Ρήγα Φεραίου 5, Τ.Κ. 55 34. Καλαμαριά τηλεφωνικό κέντρο 230 456 020 fax 230 456 030 website www.artionrate.gr e-mail info@artionrate.gr arti86@otenet.gr ΕΚΔΟΤΗΣ artionrate ΕΠΕ αρχισυνταξία Ελένη Ακριτίδου επιστημονικό team Dr. Γεώργιος Σ. Σαρίκος, Dr. Δημήτριος Καλπαξίδης, Αναστάσιος Παπαλαζάρου, Κώστας Φιτιάνος layout Νικόλαος Κουμαρτζής δημοσιογραφική επιμέλεια Νικολέτα Κιαπίδου φιλολογική επιμέλεια Ισμήνη Κάκαλη σύμβουλοι έκδοσης Πέτρος Αποστόλου, Δημήτρης Γιαπής συντακτικό team Σεραφείμ Ζησόπουλος, Βαλάντης Ναγκολούδης, Παύλος Σδρόλας συντονισμός έκδοσης Πρότυπες Εκδόσεις Πηγή Μαλέας, Άνω Πόλη, Τ.K. 54 248, Θεσσαλονίκη τηλ.: 23 27 28 03 email: info@iwrite.gr editorial Αγαπητές φίλες καί φίλοι, Πνεύμα Ελπίδας, Προοπτική Ζωής περνάμε εποχές δύσκολες γιά όλους, όπου ανακατατάξεις οικονομικές και κοινωνικές μας φέρνουν αντιμέτωπους με καταστάσεις για άλλους γνωστές, για άλλους πρωτόγνωρες. Οι συνθήκες αυτές γεννούν πολλά αρνητικά συναισθήματα με κυρίαρχα την αβεβαιότητα, την ανασφάλεια, τη μελαγχολία και κατά συνέπεια την απελπισία. Εμείς, επειδή πιστεύουμε ότι όλοι οι άνθρωποι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα πάντα με την βοήθεια του Θεού, διά της αλληλεγγύης και της συμπαράστασης, ξεκινάμε τη δική μας συμβολή με το πρώτο τεύχος του εντύπου μας που κρατάτε στα χέρια σας και κάθε μήνα θα επικοινωνούμε με πνεύμα ελπίδας για καλύτερη προοπτική ζωής. Θα το πραγματοποιούμε προσανατολιζόμενοι σε παροχή γνώσεων, πληροφόρησης και ενημέρωσης, με χρήσιμη ποικίλη θεματολογία και στόχο μας το ωφέλιμο. Στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας, αυτό πού μας σώζει και μας δυναμώνει είναι η επιστροφή στις αξίες που στηρίζουν τις υπάρξεις. Ιστορικά και διαχρονικά για τον Ελληνισμό, το «λιμάνι» αυτό είναι η Ορθοδοξία και οι παραδόσεις μας. Επειδή πιστεύουμε πως στον Ελλαδικό χώρο, και όχι μόνο, θεματοφύλακες της Ορθοδοξίας και της παραδοσιακής μας κληρονομιάς με τεράστια συνεισφορά είναι το Άγιον Όρος με τις Ιερές Μονές και τους ευσεβείς μοναχούς του, ξεκινάμε από αυτό το τεύχος μια γενική παρουσίαση του Αγίου Όρους, αλλά και διεξοδική αναφορά σε μία Ιερά Μονή κάθε μήνα. Στόχος μας, μέσα από σχετικές αναφορές, είναι η συγκίνηση και η στοχαστική προσέγγιση των αξιών που λησμονήθηκαν μέσα στις δίνες της εύκολης ζωής των τελευταίων δεκαετιών, ώστε η Θεία Χάρις να γίνει ο στυλοβάτης και ο φάρος στη ζωή μας. Σεραφείμ Ζησόπουλος artionrate magazine - τεύχος
artionrate magazine Σεπτέμβριος 20 Διαβάστε σε αυτό το τεύχος! ευ ζην Άγιον Όρος ευ ζην επιστήμη οικολογία Μακροζωία και Άγιο Όρος 4 Εάν θέλετε να ζήσετε μία μεγάλη σε διάρκεια και υγιεινή ζωή, μπορείτε να ακολουθήσετε τους μοναχούς στο Άγιον Όρος στην Ελλάδα». ευ ζην επιστήμη Ζήστε 5 περισσότερο και καλύτερα με Βιολογικά Προϊόντα! Eρευνες έδειξαν πως τα βιολογικά προϊόντα είναι πιθανό να βοηθούν στη μακροζωία. Τελευταίες Ανακαλύψεις Γίνετε ευτυχισμένοι, είναι δωρεάν! Κοιμηθείτε καλά, θυμηθείτε περισσότερα Νέο φάρμακο για τον διαβήτη! Το ρόδι όπλο κατά του καρκίνου του προστάτη Τα καρύδια όπλο κατά των καρδιοπαθειών. οικολογία Οικολογική Οδήγηση: Δοκιμάστε την! 0 2 Μικρές συμβουλές που ο καθένας μας μπορεί να εφαρμόσει! Ανακύκλωση: Έξυπνες συμβουλές Ελπίδα στο Περιβάλλον δίνουν οι Έλληνες καταναλωτές! Πώς να αποφεύγουμε τα φυτοφάρμακα σε φρούτα και λαχανικά; 3 4 5 ευ ζην διατροφή Πως αντιμετωπίζονται τα κιλά των διακοπών; 6 Το καλοκαίρι αποτελεί πια μια γλυκιά ανάμνηση και η προσαρμογή στη σκληρή πραγματικότητα γίνεται ακόμα δυσκολότερη μετά το πρώτο μετακαλοκαιρινό ζύγισμα. 2 Σεπτέμβριος 20
ιατρική ευ ζην Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια: Ό, τι πρέπει να γνωρίζετε! 6 Ποια τα κύρια συμπτώματα αυτής, πως γίνεται σήμερα η διάγνωση και πως αντιμετωπίζεται; ιατρική ευ ζην ψυχολογία άσκηση ευ ζην Έλεγχος Μαστού: Η πρόληψη σώζει ζωές! 20 Η σωστή ενημέρωση μας φέρνει πιο κοντά στην έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματική θεραπεία. διαδίκτυο Μεγάλος κίνδυνος τα Φάρμακα μέσω Διαδικτύου 27 Οι κρίσεις 22 πανικού εμπόδιο στην καθημερινότητα επιστήμη Μία 28 μεταμόσχευση που έγραψε ιστορία! Νανοτεχνολογία 29 στη Θεσσαλονίκη! Αθλητισμός για τα παιδιά, προσοχή από τους γονείς Η άσκηση όπλο κατά της γρίπης! 24 26 Επιπλέον Ομοιοπαθητική... στη σελ. 30 Διακρίσεις... στη σελ. 3 Θεσσαλονίκη... στη σελ. 32 Ματιές στον Κόσμο... στη σελ. 34 Είπαν... στη σελ. 48 Άγιον Όρος Αφιέρωμα Άγιον Όρος Ελλάδα 36 με 47» Η Ιστορία του Αγίου Όρους» Τα Αγιορείτικα Μοναστήρια» Επίσκεψη στην Ι. Μονή Βατοπαιδίου artionrate magazine - τεύχος 3
ευ ζην Μακροζωία και Άγιον Όρος Εάν θέλετε να ζήσετε μία μεγάλη σε διάρκεια και υγιεινή ζωή, μπορείτε να ακολουθήσετε τους μοναχούς στο Άγιον Όρος στην Ελλάδα». Αυτά ήταν τα λόγια του Εθνικού Κήρυκα της Νέας Υόρκης σε μια τηλεοπτική εκπομπή, όπου παρουσίασε πολλούς ορθόδοξους μοναχούς που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στα λόγια του Χριστού και έχουν ως μόνο στόχο το πώς θα φτάσουν πιο κοντά στον Θεό. Οι μοναχοί, πάντως, φαίνεται να έχουν επωφεληθεί όντως από τον τρόπο ζωής τους, αφού έχουν μακροζωία, ενώ παράλληλα χαμηλά είναι σ αυτούς τα επίπεδα καρκίνου και καρδιοπάθειας. Επιπλέον, η νόσος του Αλτσχάϊμερ δεν έχει «ακουστεί» ποτέ. Μήπως πρόκειται για το καθαγιασμένο νερό; Οι επιστήμονες λένε πως η καλή τους ζωή οφείλεται στη διατροφή τους. «Αυτό που φαίνεται να είναι το «κλειδί», είναι μία δίαιτα στην οποία εναλλάσσονται οι ημέρες κατάλυσης και μη του ελαιόλαδου, καθώς και πολλών φυτικών πρωτεϊνών», είχε πει στην εφημερίδα Indepedent ο Χάρης Αηδονόπουλος, ουρολόγος στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Δεν είναι μόνο αυτό που αποκαλούμε Μεσογειακή Δίαιτα, αλλά και το ότι τρώνε ακόμη με τον πατροπαράδοτο τρόπο. Τα απλά γεύματα, με κανονικά διαλείμματα, είναι πολύ σημαντικά», πρόσθεσε. Οι μοναχοί του Αγίου Όρους, λοιπόν, έχουν δύο γεύματα την ημέρα. «Το πρώτο γεύμα διαρκεί δέκα λεπτά, ενώ το δεύτερο διαρκεί κι αυτό ένα δεκάλεπτο», ανέφερε ο Bob Simon, κεντρικός παρουσιαστής της εκπομπής. «Δεν υπάρχει κρέας και δεν υπάρχουν συζητήσεις. Ο μόνος ήχος προέρχεται από έναν μοναχό που διαβάζει ιερά κείμενα». Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Από τους.500 μοναχούς, των οποίων μελετήθηκε η υγεία, μεταξύ 994 και 2007, κανείς δεν είχε αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα ή του έντερου, ενώ μόλις προσβλήθηκαν από καρκίνο του προστάτη. Τα πλεονεκτήματα της μεσογειακής διατροφής είναι εδώ και πολλά χρόνια ευρέως γνωστά. Για να την ακολουθήσει κανείς πρέπει να τρώει κυρίως φρούτα και λαχανικά, να χρησιμοποιεί βότανα αντί για αλάτι, να αντικαταστήσει το κόκκινο κρέας με ψάρι και πουλερικά και να αντικαταστήσει το βούτυρο με ελαιόλαδο. Επίσης, ένα ποτήρι κόκκινου κρασιού την ημέρα μπορεί να κάνει καλό. Τέλος, η άσκηση έχει εξίσου μεγάλη σημασία με τη διατροφή. Οι μοναχοί του Αγίου Όρους μπορεί να μη ζουν με πρωτόγονο τρόπο, όμως ούτε κάθονται στον καναπέ και βλέπουν τηλεόραση. Αντίθετα, απασχολούνται ιδιαίτερα με χειρονακτικές εργασίες, όπως το μάζεμα των προϊόντων από τους κήπους, η καθαριότητα, η μεταφορά υλικών οικοδομής από τα βουνά. Με τη μεσογειακή διατροφή και την καθημερινή άσκηση, κερδίζουν τη μακροζωία και τις άριστες συνθήκες ζωής. a πηγές www.protothema.gr www.real.gr 4 Σεπτέμβριος 20
Ζήστε περισσότερο και καλύτερα με Βιολογικά Προϊόντα! Eρευνες έδειξαν πως τα βιολογικά προϊόντα είναι πιθανό να βοηθούν στη μακροζωία. Είναι πιο υγιεινά και θρεπτικά με αποτέλεσμα να μας χαρίζουν καλή φυσική κατάσταση και ευεξία. Τα βιολογικά προϊόντα είναι αγροτικά ή κτηνοτροφικά προϊόντα που παρήχθησαν με φυσικές διεργασίες, σεβόμενες το περιβάλλον. Δεν χρησιμοποιήθηκαν χημικές μέθοδοι, όπως συνθετικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα για να αντιμετωπιστούν οι διάφορες ασθένειες που πλήττουν τις καλλιέργειες. Αντίθετα, απαιτούνται εναλλακτικοί τρόποι παραγωγής και προστασίας των προϊόντων, όπως είναι η εναλλαγή των καλλιεργειών και η χρήση φυτικών και ζωικών υπολειμμάτων. Επιπλέον, στη βιολογική κτηνοτροφία τα ζώα έχουν τις ενδεικνυόμενες συνθήκες σταβλισμού και τακτική πρόσβαση σε βοσκοτόπια και υπαίθριους χώρους. Η διατροφή τους έχει επίσης μεγάλη σημασία, καθώς έχει στόχο την υψηλότερη ποιότητα και όχι την μέγιστη παραγωγή. Έτσι, εκτρέφονται με φυσικές ζωοτροφές από πρώτες ύλες βιολογικής καλλιέργειας που δεν περιέχουν προσθετικά και συντηρητικά. Πρόσφατη έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Newcastle φανερώνει πως τα βιολογικά προϊόντα περιέχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τα τυπικά προϊόντα. Είναι πιο πλούσια σε αντιοξειδωτικά, σε βιταμίνη C και σε θετικές για τον οργανισμό ουσίες όπως οι φαινόλες, η τανίνη και τα καρωτινοειδή που βοηθούν στην προστασία ενάντια στον καρκίνο, το διαβήτη και τις καρδιοπάθειες ενώ περιέχουν λιγότερα λιπαρά οξέα. Σε δεύτερο επίπεδο, βοηθούν τον οργανισμό να βελτιώσει το ανοσοποιητικό του σύστημα, να κάψει ευκολότερα το λίπος και να μειώσει το βάρος. Εντύπωση προκαλούν τα αποτελέσματα της έρευνας που έδειξαν ότι η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων μπορεί να επεκτείνει τα χρόνια της ζωής μας. Καθώς, όπως είδαμε παραπάνω, τα βιολογικά προϊόντα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του βάρους, ως αποτέλεσμα μπορεί να αυξηθεί η διάρκεια της ζωής. Οι ερευνητές λένε βέβαια πως μόνο ελάχιστοι από αυτούς θα κερδίσουν κάποιους μήνες παραπάνω και ακόμα πιο λίγοι τυχεροί κάποια χρόνια. Αυτά τα αποτελέσματα έφεραν αναστάτωση στην βρετανική Αντιπροσωπεία των Διατροφικών Στάνταρντς (Food Standards Agency), η οποία το 2009 παρουσίασε έρευνα που δείχνει πως τα βιολογικά προϊόντα δεν περιέχουν περισσότερες θρεπτικές ουσίες από τα συμβατικά. Σε κάθε περίπτωση, τα βιολογικά προϊόντα παράγονται με φυσικές διαδικασίες, γεγονός που τα καθιστά ευεργετικά για την ανθρώπινη υγεία και παράλληλα φιλικά προς το περιβάλλον. a πηγές www.organic-europe.net ec.europa.eu www.bbc.co.uk www.dailymail.co.uk artionrate magazine - τεύχος 5
ευ ζην Πως αντιμετωπίζονται τα κιλά των διακοπών; γράφει ο Αναστάσιος Παπαλαζάρου * Το καλοκαίρι αποτελεί πια μια γλυκιά ανάμνηση και η προσαρμογή στη σκληρή πραγματικότητα γίνεται ακόμα δυσκολότερη μετά το πρώτο μετακαλοκαιρινό ζύγισμα. Τα παγωτά, τα μεζεδάκια στις παραλίες και τα ποτά έχουν αφήσει τα σημάδια τους στα ψηφιακά νούμερα της ζυγαριάς και ο πανικός για τη γρήγορη απώλεια τους γίνεται οδηγός. 6 Σεπτέμβριος 20
Πως αντιμετωπίζονται τα κιλά των διακοπών; - ευ ζην Γιατί λέμε όχι στη γρήγορη απώλεια; Στην προσπάθεια μας λοιπόν να απαλλαγούμε γρήγορα από τα περιττά κιλά, υιοθετούμε διαιτητικά σχήματα άκρως επικίνδυνα για την υγεία μας. Η αποτοξίνωση με τις μορφές των φρούτων μόνο ή των λαχανικών ή των ζωμών έχουν περίοπτη θέση στη λίστα των επιλογών μας. Το σενάριο, ειδικά σε μας τους διαιτολόγους, είναι γνωστό: Χάνονται μέσα σε -2 εβδομάδες 4-8 κιλά και μέχρι τα Χριστούγεννα ξαναχτυπούν το κουδούνι μας για να απαλλαγούν αυτή τη φορά, όχι μόνο από τα 4-5 κιλά που είχαν πάρει στις διακοπές αλλά από τα διπλά. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Για να αποδώσουμε γραφικότερα την κατάσταση αυτή θα σας παραπέμψουμε στην αρχή του ελατηρίου. Όσο πιο πολύ πιέσεις ένα ελατήριο, τόσο περισσότερο εκτινάσσεται. Έτσι συμβαίνει και με την ψυχολογία μας: όσο περισσότερο πιεζόμαστε, τόσο περισσότερο υπερκαταναλώνουμε μετά, με συνέπεια την επαναπρόσληψη όλου του βάρους που έχουμε χάσει. Φυσικά ως «μάννα εξ ουρανού» φαντάζει το επικοινωνιακό τρικ των κέντρων αδυνατίσματος, που διαφημίζουν γρήγορη και άκοπη απώλεια των κιλών. Τρεις στους τέσσερις που επισκέπτονται διαιτολογικά γραφεία έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν ινστιτούτα αδυνατίσματος, χωρίς να έχουν το μόνιμο αποτέλεσμα για το οποίο προπλήρωσαν υπέρογκα ποσά. Επίσης, επτά στους δέκα είναι γυναίκες με το νούμερο αυτό να βελτιώνεται υπέρ των ανδρών τα τελευταία χρόνια. Ο πανικός που καταβάλλει μερικούς να επισκέπτονται κέντρα αδυνατίσματος με την ψευδαίσθηση της γρήγορης απώλειας βάρους και του μόνιμου αποτελέσματος μπορεί να είναι πραγματικά επικίνδυνος. Από στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, το 40 % των απολεσθέντων κιλών επαναπροσλαμβάνεται μέσα στον πρώτο χρόνο, ενώ 8 στους 0 ξαναπαίρνουν τα κιλά που έχασαν μέσα στα επόμενα 5 χρόνια. Αν σε αυτό συνυπολογίσουμε πως η συχνή αυξομείωση βάρους (yo-yo dieting) επηρεάζει αρνητικά όχι μόνο την ψυχολογία μας αλλά και τον μεταβολισμό μας, γίνεται σαφές πως πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με το σώμα μας και να μην εμπιστευόμαστε την υγεία μας σε μη ειδικούς. Τι πρέπει να κάνουμε; Δεν χρειάζεται να πανικοβληθούμε. Ο καλύτερος σύμμαχος μας είναι η ηρεμία και οι συμβουλές του διαιτολόγου μας. Το πρώτο βήμα είναι η θέσπιση σωστών και εφικτών στόχων. Ας έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι είναι προτιμότερο να απαλλαγούμε στο διπλάσιο χρόνο από τα κιλά, από τα να τα επαναπροσλάβουμε στο διπλάσιο μετά. Αυτό λοιπόν που προτείνεται σήμερα για τη σωστή και υγιεινότερη απώλεια βάρους είναι το σύγχρονο πρότυπο Αλλαγής Διαιτητικής Συμπεριφοράς (Dietary Behavour Modification). «Μάννα εξ ουρανού» φαντάζει το επικοινωνιακό τρικ των κέντρων αδυνατίσματος, που διαφημίζουν γρήγορα και άκοπη απώλεια των κιλών. artionrate magazine - τεύχος 7
ευ ζην - Πως αντιμετωπίζονται τα κιλά των διακοπών; Τι είναι όμως αυτό το Πρότυπο Αλλάγής Διατροφικής Συμπεριφοράς που τα τελευταία χρόνια προτείνεται από τους ειδικούς ως η πιο αξιόπιστη και αποτελεσματική λύση για την απώλεια βάρους; Οι περισσότερες έρευνες συμφωνούν πως οι υποθερμιδικές δίαιτες δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, αν δεν συνδυάζονται παράλληλα με θεραπεία αλλαγής συμπεριφοράς. Ομοίως, θετικά συμπεράσματα όσον αφορά την απώλεια βάρους έχουμε με το συνδυασμό Ο καλύτερος σύμμαχος μας είναι η ηρεμία και οι συμβουλές του διαιτολόγου μας. Το πρώτο βήμα είναι η θέσπιση και σωστών και εφικτών στόχων. δίαιτας και άσκησης. Ο ακρογωνιαίος λίθος της τροποποίησης της συμπεριφοράς είναι το γεγονός ότι αν δεν μάθουμε να τρώμε σωστά, κανένα πρόγραμμα αδυνατίσματος δεν έχει αποτελέσματα. Μάλιστα, χαρακτηριστικά αναφέρεται από τους ειδικούς ότι η παχυσαρκία δεν είναι η νόσος που πρέπει να θεραπευτεί, αλλά είναι το σύμπτωμα της νόσου που καλείται υπερφαγία / βουλιμία. Όλοι μας γνωρίζουμε ότι η σοκολάτα παχαίνει, ποιος όμως αντιστέκεται από το να την αγοράσει από το σουπερμάρκετ ή από το περίπτερο, ειδικά όταν βρίσκεται σε φορτισμένη συναισθηματικά κατάσταση; Θα πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε τον τρόπο που σκεφτόμαστε το φαγητό και αυτό είναι η απαραίτητη προϋπόθεση όχι μόνο για την απώλεια αλλά (το σημαντικότερο) για τη διατήρηση των απολεσθέντων κιλών. Συστάσεις σύμφωνα με το Πρότυπο Αλλαγής Διατροφικής Συμπεριφοράς Δεν ακολουθούμε δίαιτα συγκεκριμένων-προκαθορισμένων θερμίδων και ούτε ζυγίζουμε τα φαγητά. Το διαιτολόγιο πρέπει να στηρίζεται στο ενεργειακό μας υπόλοιπο (αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο σύμφωνα με το Βασικό μας μεταβολισμό και τις δικές μας προσωπικές ανάγκες). Οι διατροφικές συστάσεις δεν πρέπει να αγνοούν στις υπάρχουσες διατροφικές συνήθειες και με άξονα αυτές να ξεκινήσει η προσπάθεια αλλαγής της διαιτητικής συμπεριφο- 8 Σεπτέμβριος 20
Πως αντιμετωπίζονται τα κιλά των διακοπών; - ευ ζην ράς. Αν κάποιος συνηθίζει να τρώει κάθε μέρα ένα σουβλάκι, δεν μπορεί να του συσταθεί να τρώει μόνο ψάρι σαλάτα, ή κοτόπουλο-σαλάτα κ.ο.κ. κάθε μέρα. Μην βιάζεστε να χάσετε βάρος. Θέστε ένα εφικτό στόχο μαζί με το διαιτολόγο σας και αυτόν προσπαθήστε να πιάσετε. Απώλεια κιλού / εβδομάδα σας εξασφαλίζει μεγαλύτερες πιθανότητες διατήρησης του αποτελέσματος. Προσπαθήστε να τρώτε τρία κύρια γεύματα χωρίς να παραλείπετε το πρωινό. Τρώτε 2-3 φορές / εβδομάδα όσπρια. Τρώτε 2-3 φορές / εβδομάδα λευκό κρέας (ψάρι ή στήθος κοτόπουλο). Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος σε λιγότερο από φορά / βδομάδα. Καταναλώστε σε καθημερινή βάση λαχανικά. Τρώτε τουλάχιστον 3-4 φρούτα / μέρα. Η κατανάλωση γλυκών, παγωτών και αλκοόλ πρέπει να είναι περιορισμένη και η συχνότητά τους εξαρτάται από τα εξατομικευμένα μας χαρακτηριστικά. Προτίμησε γαλακτοκομικά, αναψυκτικά και παγωτό στις light εκδόσεις τους. Αυξήστε την καθημερινή σας άσκηση. a * Μιλώντας με τους ειδικούς... Ο Αναστάσιος Παπαλαζάρου είναι Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος και γεννήθηκε στη Δράμα το 969. Είναι απόφοιτος του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και το 993-94 σπούδασε στο King s College του πανεπιστημίου του Λονδίνου αποκτώντας το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στην κατεύθυνση Human Nutrition. Το 200-2003 απέκτησε δεύτερο μεταπτυχιακό δίπλωμα στην Αθλητική Διατροφή από Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και αυτή τη στιγμή είναι υποψήφιος Διδάκτωρ του ίδιου πανεπιστημίου στο Τμήμα Επιστήμης Διατροφής και Διαιτολογίας με θέμα την επίδραση ενός μοντέλου τροποποίησης συμπεριφοράς σε ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία. artionrate magazine - τεύχος 9
ευ ζην τελευταίες ανακαλύψεις επεξεργαστεί και να αποθηκεύσει δεδομένα. εφ. Η Καθημερινή Γίνετε ευτυχισμένοι, είναι δωρεάν! Είναι τα χρήματα, τα γρήγορα αυτοκίνητα και τα ακριβά ρούχα, αυτά που μας κάνουν ευτυχισμένους; Αντιθέτως! Είναι η οικογένεια, οι φίλοι και η ομορφιά της φύσης. Νέα έρευνα δείχνει πως τα πράγματα που μας κάνουν να χαμογελάμε είναι απλές καθημερινές συνήθειες που δεν μας κοστίζουν τίποτα. Αυτό διαπίστωσε ο Ralph Walker, επικεφαλής του marketing της εταιρείας Apples και οργανωτής της έρευνας, μετά τις απαντήσεις που έλαβε από 2.000 εθελοντές. Το 22% των ερωτηθέντων τοποθέτησε το γέλιο στην πρώτη θέση των απολαύσεων, ενώ δεύτερο έρχεται ένα γεύμα με φίλους με ποσοστό 2%. Στην τρίτη θέση βρίσκουμε την αγκαλιά και ανάμεσα στις επόμενες προτιμήσεις την αίσθηση που αφήνει ο ήλιος στο πρόσωπό μας, το διάβασμα ενός καλού βιβλίου και μία βόλτα στην παραλία. Παρατηρείται, λοιπόν, πως παρά το γεγονός ότι οι ρυθμοί της ζωής μας επιβάλλουν να αποκτήσουμε περισσότερα αγαθά καλύπτοντας τις όλο και αυξανόμενες ανάγκες μας, οι περισσότεροι από εμάς βρίσκουν την πραγματική χαρά στα πιο εφικτά πράγματα της καθημερινότητας. www.dailymail.co.uk Κοιμηθείτε καλά, θυμηθείτε περισσότερα Η σχέση του ύπνου με την ικανότητα του ανθρώπου να θυμάται γίνεται πιο φανερή μέσα από μία νέα έρευνα του Πανεπιστημίου του Stanford. Η έρευνα έδειξε πως ποντίκια στα οποία οι επιστήμονες είχαν προκαλέσει διαταραχές ύπνου, αντιμετώπισαν δυσκολίες στο να θυμηθούν γνωστά τους αντικείμενα. Διαπιστώθηκε, έτσι, πως ο ανήσυχος ύπνος μπορεί να σχετίζεται με τα προβλήματα μνήμης, αφού ο βαθύς ύπνος είναι ο χρόνος που εκμεταλλεύεται ο εγκέφαλος για να Νέο φάρμακο για τον διαβήτη Την έγκρισή της έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την κυκλοφορία ενός νέου φαρμάκου για τον τύπου 2 διαβήτη, με το όνομα Τradjenta. Πρόκειται για την ουσία λιναγλιπτίνη σε μορφή δισκίων και θα χορηγείται συνδυασμένη με μετφορμίνη ή με μετφορμίνη και σουλφονυλουρία. Το φάρμακο απευθύνεται σε ασθενείς με πρόβλημα στη ρύθμιση του διαβήτη τους και σε ασθενείς με πρόβλημα δυσανεξίας και νεφρικής ανεπάρκειας. Η λιναγλιπτίνη έχει εγκριθεί στις ΗΠΑ από τον περασμένο Μάιο, ενώ για να πάρει την έγκρισή της και από την Ευρωπαϊκή Ένωση προηγήθηκε μελέτη με 6.000 πάσχοντες. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η συχνότερη ανεπιθύμητη ενέργεια ήταν η υπογλυκαιμία, όταν το φάρμακο δόθηκε συνδυαστικά με τα άλλα δύο σκευάσματα. www.ajhp.org 0 Σεπτέμβριος 20
Το ρόδι όπλο κατά του καρκίνου του προστάτη Τα ευεργετικά αποτελέσματα του ροδιού μπορεί να είναι ευρέως γνωστά λόγω των αντιοξειδωτικών ουσιών του, όμως μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια αποκαλύπτει πως οι θετικές του επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολύ περισσότερες: η κατανάλωσή του φαίνεται πως μπορεί να εμποδίσει την εξάπλωση του καρκίνου. Ο χυμός ροδιού, σύμφωνα με τους επιστήμονες, περιέχει συστατικά ικανά να εμποδίσουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Πρόκειται για λιπαρά οξέα, τα οποία παρεμβαίνουν στο χημικό μηχανισμό των καρκινικών κυττάρων και σταματούν την εξάπλωσή τους. Συγκεκριμένα, ασθενείς με καρκίνο του προστάτη που συμμετείχαν στην έρευνα, και κατανάλωσαν χυμό ροδιού κατάφεραν να εμποδίσουν τα καρκινικά κύτταρα να εξαπλωθούν στα οστά. Ο καθηγητής Allan Pantuck που ηγήθηκε της έρευνας ελπίζει πως αυτή η μορφή θεραπείας μπορεί να καθυστερήσει τους ασθενείς με καρκίνο του προστάτη στο να χρησιμοποιήσουν άλλες θεραπευτικές μεθόδους, όπως ορμονοθεραπεία και χημειοθεραπεία ή ακόμα και να τους απαλλάξει τελείως απ αυτές. Επιπλέον, είναι αισιόδοξος πως ο χυμός ροδιού μπορεί να βοηθήσει σε άλλες μορφές καρκίνου. Ο ίδιος δήλωσε σχετικά πως «Δεδομένου ότι τα γονίδια και οι πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην κίνηση των καρκινικών κυττάρων του προστάτη είναι ίδια με εκείνα που συναντούμε στις μεταστάσεις άλλων μορφών καρκίνου, θεωρούμε ότι τα συστατικά που περιέχονται στον χυμό του ροδιού θα μπορούν να έχουν πολύ πιο ευρεία επίδραση στη θεραπεία του καρκίνου.» www.universityofcalifo rnia.edu, Το Βήμα Τα καρύδια όπλο κατά των καρδιοπαθειών Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα καρύδια προστατεύουν την καρδιά σας. Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν πως αν τρώτε μία χούφτα καρύδια τέσσερις ή πέντε μέρες την εβδομάδα, βοηθάτε στο να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιοπάθειας στον οργανισμό σας. Τα καρύδια περιέχουν υψηλή ποσότητα μονο-ακόρεστων και πολύ-ακόρεστων λιπαρών οξέων, τα οποία μειώνουν την κακή χοληστερόλη στον οργανισμό, ενώ έχουν χαμηλά επίπεδα κορεσμένων λιπαρών οξέων βλαβερών για την υγεία. Επιπλέον, είναι πλούσια σε βιταμίνη Ε που αποτρέπει την ανάπτυξη πλάκας στις αρτηρίες και σε αργινίνη, ένα συστατικό που βοηθά στη χαλάρωση των αγγείων του αίματος και στην αποφυγή θρόμβωσης. Περιέχουν ακόμη έναν τύπο ω-3 λιπαρών οξέων που προστατεύουν από καρδιοπάθειες εμποδίζοντας τις επικίνδυνες αρρυθμίες της καρδιάς και φυσικές στερόλες, ουσίες που μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα κακής χοληστερόλης στο αίμα. Το ίδιο θετικό αποτέλεσμα έχουν και οι ίνες, ένα άλλο συστατικό που βρίσκουμε σε όλα τα είδη καρυδιών. Γίνεται, λοιπόν, φανερό πως υπάρχουν πολύ απλοί και αποτελεσματικοί τρόποι για να προστατεύσετε την καρδιά μας. Τρώτε μία ικανοποιητική ποσότητα καρυδιών την εβδομάδα! www.cardiologistschoi ce.com, www.mayo clinic.com artionrate magazine - τεύχος
οικολογία Οικολογική Οδήγηση: Δοκιμάστε την! γράφει η Ελένη Ακριτίδου Γνωρίζατε ότι από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν κυκλοφορήσει στη χώρα μας περίπου.500.000 νέα αυτοκίνητα; Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το 80% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού να οφείλεται στην κυκλοφορία των οχημάτων. Υπάρχουν, ωστόσο, απλοί τρόποι και συμβουλές για την οικονομικότερη χρήση του αυτοκινήτου και την ταυτόχρονη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας στις πόλεις: επιλέξτε τα μέσα μεταφοράς, περπατήστε όταν οι αποστάσεις είναι μικρές, προτιμήστε αυτοκίνητο χαμηλής κατανάλωσης (και άρα χαμηλών εκπομπών ρύπων), προτιμήστε βιοκαύσιμα που θα διατίθενται και στην Ελλάδα από την νέα χρονιά, ελέγχετε τακτικά τα λάστιχα του αυτοκινήτου. Μια μικρή απόκλιση από το κανονικό μπορεί να σας κοστίσει πολλά. Το σωστό φούσκωμα θα σας εξοικονομήσει κατά μέσο όρο 25 λίτρα καυσίμου τον χρόνο, προσαρμόστε τον τρόπο οδήγησής σας. Πως οδηγείτε οικολογικά Οδηγείτε με υψηλή σχέση μετάδοσης (μεγάλη ταχύτητα) στις χαμηλές στροφές του κινητήρα. Προβλέψτε την απαιτούμενη επιτάχυνση ή επιβράδυνση ανάλογα με τις συνθήκες κυκλοφορίας. Επιταχύνετε γρήγορα το αυτοκίνητο σας. Κάντε γρήγορες αλλαγές ταχυτήτων προς τις υψηλές σχέσεις (ταχύτητες) και καθυστερήστε τις αλλαγές προς τις μικρές ταχύτητες, δηλαδή οδηγείτε όσο το δυνατόν με τετάρτη ή πέμπτη. Αποφύγετε κάθε άσκοπη επιβράδυνση, φρενάρισμα ή αλλαγή ταχύτητας. Τι πετυχαίνετε οδηγώντας οικολογικά; 0-5% λιγότερη κατανάλωση καυσίμου και εκπομπών ρύπων. 0-25% λιγότερα ατυχήματα και βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Σημαντική μείωση της ηχορύπανσης. Μείωση κόστους για καύσιμα, συντήρηση οχήματος και ασφάλιση. Αύξηση της άνεσης μεταφοράς για τον οδηγό και τους επιβάτες. Ίσο χρόνο ταξιδιού σε σύγκριση με τον συνήθη τρόπο οδήγησης. a πηγές www.greenpeace.org 2 Σεπτέμβριος 20
Ανακύκλωση: Έξυπνες συμβουλές γράφει η Ελένη Ακριτίδου Η ανακύκλωση είναι μία ιδιαίτερα θετική συνήθεια που έχουν υιοθετήσει πολλά ελληνικά νοικοκυριά. Παρακάτω, θα βρείτε χρήσιμες συμβουλές για το ποια υλικά ανακυκλώνονται και με ποιο τρόπο πρέπει να τα τοποθετούμε στους μπλε κάδους. Ανακυκλώνουμε συσκευασίες από χαρτί, μέταλλο, πλαστικό και γυαλί, δηλαδή κουτάκια από αναψυκτικά και μπύρες, μπουκάλια από ποτά (που δεν επιστρέφονται, όπως είναι οι φιάλες από ουίσκι, βότκα κλπ), πλαστικές σακούλες, CD, αλουμινόχαρτα και άλλα. Ιδιαίτερη σημασία όμως έχει το πώς τοποθετούμε αυτά τα σκουπίδια στους μπλε κάδους: Οι συσκευασίες δεν πρέπει να έχουν οργανικά υπολείμματα (δηλαδή τροφές), οπότε καλό είναι να τις καθαρίσουμε με ένα κομμάτι χαρτί ή να τις ξεπλύνουμε με λίγο νερό. Συμπιέζουμε τις συσκευασίες, ώστε να μην πιάνουν πολύ χώρο (π.χ. πλαστικά μπουκάλια, χαρτόκουτα) Διαχωρίζουμε τα υλικά των συσκευασιών, σε άλλο χώρο το πλαστικό, σε άλλο το γυαλί και σε άλλο το χαρτί. Το καλύτερο είναι να πετάξουμε τα συγκεκριμένα σκουπίδια μέσα στον μπλε κάδο χωρίς σακούλα, αφού η διαλογή τους γίνεται χειρονακτικά από τους εργαζόμενους στις μονάδες επεξεργασίας των υλικών. Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν ανακυκλώνουμε: Τα οργανικά σκουπίδια, όπως είναι τα υπολείμματα τροφών. Χρησιμοποιημένα χαρτομάντιλα, χαρτοπετσέτες κλπ. Τις νέες βιοδιασπώμενες πλαστικές σακούλες, τις οποίες πετάμε στα κανονικά σκουπίδια, σε αντίθεση με τις κοινές πλαστικές σακούλες που τις ανακυκλώνουμε. Οι μπαταρίες, οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές όπως και οι λαμπτήρες, ανακυκλώνονται σε συγκεκριμένα σημεία, όπως είναι οι Δήμοι, μαγαζιά ηλεκτρονικών κ.ά. και πρέπει να μεριμνήσουμε για τη σωστή απόρριψη τους. Δεν ανακυκλώνονται ρούχα και παπούτσια. Μην τα πετάτε στα σκουπίδια. Ένας τρόπος είναι να τα τοποθετήσετε τακτοποιημένα σε χαρτόκουτο δίπλα στον κάδο απορριμμάτων ή μπορείτε να απευθυνθείτε στην εκκλησία ή τον Δήμο ή σε άλλους φορείς που θα μπορούσαν να τα προωθήσουν σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη. a πηγές www.capital.gr artionrate magazine - τεύχος 3
οικολογία Ελπίδα στο Περιβάλλον δίνουν οι Έλληνες καταναλωτές! Ανακύκλωση, συμμετοχή σε οργανωμένες δράσεις, συμπεριφορά εξοικονόμησης ενέργειας, αγορά βιολογικών προϊόντων. Αυτές είναι μερικές από τις ενέργειες των Ελλήνων καταναλωτών τα τελευταία χρόνια με βάση πρόσφατη έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σύμφωνα με αυτήν, οι Έλληνες είναι ολοένα και πιο ευαισθητοποιημένοι σε θέματα περιβάλλοντος δίνοντας ελπίδα για βελτίωση των συνθηκών ζωής της Ελλάδας, αλλά και του πλανήτη. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα διενεργήθηκε από το Ερευνητικό Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (A.LA.R.M.) και το Κέντρο Αειφορίας (CSE). Πραγματοποιείται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά με δείγμα 700 ατόμων από όλη την Ελλάδα. Τον περασμένο Μάρτιο παρουσιάστηκαν τα φετινά αποτελέσματα σε ειδική εκδήλωση υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI) και της Ελληνικής Ακαδημίας Μάρκετινγκ (ΕΛ.Α.Μ.). Με βάση αυτά, ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων της τάξεως του 78,5% δήλωσε ευαισθητοποιημένο σε περιβαλλοντικά ζητήματα, ενώ το 72,3%προβληματίζεται για τη μόλυνση που προκαλεί στη φύση. Ανάμεσα σε άλλα δεδομένα, ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι ένα ποσοστό 84,8% θεωρεί πως η δραστηριοποίηση του καθένα μας μπορεί να συνεισφέρει στην προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το 68% των Ελλήνων καταναλωτών επιλέγει προϊόντα φιλικά για το περιβάλλον, όπως ανακυκλωμένο χαρτί, απορρυπαντικά, οικολογικά οικιακά προϊόντα, φυτικά καλλυντικά και βιολογικά προϊόντα. Ενδιαφέρον προκαλούν και άλλες απλές συμπεριφορές που έχουν υιοθετήσει οι Έλληνες καταναλωτές για να προστατέψουν το περιβάλλον και να εξοικονομήσουν ενέργεια. Ειδικότερα, φροντίζουν να κλείνουν τα φώτα όταν φεύγουν από ένα δωμάτιο, να κλείνουν τις ηλεκτρονικές συσκευές όταν δεν τις χρησιμοποιούν, να μειώνουν την κατανάλωση νερού και να αντικαθιστούν τις πλαστικές σακούλες με αυτές που κατασκευάζονται από φιλικά προς το περιβάλλον υλικά. Τέλος, βελτιώνουν τον τρόπο οδήγησής τους όσον αφορά τη μόλυνση του περιβάλλοντος και κινούνται συχνότερα με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. a πηγές www.organic-europe.net ec.europa.eu www.bbc.co.uk www.dailymail.co.uk 4 Σεπτέμβριος 20
Πώς να αποφεύγουμε τα φυτοφάρμακα σε φρούτα και λαχανικά; γράφει ο Κώστας Φιτιάνος, καθηγητής Χημείας Περιβάλλοντος Α.Π.Θ. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να προστατέψουμε εμάς και την οικογένειά μας από τις ουσίες των φυτοφαρμάκων σε φρούτα και λαχανικά που αγοράζουμε και καταναλώνουμε. Πιο συγκεκριμένα: Καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά βιολογικής καλλιέργειας ή εφόσον κοστίζουν ακριβά, ολοκληρωμένης διαχείρισης. Τα τελευταία υφίστανται περισσότερους ελέγχους και η παράγωγη τους είναι ελεγχόμενη, ενώ ελέγχονται συχνότερα για υπολείμματα φυτοφαρμάκων, δεδομένου ότι είναι κυρίως προϊόντα που εξάγονται. Πλένουμε καλά με νερό - και όχι με σαπούνι όπως πολλοί συνηθίζουν και ξεφλουδίζουμε όλα τα φρούτα. Μάλιστα, με το πλύσιμο δεν αποφεύγουμε μόνο τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων επαφής, αλλά και άλλες ασθένειες, όπως το τοξόπλασμα, που μπορούν να μεταφερθούν από τα φρούτα και τα λαχανικά. Πλένουμε πολύ καλά τα φυλλώδη λαχανικά (μαρούλια, σπανάκια κ.α.) και αφαιρούμε τα εξωτερικά φύλλα στα οποία επικάθεται οποιαδήποτε βλαβερή ουσία. Απ τα κηπευτικά, τα πιο επικίνδυνα καθώς είναι πιο ευαίσθητα σε εχθρούς και ασθένειες και δέχονται περισσότερα φυτοφάρμακα είναι: το αγγούρι, το πεπόνι, το καρπούζι, το κολοκύθι. Καθώς ωριμάζουν γρήγορα, ο χρονος που μεσολαβεί από τον ψεκασμό έως ότου φτάσουν στο πιάτο μας είναι συχνά πολύ μικρός και το φυτοφάρμακο δεν προλαβαίνει να αποδομηθεί. Αγοράζουμε φρούτα και λαχανικά εποχής. Έχουμε λιγότερες πιθανότητες αυτά να έχουν υπολείμματα φυτοφάρμακου, καθώς μέσα στο θερμοκήπιο αναπτύσσονται περισσότερες ασθένειες και, κατά συνέπεια, είναι πιθανόν να χρησιμοποιηθούν περισσότερα φυτοφάρμακα. Το καλοκαίρι που βρίσκονται στην εποχή τους, διαθέτουν καλύτερους μηχανισμούς αντοχής. Ψωνίζουμε ανώριμα φρούτα και λαχανικά και τα αφήνουμε εκτός ψυγείου σε σημείο με φως για 3-4 ήμερες. Και αυτό γιατί τα περισσότερα «σύγχρονα» φυτοφάρμακα έχουν χρόνο υπολειμματικής δράσης 7 ήμερες. Υπολογίζοντας ότι χρειάζονται 3 ήμερες το λιγότερο για να φτάσει ένα φρούτο ή λαχανικό από το χωράφι στο σπίτι μας, αυτό είναι μια καλή λύση. Αποφεύγουμε φρούτα και λαχανικά από τρίτες χώρες, όπως η Τουρκία, καθώς ενδέχεται να έχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων που έχουν απαγορευτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, άρα και στην Ελλάδα. Οι έλεγχοι γι αυτό το ενδεχόμενο είναι δειγματοληπτικοί, ενώ σε έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχουν βρεθεί πολλά δείγματα με ουσίες που νόμιμα δεν χρησιμοποιούνται πια στην Ελλάδα, όπως το μαλάθειο. a a artionrate magazine - τεύχος 5
ιατρική Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Ό, τι πρέπει να γνωρίζετε! γράφει ο Dr. Γεώργιος Σ. Σαρίκος * Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια αποτελεί μία από τις πλέον συνηθισμένες αιτίες θανάτου σε αρκετές χώρες. Ποια τα κύρια συμπτώματα αυτής, πως γίνεται σήμερα η διάγνωση και πως αντιμετωπίζεται; 6 Σεπτέμβριος 20
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια: Ό, τι πρέπει να γνωρίζετε! - ιατρική με τον χρόνο αυξάνονται και καταλήγουνε σε μόνιμη δύσπνοια. Στην φάση αυτή της μόνιμης δύσπνοιας συμμετέχει και η καρδιακή λειτουργία, η οποία επιβαρύνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε στα τελικά στάδια της πνευμονοπάθειας πνευμονική καρδιά, η συμμετοχή της οποίας επιδεινώνει ακόμα περισσότερο τη λειτουργία του πνεύμονα και καταλήγει σε βαριά και επίμονη δύσπνοια. Η ΧΑΠ αποτελεί συχνό αίτιο νοσηρότητας, απουσίας από την εργασία και πρώιμης συνταξιοδότησης, καθώς και μια από τις ταχύτερα ανερχόμενες αιτίες θανάτου σε πολλές χώρες. Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), συνήθως αποτέλεσμα μακροχρόνιου καπνίσματος, είναι μία από τις κοινότερες νόσους στην καθημερινή ιατρική πράξη. Εξακολουθεί να ελκύει το αμέριστο ενδιαφέρον των πνευμονολόγων, μιας και παραμένει τεράστιο πρόβλημα υγείας ανά τον κόσμο. Προκαλεί επίμονα ενοχλητικά και απειλητικά για τη ζωή συμπτώματα και μειωμένη ικανότητα για επιτέλεση έργου. Ελαττώνει την εκπνευστική ροή και την οξυγόνωση του αρτηριακού αίματος, επιβαρύνει την καρδιά και τελικά οδηγεί σε βαριές περιπτώσεις, σε αναπνευστική ανεπάρκεια με συχνές ελαφριές κρίσεις δύσπνοιας στην αρχή, οι οποίες Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) συνήθως είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιου καπνίσματος [...] και είναι μια από τις ταχύτερα ανερχόμενες αιτίες θανάτου σε πολλές χώρες. Ο ορισμός της ΧΑΠ ως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια χαρακτηρίζεται από την παρουσία χρόνιας βρογχίτιδας και το εμφύσημα με κύριο χαρακτηριστικό την μείωση της ροής του αέρα στο βρογχικό δένδρο κατά την αναπνοή. artionrate magazine - τεύχος 7
ιατρική - Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια: Ό, τι πρέπει να γνωρίζετε! Κύρια συμπτώματα Τα συμπτώματα της ΧΑΠ αρχίζουν πολύ ύπουλα με ήπιο βήχα στην αρχή που η διάρκεια του πολλές φορές είναι μεγάλη. Σιγά σιγά, επιδεινώνεται, κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα, με συνοδεία απόχρεμψης αρχικά ελάχιστη που όμως αυξάνει με το πέρας του χρόνου. Η δύσπνοια που εμφανίζεται λίγο αργότερα και η οποία πολλές φορές είναι και ενοχλητική, ανάβει το φώς για να επισκεφτεί ο άρρωστος τον πνευμονολόγο. Διάγνωση της νόσου Η διάγνωση της ΧΑΠ γίνεται με την σπιρομέτρηση, μια σχετικά απλή, ευαίσθητη και πολύ ειδική δοκιμασία, η οποία μπορεί να βάλει την σφραγίδα της νόσου πολλές φορές και σε πολύ πρώιμο στάδιο, καθώς και με την ακτινογραφία θώρακος, κυρίως στο εμφύσημα. Στην ΧΑΠ ανήκουν η χρόνια βρογχίτιδα και το εμφύσημα. Το εμφύσημα αποτελεί συνήθως το τελικό στάδιο. Αυτό συμβαίνει διότι λόγω της μακροχρόνιας πορείας της βρογχίτιδας, ο πνεύμονας χάνει την ελαστικότητά του εντελώς και ο αέρας κατά την εκπνευστική φάση την αναπνοής μας εγκλωβίζεται και δεν εξέρχεται. Τα συμπτώματα της ΧΑΠ αρχίζουν πολύ ύπουλα με ήπιο βήχα στην αρχή που η διάρκεια του πολλές φορές είναι μεγάλη. Σημαντικότερα αίτια που προκαλούν την νόσο Σημαντικότερα αίτια της ΧΑΠ είναι το κάπνισμα, η ρύπανση του περιβάλλοντος, οι συχνές 8 Σεπτέμβριος 20
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια: Ό, τι πρέπει να γνωρίζετε! - ιατρική λοιμώξεις και η ιδιοπαθής έλλειψη α αντιθρυψίνης, ενός ενζύμου που προκαλεί το εμφύσημα. Θα πρέπει να τονιστεί εδώ ότι το 90% των περιπτώσεων οφείλεται στο κάπνισμα και η διακοπή του και μόνο μπορεί να αποτρέψει την εμφάνισή της νόσου. Διατροφή και πνευμονοπάθεια Από αιώνες οι άνθρωποι γνωρίζουν πολύ καλά τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην καλή θρέψη και την υγεία. Τελευταία αποδίδεται μεγάλη σημασία στην απώλεια βάρους των ασθενών με ΧΑΠ και μάλιστα κυρίως σε αυτούς που πάσχουν από εμφύσημα, αφού όπως αποδείχθηκε αποτελεί ανεξάρ- τητο προγνωστικό παράγοντα επιδείνωσης της νόσου (μελέτη του Α. Ράπτη και συνεργάτες). Είναι γνωστό ότι το 20% των σταθεροποιημένων ασθενών και το 50% αυτών που βρίσκονται σε έξαρση της νόσου, παρουσιάζουν απώλεια βάρους. Οι επιπτώσεις της υποθρεψίας στην αναπνευστική λειτουργία είναι ιδιαίτερα σημαντικές, διότι μειώνεται η μυϊκή ισχύς των θωρακικών μυών. Σε τρείς Ευρωπαϊκές χώρες η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών συνδέθηκε θετικά με την σωστή πνευμονική λειτουργία. Τρόποι πρόληψης; Σημαντικότερο μέτρο πρόληψης αποτελεί η διακοπή καπνίσματος και κάθε χρόνο η διενέργεια αντιγριπικού εμβολίου. Η έγκαιρη διάγνωση όμως με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, όπως επίμονος βήχας, πυρετός, απόχρεμψη, καθώς και η άμεση φαρμακευτική αγωγή και η συχνή παρακολούθηση, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες πρόληψης της νόσου. Η έγκαιρη διάγνωση της ΧΑΠ είναι σίγουρα και ο καλύτερος τρόπος πρόληψής της. Θεραπεία Η θεραπεία των ασθενών με οξεία παρόξυνση της νόσου είναι η άμεση διακοπή του καπνίσματος, χορήγηση βρογχοδιασταλτικών φαρμάκων, οπωσδήποτε αντιβίωση και οξυγονοθεραπεία, στην περίπτωση που υπάρχει έντονη δύσπνοια στις χρόνιες καταστάσεις. Επιπλέον, στις χρόνιες καταστάσεις η συνεχής λήψη βρογχοδιασταλτικών φαρμάκων κρίνεται απαραίτητη και όταν υπάρχει ανάγκη, χορηγείται και κορτιζόνη. a * Μιλώντας με τους ειδικούς... Ο Dr. Σαρίκος Σ. Γεώργιος είναι Πνευμονολόγος Βρογχοσκόπος, Ε. Καθηγητής Πανεπιστήμιου και Τ. Διευθυντής της Πνευμονολογικής Ογκολογικής Κλινικής του Θεαγένειου Νοσοκομείου. artionrate magazine - τεύχος 9
ιατρική Έλεγχος Μαστού Η πρόληψη σώζει ζωές! γράφει ο Δημήτριος Καλπαξίδης* «Κάλλιον το προλαμβάνειν του ιάσθαι» Ιπποκράτης 20 Σεπτέμβριος 20