Γενικά α. Τα Λατινικά κράτη Στη θέση της βυζαντινής αυτοκρατορίας που καταλύθηκε εγκαθίστανται οι Φράγκοι: ένα μωσαικό κρατιδίων και ηγεμονιών. Αυτό σημαίνει ότι η εξουσία τους είναι δύναμη λόγω των πολλών κρατιδίων. Βενετοί : αποκομίζουν τη μερίδα του λέοντος ιδιοποιούνται λιμάνια Ιονίου, Αιγαίου και μεγάλο μέρος της Πόλης.
Λατινικά (με το ροζ χρώμα) και Ελληνικά κράτη
Τα Λατινικά κράτη και η αντίσταση των Ελλήνων
Συγκεκριμένα Οι Φράγκοι ιδρύουν : Την Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης : ο Βενετός Ερρίκος Δάνδολος επέβαλε ως αυτοκράτορα τον Βαλδουίνο της Φλάνδρας..
Το Βασίλειο της Θεσσαλονίκης: άμεσος υποτελής του Βαλδουίνου: Βονιφάτιος Μομφερατικός (από Κομοτηνή μέχρι Αξιό). Ο ίδιος ίδρυσε άλλα δύο υποτελή κρατίδια στη Ν. Ελλάδα : Δουκάτο Αθήνας και Πριγκιπάτο Αχαϊας.
Δουκάτο Αθήνας: Αττική Βοιωτία Μεγαρίδα - /Αργολίδα Τον 14ο αι και για 70 χρόνια κυριάρχησαν οι Καταλανοί με πρωτεόυσα τη Θήβα. Αργότερα, κυριαρχεί η φλωρεντιανή οικογένεια των Ατζαγιόλι μέχρι την κατάληψη της Αθήνας από τους Οθωμανούς το 1456.
Πριγκιπάτο Αχαϊας: ισχυρή φεουδαρχική οργάνωση εντελώς δυτικού τύπου. (=κομμάτι της Γαλλίας μεταμοσχευμένο σε ελληνικό έδαφος) Βιλλεαρδουίνοι Μεθώνη και Κορώνη παραχωρήθηκαν στη Βενετία.
Η αντίσταση των Ελλήνων Η αντίσταση προήλθε Από τον απλό λαό (από μίσος στους λατίνους λόγω δογματικών κυρίως διαφορών) Οι προνοιάριοι ΔΕΝ προέβαλαν αντίσταση και υποτάσσονταν στους λατίνους όταν εξασφάλιζαν την κατοχή των κτημάτων τους.
Η ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (Πριγκιπάτο Αχαίας) Χάρη στη νίκη του Μιχαήλ Παλαιολόγου* στη Μάχη της Πελαγονίας1259 *Ο Μιχαήλ Παλαιολόγος στέφθηκε Αυτοκράτορας της Νίκαιας το 1259 (ως συναυτοκράτορας του ανήλικου Ιωάννη Δ' Λάσκαρη), και βασίλεψε μέχρι το θάνατό του το 1282)
Μάχη Πελαγονίας Την άνοιξη του 1259, λοιπόν, ο Μιχαήλ Παλαιολόγος οργανώνει μεγάλη εκστρατεία στην Μακεδονία εναντίον του αντιπάλου του Δεσπότη της Ηπείρου που είχε συμμαχήσει με τους Φράγκους της Πελοποννήσου, τον βασιλέα της Σικελίας Μαμφρέδο και τους Βλάχους της Θεσσαλίας.
Επί κεφαλής του στρατού του που αποτελείτο από Σλάβους και Ρωμαίους αγρότες ήταν ο αδελφός του στρατηγός Ιωάννης Παλαιολόγος μαζί με τους στρατηγούς Αλέξιο Στρατηγόπουλο, Ιωάννη Ραούλ και Κωνσταντίνο Τορνίκιο.
Η μάχη κράτησε πολλές ώρες στον κάμπο της Πελαγονίας κοντά στην Καστοριά στην θέση Βορίλλα Λόγγα. Χάρις στην πανουργία του Παλαιολόγου ο συμμαχικός στρατός της Ηπείρου καταστράφηκε και οι Φράγκοι ιππότες εξολοθρεύθηκαν ενώ ο αρχηγός τους Γοδεφρείδος Βιλαρδουϊνος πιάστηκε αιχμάλωτος.
Λίγο αργότερα ο Μιχαήλ Παλαιολόγος τον ελευθέρωσε και πήρε ως λύτρα κάστρα από το πριγκιπάτο της Αχαίας:
Μυστρά, Μάνη, Γεράκι και Μονεμβασιά (= αυτά αποτέλεσαν τον πυρήνα του ελληνικού κρατιδίου που είναι γνωστό με το όνομα Δεσποτάτο του Μορέως.
Μετά την στρατιωτική επιτυχία στην Πελαγονία δύο ήταν οι στόχοι του Μιχαήλ Παλαιολόγου: α. Η εξόντωση του ανήλικου αυτοκράτορα Ιωάννη Δ Λάσκαρη (που τελικά τον τύφλωσε) και
β. η ανάκτηση της Κωνσταντινοιύπολης που παρέμενε στα χέρια των Φράγκων.
Πράγματι, άλλο εξ ίσου σημαντικό γεγονός στην ιστορική διαδρομή του Μιχαήλ υπήρξε η ανάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1261 και η δεύτερη στέψη του στην Αγ. Σοφία ως αυτοκράτορα ως Μιχαήλ Η Παλαιολόγος
Η επανάκτηση της Πόλης (από τους φράγκους) έγινε τυχαία, όταν μια μικρή ομάδα στρατιωτών υπό το στρατηγό Αλέξιο Στρατηγόπουλο, διείσδυσε στην Κωνσταντινούπολη και την κατέλαβε (1261). Ο Αυτοκράτορας έσπευσε στην Πόλη, όπου εστέφθη εκ νέου στην Αγία Σοφία, αγνοώντας τον ήδη συναυτοκράτορά του νεαρό Ιωάννη Δ Λάσκαρη, τον οποίο αργότερα τύφλωσε.
Έτσι γίνεται ο πρώτος αυτοκράτορας της νέας δυναστείας των Παλαιολόγων)
Ποιος είναι, τελικά, ο Μιχαήλ (Η ) Παλαιολόγος; (Ένας εξαίρετος διπλωμάτης αλλά και μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα) Γεννήθηκε στην Βιθυνία το 1224 την εποχή που η Κωνσταντινούπολη βρισκόταν στα χέρια των σταυροφόρων. Γιός του Ανδρόνικου και της Θεοδώρας Παλαιολόγου και απόγονος πάμπλουτης οικογένειας φεουδαρχών από την Παφλαγονία, είχε πέντε αδέλφια. Ανατράφηκε στρατιωτικά και το 1245 μπήκε στην υπηρεσία του αυτοκράτορα της κράτους της Νίκαιας Ιωάννη Γ Δούκα Βατάτζη (1224-1254).
Οι Παλαιολόγοι είναι η μακροβιότερη δυναστεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Κυβέρνησαν το Βυζάντιο για 192 χρόνια (1261-1453) καλύπτοντας το μεσοδιάστημα μεταξύ Φραγκοκρατίας και Τουρκοκρατίας.
ΜΙΧΑΗΛ Η ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ
Νομίσματα Μιχαήλ Παλαιολόγου
Ακμή του κάστρου του Μυστρά Το 1289 η έδρα του διοικητή της επαρχίας που μέχρι τότε ήταν στην Μονεμβασιά μεταφέρθηκε στον Μυστρά. Εν τω μεταξύ γύρω από τον Μυστρά συγκεντρώνονταν πολλοί κάτοικοι από τη γύρω περιοχή για περισσότερη ασφάλεια και σύντομα χτίστηκαν και νέα τείχη για να συμπεριλάβουν τα καινούρια σπίτια του Μυστρά
Το παλάτι των Παλαιολόγων
Περίβλεπτος
Αρχοντικό Λάσκαρη
Από χαλκογραφία του 19 ου αι.
ΣΧΕΔΙΟ ΥΦΑΣΜΑΤΟΣ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑΣ : το ύφασμα είχε παραγγελθεί στην Ιταλία.
Ειδικά οι κάτοικοι της γειτονικής Λακεδαιμονίας είχαν μετακινηθεί για περισσότερη ασφάλεια στον Μυστρά και η Λακεδαιμονία είχε ερημώσει το αργότερο το 1265.
Η εικόνα της Πελοποννήσου το 14 ο αι. -15 ο αι
Δεσπότες του Μορέως 1348-1380 Μανουήλ Καντακουζηνός 1380-1383 Ματθαίος Καντακουζηνός 1383-1384 Δημήτριος Α' Καντακουζηνός 1383-1407 Θεόδωρος Α' Παλαιολόγος 1407-1443 Θεόδωρος Β' Παλαιολόγος 1443-1449 Κωνσταντίνος Παλαιολόγος * 1449-1460 Δημήτριος Β' Παλαιολόγος 1428-1460 Θωμάς Παλαιολόγος
Αργότερα, τον επόμενο αιώνα (14 ο ) Ο Δεσπότης του Μορέως Θεόδωρος Α Παλαιολόγος (1382-1406) ενίσχυσε τη βυζ, εξουσία, αφού μέχρι το 1432 οι περισσότερες λατινικές κτήσεις της Πελοποννήσου είχαν επανακτηθεί από του Έλληνες.
Συγκεκριμένα: Το 1429 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος καταλαμβάνει και την Πάτρα μετά από πολιορκία. Εκτός από την Μεθώνη, την Κορώνη το Ναύπλιο και το Άργος που είναι στα χέρια των Βενετών, ολόκληρη η υπόλοιπη Πελοπόννησος είναι στα χέρια των Ελλήνων
Το 1400 η Κόρινθος πωλείται στους Ιωαννίτες Ιππότες από το Θεόδωρο, οι οποίοι παρέμειναν εκεί μέχρι το 1404, οπότε και ο κίνδυνος από τις επιδρομές των Οθωμανών είχε προσωρινά απομακρυνθεί.
Στο Μυστρά ( γύρω στα 1400 ) κυριαρχεί η φυσιογνωμία του Γεωργίου Γεμιστού Πλήθωνα: Ηταν ενας υπέρμαχος του πλατωνισμού και οραματιστής του νέου ελληνισμού, ιδρύει στον Μυστρά φιλοσοφική σχολή.
Το 1437-39 συνόδευσε τον αυτοκράτορα Ιωάννη Η' στη Σύνοδο της Φερράρας-Φλωρεντίας. Επίσης μέλος της αποστολής ήταν και ο μαθητής του Πλήθωνα, ο ανθρωπιστής λόγιος και κατοπινός καρδινάλιος Βησσαρίων. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Φλωρεντία η προσωπικότητα, η μόρφωση και η ευγλωττία του Πλήθωνα εντυπωσίασε ιδιαιτέρως τους Ιταλούς ανθρωπιστές και μεταξύ αυτών τον ηγεμόνα της Φλωρεντίας Κόζιμο των Μεδίκων.
Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων Στα επόμενα χρόνια βλέποντας την κρίση στην οποία περιέρχεται το δεσποτάτο προτείνει ριζοσπαστικά μέτρα, τη δημιουργία μόνιμου στρατού από Έλληνες και όχι από μισθοφόρους, το χωρισμό των κατοίκων σε στρατιώτες (και μη φορολογούμενους) και σε φορολογούμενους χωρίς την υποχρέωση στράτευσης, τη διαμόρφωση ισχυρής συγκεντρωτικής εξουσίας, να γίνει κοινή περιουσία όλη η καλλιεργήσιμη γη και όποιος ήθελε να καλλιεργεί χέρσα γη να το κάνει ελεύθερα, με το 1/3 της παραγωγής να πηγαίνει σε κοινό ταμείο. Οι προτάσεις του όμως αυτές αγνοήθηκαν.
Ο τάφος του στο Ρίμινι
Τα τελευταία χρόνια του Μυστρά Το 1448 ο Κωνσταντίνος στέφθηκε αυτοκράτορας στο Μυστρά στη θέση του αποθανόντος αδελφού του, Ιωάννη, και έφυγε για την Κωνσταντινούπολη. Στη θέση του έμεινε ο αδελφός του ο Δημήτριος,ο οποίος δεν κατάφερε ποτέ να ομονοήσει με τον άλλο τους αδελφό, Θωμά, που είχε υπό την εξουσία του τη βορειοδυτική Πελοπόννησο. Μάλιστα ο Θωμάς ήταν δυτικόφιλος, ενώ ο Δημήτριος τουρκόφιλος.
Οι τουρκικές επιδρομές, άλλωστε συνεχίστηκαν αμείωτες τα επόμενα χρόνια καθώς ο σουλτάνος Μωάμεθ Β' ήθελε να εμποδίσει αυτούς τους δύο από το να στείλουν βοήθεια στην αποκλεισμένη Κωνσταντινούπολη.
Μετά την Άλωση και ενώ τα δύο αδέλφια συνέχιζαν να συγκρούονται μεταξύ τους, ενώ οι Τούρκοι κατέλαβαν την Πάτρα το 1458 και το 1460 ο Δημήτριος παρέδωσε αμαχητί τον Μυστρά στον Μωάμεθ θέτοντας τέλος στο δεσποτάτο. Ο Θωμάς έφυγε στην Ιταλία με την κάρα του Αγίου Ανδρέα, ενώ ο Δημήτριος ακολούθησε τον Μωάμεθ υπό περιορισμό για το υπόλοιπο της ζωής του.