ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ ΑΡΔΕΥΣΗ
ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΑ Ξελάκκωμα (λεκάνη βάθους 10 cm) Σκάψιμο (σε βάθος 15-20 cm μετά το κλάδεμα) Σκάλισμα (σε βάθος 5-8 cm μετά την καρπόδεση) ΜΕ ΕΛΚΥΣΤΗΡΕΣ Δίυνα ή τρίυνα άροτρα, δισκοβάρνες, φρέζες
Φθινοπωρινή κατεργασία του εδάφους Μετά τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές και την εμφάνιση των ζιζανίων, όργωμα με δίυνα ή τρίυνα άροτρα, σε βάθος 10-15 cm, στο μέσο των γραμμών φύτευσης Πλεονεκτήματα Καταστροφή ζιζανίων Αποφυγή αδιαπέραστου στρώματος Καλλίτερη συγκράτηση νερού Καταστροφή εντόμων Στη συνέχεια διευκόλυνση του ψιλοχωματισμού με φρέζα Μειονεκτήματα Αύξηση κόστους καλλιέργειας Συμπίεση εδαφών
Ανοιξιάτικη-θερινή κατεργασία εδάφους Με φρεζαρίσματα Έλεγχος ζιζανίων Καταστροφή επιφανειακής κρούστας Ισοπέδωση εδάφους
Αποφυγή κατεργασίας εδάφους κοντά στην ωρίμανση (Ιούλιο-Αύγουστο) Υποβάθμιση ποιότητας (καταστροφή ριζιδίων) Σε βαριά, ξηρά εδάφη με ρωγμές το καλοκαίρι Φρεζάρισμα σε βάθος 10 cm για τον περιορισμό απώλειας υγρασίας από τις ρωγμές και τη βελτίωση των συνθηκών ανάπτυξης ριζών
Κατεργασία του εδάφους κάτω από τα πρέμνα με: Ειδικά σκαπτικά Χημικά ζιζανιοκτόνα Gramoxone για ετήσια ζιζάνια, από μέσα Μαρτίου έως μέσα Απριλίου Roundup για πολυετή ζιζάνια, μέχρι τέλος Μαρτίου Μικρά χορτοκοπτικά Τσάπισμα
Μειωμένη καλλιέργεια ή Ακαλλιέργεια Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματά της είναι: μικρότερη κατανάλωση ενέργειας μικρότερη συμπίεση του εδάφους συντομεύονται οι καλλιεργητικές εργασίες δεν σχηματίζεται κρούστα στο έδαφος Αποφεύγεται η μετάδοση σηψιρριζιών κλπ Τα σημαντικότερα μειονεκτήματά της είναι: η μείωση της θερμοκρασίας του εδάφους, η ανάπτυξη περισσότερων ζιζάνιων και η αύξηση των πολυετών και ετήσιων αγρωστωδών ζιζάνιων σε βάρος των πλατύφυλλων, οι μειωμένες αποδόσεις σε εδάφη που δεν στραγγίζουν καλά.
ΑΛΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΖΙΖΑΝΙΩΝ Χημική ζιζανιοκτονία Συγκαλλιέργεια Με ψυχανθή (βίκο, κουκιά), σιτηρά (βρώμη, κριθάρι) Σπορά αρχές Σεπτέμβρη παράχωμα το Φεβρουάριο Αλλιώς διατήρηση ζιζανιοτάπητα μέχρι την άνοιξη Φύλλα πλαστικού (στις γραμμές φύτευσης για την παρεμπόδιση ζιζανίων) Κάλυψη εδάφους με άχυρο (κοντά στις γραμμές φύτευσης, παρεμπόδιση ζιζανίων) Χρήση composts Χρήση φλογοβόλων μηχανημάτων
Χημική ζιζανιοκτονία Εφαρμόζεται στο 60% των αμπελώνων. Στο 25% προφυτρωτικά και μεταφυτρωτικά ζιζ/να Στο 75% μόνο μεταφυτρωτικά Η ζιζανιοκτονία δεν επιτρέπεται σε νεαρούς αμπελώνες Συνεχής χρήση του ίδιου ζιζανιοκτόνου Δυσεξόντωτα ζιζάνια (κύπερη, περικοκλάδα, αγριάδα) Η επιλογή ζιζανικτόνου εξαρτάται από: το είδος τον πληθυσμό των ζιζανίων και τις εδαφοκλιματικές συνθήκες
ΑΡΔΕΥΣΗ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Το αμπέλι είναι φυτό ξερών και παραμεσόγειων περιοχών όπου καλλιεργείται ως «ξηρικό φυτό». Και στη χώρα μας καλλιεργείται σε περιοχές με μεγάλη απόκλιση στις βροχοπτώσεις π.χ. στη Δυτική Ελλάδα με ετήσιο ύψος 1000 mm, στην Ανατολική με 200 mm ενώ στις νότιες νησιωτικές περιοχές ακόμη μικρότερο.
ΑΡΔΕΥΣΗ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Διαφορετικές απαιτήσεις μεταξύ ποικιλιών Μεγαλύτερες απαιτήσεις σε άρδευση έχουν οι επιτραπέζιες ποικιλίες. Άρδευση εφαρμόζεται μόνο εφόσον υπάρχει ανάγκη στις οινοποιήσιμες ποικιλίες Απαγορεύεται η άρδευση σε αμπελώνες από τους οποίους παράγονται οίνοι ΠΟΠ.
Κανονική ποσότητα νερού άρδευσης μπορεί να θεωρηθούν τα 50 m 3 /στρμ στρέμμα ενώ όσο πλησιάζουμε στην ωρίμανση τα 20-30 m 3 /στρμ. Αρδεύσεις γίνονται συνήθως Στο φούσκωμα των ματιών Κατά την άνθηση Μετά την καρπόδεση Τον Ιούλιο Αύγουστο (1-2 ποτίσματα ανάλογα με τον τύπο του εδάφους) 5-10 μέρες πριν την ωρίμαση Αργά το φθινόπωρο μετά τον τρύγο σε πρώιμες ποικιλίες (Victoria, Cardinal)
Φαινολογικό στάδιο I 1 Έναρξη βλάστησης - Άνθηση (Απρίλιος 1) (Μάιος 10) Ημέρες ανά στάδιο άρδευσης Ανάγκες σε νερό άρδευσης ανά στάδιο (inches/acre) Μικρή κόμη Μεγάλη κόμη 40 2½ 2½ II 2 Άνθηση- Γυάλισμα (Μάιος 10) (Ιούλιος 1) 51 7 9 III 3 Γυάλισμα- Τρυγητός (Ιούλιος 1) (Σεπτέμβριος1) 62 8 10 IV 4 Τρυγητός- Φυλλόπτωση (Σεπτέμβριος1) (Νοέμβριος1) 61 4½ 6½ Συνολική ποσότητα νερού ανά καλλιεργητική περίοδο 22 28
Σχέσεις μεταξύ SP, δομής εδάφους, ΙΑΚ και διαθέσιμου νερού (υδατοϊκανότητα αγρού - μόνιμο σημείο μάρανσης) SP (%) Κάτω από 20 20-35 35-50 50-65 65+ Δομή εδάφους sandy or loam sand sandy loam loam or silt loam clay loam clay or peat ΙΑΚ (meq/100 gm) 2-7 7-15 15-30 30-40 >40 Διαθέσιμο νερό (In/ft) <0.6 0.6-1.0 1.0-1.5 1.5-2.0 >2.0
Η ποσότητα του νερού και η συχνότητα άρδευσης εξαρτάται από τη μηχανική σύσταση του εδάφους. Η άρδευση γίνεται με: Αβαθείς λάκκους Σταγόνες Τεχνητή βροχή
Μέτρα για τον περιορισμό των απαιτήσεων σε νερό: Επιλέγουμε ανθεκτικές στην ξηρασία ποικιλίες (Λημνιό, Ξυνόμαυρο, Cabernet, Sauvignon blanc, Σαββατιανό) Κατάλληλο υποκείμενο (1103 Ρ, 140 Ru, 110R) Κατάλληλη πυκνότητα φύτευσης Χαμηλό σύστημα μόρφωσης Αυστηρό κλάδεμα Περιορισμός της φυλλικής επιφάνειας (όχι υπερβολικές λιπάνσεις) Καταπολέμηση ζιζανίων Έγκαιρος τρυγητός
Στην περίπτωση φθινόπωρου και χειμώνα χωρίς βροχές πότισμα στο τέλος χειμώνα μέχρι την άνοιξη, δηλ. από Φεβρουάριο μέχρι Απρίλιο ή Μάιο.
Αν το έδαφος είναι αμμώδες πότισμα μετά την καρπόδεση, ειδικά για τις επιτραπέζιες ποικιλίες. Αν χρειαστεί 2 ο πότισμα να γίνει πολύ πριν την ωρίμανση, τουλάχιστον για τα οινοποιήσιμα σταφύλια. Αν ποτίσουμε κοντά στην ωρίμανση στα επιτραπέζια η αντοχή τους μετά την κοπή θα είναι μειωμένη στα οινοποιήσιμα χαμηλά σάκχαρα και τάση για σήψεις
Η έλλειψη υγρασίας «αδρανοποιεί» τα λιπάσματα. Στις περιπτώσεις που η απουσία υγρασίας ήταν έκδηλη, η ετεροχρονισμένη άρδευση ή μια βροχή, μπορεί να «ενεργοποιήσει» μακροστοχεία όπως πχ το άζωτο όταν δεν το χρειάζεται το αμπέλι, πχ στην ωρίμαση.