ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ Σχολική χρονιά 2007 2008 Β ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΑΤΣΙΩΝ (ΚΒ) Συντονιστική ομάδα : 1. Νίκη Κύπρου ( Διευθύντρια ) 2. Καλλιόπη Στυλιανίδου ( Συντονίστρια ) 3. Σοφία Χατζηγεωργίου ( Συντονίστρια ) 4. Αθηνά Καλλένου ( Σχολιατρική υπηρεσία) 5. Αντρέας Ιωακείμ ( Εκπρόσωπος Συνδέσμου Γονέων ) 6. Ερωτόκριτος Χριστοδούλου, Χριστάλλα Σάββα, Χρυσηίδα Γεωργίου ( Εκπρόσωποι Μαθητικού Συμβουλίου) 7. Όλο το μόνιμο προσωπικό και επισκέπτες δάσκαλοι ΘΕΜΑ : Γνωρίζω τον εαυτό μου και σέβομαι τη διαφορετικότητα Διάρκεια προγράμματος : 3 χρόνια Έτος προγράμματος : 3 ο Στόχοι Προγράμματος Τα παιδιά : 1. Να μάθουν να ενδιαφέρονται και να φροντίζουν για την υγεία και την ασφάλεια τους. 2. Να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους, να ενισχύσουν την αυτοεικόνα τους. Να αναγνωρίσουν και να εκτιμήσουν τη μοναδικότητα και διαφορετικότητα τους καθώς και των άλλων. 3. Να ερευνήσουν και να γνωρίσουν στοιχεία από άλλους λαούς και πολιτισμούς. Να αποβάλουν τυχόν στερεότυπα και προκαταλήψεις που έχουν για άτομα διαφορετικά ή λαούς διαφορετικούς. 1
4. Να εκτιμήσουν στοιχεία της δικής τους κουλτούρας και παράδοσης. Να αποκτήσουν δεξιότητες κριτικής σκέψης σχετικά με το μιμητισμό και την αντιγραφή ξενόφερτων στοιχείων. Ενότητες και Δραστηριότητες Ατομική φροντίδα και ασφάλεια Να ενδιαφερθούν για τον εαυτό τους και τη διατήρηση της υγείας τους και της ασφάλειας τους. Να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους αποκτώντας χρήσιμες συνήθειες Βελτιώσουν την αισθητική του χώρου που τους περιβάλλει (καθαριότητα και εξωραϊσμός του σχολικού χώρου). Συναισθηματική Αγωγή Να εντοπίσουν χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους, να νιώσουν μοναδικοί και ξεχωριστοί. Να αντιληφθούν τη διαφορετικότητα του κάθε ατόμου (στην καταγωγή, στην εξωτερική εμφάνιση κ.α.) και να μάθουν να την αποδέχονται και να τη σέβονται. Τα παιδιά να αναγνωρίζουν, να αποδέχονται και να εκφράζουν τα συναισθήματα τους. Να μάθουν επίσης να αντιμετωπίζουν έντονα συναισθήματα ( θυμός, ζήλια κλπ) και να ασκηθούν σε στρατηγικές επίλυσης συγκρούσεων και προβλημάτων. Να αναγνωρίσουν το ρόλο τους και τις δικές τους ευθύνες στη δημιουργία καλών σχέσεων με τα άτομα γύρω τους ( στο σχολείο και στο σπίτι ). Πολυπολιτισμική Αγωγή Τα παιδιά να γνωρίσουν διαφορετικούς ανθρώπους και πολιτισμούς. Να αντιληφθούν και να σεβαστούν τη διαφορετικότητα της καταγωγής, φυλής, θρησκείας και κουλτούρας του κάθε ανθρώπου. 2
Να εντοπίσουν στοιχεία πολυπολιτισμικότητας και διαπολιτισμού στο δικό τους κοινωνικό περιβάλλον. Να ερευνήσουν συμπεριφορές, δικές τους ή του κοινωνικού συνόλου, που φανερώνουν ρατσισμό, στερεότυπα ή προκαταλήψεις. Προτεινόμενες Δραστηριότητες Ατομική φροντίδα και ασφάλεια Διαλέξεις προς τα παιδιά και τους γονείς. Θέματα ( επισκέπτρια υγείας)) ( Δ τάξη) Γνωρίζω το σώμα μου ( Ε τάξη ) Εφηβεία ( Στ τάξη) Κάπνισμα Οι διαλέξεις με ειδικό ψυχολόγο ( προς τους γονείς ) θα οργανωθούν σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Γονέων. Ενότητες μαθημάτων μέσα από το Αναλυτικό Πρόγραμμα που θα αξιοποιηθούν κατάλληλα από το διδακτικό προσωπικό και τα παιδιά. Δ τάξη Ενότητα 5 «Ασφαλώς κυκλοφορώ» 1. Μάθημα κυκλοφοριακής Αγωγής 2. Στο δρόμο με το Σωτήρη 3. Ένα αλλιώτικο Πάρκο 4. Ρόδα είναι και γυρίζει Ε τάξη Οι ενότητες Δόντια, Όραση, Στομάχι στο μάθημα της επιστήμης. Στ τάξη Ενότητα 4 : Διατροφή, Ενότητα 9 : Συσκευές Ενότητα 10 : Ατυχήματα 3
Βιβλιαράκι «Αγωγή Υγείας» Θα αξιοποιηθούν επίσης τα μαθήματα : Οικιακή Οικονομία, Γυμναστική, Τέχνη, Μουσική Σχεδιασμός και Τεχνολογία. Επισκέψεις σε κατάλληλους χώρους ( π.χ. Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής, Σχολή Τυφλών ) Δραστηριοποίηση των ομάδων υπευθυνότητας των παιδιών για καλλωπισμό των τάξεων και της αυλής. Ανάληψη πρωτοβουλίας του Κεντρικού Μαθητικού Συμβουλίου για διαγωνισμό καθαριότητας. Συζήτηση και καταγραφή του κώδικα καλής συμπεριφοράς από τα παιδιά της τάξης. Συναισθηματική Αγωγή Ομαδικές δραστηριότητες και συζητήσεις στην τάξη : 1. Πώς θα αισθανόσουν αν... 2. Το θερμόμετρο των συναισθημάτων. 3. Εκφράζοντας δυσάρεστα συναισθήματα. 4. Δώσε τη λύση. 5. Ο φωτεινός σηματοδότης Ε τάξη Παρακολούθηση παιδικής κινηματογραφικής ταινίας του Φεστιβάλ Παιδικού Κινηματογράφου Αξιοποίηση των κειμένων (από το ανθολόγιο): Το χαμογελαστό συννεφάκι Η Αστραδενή Ο κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να επιλέξει από το προσφερόμενο υλικό (ή ανάλογο υλικό) τις δραστηριότητες εκείνες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και δυνατότητες των παιδιών της τάξης. Προτείνουμε τη δημιουργία 4
τετραδίου και πινακίδας όπου θα συγκεντρώνονται οι εργασίες των παιδιών. Αξιοποίηση ευκαιριακών καταστάσεων ( αρνητικών ή θετικών συμπεριφορών ) για συζήτηση στην τάξη. Προώθηση δραστηριοτήτων στις οποίες οι μαθητές/μαθήτριες θα αναλαμβάνουν δράση. Πολυπολιτισμική Αγωγή Μελέτη στοιχείων που αφορούν διαφορετικούς πολιτισμούς διαθεματικά αλλά και σε συγκεκριμένα μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος. Δ Τάξη Ενότητα 6 «Ιστορίες παιδιών» 1. Το μεγάλο μυστικό 2. Ο αδελφός της Ασπασίας Ενότητα 13 «Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι» 1. Όλου του κόσμου τα παιδιά 2. Το σχολείο του κόσμου Ε Τάξη Αξιοποίηση των κειμένων (από το ανθολόγιο): Οι φίλοι μας οι τσιγγάνοι Στη Γεωγραφία: Γνωριμία με άλλες χώρες (Ελλάδα, Αγγλία, Γαλλία) Παρουσίαση χώρας αλλόγλωσσων μαθητών τάξης Στα θρησκευτικά θα συζητήσουμε για τη διαφορετικότητα στο κεφάλαιο Επιμονή και υπομονή στον αγώνα Στα Ελληνικά: Ενότητα 7, Μουσική, Ενότητα 8, Τα Χριστούγεννα στον κόσμο Στ Τάξη Ελληνικά Αξιοποίηση του Ανθολογίου, Με Λογισμό και με όνειρο. 1. Οι φίλοι μας οι Τσιγγάνοι 5
2. Το χαμογελαστό συννεφάκι 3. Τα Χριστούγεννα του Τα Κι Κο 4. Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια 5. Η Βροχούλα ο Μουτζούρης και ένα χριστουγεννιάτικο όνειρο Θρησκευτικά Γνωριμία και αποδοχή άλλων θρησκειών ( μέσα από τις ενότητες του βιβλίου) Γεωγραφία Γνωριμία με άλλες χώρες 1. Νότια Αφρική ( Φυλετικές διακρίσεις/ Απαρχάιντ ) 2. Ινδία ( η χώρα των ποικίλων θρησκειών και διαλέκτων) 3. Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδάς (παραδείγματα πολυπολιτισμικής κοινωνίας / ανοχή και συμβίωση διαφορετικών πολιτισμών ) Μελέτη και εργασίες για τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι αλλόφυλοι μαθητές του σχολείου μας. Αξιοποίηση γονιών ή και άλλων προσώπων για συνεντεύξεις από τα παιδιά. Μελέτη παραδοσιακών χορών, μουσικών, τρόπων ζωής, νοοτροπιών της Κύπρου και άλλων χωρών. Επισκέψεις ( Πρεσβείες, Γαλλικό Μορφωτικό Κέντρο κ.α.), συγκέντρωση πληροφοριακού υλικού. Ημερίδα παρουσίασης χωρών και πολιτισμών. Πολυπολιτιστικό πανηγύρι ή εργαστήριο. Έκθεση έργων τέχνης, κατασκευών εμπνευσμένων από διαφορετικούς πολιτισμούς Δραστηριότητες μέσα στην τάξη : 1. Διαφορετικοί...όπως εμείς 2. Αλυσίδα. 3. Είμαι ή δεν είμαι 4. Βρείτε τη χώρα 6
5. Γνωρίζοντας τους άλλους 6. Μελέτη της περιοχής διαμονής ή του σχολείου και ανεύρεση του διαπολιτισμικού χαρακτήρα (γλώσσα, πολεοδομικές συνήθειες κ.α.). 7. Πώς φαντάζεσαι ένα πολυεθνικό σουπερμάρκετ, μια πολυεθνική οικία κ.α. 8. Οργάνωση ενός φανταστικού ταξιδιού στη χώρα του αλλόγλωσσου. 9. Δημιουργία ψηφιακού δίσκου με τα αγαπημένα τραγούδια των παιδιών, με παραδοσιακά νανουρίσματα από τον τόπο καταγωγής, με τα αγαπημένα τραγούδια των παππούδων. 10. Ο γύρος του κόσμου με φαγητά/ρούχα/μουσικές 11. Συγγραφή ιστορίας/παραμυθιού όπου ένα παιδί γίνεται φίλος με ένα διαφορετικό χαρακτήρα (χιονάνθρωπος κ.α.) 12. Συγγραφή ενός διαπολιτισμικού βιβλίου με παραμύθια, παιγνίδια, συνταγές κ.α. 13. Γλωσσάρια εικονογραφημένα από τα παιδιά 14. Διαφημίσεις διαπολιτισμικού χαρακτήρα 15. Σλόγκαν ενάντια στο ρατσισμό Ο κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να επιλέξει από το προσφερόμενο υλικό (ή ανάλογο υλικό) τις δραστηριότητες εκείνες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες και δυνατότητες των παιδιών της τάξης. Προτείνουμε τη δημιουργία ομαδικού τετραδίου/φακέλου και την οργάνωση ενός χώρου στην τάξη (στις αίθουσες της τέχνης, των οικοκυρικών, της μουσικής) που να είναι αφιερωμένος σε δραστηριότητες διαπολιτισμικού χαρακτήρα (υδρόγειος σφαίρα ή παγκόσμιος ή γεωγραφικός χάρτης, σημαιούλες ή σημαδούρες στερεωμένες και μετακινούμενες, πολυπολιτισμικές εικόνες, διαπολιτιστικό ημερολόγιο κ.α.) και όπου θα συγκεντρώνονται ανάλογες εργασίες των παιδιών. 7
Προγραμματιζόμενη Αξιολόγηση Αρχική Αξιολόγηση Ο υπεύθυνος δάσκαλος κάθε τμήματος θα παρατηρήσει τυχόν προβλήματα συμπεριφοράς, επικοινωνίας ή και έλλειψης ανοχής προς άλλα παιδιά που παρουσιάζονται στο τμήμα του. Το θέμα θα συζητηθεί κατά το συντονισμό των αδελφών τμημάτων και σε συνεδρία προσωπικού. Συντρέχουσα αξιολόγηση Παρακολούθηση της συμπεριφοράς των παιδιών και της εφαρμογής του προγράμματος. Επανάληψη δραστηριοτήτων ή αλλαγή τους εκεί όπου κρίνεται αυτό απαραίτητο. Παρακολούθηση και αξιολόγηση των δραστηριοτήτων από τις συντονίστριες του προγράμματος. Φωτογραφικό υλικό Καταγραφή δραστηριοτήτων Παρουσίαση εργασιών σε συνεδρία Συμμετοχή των μαθητών στην δημιουργία μιας επιτοίχιας κατασκευής που να διακοσμεί το σχολείο Η τελική γιορτή θα έχει σχέση με το πρόγραμμα Τελική αξιολόγηση Καταγραφή των εντυπώσεων των εκπαιδευτικών και των μαθητών από την συμμετοχή τους στο πρόγραμμα. 8