ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΠΙΔΕΙΣ ΚΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΡΧΙΟΤΗΤΩΝ ΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥΣΕΙΩΝ TMHMA ΕΚΠΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΜΜΤΩΝ ΚΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΣ Σύνδεση με τη σχολική ύλη πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Η µουσική και ο χορός στην αρχαία Ελλάδα
ΜΘΗΜ: ΜΟΥΣΙΚΗ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΚΕΦΛΙΟ ΣΧΕΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΘΜΟΣ 2. Ηχόχρωμα ήχος και χρώμα μαζί 8-10 12. Χορεύω με τη μουσική 41-43 Γ και Δ 18. Μια διαφορετική ορχήστρα 17. Πώς μπορώ να φτιάξω μουσικά όργανα 60-61 56-57 22. Γνωρίζοντας τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα 73-76 23. Μουσική! Παντού μουσική 77-79 Ε 11. Νότες «στοιχηθείτε»! 24. Μελωδικά μαστορέματα 26-27 52-53 1. Η μουσική και εμείς 6 2. Ο ήχος και εμείς 8 ΣΤ 5. Η μουσική εμψυχώνει 7. Τα σύμβολα της μουσικής 18 22-24 Κείμενο: «Ίτε παίδες Ελλήνων», αναφορά στον παιάνα και το εμβατήριο 18 9. Η ελληνική μουσική στους αιώνες 27-30 Κείμενο: ρχαιότητα 27-29 11. Μουσική και μουσικές 35 Κείμενο: Οι παραδοσιακές μας ορχήστρες 35 1
ΜΘΗΜ: ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΕΤΡΔΙΟ ΕΡΓΣΙΩΝ ΤΞΗ ΚΕΦΛΙΟ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΘΜΟΣ Γ και Δ 19. Μουσική και ποίηση 22. Γνωρίζοντας τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα 43 48-49 Δραστηριότητα 3η Δραστηριότητα 2η 43 48-49 Ε 11. Νότες «στοιχηθείτε»! 21 Δραστηριότητα 2, Δραστηριότητα 3 21 7. Τα σύμβολα της μουσικής 14-15 Μουσικοί και μουσεία. Μια καλή ιδέα! Φτιάξε μια αρχαία ελληνική παρτιτούρα! 14 15 ΣΤ 9. Η Ελληνική μουσική στους αιώνες 18-19 Το τραγούδι των Σειρήνων Ο σκανταλιάρης Ερμής 18 19 17. «τραγούδια για τη λευτεριά» 35 ΜΘΗΜΤΙΚ *ENΔEIKTIKA ΣΧΕΔΙA ΕΡΓΣΙΣ ΤΞΗ ΘΕΜ ΘΜΟΣ E ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ Τα μαθηματικά και οι τέχνες: μουσική, ζωγραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική 149 2
ΜΘΗΜ: ΓΛΩΣΣ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΘΜΟΣ Γ Στη γη και στη θάλασσα ΤΕΥΧΟΣ 54 Ξεκλειδώνω το κείμενο, Δραστηριότητα 2 54 Γ ΤΕΥΧΟΣ Ε 7. Μουσική 7-22 Κουδουνίστρα (κατασκευή) Δραστηριότητα 1 12 14 ΜΘΗΜ: ΓΛΩΣΣ ΤΕΤΡΔΙΟ ΕΡΓΣΙΩΝ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤ ΘΜΟΣ E 7. Μουσική ΤΕΥΧΟΣ Στάση δεύτερη 56-58 A 3
ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΛΛΟΝΤΟΣ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΚΕΦΛΙΟ ΘΜΟΣ Γ 7. Ο πολιτισμός μας (Πολιτισμός) 1. Ο πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων 105-110 1. Ο πολιτισμός των Ελλήνων 36-39 Δ 2. Ο πολιτισμός των Ελλήνων και των άλλων λαών (Πολιτισμός) 2. Η παράδοσή μας: Όσα «έφθασαν» σε μας από παλιά 3. Ένας διάλογος με τον πολιτισμό 4. Θρησκευτικά μνημεία στον τόπο μας 40-42 43-45 46-47 5. πό πολιτισμό σε πολιτισμό 48-52 ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΛΛΟΝΤΟΣ ΤΕΤΡΔΙΟ ΕΡΓΣΙΩΝ ΤΞΗ ΚΕΦΛΙΟ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΘΜΟΣ (Ο Πολιτισμός μας), (3) Τι είναι ο πολιτισμός; (Ερευνούμε το περιβάλλον), (5) Το ταξίδι του ήχου 41 51 Δραστηριότητα 2 Δραστηριότητα 1 41 51 Γ 7. Ο πολιτισμός μας (Πολιτισμός) 42-48 Δ 2. Ο πολιτισμός των Ελλήνων και των άλλων λαών 14-20 Δραστηριότητα 1 Δραστηριότητα 2 5. Φτιάχνουμε στην τάξη το δικό μας μικρό μουσείο 14 15 16 4
ΜΘΗΜ: ΙΣΤΟΡΙ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΚΕΦΛΙΟ ΠΗΓΕΣ ΘΜΟΣ 1. Η δημιουργία του κόσμου 2. Οι θεοί του Ολύμπου 11-14 4. Η αργοναυτική εκστρατεία 2. Πελίας και Ιάσονας 53 Πηγή 3. Ορφέας και Ευριδίκη 53 Γ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΜΥΘΟΛΟΓΙ 5. Ο Τρωικός πόλεμος 6. Οι περιπέτειες του Οδυσσέα 7. Το τέλος του χιλλέα 3. Στον Άδη, στις Σειρήνες, στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη 4. Στο νησί του Ήλιου, στο νησί της Καλυψώς και στο νησί των Φαιάκων 76-77 87-88 89-91 Πηγή 3. Ταφικά έθιμα 77 8. Ο Κυκλαδικός πολιτισμός 1. Η ζωή των Κυκλαδιτών 3. Η τέχνη των Κυκλαδιτών 108, 110 111, 113 A 9. Ο Μινωικός πολιστισμός 3. Η καθημερινή ζωή των Μινωιτών 120 10. Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός 4. Η καθημερινή ζωή των Μυκηναίων 138 Πηγή 7. Ο αοιδός 141 Δ 1. Γεωμετρικά χρόνια 2. Ο «Χρυσός ιώνας» (5ος αιώνας π.χ.) 3. Η ποίηση και η θρησκεία των Ελλήνων 9. Τα γράμματα 22. Η καθημερινή ζωή και η εκπαίδευση των θηναίων 11-13 30-31 69-71 5
ΜΘΗΜ: ΙΣΤΟΡΙ ΤΕΤΡΔΙΟ ΕΡΓΣΙΩΝ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΚΕΦΛΙΟ ΘΜΟΣ Γ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΜΥΘΟΛΟΓΙ 6. Οι περιπέτειες του Οδυσσέα 9. Ο Μινωικός πολιτισμός 10. Ο Μυκηναϊκός πολιτισμός 4. Στο νησί του Ήλιου, στο νησί της Καλυψώς και στο νησί των Φαιάκων 3. Η καθημερινή ζωή των Μινωιτών 4. Η καθημερινή ζωή των Μυκηναίων 35 48 53 Δ 1. Γεωμετρικά χρόνια 2. ρχαϊκά χρόνια 3. Η ποίηση και η θρησκεία των Ελλήνων 9. Τα γράμματα 7 14 ΜΘΗΜ: ΦΥΣΙΚΗ ΓΩΓΗ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΚΕΦΛΙΟ ΜΘΗΜ ΘΜΟΣ Μουσικοκινητική αγωγή Μουσική, λόγος, κίνηση 80-81 Γ και Δ Χορός Χορός και μύθος Ο χορός στην αρχαία Ελλάδα 86-88 89 ς αρχίσουν τα όργανα 96-97 Ε και ΣΤ 7. Ελληνικοί παραδοσιακοί χοροί 55-58 6
ΜΘΗΜ: ΕΙΚΣΤΙΚ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΜΘΗΜ ΘΜΟΣ ΚΙ Γ. Kαι άλλες ιδέες για δημιουργία Γ2. Μικρά γλυπτά 57-60 Γ ΚΙ Δ Δ. Δημιουργίες και δημιουργοί χθες και σήμερα Δ1. Δύο διάλογοι στην αρχαία ελληνική τέχνη Δ4. Μουσική γεμάτη με χρώματα και σχήματα 68-71 83-84 ΜΘΗΜ: ΕΙΚΣΤΙΚ ΤΕΤΡΔΙΟ ΕΡΓΣΙΩΝ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΜΘΗΜ ΘΜΟΣ ΚΙ Γ. Kαι άλλες ιδέες για δημιουργία Γ2. Μικρά γλυπτά 33 ΜΘΗΜ: ΓΓΛΙΚ ΙΛΙΟ ΜΘΗΤΗ ΤΞΗ ΕΝΟΤΗΤ ΜΘΗΜ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤ ΘΜΟΣ ΣΤ 8. Blow your own trumpet 1. Harmony, Melody and Rhythm 86-89 C 89 7
ΛΕΠΩ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΚΟΣΜΟ - ΠΟΛΥΘΕΜΤΙΚΟ ΙΛΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΓΙ ΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΘΕΜ ΚΕΦΛΙΟ ΘΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΖΩΗ Το αρχαίο σχολείο, Δ. Παντερμαλή 11-15 ΛΕΠΩ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΚΟΣΜΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ-ΔΙΘΕΜΤΙΚΕΣ ΔΡΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙ ΤΗΝ ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΘΕΜ ΚΕΦΛΙΟ ΘΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΖΩΗ Το αρχαίο σχολείο 13-20 8
Συντονισμός έργου Μαρία Λαγογιάννη, Δρ ρχαιολόγος Σουζάνα Χούλια - Καπελώνη, ρχαιολόγος Γενική επιμέλεια Τόνια Κουτσουράκη, ρχαιολόγος λεξάνδρα Σέλελη, ρχαιολόγος - Μουσειολόγος Γραφιστική επιμέλεια Σπήλιος Πίστας, Γραφίστας Επιλογή διδακτικών ενοτήτων Μαρία Τσαλκιτζή, Εκπαιδευτικός ΠΕ 70 Διορθώσεις κειμένων ιολέττα Ζεύκη, ρχαιολόγος - Μεταφράστρια Γραφιστικός σχεδιασμός Σοφία Μίχου, Γραφίστρια Copyright 2015 Υ.ΠΟ.ΠΙ.Θ. ISBN 978-960-386-212-3 Το έντυπο «Σύνδεση με τη σχολική ύλη πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης» της θεματικής ενότητας «Η μουσική και ο χορός στην αρχαία Ελλάδα» δημιουργήθηκε το 2015 για την Πράξη με κωδικό MIS 339815 «Επικαιροποίηση και ψηφιοποίηση πολιτιστικού εκπαιδευτικού υλικού για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας», που υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Διά ίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.