ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΑΡΧΕΣ-ΘΕΣΜΟΙ-ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ρ. Φωτεινή Ασδεράκη Λέκτορας, Τµήµα ΕΣ Πανεπιστήµιο Πειραιώς Ιανουάριος 2012
Τι είναι η ΕΕ;
Ενότητα-διαφορετικότητα
Ιστορία οµή της παρουσίασης Ιδρυτικές Συνθήκες και οι µεταρρυθµίσεις τους ιευρύνσεις Αρχές της ΕΕ Θεσµικό Σύστηµα
Κρίσιµα ερωτήµατα Η Ευρώπη έως πού και για ποιον; Η Ευρώπη πώς; Η Ευρώπη για ποιο λόγο; Είναι διασφαλισµένη η ειρήνη και η ευηµερία των ευρωπαϊκών κρατών; Θα είναι ορθολογικότερο για τα ευρωπαϊκά κράτη να πορευτούν καθένα µόνο του σε συνθήκες παγκοσµιοποίησης; Σε πόσες περιοχές του κόσµου υπάρχει ο σεβασµός των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, των δικαιωµάτων του παιδιού, το δικαίωµα στην εκπαίδευση και η ισότητα ανδρών και γυναικών;
Η αρχή. Οι συνέπειες του Β Παγκοσµίου Πολέµου
4-11 Φεβρουαρίου 1945 ιάσκεψη της Γιάλτας
Ο διαµελισµός της Ευρώπης από τους Winston Churchill και Joseph Stalin (1944) Ρουµανία 90 % υπό Σοβιετική επιρροή και 10% υπό Βρετανική Ελλάδα 90 % υπό Βρετανική και 10 % υπό Σοβιετική Γιουγκοσλαβία και Ουγγαρία 50 %-50 % Βουλγαρία 75 % Σοβιετική και 25 % Βρετανική
Η Ευρώπη µετά το Β Παγκόσµιο Πόλεµο
Σχέδιο Marshall
Το δίκτυο των διεθνών οργανισµών 1945 GATT, IMF, WB 1948, 17 Μαρτίου, ΕΕ Συνθήκη των Βρυξελλών 1948, Ευρωπαϊκός Οργανισµός Οικονοµικής Συνεργασίας 1949, 4 Απριλίου, ΝΑΤΟ 1949, 5 Μαΐου, Συµβούλιο της Ευρώπης
Η ευρωπαϊκή «ιδέα»
Οι πρωτοπόροι της «Ενωµένης Ευρώπης» Κόµης Richard Coudenhove-Kalergi 1923, Pan-Europa 1926 «Πανευρωπαϊκή Κίνηση», Βιέννη Μέλη: Albert Einstein, Thomas Mann, Sigmund Freud, Rilke, Adenauer, Churchill και δύο γάλλοι πρωθυπουργοί, Eduard Herriot, Aristide Briad
Churchill's Zurich speech, 1946
Hague Congress, 7-11 May 1948
Schuman Declaration
Schuman Declaration 9th May 1950 «Η Ευρώπη δεν θα διαµορφωθεί δια µιας ή σύµφωνα µε ένα σχέδιο. Θα οικοδοµηθεί µέσα από επιτεύγµατα που δηµιουργούν µια de facto αλληλεγγύη. Η µακραίωνη έχθρα Γαλλίας - Γερµανίας πρέπει να απαλειφθεί..γι αυτό η Γαλλική κυβέρνηση προτείνει η Γαλλογερµανική παραγωγή άνθρακα και χάλυβα να τεθεί υπό την αρµοδιότητα µιας Κοινής Αρχής στο πλαίσιο ενός οργανισµού που θα είναι ανοικτός και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες Η συγκέντρωση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα θα εξασφαλίσει αµέσως την εγκαθίδρυση κοινών βάσεων οικονοµικής ανάπτυξης, ως ένα πρώτο βήµα στην οµοσπονδία της Ευρώπης»
Robert Schuman 29 June 1886 4 September 1963
Robert Schuman Μεγάλωσε στη Λορένη (Λουξεµβούργο) επαρχία που είχε προσαρτήσει µαζί µε την Αλσατία η Γερµανία το 1871 Σπούδασε νοµικά, οικονοµικά, πολιτική φιλοσοφία, θεολογία και στατιστική σε γερµανικά πανεπιστήµια (Bonn, Munich, Berlin, and Strasbourg) Υπηρέτησε ως αξιωµατικός στο γερµανικό στρατό Α Παγκόσµιο Πόλεµο Μέλος του Γαλλικού Κοινοβουλίου µετά το 1919 που η Λορένη προσαρτήθηκε στη Γαλλία. Μέλος της Γαλλικής αντίστασης, συνελήφθη από την Γκεστάπο και κατάφερε να διαφύγει πριν σταλεί στο Νταχάου Υπουργός (ΥΠΕΞ) 10 κυβερνήσεων 1948-1952 Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (1958-1960)
Jean Monnet 9 November 1888 16 March 1979
Jean Monnet Θητεία στην Κοινωνία των Εθνών ως αναπληρωτής ΓΓ και σε διασυµµαχικά όργανα κατά τους δύο πολέµους Το 1943 µέλος της εξόριστης κυβέρνησης της Γαλλίας στην Αλγερία Επικεφαλής Επιτροπής Προγραµµατισµού για τον εκσυγχρονισµό της Γαλλίας διορισµένος από τον De Gaulle to 1945 Μη εκλεγµένος πολιτικός ηγέτης ωστόσο ένας από τους «πατέρες» της Ευρώπης
John Maynard Keynes «Η συµβολή του Jean Monnet στο συντονισµό των ενεργειών ήταν τόσο σηµαντική που ο Β παγκόσµιος πόλεµος συντοµεύτηκε κατά έναν τουλάχιστον χρόνο»
Ο Jean Monnet..εκτιµούσε ότι µια διχασµένη Ευρώπη θα αποτελούσε το διακύβευµα µεταξύ των υπερδυνάµεων σε συνθήκες Ψυχρού Πολέµου µόνο µια ανασυγκροτηµένη και συµφιλιωµένη Ευρώπη κι ένας µηχανισµός λήψης κοινών αποφάσεων θα «κλείδωνε» τους πρώην αντιπάλους σε συνεργατικές διαδικασίες.
Η Ευρωπαϊκή ενοποίηση είναι µια συνεχής πορεία
Οι λόγοι για την Ευρωπαϊκή ενοποίηση ιασφάλιση της ασφάλειας, ειρήνης & πρόσδεση της Γερµανίας στην Ευρώπη ηµιουργία µιας δηµοκρατικής ταυτότητας στην Ευρώπη ηµιουργία µια κοινής αγοράς Αυτονοµία της Ευρώπης από ΗΠΑ/ΕΣΣ ) Οικονοµική ευηµερία
Ιδρυτικές Συνθήκες
EKAX, 1952 Η Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) Υπογραφή:18 Απριλίου 1951 στο Παρίσι Ισχύ:23 Ιουλίου 1952 Λήξη:23 Ιουλίου 2002
Θεσµικά όργανα Ανώτατη Αρχή: 9 µέλη. Πρώτος Πρόεδρος ο Jean Monnet, έδρα το Λουξεµβούργο. Επικουρείται από τη Συµβουλευτική Επιτροπή, 30-51 µέλη (κοινωνικοί εταίροι). Συµβούλιο Υπουργών, 6 µέλη Κοινή Συνέλευση, έδρα το Στρασβούργο, 78 µέλη, εκπρόσωποι των Κοινοβουλίων των 6 κρατών µελών. (18+18+18+10+10+4). Πρώτος Πρόεδρος Paul Henri Spaak ικαστήριο, 7 δικαστές
Daily Mail. 16.06.1947. London Οι «δυτικοί» φόβοι
Οι Συνθήκες της Ρώµης: EOK, EKAE, 1958 Υπογραφή: 25 Μαρτίου 1957, Ρώµη Ισχύ: 1η Ιανουαρίου 1958 Signature par les Six à Rome. Rome: Médiathèque Commission européenne, 25/03/1957. Copyright: European Commission Audiovisual Library
Συνθήκη για την ίδρυση της ΕΕ Υπογραφή: Μάαστριχ 7 Φεβρουαρίου 1992 Ισχύ: 1 Νοεµβρίου 1993 Πρόκειται για δύο Συνθήκες 1. Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση 2. Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (αντικατέστησε την ΕΟΚ) Καινοτοµίες: ΟΝΕ, ΚΕΠΠΑ, Σ ΕΥ, Ευρωπαϊκή ιθαγένεια
Μεταρρυθµιστικές Συνθήκες
Μεταρρυθµιστικές Συνθήκες Συνθήκη των Βρυξελλών (Συνθήκη Συγχώνευσης ορισµένων κοινών οργάνων) Υπογραφή: 8 Απριλίου 1965 Ισχύ: 1 Ιουλίου 1967 Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη Υπογραφή: 17 η Φεβρουαρίου 1986 υπέγραψαν εννέα κράτη µέλη, την 28 η Φεβρουαρίου τα υπόλοιπα τρία Ισχύ: 1 Ιουλίου 1987 Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υπογραφή: 7 Φεβρουαρίου 1992 Ισχύ: 1 Νοεµβρίου 1993 Συνθήκη του Άµστερνταµ Υπογραφή: 2 Οκτωβρίου 1997 Ισχύ: 1 Μαΐου 1999 Συνθήκη Νίκαιας Υπογραφή: 26 Φεβρουαρίου 2001 Ισχύ: 1 Φεβρουαρίου 2003 Συνθήκη της Λισσαβόνας Υπογραφή:13 εκεµβρίου 2007 Ισχύ: 1 εκεµβρίου 2009
Οι Συνθήκες Οι Συνθήκες είναι η πρωτογενής πηγή του Ευρωπαϊκού ικαίου Αξίες και σκοποί της ΕΕ Θεσµικό σύστηµα Αρµοδιότητες Τρόποι λήψεις αποφάσεων Κοινές πολιτικές ιεθνείς Συµφωνίες
Τι καινούριο έφερε η Συνθήκη της Λισσαβόνας; Η ΕΕ αποκτά ενιαία νοµική προσωπικότητα Αναβάθµισε το Ευρ. Κοινοβούλιο και τη συµµετοχή των εθνικών κοινοβουλίων Καθιέρωσε την πρωτοβουλία του ενός εκατ. πολιτών Αποχώρηση κράτους µέλους Θεσµοποίησε το ρόλο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου και δηµιούργησε τη θέση του Προέδρου Αναβάθµισε το ρόλο του/της Ύπατου εκπροσώπου για ζητήµατα εξωτερικής πολιτικής
ιευρύνσεις
Τα 6 ιδρυτικά κράτη µέλη
Ην. Βασίλειο, Ιρλανδία, ανία 1973
Ελλάδα, 1981
Ισπανία, Πορτογαλία, 1986
Aυστρία, Φιλανδία, Σουηδία, 1995
Εσθονία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχική ηµοκρατία, 2004 Η Συµφωνία των Αθηνών 16.04.2003
Βουλγαρία, Ρουµανία, 2007
Κροατία, 2013
Animation map for enlargement http://europa.eu/abc/history/anim ated_map/index_en.htm
Πιθανό σενάριο;
Οι ευρωπαϊκές αξίες
Άρθρο 2 ΣΕΕ Η Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασµού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δηµοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων, συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων των προσώπων που ανήκουν σε µειονότητες. Οι αξίες αυτές είναι κοινές στα κράτη µέλη εντός κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισµό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα µεταξύ γυναικών και ανδρών.
Σκοποί της ΕΕ Η Ένωση έχει σκοπό να προάγει την ειρήνη, τις αξίες της και την ευηµερία των λαών της παρέχει στους πολίτες της χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χωρίς εσωτερικά σύνορα, µέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων εγκαθιδρύει εσωτερική αγορά καταπολεµά τον κοινωνικό αποκλεισµό και τις διακρίσεις και προωθεί την κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία, την ισότητα µεταξύ γυναικών και ανδρών, την αλληλεγγύη µεταξύ των γενεών και την προστασία των δικαιωµάτων του παιδιού.
Η Ένωση προάγει την οικονοµική, κοινωνική και εδαφική συνοχή και την αλληλεγγύη µεταξύ των κρατών µελών. σέβεται τον πλούτο της πολιτιστικής και γλωσσικής της πολυµορφίας και µεριµνά για την προστασία και ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονοµιάς εγκαθιδρύει οικονοµική και νοµισµατική ένωση, της οποίας το νόµισµα είναι το ευρώ
Ο Χάρτης των Θεµελιωδών ικαιωµάτων, 2000 (π.χ. όλες οι χώρες της ΕΕ κατήργησαν τη θανατική ποινή)
Το θεσµικό σύστηµα
Με τις Συνθήκες δηµιουργείται ένα θεσµικό σύστηµα, ιδιόρρυθµο, αφού περιλαµβάνει υπερεθνικά όργανα, στα οποία για ορισµένους τοµείς πολιτικής, εκχωρούνται, σύµφωνα µε την αρχή της δοτής αρµοδιότητας, αποκλειστικές, συντρέχουσες, υποστηρικτικές ή συντονιστικές ή συµπληρωµατικές αρµοδιότητες
Αποκλειστικές αρµοδιότητες της ΕΕ α) στην τελωνειακή ένωση, β) στη θέσπιση κανόνων ανταγωνισµού που είναι αναγκαίοι για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, γ) στη νοµισµατική πολιτική για τα κράτη µέλη µε νόµισµα το ευρώ, δ) στη διατήρηση των βιολογικών πόρων της θάλασσας στο πλαίσιο της κοινής αλιευτικής πολιτικής και ε) στην κοινή εµπορική πολιτική καθώς και για τη σύναψη διεθνούς συµφωνίας όταν η σύναψη αυτή προβλέπεται σε νοµοθετική πράξη της Ένωσης ή είναι απαραίτητη για να µπορέσει η Ένωση να ασκήσει την εσωτερική της αρµοδιότητα
Συντρέχουσες αρµοδιότητες α) στην εσωτερική αγορά, β) στην κοινωνική πολιτική, γ) στην οικονοµική και κοινωνική και εδαφική συνοχή, δ) στην γεωργία και στην αλιεία µε την εξαίρεση των βιολογικών πόρων της θάλασσας, ε) στο περιβάλλον, στ) στην προστασία των καταναλωτών, ζ) στις µεταφορές, η) στα διευρωπαϊκά δίκτυα, θ) στην ενέργεια, ι) στο χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, ια) στις κοινές προκλήσεις για την ασφάλεια στον τοµέα της δηµόσιας υγείας.
Στους τοµείς της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και του διαστήµατος καθώς και στους τοµείς της αναπτυξιακής συνεργασίας και της ανθρωπιστικής βοήθειας η Ένωση έχει αρµοδιότητα να αναλαµβάνει δράσεις αλλά χωρίς να κωλύει την άσκηση των αρµοδιοτήτων των κρατών µελών. Στο πλαίσιο της Ένωσης τα κράτη µέλη συντονίζουν επίσης τις οικονοµικές τους πολιτικές και τις πολιτικές για την απασχόληση
Συντονίζει, υποστηρίζει, συµπληρώνει α) στην προστασία και στη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας β) στη βιοµηχανία, γ) στον πολιτισµό, δ) στον τουρισµό, ε) στην παιδεία, στην επαγγελµατική εκπαίδευση, στη νεολαία και στον αθλητισµό, στ) στην πολιτική προστασία και ζ) στη διοικητική συνεργασία.
Η ΕΕ ασκεί Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας σε διακυβερνητική βάση και προβλέπεται ο προοδευτικός καθορισµός µιας κοινής αµυντικής πολιτικής
Τα κύρια θεσµικά όργανα της ΕΕ (Άρθρο 13 ΣΕΕ) το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο το Συµβούλιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το ικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το Ελεγκτικό Συνέδριο
ιάκριση των οργάνων Υπερεθνικά / Υπερκρατικά Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή ικαστήριο της ΕΕ Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Ελεγκτικό Συνέδριο ιακυβερνητικά / ιακρατικά Ευρωπαϊκό Συµβούλιο Συµβούλιο
ευτερεύοντα όργανα ΟΚΕ Επιτροπή Περιφερειών Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων Ταµεία της ΕΕ (Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Εγγυήσεων, Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκό Ταµείο Αλιείας, ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, Ταµείο Συνοχής, κ.ά.)
Ευρωπαϊκοί φορείς και οργανισµοί Κοινοτικό Γραφείο Φυτικών Ποικιλιών Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ανασυγκρότησης Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο των Φαινοµένων Ρατσισµού και Ξενοφοβίας FRONTEX Ευρωπαϊκός Οργανισµός Άµυνας Ευρωπαϊκός Οργανισµός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίµων.. Βλ. http://europa.eu/agencies/index_el.htm
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Έδρα Στρασβούργο: µηνιαίοι σύνοδοι της Ολοµέλειας Βρυξέλλες: πρόσθετοι σύνοδοι της Ολοµέλειας Λουξεµβούργο: Γραµµατεία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Είναι το πολιτικό όργανο της ΕΕ Εκπροσωπεί τους πολίτες της ΕΕ ηµοκρατική νοµιµοποίηση για την ΕΕ Αποτελεί έκφραση της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας (;) H συµµετοχή των ευρωπαίων πολιτών στις Ευρωεκλογές 2009 ανήλθε στο 43%
Φθίνουσα συµµετοχή Κατηγορίες στις οποίες η συµµετοχή είναι η χαµηλότερη: - οι άνεργοι ψήφισαν σε ποσοστό 28% - οι φοιτητές σε ποσοστό 33,9% - οι εργάτες σε ποσοστό 35,9%. Πηγή: Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Μετεκλογική έρευνα 2009
Η συµµετοχή στην Ελλάδα
Σύνθεση Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Άρθρο 14 ΣΕΕ Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαρτίζεται από αντιπροσώπους των πολιτών της Ένωσης. Ο αριθµός τους δεν υπερβαίνει τους επτακόσιους πενήντα συν τον πρόεδρο (751). Η εκπροσώπηση των πολιτών είναι αναλογική κατά φθίνουσα τάξη (6-96). Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο εκδίδει οµόφωνα, µετά από πρωτοβουλία του ΕΚ και µε την έγκρισή του, απόφαση για τον καθορισµό της σύνθεσης του ΕΚ Τα µέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται για πέντε έτη µε άµεση, καθολική, ελεύθερη και µυστική ψηφοφορία.
Member State 2007 No. of MEPs after the 2009 elections No. of MEPs after the Treaty of Lisbon Germany 99 99 96 France 78 72 74 United Kingdom 78 72 73 Italy 78 72 73 Spain 54 50 54 Poland 54 50 51 Romania 35 33 33 Netherlands 27 25 26 Belgium 24 22 22 Greece 24 22 22 Hungary 24 22 22 Czech Republic 24 22 22 Portugal 24 22 22 Sweden 19 18 20 Bulgaria 18 17 18 Austria 18 17 19 Denmark 14 13 13 Slovakia 14 13 13 Finland 14 13 13 Lithuania 13 12 12 Ireland 13 12 12 Latvia 9 8 9 Slovenia 7 7 8 Estonia 6 6 6 Cyprus 6 6 6 Luxembourg 6 6 6 Malta 5 5 6 Total 785 736 751
Πρόεδρος Επτά πολιτικές οµάδες και «µη εγγεγραµµένοι» βουλευτές (25 τουλάχιστον βουλευτές ανά οµάδα, ¼ των κρατών) 20 κοινοβουλευτικές επιτροπές Προσωρινές επιτροπές Εξεταστικές επιτροπές Μικτές κοινοβουλευτικές επιτροπές, που διατηρούν σχέσεις µε τα κοινοβούλια των υποψηφίων προς ένταξη χωρών Οι διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες µε κοινοβούλια άλλων τρίτων χωρών
Αρµοδιότητες Νοµοθετικές: συνοµοθέτης µε το Συµβούλιο, διαβούλευση, πρόταση στην Επιτροπή για τη θέσπιση νέας νοµοθεσίας ηµοσιονοµικές µαζί µε το Συµβούλιο, έγκριση ή απόρριψη του Προϋπολογισµού Εκλέγει τον Πρόεδρο της Επιτροπής κι την εγκρίνει ως σώµα Καθήκοντα πολιτικού ελέγχου, πρόταση µοµφής εναντίον της Επιτροπής Συµβουλευτικά καθήκοντα
Αρµοδιότητες συνέχεια Συνθήκες προσχώρησης νέων κρατών- µελών καθώς και αποχώρησης Εµπορικές συµφωνίες Συµφωνίες σύνδεσης µε άλλα κράτη Πολιτικές πρωτοβουλίες Ψηφίσµατα
Το Συµβούλιο της ΕΕ
Τι είναι το Συµβούλιο Υπουργών; Το Συµβούλιο της ΕΕ είναι ένα από τα κύρια όργανα λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Συστήθηκε από τις ιδρυτικές συνθήκες τη δεκαετία του 1950. Στο Συµβούλιο εκπροσωπούνται τα κράτη µέλη Συµµετέχουν οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών µελών, δηλαδή οι υπουργοί που έχουν την αρµοδιότητα ενός συγκεκριµένου τοµέα. Συνέρχεται σε δέκα συνθέσεις
Οι συνθέσεις του Συµβουλίου 1. Γενικών Υποθέσεων 2. Εξωτερικών Υποθέσεων 3. Οικονοµικών και ηµοσιονοµικών Υποθέσεων (Ecofin) 4. ικαιοσύνης κι Εσωτερικών Υποθέσεων 5. Απασχόλησης, κοινωνικής πολιτικής, υγείας και καταναλωτών 6. Ανταγωνιστικότητας (εσωτερική αγορά, βιοµηχανία και έρευνα) 7. Μεταφορών, τηλεπικοινωνιών κι ενέργειας, 8. Γεωργίας και Αλιείας 9. Περιβάλλοντος 10. Παιδείας, Νεολαίας και Αθλητισµού + Eurogroup
Η Προεδρία του Συµβουλίου ανική Προεδρία Europe at work A responsible Europe A dynamic Europe A green Europe A safe Europe
Η Προεδρία Ασκείται εκ περιτροπής απ τα 27 κράτη µέλη της Ένωσης επί ένα εξάµηνο. Προεδρεύει στις συνεδριάσεις σε όλα τα επίπεδα, προτείνει προσανατολισµούς και καταρτίζει τις συµβιβαστικές προτάσεις για τη λήψη των αποφάσεων Η «τριάδα» των προεδριών καταρτίζει κοινό πρόγραµµα των δραστηριοτήτων του Συµβουλίου για διάστηµα 18 µηνών
Πολωνία Ιουλ- εκ 2011 ανία Ιαν-Ιούνιος 2012 Κύπρος Ιούλ- εκ. 2012 Ελλάδα 1983 Β / 1988 Β / 1994 Α / 2003 Α / [2014 Α ]
Αρµοδιότητες του Συµβουλίου Νοµοθετικά καθήκοντα ηµοσιονοµικά καθήκοντα Χαράζει πολιτικές και συντονίζει τις δράσεις των κρατών µελών Συνάπτει διεθνείς συµφωνίες µε τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισµούς (Άρθρο 218 ΣΛΕΕ) Χαράσσει και υλοποιεί την ΚΕΠΠΑ Συντονίζει την οικονοµική και νοµισµατική πολιτική (Ecofin/Εurogroup)
Τρόποι λήψης απόφασης Απλή πλειοψηφία (1/2 +1) Οµοφωνία Ειδική πλειοψηφία
Έως την 31 Οκτωβρίου 2014 Όλα τα κράτη µέλη έχουν συνολικά 345 ψήφους. Για τη θέσπιση πράξης µε ειδική πλειοψηφία: α) όταν κατά τις Συνθήκες η πράξη θεσπίζεται µε πρόταση της Επιτροπής απαιτούνται 255 ψήφοι των κρατών και η πλειοψηφία των κρατών µελών (50%+1). β) όταν η πράξη θεσπίζεται χωρίς πρόταση της Επιτροπής απαιτούνται 255 ψήφοι προερχόµενοι από τα δύο τρίτα των κρατών µελών (18/27). Κάθε κ-µ µπορεί να ζητήσει να εξακριβωθεί ότι τα κράτη µέλη τα οποία συνιστούν αυτή την ειδική πλειοψηφία αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 62% του συνολικού πληθυσµού της Ένωσης και αν αυτό δεν συµβαίνει δε θεσπίζεται η πράξη. Αν δεν ζητηθεί αυτό θεσπίζεται η πράξη.
Από 1 η Νοεµβρίου 2014 Εισάγεται η «διπλή πλειοψηφία», που προβλέπει ότι ως ειδική πλειοψηφία ορίζεται ποσοστό τουλάχιστον 55% των κρατών µελών του Συµβουλίου, το οποίο περιλαµβάνει τουλάχιστον δέκα πέντε µέλη (15/27) και αντιπροσωπεύει κράτη µέλη που συγκεντρώνουν ποσοστό τουλάχιστον 65 % του πληθυσµού της Ένωσης. Η µειοψηφία αρνησικυρίας πρέπει να περιλαµβάνει τουλάχιστον τέσσερα µέλη του Συµβουλίου.
Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο Θεσπίζεται ως επίσηµο θεσµικό όργανο µε τη Συνθήκη της Λισσαβόνας Αποτελείται από τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών µελών, τον Πρόεδρό του και τον Πρόεδρο της Επιτροπής. Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέµατα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας συµµετέχει στις εργασίες του Καθορίζει τις γενικούς πολιτικούς προσανατολισµούς και τις προτεραιότητες της ΕΕ Συνέρχεται δις εξαµηνιαίως αλλά και σε έκτακτες περιπτώσεις
Ο Πρόεδρος α) προεδρεύει και διευθύνει τις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, β) µεριµνά για την προετοιµασία και τη συνέχεια των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου σε συνεργασία µε τον πρόεδρο της Επιτροπής γ) καταβάλλει προσπάθειες για να διευκολύνει τη συνοχή και τη συναίνεση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, δ) παρουσιάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκθεση µετά από κάθε σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου.
Η Επιτροπή Η «κυβέρνηση» της Ένωσης 27 Μέλη - ένας Επίτροπος από κάθε κράτος-µέλος (Μ. αµανάκη). Το «Κολέγιο των Επιτρόπων». ιορίζονται από τα κράτη-µέλη Ο πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται από τα κράτη µέλη και αποφασίζει τις αρµοδιότητες των Επιτρόπων Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εγκρίνει ή απορρίπτει την Επιτροπή Πενταετής θητεία (2009-2014)
Αρµοδιότητες Νοµοθετική πρωτοβουλία ιαχειρίζεται και υλοποιεί τις πολιτικές της ΕΕ και τον προϋπολογισµό Θεµατοφύλακας των Συνθηκών. Εποπτεύει την ορθή τήρηση της νοµοθεσίας Εκπροσωπεί διεθνώς την ΕΕ σε ζητήµατα αρµοδιότητάς της
Έλληνες Επίτροποι 1981-1985 Γεώργιος Κοντογεώργης (Μεταφορές) 1985-1989 Γρηγόριος Βάρφης (Περιφερειακή Πολ.) 1989-1993 Βάσω Παπανδρέου (Απασχόληση) 1993-1995 Ιωάννης Παλαιοκρασσάς (Περιβάλλον) 1995-1999 Χρήστος Παπουτσής (Ενέργεια) 1999-2004 Άννα ιαµαντοπούλου (Κοινων. Υποθ.) 2004-2009 Σταύρος ήµας (Περιβάλλον) 2009-(2014) Μαρία αµανάκη (Ναυτιλία)
ηλώσεις Μπαρόζο «Χρειαζόµαστε αλληλεγγύη και σταθερότητα. Χωρίς αλληλεγγύη δεν υπάρχει Ένωση. Και η σταθερότητα είναι προς το συµφέρον όλων»
Το Ελεγκτικό Συνέδριο Ιδρύθηκε το 1975 και έχει την έδρα του στο Λουξεµβούργο. Συµµετέχει ένας εκπρόσωπος από κάθε κράτος µέλος µε εξαετή ανανεώσιµη θητεία Ελέγχει τα οικονοµικά της ΕΕ. Συντάσσει εκθέσεις για τη χρήση όλων των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Υποβάλλει στο Ευρ.Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο ετήσια έκθεση για το προηγούµενο δηµοσιονοµικό έτος ('ετήσια διαδικασία απαλλαγής').
Γιατί ΕΕ; Ο στόχος της Ευρώπης για τον 21ο αιώνα είναι: να παράσχει ειρήνη, ευηµερία και σταθερότητα στους λαούς της, να υπερβεί τις διχόνοιες στην ήπειρο, να διασφαλίσει την ασφαλή διαβίωση των πολιτών της, να προωθήσει την ισορροπηµένη οικονοµική και κοινωνική ανάπτυξη, να αντιµετωπίσει τις προκλήσεις της παγκοσµιοποίησης και να διατηρήσει την πολυµορφία των λαών της Ευρώπης, να υπερασπιστεί τις κοινές αξίες των Ευρωπαίων, όπως η αειφόρος ανάπτυξη και το υγιές περιβάλλον, ο σεβασµός των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και η κοινωνική οικονοµία της αγοράς.
«Η συνεργασία των εθνών, όσο σηµαντική και να είναι, δεν επιλύει τίποτα. Αυτό που πρέπει να επιτευχθεί είναι η συγχώνευση των συµφερόντων των ευρωπαϊκών λαών και όχι απλά η διατήρηση των ισορροπιών αυτών των συµφερόντων.» Jean Monnet