GLOBALGAP (EUREPGAP) Το Διεθνές Σχήμα Πιστοποίησης Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής GLOBALGAP, λειτουργεί ως αντικειμενικό εργαλείο αξιολόγησης του βαθμού συμμόρφωσης με τις σχετικές απαιτήσεις για όλες τις διεργασίες παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων του κλάδου της Φυτικής Παραγωγής Φρούτων και Λαχανικών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Ειδικότερα: Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προιόντων φυτικής προέλευσης (Φρούτων και Λαχανικών) από το έδαφος, που ανήκουν σε Μεμονωμένους Παραγωγούς (Option 1), οι οποίοι διαθέτουν νόμιμη κυριότητα των εκμεταλλεύσεων και σχετική άδεια δραστηριοποίησης στη πρωτογενή παραγωγή και για όλη την αντίστοιχη διαδικασία/διεργασία παραγωγής, ήτοι από το στάδιο πριν τη σπορά (δηλαδή πριν το φυτό τεθεί στο έδαφος έλεγχος πολλαπλασιαστικού υλικού) και μέχρι της παραγωγής μη επεξεργασμένου τελικού προιόντος ή/και υποκείμενου σε μετασυλλεκτικούς χειρισμούς στο χωράφι ή σε έτερες εγκαταστάσεις. Το Πεδίο Πιστοποίησης περιλαμβάνει το μεμονωμένο παραγωγό, το(α) συγκεκριμένο(α) προιόν(τα), όλα (χωρίς δυνατότητα εξαίρεσης) τα αγροτεμάχια όπου παράγονται ή/και τις τυχόν εγκαταστάσεις μετασυλλεκτικών χειρισμών, στοιχεία τα οποία δηλώνονται ρητά από τον αιτούμενο τη πιστοποίηση. Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις πρωτογενούς παραγωγής γεωργικών προιόντων φυτικής προέλευσης (Φρούτων και Λαχανικών) από το έδαφος, που ανήκουν σε Ομάδα Παραγωγών (Option 2) που δραστηριοποιείται υπό συγκεκριμένη νομική μορφή και για όλη την αντίστοιχη διαδικασία/διεργασία παραγωγής, ήτοι από το στάδιο της σποράς (δηλαδή πριν το φυτό τεθεί στο έδαφος έλεγχος πολλαπλασιαστικού υλικού) και μέχρι
της παραγωγής μη επεξεργασμένου τελικού προιόντος ή/και υποκείμενου σε μετασυλλεκτικούς χειρισμούς στο χωράφι ή σε έτερες εγκαταστάσεις. Το Πεδίο Πιστοποίησης περιλαμβάνει τους παραγωγούς μέλη της Ομάδας, το(α) συγκεκριμένο(α) αντίστοιχο(α) προιόν(τα), όλα (χωρίς δυνατότητα εξαίρεσης) τα αγροτεμάχια όπου παράγονται ή/και τις τυχόν εγκαταστάσεις μετασυλλεκτικών χειρισμών, στοιχεία τα οποία δηλώνονται ρητά από την αιτούμενη τη πιστοποίηση νομική οντότητα Ομάδα Παραγωγών. Γεωργικές Εκμεταλλεύσεις εκτέλεσης μετασυλλεκτικών χειρισμών (produce handling) γεωργικών προιόντων φυτικής προέλευσης Φρούτα και Λαχανικά (καθαρισμός, διαλογή, συσκευασία, αποθήκευση) περιπτώσεων Option 1 ή Option 2. Η Γεωργική εκμετάλλευση, ακολουθώντας τη διαδικασία εγκατάστασης, εφαρμογής και πιστοποίησης ενός Συστήματος Ορθής Γεωργικής Πρακτικής αποκτά τη δυνατότητα: Να υφίσταται τεκμηριωμένη δομή και οργάνωση με επαρκώς εκπαιδευμένο προσωπικό που να είναι σε θέση να διασφαλίσει την επαρκή τήρηση και συμμόρφωση των καταχωρημένων παραγωγών με τις απαιτήσεις των τυποποιητικών εγγράφων για τα υπό πιστοποίηση προϊόντα στις εγκαταστάσεις που παράγονται Να έχει ορίσει κατάλληλο εκπρόσωπο (φυσικό πρόσωπο ή τμήμα) της Ομάδας Παραγωγών για την εφαρμογή και πιστοποίηση GLOBALGAP Να έχουν οριστεί και να είναι ενεργοί οι κατάλληλοι κατά GLOBALGAPεσωτερικοί επιθεωρητές τόσο για την επιθεώρηση των παραγωγών μελών όσο και την επιθεώρηση του εφαρμοζόμενου ΣΔΠ, καθώς και το(α) διαφορετικό(ά) πρόσωπο(α) εντεταλμένα να αξιολογούν και να εγκρίνουν τις εσωτερικές επιθεωρήσεις Να έχει ορίσει κατάλληλο πρόσωπο ή τμήμα για τη παροχή τεχνικής βοήθειας ή/και συμβουλών στους παραγωγούς
Να έχει ορίσει κατάλληλο πρόσωπο ή τμήμα για την παρακολούθηση εφαρμογής, τη διαχείριση και τη τήρηση των προβλέψεων του εφαρμοζόμενου ΣΔΠ Να έχει ορίσει ένα κατάλληλο φυσικό πρόσωπο με επαρκή δικαιοδοσία και μέσα, το οποίο θα είναι τελικά και συνολικά υπεύθυνο για τον έλεγχο της ορθής εφαρμογής και τήρησης των απαιτήσεων με βάση το πρότυπο GLOBALGAPκαι τη διατήρηση της σχετικής Πιστοποίησης Να υπάρχει επαρκής και σαφής διάκριση και περιγραφή αρμοδιοτήτων, ευθυνών και καθηκόντων για όλο το προσωπικό που εμπλέκεται στην εφαρμογή του GLOBALGAP Να έχουν καθιερωθεί σαφή κριτήρια και ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα για την κάλυψη των ανωτέρω θέσεων εργασίας και σχετικών αρμοδιοτήτων λαμβάνοντας υπόψη και τις σχετικές κατά περίπτωση απαιτήσεις GLOBALGAP Να εντοπίζονται οι ανάγκες κατάρτισης και επιμόρφωσης όλου του ανωτέρω προσωπικού και να υπάρχει πρόνοια και διάθεση των αναγκαίων πόρων για την ικανοποίηση αυτών των αναγκών. Να τηρούνται αρχεία εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιμόρφωσης που αποδεικνύουν τη συμμόρφωση με τα προηγούμενα. Να αξιολογούνται και να εκπαιδεύονται συστηματικά οι εσωτερικοί επιθεωρητές, πχ με κατάλληλο shadow auditing ώστε να διασφαλίζεται η τεχνική τους ικανότητα και ο βαθμός κατανόησης και προσέγγισης των απαιτήσεων GLOBALGAP Να διασφαλίζει τεκμηριωμένα ότι το προσωπικό σε θέσεις ευθύνης ενημερώνεται συστηματικά για τις όποιες εξελίξεις και τροποποιήσεις στα εφαρμόσιμα τυποποιητικά και κανονιστικά έγγραφα που αφορούν τη πιστοποίηση, καθώς και στη νομοθεσία που διέπει τις δραστηριότητες και τα προιόντα της εκμετάλλευσης. Συγκεκριμένα να καθιερώσει, να εφαρμόσει και να διατηρεί σε ισχύ τεκμηριωμένη διαδικασία που να διασφαλίζει τη συνεχή ενημέρωση με τις όποιες νομικές απαιτήσεις προιόντων και τρόπου παραγωγής και λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένων των τροποποιήσεων των απαιτήσεων
που επιφέρει στα έγγραφα και στα πρότυπά του η Τεχνική Επιτροπή του Σχήματος Πιστοποίησης GLOBALGAP. Τα σχετικά εξωτερικά έγγραφα που ορίζουν και περιγράφουν τις σχετικές απαιτήσεις και προδιαγραφές πρέπει να είναι διαθέσιμα. Να έχει καθιερώσει ένα Εγχειρίδιο Ποιότητας το οποίο περιγράφει με σαφήνεια την επιχειρησιακή και ποιοτική λειτουργία της Ομάδας Παραγωγών και τις σχετικές πολιτικές και διαδικασίες που εφαρμοζονται ώστε να διασφαλίζεται επαρκώς ό έλεγχος και η τήρηση των θεμελιωδών αρχών GLOBALGAP Να καθιερώσει τεκμηριωμένη διαδικασία διαχείρισης (έκδοσης, διανομής και ελέγχου) όλων των εγγράφων (εσωτερικών και εξωτερικών) και δεδομένων που σχετίζονται με την πιστοποίηση GLOBALGAP ώστε να διασφαλίζεται η κατανόηση και η διαθεσιμότητά τους σε όλους τους παραγωγούς μέλη Να σχεδιάσει, να συντάξει, να εφαρμόσει και να διατηρεί τεκμηριωμένες διαδικασίες που να περιγράφουν το αντικείμενο, τα συστατικά στοιχεία GLOBALGAP και την αλληλεπίδρασή τους. Να καθιερώσει κατάλληλα ελεγχόμενα έγγραφα, η χρήση των οποίων εξασφαλίζει τη διαρκή παρακολούθηση εφαρμογής του συστήματος, τη λειτουργία και τον έλεγχο των διαδικασιών (έλεγχος εγγράφων νοείται η έγκριση επάρκειάς τους πριν την έκδοση, η τακτική ανασκόπησή τους και τροποποίηση σε περίπτωση αλλαγών στις απαιτήσεις GLOBALGAP που χρήζουν ενσωμάτωσης στο εφαρμοζόμενο ΣΔΠ, η ταυτοποίηση και αναγνώριση των τροποποιήσεων, η διαθεσιμότητα και εξασφάλιση χρήσης μόνο των τρεχουσών εκδόσεων, η ευκρίνεια ανάγνωσης, η κατάλληλη διανομή και προσβασιμότητα σε αυτά, η απόσυρση παρωχημένων εγγράφων κλπ) Να διατηρεί κατάλληλα ελεγχόμενα αρχεία τα οποία παρέχουν τα τεκμήρια συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις και τα τεκμήρια αποτελεσματικής λειτουργίας του ΣΔΠ κατά GLOBALGAP (απόδοση ταυτότητας, αποθήκευση, προστασία, ανάκτηση, χρόνοι διατήρησης, τελική διάθεση, προσβασιμότητα κλπ) για μία περίοδο τουλάχιστον δύο (2) ετών
Να λαμβάνεται μέριμνα για την προστασία τυχόν ηλεκτρονικών αρχείων (τήρηση και χρονικά διαστήματα λήψης αντιγράφων ασφαλείας, κωδικοί πρόσβασης, κωδικοί τροποποίησης, υπεύθυνοι καταχώρησης δεδομένων κλπ) Να καθιερώσει, με συστηματικό και τεκμηριωμένο τρόπο, για όλες τις λειτουργίες της που υπόκεινται σε έλεγχο και επιδρούν με μετρήσιμο τρόπο στο περιβάλλον και στα προιόντα, μέτρα ελέγχου, αξιολόγησης και παρακολούθησης της διαρκούς συμμόρφωσης με τη νομοθεσία, με τους σκοπούς και τους επιμέρους στόχους που έχουν τεθεί και με τις απαιτήσεις GLOBALGAP. Να καθιερωθούν και να εφαρμόζονται κατάλληλες τεκμηριωμένες διορθωτικές ή/και προληπτικές ενέργειες, η υλοποίηση των οποίων εξασφαλίζει την επαναφορά, των λειτουργιών που αποκλίνουν, εντός σκοπών και στόχων που έχουν τεθεί και των οποίων η αποτελεσματικότητα παρακολουθείται και επιβεβαιώνεται, ενώ τηρούνται και σχετικά κατάλληλα αρχεία που τεκμηριώνουν την εφαρμογή τους, σε συνθήκες ασφάλειας, και προστασίας από ζημία και φθορά με τρόπο που να διευκολύνει την άμεση ανάκτηση δεδομένων Οι εσωτερικές επιθεωρήσεις να διεξάγονται σύμφωνα με τα προαναφερθέντα και τουλάχιστον μία φορά ετησίως, ενώ νέοι παραγωγοί μέλη για να γίνουν δεκτοί στην Ομάδα πρέπει να υπόκεινται προηγούμενα σε εσωτερική επιθεώρηση. Η χρήση όποιων εξωτερικών της Ομάδας Εσωτερικών Επιθεωρητών, πρέπει να διέπεται από γραπτή συμφωνία που αναλύει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες και υπευθυνότητες που τους ανατίθενται από τη γεωργική εκμετάλλευση. Να τηρούνται και σχετικά κατάλληλα αρχεία εσωτερικών επιθεωρήσεων που τεκμηριώνουν την ορθή και αξιόπιστη εκτέλεση, σε συνθήκες ασφάλειας, και προστασίας από ζημία και φθορά με τρόπο που να διευκολύνει την άμεση ανάκτηση δεδομένων Να συντάσσονται κατάλληλες αναφορές εσωτερικών επιθεωρήσεων που να περιλαμβάνουν την επωνυμία του παραγωγού μέλους και των εγκαταστάσεων
που επιθεωρήθηκαν, την υπογραφή του παραγωγού μέλους, την ημερομηνία, το όνομα και την υπογραφή του επιθεωρητή, τα προιόντα που σχετίζονται, επαρκή σχόλια αξιολόγησης συμμόρφωσης για κάθε εφαρμόσιμο ΣΕΚΣ (κύριο και δευτερεύων πρέπει) GLOBALGAP λεπτομερή σχόλια για κάθε Μη Συμμόρφωση που εντοπίζεται, το καθορισμένο χρόνο για την εφαρμογή των αντίστοιχων διορθωτικών μέτρων, την περιγραφή της τρέχουσας κατάστασης του παραγωγού και του προιόντος και την τελική απόφαση του κατάλληλου εξουσιοδοτημένου για αξιολόγηση της εσωτερικής επιθεώρησης προσώπου περί συμμόρφωσης του παραγωγού μέλους ή όχι Να ελέγχεται μέσω τεκμηριωμένης διαδικασίας το όποιο μη συμμορφούμενο προιόν (δηλαδή αυτό που παρήχθη κάποια παράμετρο εκτός ελέγχου) ώστε να εξασφαλίζεται ο αποκλεισμός διάθεσης και κατανάλωσης καθώς και η διερεύνηση των αιτίων εμφάνισης του προβλήματος, που μπορεί να οδηγήσουν σε διορθωτικές ενέργειες και τροποποίηση των διαδικασιών. Να επιτυγχάνεται μέσω τεκμηριωμένης διαδικασίας ο ορθός χειρισμός ή/και η μη διάθεση ή/και η ανάκληση των μη συμμορφούμενων προιόντων, καθώς και η σχετική κοινοποίηση ή ενημέρωση αρμόδιων ενδιαφερόμενων ή/και θιγόμενων. Η ανωτέρω διαδικασία να καθορίζει τους λόγους που προκαλούν ανάκληση προιόντων, τους μηχανισμούς που είναι εγκατεστημένοι για το σκοπό αυτό, τα πρόσωπα που εντέλλονται να την αποφασίσουν και να ενημερώσουν τους πελάτες, το Φορέα Πιστοποίησης και το Σχήμα Πιστοποίησης GLOBALGAP Να διεξάγεται σε ετήσια βάση άσκηση ανάκλησης προιόντων και αποτελεσματικότητας της καθιερωμένης διαδικασίας Να καθιερώσει τεκμηριωμένες διαδικασίες διαρκούς ελέγχου της καταλληλότητας των εισροών και των υπηρεσιών τρίτων (υπεργολάβων, προμηθευτών κλπ) που σχετίζονται και επηρεάζουν τις δραστηριότητες που αφορούν την εφαρμογή GLOBALGAP. Να τηρούνται ενήμεροι για αυτές τις απαιτήσεις οι διάφοροι προμηθευτές και υπεργολάβοι της γεωργικής
εκμετάλλευσης, ενώ να αξιολογούνται συστηματικά και τεκμηριωμένα σχετικά με τη συμμόρφωσή τους. Να καθιερώσει, με συστηματικό τεκμηριωμένο τρόπο, τη διενέργεια όλων των απαραίτητων ελέγχων και δοκιμών στα παραγόμενα γεωργικά προϊόντα, ώστε να επαληθεύεται η συμμόρφωσή τους με τις προδιαγεγραμμένες απαιτήσεις. Να συντάξει και να υιοθετήσει τεκμηριωμένη διαδικασία που να καθιστά εφικτή την ιχνηλασιμότητα, τη σήμανση/ταυτοποίηση και τον επαρκή διαχωρισμό (από μη πιστοποιημένα προϊόντα) των πιστοποιημένων γεωργικών προϊόντων σε όλα τα στάδια παραγωγής, από την αρχική προμήθεια σπόρου και πολλαπλασιαστικού υλικού, την ενδιάμεση καλλιέργεια/παραγωγή και μέχρι τη τελική συγκομιδή, τους τυχόν μετασυλλεκτικούς χειρισμούς και τη διάθεση στο πελάτη Η ιχνηλασιμότητα και ο επαρκής διαχωρισμός θα αφορά σε κάθε παραγωγικό στάδιο και τα υπό πιστοποίηση προϊόντα που εντοπίζεται ότι δεν συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις Να καθιερώσει τεκμηριωμένες διαδικασίες που εξασφαλίζουν ότι η γεωργική εκμετάλλευση διατηρείται ενήμερη για νέα προϊόντα και αλλαγές στις υπηρεσίες, στις μεθόδους και εξοπλισμούς παραγωγής, στις εγκαταστάσεις παραγωγής, στη χωροθέτηση και συντήρηση συσκευών και μηχανημάτων παραγωγής, στα προσόντα του προσωπικού, στις απαιτήσεις πελατών, συμβάσεων και νομοθεσίας, στα παράπονα πελατών, στα επιστημονικά δεδομένα κλπ και που οφείλουν να ενσωματωθούν κατάλληλα στο σχεδιασμό Να έχει καθιερώσει τεκμηριωμένη και σαφής διαδικασία αντιμετώπισης των παραπόνων πελατών, τόσο προς την Ομάδα Παραγωγών όσο και προς παραγωγούς μέλη της, η οποία να είναι διαθέσιμη στους πελάτες και να προβλέπει το τρόπο καταγραφής των παραπόνων, τη διερεύνηση της βασιμότητας τους και των αιτίων εμφάνισής τους, τα μέτρα που λαμβάνονται για την άρση των επιπτώσεών τους, τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας των μέτρων και το μηχανισμό ενημέρωσης των παραπονούμενων πελατών
Να καθιερωθεί τεκμηριωμένη και σαφής διαδικασία περιγραφής συστήματος επιβολής κλιμακούμενων κυρώσεων σε παραγωγούς μέλη που δεν συμμορφώνονται με τις εφαρμόσιμες απαιτήσεις και η οποία θα είναι διαθέσιμη στους παραγωγούς, σύμφωνη με το ανάλογο σύστημα επιβολής κυρώσεων GLOBALGAP και θα προβλέπει την άμεση ενημέρωση του Φορέα Πιστοποίησης σχετικά με επιβαλλόμενες κυρώσεις, τα μέτρα αποκατάστασης και τις σχετικές αποφάσεις