Οη ζηαηίλεο ζηνπο ρακεινύ θηλδύλνπ αζζελείο

Transcript

1 Οη ζηαηίλεο ζηνπο ρακεινύ θηλδύλνπ αζζελείο Κσλζηαληίλνο Τδηόκαινο Επίθνπξνο Καζεγεηήο Παζνινγίαο Α Πξνπαηδεπηηθή Παζνινγηθή Κιηληθή ΑΠΘ, Ννζνθνκείν ΑΧΕΠΑ

2 LDL-C : κείδσλ παξάγνληαο θαξδηαγγεηαθνύ θηλδύλνπ Μεηα-αλάιπζε 61 πξννπηηθώλ κειεηώλ παξαηήξεζεο ζε πγηείο ελήιηθεο (n= ) Lancet 2007;370:

3 Καξδηαγγεηαθά λνζήκαηα = 1ε αηηία ζαλάηνπ

4 Οθέιε από ηε ρνξήγεζε ζηαηηλώλ ζε αζζελείο κε εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν Σε κεηα-αλάιπζε 26 κειεηώλ (n = ), γηα θάζε ειάηησζε ηεο LDL-C θαηά 39 mg/dl, νη ζηαηίλεο ειάηησζαλ ηα κείδνλα θαξδηαγγεηαθά ζπκβάκαηα θαηά 21% Lancet 2010;376: Σε αζζελή κε LDL-C 150 mg/dl, ε αλακελόκελε ειάηησζε ηεο LDL κε ρνξήγεζε ζηκβαζηαηίλεο 20 mg, αηνξβαζηαηίλεο 10 mg θαη ξνζνπβαζηαηίλεο 10 mg είλαη 49, 52 θαη 66 mg/dl αληίζηνηρα Am J Cardiol 2010;105:69-76 Σε αζζελείο κε εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν (ζηεθαληαία λόζνο, ηζραηκηθό αγγεηαθό εγθεθαιηθό επεηζόδην, πεξηθεξηθή αξηεξηαθή λόζνο), ν ζηόρνο ηεο LDL-C είλαη < 70 mg/dl Eur Heart J 2011;32: Hellenic Journal of Atherosclerosis 2011;2:163-8

5 Οθέιε από ηε ρνξήγεζε ζηαηηλώλ ζε αζζελείο κε εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν Μεηα-αλάιπζε 26 κειεηώλ κε ρνξήγεζε ζηαηίλεο n = Lancet 2010;376:

6 Η ζεκαζία ηεο πξσηνγελνύο πξόιεςεο ηεο θαξδηαγγεηαθήο λόζνπ Τν 50% ησλ αλδξώλ θαη ην 64% ησλ γπλαηθώλ πνπ ζα απνβηώζνπλ αηθληδίσο ιόγσ ζηεθαληαίαο λόζνπ δελ είραλ πξνεγνπκέλσο ζπκπηώκαηα ελδεηθηηθά ζηεθαληαίαο λόζνπ Πεξίπνπ ην 40% ησλ αζζελώλ κε έκθξαγκα κπνθαξδίνπ ζα απνβηώζεη πξηλ θηάζεη ζην λνζνθνκείν Τν 9,4% ησλ αζζελώλ πνπ εηζάγνληαη ζην λνζνθνκείν κε έκθξαγκα ζα απνβηώζνπλ εληόο ηνπ λνζνθνκείνπ Τν 10% ησλ αζζελώλ κε αγγεηαθό εγθεθαιηθό επεηζόδην ζα θαηαιήμεη εληόο 30 εκεξώλ θαη ην 25% ζα εμαξηάηαη από άιινπο γηα ηηο θαζεκεξηλέο δξαζηεξηόηεηέο ηνπ

7 Σαθραξώδεο δηαβήηεο θαη θαξδηαγγεηαθόο θίλδπλνο Μειέηε παξαηήξεζεο ζε δηαβεηηθνύο αζζελείο θαη κε δηαβεηηθνύο αζζελείο 7 έηε παξαθνινύζεζεο 18 έηε παξαθνινύζεζεο N Engl J Med 1998;339: Diabetes Care 2005;28:2901-7

8 Οθέιε ησλ ζηαηηλώλ ζηνλ ζαθραξώδε δηαβήηε Μεηα-αλάιπζε 14 κειεηώλ κε ζηαηίλεο ζε δηαβεηηθνύο αζζελείο Γηα θάζε ειάηησζε ηεο LDL-C θαηά 39 mg/dl, νη ζηαηίλεο ειάηησζαλ ηα ζαλαηεθόξα ή κε εκθξάγκαηα θαηά 22% (p < 0,0001) ηα αγγεηαθά εγθεθαιηθά επεηζόδηα θαηά 21% (p = 0,0002) ηελ θαξδηαγγεηαθή ζλεηόηεηα θαηά 13% (p = 0,008) ηελ νιηθή ζλεηόηεηα θαηά 9% (p = 0,02) Lancet 2008;371:117-25

9 Χξόληα λεθξηθή λόζνο : νξηζκόο θαη επηδεκηνινγία Χξόληα λεθξηθή λόζνο : εθηηκώκελνο ξπζκόο ζπεηξακαηηθήο δηήζεζεο <60 ml/min/1,73m 2 ή παξαθιηληθέο ελδείμεηο λεθξηθήο βιάβεο γηα 3 κήλεο Εμίζσζε MDRD egfr (ml/min/1,73m 2 ) = 186 x θξεαηηλίλε νξνύ (mg/dl) -1,154 x ειηθία -0,203 x 0,742 (ζηηο γπλαίθεο) Άλδξεο > 50 εηώλ κε θξεαηηλίλε 1,3 mg/dl θαη γπλαίθεο > 50 εηώλ κε θξεαηηλίλε 1,1 mg/dl έρνπλ ρξόληα λεθξηθή λόζν To 13,1% ησλ ελειίθσλ ζηηο ΗΠΑ έρνπλ ρξόληα λεθξηθή λόζν JAMA 2007;298:

10 Χξόληα λεθξηθή λόζνο θαη θαξδηαγγεηαθόο θίλδπλνο Μειέηε ζην γεληθό πιεζπζκό ζηνλ Καλαδά (n = ) 4 έηε παξαθνινύζεζεο Lancet 2012;380:807-14

11 Οθέιε ησλ ζηαηηλώλ ζηε ρξόληα λεθξηθή λόζν Μεηα-αλάιπζε 26 ηπραηνπνηεκέλσλ κειεηώλ κε ρνξήγεζε ζηαηίλεο (n = ) αζζελείο κε egfr < 60 ml/min/1,73m 2 Lancet 2010;376:

12 Καηεπζπληήξηεο νδεγίεο Σε αζζελείο κε ζαθραξώδε δηαβήηε ηύπνπ 2 ή ρξόληα λεθξηθή λόζν ζηαδίνπ 3-5 (ππνινγηδόκελνο ξπζκόο ζπεηξακαηηθήο δηήζεζεο < 60 ml/min/1,73m 2 ), ν ζηόρνο ηεο LDL-C είλαη < 70mg/dl Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηόρνπ, ζπληζηάηαη ε ρνξήγεζε κνλνζεξαπείαο κε ηελ κέγηζηε αλεθηή δόζε ηζρπξήο ζηαηίλεο Σπληζηάηαη άκεζε έλαξμε ρνξήγεζεο ζηαηίλεο, ζε ζπλδπαζκό κε πγηεηλνδηαηηεηηθά κέηξα Eur Heart J 2011;32: Hellenic Journal of Atherosclerosis 2011;2:163-8

13 Σπλνιηθόο θαξδηαγγεηαθόο θίλδπλνο Σε αζζελείο ρσξίο εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν, ζαθραξώδε δηαβήηε ή ρξόληα λεθξηθή λόζν, ν ζηόρνο ηεο LDL-C εμαξηάηαη από ηνλ ζπλνιηθό θαξδηαγγεηαθό θίλδπλν Σπληζηάηαη ν ππνινγηζκόο ηνπ ζπλνιηθνύ θαξδηαγγεηαθνύ θηλδύλνπ κε ην SCORE Τν SCORE παξέρεη ην 10εηή θίλδπλν ζαλάηνπ από θαξδηαγγεηαθή λόζν ιακβάλνληαο ππόςε ηα εμήο : Ηιηθία Φύιν Οιηθή ρνιεζηεξόιε Σπζηνιηθή αξηεξηαθή πίεζε Κάπληζκα (λαη/όρη) Hellenic J Cardiol 2007;48:55-63

14 Hellenic J Cardiol 2007;48:55-63

15 Δηαζηξσκάησζε θαξδηαγγεηαθνύ θηλδύλνπ Άηνκα πνιύ πςεινύ θηλδύλνπ : εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζνο ζαθραξώδεο δηαβήηεο ρξόληα λεθξηθή λόζνο ζηαδίνπ 3-5 SCORE 10% Ο ζηόρνο ηεο LDL-C είλαη < 70mg/dl Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζηόρνπ, ζπληζηάηαη ε ρνξήγεζε κνλνζεξαπείαο κε ηελ κέγηζηε αλεθηή δόζε ηζρπξήο ζηαηίλεο Σπληζηάηαη άκεζε έλαξμε ρνξήγεζεο ζηαηίλεο, ζε ζπλδπαζκό κε πγηεηλνδηαηηεηηθά κέηξα Eur Heart J 2011;32:

16 Σπλνιηθόο θαξδηαγγεηαθόο θίλδπλνο Άλδξαο 53 εηώλ, θαπληζηήο, κε ζπζηνιηθή πίεζε 155 mmhg θαη LDL-C 125 mg/dl Άλδξαο 63 εηώλ, κε θαπληζηήο, κε ζπζηνιηθή πίεζε 135 mmhg θαη LDL-C 125 mg/dl Γπλαίθα 63 εηώλ, θαπλίζηξηα, κε ζπζηνιηθή πίεζε 135 mmhg θαη LDL-C 110 mg/dl

17 Σπλνιηθόο θαξδηαγγεηαθόο θίλδπλνο Άλδξαο 53 εηώλ, θαπληζηήο, κε ζπζηνιηθή πίεζε 155 mmhg θαη LDL-C 125 mg/dl Άλδξαο 63 εηώλ, κε θαπληζηήο, κε ζπζηνιηθή πίεζε 135 mmhg θαη LDL-C 125 mg/dl Γπλαίθα 63 εηώλ, θαπλίζηξηα, κε ζπζηνιηθή πίεζε 135 mmhg θαη LDL-C 110 mg/dl Όινη νη αλσηέξσ έρνπλ 10εηή θίλδπλν ζαλάηνπ από θαξδηαγγεηαθή λόζν 10%, δει. παξόκνην θίλδπλν κε αζζελείο κε εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν

18 Οθέιε ησλ ζηαηηλώλ ζε αζζελείο ρακεινύ θηλδύλνπ Μεηα-αλάιπζε 26 κειεηώλ κε ρνξήγεζε ζηαηίλεο (n = ) Lancet 2010;376:

19 Οθέιε ησλ ζηαηηλώλ ζε αζζελείο ρακεινύ θηλδύλνπ Μεηα-αλάιπζε 27 κειεηώλ κε ρνξήγεζε ζηαηίλεο (n = ) Lancet 2012;380:581-90

20 Καηεπζπληήξηεο νδεγίεο Άηνκα πνιύ πςεινύ θηλδύλνπ (εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζνο, ζαθραξώδεο δηαβήηεο, ρξόληα λεθξηθή λόζνο ή SCORE 10%) : ζηόρνο LDL-C < 70 mg/dl Άηνκα πςεινύ θηλδύλνπ (SCORE 5-9%) : ζηόρνο LDL-C < 100 mg/dl Άηνκα κέηξηνπ θηλδύλνπ (SCORE 1-4%) : ζηόρνο LDL-C < 115 mg/dl Σε άηνκα πςεινύ θαη πνιύ πςεινύ θηλδύλνπ, ζπληζηάηαη άκεζε έλαξμε ζηαηίλεο, παξάιιεια κε πγηεηλνδηαηηεηηθά κέηξα Σε άηνκα κέηξηνπ θηλδύλνπ, ζπληζηάηαη ρνξήγεζε ζηαηίλεο αλ δελ επηηεπρζεί ν ζηόρνο ηεο LDL-C κεηά από 3 κήλεο εθαξκνγήο πγηεηλνδηαηηεηηθώλ κέηξσλ Eur Heart J 2011;32:

21 Σπκπεξάζκαηα Η ρνξήγεζε ζηαηηλώλ ειαηηώλεη ηα θαξδηαγγεηαθά ζπκβάκαηα ηόζν ζε αζζελείο πνιύ πςεινύ θαη πςεινύ θαξδηαγγεηαθνύ θηλδύλνπ όζν θαη ζε αζζελείο κέηξηνπ θαη ρακεινύ θηλδύλνπ Η ειάηησζε ησλ θαξδηαγγεηαθώλ ζπκβακάησλ κε ηε ρνξήγεζε ζηαηηλώλ είλαη παξόκνηα θαη αλεμάξηεηε από ηνλ θαξδηαγγεηαθό θίλδπλν ησλ αζζελώλ Πνιινί αζζελείο ρσξίο εγθαηεζηεκέλε θαξδηαγγεηαθή λόζν (δηαβεηηθνί, κε ρξόληα λεθξηθή λόζν, κε πνιιαπινύο παξάγνληεο θηλδύλνπ) έρνπλ ηνλ ίδην θαξδηαγγεηαθό θίλδπλν κε ηνπο αζζελείο κε ζηεθαληαία λόζν θαη πξέπεη επνκέλσο λα αλαγλσξίδνληαη έγθαηξα θαη λα αληηκεησπίδνληαη εμίζνπ επηζεηηθά