1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ

Transcript

1 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Γέννηση της κοινωνιολογίας Εφαρμογή της «κοινωνιολογικής φαντασίας» Θεμελιωτές της κοινωνιολογίας Η κοινωνιολογία σήμερα Χρησιμότητα της κοινωνιολογίας

2 Η κοινωνιολογία γεννιέται πριν περίπου 150 χρόνια στην Δυτική Ευρώπη σε μια περίοδο σημαντικών κοινωνικών αλλαγών που σχετίζονται με: Τη βιομηχανική Τη Γαλλική επανάσταση Μερικές από τις αλλαγές: εμφάνιση εργατικής τάξης, συγκέντρωση μεγάλου αριθμού ανθρώπων στις πόλεις, εισαγωγή μηχανών στους χώρους δουλείας, έξοδος αγροτών από την ύπαιθρο Νέα κοινωνικά προβλήματα ζητούν λύσεις! 1.1. Η γέννηση της κοινωνιολογίας

3

4

5

6

7

8 Ποιο είναι το αντικείμενο της κοινωνιολογίας;

9 Η κοινωνιολογία μελετά: Τα Κοινωνικά φαινόμενα Τη δράση των κοινωνικών ομάδων Τις σχέσεις μεταξύ ατόμου και ομάδων Τις σχέσεις μεταξύ κοινωνικών ομάδων Τις κοινωνικές διαδικασίες Τον Κοινωνικό μετασχηματισμό

10 Τι είναι η κοινωνιολογική φαντασία;

11 Η ικανότητα των ατόμων να συνδέουν αυτό που συμβαίνει στην προσωπική τους ζωή με ευρύτερα ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα An awareness of the relationship between an individual and the wider society, and the ability to view our society as an outsider might, rather than relying only on our individual perspective, which is shaped by our cultural biases C. Wright Mills Κοινωνιολογική φαντασία

12 Αύγουστος Καρλ Κοντ ( ) Μαρξ ( ) Εμίλ Ντυρκέμ ( ) Μαξ Βεμπερ ( ) Οι θεμελιωτές της κοινωνιολογίας

13 «νονός» της κοινωνιολογίας Θετικιστής: εφαρμογή της μεθοδολογίας των θετικών επιστημών Διατύπωση του Νόμου των τριών Σταδίων: Θεολογικό: Μεταφυσικό: Θετικό Αύγουστος Κοντ

14 Ανέλυσε ενδελεχώς το καπιταλιστικό σύστημα Στόχος των κοινωνικών επιστημών δεν είναι μόνο η μελέτη του κόσμου αλλά η αλλαγή του Έννοια κλειδί: Ταξική πάλη Ο εκάστοτε τρόπος παραγωγής (βάση) προσδιορίζει της κοινωνικές, πολιτικές, πνευματικές διαδικασίες της κοινωνίας (εποικοδόμημα) Καρλ Μαρξ

15 Η κοινωνία είναι μια ηθική ενότητα ατόμων που μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα, αξίες, κανόνες (συλλογική συνείδηση) Κοινωνική συνοχή κοινωνική αλληλεγγύη: Μηχανική αλληλεγγύη (προβιομηχανικές κοινωνίες ): ομοιομορφία, παραδόσεις, συναίνεση γύρω από τις αξίες Οργανική (βιομηχανικές κοινωνίες): αλληλεξάρτηση λόγω του κοινωνικού καταμερισμού της εργασίας Στατιστική μελέτη αυτοκτονίας Εγωιστική αυτοκτονία Αλτρουιστική αυτοκτονία Ανομική αυτοκτονία Ανομία Εμίλ Ντυρκέμ

16 Εξορθολογισμό των Η κοινωνιολογία ως σύγχρονων κοινωνιών κατανοούσα επιστήμη: για να καταλάβω την κοινωνική συμπεριφορά ενός ατόμου πρέπει να «μπω στη θέση του» Κοινωνική δράση: Ορθολογική (σκοπός) Σε σχέση με μια αξία Συγκινησιακή Παραδοσιακή Ιδεατός Τύπος: εργαλείο, νοητική κατασκευή του ερευνητή με βάση το οποία ανιχνεύει αποκλίσεις ανάμεσα στο πραγματικό φαινόμενο και στην «ιδεατή» (απόλυτη, καθαρή) του μορφή Μαξ Βέμπερ

17 Λειτουργισμός (φονξιοναλισμός) Σχολή των συγκρούσεων Σχολή της συμβολικής αλληλεπίδρασης Σχολή της κοινωνικής κατασκευής Κοινωνιολογικές σχολές

18 Κοντ, Σπένσερ, Ντυρκέμ, Πάρσονς, Μέρτον Η κοινωνία σαν ένας οργανισμός έχει ορισμένες ανάγκες (πχ τροφή) και αποτελείται από αλληλοσχετιζόμενα μέρη (συστήματα, όργανα) τα οποία επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες προκειμένου ο οργανισμός/κοινωνία να επιβιώσει Έννοιες κλειδιά: σύστημα, λειτουργία, δυσλειτουργία, ισορροπία Λειτουργισμός

19 Μαρξ, Ντάρεντοφ Η κοινωνίας ως πεδίο αναπόφευκτων συγκρούσεων λόγω της συνεχούς παραγωγής ανισοτήτων Στις κοινωνίες υπάρχει άνιση κατανομή πλούτου και δύναμης Έννοιες κλειδιά: ταξική πάλη, υπεραξία, ομάδες συμφερόντων Σχολή των συγκρούσεων

20 Κούλεϋ, Μιντ, Γκόφμαν Μέσα από τις συνεχείς αλληλεπιδράσεις μεταξύ ατόμων και ομάδων παράγονται νοήματα τα οποία βοηθούν στο να γίνει αντιληπτός ο κόσμος Κοινωνικός καθρεφτισμός: η αυτοεικόνα προκύπτει μέσα από τους «άλλους» Η κοινωνική ζωή ως θεατρική παράσταση (προσκήνιο, παρασκήνιο) Σχολή της συμβολικής αλληλεπίδρασης

21 Λούκμαν, Μπέργκερ Οι άνθρωποι μέσα από τις κοινωνικές σχέσεις κατασκευάζουν την κοινωνική πραγματικότητα και στη συνέχεια την αντιλαμβάνονται ως δεδομένη Διαχωρισμός ανάμεσα στην πραγματικότητα και στο νόημα που δίνουμε εμείς σε αυτήν Σχολή της κοινωνικής κατασκευής