Αεροδρόμια και αεροπορικές μεταφορές

Transcript

1 Αεροδρόμια και αεροπορικές μεταφορές Χριστίνα Μηλιώτη Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Πανεπιστήμιο Πατρών

2 Ευχαριστίες Οι διαφάνειες του μαθήματος βασίζονται κυρίως εκπαιδευτικό υλικό των καθηγητών του Massachusetts Institute of Technology (ΜΙΤ) Amedeo R. Odoni και Richard de Neufville που ευγενικά μου διέθεσε ο καθηγητής Amedeo R. Odoni, αποκλειστικά για τις διδακτικές ανάγκες του μαθήματος «Αεροδρόμια και αεροπορικές μεταφορές» στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Σε μεγαλύτερη ανάπτυξη η ύλη αυτή περιέχεται και στο βιβλίο «Airport Systems: Planning Design and Management. Richard de Neufville and Amedeo Odoni. The McGraw-Hill Companies, Second edition, 2013».

3 ΤΟ ΜΈΛΛΟΝ ΤΩΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΊΩΝ ΔΙΕΘΝΕΊΣ ΤΑΣΕΙΣ

4 Το παρελθόν των αεροδρομίων. Μόνο βασικές υποδομές (αεροσταθμοί και διάδρομοι απογείωσης) Εξυπηρετούσαν αφίξεις/ αναχωρήσεις και μικρό βαθμό εμπορευμάτων Είχαν περιορισμένες εμπορικές υπηρεσίες Σχεδόν όλα τα αεροδρόμια είχαν ένα ή δυο διαδρόμους απογείωσης/προσγείωσης Κυβερνητικές ιδιοκτησίες Δίνονταν Επιδοτήσεις από εθνικές κυβερνήσεις Η ασφάλεια όχι κυρίαρχο ζήτημα ( μέχρι το 1990) Περιβαλλοντικές ανησυχίες περιορισμένες σε θέματα θορύβου (από το 1960)

5 Τo αεροδρόμιο σήμερα Το αεροδρόμιο έχει εξελιχθεί σε μια ολόκληρη πόλη Μεγάλες σύνθετες και ποικίλες υποδομές Μεγάλοι όγκοι επιβατών και εμπορευμάτων Το επίπεδο εξυπηρέτησης ποικίλει (εταιρεία, αγορά) Εκτεταμένες εμπορικές υπηρεσίες Μερικώς ή πλήρως ιδιωτικοποιημένα Οικονομικά αυτόνομα και μάλιστα κερδοφόρα Η ασφάλεια έχει αναδειχθεί σε σημαντικό ζήτημα Εκπομπές καυσαερίων και κλιματικές επιπτώσεις αποτελούν κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα (εκτός από το θόρυβο)

6 Διεθνείς τάσεις Στην αρχή του 21 αιώνα η βιομηχανία αεροδρόμιο /αεροπορική εταιρεία κυριαρχείται από τις εξής τάσεις 1. Μακροχρόνια αύξηση της ζήτησης 2. Οργανωτικές αλλαγές Αποκρατικοποίηση και απελευθέρωση Κομβικά αεροδρόμια Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Εταιρείες χαμηλού κόστους Παγκοσμιοποίηση (Διεθνείς συμμαχίες) 3. Τεχνολογικές αλλαγές (Ηλεκτρονικό εισιτήριο, Ηλεκτρονικό εμπόριο)

7 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ

8 Μακροχρόνια αύξηση της ζήτησης Λόγοι που οδήγησαν στην αύξηση της ζήτησης για αερομεταφορές Μεγάλα πιο αποδοτικά αεροσκάφη Αύξηση χωρητικότητας και Βελτίωση της ασφάλειας Απελευθέρωση αεροπορικών εταιρειών αύξηση ανταγωνισμού φτηνά εισιτήρια

9 Εξέλιξη μεταφορικού έργου αεροδρομίων παγκοσμίως

10 London Heathrow Traffic ( ) Source: Seadart (Wikipedia, May 8, 2016)

11 Εξέλιξη μεταφορικού έργου στα ελληνικά αεροδρόμια

12 Η ανάπτυξη της αεροπορικής κίνησης παγκοσμίως H επιβατική κίνηση έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια Παρά τα κύματα ύφεσης ~55% αύξηση από 2005 (RPKs) Ανισομερής κατανομή της ανάπτυξης Γεωγραφικά και ανά Αεροδρόμιο (2015) 30 κυριότερα αεροδρόμια ~26%των επιβατών Πρόβλεψη επιβατικής κίνησης (για τα επόμενα 20 χρόνια): Σημαντική αύξηση (~3.8%/χρόνο);Μεγαλύτερη αύξηση στην Ασία, Αφρική και Νότια Αμερική (~ %); Μικρότερη αύξηση στην βόρεια Αμερική (~3.3%) και Ευρώπη (~2.7%) [IATA, 2015] Δημιουργία θέσεων εργασίας: 1000 εργαζόμενοι ανά εκατομμύριο επιβάτες Σημαντικές κατασκευές

13 Ιδιωτικοποίηση και απελευθέρωση Πραγματοποιήθηκε στο τέλος του 20 αιώνα σε τρεις φάσεις 1. Η απελευθέρωση των αεροπορικών εταιρειών στις ΗΠΑ το Η ιδιωτικοποίησή των εταιρειών ανά τον κόσμο 3. Η ιδιωτικοποίηση αεροδρομίων Ιδιωτικοποίηση/ Αποκρατικοποίηση αεροδρομίων Απελευθέρωση αεροπορικών εταιρειών

14 ΑΠΕΛΕΥΘΈΡΩΣΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ

15 Η εποχή πριν την Απελευθέρωση των αεροπορικών εταιρειών Το κράτος έχει την ευθύνη λειτουργίας Οι υπάλληλοι είναι δημόσιοι λειτουργοί Το κράτος έχει την ιδιοκτησία των αεροπορικών εταιρειών Κρατική επιχορήγηση Καθορισμός κομίστρων δρομολογίων κτλ Η εποχή αυτή αλλάζει.

16 Απελευθέρωση των αεροπορικών εταιρειών Το 1978 οι ΗΠΑ εισήγαγαν στις αεροπορικές εταιρείες την οικονομική απελευθέρωση!! Ο όρος αναφέρεται στην οικονομική απελευθέρωση των αεροπορικών εταιρειών Κίνητρο: Η επιθυμία του επιβατικού κοινού για αποτελεσματικό ανταγωνισμό και μείωση των κομίστρων

17 Απελευθέρωση των αεροπορικών εταιρειών Οι αεροπορικές εταιρείες μπορούν εύκολα να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες Νέες γραμμές-κατάργηση Ευέλικτη τιμολογιακή πολιτική Νέες Υπηρεσίες Συνέπειες: Αύξηση της παραγωγικότητας και μείωση των κομίστρων Η διακύμανση της ζήτησης σε ένα απελευθερωμένο περιβάλλον είναι πολύ μεγαλύτερη από ένα ρυθμιζόμενο Ευέλικτος σχεδιασμός Συμβόλαια μικρής διάρκειας

18 Παραδείγματα αεροπορικών εταιρειών που ιδιωτικοποιήθηκαν Οι κυβερνήσεις ιδιωτικοποιούν τις εθνικές αεροπορικές εταιρείες Αεροπορική εταιρεία Κατάσταση έως το 2002 Aerolineas Argentinas Air Canada Air France Air New Zealand Alitalia Lufthansa Πλήρως Πλήρως Μερικώς Πλήρως Μερικώς Πλήρως

19 Συνέπειες Απελευθέρωσης των αεροπορικών εταιρειών Οικονομικές καινοτομίες, μείωση τιμών και προσφορά νέων υπηρεσιών.. Ευέλικτη τιμολογιακή πολιτική Αναδιοργάνωση δικτύου με επίκεντρο τα κομβικά αεροδρόμια Αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους Προγράμματα συχνού πελάτη ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ Εταιρείες εμπορευμάτων ολοκληρωμένων υπηρεσιών

20 ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ

21 Το παρελθόν των αεροδρομίων o Το αεροδρόμιο βρισκόταν υπό εθνική, περιφερειακή ή τοπική ιδιοκτησία και διοικούνταν από κυβερνητικές ή ανεξάρτητες αρχές o Επιδοτήσεις από τις εθνικές κυβερνήσεις o Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί o Από το 1980 αυξάνεται η εμπορική δραστηριότητα.. Και αρχίζει η ιδιωτικοποίηση

22 Το μέλλον των αεροδρομίων o Τα αεροδρόμια διεθνώς ιδιωτικοποιούνται o Ιδιωτικές εταιρείες αναλαμβάνουν την λειτουργία, διαχείριση, σχεδιασμό, κατασκευή o Τα τελευταία 25 χρόνια συμβαίνει εκτεταμένος ανασχεδιασμός της λειτουργίας των αεροδρομίων o Ιδιωτικοποίηση. Μεταβίβαση της κυριότητας ή /και της διοίκησης στον ιδιωτικό τομέα o Εμπορευματοποίηση. Έμφαση σε εμπορικές δραστηριότητες που αυξάνουν σημαντικά τα έσοδα.

23 Τύποι ιδιοκτησίας o Εξ ολοκλήρου από τις κυβερνήσεις o Εξ ολοκλήρου από ιδιωτικές εταιρείες o Μέσω κάποιας μορφής σύμπραξης

24 Ορισμός ιδιωτικοποίησης o Μακροχρόνια μίσθωση με δυνατότητα ανανέωσης o Πραγματοποιούνται χωρίς τη μεταβίβαση ιδιοκτησίας o Μεταβίβαση ορισμένων ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων o Δικαιώματα στα κέρδη o Δικαιώματα στον έλεγχο της διαχείρισης

25 Τύποι ιδιωτικοποίησης o Εθνική ιδιοκτησία και Διοίκηση/Λειτουργία από Δημόσιο οργανισμό o Εθνική ιδιοκτησία και Διοίκηση /Λειτουργία από δημοτική αρχή o Εθνική ιδιοκτησία και Διοίκηση /Λειτουργία από Αυτόνομη αρχή o Εθνική ιδιοκτησία με μερική ιδιωτική συμμετοχή και Διοίκηση /Λειτουργία από ιδιώτες o Μετοχοποιημένη συμμετοχή δημοσίου και ιδιωτών με Διοίκηση /Λειτουργία από Αυτόνομη αρχή o Πλήρης ιδιωτική κυριότητα

26 Αιτίες που οδήγησαν στην ιδιωτικοποίηση o Ορισμένα ιδιωτικά αεροδρόμια σημείωσαν σημαντικά κέρδη που έδειξαν ότι η αεροπορική βιομηχανία είχε περιθώρια και δυναμική για μεγάλη ανάπτυξη/κέρδη o Η ανάγκη για διοικήσεις που αντιδρούν γρήγορα και ευέλικτα στις μεγάλες αλλαγές o Τα αεροδρόμια εξελίχθηκαν σε αποδοτικές επιχειρήσεις που δεν απαιτούν επιδοτήσεις o Οι κυβερνήσεις ήταν απρόθυμες να συμμετάσχουν στην ανάπτυξη των αεροδρομίων με σημαντικά κεφάλαια

27 Βασική συνέπεια της ιδιωτικοποίησης Το αεροδρόμιο μετατρέπεται σε επιχειρησιακή μονάδα..

28 Παραδείγματα αεροδρομίων που ιδιωτικοποιήθηκαν Συστήματα αεροδρομίων Κατάσταση έως το 2002 Αργεντινή Αυστραλία Βρετανία Ελλάδα-Αθήνα Όλα τα αεροδρόμια πωλήθηκαν σε ιδιωτικές συμπράξεις Όλα τα αεροδρόμια νοικιάστηκαν για 50 χρόνια Η εταιρεία ΒΒΑ διοικεί τα κυριότερα αεροδρόμια Μια εταιρεία με συνιδιοκτήτη το κράτος

29 Ιδιωτικοποίηση ελληνικών αεροδρομίων 14 περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας (τα κυριότερα εκτός από την Αθήνα που έχει ιδιωτικοποιηθεί από το 1996) ~23 εκατομμύρια επιβάτες το 2015 Σύνθεση ιδωτικού κεφαλαίου: Fraport (55%), Copelouzos (Greek energy firm)(35%) Διάρκεια παραχώρησης 40 χρόνια $1.3 δισεκατομμύρια; Ετήσιο ποσό ενοικίασης $25 εκατομμύρια; Υποχρέωση επένδυσης $350 εκατομμύρια τα 4 πρώτα χρόνια της παραχώρησης Μακρά διαδικασία με πολιτικές προεκτάσεις

30 Πλεονεκτήματα o Μειωμένη ανάγκη για δημόσιες επενδύσεις o Προσέγγιση ιδιωτικών κεφαλαίων o Κυβερνητικά οφέλη από τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων και τη φορολόγηση επιχειρήσεων o Ευέλικτες αντιδράσεις στις αλλαγές o Μειωμένη κυβερνητική και πολιτική επιρροή o Έγκαιρες και ικανοποιητικές επενδύσεις o Κίνητρα για απόδοση εργαζομένων

31 Μειονεκτήματα o Πιθανή δημιουργία μονοπωλίου o Υπερβολικές χρεώσεις για υπηρεσίες o Περιορισμένο ενδιαφέρον για εξωτερικές συνέπειες (περιβάλλον, κοινωνικά κριτήρια) o Μειωμένο ενδιαφέρον για την ποιότητα o Μειωμένη έμφαση στο δημόσιο συμφέρον o Υποβάθμιση συνθηκών εργασίας

32 ΚΟΜΒΙΚΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ

33 Κομβικά αεροδρόμια Ορισμός: Κομβικό αεροδρόμιο ( transfer hub) ονομάζεται το αεροδρόμιο το οποίο χρησιμοποιείται από μια αεροπορική εταιρεία για τη μετεπιβίβαση μεγάλου αριθμού επιβατών μεταξύ των πτήσεων Δίνει τη δυνατότητα στις αεροπορικές εταιρείες να προσφέρουν φτηνότερη και συχνότερη εξυπηρέτηση με λιγότερες πτήσεις

34 Chicago Hub Network 34

35 Δίκτυο αερομεταφορών Ας υποθέσουμε ότι έχουμε είκοσι πόλεις και ένα κομβικό αεροδρόμιο Η εξυπηρέτηση με απευθείας πτήσεις από Α σε Κ και Β Α Β 100 πτήσεις Κ Α 10 Κ Β 10 Σύνολο 120 πτήσεις Η εξυπηρέτηση Α Β μέσω Κ 20 πτήσεις Α Κ Β

36 Κομβικά vs από σημείο σε σημείο Pοint to point Μικρή επιβατική κίνηση Υψηλό κόστος Μικρή συχνότητα Μικρότερος χρόνος ταξιδιού Hub and transfer network Μεγάλη επιβατική κίνηση Χαμηλό κόστος Μεγάλη συχνότητα Πολλές μετεπιβιβάσεις Μεγαλύτερος χρόνος αναμονής

37 Πλεονεκτήματα Κομβικά Αεροδρόμια Οικονομίες κλίμακας -Συντήρηση αεροπλάνων -Catering Λιγότερες γραμμές -Λιγότερα αεροπλάνα -Λιγότερα πληρώματα -Καθυστερήσεις λόγω καιρού στο κομβικό αεροδρόμιο επηρεάζουν όλο το δίκτυο -Αυξημένη συμφόρηση στην ώρα αιχμής Μειονεκτήματα

38 HUB EFFECT Κατάταξη αεροδρομίων (επιβάτες) Μικρές πόλεις εμφανίζονται ανάμεσα στα μεγαλύτερα αεροδρόμια του κόσμου λόγω του HUB EFFECT

39 HUB EFFECT Κατάταξη αεροδρομίων (εμπορεύματα) Μικρές πόλεις εμφανίζονται ανάμεσα στα μεγαλύτερα αεροδρόμια του κόσμου λόγω του HUB EFFECT

40 FedEx

41 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ

42 Λειτουργικά έξοδα αεροπορικής εταιρείας Έξοδα πτήσης (έξοδα καυσίμου) Έξοδα Εξυπηρέτησης αεροσκάφους (έξοδα προσγείωσης, παραμονής στο αεροδρόμιο) Έξοδα μετακίνησης (επιβάτες, αποσκευές) Έξοδα εξυπηρέτησης πελατών (γεύματα, εν-πτήση ψυχαγωγία) Έξοδα διαφήμισης Λοιπά στοιχεία κόστους Αποσβέσεις Διοικητικά έξοδα 42

43 Ενδεικτική κατανομή κόστους Διαφήμιση, 1.0 % Κρατήσεις και πωλήσεις, 5.7 % Αποσβέσεις, 2.3 % Γενικά και διοικητικά, 10.0 % Έξοδα καυσίμου 25% Διακίνηση αποσκευών, επιβατών και εμπορευμάτων, 9.8 % Αεροσκάφος, 7.1 % Εξυπηρέτηση πελατών, 9.1% Άμεσα λ ειτουργικά έξοδα, 55.1% Source: US DOT Form 41 Financial Reports 2015

44 Εταιρείες χαμηλού κόστους Στρατηγική: Συμπίεση κόστους και τιμών. Αερομεταφορέας του οποίου η δομή βασίζεται στον περιορισμό του κόστους και προσφέρει χαμηλότερους ναύλους σε σχέση με άλλους παρεμφερείς αερομεταφορείς. Εταιρείες στις οποίες η κράτηση και προμήθεια του εισιτηρίου γίνεται μέσω του διαδικτύου

45 Εταιρείες χαμηλού κόστους Συνέπεια της απελευθέρωσης των αεροπορικών εταιρειών Αναπτύσσονται ταχύτατα ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία Σήμερα αποτελούν ένα παγκόσμιο φαινόμενο Πάνω από το 20% της παγκόσμιας επιβατικής κίνησης Καταλυτικές συνέπειες στην αεροπορική βιομηχανία

46 Επιβάτες (million) Οι 25 πρώτες Εταιρείες χαμηλού κόστους (επιβάτες, 2015) Source: Airline Business Top 50 LCCs 2015

47 Η Southwest ανταγωνίζεται στις εσωτερικές πτήσεις μεγάλες εταιρείες

48 Η Ryanair κυριαρχεί στην Ευρώπη

49 Εταιρείες χαμηλού κόστους Χαρακτηριστικά (1/2) Χρησιμοποιούν περιφερειακά αεροδρόμια με χαμηλά τέλη Αποφυγή μεγάλης γεωγραφικής επέκτασης Ταχύτεροι κύκλοι ταξιδιών και ταχύτερη διέλευση από τα αεροδρόμια (μικρός χρόνος διεκπεραίωσης) Αποφυγή κομβικών αεροδρομίων Πετυχαίνουν υψηλά ποσοστά πληρότητας Χρησιμοποιούν μικρά αεροσκάφη Χρησιμοποιούν ένα είδος αεροσκαφών

50 Οι Ευρωπαϊκές εταιρείες χρησιμοποιούν περιφερειακά αεροδρόμια

51 Εταιρείες χαμηλού κόστους Χαρακτηριστικά (2/2) Εφαρμόζουν επιθετική τιμολογιακή πολιτική Μείωση μη απαραίτητων παροχών κατά το ταξίδι Δεν παρέχουν δωρεάν γεύματα Δεν παρέχουν εν-πτήση ψυχαγωγία Κατάργηση θέσης VIP και αριθμημένης θέσης Κοινή χρήση αιθουσών και άλλων υποδομών με άλλες εταιρείες Δεν παρέχονται πόντοι λόγω συχνής χρήσης

52 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΛΛΑΠΛΏΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ

53 Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Ορισμός: Είναι ένα σύνολο σημαντικών αεροδρομίων που εξυπηρετούν εμπορική κίνηση σε μια μητροπολιτική περιοχή, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ιδιοκτησία ή ο πολιτικός έλεγχος των αεροδρομίων 1. Αεροδρόμια με εμπορική κίνηση-όχι στρατιωτικά 2. Μητροπολιτική περιοχή-όχι πόλη 3. Δεν έχει σημασία η ιδιοκτησία 4. Αεροδρόμια με πάνω από επιβάτες το χρόνο ή τόνους εμπορευμάτων

54 Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Υπάρχουν 30 περίπου συστήματα παγκοσμίως και περιλαμβάνουν 80 αεροδρόμια Ο γενικός κανόνας είναι ότι λειτουργούν αποτελεσματικά μόνο σε πόλεις με μεγάλο όγκο κίνησης Τα αεροδρόμια του συστήματος ανταγωνίζονται μεταξύ τους Η δυναμική του ανταγωνισμού οδηγεί στη συγκέντρωση κίνησης στα πρωτεύοντα αεροδρόμια και σε κίνηση με διακυμάνσεις στα δευτερεύοντα. Η κίνηση προέλευσης - προορισμού είναι αυτή που δημιουργεί την ανάγκη για πολλαπλά αεροδρόμια (εξαιρείται η μετεπιβιβαζόμενη κίνηση)

55 Κίνηση προέλευσης-προορισμού

56 Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Παραδείγματα Νέα Υόρκη

57 Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Παραδείγματα Φρανκφούρτη

58

59 Συστήματα πολλαπλών αεροδρομίων Λάθη κατά το σχεδιασμό Δεν υπάρχει αρκετή κίνηση για ένα σύστημα πολλών αεροδρομίων Δεν υπάρχει αρκετή κίνηση στο νέο αεροδρόμιο Η μεταφορά της κίνησης από ένα συμφορημένο πρωτεύον αεροδρόμιο σε δευτερεύοντα αεροδρόμια της περιοχής δεν είναι πάντα πρακτική λύση Η κίνηση στο δευτερεύον αεροδρόμια είναι μεταβλητή ως προς το επίπεδο κα τον τύπο

60 ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΑΚΤΙΚΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ

61 Παγκοσμιοποίηση Με την παγκοσμιοποίηση ιδρύθηκαν διεθνείς συμμαχίες μεταξύ των αεροδρομίων και μεταξύ αεροπορικών εταιρειών Το φαινόμενο αυτό προκαλεί αλλαγές στο σχεδιασμό των αεροδρομικών συστημάτων

62 Συμμαχίες μεταξύ των αεροδρομίων Αξιοποιούν τις οικονομίες κλίμακας Επενδύουν σε νέες υπηρεσίες αφού μοιράζουν το κόστος σε πολλούς πελάτες Όμιλος Amsterdam Frankfurt BAA (UK) Κατέχει μετοχές στα Brisbane, Frankfurt, Vienna Amsterdam, Athens, Brisbane London, 5 βρετανικά άλλα αεροδρόμια, Naples, Melbourne, Hobart

63 o Επιδίωξη χρήσης κοινών αεροδρομίων από τα μέλη της συμμαχίας. Απαιτεί σταθερότητα στις σχέσεις λόγο μακροχρόνιας δέσμευσης. Όχι πάντα δυνατό.. Διεθνείς συμμαχίες αεροπορικών εταιρειών Στρατηγική συμμαχία εταιρειών με στόχο αμοιβαία κοινά οφέλη o Κοινή χρήση πόρων του αεροδρομίου o Αίθουσες αναμονής o Check-in o Πύλες αναχωρήσεων (gates) o Επιτυγχάνεται καλύτερη αξιοποίηση των πόρων και οικονομίες κλίμακας με αποτέλεσμα την συμπίεση του κόστους o Αμοιβαία εκχώρηση ποσοστού θέσεων πτήσης στα μέλη της συμμαχίας o Μείωση αριθμού πτήσεων o Αύξηση της κάλυψης του δικτύου o Αυξημένη πληρότητα αεροσκαφών

64 Διεθνείς Συμμαχίες Αεροπορικών Εταιρειών Global Airline Alliances 2015 Star alliance Sky team One world Year of Formation Member Airlines Annual Revenues $184 B $149 B $137 B Annual Passengers 637 M 588 M 506 M Destinations Served Unaffiliated, 41.4% SkyTeam, 18.6% Star Alliance, 23.3% Oneworld, 16.7% Daily Departures 19,300 16,600 13,500

65 ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ

66 Νέες αγορές / αεροπορικές εταιρείες Συνεχόμενη αύξηση της επιβατικής κίνησης στην Ασία Δημιουργία Νέων αεροπορικών εταιρειών αλλάζουν οι ροές επιβατών παγκοσμίως Dubai, UAE 248 Aircraft 3 rd largest airline by weekly seat capacity Abu Dhabi, UAE 120 Aircraft Owns large stakes in other airlines Doha, Qatar 167 Aircraft oneworld member Istanbul, Turkey 267 Aircraft Star Alliance member Source: Airfleets.net, retrieved on 02/24/

67 Κατανομή κατά περιοχή των 30 μεγαλύτερων αεροδρομίων North America Europe Asia (+ Middle East + Oceania) Αύξηση της συμμετοχής των ασιατικών αεροδρομίων Πολλά από τα παραπάνω αεροδρόμια λειτουργούν στα όρια της δυναμικότητάς τους (e.g., JFK)

68 Κατάταξη αεροπορικών εταιρειών στο μέλλον. Rank Airline Country RPK (2012) 1 Delta Air Lines United States 310,466 2 United Airlines United States 288,680 3 American Airlines United States 203,299 4 Emirates Airline United Arab Emirates 188,618 5 Southwest Airlines United States 165,753 6 Lufthansa Germany 149,780 7 Air France France 135,824 8 British Airways United Kingdom 126,436 9 China Eastern Airlines China 109, China Southern Airlines China 107, US Airways United States 100, Ryanair Ireland 100, Air China China 95, Cathay Pacific Hong Kong 94, Singapore Airlines Singapore 93, Air Canada Canada 89, KLM Netherlands 86, Qantas Australia 75, Turkish Airlines Turkey 74, Qatar Airways Qatar 73, Etihad Airways United Arab Emirates 48,000 Rank Airline Assumed Annual Growth Rate RPK (2020) 1 Emirates Airline 9.6% 392,781 2 Delta Air Lines 0.6% 325,989 3 United Airlines 0.6% 303,114 4 Southwest Airlines 5.0% 244,893 5 American Airlines 0.6% 213,464 6 China Eastern Airlines 8.0% 201,961 7 China Southern Airlines 8.0% 198,050 8 Turkish Airlines 11.5% 178,637 9 Air China 8.0% 177, Cathay Pacific 8.0% 174, Ryanair 7.0% 171, Qatar Airways 10.9% 168, Lufthansa 0.6% 157, Air France 0.6% 142, Singapore Airlines 5.0% 138, British Airways 0.6% 132, Etihad Airways 11.8% 117, US Airways 0.6% 105, Air Canada 0.6% 94,011 KLM Royal Dutch 20 Airlines 0.6% 90, Qantas 2.0% 88,970 Growth rates for non-emerging carriers were extrapolated from recent growth patterns Source: Airline Business 2012 Rankings 68

69 4. Τεχνολογικές εξελίξεις Δορυφορικά Γεωγραφικά συστήματα Νέα Μεγάλα αεροσκάφη Ηλεκτρονικό εισιτήριο Ηλεκτρονικό εμπόριο

70 Ηλεκτρονικό εισιτήριο Αυξάνεται η παραγωγικότητα Μειώνεται η ανάγκη για υποδομές Εξοικονόμηση χρόνου για τον επιβάτη

71 Ηλεκτρονικό εμπόριο Οι διανομείς αντικαθιστούν το κόστος αποθήκευσης με το κόστος μεταφοράς Αυξάνεται δραματικά η ζήτηση για υπηρεσίες εμπορευματικών αεροδρομίων Τα εμπορεύματα δεν είναι μια περιφερειακή δραστηριότητα αλλά κινητήρια δύναμη ανάπτυξης των αεροδρομίων

72 Ηλεκτρονικό εμπόριο Οι αεροπορικές εταιρείες που προσφέρουν ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση πόρτα-πόρτα αναπτύχθηκαν περισσότερο 3-4 φορές από τις συμβατικές εταιρείες Αεροπορική εταιρεία Ποσοστιαία αύξηση του στόλου Delta 12 British 23 FedEx 48 UPS 41

73 Αεροδρόμιο Φορτίο σε τόνους το 2003 Anchorage 8.1 Memphis 6.3 Louisville 4.0 Miami/International 2.9 Αεροπορική Εταιρεία Φορτίο σε τόνους το 2006 FedEx 7.15 UPS 4.29 United 1.75 Korean 1.62

74 FedEx

75 Σχεδιασμός αεροδρομίων Παλιότερα.. Εστιάζει σε αμιγώς τεχνικά θέματα Δεν επιτρέπεται η αλληλεπίδραση/συμβιβασμός κόστους και εξυπηρέτησης Το σημερινό περιβάλλον.. Συμπεριλαμβάνει τη λειτουργία και διαχείριση μέσω οικονομικών μέτρων (κόστη έσοδα κίνδυνοι, στοχαστική ζήτηση)