζαλάηνπο ζηνπο άλδξεο κε από Καξδ. Νόζν θαη ζαλάηνπο ζηηο γπλαίθεο κε από Καξδ. Νόζν.

4 Θμηριμόςηςα ρςημ Εσοώπη (άμδοεπ)

5 Θμηριμόςηςα ρςημ Εσοώπη (γσμαίκεπ)

6 Εμδξμξρξκξμειακή υοήρη ταομάκχμ ρςιπ μελέςεπ EUROASPIRE I, II, III

7 Κόρςξπ θεοαπείαπ ςχμ επιπλξκώμ ςηπ αθηοξρκλήοχρηπ ηιρ ΗΠΑ : Δηηζία δαπάνη για νοζηλεία θαη θάξκαθα ζηεθαληαίαο λόζνπ $. = > 50 δηζεθαηνκκύξηα Έκκεζεο δαπάλεο από απώλεια ηηρ παπαγυγικόηηηαρ = > 100 δηζεθαηνκκύξηα $. Δηηζία δαπάνη γηα ηζραηκηθά ΑΔΔ = >30 δηζεθαηνκκύξηα $. Έμμεζερ δαπάνερ από απώιεηα ηεο παξαγσγηθόηεηαο = > 45 δηζεθαηνκκύξηα ηην Δςπώπη : Δηήζηα δαπάλε 180 διζεκαηομμύπια ΔΥΡΩ

8 Και η ΠΡΟΛΗΨΗ;;;

9 Ποχςξγεμήπ ποόληφη Αλαθέξεηαη ζην ζύλνιν ησλ κε θαξκαθεπηηθώλ κέηξσλ πνπ πξέπεη λα ιακβάλνληαη γηα ηελ απνθπγή εθδήισζεο ηεο λόζνπ πξηλ απηή εθδεισζεί. Οη πεξηζζόηεξνη Ιαηξνί ηελ ζπγρένπλ κε ηελ δεπηεξνγελή πξόιεςε.

10 Ποόληφη ρςεταμιαίαπ μόρξσ Υγιεινοδιαιηηηικά μέηπα (life style change) 1. Απώιεηα βάξνπο 2. Αύμεζε ζσκαηηθήο δξαζηεξηόηεηαο 3. Απνθπγή- δηαθνπή θαπλίζκαηνο 4. Πεξηνξηζκόο θαηαλάισζεο αιθνόι

11 European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012) EUROASPIRE III καςεσθσμςήοιεπ ξδηγίεπ και επίςεσνη ςχμ ρςόυχμ Πνζνζηό 50% ησλ αζζελώλ πέηπραλ ηνπο ζηόρνπο

12 Η σγιειμή διαςοξτή απξςελεί ςξμ ακοξγχμιαίξ λίθξ για ςημ ποόληφη ςηπ καοδιαγγειακήπ μόρξσ European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012)

13 Απώλεια βάοξσπ European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012)

14 Απώλεια βάοξσπ διαςοξτικέπ παοεμβάρειπ Οιηγνζεξκηδηθή δίαηηα κε αξλεηηθό ζεξκηδηθό ηζνδύγην (-500Kcal/εκέξα) Πινύζηα ζε θξνύηα θαη ιαραληθά Απνθπγή πνιιώλ δσηθώλ ιηπώλ θαη πδαηαλζξάθσλ Μεζνγεηαθή δίαηηα Γίαηηα ηύπνπ DASH Πεξηνξηζκόο ηνπ καγεηξηθνύ άιαηνο Μηθξή θαη ζηαζεξή απώιεηα βάξνπο αλά κήλα. Δμαηνκηθεπκέλε αλάινγα κε ηηο αλάγθεο ηνπ θάζε αηόκνπ

15 European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012) Διαςοξτικέπ ρσρςάρειπ ςηπ ESC Διαηησκέλε πξόζιεςε ιηπαξώλ: θνξεζκέλα <10% ηεο ζπλνιηθήο πξόζιεςεο Όζνλ ην δπλαηόλ ιηγόηεξα trans ιηπαξά νμέα <1% θαη όρη από επεμεξγαζκέλα ηξόθηκα. Πξόζιεςε < 5 γξ. άιαηνο Καηαλάισζε γξ. θπηηθέο ίλεο από πξντόληα νιηθήο άιεζεο, θξνύηα, ιαραληθά. Καηαλάισζε 200 γξ. θξνύησλ/εκέξα Καηαλάισζε 200γξ. ιαραληθώλ / εκέξα. Καηαλάισζε ηρζύνο 2 θνξέο / εβδ. (ηελ 1 θνξά ιηπαξό ςάξη) Πεξηνξηζκόο θαηαλάισζεο αιθνόι ζε 2 πνηήξηα ηελ εκέξα γηα ηνλ άλδξα θαη 1 γηα ηελ γπλαίθα.

16 ADA: ποχςξγεμήπ ποόληφη ςξσ.δ Δλζαξξύλεηε ηνπο παρύζαθνπο/ ππέξβαξνπο αζζελείο λα ράζνπλ βάξνο. Αθόκε θαη κέηξηα απώιεηα (7% ΒΣ) βειηηώλεη ηελ επαηζζεζία ησλ ηζηώλ ζηελ ηλζνπιίλε. Πξόγξακκα δηαηξνθήο νιηγνζεξκηδηθό κε ειαηησκέλε πξόζιεςε ιηπαξώλ: Κνξεζκέλα ιίπε < 7% ζπλνιηθώλ ζεξκίδσλ θαη ειαρηζηνπνίεζε ησλ trans ιηπαξώλ. Καηαλάισζε θπηηθώλ ηλώλ (14 γξ. / 1000 kcal) θαη ηξνθέο νιηθήο άιεζεο. Ταθηηθή ζσκαηηθή δξαζηεξηόηεηα (150 ιεπηά /εβδ). Καηαγξαθή ησλ πδαηαλζξάθσλ ηεο δηαηξνθήο γηα επίηεπμε ηνπ γιπθαηκηθνύ ειέγρνπ Πεξηνξηζκόο ηεο θαηαλάισζεο ηνπ αιθνόι. ADA, Diabetes Care. 2010;33 (Suppl 1)

17

18

19

20 χμαςική άρκηρη Η ηαθηηθή άζθεζε αθόκε θαη κε Ουέλη ηε κνξθή σωματικής ηνπ βαδίζκαηνο: άσκησης 1. Δλεξγνπνηεί ηνλ κεηαβνιηζκό 2. Βνεζά ζηελ θαιύηεξε θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο 3. Τνλώλεη ην αλνζνπνηεηηθό καο ζύζηεκα 4. Ομπγνλώλεη ηελ θαξδηά θαη βειηηώλεη ηε ιεηηνπξγία ηεο 5. Βνεζά ζηελ ειάηησζε ησλ ιηπηδίσλ 6. Διαηηώλεη ηελ αξηεξηαθή πίεζε

21 Οθέλη από ηην ζυμαηική άζκηζη

22 σρςάρειπ για ρχμαςική άρκηρη (ρε σγιείπ εμήλικεπ) European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012)

23 σρςάρειπ για ρχμαςική άρκηρη εμηλίκχμ American College of Sports Medicine and the American Heart Association Μέηξηαο έληαζεο* αεξνβηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπιάρηζηνλ 30 ιεπηά 5 κέξεο /εβδνκάδα, ή Υςειήο έληαζεο αεξνβηθήο δξαζηεξηόηεηαο ηνπιάρηζηνλ 20 ιεπηά 3 κέξεο/εβδνκάδα ή Σπλδπαζκόο ησλ παξαπάλσ γηα άηνκα ειηθίαο έηε, και Αζθήζεηο κπτθήο ελδπλάκσζεο ηνπιάρηζηνλ 2 θνξέο ηελ εβδνκάδα όρη ζπλερόκελεο εκέξεο ΠΡΟΟΧΗ * εξαιπείηαι ηο γπήγοπο πεππάηημα γιαηί αςξάνει ζημανηικά ηον καπδιακό πςθμό. εξαιπείηαι ηο ηπέξιμο; Πποκαλεί ηασύπνοια και αύξηζη ηος καπδιακού πςθμού. Γςναηό να ςπάπξει ςπεπηαζική ανηίδπαζη Haskell WL, et al, for the American College of Sports Medicine and the American Heart Association. Circulation. 2007;116:

24 σρςάρειπ ςξσ ADA για ρχμαςική άρκηρη ρε αρθεμείπ με.δ ςύπξσ 2. Τα πξνγξάκκαηα άζθεζεο ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλνπλ ηα αθόινπζα: 150 ιεπηά/εβδνκάδα ήπηαο έληαζεο αεξνβηθή άζθεζε ( 50-70% ηεο κέγηζηεο θαξδηαθήο ζπρλόηεηαο) ΚΑΙ Αζθήζεηο κπτθήο ελδπλάκσζεο 3 θνξέο ηελ εβδνκάδα ADA, Diabetes Care. 2010;33 (Suppl 1)

25

26

27

28 Κάπμιρμα Δπζύλεηαη γηα ην 50% όισλ ησλ ζαλάησλ ζε θαπληζηέο, νη κηζνί από ηνπο νπνίνπο είλαη από ΣΝ. Οη παζεηηθνί θαπληζηέο έρνπλ 30% πςειόηεξν θίλδπλν γηα εκθάληζε θαξδηαγγεηαθήο λόζνπ. European Guidelines on Cardiovascular Disease Prevention in Clinical Practice (Version 2012)

29 Συστάσεις για την διακοπή του καπνίσματος Σπκβνπιέςηε ηνπο αζζελείο λα κελ θαπλίδνπλ. Καζηεξώζηε ζπλεδξίεο κε ζέκα ηελ πξόιεςε-δηαθνπή ηνπ θαπλίζκαηνο ζηα πιαίζηα ηεο ηαηξηθήο εμέηαζεο. Δθηίκεζε ηνπ βαζκνύ εμάξηεζεο από ηελ ληθνηίλε (εξσηεκαηνιόγην Fagerstrom). Υηνζέηεζε κέηξσλ γηα ηελ εθαξκνγή ησλ θαηεπζπληήξησλ νδεγηώλ. Ταθηηθό follow up ηνπ αζζελή γηα ηελ ζσζηή εθαξκνγή ησλ κέηξσλ δηαθνπήο θαπλίζκαηνο. Σήκεξα δελ ππάξρνπλ δηαζέζηκνη αζθαιείο θαξκαθεπηηθνί παξάγνληεο ADA, ESC, EAS, AHA guidelines

30 Αλγόοιθμξπ διακξπήπ καπμίρμαςξπ - WHO

31 Παοάγξμςεπ πξσ επηοεάζξσμ ςημ σιξθέςηρη σγιειμξδιαιςηςικώμ μέςοχμ Σπλήζεηεο θαγεηνύ Τξόπνο καγεηξέκαηνο Γξήγνξν θαγεηό Τνπηθέο λννηξνπίεο ζρεηηθά κε ηελ πξνεηνηκαζία θαη ηα νθέιε από ζπγθεθξηκέλεο ηξνθέο. Οηθνλνκηθή θαηάζηαζε Μνξθσηηθό επίπεδν Κνηλσληθή θαηάζηαζε Πξόζβαζε ζε πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνλ πγηεηλό ηξόπν δσήο. Πξνζσπηθά θίλεηξα

32

33

34 Καλή Ανάσταση!