ΕΠΙΜΟΡΥΩΣΙΚΟ ΤΝΕΔΡΙΟ ΣΗ ΕΝΩΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΤIΚΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ : «ΦΤΙΚΕ ΕΠΙΣΗΜΕ ΚΑΙ PROJECTS» ΑΘΗΝΑ 14/1/2012

Transcript

1 ΕΠΙΜΟΡΥΩΣΙΚΟ ΤΝΕΔΡΙΟ ΣΗ ΕΝΩΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΥΤIΚΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ : «ΦΤΙΚΕ ΕΠΙΣΗΜΕ ΚΑΙ PROJECTS» ΑΘΗΝΑ 14/1/2012 ΕΙΗΓΗΣΕ: ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΤΛΟ ΘΑΝΑΗ (ΦΤΙΚΟ) ΣΡΑΠΑΛΗ ΒΑΙΛΙΚΗ (Ms Ed)

2 ΘΕΜΑ ΕΙΗΓΗΗ: «ΤΟ ΦΩΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ»

3 ΘΕΩΡΗΣΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ Η παρούςα εργαςύα εντϊςςεται ςτον κύκλο μελϋτησ «Μαθηματικϊ, Υυςικϋσ Επιςτόμεσ και Σεχνολογύα». Η αναγκαιότητα διερεύνηςησ θεμϊτων του κύκλου αυτού ςχετύζεται με το ότι αυτϊ ςυνιςτούν βαςικό ςτοιχεύο ςύνδεςησ των γνωςτικών αντικειμϋνων του μαθητό με την καθημερινότητα και ϊρα ικανοποιούν πλόρωσ τη φιλοςοφύα των ερευνητικών εργαςιών (projects).

4 ΚΟΠΟ ΣΗ ΕΡΓΑΙΑ Σκοπόσ τησ παρούςασ εργαςύασ εύναι η διεπιςτημονικό προςϋγγιςη τησ ϋννοιασ του φωτόσ από διαφορετικϋσ πλευρϋσ τησ ανθρώπινησ διανόηςησ.

5 ΕΠΙΜΕΡΟΤ ΣΟΧΟΙ Ωσ επιμέρουσ ςτόχοι τησ εργαςίασ τίθενται οι εξήσ : 1.Καταγραφό μύθων διαφόρων χωρών και λαών ςχετικϊ με το φωσ. 2.Διερεύνηςη τησ διϊςταςησ που δύνει ςτο φωσ η ορθοδοξύα. 3.Κατανόηςη του ρόλου του φωτόσ ςτα φαινόμενα που δύνουν ζωό ςτα ζώα και ςτα φυτϊ. 4.Διερεύνηςη τησ φύςησ του φωτόσ και καταγραφό των επιςτημονικών θεωριών ςχετικϊ με αυτό. 5.Διερεύνηςη τησ επύδραςησ του φωτόσ ςτισ τϋχνεσ και ςτον πολιτιςμό.

6 ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΑ ΕΡΩΣΗΜΑΣΑ Τα ερευνητικά ερωτήματα που τίθενται είναι τα εξήσ : Ερευνητικό ερώτημα 1 : Ποιεσ μυθολογύεσ λαών ϋχουν να επιδεύξουν εικόνεσ και μύθουσ που μιλούν για το φωσ ; Ερευνητικό ερώτημα 2 : Ποια η μεταφορικό ςημαςύα του φωτόσ ςτην Ορθοδοξύα ; Ερευνητικό ερώτημα 3 : Ποιο φαινόμενο δύνει ζωό ςτα φυτϊ μϋςω του φωτόσ από τον όλιο και ποιο ςτα ζώα ; Ερευνητικό ερώτημα 4 : Ποιεσ εύναι οι ςύγχρονεσ θεωρύεσ που εξηγούν τη φύςη του φωτόσ ; Ερευνητικό ερώτημα 5 : Ποιοι πύνακεσ ζωγραφικόσ, ποιόματα, λογοτεχνικϊ κεύμενα κ.α. αναδεικνύουν την επιρροό του φωτόσ ςτην τϋχνη και ςτον πολιτιςμό ;

7 ΗΜΑΙΑ ΣΗ ΕΡΓΑΙΑ Τα αναμενόμενα μαθηςιακά οφέλη από την παρούςα εργαςία είναι τα παρακάτω : Η κατανόηςη τησ φύςησ του φωτόσ Η δυνατότητα ςύνδεςησ των ςύγχρονων επιςτημονικών κατακτόςεων με την κοινωνύα, την καθημερινότητα, την τϋχνη, την ιςτορύα και τη θρηςκεύα. Η εξοικεύωςη των μαθητών ςτην αναζότηςη ςυγκεκριμϋνων πληροφοριών ςτο διαδύκτυο και ςτισ βιβλιοθόκεσ.

8 Η εξοικεύωςη των μαθητών με τη ςυγγραφό και την παρουςύαςη μιασ μαθητικόσ ερευνητικόσ εργαςύασ. Η διεπιςτημονικό προςϋγγιςη ενόσ θϋματοσ με ςυνεργατικό-βιωματικό τρόπο, ςυςφύγγοντασ τισ διαπροςωπικϋσ τουσ ςχϋςεισ και περιορύζοντασ τισ ανιςότητεσ και τουσ αποκλειςμούσ μαθητών με χαμηλϋσ ακαδημαώκϋσ επιδόςεισ και προβλόματα ςυμπεριφορϊσ.

9 ΕΝΝΟΙΕ ΚΛΕΙΔΙΑ Κύμα : εύναι μια διαταραχό, η οπούα ταξιδεύει ό διαδύδεται, από μια περιοχό του χώρου ςε μια ϊλλη Κβάντα φωτόσ ή φωτόνια : διακριτϋσ δεςμύδεσ ό πακϋτα τα οπούα μεταφϋρουν «ςυςκευαςμϋνη» την ενϋργεια των φωτεινών κυμϊτων Νετρίνο : αφόρτιςτο ςωματύδιο που αλληλεπιδρϊ αςθενώσ με την ύλη Ηλεκτρομαγνητικό κύμα : μια ηλεκτρομαγνητικό διαταραχό που περιϋχει χρονικϊ μεταβαλλόμενα ηλεκτρικϊ και μαγνητικϊ πεδύα και η οπούα μπορεύ να διαδύδεται ςτο χώρο από μια περιοχό ςε μια ϊλλη, ακόμα και όταν δεν υπϊρχει ύλη ςτην ενδιϊμεςη περιοχό CERN : (πλόρησ τύτλοσ: Organisation Européenne pour la Recherche Nucléaire «Ευρωπαώκόσ Οργανιςμόσ Πυρηνικών Ερευνών

10 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΤΝΑ 1. ΕΡΓΑΙΑ ΣΗ ΦΟΛΙΚΗ ΣΑΞΗ Α) Παρουςύαςη του θϋματοσ από τον εκπαιδευτικό και κϋντριςμα του ενδιαφϋροντοσ των μαθητών με video, ςυζότηςη και διαφϊνειεσ. Β) Φωριςμόσ των μαθητών ςε ομϊδεσ και καθοριςμόσ του θϋματοσ αναζότηςησ πληροφοριών κϊθε ομϊδασ Γ) Ο Εκπαιδευτικόσ δύνει οδηγύεσ ςτουσ μαθητϋσ ώςτε η αναζότηςη των πληροφοριών να γύνει από ϋγκυρεσ πηγϋσ με επιςτημονικό κύροσ, τισ οπούεσ θα επεξεργϊζονται με κριτικό πνεύμα

11 Δ) Επύςκεψη ςε εκθϋςεισ ζωγραφικόσ 2. ΕΡΓΑΙΑ ΕΚΣΟ ΦΟΛΙΚΗ ΣΑΞΗ Σα μϋλη κϊθε υποομϊδασ ςυναντώνται ςτο ςπύτι τησ επιλογόσ τουσ και ςυλλϋγουν, μελετούν και καταγρϊφουν πληροφορύεσ ςχετικϊ με το αντικεύμενο τησ μελϋτησ τουσ. Η διαδικαςία ςυλλογήσ πληροφοριών περιλαμβάνει : Α)Περιόγηςη ςτο διαδύκτυο Β)Επύςκεψη ςτη δημόςια βιβλιοθόκη Γ) Ημιδομημϋνη ςυνϋντευξη με το θεολόγο του ςχολεύου, Κ. Γιαννόπουλο.

12 Ε) Προβολό ταινύασ για τη μεγϊλη ϋκρηξη που δημιούργηςε το ύμπαν (big-bang) Σ) Πειρϊματα ςτο εργαςτόρι φυςικών επιςτημών του ςχολεύου ςε ςυνεργαςύα με το Βιολόγο και το Υυςικό, Κ. Παπαδόπουλο και Κ. Ρϊλλη.

13 3. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ Οι μαθητϋσ ςυζητούν, επεξεργϊζονται, οργανώνουν και ςυνθϋτουν τα δεδομϋνα που ϋχουν προκύψει από τη ςυλλογό των πληροφοριών και μορφοποιούν την εργαςύα τουσ την οπούα ςυγγρϊφουν ςε ηλεκτρονικό μορφό. Επύςησ ετοιμϊζουν την παρουςύαςη τησ εργαςύασ τουσ ςε power point και την αναρτούν ςτην πλατφόρμα του πανελλόνιου ςχολικού δικτύου.

14 ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ

15 ΚΑΣΑΓΡΑΦΗ ΜΤΘΩΝ ΧΕΣΙΚΑ ΜΕ ΣΟ ΦΩ Οι Πϋρςεσ δϋχονταν την ύπαρξη δύο Θεών, του Άχουρα -Μϊςδα που όταν ο Θεόσ του φωτόσ και του Αριμϊν που όταν ο Θεόσ του ςκότουσ. Οι δύο αυτού θεού βρύςκονταν ςε αιώνιο αγώνα μεταξύ τουσ, ςτον οπούο επικρατούςε πότε ο ϋνασ και πότε ο ϊλλοσ (Bernand, 2008). ύμφωνα με την αιγυπτιακό μυθολογύα, ο θεόσ Ρα όταν ο δημιουργόσ των θεών, των ανθρώπων και του κόςμου. Έμβλημϊ του όταν ο όλιοσ, το ςύμβολο τησ ζωόσ, του φωτόσ και τησ γονιμότητασ. Έδρα τησ λατρεύασ υπόρξε η πόλη Αννού, (Bernand, 2008). την Ελληνικό μυθολογύα, θεόσ του φωτόσ, τησ πούηςησ και τησ μουςικόσ, υπόρξε ο Απόλλωνασ. Ο Υούβοσ (λαμπρόσ), όπωσ ϋλεγαν τον Απόλλωνα, οδηγούςε κϊθε πρωύ το ϊρμα του Ήλιου και φώτιζε τον κόςμο. Εκεύνοσ, μϊλιςτα ϋμαθε ςτουσ ανθρώπουσ την τϋχνη τησ μουςικόσ, του τραγουδιού και τησ πούηςησ (Κακριδόσ, 2009).

16 Η ΔΙΑΣΑΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ ΣΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ Η ςημαςύα του φωτόσ εξαρχόσ απογειώνεται ςτη χριςτιανικό θρηςκεύα δεδομϋνου ότι ςτην Αγύα Γραφό,η λϋξη φωσ αναφϋρεται 309 φορϋσ. ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ «Εν αρχό επούηςεν ο Θεόσ τον ουρανόν και την γην. Η δε γη ην αόρατοσ και ακαταςκεύαςτοσ, και ςκότοσ επϊνω τησ αβύςςου και πνεύμα Θεού επεφϋρετο επϊνω του ύδατοσ. Και εύπεν ο Θεόσ «γεννηθότω φωσ» και εγϋνετο φωσ... Και διεχώριςεν ο Θεόσ ανϊμεςον του φωτόσ και ανϊμεςον του ςκότουσ. Και εκϊλεςεν ο Θεόσ το φωσ ημϋραν και το ςκότοσ εκϊλεςε νύχτα. Και εγϋνετο εςπϋρα και εγϋνετο πρωύ, ημϋρα μύα (πρώτη). (Γϋνεςη α 1-5)».

17 ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ τη γϋννηςη του Φριςτού αναφϋρεται η εμφϊνιςη ενόσ λαμπρού ϊςτρου που οδόγηςε τουσ μϊγουσ ςτη Βηθλεϋμ, που ςύμφωνα με τον Άγιο Ιωϊννη το Φρυςόςτομο δεν όταν ϋνα απλό αςτϋρι αλλϊ ϊγγελοσ που ακτινοβολούςε ςαν ϊςτρο. τη λειτουργύα των Υώτων αναφϋρεται: «Υωσ εκ φωτόσ ϋλαμψε τω κόςμω, Φριςτόσ ο Θεόσ ημών, ο επιφανόσ Θεόσ,... το αληθινό φωσ επεφϊνη και πϊςι τον φωτιςμόν δωρεύται». το ςύμβολο τησ Πύςτεωσ, οι Άγιοι Πατϋρεσ γρϊφουν : «Υωσ εκ φωτόσ, Θεόν αληθινόν εκ Θεού αληθινού γεννηθϋντα, ου ποιηθϋντα, ομοούςιον τω Πατρύ, δι' ου τα πϊντα εγϋνετο». Φαρακτηριςτικό εύναι η κεντρικό ςημαςύα του φωτόσ ςτη μεγαλύτερη γιορτό τησ Φριςτιανοςύνησ, το Άγιο Πϊςχα. Λύγο πριν την Ανϊςταςη, το «ϊγιο φωσ», που εξϋρχεται με θαυματουργό τρόπο από τον τϊφο του Φριςτού ςτα Ιεροςόλυμα, μεταδύδεται από την Αγύα Σρϊπεζα ςτισ λαμπϊδεσ των πιςτών, ενώ ψϊλλεται το «Δεύτε λϊβετε φωσ εκ του ανεςπϋρου φωτόσ».

18 Ο ΡΟΛΟ ΣΟΤ ΦΩΣΟ ΣΗ ΖΩΗ ΣΩΝ ΦΤΣΩΝ ΚΑΙ ΣΩΝ ΖΩΩΝ Σο φωσ αποτελεύ ουςιαςτικϊ την ενϋργεια τησ ύδιασ τησ ζωόσ.η ύπαρξη ζωόσ ςτη γη οφεύλεται ςτον όλιο. Άλλωςτε τα φυτϊ, για τη φωτοςύνθεςη, χρειϊζονται ηλιακό φωσ τα φυτοφϊγα ζώα τρϋφονται με φυτϊ, τα ςαρκοφϊγα με φυτοφϊγα, ϊρα όλα εξαρτώνται από τον όλιο. Σαυτόχρονα ο ϊνθρωποσ εκμεταλλεύεται την ηλιακό ενϋργεια χρηςιμοποιώντασ ηλιακϊ ηλεκτρικϊ ςτοιχεύα, πλαύςια ηλιακών κυψελύδων και γιγϊντια κϊτοπτρα Από την ϊλλη η επιβύωςη των ζώντων οργανιςμών εξαςφαλύζεται από την ηλιακό ενϋργεια μϋςω τησ οπούασ επιτυγχϊνονται ευνοώκϋσ κλιματολογικϋσ ςυνθόκεσ και κατϊλληλη θερμοκραςύα.μϋροσ τησ ενϋργειασ αυτόσ ϋχει μετατραπεύ ςε αποθϋματα πετρελαύου, ϊνθρακα και φυςικών αερύων, που αποτελούν το κύριο ενεργειακό δυναμικό των κοινωνιών μασ.

19 Η ΦΤΗ ΣΟΤ ΦΩΣΟ Από τα αρχαύα χρόνια το φωσ απαςχόληςε όλουσ εκεύνουσ που ερευνούςαν τα φαινόμενα του κόςμου με αποτϋλεςμα όδη από τον 5 ο π.χ. αιώνα Έλληνεσ φιλόςοφοι να ϋχουν αναπτύξει θεωρύεσ που αποτϋλεςαν τη βϊςη τησ μελϋτησ για τουσ επόμενουσ αιώνεσ. Ο Δημόκριτοσ : θεωρούςε το φωσ ωσ «ακτινοβολύα μικρότατων ςωματιδύων που εκπϋμπεται από την επιφϊνεια των ςωμϊτων»,ενώ ο Πλϊτων ωσ «πυρ». Ο Αριςτοτϋλησ :το φωσ ωσ ϋνα εύδοσ «χρώματοσ», η ύπαρξη του οπούου ενεργοποιεύ την θεμελιώδη φυςικό ιδιότητα τησ «διαφϊνειασ» που χαρακτηρύζει κϊποια ςώματα όπωσ τον αϋρα, το νερό και το γυαλύ. Μετϊ τον Αριςτοτϋλη επικρϊτηςε η ϊποψη ότι η όραςη οφεύλεται ςε «ακτύνεσ» που εκτοξεύουν τα μϊτια με ϊπειρη ταχύτητα και ακαριαύα «ψηλαφούν» τα ορατϊ αντικεύμενα. Ήρων ο Αλεξανδρεύσ (1 οσ π.χ. ό 1 οσ μ.φ. αιώνασ): με τα «Κατοπτρικϊ» εξηγεύ την ευθύγραμμη διϊδοςη του φωτόσ και διατυπώνει (μϊλλον) την αρχό του «ελαχύςτου χρόνου», Πτολεμαύοσ ( μ.Φ): με το ϋργο του «Οπτικό» ςυνϋβαλε ςημαντικϊ ςτην εξϋλιξη των ιδεών για το φωσ. Δημόκριτοσ ( π.χ.)

20 Καρτϋςιοσ: πρώτη ςυςτηματικό προςπϊθεια ερμηνεύασ του φωτόσ που υποςτόριζε ότι ο χώροσ εύναι γεμϊτοσ από μια ουςύα που ακαριαύα μεταδύδει την πύεςη από την πηγό του φωτόσ ςτα μϊτια. το ςύγγραμμα του «La Dioptrique» δημοςύευςε το νόμο τησ διϊθλαςησ. Νεύτωνασ : αςχολόθηκε με το φωσ περύπου το 1700 διατυπώνοντασ την ϊποψη ότι από τισ φωτεινϋσ πηγϋσ εκπϋμπονται «φωτοβόλα ςωματύδια» που κινούνται ευθύγραμμα και καθιςτούν ορατϊ τα ςώματα(optics 1704) ερμηνεύοντασ ικανοποιητικϊ τα φαινόμενα τησ ευθύγραμμησ πορεύασ, τησ ςκιϊσ,παραςκιϊσ και ανϊκλαςησ.απϋτυχε όμωσ να ερμηνεύςει επιτυχώσ το φαινόμενο τησ διϊθλαςησ. Hooke και ο Huygens,διατύπωςαν την ϊποψη ότι το φωσ εύναι κυματικό διϊδοςη ενϋργειασ και με βϊςη την παραδοχό αυτό κατϊφερε να ερμηνεύςει όλα τα γνωςτϊ οπτικϊ φαινόμενα μϋχρι τισ αρχϋσ του εικοςτού αιώνα. Ιsaac Newton ( ) Christiaan Huygens ( ) Ολλανδόσ μαθηματικόσ, φυςικόσ και αςτρονόμοσ.

21 Maxwell(1867) : διατύπωςη τησ ηλεκτρομαγνητικόσ θεωρύασ του φωτόσ,ςύμφωνα με την οπούα το φωσ δεν εύναι παρϊ ϋνα πολύ μικρό τμόμα τησ ηλεκτρομαγνητικόσ ακτινοβολύασ. James Clerk Maxwell Γεννόθηκε ςτο Εδιμβούργο τησ κοτύασ, το Hertz (1887) : Σην ορθότητα τησ θεωρύασ του Maxwell απϋδειξε πειραματικϊ ο Hertz τo 1887 o οπούοσ παρόγαγε, μϋςω ταχϋων ηλεκτρικών ταλαντώςεων, κύματα τησ ύδιασ φύςησ με αυτό του φωτόσ αλλϊ με μικρότερη ςυχνότητα. Thomas Young ( ) Άγγλοσ επιςτόμων και ερευνητόσ.

22 Planck : η ηλεκτρομαγνητικό ακτινοβολύα ςυνεπώσ και το φωσ, εκπϋμπεται από την ύλη όχι κατϊ ςυνεχό τρόπο όπωσ απαιτούςε η κυματικό ϊποψη αλλϊ κατϊ διακριτϊ ποςϊ ενϋργειασ που ονομϊζονται κβϊντα (από τη λατινικό λϋξη «quantum» που ςημαύνει ποςότητα). Αυτό το μικρό πακϋτο ενϋργειασ (το φωτόνιο) χαρακτηρύζεται από μια ςυγκεκριμϋνη ςυχνότητα και μεταφϋρει ςυγκεκριμϋνη ποςότητα ενϋργειασ που δύνεται από τη ςχϋςη: Ε = h f (h: η ςταθερϊ του Planck, f: η ςυχνότητα του φωτονύου). Max Planck Einstein : κατϊφερε να ερμηνεύςει το φωτοηλεκτρικό φαινόμενο(εύναι το φαινόμενο τησ εκπομπόσ ηλεκτρονύων από ϋνα μϋταλλο όταν αυτό βομβαρδύζεται από ηλεκτρομαγνητικό ακτινοβολύα) το 1905 κερδύζοντασ το βραβεύο Nobel. Albert Einstein

23 Tο φωσ έχει διπλή φύςη ε φαινόμενα αλληλεπύδραςησ του φωτόσ με την ύλη όπωσ το φωτοηλεκτρικό κ.α. εκδηλώνεται η ςωματιδιακή φύςη του, ενώ ςε φαινόμενα όπωσ τησ διϊθλαςησ, τησ ςυμβολόσ εκδηλώνεται ο κυματικόσ χαρακτήρασ. υνοψύζοντασ, θα καταλόγαμε ςτο ςυμπϋραςμα ότι ςόμερα ϋχουμε δυο μοντϋλα περιγραφόσ των οπτικών φαινομϋνων: τησ κυματικόσ οπτικόσ όπου τα διϊφορα φαινόμενα εξετϊζονται υπό το πρύςμα τησ κυματικόσ ϊποψησ ςε ςυνδυαςμό με την ηλεκτρομαγνητικό φύςη του φωτόσ τησ κβαντικόσ οπτικόσ όπου τα οπτικϊ φαινόμενα και το φωσ εξετϊζονται με βϊςη την ϊποψη ότι το φωσ αποτελεύται από διακριτϊ κβϊντα ενϋργειασ.

24 ΕΠΙΔΡΑΗ ΣΟΤ ΥΩΣΟ ΣΙ ΣΕΦΝΕ ΚΑΙ ΣΟΝ ΠΟΛΙΣΙΜΟ την Ελληνικό γλυπτικό, το «ελληνικό φωσ» προςδύδει μια ξεχωριςτό διϊςταςη και μϋςω αυτού αναδεικνύεται ο παλμόσ, ο ρυθμόσ και η μουςικότητα τησ γλυπτικόσ (Σζανετουλϊκου,2004). Έλληνεσ γλύπτεσ, όπωσ ο Μόραλησ και ο Γιαννούλησ Φαλεπϊσ, ο Σϊκισ και ο Καπρϊλοσ, ο Κουλετιανόσ και ο Σζομπανϊκησ, ο κλϊβοσ και ο Ζογγολόπουλοσ, αποθεώνουν την ιδιϊζουςα ςχϋςη τουσ με το φωσ δημιουργώντασ μεγαλειώδη ϋργα ινιάλα θφηεινά 1985 ίδερο, θφς, ύυος 303 cm. ίδερο, θφς, ύυος 325 cm. σλλογή Εμθιεηζόγλοσ

25 τη ζωγραφικό, δια μϋςου του φωτόσ οι καλλιτϋχνεσ υλοποιούν τισ προθϋςεισ τουσ και εμπνϋονται από αυτό, με κυρύαρχο το ρόλο των χρωμϊτων. τον ιμπρεςιονιςμό, δύνεται ϋμφαςη ςτισ μεταβολϋσ του φωτόσ, αλλϊ και ςτισ αντιθϋςεισ ό ςτην ϋνταςη των χρωμϊτων.πουδαύοι ζωγρϊφοι, όπωσ ο Μανϋ, ο Ρενουϊρ και ο Ντεγκϊ, εντϊςςονται ςτο κύνημα αυτό και αποτυπώνουν την ενεργειακό ςχϋςη του φωτόσ με την ύλη. «Πρόγεσμα ζηη τλόη» Μανέ «Ποια πιζηεύφ όηι πρέπει να είναι ηα δύο ταρακηηριζηικά ενός έργοσ ηέτνης; Πρώηον, πρέπει να είναι απερίγραπηο, και δεύηερον πρέπει να είναι μοναδικό» Πιερ Ογκίστ Ρενουάρ

26 τον εξπρεςιονιςμό, με τον Βαν Γκόγκ ωσ λαμπρό εκπρόςωπο, επικρατούν αςυνόθιςτα και κϊποτε εξωπραγματικϊ χρώματα, ενώ κυριαρχούν το εςωτερικό πϊθοσ και η ςυγκύνηςη. - Βαν Γκογκ: Αυτοπροσωπογραυία

27 Στη λογοτεχνία, το φωσ εμπνέει, ςυγγραφείσ και ποιητέσ. Ο Πάολο Κοέλιο, πιςτεύει ότι πολεμιςτόσ του φωτόσ εύναι ο κϊθε ϊνθρωποσ, που παρϊ τισ καθημερινϋσ δυςκολύεσ, ακόμα εύναι ικανόσ να πολεμόςει για τα όνειρϊ του, αρκεύ να μην αφόνει τον θόρυβο του κόςμου να πνύγει την εςωτερικό του φωνό, αρκεύ να ξυπνϊει μϋςα του τον ϊλλον εαυτό του που κοιμϊται ξεχαςμϋνοσ ςε ϋνα δρόμο διϊςπαρτο με κολακεύεσ, πειραςμούσ, παγύδεσ και ο «πόλεμοσ» που διεξϊγεται εύναι η ςυνεχόσ και αδιϊκοπη προςπϊθεια να τα πηγαύνουμε καλύτερα με τον εαυτό μασ και να τον βελτιώνουμε αλλϊ και με τουσ ϊλλουσ, προςαρμόζοντασ τη ζωό μασ ςτουσ κανόνεσ τησ αρμονύασ Ο Ελύτησ, ο ποιητήσ του φωτόσ, έγραφε : "οι Ευρωπαίοι και οι Δυτικοί βρίςκουν πάντα το μυςτήριο ςτη ςκοτεινιά, ςτη νύχτα, ενώ εμείσ οι Έλληνεσ το βρίςκουμε ςτο φωσ που είναι κάτι απόλυτο".

28 Σα παραπϊνω ςυμπερϊςματα αναδεικνύουν την πρωταρχικό παρουςύα του φωτόσ ςτουσ μύθουσ, ςτισ θρηςκεύεσ, ςτισ επιςτόμεσ, ςτισ τϋχνεσ και ςτον πολιτιςμό των ανθρώπων, καθώσ και ςτην ύδια τη ζωό. ύμφωνα με όςα μελετόθηκαν, αναδεικνύεται ϋνασ προβληματιςμόσ αναφορικϊ με την κατανόηςη τησ φύςησ του φωτόσ από τον ϊνθρωπο, αφού ϋτςι ουςιαςτικϊ ο ϊνθρωποσ θα κατανοόςει και τη δικό του διπλό φύςη.

29 ΠΡΟΣΑΕΙ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΣΕΡΩ ΕΡΕΤΝΑ Με βϊςη το υλικό που ςυγκεντρώςαμε και επεξεργαςτόκαμε ςτην εργαςύα αυτό και τα ςυμπερϊςματα ςτα οπούα καταλόξαμε, διαμορφώνεται μια ςειρϊ θεμϊτων για περαιτϋρω διερεύνηςη. Ενδεικτικϊ αναφϋρουμε τα εξόσ : (α) Μελϋτεσ ςχετικϋσ με την επύδραςη του φωτόσ ςτην ιςτορύα και ςτη φιλοςοφύα, θα απϋδιδαν με μεγαλύτερη πληρότητα την πρωταρχικό παρουςύα του φωτόσ ςτην ανθρώπινη διανόηςη. (β) Μελϋτεσ ςχετικϋσ με την οπτικό και τη γεωμετρύα του φωτόσ, θα οδηγούςαν ςε πιο ολοκληρωμϋνα ςυμπερϊςματα για την κατανόηςη των χαρακτηριςτικών του. (γ) Μελϋτεσ ςχετικϋσ με τη δημιουργύα του κόςμου και τη ςτιγμό τησ μεγϊλησ ϋκρηξησ, θα αποτελούςαν χρόςιμο εργαλεύο ςτην πληρϋςτερη κατανόηςη τησ φύςησ του φωτόσ.

30 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Μετϊ την ολοκλόρωςη τησ εργαςύασ, ϋγινε η αξιολόγηςη των υποομϊδων, του τελικού ϋργου και τησ διαδικαςύασ που ακολουθόθηκε, με ιςότιμη ςυμμετοχό εκπαιδευτικών-μαθητών. Επιπλϋον, ςυγκεντρώθηκαν από τουσ εκπαιδευτικούσ τα ατομικϊ ημερολόγια που διατηρούςαν οι μαθητϋσ ςε όλη τη διϊρκεια του εγχειρόματοσ, όπου κατϋγραφαν αναλυτικϊ τισ δρϊςεισ τουσ και αξιολογόθηκαν ατομικϊ.

31 Αλεξϊκησ, Α., (2005). Ηλιακή Ενέργεια. Αθόνα : ιδϋρησ. Αλεξόπουλοσ, Κ., (1966).Οπτική. Αθόνα : Πανεπιςτημιακϋσ Εκδόςεισ Αντωνύου, Ν., Δημητριϊδησ, Π., Καμπούρησ, Κ., Παπαμιχϊλησ, Κ., Παπατςύμπα, Λ. (2009). Φυςική Γ Γυμναςίου. Αθόνα : ΟΕΔΒ Bernand, L., (2008). Παγκόςμια Μυθολογία. Αθόνα : Μϋρμηγκασ. Coelho, P., (2008). Ο Αλχημιςτήσ. Αθόνα : Λιβϊνησ. Γεωργακϊκοσ, Π., φαρνϊσ, Ν., καλωμϋνοσ, Α., Φριςτακόπουλοσ, Ι. (1999).Φυςική γενικήσ παιδείασ Γ Τάξη Ενιαίου Λυκείου. Αθόνα : ΟΕΔΒ Γραμματικϊκησ, Γ., (2005). Η Αυτοβιογραφία του Φωτόσ. Κρότη : Πανεπιςτημιακϋσ Εκδόςεισ. ΕΕΥ, (2005). Το Φωσ. Αθόνα Ford, Κ., (1980). Κλαςική και ςύγχρονη φυςική. Αθόνα : Πνευματικόσ Ιωϊννου, Α., Ντϊνοσ, Γ., Πόττασ, Α., Ρϊπτησ,., (2006). Φυςική Θετικήσ &Τεχνολογικήσ κατεύθυνςησ Γ τάξη Ενιαίου Λυκείου. Αθόνα : Οργανιςμόσ Εκδόςεωσ Διδακτικών Βιβλύων.

32 Κακριδόσ, Ι., (2009). Ελληνική Μυθολογία. Αθόνα : Εκδοτικό. Καρϊβολασ, Β., Ρϊιοσ, Κ., (2006). Φυςική. Αθόνα : αββϊλασ Λαμπρϊκη-Πλϊκα, Μ., (1988). Περί ζωγραφικήσ. Αθόνα : Καςτανιώτησ. Μαυρικϊκη, Ε., Γκούβρα Μ., Καμπούρη Α., (2005). Βιολογία Α Γυμναςίου. Αθόνα : Οργανιςμόσ Εκδόςεωσ Διδακτικών Βιβλύων. Μαυρικϊκη, Ε., Γκούβρα Μ., Καμπούρη Α., (2005). Βιολογία Α Γυμναςίου. Εργαςτηριακόσ Οδηγόσ. Αθόνα : Οργανιςμόσ Εκδόςεωσ Διδακτικών Βιβλύων. Σζανετουλϊκου, Υ., (2004). Ειςαγωγικό ςημείωμα ςτην έκθεςη τέχνησ «Φωσ ανάμεςα». (Diana Gallery, Υεβρουϊριοσ 2004). Young, H., (1994). Πανεπιςτημιακή Φυςική. Αθόνα : Παπαζόςη.