Πανεπιστήμιο Αιγαίου Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης Διοίκηση Έργων - Project Management ΔΙΑΛΕΞΗ 9 η : Φάση 3 Διοίκηση και ηγεσία σε περιβάλλον έργου Δρ. Β. Ζεϊμπέκης Επίκουρος Καθηγητής vzeimp@fme.aegean.gr University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 2
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 3
Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης Βασικές συνιστώσες οι οποίες συνεισφέρουν στο ρόλο του διαχειριστή του έργου: Διοίκηση (Management): η τεχνική της εφαρμογής και διαχείρσης της εξουσίας σε άλλους, η οποία δίνεται μέσω της τυποποιημένης δομής του οργανισμού αποτελεί έναν όρο ο οποίος υποδηλώνει την ικανότητα κάποιου να διευθύνει και να διαχειρίζεται την εργασία άλλων Ηγεσία (Leadership): η ποιότητα της λήψης αποτελεσμάτων απο άλλους μέσω της προσωπικής επιρροής πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα μέσω του οποίου δίνεται η δυνατότητα σε κάποιον να επηρεάζει άλλος μέσω της προσωπικότητας ή των πράξεών του Ατομικές δεξιότητες (skills) και στάσεις που διαθέτει ο διαχειριστής του έργου University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 4
Ιστορική εξέλιξη μεθόδων ηγεσίας Μέθοδος ιδιοτήτων ή γνωρισμάτων: Υποθέτει ότι οι ηγέτες δε γίνονται, αλλά γεννιούνται. Η ηγεσία απαρτίζεται από ορισμένα κληρονομούμενα χαρακτηριστικά ή γνωρίσματα της προσωπικότητας. Εστιάζεται στοάτομοπουεκτελείτηνεργασίακαιόχιστηνίδιατηνεργασία. Μέθοδος λειτουργιών ή ομάδας: Η προσοχή εστιάζεται στις λειτουργίες και στις αρμοδιότητες της ηγεσίας, των εργασιών που εκτελεί στην πραγματικότητα ο ηγέτης, και στη φύση της ομάδας. Υποθέτει ότι οι ηγετικές δεξιότητες μπορούν να μαθευτούν και να αναπτυχθούν. Η ηγεσία ως κατηγορία που βασίζεται στη συμπεριφορά: Τα είδη της συμπεριφοράς ατόμων που βρίσκονται σε ηγετικές θέσεις και η επιρροή στην απόδοση της ομάδας. Η προσοχή εστιάζεται σε ένα φάσμα πιθανών συμπεριφορών του μάνατζμεντ και στη σπουδαιότητα του στυλ ηγεσίας. Στυλ ηγεσίας: Ο τρόπος με τον οποίο εκτελούνται οι λειτουργίες της ηγεσίας και η συμπεριφορά που υιοθετούν οι μάνατζερ απέναντι στους υφιστάμενους τους. Λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις της ηγεσίας σε όσους εφαρμόζεται. Μέθοδος κατάστασης και μοντέλα απροόπτων: Η σημασία της κατάστασης. Οι αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στις μεταβλητές που μετέχουν στην κατάσταση της ηγεσίας και τα μοντέλα συμπεριφοράς. Πεποίθηση ότι δεν υπάρχει ένα ενιαίο στυλ ηγεσίας κατάλληλο για όλες τις περιστάσεις. Ηγεσία μετασχηματισμού: Μια διαδικασία που γεννάει κίνητρα και αφοσίωση, δημιουργώντας ένα όραμα για το μετασχηματισμό της απόδοσης του οργανισμού και βρίσκοντας απήχηση στα ανώτερα ιδανικά και τις αξίες των οπαδών. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 5
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 6
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 7
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 8
Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Πολλές απο τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη διαχείριση έργων είναι δυνατόν να μαθευτούν και ειδικά η διαχείριση του εαυτού μας και η ικανότητα παρακίνησης μιας ομάδας Μια απο τις σημαντικότερες δεξιότητες ενός manager είναι η αποδοτική και αποτελεσματική διαχείρισης του διαθέσιμου χρόνου Ο χρόνος αποτελεί έναν πόρο που δεν αναπληρώνεται, ενώ οι περισσότεροι managers θα ήθελαν να είχαν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους 5% 49% Κατανομή χρόνου managers, οι οποίοι δεν έχουν εκπαιδευτεί στη διαχείριση χρόνου 43% 3% Ποσοστό χρόνου των managers που αφιερώνεται σε καθήκοντα που θα μπορούσαν να εκτελεστούν απο τους γραμματείς τους Ποσοστό χρόνου των managers που αφιερώνεται σε καθήκοντα που θα μπορούσαν να εκτελεστούν απο τους υφιστάμενούς τους Ποσοστό χρόνου των managers που αφιερώνεται σε καθήκοντα που θα μπορούσαν να εκτελεστούν απο τους συνεργάτες τους Ποσοστό χρόνου των managers που αφιερώνεται σε καθήκοντα που δικαιολογούσαν το ταλέντο και τις ικανότητές τους University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 9
Κατηγορίες κατανομής χρόνου Κατηγορία 1: Προνοητική Εργασία σε σχέδια που είναι πέρα από το χρονικό πλαίσιο «αυτών που πρέπει να γίνουν αμέσως» με έμφαση στην «αποτροπή προβλημάτων». Αν κάποιος θεωρεί τη διοίκηση (management) ως διαδικασία και ότι υπάρχει«προϊόν management», η ποιότητα αυτού του προϊόντος θα καθοριστεί από την επίδραση που έχει στη βραχυχρόνια και τη μακροχρόνια απόδοση του έργου που διαχειρίζεται. Κατηγορία 2: Αντιδραστική Yπάρχει κάποιο πρόβλημα και προσπαθούμε να το λύσουμε. Αυτό είναι γνωστό και ως «πυροσβεστική αντίδραση» και αποτελεί ένα στυλ μάνατζμεντ που μπορεί να αποδώσει σημαντικά λόγω του ότι απαιτείται η συνεχής προσοχή του μάνατζερ (κουλτούρα του Δία), αλλά το άγχος είναι μεγάλο και η πρόοδος σε καινοτομικά θέματα ασαφής. Κατηγορία 3: Αδρανής Ανάπαυση στο διάστημα ανάμεσα στην προνοητική και την αντιδραστική συμπεριφορά. Δεν περιλαμβάνει χρόνο σκέψης, αλλά χρόνο που αφιερώνεται σε εξωτερικές εργασίες. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 10
Βασικές αρχές βελτίωσης της διαχείρισης χρόνου Στις περισσότερες περιπτώσεις όπου η κατανομή του χρόνου δεν πραγματοποιείται με τον πιο ενδεδειγμένο τρόπο, δημιουργούνται αρνητικες επιτώσεις στους εργαζόμενους (π.χ. πίεση, άγχος, κλπ.) Για την καλύτερη διαχείριση και βελτίωση του τρόπου διαχείρισης του χρόνου, είναι απαραίτητο να ακολουθηθούν μια σειρά απο βήματα Βασικές αρχές υιοθέτησης για τη βελτίωση της διαχείρισης χρόνου Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης Καθορισμός βασικού σκοπού και επιμέρους στόχων University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 11
Τεχνικές τήρησης σχεδίου (1/2) Χρησιμοποιήστε ένα ημερολόγιο ή κάποιας άλλης μορφής σημειωματάριο για την καταγραφή όλων των δραστηριοτήτων που έχετε αναλάβει να εκτελέσετε. Εστιάστε την προσοχή σας και το ενδιαφέρον σας στα κύρια καθήκοντά σας και βάλτε σε δεύτερη μοίρα τις εργασίες οι οποίες δεν οδηγούν στην επίτευξη στόχων. Ασχοληθείτε μία μόνο φορά με την κάθε δραστηριότητα που έχετε αναλάβει. Αποφύγετε να ξεκινάτε δραστηριότητες τις οποίες τις διακόπτετε και τις ξεκινάτε εκ νέου πολλαπλές φορές. Χρησιμοποιείστε καταλόγους / λίστες ελέγχου και καταλόγους ενεργειών που πρέπει να πραγματοποιηθούν, έτσι ώστε να μην είστε αναγκασμένοι να θυμάστε γεγονότα, αλλά και να μπορείτε να τα ιεραρχείτε με λογικό τρόπο. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 12
Τεχνικές τήρησης σχεδίου (2/2) Φροντίστε τα τηλεφωνήματα σας να έχουν συγκεκριμένη διάρκεια και να είναι στοχευμένα για την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του χρόνου σας. Όταν μιλάτε με κάποιον, να φροντίζετε να έχετε μπροστά σας το σκελετό όσων θα του πείτε και να σημειώνετε το αποτέλεσμα της συζήτησης. Μην ασχολείστε δύο φορές με τις ίδιες πληροφορίες. Επιτρέψτε σε άλλους εργαζομένους να παίρνουν και να υλοποιούν αποφάσεις για τις οποίες δεν είναι αναγκαία η γνώμη σας. Δεν είναι ανάγκη να σας απασχολούν με όλα τα βασικά θέματα. Πρέπει να αποσαφηνιστούν οι κανόνες για τη λήψη αποφάσεων. Μην επιτρέπετε στις διακοπές που σας γίνονται να αναστατώνουν τις συσκέψεις ή τις περιόδους στις οποίες χρειάζεται να ασχοληθείτε με προληπτική εργασία. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 13
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 14
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 15
Οι αρχές του επιστημoνικού Management ή τεϊλορισμού Οι αρχές του επιστημονικού management συνέβαλαν σημαντικά στη βελτίωση της διαχειριστικής σκέψης. Αναλυτικότερα οι αρχές είναι οι εξής: Η εργασία πρέπει να μελετάται επιστημονικά για να καθοριστεί με ποσοτικούς όρους πως πρέπει να κατανέμεται και πως πρέπει να πραγματοποιείται κάθε τμήμα της. Στόχος είναι η μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας της δραστηριότητας και επιτυγχάνεται μέσω της μέτρησης, της καταγραφής και της μετέπειτα ανάλυσης. Ο εργαζόμενος πρέπει να «δένει» επιστημονικά με τα εργασιακά του καθήκοντα. Όπου η εκτέλεση των εργασιακών καθηκόντων προϋποθέτει φυσική δύναμη, ο εργαζόμενος πρέπει να τη διαθέτει για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καθηκόντων του. Το άτομο που εκτελεί κάποια εργασιακά καθήκοντα πρέπει να εκπαιδευτεί σε αυτά με τον τρόπο που σχεδιάστηκαν. Το άτομο που εκτελεί τα εργασιακά καθήκοντα πρέπει να ανταμοίβεται με ένα σημαντικό χρηματικό έπαθλο επειδή ακολούθησε επακριβώς τη συνιστώμενη μέθοδο. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 16
Οι κυριότερες θεωρίες παρακίνησης προς εργασία Επιστημονικό management Μελέτες του Hawthorne Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν το περιεχόμενο Ανθρωποκεντρικό management Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν τη διαδικασία Θεωρίες ενίσχυσης Θεωρίες του περιεχομένου: εστιάζονται σε αυτά που παρακινούν ένα άτομο στην εργασία του. Θεωρίες της διαδικασίας: εστιάζονται στο πως προκύπτει μία συγκεκριμένη συμπεριφορά, ή στη διαδικασία παρακίνησης. Ανάμεσα στις άλλες βασικές θεωρίες, είναι η θεωρία των «προσδοκιών» Θεωρίες ενίσχυσης: εστιάζονται στον τρόπο ενίσχυσης των επιθυμητών μοτίβων συμπεριφοράς. University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 17
Οι κυριότερες θεωρίες παρακίνησης προς εργασία Επιστημονικό management Μελέτες του Hawthorne Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν το περιεχόμενο Ανθρωποκεντρικό management Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν τη διαδικασία Θεωρίες ενίσχυσης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 18
Σύμφωνα με τη θεωρία του περιεχομένου τα άτομα έχουν βασικές ανάγκες τις οποίες πρέπει να ικανοποιήσουν σε κάποιο επίπεδο Μόλις οι συγκεκριμένες ανάγκες ικανοποιηθούν σε συνεχή βάση, τα άτομα μετακινούνται στο επόμενο επίπεδο αναγκών και ούτω καθεξής Η θεωρία αυτή ασκεί μια εσωτερική έλξη, αφού δίνει τη δυνατότητα στα άτομα που σχεδιάζουν ένα εργασιακό περιβάλλον να ικανοποιήσει τις ανάγκες ενός ατόμου στο κατάλληλο επίπεδο, παρέχοντας ένα φευγαλέο κίνητρο καθώς το άτομο επιδιώκει την ικανοποίηση των ανικανοποίητων αναγκών του Θεωρίες περιεχομένου Αυτοπραγμάτωση Ανάγκη για αυτοεκτίμηση και σεβασμό Ανάγκη να ανήκει κάπου Ανάγκη για ασφάλεια Φυσιολογικές ανάγκες University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 19
Οι κυριότερες θεωρίες παρακίνησης προς εργασία Επιστημονικό management Μελέτες του Hawthorne Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν το περιεχόμενο Ανθρωποκεντρικό management Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν τη διαδικασία Θεωρίες ενίσχυσης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 20
Θεωρίες της διαδικασίας Μια απο τις κυριότερες θεωρίες στη συγκεκριμένη κατηγορία παρακίνησης είναι η θεωρία των «προσδοκιών» Σύμφωνα με τη θεωρία των «προσδοκιών», τα άτομα έχουν μια επιλογή σχετικά με το μέγεθος της προσπάθειας (παρακινητική δύναμη) που αφιερώνουν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση Η προσπάθεια που καταβάλουν εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό απο την αντίληψή τους για την πιθανότητα να πάρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα Τα αποτελέσματα τα οποία μπορούν να προκύψουν διακρίνονται σε δυο διαφορετικά επίπεδα: Επίπεδο 1: άμεσα αποτελέσματα απο τη σωστή εκτέλεση των εργασιακών καθηκόντων Επίπεδο 2: εξωτερικά οφέλη που προκύπτουν (π.χ. Έπαινος, προαγωγή, αύξηση μισθού, κλπ.) University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 21
Οι κυριότερες θεωρίες παρακίνησης προς εργασία Επιστημονικό management Μελέτες του Hawthorne Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν το περιεχόμενο Ανθρωποκεντρικό management Θεωρίες παρακίνησης που αφορούν τη διαδικασία Θεωρίες ενίσχυσης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 22
Ενίσχυση (1/2) Η ενίσχυση ως μέσο επηρεασμού της συμπεριφοράς, συνδέεται στενά με το χειρισμό των ατόμων Οι βασικοί κανόνες οι οποίοι συμβάλουν στη θετική ενίσχυση της καλής συμπεριφοράς είναι οι εξής: Να είστε συγκεκριμένοι: ο έπαινος πρέπει να φορά συγκεκριμένα επιτεύγματα και να υποστηρίζετε απο ενημερωμένες πληροφορίες Να είστε άμεσοι: να επαινείτε μόλις φανεί η καλή απόδοση. Αυτό θα δώσει στο άτομο τη δυνατότητα να συσχετίσει την καλή πράξη με τον έπαινο Καθορίστε επιτεύξιμους στόχους: βοηθήστε τα άτομα να αναλύσουν τα εργασιακά τους καθήκοντα νε τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αποτελούνται απο μια σειρά επιτεύξιμων και αναγνωρίσιμων οροσήμων και επαινέστε τα αμέσως μετά την επίτευξη κάθε ορόσημου (συνεχίζεται) University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 23
Ενίσχυση (2/2) Οι βασικοί κανόνες οι οποίοι συμβάλουν στη θετική ενίσχυση της καλής συμπεριφοράς είναι οι εξής (συνέχεια): Αξία έχει ο έπαινος που δεν έχει υλική μορφή, ο έπαινος μπορεί να παίξει μεγαλύτερο ρόλο μέσου παρακίνησης για μελλοντική απόδοση απο ό,τι η αμοιβή ή η κοινωνική θέση Κάντε το με απρόβλεπτο τρόπο, το συντομότερο επαινετικό σχόλιο μπορεί να είναι πιο σημαντικό απο το αναμενόμενο «φιλικό χτύπημα στην πλάτη». University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 24
Παράγοντες που επηρεάζουν τα κίνητρα του ατόμου Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αν το άτομο παρακινείτε απο καθαρά οικονομικά στοιχεία, τότε το σύστημα επινβράβευσης πρέπει να έχει οικονομική βάση. Αν τα άτομα επιζητούν αναγνώριση μέσω της κοινωνικής θέσης ή του τίτλου, τότε αυτό πρέπει να εξασφαλίζεται Παράγοντες που επηρεάζουν τα κίνητρα του ατόμου: Τοποθεσία: διαφορετικά είναι τα κίνητρα σε παραδοσιακές αγροτικές κοινότητες και διαφορετικά είναι τα κίνητρα σε άτομα με αστική καταγωγή Προϋπηρεσία ατόμου: κάποιο άτομο με μεγάλη προϋπηρεσία θα έχει διαφορετικές ανάγκες σε σχέση με ένα άτομο το οποίο προσλήφθηκε πρόσφατα Το προηγούμενο περιβάλλον εργασίας: η αντίσταση στην αλλαγή καθώς επίσης και οι νέεοι κανόνες και περιορισμοί της νέας δουλειάς αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την προσαρμογή των νέων εργαζόμενων University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 25
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 26
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 27
Ο ρόλος της δομής του οργανισμού στην παρακίνηση των ατόμων Η εφαρμογή διάφορων ειδών δομής σε έναν οργανισμό έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κουλτούρα του Επίσης, η δομή του οργανισμού και κατ επέκταση η λειτουργική ιεραρχία διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην παρακίνηση των ατόμων Ο τρόπος δημιουργίας μιας ομάδας και συντονισμού των ατόμων αποτελεί παράγοντα μείζονος σημασίας για την εξέλιξη και προαγωγή των ατόμων Μελέτη περίπτωσης: Δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες VS Toyota Το θέμα της προαγωγής ενός ατόμου μέσα σε μια ομάδα, μπορεί εύκομα να περιγραφεί απο την παρακάτω φράση: «Σε μια ιεραρχία, όλοι θα προαχθούν μέχρι εκεί που θα δείξουν την ανικανότητά τους» University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 28
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 29
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 30
Η κουλτούρα των οργανισμών Η κουλτούρα ενός οργανισμού δεν προσδιορίζεται εύκολα, ωστόσο η κουλτούρα μιας ομάδας που ανήκει σε έναν οργανισμό μπορεί να περιγραφεί με έναν ή περισσότερους απο τους αρχαίους Έλληνες θεούς Όνομα Απόλλων Δίας Αθηνά Διόνυσος Περιγραφή κουλτούρας Ρόλος Λέσχη Καθήκον Υπαρξιακή ανάγκη Χαρακτηριστικά Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα Τυποποιημένος, βασισμένος σε κανόνες, εστιασμένος σε ατομικές ειδικότητες Επιχειρηματικός, εστιασμένος σε έναν ηγέτη, αυταρχικό στυλ Ομάδα ατόμων με ένα κοινό σκοπό Ένας οργανισμός που χρειάζεται πόρους, αλλά τα άτομα δεν εξαρτώνται το ένα από το άλλο Σταθερός, προβλέψιμος, ορατός Ελάχιστη δομή για την αποτροπή δυναμισμού Δημιουργικός, δυναμικός Επιτρέπει στον καθένα να αυτόπροσδιορίζεται, έχει ελάχιστη δομή Σταθερός, προβλέψιμος Ελάχιστη λογική σε ό,τι γίνεται, συνολική εξάρτηση από ένα άτομο Υψηλό κόστος διατήρησης, χρειάζεται σταθερή ροή νέων καθηκόντων και πολύ ικανά άτομα Βασίζεται στις ατομικές ευθύνες και τους κινδύνους, και απαιτεί υψηλό βαθμό προσωπικής ανάπτυξης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 31
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 32
Σχηματική απεικόνιση του ρόλου της ηγεσίας και της διοίκησης Επίσημη μόρφωση και εκπαίδευση Ανεπίσημη παιδεία και εκπαίδευση Ατομικές δεξιότητες & στάσεις Προσωπικότητα Πείρα Φύση εργασίας Οργανωτική δομή Ατομικά κίνητρα μελών ομάδας Ρόλος Manager έργου Στύλ Διοίκησης (Management) Κουλτούρα οργανισμού Έλεγχος αποτελεσματικότητας διοίκησης Επιρροή στο αποτέλεσμα University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 33
Στυλ διοίκησης: συνεργασία vs εξαναγκασμός Σύμφωνα με τη βιβλιογραία υπάρχουν δυο βασικοί τρόποι διοίκησης μια ομάδας, 1) η συνεργασία και 2) ο εξαναγκασμός Συνεργασία Ο συγκεκριμένος τρόπος διοίκησης ακολουθείται σε περιπτώσεις που προϋποθέτουν ενεργό συμμετοχή παρά αποδοχή που συνοδεύεται απο μορμουρητά και γκρίνιες Με τον εν λόγω τρόπο διοίκησης επιτυγχάνεται η λύση των προβλημάτων και διασφαλίζεται ότι οι ανάγκες των ατόμων ικανοποιούνται μέσω των δραστηριοτήτων και μέσω της υποστήριξης της ομάδας Εξαναγκασμός Ο εξαναγκασμός ώς ένας τρόπος διοίκησης συμβάλει στη χρήση οποιοδήποτε λειτουργικών εργαλείων και εξουσιών που υπάρχουν έτσιώστε να πιεστούν τα άτομα προκειμένου να εκτελέσουν κάποιο συγκεκριμένο καθήκον Ο εν λόγω τρόπο εμπεριέχει σε έντονο βαθμό το στοιχείο της αντιπαράθεσης, δεδομένου ότι δεν υπάρχει κοινός στόχος ανάμεσα στο άτομο και τον προϊστάμενό του University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 34
Ατζέντα Ο ρόλος της ηγεσίας και της διοίκησης στα έργα Ατομικές δεξιότητες και στάσεις Παρακίνηση ατόμων Επίδραση της δομής στους διαχειριστές έργων Επίδραση της κουλτούρας στους διαχειριστές έργων Στυλ διοίκησης (management) Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 35
Η εξέλιξη της διαχειριστικής σκέψης Στροφή της διαχειριστικής σκέψης σε έναν νέο μοντέλο με μεγαλύτερα επίπεδα ελευθερίας, δημιουργικότητας, αυτονομίας και κατανομής της ευθύνης σε όλα τα μέλη της ομάδας Επίπεδο αναγκών που ικανοποιήθηκαν Ρόλος του ατόμου Πλεονεκτήματα για το σύστημα Πλεονεκτήματα για το άτομο Ρόλος του management «Τεϊλοριστική» ατζέντα Το πιο βασικό επίπεδο: οι φυσιολογικές και πιθανότατα οι ανάγκες για ασφάλεια Άτομο ρομπότ που εκτελεί εξειδικευμένα καθήκοντα σύμφωνα με συγκεκριμένος κανόνες Προβλεψιμότητα των αποτελεσμάτων Δεν υπάρχουν προκλήσεις, υπάρχει ασφάλεια, ύπαρξη μέσα σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί τάξη Σχεδιάζει και ελέγχει τα εργασιακά καθήκοντα Ουμανιστική ατζέντα Υψηλότερο επίπεδο: η ανάγκη να ανήκεις κάπου έως την ανάγκη για αυτοπραγμάτωση Άτομο με ελευθερία και αυτονομία Άτομα με εσωτερική παρακίνηση, που εξασφαλίζουν στοργική δημιουργικότητα Ρόλος- πρόκληση με πιθανότητα για ατομικές αποφάσεις Δημιουργός σεναρίων και διαμεσολαβητής Ευθύνη για αποτέλεσμα Την έχει ο διαχειριστής του έργου Την έχουν όλα τα μέλη της ομάδας University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 36
Ανάπτυξη νέων θεωριών management Η ανάπτυξη νέων θεωριών management κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετιάς εστιάζει στο management ολικής ποιότητας, στο λιτό μοντέλο (lean paradigm) και στον επανασχεδιασμό των επιχειρησιακών διαδικασιών Ο ρόλος του σύγχρονου διαχειριστή έργων δεν είναι η συνεχής ενημέρωση για τις αλλαγές στη διαχειριστική σκέψη, αλλά η υιοθέτηση μιας έξυπνης προσέγγισης σχετικά με την πραγματοποίηση συνεχών αλλαγών που προσθέτουν αξία Κάθε νέα ιδέα πριν εφαρμοστεί θα πρέπει να: Ελέγχεται προσεκτικά Είναι ουσιώδης Κρίνεται απο τις πρακτικές συνέπειές της Έχει σχέση με το σημέρα και την πραγματικότητα Στηρίζεται σε πραγματικά προβλήματα Χαρακτηρίζεται απο προσαρμοστικότητα Έχει τη δυνατότητα ελέγχου και βελτίωσης Απορρίπτεται όταν παύει να είναι χρήσιμη University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 37
Βιβλιογραφία Maylor, H., 2005, Διαχείριση έργων, 3 η έκδοση, Εκδοσεις Κλειδάριθμος, Αθήνα, Ελλάδα (ISBN: 960-209-853-8) University of the Aegean School of Engineering Financial and Management Engineering Copyright 2018-2019 38