Επισκόπηση Ξενοδοχειακών Επιχειρήσεων Γκίκας A. Χαρδούβελης Chief Economist Eurobank EFG Αποτελέσµατα Έρευνας Αποτύπωσης της ΚατάστασηςτουΞενοδοχειακούΚλάδου στην Ελλάδα * * Η επισκόπηση πραγµατοποιήθηκε από την εταιρεία Στατιστικών Μελετών Quantos 1
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ 1. Ταυτότητα Έρευνας Μεθοδολογία 2. Χαρακτηριστικά Ξενοδοχειακής Επιχείρησης 3. Ανταγωνισµός 4. Επενδύσεις 5. Πελατεία Σχέση µε Tour Operators 6. Τιµολογιακή Πολιτική ιαφήµιση - Έσοδα Έξοδα 7. Συµπεράσµατα 2
1. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ - ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ - Πληθυσµός - είγµα - Χαρακτηριστικά επιστηµονικής έρευνας 3
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ Σύνολο Ξενοδοχειακών Μονάδων Ελλάδος: 9.036 Αριθµός ιαθέσιµων δωµατίων: 358.721 (40 ανά µονάδα) Αριθµός κλινών: 682.050 (76 ανά µονάδα) Rooms to Let: περίπου 34.000 µονάδες KATANOMH TΩΝ ΜΟΝΑ ΩΝ ΣΕ ΑΣΤΕΡΙΑ 50% 49,8% 40% 30% 20% 10% 0% 19,1% 19,0% 10,5% 1,7% 1* 2*** 3*** 4**** 5***** Πηγή: Ξενοδοχειακό Επιµελητήριο Ελλάδος (2005) 4
ΕΙΓΜΑ Σύνολο είγµατος Ξενοδοχειακών Μονάδων: 430 Αριθµός ιαθέσιµων δωµατίων: 45 ανά µονάδα Αριθµός κλινών: 90 κλίνες ανά µονάδα KATANOMH ΕΙΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΣΤΕΡΙΑ 30% 25,1% 29,5% 24,8% 20% 14,5% 10% 6,1% 0% 1* 2** 3*** 4**** 5***** 5
ΕΙΓΜΑ ROOMS TO LET Σύνολο είγµατος Μονάδων Rooms to Let: 568 Απόκριση στην έρευνα µέχρι σήµερα: 180 Αριθµός ιαθέσιµων δωµατίων: 6 ανά µονάδα* Αριθµός κλινών: 14 κλίνες ανά µονάδα * * στις περιοχές µε 100% απόκριση 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 47,3% 27,9% 13,9% 7,3% 3,6% Χωρίς κλειδί 1 Κλειδί 2 Κλειδιά 3 Κλειδιά 4 Κλειδιά 6
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Έρευνα Αυγούστου-Οκτωβρίου 2006 Εκτενές ερωτηµατολόγιο, από ιεύθυνση Οικ. Μελετών & Προβλέψεων και µε πιλοτικό έλεγχο από ειδικούς: 89 ερωτήσεις στα ξενοδοχεία & 54 στα ενοικιαζόµενα δωµάτια Προσωπικές συνεντεύξεις από έµπειρους αναλυτές ειγµατοληψία εναρµονισµένη µε τις µεθοδολογίες της Eurostat, ΕΣΥΕ Στρωµατοποίηση µε αναλογικό καταµερισµό ανά περιοχή Nuts I και ανά αστέρα Αποτελέσµατα ανάγονται σε επίπεδο πληθυσµού 7
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Έµφαση σε χαρακτηριστικά ποιότητας. Λεπτοµερής ανάλυση διαφοροποίησης ξενοδοχείων ανάλογα µε κατάταξη «αστέρων». Μελλοντική έρευνα: Ανάλυση ανά περιοχή της Ελλάδος. ιαστρωµατική στατιστική ανάλυση στο δείγµα, πουνασυσχετίζειταδιαφορετικά χαρακτηριστικά των απαντήσεων. 8
2. XAΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ - Μέγεθος µονάδων - Παλαιότητα µονάδων - Ποιότητα εξοπλισµού δωµατίων - Ποιότητα εγκαταστάσεων - Εξωτερικός πόλος έλξης µονάδας - Εποχικότητα - Επίπεδο εκπαίδευσης εργαζοµένων - ιατήρηση προσωπικού 9
ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΟΝΑ ΩΝ Κατανοµή τύπουδωµατίων ξενοδοχείου στο σύνολο πληθυσµού Suites: 3,4% Επιπλωµένα ωµάτια-bungalows: 15,6% Απλά ωµάτια: 81% ιάµεσος Αριθµού ωµατίων / Κατηγορία Ξενοδοχεία Rooms to Let 160 7 140 120 100 6 5 80 4 60 3 40 20 2 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** 1 1 κλειδί 2 κλειδιά 3 κλειδιά 4 κλειδιά 10
ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΩΝ 100% 3,1 9,9 11,5 12,4 80% 32,7 22,6 27,1 26,3 34,8 60% 40% 35,1 29,0 27,5 21,0 25,1 8,0 20% 29,1 38,6 34,0 40,3 32,0 0% 1* 2** 3*** 4**** 5***** Πριν το 1980 1980-1989 1990-1999 2000+ 11
ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΩΜΑΤΙΩΝ 10 Μέσος είκτης Ποιότητας: 6,2/10 9,4 9 8 7 6,1 7,1 7,4 6 5 4,8 4 3 2 1 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** Κλίµακα: 0 (χαµηλότερη ποιότητα) 10 (υψηλότερη ποιότητα) Ο δείκτης κατασκευάστηκε µε βάση 8 χαρακτηριστικά εξοπλισµού δωµατίων. Ο εξοπλισµός δεν χρειάζεται να είναι σε όλα τα δωµάτια, αρκεί σε ορισµένα. Συνεπώς ο δείκτης µεροληπτεί προς τα πάνω. 12
ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΩΜΑΤΙΩΝ 100 80 60 40 20 Ποσοστό ξενοδοχείων µε δωµάτια που έχουν* πρόσβαση στο Internet και εξοπλισµό Α.Μ.Ε.Α. % 6,6 10,2 31,5 23,6 72,3 58,2 64,0 59,1 96,9 91,2 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** Internet A.M.E.A. * Σε µερικά ή σε όλα τα δωµάτια 13
ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ (0 10) 10 9 8 7 6 5 Μέσος είκτης: 2,9/10 4,3 6,4 9,1 4 3 2 1 1,8 2,3 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** είκτης βασίζεται σε 12 είδη εγκαταστάσεων 14
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ ΕΛΞΗΣ ΜΟΝΑ ΑΣ Παραλία / Θερινές Εγκαταστάσεις 36,3% 93,9% Αρχαιολογικός χώρος / µουσείο 17,7% 42,5% Εµπορικό λιµάνι 7,9% 38,3% Πολιτικό αεροδρόµιο 4,8% 23,0% 0 20 40 60 80 100 Εποχικό Όλο το χρόνο 15
ΕΠΟΧΙΚΟΤΗΤΑ 50 45 40 35 30 45,4% 40,3% 25 20 14,3% 15 10 5 0 1-4 µήνες 5-9 µήνες 10-12 µήνες 16
ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (0-10) Βαθµός Εκπαίδευσης Συνόλου Εργαζοµένων Ελλάδος*: 3,2/10 6 5 4 3 2 Μέσος βαθµός εκπαίδευσης : 3,3/10 3,8 3,3 3,5 2,5 5,8 1 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** Ποσοστό τουριστικής εκπαίδευσης στο σύνολο αυτών που έχουν Ανώτερη ή/και Ανώτατη εκπαίδευση: 62,2% * πληθυσµός 18 64 ετών 17
ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Ποσοστό εργαζοµένων το 2006 που εργάζονταν στη µονάδα και το 2005 9 στους 10 εργαζοµένους παραµένει στο ξενοδοχείο 95 90 85 % 89,1 85,3 94,7 100 80 % 80 89,6 92,7 86,5 85,7 1-4 µήνες 5-9 µήνες 10-12 µήνες 72,8 60 40 20 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** 18
3. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ - Κύριοι ανταγωνιστές - Ξένη χώρα που είναι ο κύριος ανταγωνιστής - Αιτία ανταγωνισµού από ξένη χώρα 19
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ: 9,1 0: Καθόλου σηµαντικός 10: Πολύ σηµαντικός 10 9 8 9,1 9,3 9,3 8,1 7,4 7 6 5 1* 2** 3*** 4**** 5***** Επιχειρήσεις σε άλλες χώρες: 6,8 Επιχειρήσεις της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής (ίδιο νησί ή νοµός): 6,4 Επιχειρήσεις άλλης περιοχής της χώρας: 4,8 20
ΧΩΡΑ - ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ 56,1% ΙΣΠΑΝΙΑ 22,9% ΙΤΑΛΙΑ ΚΥΠΡΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΑΓΓΛΙΑ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ 5,5% 4,3% 3,6% 1,3% 4,9% 0 10 20 30 40 50 60 21
ΑΙΤΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΑΠΟ ΞΕΝΗ ΧΩΡΑ Χαµηλότερες τιµές διανυκτέρευσης / υπηρεσιών µονάδων Καλύτερη διαφήµιση / προώθηση από Tour Operators Κόστος περιοχής Καλύτερη διαφήµιση / προώθηση από κρατικούς φορείς (Υπουργείο, ΕΟΤ κ.ο.κ.) Καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών Καλύτερο κλίµα / φυσικός πλούτος / µορφολογία περιοχής (π.χ. καλύτερες παραλίες, χιονοδροµικά κέντρα) είκτης Σηµαντικότητας (0-10) 8,5 8,0 7,9 7,9 6,6 5,9 22
4. ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ - Μορφή προηγούµενης επένδυσης - Μορφή επόµενης επένδυσης 23
ΜΟΡΦΗ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ (τελευταία δεκαετία) 80 % Ανάλογα µε την παλαιότητα της µονάδας 78,7 72,3 70 60 50,8 50 38,6 40 30 20 10 12,8 5,2 13,8 8,2 20,1 9,3 29,5 25,2 0 Πριν το 1980 [1980-1989] [1990-1999] Μετά το 2000 Aνανέωση/εκσυγχρονισµός εξοπλισµού Eπέκταση χωρητικότητας µονάδας Προσθήκη εγκαταστάσεων 24
ΜΟΡΦΗ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ Το 4,3% των µονάδων σκοπεύει να προχωρήσει σε επέκταση χωρητικότητας, και το 45,5% σε ανανέωση/εκσυγχρονισµό εξοπλισµούπροσθήκη εγκαταστάσεων Ανανέωση / εκσυγχρονισµός εξοπλισµού - προσθήκη εγκαταστάσεων Τελευταία 10 χρόνια Όχι 32,9% Ναι 67,1% Mελλοντική Επένδυση Όχι Ναι Όχι Ναι 23,4% 9,5% 31,4% 35,7% Σύνολο 100% 100% 25
ΑΙΤΙΑ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΕΠΕΝ ΥΣΗΣ 60 50 % 49,7 40 30 27,7 20 10 9,0 13,6 0 Άλλη Αιτία Κάλυψη ιατήρηση Αύξηση Απαιτήσεων Προσφερόµενων Προσφερόµενων Συνεργαζόµενου Τιµών Τιµών Τ.Ο. 26
5. ΠΕΛΑΤΕΙΑ & ΣΧΕΣΗ ΜΕ TOUR OPERATORS - Πελατεία ανά Εθνικότητα - Πληρότητα Μονάδων - Πλήρης ιατροφή - Τρόπος Κράτησης ωµατίων από Πελάτες - Τρόπος ιάθεσης ωµατίων µέσω Tour Operator - Κάλυψη Συµβολαίων - Κίνδυνοι 27
ΠΕΛΑΤΕΙΑ ΑΝΑ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ 70 Εκτίµηση 2006 60 50 % 54,9% 40 30 20 39,5% 38,7% 21,6% 32,7% 10 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** Ελλάδα Ανατολική Ευρώπη υτική Ευρώπη Β. Αµερική & NA Aσία 28
ΠΛΗΡΟΤΗΤΑ ΜΟΝΑ ΩΝ ΜΕΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ 2006 80 79,3% 78 76 75,9% 74 72,5% 72 70 68 1-4 µήνες 5-9 µήνες 10-12 µήνες 29
ΠΛΗΡΗΣ ΙΑΤΡΟΦΗ ΠΟΣΟΣΤΟ ΠΕΛΑΤΩΝ -2006 40 35 30 25 20 % 34,8 17,5 15 10 % 11,8 10,5 6,2 15 10 5 3,0 4,9 10,5 5 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** 0 1-4 µήνες 5-9 µήνες 10-12 µήνες Πλήρης ιατροφή (All inclusive) Πλήρης ιατροφή (All inclusive) 4**** και εποχικά έχουν µεγαλύτερα ποσοστά πελατών µε πλήρη διατροφή 30
ΚΡΑΤΗΣΗ ΩΜΑΤΙΩΝ ΑΠΟ ΠΕΛΑΤΕΣ Απευθείας Κράτηση Μέσω Tour Operator (Ατοµική Κράτηση) Μέσω Tour Operator (Οµαδική Κράτηση/Group) Σύνολο 57,6% 13,3% 29,2% 100% 31
ΚΡΑΤΗΣΗ ΩΜΑΤΙΩΝ ΑΠΟ ΠΕΛΑΤΕΣ 80 70 % 68,7 65,0 60 50 40 46,1 36,7 30 26,0 20 10 0 1* 2** 3*** 4**** 5***** Απ' Ευθείας Κράτηση Μέσω T.Ο. (Οµαδική Κράτηση) Μέσω T.Ο. (Ατοµική Κράτηση) 32
ΙΑΘΕΣΗ ΩΜΑΤΙΩΝ ΟΤΑΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕΣΩ TOUR OPERATOR εσµευτικό συµβόλαιο µε Τ.Ο. (Guarantee) Κατανοµή δωµατίων σε περισσότερους από έναν Τ.Ο. (Allotment) Λοιποί τρόποι διάθεσης Σύνολο 32,2 % 44,4 % 23,5 % 100 % 33
ΙΑΘΕΣΗ ΩΜΑΤΙΩΝ ΟΤΑΝ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΜΕΣΩ TOUR OPERATOR % 60 55,3 50 40 30 42,5 30,3 39,8 42,1 20 10,5 10 0 1-4 µήνες 5-9 µήνες 10-12 µήνες εσµευτικό συµβόλαιο µε Τ.Ο. (Guarantee) Κατανοµή ωµατίων σε περισσότερους από έναν Τ.Ο. (Allotment) 34
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΣ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΕΝΑΝΤΙ TOUR OPERATORS % 100 80 81,0 60 40 20 0 Αναξιοπιστία Πληρωµών 9,2 6,6 2,3 0,9 Πτώση Τιµών Κάλυψη Πελατεία 'Αλλος Λόγος 35
6. ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΙΑΦΗΜΙΣΗ - ΕΣΟ Α - ΕΞΟ Α - Τιµολόγηση 2006 έναντι 2005 - ιαφήµιση - Έσοδα, Έξοδα 36
ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ 2006 ΕΝΑΝΤΙ 2005 Οι Tour Operators πιέζουν τις τιµές... Ποσοστιαία µεταβολή µέσης τιµής διανυκτέρευσης Τιµή πόρτας Πλήρης ιατροφή (All inclusive) Χωρίς µεσολάβηση Tour Operator Κράτηση µέσω Πρακτορείου (Περιστασιακή) ωµατίων µέσω συµβολαίου τύπου Allotment ωµατίων µέσω συµβολαίου τύπου Guarantee 4,6 % 4,6 % 2,9 % 7,8 % 3,9 % 1,2 % 1,4 % 37
ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ 2006 ΑΝΑ ΤΥΠΟ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΠΟΡΤΑΣ Οι Tour Operators πιέζουν τις τιµές... Τύπος Κράτησης Μέση % Μεταβολή ιάµεσος % Μεταβολής Χωρίς µεσολάβηση Tour Operator Κράτηση µέσω Πρακτορείου (Περιστασιακή) ωµατίων µέσω συµβολαίου τύπου Guarantee ωµατίων µέσω συµβολαίου τύπου Allotment 8,8 1,6-8,7-9,1 10 5-5 -10 38
ΑΠΑΝΕΣ ΓΙΑ ΙΑΦΗΜΙΣΗ Περισσότερα Αστέρια: Υψηλότερες δαπάνες διαφήµισης Περισσότερα Αστέρια: Μεγαλύτερη συµµετοχή σε κοινές ενέργειες διαφήµισης, συνεπώς αναγνώριση του free-rider problem 1* 2** 3*** 4**** 5**** * % ιαφηµιστικών απανών/έσοδα 2005 0,6 1,1 1,1 1,1 1,5 % Συµµετοχής σε κοινές διαφηµιστικές ενέργειες 11,3 28,4 31,7 53,5 67,9 Βαθµός Ικανοποίησης (0 10) 7,0 7,2 7,6 8,4 8,0 39
ΚΕΡ ΟΦΟΡΙΑ Η ποιότητα ως κλειδί στην αύξηση κερδών: Περισσότερα αστέρια, υψηλότερη % εσόδων % εσόδων µεγαλύτερη από % µέσης διανυκτέρευσης, και η διαφορά τους µεγαλώνει µε τα αστέρια Ξενοδοχεία 5 αστέρων δείχνουν µικρότερη % εξόδων 1* 2** 3*** 4**** 5***** Mέση τιµή διανυκτέρευσης 2006/2005 (% ) 4,3 4,7 4,2 5,3 6,5 % Μεταβολή εσόδων 2006/2005 4,4 6,8 7,5 7,9 11,3 % Μεταβολή εξόδων 2006/2005 7,9 6,3 8,1 7,9 6,0 Λειτουργικά έξοδα ως % εσόδων -- 2006 49,6 51,1 54,1 53,4 51,1 40
7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ποιότητα είναι το κλειδί στην κερδοφορία 41
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Περισσότερα αστέρια σηµαίνει και µεγαλύτερα ξενοδοχεία Νεότερα τα ξενοδοχεία µε περισσότερα αστέρια Ποιότητα εξοπλισµού δωµατίων & εγκαταστάσεων αυξάνεται µε τα αστέρια Το 60% είναι εποχικά ξενοδοχεία, που θεωρούν ως πόλο έλξης την παραλία Επίπεδο εκπαίδευσης βελτιώνεται µε τααστέρια, αλλά δεν διαφέρει από πανελλαδικό µέσο όρο 9 εργαζόµενοι στους 10 διατηρούνται το επόµενο έτος, ακόµα και στα εποχικά Επιχειρήσεις της ίδιας περιοχής θεωρούνται οι κύριοι ανταγωνιστές, όχι τόσο στα 5*****, ενώ παρόµοιες επιχειρήσεις σε άλλες χώρες είναι δεύτερες στην κατάταξη Τουρκία (56%)και Ισπανία (23%) θεωρούνται ως οι κύριες ανταγωνίστριες χώρες. Φόβος ξενοδόχων: (α) τιµές, (β) διαφήµιση των T.Ο. Πιο αισιόδοξοι για φυσικό περιβάλλον, κλίµα, παραλίες περιοχής, καθώς και για ποιότητα υπηρεσιών τους 42
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το 46% των ξενοδοχείων σκοπεύει να επενδύσει στην ανανέωση εξοπλισµού / προσθήκη εγκαταστάσεων Αιτία ανανέωσης εξοπλισµού: Αύξηση τιµών Το 46% των πελατών Έλληνες, µε τους ξένους πελάτες όµως να έχουν το 67% στα 5**** Το 58% πελατών µε απευθείας κράτηση, 42% µέσω Τ.Ο. Guarantee συµβόλαια δίνουν στους Τ.Ο. κυρίως τα εποχικά Ο σηµαντικότερος κίνδυνος είναι η αναξιοπιστία στις πληρωµές των Τ.Ο., όχι η πίεσή τους στις τιµές Το 2006, οι αυξήσεις στις τιµές για Τ.Ο. κάτω του µέσου όρου αυξήσεων των υπολοίπων πελατών Συµµετοχή σε κοινές διαφηµιστικές ενέργειες αυξάνεται γραµµικά µε τα αστέρια 2006/2005: % µεταβολή στα έσοδα και έξοδα δείχνουν ότι ηοικονοµική δύναµη αυξάνεται µε τααστέρια. Συνεπώς, η ποιότητα το ζητούµενο στην κερδοφορία. 43