ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 22.11.2017 COM(2017) 800 final ANNEXES 1 to 4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ στην Ανακοίνωση της Επιτροπής Σχέδια Δημοσιονομικών Προγραμμάτων 2018: Συνολική αξιολόγηση EL EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I: Αξιολόγηση των ΣΔΠ ανά χώρα Κράτη μέλη που υπάγονται στο προληπτικό σκέλος του ΣΣΑ Προγράμματα που συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις της χώρας Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Γερμανίας, η οποία υπάγεται επί του παρόντος στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η ευνοϊκή δημοσιονομική κατάσταση της Γερμανίας παρέχει περιθώρια κάλυψης πρόσθετων δαπανών για την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης, μεταξύ άλλων μέσω δημόσιων επενδύσεων στους τομείς των υποδομών, της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας, όπως συνέστησε το Συμβούλιο στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, και μείωσης της συσσωρευμένης υστέρησης των επενδύσεων, ιδίως σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Γερμανία σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και, ως εκ τούτου, καλεί τις αρχές να επιταχύνουν την πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Λιθουανίας, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2018. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Λιθουανία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Λετονίας, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2018. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Λετονία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος του Λουξεμβούργου, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2018. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι το Λουξεμβούργο σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και, ως εκ τούτου, καλεί τις αρχές να επιταχύνουν την πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος των Κάτω Χωρών, που επί του παρόντος υπάγονται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να 1
εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2018. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι οι Κάτω Χώρες σημείωσαν κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Φινλανδίας, η οποία υπάγεται επί του παρόντος στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να εκτελέσουν τον προϋπολογισμό του 2018. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Φινλανδία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Προγράμματα που συμμορφώνονται γενικά με τις υποχρεώσεις της χώρας Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Εσθονίας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής υποδεικνύουν ότι υπάρχει κίνδυνος σημαντικής απόκλισης από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του ΜΔΣ το 2018. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να είναι σε ετοιμότητα για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Ιρλανδίας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην μεταβατική περίοδο για την πραγματοποίηση επαρκούς προόδου προς τη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του ΣΣΑ. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να είναι σε ετοιμότητα για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Ιρλανδία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Κύπρου, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην μεταβατική περίοδο για την πραγματοποίηση επαρκούς προόδου προς τη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017, υπάρχει κίνδυνος να σημειωθεί απόκλιση από τον ΜΔΣ το 2017 και το 2018. Η Κύπρος αναμένεται να συμμορφωθεί προς το κριτήριο του χρέους το 2017 και το 2018. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να είναι σε ετοιμότητα να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, για να εξασφαλίσουν ότι ο 2
προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ, καθώς και να υπάρξει προσεκτική παρακολούθηση της εξέλιξης των δαπανών σε βραχυπρόθεσμο και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, λόγω των κινδύνων που συνδέονται με την αύξηση των δαπανών η οποία χρηματοδοτήθηκε από τα έκτακτα έσοδα. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Κύπρος σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Μάλτας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Μολονότι σε ονομαστική αξία το διαρθρωτικό ισοζύγιο αναμένεται να διατηρήσει την πλεονασματική του θέση το 2018, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επιτροπής, φαίνεται να υπάρχουν κίνδυνοι όσον αφορά τη δυναμική των δημόσιων δαπανών. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να είναι σε ετοιμότητα για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Μάλτα σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Σλοβακίας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος, συμμορφώνεται σε γενικές γραμμές με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να είναι σε ετοιμότητα για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Σλοβακία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Προγράμματα σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις της χώρας Έχοντας λάβει υπόψη την ανάγκη να εξισορροπηθούν οι δύο στόχοι της ισχυροποίησης της εν εξελίξει ανάκαμψης και της διασφάλισης της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος του Βελγίου, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, είναι σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του ΣΣΑ. Ειδικότερα, η Επιτροπή προβλέπει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής προς τον ΜΔΣ το 2017 και το 2018. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κάλεσε τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ και να χρησιμοποιήσουν τα έκτακτα έσοδα για να επιταχύνουν την μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους αποτελεί βασικό συναφή παράγοντα κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με το κριτήριο του χρέους. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι το Βέλγιο 3
σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Έχοντας λάβει υπόψη την ανάγκη να εξισορροπηθούν οι δύο στόχοι της ισχυροποίησης της εν εξελίξει ανάκαμψης και της διασφάλισης της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Ιταλίας, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στην τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, είναι σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η δημοσιονομική προσαρμογή που προβλέπεται στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 για το 2018 δεν είναι επαρκής υπό το πρίσμα των προβλημάτων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει η Ιταλία. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κάλεσε τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ και να χρησιμοποιήσουν τα έκτακτα έσοδα για να επιταχύνουν την μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους αποτελεί βασικό συναφή παράγοντα κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με το κριτήριο του χρέους. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Ιταλία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Ενώ αναγνωρίζει ότι οι προβολές της στηρίζονται στην παραδοχή αμετάβλητης πολιτικής, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Αυστρίας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και στην τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, ενέχει τον κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τα προβλεπόμενα στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η Επιτροπή καλεί τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού για να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα συμμορφώνεται με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Αυστρία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και καλεί συνεπώς τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Έχοντας λάβει υπόψη την ανάγκη να εξισορροπηθούν οι δύο στόχοι της ισχυροποίησης της εν εξελίξει ανάκαμψης και της διασφάλισης της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Πορτογαλίας, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στις μεταβατικές διατάξεις όσον αφορά τη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, είναι σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ειδικότερα, η Επιτροπή προβλέπει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από την απαιτούμενη πορεία προσαρμογής προς τον ΜΔΣ το 2017 και το 2018. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καλεί τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού για να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα συμμορφώνεται με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Πορτογαλία σημείωσε περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και, ως εκ τούτου, καλεί τις αρχές να επιταχύνουν την πρόοδο. 4
Έχοντας λάβει υπόψη την ανάγκη να εξισορροπηθούν οι στόχοι της ισχυροποίησης της εν εξελίξει ανάκαμψης και της διασφάλισης της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Σλοβενίας, που επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος και υπόκειται στη μεταβατική περίοδο για την πραγματοποίηση επαρκούς προόδου όσον αφορά τη συμμόρφωση με την τιμή αναφοράς για τη μείωση του χρέους, είναι σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η δημοσιονομική προσαρμογή που προβλέπεται στις προβλέψεις της Επιτροπής για το 2018 δεν είναι επαρκής υπό το πρίσμα των μεσοπρόθεσμων προβλημάτων βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει η Σλοβενία. Η βελτίωση του ονομαστικού ελλείμματος και του δείκτη του χρέους προς το ΑΕΠ εξηγείται εν μέρει από το ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον. Η παγιωνόμενη ανάκαμψη παρέχει στη Σλοβενία τις προϋποθέσεις για να αποκαταστήσει επαρκή δημοσιονομικά ρυθμιστικά αποθέματα που είναι αναγκαία για να αντεπεξέλθει σε μελλοντικές περιόδους ύφεσης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καλεί τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού για να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα συμμορφώνεται με το ΣΣΑ. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Σλοβενία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί συνεπώς τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. Κράτη μέλη που υπάγονται στο διορθωτικό σκέλος του ΣΣΑ Προγράμματα που συμμορφώνονται γενικά με τις υποχρεώσεις της χώρας Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Ισπανίας, η οποία επί του παρόντος υπάγεται στο διορθωτικό σκέλος, είναι σε γενικές γραμμές σύμφωνο με τις διατάξεις του ΣΣΑ, δεδομένου ότι οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 προβλέπουν ότι το υπερβολικό έλλειμμα θα διορθωθεί εγκαίρως. Ωστόσο, μολονότι αναγνωρίζεται η παραδοχή αμετάβλητης πολιτικής στις προβλέψεις του σχεδίου δημοσιονομικού προγράμματος, ούτε οι προβλέψεις της Επιτροπής ούτε το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος προβλέπουν τον ονομαστικό στόχο για το έλλειμμα που έχει τεθεί από την απόφαση του Συμβουλίου προς επίτευξη το 2018. Επίσης, η απαιτούμενη δημοσιονομική προσπάθεια το 2018 δεν προβλέπεται να επιτευχθεί με μεγάλη διαφορά. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Ισπανία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στην απόφαση του Συμβουλίου της 8ης Αυγούστου 2016 και στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017, όσον αφορά την ισχυροποίηση του δημοσιονομικού πλαισίου και του πλαισίου πολιτικής δημοσίων συμβάσεων. Προγράμματα σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις της χώρας Λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να εξισορροπηθούν οι δύο στόχοι της ισχυροποίησης της εν εξελίξει ανάκαμψης και της διασφάλισης της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι το σχέδιο δημοσιονομικού προγράμματος της Γαλλίας για το 2018, η οποία υπάγεται επί του παρόντος στο διορθωτικό σκέλος και θα μπορούσε να υπαχθεί στο προληπτικό σκέλος και να υπόκειται στον μεταβατικό κανόνα για το χρέος από το 2018, 5
είναι σε κίνδυνο μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ειδικότερα, η Επιτροπή προβλέπει κίνδυνο σημαντικής απόκλισης από την απαιτούμενη προσαρμογή προς τον ΜΔΣ για το 2018. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κάλεσε τις αρχές να λάβουν τα αναγκαία μέτρα, στο πλαίσιο της εθνικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα είναι σύμφωνος με το ΣΣΑ και να χρησιμοποιήσουν τα έκτακτα έσοδα για να επιταχύνουν την μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους αποτελεί βασικό συναφή παράγοντα κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με το κριτήριο του χρέους. Η Επιτροπή είναι επίσης της γνώμης ότι η Γαλλία σημείωσε κάποια πρόοδο όσον αφορά το διαρθρωτικό μέρος των δημοσιονομικών συστάσεων που περιλαμβάνονται στη σύσταση του Συμβουλίου της 11ης Ιουλίου 2017 η οποία εκδόθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2017 και καλεί τις αρχές να πραγματοποιήσουν περαιτέρω πρόοδο. 6
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II: Η μεθοδολογία και οι παραδοχές στις οποίες στηρίζονται οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 473/2013, «η μεθοδολογία και οι παραδοχές των πλέον πρόσφατων οικονομικών προβλέψεων των υπηρεσιών της Επιτροπής για κάθε κράτος μέλος, μεταξύ άλλων οι εκτιμήσεις του αντικτύπου των συνολικών δημοσιονομικών μέτρων στην οικονομική ανάπτυξη, επισυνάπτονται στη γενική εκτίμηση». Οι παραδοχές στις οποίες βασίζονται οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017, που εκπονούνται αυτοτελώς από το προσωπικό της Επιτροπής, επεξηγούνται στο ίδιο το έγγραφο προβλέψεων 1. Τα δημοσιονομικά δεδομένα έως το 2016 βασίζονται σε στοιχεία που κοινοποίησαν τα κράτη μέλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από την 1η Οκτωβρίου 2017 και επικυρώθηκαν από την Eurostat στις 23 Οκτωβρίου 2017. Η Eurostat δεν προέβη σε τροποποιήσεις των στοιχείων που υπέβαλαν τα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια του γύρου υποβολής στοιχείων του φθινοπώρου 2017. Η Eurostat απέσυρε την επιφύλαξη σχετικά με την ποιότητα των στοιχείων που υποβλήθηκαν από το Λουξεμβούργο σε σχέση με την τομεακή ταξινόμηση των νοσοκομείων, καθώς και ορισμένα τεχνικά ζητήματα, όπως είναι η καταγραφή των απαιτήσεων και οφειλών, το μέγεθος των στατιστικών διαφορών στους πίνακες ΔΥΕ και η μη διαθεσιμότητα των στοιχείων για την τοπική αυτοδιοίκηση. Η Eurostat εξέφρασε επιφύλαξη όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων που υποβλήθηκαν από τη Γαλλία σχετικά με την καταχώριση ορισμένων πράξεων της Agence Française de Développement. Η Eurostat διατήρησε την επιφύλαξη όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων που υποβλήθηκαν από το Βέλγιο σχετικά με την τομεακή ταξινόμηση των νοσοκομείων. Η Eurostat διατήρησε επίσης την επιφύλαξη όσον αφορά την ποιότητα των στοιχείων που υποβλήθηκαν από την Ουγγαρία σχετικά με την τομεακή ταξινόμηση της Eximbank. Από την άλλη πλευρά, η Eurostat απέσυρε την επιφύλαξη σχετικά με την ποιότητα των στοιχείων που υποβλήθηκαν από την Ουγγαρία σε σχέση με την τομεακή ταξινόμηση των εκ του νόμου προβλεπόμενων συνταξιοδοτικών ταμείων και της Ουγγρικής εταιρείας αναδιάρθρωσης και διαχείρισης του χρέους. Όσον αφορά τις προβλέψεις, καταγράφηκαν μέτρα για τη στήριξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σύμφωνα με την απόφαση της Eurostat της 15ης Ιουλίου 2009 2. Με την επιφύλαξη διαφορετικής κοινοποίησης του οικείου κράτους μέλους, οι εισφορές κεφαλαίου που είναι επαρκώς γνωστές έχουν συμπεριληφθεί στις προβλέψεις ως χρηματοοικονομικές συναλλαγές, δηλ. ως αύξηση του χρέους αλλά όχι του ελλείμματος. Οι κρατικές εγγυήσεις για τραπεζικές υποχρεώσεις και καταθέσεις δεν περιλαμβάνονται ως δημόσιες δαπάνες, εκτός αν υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι έχουν καταπέσει τη στιγμή που είχαν οριστικοποιηθεί οι προβλέψεις. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι τα δάνεια που χορηγήθηκαν σε τράπεζες από την κυβέρνηση, ή από άλλες οντότητες που κατατάσσονται στον τομέα του δημοσίου, συνήθως προστίθενται στο δημόσιο χρέος. Για το 2018, λαμβάνονται υπόψη οι προϋπολογισμοί που εγκρίθηκαν ή που υποβλήθηκαν στα εθνικά κοινοβούλια και όλα τα άλλα μέτρα που είναι επαρκώς γνωστά. Ειδικότερα, όλα τα στοιχεία που περιλαμβάνονταν στα σχέδια δημοσιονομικού προγράμματος (ΣΔΠ) που 1 2 Μεθοδολογικές παραδοχές στις οποίες στηρίζονται οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017, διατίθεται στη διεύθυνση: http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/eeip/forecasts_en.htm ). Διατίθεται στον δικτυακό τόπο: http://ec.europa.eu/eurostat/documents/1015035/2041337/ft-eurostat- Decision-9-July-2009-3--final-.pdf. 7
υποβλήθηκαν στα μέσα Οκτωβρίου αποτυπώνονται στις προβλέψεις αυτές. Για το 2019, η παραδοχή περί «αμετάβλητης πολιτικής» που χρησιμοποιήθηκε στις προβλέψεις συνεπάγεται την παρέκταση των τάσεων των εσόδων και των δαπανών και τη συμπερίληψη των μέτρων που έχουν ήδη γίνει επαρκώς γνωστά. Τα ευρωπαϊκά συγκεντρωτικά στοιχεία για το χρέος γενικής κυβέρνησης στα έτη 2017-2019 που καλύπτουν οι προβλέψεις δημοσιεύονται σε μη ενοποιημένη βάση (δηλ. δεν διορθώθηκαν για τα διακυβερνητικά δάνεια). Για να εξασφαλίζεται η συνέπεια στις χρονολογικές σειρές, τα ιστορικά δεδομένα δημοσιεύονται επίσης στην ίδια βάση. Οι προβλέψεις για το χρέος της γενικής κυβέρνησης για τα επιμέρους κράτη μέλη κατά την περίοδο 2017-19 περιλαμβάνουν τις επιπτώσεις των εγγυήσεων στο ΕΤΧΣ, τα διμερή δάνεια σε άλλα κράτη μέλη και τη συμμετοχή στο κεφάλαιο του ΕΜΣ, όπως προγραμματίσθηκε κατά την καταληκτική ημερομηνία των προβλέψεων 3. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017, τα δημοσιονομικά μέτρα που αναφέρθηκαν στα ΣΔΠ για το 2018 επιδρούν ως σύνολο οριακά στη μείωση του ελλείμματος (επίπτωση μικρότερη από 0,1 % του ΑΕΠ). Αυτό οφείλεται εξ ολοκλήρου στον σωρευτικό αντίκτυπο των μέτρων στο σκέλος των δαπανών, ενώ τα μέτρα στο σκέλος των εσόδων έχουν σωρευτικά ουδέτερο αντίκτυπο. Συνολικά, η μηχανική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ βραχυπρόθεσμα αναμένεται να είναι αμελητέα.. Η εκτίμηση αυτή πρέπει να ερμηνευθεί με σύνεση: Η μη λήψη μέτρων σε σχέση με τις δημοσιονομικές ανισορροπίες θα μπορούσε να οξύνει τις αδυναμίες των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και να προκαλέσει μεγαλύτερες αποκλίσεις και υψηλότερα επιτόκια δανεισμού, με αρνητικό αντίκτυπο για την ανάπτυξη. Ο κανονισμός αποσκοπεί στην αξιολόγηση της επίπτωσης των μέτρων που λαμβάνονται στα ΣΔΠ. Συνεπώς, τα μέτρα που έχουν ληφθεί και τεθεί σε ισχύ πριν από το ΣΔΠ δεν περιλαμβάνονται στην αξιολόγηση (ακόμη και αν μπορούν να έχουν πρόσθετο αντίκτυπο στις δημοσιονομικές προβλέψεις για το 2018). Τα μέτρα που λήφθηκαν με ισχύ το 2018 μπορούν επίσης να αντισταθμίσουν υφιστάμενα μέτρα που έχουν εφάπαξ επίπτωση το 2017 ή την τάση αύξησης ορισμένων στοιχείων των δαπανών. Πράγματι, το βασικό σενάριο σε σχέση με το οποίο αναφέρονται τα ως άνω τα μέτρα για τις δαπάνες υποδηλώνει καθαυτό επεκτατικό προσανατολισμό. Τούτο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι, παρά την οριακή επίπτωση στη μείωση του ελλείμματος των μέτρων του ΣΔΠ, ο συνολικός δημοσιονομικός προσανατολισμός για το 2018 είναι ελαφρά επεκτατικός. 3 Σύμφωνα με την απόφαση της Eurostat, της 27ης Ιανουαρίου 2011, σχετικά με τη στατιστική καταγραφή των ενεργειών που έχουν αναληφθεί από την Ευρωπαϊκή Διευκόλυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η οποία διατίθεται στον δικτυακό τόπο: http://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/5034386/2-27012011-ap-en.pdf. 8
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III: Ανάλυση ευαισθησίας Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 473/2013, «η γενική αξιολόγηση περιλαμβάνει αναλύσεις ευαισθησίας που παρέχουν μια ένδειξη για τους κινδύνους που απειλούν τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών σε περίπτωση δυσμενών οικονομικών, χρηματοπιστωτικών ή δημοσιονομικών εξελίξεων». Επομένως, το παρόν παράρτημα παρουσιάζει ανάλυση της ευαισθησίας της πορείας του δημόσιου χρέους σε περίπτωση ενδεχόμενων μακροοικονομικών κλυδωνισμών (αναφορικά με την ανάπτυξη, τα επιτόκια και το πρωτογενές ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης), με βάση τα αποτελέσματα που προκύπτουν από στοχαστικές προβολές για το χρέος. 4 Η ανάλυση επιτρέπει να υπολογιστούν οι πιθανές επιπτώσεις στη δυναμική του δημόσιου χρέους των κινδύνων υποεκτίμησης και υπερεκτίμησης της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ, των θετικών/αρνητικών εξελίξεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές που οδηγούν σε χαμηλότερο/υψηλότερο κόστος δανεισμού για τις κυβερνήσεις και των δημοσιονομικών κραδασμών που επηρεάζουν τη δημοσιονομική θέση των κυβερνήσεων. Με τις στοχαστικές προβολές, η αβεβαιότητα ως προς τις μελλοντικές μακροοικονομικές συνθήκες διαμορφώνεται στην ανάλυση της δυναμικής του δημόσιου χρέους γύρω από ένα «κεντρικό» σενάριο προβολής του χρέους, το οποίο αντιστοιχεί στο σενάριο των προβλέψεων της Επιτροπής του φθινοπώρου του 2017 και στο σενάριο προβλέψεων στα ΣΔΠ, αντιστοίχως, στις δύο ομάδες της γραφικής παράστασης που ακολουθεί, όπου αναφέρονται τα αποτελέσματα για την ΖΕ-18 (σε αμφότερες τις περιπτώσεις η συνήθης παραδοχή περί αμετάβλητης πολιτικής γίνεται πέραν του χρονικού ορίζοντα των προβλέψεων). 5 Εφαρμόζονται κραδασμοί στα μακροοικονομικά μεγέθη (βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια κρατικών ομολόγων ρυθμός ανάπτυξης πρωτογενές ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης) που γίνονται δεκτές στο κεντρικό σενάριο για την επίτευξη του «κώνου» (κατανομής) όσον αφορά τις πιθανές πορείες του χρέους που παρουσιάζονται στη γραφική παράσταση που ακολουθεί. O κώνος αντιστοιχεί σε ευρεία σειρά πιθανών υποκειμένων μακροοικονομικών συνθηκών με 2000 περίπου προσομοιώσεις κραδασμών όσον αφορά την ανάπτυξη, τα επιτόκια και το πρωτογενές ισοζύγιο. Το μέγεθος και η συσχέτιση των κραδασμών αντικατοπτρίζουν την ιστορική συμπεριφορά των μεταβλητών. 6 Αυτό σημαίνει ότι η μεθοδολογία δεν ανιχνεύει την αβεβαιότητα σε πραγματικό χρόνο, που στην παρούσα συγκυρία ενδέχεται να είναι υψηλότερη, ιδίως για το κενό παραγωγής. Κατά συνέπεια, τα διαγράμματα σε σχήμα βεντάλιας που προκύπτουν από τη γραφική παράσταση που ακολουθεί παρέχουν πιθανολογικά στοιχεία σχετικά με τη δυναμική του χρέους για τη ΖΕ-18, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή εμφάνιση κλυδωνισμών για την ανάπτυξη, τα επιτόκια και το πρωτογενές ισοζύγιο, των οποίων το μέγεθος και η συσχέτιση αντανακλούν εκείνα που παρατηρήθηκαν κατά το παρελθόν. Τα διαγράμματα σε σχήμα βεντάλιας παρουσιάζουν την προβαλλόμενη πορεία του χρέους σύμφωνα με το κεντρικό σενάριο (γύρω από την οποία εφαρμόζονται μακροοικονομικοί 4 5 6 Η μεθοδολογία για τις στοχαστικές προβολές του δημόσιου χρέους που χρησιμοποιείται εδώ παρουσιάζεται στην έκθεση του 2015 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, τμήμα 1.3.2, και στο Berti K. (2013), «Στοχαστικές προβολές του δημόσιου χρέους χρησιμοποιώντας την προσέγγιση της ιστορικής μήτρας των στατιστικών διακυμάνσεων-συνδιακυμάνσεων για τις χώρες της ΕΕ», European Economy Economic Paper No. 480. Αυτό συνεπάγεται ότι το διαρθρωτικό πρωτογενές ισοζύγιο της ΖΕ-18 θεωρείται ότι θα παραμείνει σταθερό στην τελευταία προβλεπόμενη τιμή πλεόνασμα 0,8 % το 2018 στο σενάριο ΣΔΠ, έναντι πλεονάσματος 0,6 % το 2019 στο σενάριο της Επιτροπής κατά το υπόλοιπο του ορίζοντα των προβλέψεων. Η παραδοχή είναι ότι οι κραδασμοί ακολουθούν κοινή κανονική κατανομή. 9
κλυδωνισμοί) ως διακεκομμένη γραμμή, καθώς και την τροχιά προβολής του χρέους που διαιρεί σε δύο μέρη το σύνολο των πιθανών τροχιών που προκύπτουν από την εφαρμογή των κραδασμών (η διάμεση τιμή) ως συνεχόμενη μαύρη γραμμή στο κέντρο του κώνου. Ο ίδιος ο κώνος καλύπτει ποσοστό 80% του συνόλου των πιθανών κατευθύνσεων του χρέους που προκύπτουν από την προσομοίωση πρόκλησης 2000 κραδασμών στους ρυθμούς ανάπτυξης, τα επιτόκια και το πρωτογενές ισοζύγιο (δεδομένου ότι οι κατώτερες και ανώτερες γραμμές που οριοθετούν τον κώνο αντιπροσωπεύουν αντίστοιχα το 10 ο και το 90 ό εκατοστημόριο της κατανομής), αποκλείοντας έτσι από το σκιασμένο τμήμα προσομοίωση κατευθύνσεων του χρέους (20% του συνόλου) που απορρέουν από πιο ακραίους (λιγότερο πιθανούς) κραδασμούς ή «ακραία γεγονότα». Τα διαφορετικά σκιασμένα τμήματα μέσα στον κώνο αντιπροσωπεύουν διαφορετικά μέρη της συνολικής κατανομής των πιθανών κατευθύνσεων του χρέους. Η περιοχή με το σκούρο μπλε (που οριοθετείται από το 40 ό και το 60 ό εκατοστημόρια) περιλαμβάνει το 20% όλων των πιθανών κατευθύνσεων του χρέους που είναι πλησιέστερα στο κεντρικό σενάριο. Γραφική παράσταση III.1: Διαγράμματα σε σχήμα βεντάλιας που προέρχονται από στοχαστικές προβολές του δημόσιου χρέους γύρω από το σενάριο προβλέψεων της Επιτροπής και το σενάριο προβλέψεων των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) 10
11
Και στα δύο σενάρια προβλέψεων της Επιτροπής και του ΣΔΠ, αν ληφθούν υπόψη οι κίνδυνοι υπερεκτίμησης και υποεκτίμησης όσον αφορά το πρωτογενές ισοζύγιο, την ανάπτυξη και την κατάσταση των χρηματοπιστωτικών αγορών, το χρέος της ΖΕ-18 το 2018 εκτιμάται σε γενικές γραμμές, με πιθανότητα 80 %, μεταξύ 83 % και 89 % του ΑΕΠ (ο κώνος αντιπροσωπεύει το 80 % όλων των πιθανών προσομοιώσεων της πορείας του χρέους). Τα κατώτερα και τα ανώτερα όρια του διαστήματος του δείκτη χρέους το 2018 θα είναι συνεπώς αρκετά παρεμφερή στο σενάριο της Επιτροπής σε σύγκριση με το σενάριο των ΣΔΠ, λόγω της πολύ μικρής διαφοράς μεταξύ των αντίστοιχων κεντρικών προβλέψεων στις οποίες εφαρμόζονται οι κλυδωνισμοί (δείκτης χρέους της τάξης περίπου του 86 % στο σενάριο της Επιτροπής και στο σενάριο των ΣΔΠ). Μετά το 2018, χρονικό ορίζοντα των σημερινών ΣΔΠ, τα αποτελέσματα της προσομοίωσης δείχνουν ότι η διαφορά στους προβλεπόμενους δείκτες χρέους, λόγω κλυδωνισμών, μεταξύ των σεναρίων της Επιτροπής και των ΣΔΠ παραμένει αρκετά περιορισμένη. Στο τέλος του ορίζοντα των προβλέψεων που εξετάζεται στα διαγράμματα σε σχήμα βεντάλιας (2022), θα υπάρχει 50 % πιθανότητα για δείκτη χρέους υψηλότερο από περίπου 79 % και 80 % του ΑΕΠ στο σενάριο των ΣΔΠ και στο σενάριο της Επιτροπής, αντίστοιχα. Η μικρή αυτή διαφορά οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι στο σενάριο των ΣΔΠ το διαρθρωτικό πρωτογενές ισοζύγιο διατηρείται σταθερό, εμφανίζοντας ελαφρώς υψηλότερο πλεόνασμα στην τελευταία πρόβλεψη σε σύγκριση με το σενάριο της Επιτροπής. Επισημαίνεται ότι, δεδομένου ότι το μέγεθος και η συσχέτιση των κραδασμών αντικατοπτρίζει την ιστορική συμπεριφορά των μεταβλητών, η μεθοδολογία δεν ανιχνεύει την αβεβαιότητα σε πραγματικό χρόνο, όπως μπορεί να υφίσταται ιδίως όσον αφορά την εκτίμηση του κενού παραγωγής. Λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία του παρελθόντος από σημαντικές αναθεωρήσεις των εκτιμήσεων ως προς το κενό παραγωγής, συχνά προς την κατεύθυνση της χαμηλότερης δυνητικής παραγωγής από ό,τι πιστευόταν σε πραγματικό χρόνο, αυτό σημαίνει μια πρόσθετη πηγή κινδύνων για τις μελλοντικές πορείες του χρέους η οποία δεν αντικατοπτρίζεται στην προηγούμενη ανάλυση. 12
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV. Γραφικές παραστάσεις και πίνακες Πίνακας IV.1: Αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ (%) για τη ΖΕ-18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) 13
Πίνακας IV.2: Στόχοι για το ονομαστικό ισοζύγιο (% του ΑΕΠ) για τη ΖΕ-18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) 14
Γραφική παράσταση IV.1: Σύγκριση του ονομαστικού δημοσιονομικού ισοζυγίου (% του ΑΕΠ) όπως προβλέπεται για το 2018 από τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) και από τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) Σημείωση: Η γραφική παράσταση παρουσιάζει τα ονομαστικά δημοσιονομικά ισοζύγια για το 2018 από τις προβλέψεις των ΣΔΠ (οριζόντιος άξονας) έναντι των προβολών των φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (κάθετος άξονας). Τα κράτη μέλη πάνω (κάτω) από τη διχοτόμο είναι εκείνα για τα οποία η Επιτροπή προβλέπει χαμηλότερο (υψηλότερο) ονομαστικό ισοζύγιο σε σχέση με τα ΣΔΠ. Γραφική παράσταση IV.2: Ανάλυση της διαφοράς στους στόχους για το ονομαστικό ισοζύγιο (% του ΑΕΠ) για το 2018 μεταξύ των φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 και των σχεδίων δημοσιονομικών προγραμμάτων 15
Σημείωση: Η γραφική παράσταση αναλύει τη διαφορά στο ονομαστικό ισοζύγιο του 2018 μεταξύ προβλέψεων των ΣΔΠ και προβλέψεων της Επιτροπής στην επίπτωση λόγω διαφορετικού σημείου εκκίνησης (αποτέλεσμα βάσης 2017), την επίπτωση λόγω διαφορετικών αναπτυξιακών παραδοχών (αποτέλεσμα ονομαστικής αύξησης), και μια εναπομένουσα διαφορά που περιλαμβάνει ένα κενό πολιτικής που σχετίζεται με τον αναμενόμενο αντίκτυπο των μέτρων. Το θετικό πρόσημο σημαίνει ότι οι προβλέψεις της Επιτροπής είναι πιο αισιόδοξες. 16
Πίνακας IV.3: Μεταβολές στο διαρθρωτικό ισοζύγιο (% του ΑΕΠ) για τη ΖΕ-18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) 17
Πίνακας IV.4: Μεταβολές στο διαρθρωτικό πρωτογενές ισοζύγιο (% του ΑΕΠ) για τη ΖΕ-18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) 18
Γραφική παράσταση IV.3: Μεταβολή του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2018 (% του δυνητικού ΑΕΠ): Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) Γραφική παράσταση IV.4: Δημοσιονομική προσπάθεια κατά διακριτική ευχέρεια το 2018 (% του ΑΕΠ): Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) Σημείωση: Για τον υπολογισμό της δημοσιονομικής προσπάθειας κατά διακριτική ευχέρεια βάσει των ΣΔΠ, ο 10ετής μέσος ρυθμός δυνητικής ανάπτυξης των προβλέψεων της Επιτροπής χρησιμοποιείται ως ρυθμός αναφοράς για μεσοπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. 19
Πίνακας IV.5: Μεσοπρόθεσμοι δημοσιονομικοί στόχοι (ΜΔΣ), όπως ορίζονται στα προγράμματα σταθερότητας του 2017 και ελάχιστα όρια αναφοράς (MB) από το 2018 για την ΖΕ-18 20
Γραφική παράσταση IV.5α: Θέση των κρατών μελών έναντι των ΜΔΣ τους σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (% του ΑΕΠ) Γραφική παράσταση IV.5β: Θέση των κρατών μελών έναντι των ΜΔΣ τους, σύμφωνα με τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων του 2018 (% του ΑΕΠ) Σημείωση: Η γραφική παράσταση παρουσιάζει την πρόοδο των κρατών μελών ως προς τους αντίστοιχους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους (ΜΔΣ) τους μεταξύ 2017 και 2018, με βάση τις προβλέψεις της Επιτροπής (άνω διάγραμμα) και τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (κάτω διάγραμμα). Η βάση του βέλους αποτελεί το σημείο εκκίνησης του διαρθρωτικού ισοζυγίου το 2017, ενώ η αιχμή του βέλους αντιπροσωπεύει το προβαλλόμενο ή προγραμματισμένο (εκ νέου υπολογισθέν) διαρθρωτικό ισοζύγιο το 2018. Ως εκ τούτου, το μέγεθος του πράσινου (κόκκινου) βέλους αντιστοιχεί στη βελτίωση (επιδείνωση) του διαρθρωτικού ισοζυγίου μεταξύ του 2017 και του 2018. Τέλος, τα σκούρα τετράγωνα αντιπροσωπεύουν τον ΜΔΣ κάθε κράτους μέλους για το 2018. 21
Πίνακας IV.6: Δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ (% του ΑΕΠ) για τη ΖΕ-18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) 22
Γραφική παράσταση IV.6: Παράγοντες που οδήγησαν στη μεταβολή του δείκτη χρέους μεταξύ 2017 και 2018, με βάση τα ΣΔΠ (% του ΑΕΠ) Σημείωση: Η γραφική παράσταση αναλύει τη μεταβολή στους δείκτες χρέους προς το ΑΕΠ στην επίπτωση του πρωτογενούς ισοζυγίου, στην προγραμματισμένη προσαρμογή αποθεμάτων-ροών και στο «αποτέλεσμα χιονοστιβάδας». Το αποτέλεσμα χιονοστιβάδας αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ των προβλεπόμενων ρυθμών ανάπτυξης και των επιτοκίων. 23
Πίνακας IV.7: Σύνθεση της δημοσιονομικής εξυγίανσης το 2017 και το 2018 για τη ΖΕ- 18 σύμφωνα με τα προγράμματα σταθερότητας (ΠΣ), τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) και τις φθινοπωρινές προβλέψεις 2017 της Επιτροπής (COM) 24
Γραφική παράσταση IV.7: Προβλεπόμενες μεταβολές των κυκλικά προσαρμοσμένων δεικτών δαπανών στα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) για το 2018 και στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017 (COM) Γραφική παράσταση IV.8: Προβλεπόμενες μεταβολές στις κύριες κατηγορίες δαπανών (% του ΑΕΠ) για το 2018 στη ΖΕ-18: Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) 25
Σημείωση: Η γραφική παράσταση απεικονίζει τις συνεισφορές των κυριότερων συνιστωσών των δαπανών στις προβλεπόμενες μεταβολές των δεικτών δαπανών προς το ΑΕΠ. 26
Γραφική παράσταση IV.9: Επενδύσεις (% του ΑΕΠ) το 2018, σύμφωνα με τα σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ 27
Γραφική παράσταση IV.10: Μέτρα διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων και λοιπές μεταβολές του δείκτη εσόδων το 2018: Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) Γραφική παράσταση IV.11: Προβλεπόμενες μεταβολές στις κυριότερες κατηγορίες φορολογικών εσόδων (% του ΑΕΠ) στη ΖΕ-18 για το 2018: Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων (ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) Σημείωση: Η γραφική παράσταση απεικονίζει τις συνεισφορές των κυριότερων συνιστωσών των εσόδων στις προβλεπόμενες μεταβολές των δεικτών εσόδων προς το ΑΕΠ. Πίνακας IV.8: Βραχυπρόθεσμες ελαστικότητες στις οποίες βασίζονται οι προβλέψεις όσον αφορά τα έσοδα για το 2018 στη ΖΕ-18: Σχέδια δημοσιονομικών προγραμμάτων 28
(ΣΔΠ) έναντι φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 (COM) και τυπικές ελαστικότητες βάσει των εκτιμήσεων του ΟΟΣΑ ΣΔΠ COM ΟΟΣΑ BE 1.0 0.9 1.0 DE 0.9 1.0 1.0 EE 0.6 0.9 1.1 IE 0.7 0.8 1.1 ES 1.1 1.0 1.0 FR 1.1 1.0 1.0 IT 0.5 0.8 1.1 CY 0.9 0.9 1.2 LV 1.0 0.9 0.9 LT 1.3 0.7 1.1 LU 0.8 1.0 1.0 MT 0.9 1.1 1.0 NL 1.0 0.9 1.1 AT 0.8 0.8 1.0 PT 1.1 1.3 1.0 SI 0.9 0.9 1.0 SK 0.6 0.6 1.0 FI 0.5 0.4 0.9 ΖΕ-18 0.9 0.9 1.0 Σημείωση: η σύγκριση μεταξύ των ελαστικοτήτων που προέρχονται από τα ΣΔΠ και τις προβλέψεις της Επιτροπής, αφενός, και των ελαστικοτήτων βάσει των εκτιμήσεων του ΟΟΣΑ, αφετέρου, θα πρέπει να γίνεται με προσοχή. Ενώ οι δύο πρώτες είναι καθαρές ελαστικότητες ως προς την αύξηση του ΑΕΠ, οι τελευταίες υπολογίζονται, με την αυστηρή έννοια του όρου, σε σχέση με το κενό παραγωγής. Οι διαφορές είναι γενικά ήσσονος σημασίας. 29
Πίνακας IV.9: Δείκτες βιωσιμότητας βάσει των φθινοπωρινών προβλέψεων της Επιτροπής του 2017 Σημείωση: με βάση τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε στην έκθεση δημοσιονομικής βιωσιμότητας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2015 και στο Debt Sustainability Monitor 2016. Τα εν λόγω επικαιροποιημένα αποτελέσματα, με βάση τις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2017 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα παρουσιαστούν στο προσεχές στο Debt Sustainability Monitor 2017. 30