ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Διοικητική Λογιστική και Κόστος Τεχνικές Κόστους 12η Needles Powers Crosson human/istoc k photo ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΗΣ Διάκριση μεταξύ διοικητικής λογιστικής και χρηματοοικονομικής λογιστικής. Εξήγηση της αναγνώρισης του κόστους και του προσδιορισμού του κόστους μονάδας παραγωγής ή υπηρεσίας. Περιγραφή της ροής κόστους στους λογαριασμούς αποθεμάτων μιας βιομηχανίας. Σύγκριση της αναφοράς του κόστους στις οικονομικές καταστάσεις εταιρειών παροχής υπηρεσιών, εμπορικών εταιρειών και βιομηχανιών, και του τρόπου λογισμού των αποθεμάτων. Υπολογισμός του κόστους μονάδας παραγωγής ή υπηρεσίας. Εξήγηση του τρόπου με τον οποίο η διοικητική λογιστική υποστηρίζει τη διαδικασία διοίκησης για την παραγωγή επιχειρηματικών αποτελεσμάτων. Αναγνώριση προτύπων κώδικα δεοντολογίας για διοικητικούς λογιστές. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΝΝΟΙΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ 1
ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΝΝΟΙΕΣ Επιμέτρηση: μέτρηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας με την καταγραφή δεδομένων για μελλοντική χρήση. Αναγνώριση: ο προσδιορισμός του πότε θα πρέπει να καταγράφεται μια επιχειρηματική συναλλαγή Ταξινόμηση: η διαδικασία ταξινόμησης των συναλλαγών με τους κατάλληλους λογαριασμούς Ο Ρόλος της Διοικητικής Λογιστικής Ο ρόλος τηςδιοικητικήςλογιστικής είναι να διευκολύνει τα στελέχη μέσα σε έναν οργανισμό να: ü λάβουν ενημερωμένες αποφάσεις ü είναι πιο αποδοτικοί στην εργασία τους ü βελτιώνουν την απόδοση του οργανισμού. Το Ινστιτούτο Διοικητικών Λογιστών (Institute of Management Accountants) ορίζει τη διοικητική λογιστική ως εξής: Η διοικητική λογιστική είναιένα γνωστικό αντικείμενο που συμβάλλει στη λήψη διοικητικών αποφάσεων, την ανάπτυξη συστημάτων σχεδιασμού και διαχείρισης της απόδοσης, και την παροχή εξειδίκευσης στη χρηματοοικονομική πληροφόρηση και τον έλεγχο ώστε να βοηθάει τηδιοίκησηστο σχηματισμό και την υλοποίηση της στρατηγικής του οργανισμού. 2 0 1 4 e n g a ge Le arn i ng. Al l Ri g hts Re s erv ed. Ma y no t b e s ca nn e d, co pi e d o r d u pl ic a te d, o r p o sted to a p u bl i cl y ac ce ss ib l e we bs it e, in whole or in part. Σύγκριση Διοικητικής & Χρηματοοικονομικής Λογιστικής Τόσο η διοικητική λογιστική όσο και η χρηματοοικονομική λογιστική, βοηθούν στη λήψη αποφάσεων, μέσα από την αναγνώριση, επιμέτρηση και επικοινωνία σχετικής πληροφόρησης. Ωστόσο, η διοικητική λογιστική και η χρηματοοικονομική λογιστική, διαφέρουν σε πολλά σημεία, όπως φαίνεται συνοπτικά στον πίνακα στην επόμενη διαφάνεια. Σημειώστε ότι η διοικητική λογιστική δεν αποτελεί υποκατηγορία της χρηματοοικονομικής λογιστικής, αλλά είναι μια διαδικασία που περιλαμβάνει τη χρηματοοικονομική λογιστική, τη φορολογική λογιστική, την ανάλυση πληροφοριών, και άλλες λογιστικές δραστηριότητες 2
Σύγκριση Διοικητικής & Χρηματοοικονομικής Λογιστικής ΕΦΑΡΜΟΣΤΕ ΤΟ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕ ΤΟ 3
Αναγνώριση Κόστους Το κόστος μπορεί να ταξινομηθεί και αναλυθεί με πολλούς τρόπους, ανάλογα με το σκοπό της χρήσης. Η επόμενη διαφάνεια παρέχει μια ολική εικόνα των πιο συνηθισμένων ταξινομήσεων αναγνώρισης κόστους. Οι ταξινομήσεις αυτές διευκολύνουν τα στελέχη στον: ØΈλεγχο στα κόστη καθορίζοντας ποια εντοπίζονται σε συγκεκριμένους φορείς κόστους, όπως μια υπηρεσία ή ένα προϊόν. ØΥπολογισμό του αριθμού των μονάδων που θα πρέπει να πωληθούν ώστε να επιτευχθεί συγκεκριμένο επίπεδο κέρδους (συμπεριφορά κόστους). ØΑναγνώριση του κόστους δραστηριοτήτων που προσθέτουν ήόχι αξία σε ένα προϊόν ήμια υπηρεσία. ØΑναγνώριση και επιμέτρηση του κόστους για την κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων. Ολική Εικόνα Ταξινομήσεων Αναγνώρισης Κόστους Εντοπισμός & Επιμέτρηση Κόστους Τα στελέχη της διοίκησης επιμετρούν το κόστος εντοπίζοντάς το σε φορείς κόστους, όπως είναι τα προϊόντα ήοι υπηρεσίες, περιοχές πώλησης, τμήματα ή λειτουργικές δραστηριότητες. Σε εταιρείες παροχής υπηρεσιών, το κόστος εντοπίζεται σε μια συγκεκριμένη υπηρεσία, όπως η κατάρτιση μιας φορολογικής δήλωσης σε μια λογιστική εταιρεία. Σε εμπορική εταιρεία, το κόστος για τις εμπορικές εταιρείες μπορεί να εντοπιστεί σε ένα τμήμα, όπως το τμήμα παραγωγής ενός οπωροπωλείου. Σε βιομηχανική εταιρεία, το κόστος μπορεί να εντοπιστεί στο προϊόν, όπως η παρασκευή των γλυκών από την εταιρεία. Άμεσο κόστος είναι εκείνοπου μπορεί ναεπιμετρηθεί εύκολα και οικονομικά μέσω του εντοπισμού του σε έναν φορέακόστους. Έμμεσο κόστος είναι εκείνο που δεν μπορεί να επιμετρηθεί εύκολακαι οικονομικά μέσω του εντοπισμού του σε έναν φορέακόστους. 4
Χρηματοοικονομική Πληροφόρηση Κόστος περιόδου είναι το κόστος πόρων που δεν ανατίθεται σε προϊόντα. Αναγνωρίζεται ως λειτουργικό έξοδο στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως. κόστος προϊόντος περιλαμβάνει τις πρώτες ύλες, την άμεση εργασία και το γενικό βιομηχανικό κόστος (έμμεσο κόστος). Το κόστος προϊόντος αναγνωρίζεται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως ως Κόστος Πωληθέντων και στον Ισολογισμό ως Αποθέματα. Κόστος μονάδος προϊόντος είναι το κόστος παραγωγής μιας μονάδας ενός προϊόντος. Κόστος μονάδος υπηρεσίας είναι το κόστος παροχής μιας υπηρεσίας. Χρηματοοικονομική Πληροφόρηση Τα τρία στοιχείατου κόστους προϊόντος ή υπηρεσίας ορίζονται ως εξής: - Κόστος πρώτων υλών: Το κόστος των υλικών πουμπορεί να επιμετρηθεί εύκολα και οικονομικά κατά την παραγωγή συγκεκριμένων μονάδων του προϊόντος. - Κόστος άμεσης εργασίας: Το κόστος της εργασίας πουχρειάζεται προκειμένου να παραχθεί έναπροϊόν ή να παρασχεθεί μια υπηρεσία, μπορεί να επιμετρηθεί κατά την παραγωγή συγκεκριμένων μονάδων. - Κόστος γενικών βιομηχανικών εξόδων: Το κόστος πουδεν μπορεί στην πράξη ή με ευκολία να επιμετρηθεί άμεσα στο τελικό προϊόν ή υπηρεσία. Περιλαμβάνει: κόστος των έμμεσων υλικών, όπως το κόστος των καρφιών, των λιπαντικών, και των μικρών εργαλείων κόστος της έμμεσης εργασίας, όπως το κόστος της εργασίας συντήρησης, ελέγχου, μηχανικού σχεδιασμού, επίβλεψης, και διαχείρισης των υλικών. Χρηματοοικονομική Πληροφόρηση Τα τρία στοιχείατου κόστους προϊόντος μπορούν επίσης να ομαδοποιηθούν σε αρχικό κόστος και κόστος μετατροπής. Ø Αρχικό κόστος: Το αρχικό κόστος της παραγωγής. Είναι το άθροισμα του κόστους των άμεσων υλικών και της άμεσης εργασίας. Ø Κόστος μετατροπής: Το κόστος της μετατροπής ή επεξεργασίας των άμεσων υλικών σε έτοιμο προϊόν. Είναι το άθροισμα του κόστους της άμεσης εργασίας και των γενικώνβιομηχανικών εξόδων. Η επόμενη διαφάνεια συνοψίζει τις σχέσεις μεταξύ των ταξινομήσεων αναγνώρισης του κόστους προϊόντος. 5
Σχέσεις Μεταξύ των Ταξινομήσεων Αναγνώρισης του Κόστους Προϊόντος Συμπεριφορά του Κόστους Μεταβλητό κόστος είναι το κόστος που μεταβάλλεται σε άμεσησχέσημε την μεταβολή στο αποτέλεσμα της παραγωγής (ή σε κάποια άλλημέτρηση του όγκου). Σταθερό κόστος είναι το κόστος που παραμένει σταθερό μέσα σε ένα καθορισμένο εύρος δραστηριότητας ή χρονικής περιόδου. Παραδείγματα μεταβλητού και σταθερού κόστους Εταιρεία παροχήςυπηρεσιών: Για μια αεροπορική ετα ιρεία, το κόστοςτωνξηρών καρπών και των αναψυκτικών είναι μεταβλητό κόστος, ενώ η απόσβεση του αεροπλάνου καιο ιμισθοί και οιπαροχές προςτο π λήρωμα του αεροσκάφουςκαι του εδάφους είναι σταθερό κόστος. Εμπορική εταιρεία: Το μεταβλητό κόστος ενός οπωροπωλείου π εριλαμβάνει το κόστος των πωληθέντων προϊόντων και τυχόν προμήθειες π ωλήσεων. Το σταθερό κόστος περιλαμβάνει το κόστος ενοικίασης του κτιρίου, την απόσβεση του εξοπλισμού, και τον μισθό του υπεύθυνου. Βιομηχανική εταιρεία: Το μεταβλητό κόστος μιας βιομηχανίας όπως η Choice Candy Company περιλαμβάνει το κόστος των άμεσων υλικών (π.χ. ζάχαρη, κακάο), της άμεσης εργασίας, τ ων έμμεσωνυ λικών(π.χ. αλάτι), και της έμμεσης εργασίας (π.χ. έλεγχος και συντήρηση). Το σταθερό κόστος περιλαμβάνει το κόστος των μισθών και της απόσβεσης του κτιρίου. Κόστος που Προσθέτει Αξία και Κόστος που Δεν Προσθέτει Αξία Το κόστος μπορεί επίσης να ταξινομηθεί σε εκείνο που προσθέτει αξία και σε εκείνο πουδεν προσθέτει αξία. Ø Το κόστος που προσθέτει αξία είναι το κόστος μιας δραστηριότητας που αυξάνει την αγοραία αξία ενός προϊόντος ή υπηρεσίας. Ø Το κόστος που δεν προσθέτει αξία είναι το κόστος μιας δραστηριότητας που προσθέτει κόστος σε ένα προϊόν ή υπηρεσία, αλλά δεν αυξάνει την αγοραία αξίατου. Τα στελέχη της διοίκησης εξετάζουν τα χαρακτηριστικάτων λειτουργικών δραστηριοτήτων της εταιρείας τους που προσθέτουν αξία και, όταν είναι δυνατόν, μειώνουν ή εξαλείφουν δραστηριότητες πουδεν προσθέτουν άμεσα αξία στα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της εταιρείας. Η επόμενη διαφάνεια δείχνει πώς ορισμένα κόστη μιας βιομηχανίας μπορούν να αναγνωριστούν σε όρους εντοπισμού, συμπεριφοράς, αξίας, και χρηματοοικονομικής πληροφόρησης. 6
Παραδείγματα Ταξινομήσεων Αναγνώρισης Κόστους για μια Βιομηχανία Καραμέλας 7
ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Περιγραφή αποθεμάτων υλικών Περιγραφή της παραγωγής σε εξέλιξη Περιγραφή των έτοιμων προϊόντων Κατάρτιση της Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως Προσδιορισμός του Κόστους Πωληθέντων Κατάρτιση της Κατάστασης του Κόστους Παραχθέντων Προϊόντων Προσδιορισμός του κόστους μονάδος προϊόντος Ροές Εγγράφων και Ροές Κόστους Μέσω των Λογαριασμών Αποθεμάτων Τα στελέχη της διοίκησης συσσωρεύουν και αναφέρουν το κόστος παραγωγής με βάση έγγραφά που αναφέρονται στην παραγωγή και σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την παραγωγή. Αγορά των Υλικών Βήμα 1. Απόκτηση των υλικών. Η διαδικασία της αγοράς αρχίζει με μια αίτηση αγοράς που υποβάλλεται για συγκεκριμένες ποσότητες χρειαζόμενων υλικών. Εφόσον εγκριθούν, το Τμήμα Αγορών καταρτίζει μια παραγγελία αγοράς και την αποστέλλει στον προμηθευτή. Βήμα 2. Παραλαβή των υλικών. Όταν παραληφθούν τα υλικά, ένας υπάλληλος στο σημείο παραλαβής τα εξετάζει και εισάγει τις πληροφορίες στη βάση δεδομένων της εταιρείας στη μορφή μιας έκθεσης παραλαβής. Ένας άλλος υπάλληλος μεταφέρει τα νέο παραληφθέντα υλικά από το σημείο παραλαβής στις αποθήκες των υλικών. Βήμα 3. Πληρωμή των υλικών. Το Λογιστήριο της εταιρείας παραλαμβάνει το τιμολόγιο του προμηθευτή από τον προμηθευτή ο οποίος ζητάει την πληρωμή των υλικών. Ροές Εγγράφων και Ροές Κόστους Μέσω των Λογαριασμών Αποθεμάτων Παραγωγή Αγαθών Βήμα 4. Προετοιμασία των υλικών για επεξεργασία. Όταν σχεδιάζεται η παραγωγή σοκολάτας, ο υπάλληλος αποθήκης παραλαμβάνει μια φόρμα αίτησης υλικών. Το έντυπο αυτό περιγράφει τα είδη και τις ποσότητες των υλικών που θα πρέπει να στείλει ο υπάλληλος στην παραγωγή, και εξουσιοδοτεί την αποστολή των υλικών αυτών από τα αποθέματα υλικών στην παραγωγή. Βήμα 5. Αποσ τολή των υλικών στην παραγωγή. Αν όλα είναι εντάξει, τα υλικά μεταφέρονται στο σημείο της παραγωγής. Βήμα 6. Παραγωγή αγαθών. Κάθε υπάλληλος τη ς παραγωγής που παρ ασκευάζει σοκολάτες ετοιμάζει μια κάρτα ωρών εργασίας για την καταχώρηση του αριθμού των ωρών που εργάστηκε σε αυτ ήν την παραγγελία και σε άλλες κάθε ημέρα. Η κάρτα υπολογισμού του κόστους παραγγελίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταχώρηση όλων των άμεσων υλικών, της άμεση ς εργασίας, και των γενικών βιομηχανικών εξόδων, που πραγματοποιούνται καθώς τα προϊόντα προχωρούν στην παραγωγή. 8
Ροές Εγγράφων και Ροές Κόστους Μέσω των Λογαριασμών Αποθεμάτων Ολοκλήρωση Προϊόντος και Πώληση Βήμα 7. Ολοκλήρωση αγαθών. Οι υπάλληλοι τοποθετούν τις έτοιμες σοκολάτες σε χαρτόκουτα και στη συνέχεια μετακινούν τα χαρτόκουτα στην αποθήκη των έτοιμων προϊόντων. Βήμα 8. Πώληση αγαθών. Όταν οι σοκολάτες πωλούνται, ένας υπάλληλος ετοιμάζει το τιμολόγιο πώλησης και ένας άλλος υπάλληλος συμπληρώνει την παραγγελία μεταφέροντας τις σοκολάτες από την αποθήκη, συσκευάζοντάς τες, και αποστέλλοντάς τες στον πελάτη. Το έντυπο αποστολής εμφανίζει την ποσότητα των προϊόντων που αποστέλλονται και μια περιγραφή τους. q Αυτά τα βήματα συνοψίζονται στην επόμενη διαφάνεια Δραστηριότητες, Έγγραφα και Ροές Κόστους μέσω των Λογαριασμών Αποθεμάτων μιας Βιομηχανίας Η Ροή του Κόστους Παραγωγής Ροή του κόστους παραγωγής είναι η ροή των πρώτων υλών, της άμεσης εργασίας κ αι των γενικών βιομηχανικών εξόδων μέ σα από του ς λογαρι ασμούς Απ οθέ ματα Υλικών, Παραγ ωγή σε Εξέλιξη, και Έτοιμα Προϊόντα στο Κόστος Πωληθέντων. Ο λογαριασμός Αποθέματα Υλικών δείχνει το υπόλοιπο του κόστους των αχρησιμοποί ητων υλικών. Με άλλα λόγια, ο λογαριασμός αυτός δείχνει το κόστος των υλικών που αγοράστηκαν αλλά δεν χρησιμοποιήθηκαν στην παραγωγικήδιαδικασία. Ο λογαριασμός Παραγωγ ή σε Εξέλιξη δείχνει το κόστος παραγωγής που έχει πραγματοποιηθεί και αποδοθεί σε μερικώς ολοκληρωμένες μονάδες προϊόντος. Με άλλα λόγια, το κόστος που σχετίζεται με την παραγωγή των ανολοκλήρωτων προϊόντων.. Ο λογαριασμός Έτοιμα Προϊόν τα δείχνει το κόστος που αποδίδεται σε όλα τα ολοκληρωμένα προϊόντα που δεν έχουν πωληθεί. 9
Ροή του κόστους παραγωγής: Choice Candy Company Ο Λογαριασμός Αποθέματα Υλικών (διαφάνεια 1 έως 2) Ο Λογαριασμός Αποθέματα Υλικών (διαφάνεια 2 έως 2) 10
Παραγωγή σε Εξέλιξη Ο λογαριασμός Παραγωγή σε Εξέλιξη εμφανίζει το υπόλοιπο των μερικώς ολοκληρωμένων μονάδων του προϊόντος. Ø Καθ ώς ει σέρχονται στ ην παραγωγική διαδικασί α οι πρώτεςύλε ς και η άμεση εργασία, το κ όστος τους προστίθεται. Προστίθεται επίσης το κόστος των γενικών βιομηχανικών εξόδων της τρέχουσας περιόδου. Ø Το σύνολο του κόστους των πρώτων υλών, της άμεσης εργασίας και των γενικών βιομ ηχανικών εξόδων π ου πραγματοποιείται και μετ αφέρετ αι στ ον λογαρι ασμό Παραγωγήσε Εξέλιξη στη δι άρκεια μι ας περιόδου, ονομάζεται συνολικό κόστος παραγωγής. Ο Λογαριασμός Παραγωγή σε Εξέλιξη (διαφάνεια 1 έως 2) Ο Λογαριασμός Παραγωγή σε Εξέλιξη (διαφάνεια 2 έως 2) 11
Ο Λογαριασμός Έτοιμα Προϊόντα (διαφάνεια 1 έως 2) Ο Λογαριασμός Έτοιμα Προϊόντα (διαφάνεια 2 έως 2) 12
Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως και Λογιστική Αποθεμάτων Όλοι οι οργανισμοί-παροχής υπηρεσιών, εμπορικοί και βιομηχανικοί-χρησιμοποιούν την ακόλουθη μορφή Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως: ο τρόπος υπολογισμού του κόστους πωληθέντων ποικίλει ανάλογαμε τον οργανισμό. Η επόμενη διαφάνεια συγκρίνει τις οικονομικές καταστάσεις εταιρειών παροχής υπηρεσιών, εμπορικών εταιρειών και βιομηχανικών και δείχνει τις διαφορές στους λογαριασμού αποθεμάτων και στο κόστος πωληθέντων. Οικονομικές Καταστάσεις Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών, Εμπορικών και Βιομηχανικών 13
Κατάσταση Κόστους Παραχθέντων Προϊόντων Το κόστος παραχθέντων προϊόντων υπολογίζεται στην κατάσταση κόστους παραχθέντων προϊόντων, η οποία συνοψίζει τη ροή του κόστους παραγωγής που πραγματοποιείται μέσα στην περίοδο. Η επόμενη διαφάνεια εμφανίζει την κατάσταση κόστους παραχθέντων προϊόντων της Candy Choice για τη χρήση Κατάσταση Κόστους Παραχθέντων Προϊόντων και Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως Βιομηχανίας Κατάσταση Κόστους Παραχθέντων Προϊόντων (διαφάνεια 1 έως 2) Η κατάσταση κόστους παραχθέντων προϊόντων αναπτύσσεται σε τρία βήματα. Βήμα 1. Υπολογισμός κόστους πρώτων υλών που χρησιμοποιήθηκαν στη διάρκεια της λογιστικής περιόδου. για την Candy Choice, 14
Κατάσταση Κόστους Παραχθέντων Προϊόντων (διαφάνεια 2 έως 2) Βήμα 2. Υπολογισμός συνολικού κόστους παραγωγής για την περίοδο. Για την Candy Choice, αυτό θα υπολογιστεί ως εξής: Βήμα 3. Προσδιορισμός συνολικού κόστους παραχθέντων προϊόντων περιόδου. Για την Candy Choice, αυτό θα υπολογιστεί ως εξής: Κόστος Πωληθέντων και Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως Βιομηχανίας Το συνολικό ποσό του κόστους παραχθέντων προϊόντων μεταφέρεται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως, όπου χρησιμοποιείται για να υπολογιστεί το κόστος πωληθέντων. Το κόστος πωληθέντων θεωρείται έξοδο στην περίοδο που πωλούνται τα προϊόντα. 15
Υπολογισμός Κόστους Μονάδος Προϊόντος Product unit cost is the cost of manufacturing a single unit of a product. It is made up of the cost of goods manufactured costs of direct materials, direct labor, and overhead. These three cost elements are accumulated as a batch of products is being produced. When the batch has been completed, the product unit cost is computed. Μέθοδος Κοστολόγησης Προϊόντος Η φυσική ροή των προϊόντων και η πραγματοποίηση του κόστους δεν συσχετίζονται πάντα. Τα στελέχη μπορεί να χρησιμοποιήσουν εκτιμήσεις ή προκαθορισμένα πρότυπα για τον υπολογισμό του κόστους προϊόντος στη διάρκεια της περιόδου. Στο τέλος της περιόδου, οι εκτιμήσεις αυτές προσαρμόζονται σε σχέση με το πραγματικό κόστος προϊόντος. Αυτές τις τρείς μεθόδους χρησιμοποιούν τα στελέχη της διοίκησης και οι λογιστές για τον υπολογισμό του κόστους μονάδος προϊόντος περιλαμβάνουν: 16
Μέθοδος Πραγματικής Κοστολόγησης Η μέθοδος της πραγματικής κοστολόγησης χρησιμοποιεί το πραγματικό κόστος των πρώτων υλών, της άμεσης εργασίας και των γενικών βιομηχανικών εξόδων για να υπολογίσει το κόστος μονάδος προϊόντος. (Το κόστος αυτό, ωστόσο, μπορεί να μην είναι γνωστό μέχρι το τέλος της περιόδου.) Υποθέστε ότι η Choice Candy παρήγ αγε 3.000 σοκολ άτε ς για έναν πελάτη. Ο λογιστής της εταιρείας υπολόγισε το πραγ ματικό κόστος για την π αραγγελία ωςεξής: πρώ τες ύλε ς, $540, άμεση εργασία, $42 0, και γενικά βιομηχανικ ά έξοδα, $240. Το πραγματικό κόστος μονάδος προϊόντος για την παραγγελία ήταν $0,40, και υπολογίζεται ως εξής: Μέθοδος Κανονικής Κοστολόγησης Η μέθοδ ος τη ς κανονικής κοστολ όγησης συνδ υάζει το εύκ ολο στον εντοπισμό πραγματικό κόστος των πρώτων υλών και της άμε σης εργασίας, με το εκτιμώμενο κόστος των γενικών βιομηχανικών εξόδων, για να προσδιορίσει το κόστος μονάδος προϊόντος. Για την Choice Candy, έστ ωότι ο λογιστήςτης εταιρείαςχρησιμοποίησετην κανονική κοστολόγηση για τηντιμολόγηση τηςπαραγγελίας3.000 τεμαχίωνσοκολάτας, και ότι για τα γενικά βιομηχανικά έξοδα χρησιμοποιήθηκεεκτ ιμώμενος συντελεστής50% επ ί του κόστους της άμεσης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή, το κόστος της παραγγελίας θα περιλαμβάνει το πραγματικό κόστος των πρώτ ων υλών ($540), το πραγματικό κόστοςτηςάμεσηςεργασίας ($420), κα ι εκτιμ ώμενα γενικά βιομηχανικά έξοδα $210 ($420*50%). Το κόστος μονάδος προϊόντος θα είναι $0,39: Μέθοδος Πρότυπης Κοστολόγησης Η μέθοδος της πρότυπης κοστολόγησης χρησιμοποιεί εκτιμώμενο ή πρότυπο κόστος για τις πρώτες ύλες, την άμεση εργασία και τα γενικά βιομηχανικά έξοδα, για να υπολογίσει το κόστος μονάδος προϊόντος. Αυτή η μέθοδος είναι χρήσιμη όταν η πληροφορία για το κόστος του προϊόντος χρειάζεται να είναι διαθέσιμη πριν από την έναρξη της λογιστικής περιόδου. Έστω ότι η Choice Candy ετοιμάζει μια προσφορά για την παραγωγή 2.000 τεμαχίων σοκολάτας για έναν νέο πελάτη. Από πληροφόρηση πρότυπου κόστους που αναπτύχθηκε στηναρχή της περιόδου, ο λογιστής της εταιρείας εκτιμά τα ακόλουθα: $0,20 ανά μονάδα για τις πρώτες ύλες, $0,15 ανά μονάδα για την άμεση εργασία, και $0,09 ανά μονάδα για τα γενικά βιομηχανικά έξοδα (υποθέτονταςτο πρότυπο συντελεστή στο 60% του κόστους της άμεσης εργασίας). Το πρότυπο κόστος ανά μονάδα θα είναι $0,44: 17
Υπολογισμός Κόστους Μονάδας Υπηρεσίας Οι υπηρεσίες βασίζονται στην εργασία και υποστηρίζονται από έμμεσα υλικά ή αναλώσιμα υλικά, έμμεση ερ γασία, και άλλα γενικά βιομηχανικά έξοδα. Το σημαντικότερο κόστος σε μια εταιρεία παροχής υπηρεσιών είναι το κόστος της άμεσης εργασίας που εντοπίζεται στην παρεχόμενη υπηρεσία. Το έμμεσο κόστος που πραγ ματοποιείται κατά την π αροχή μιας υπηρεσί ας είναι παρόμ οιο με το κόστος παρ αγωγ ής ενός προϊόντος. Ταξινομείται ως γενικό βιομηχανικό έξοδο. το κόστος υπ ηρεσί ας εμφανίζεται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως της εταιρείας ως κόστος πωλήσεων. 18
Ενότητα 3: ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Σχεδιασμός Απόδοση Αξιολόγηση Επικοινωνία Ηθική Διοικητική Λογιστική και Διαδικασία Διοίκησης Οι βασικές αρχές διοίκησης ενός οργανισμού, περιλαμβάνουν το σχεδιασμό και την πρόβλεψη των δραστηριοτήτων, την οργάνωση και τον συντονισμό πόρων Παρόλο που οι ενέργειες διοίκησης διαφέρουν από οργανισμό σε οργανισμό, γενικά ακολουθούν μια διαδικασία 4 σταδίων: Σχεδιασμός Απόδοση Αξιολόγηση Επικοινωνία Σχεδιασμός (διαφάνεια 1 έως 2) Ο κυρίαρχος στόχος/όραμα μιας επιχείρησης είναι η αύξηση της αξίας της συμμετοχής του μετόχου στην επιχείρηση. Ο βασικός τρόπος με τον οποίο η εταιρεία θα επιτύχει τον στόχο/όραμα αυτόν, περιγράφεται στην δήλωση της αποστολής. Η διαδικασία του σχεδιασμού, στην οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος που θα αυξηθεί η αξία μέσω στρατηγικών, τακτικών και λειτουργικών στόχων. Στρατηγικοί στόχοι: Ευρείς, μακροπρόθεσμοι στόχοι που καθορίζουν τη θεμελιώδη φύση και κατεύθυνση της επιχείρησης και που λειτουργούν ως οδηγός για τη λήψη αποφάσεων. Τακτικοί στόχοι: Μεσοπρόθεσμοι στόχοι πουβοηθούν στην επίτευξη των μακροπρόθεσμων στόχων της επιχείρησης Λειτουργικοί στόχοι: Βραχυπρόθεσμοι στόχοι που εκφράζουν προσδοκίες απόδοσης καθημερινών λειτουργιών. 19
Σχεδιασμός (διαφάνεια 2 έως 2) Επιχειρηματικό σχέδιο είναι το σχέδιο για το πώς η εταιρεία θα πετύχει τους στρατηγικούς, τακτικούς και λειτουργικούς στόχους της. παρέχει μια πλήρη περιγραφή της επιχείρησης, συμπεριλαμβανομένου ενός πλήρους λειτουργικού προϋπολογισμού για τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας. Ο προϋπολογισμός πρέπει να περιλαμβάνει μια προβλεπόμενη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως, μια προβλεπόμενη Κατάσταση Ταμειακών Ροών και προβλεπόμενο Ισολογισμό. Το επιχειρηματικό σχέδιο συχνά περιλαμβάνει στόχους απόδοσης για μεμονωμένα άτομα, ομάδες, προϊόντα, ή υπηρεσίες. Συνολική Εικόνα του Πλαισίου του Σχεδιασμού Απόδοση Σημαντικό στη διοίκηση κάθε εμπορικής εταιρείας είναι η πλήρης κατανόηση της εφοδιαστικής αλυσίδας (ή εφοδιαστικού δικτύου) το μονοπάτι που οδηγεί από τους προμηθευτές στον τελικό καταναλωτή, όπωςεμφανίζεται παρακάτω: Η γνώση της εφοδιαστικής αλυσίδας από τα στελέχη της διοίκησης τους επιτρέπει να συντονίζουν τις παραλαβές από τους τοπικούς και διεθνείς προμηθευτές ώστε να ικανοποιούν τη ζήτηση των πελατών χωρίς να έχουν πάρα πολύ ή πολύ λίγο απόθεμα διαθέσιμο. 20
Αξιολόγηση Τα στελέχη της διοίκησης αξιολογούν τα λειτουργικά αποτελέσματα συγκρίνοντας την πραγματική απόδοση του οργανισμού με τα επίπεδααπόδοσης που αναπτύχθηκαν στο στάδιο του σχεδιασμού. Ø Σημειώνουν κάθε σημαντική απόκλιση γιαπεραιτέρω ανάλυση έτσι ώστε να μπορούν ναδιορθώσουν τα προβλήματα. Ø Αν τα προβλήματα είναι αποτέλεσμα μιας αλλαγής στο λειτουργικό Ø περιβάλλον της εταιρείας, η Διοίκηση μπορεί να αναθεωρήσει τις αρχικές εκτιμήσεις και/ή τους στόχους. Επικοινωνία Ανεξάρτητα αν οι λογιστικές εκθέσεις καταρτίζονται για εσωτερική ή εξωτερική χρήση, θα πρέπει να παρέχουν ακριβή πληροφόρηση και να την επικοινωνούν ξεκάθαρα. Το κλειδί για την κατάρτιση ακριβών και χρήσιμων εσωτερικών και εξωτερικών εκθέσεων είναι η απάντηση στις ακόλουθες ερωτήσεις: Γιατί; Πρέπει να είναι γνωστός ο σκοπός της έκθεσης. Εστίαση στην έκθεση καθώς γράφεται. Ποιος; Αναγνώριση του κοινού στο οποίο απευθύνεται η έκθεση. Επικοινωνία σε επίπεδο που ταιριάζει με την κατανόηση των αναγνωστών και την εξοικείωσή τους με τη λογιστική πληροφόρηση. Τι; Τι πληροφορία χρειάζεται, και ποια μέθοδος παρουσίασης είναι καλύτερη; Επιλέξτε σχετική πληροφόρηση από αξιόπιστες πηγές. Η πληροφόρηση μπορεί να προέρχεται από σχετικά έγγραφα ή από συνεντεύξεις με στελέχη και υπαλλήλους που κατέχουν γνώσεις. Η πληροφόρηση δεν πρέπει μόνο να έχει συνάφεια, αλλά να είναι επίσης εύκολη στην ανάγνωση και την κατανόηση. Μπορεί να χρειαστεί να περιληφθούν βοηθήματαόπως διαγράμματα και γραφήματα, για την ξεκάθαρη παρουσίαση της πληροφορίας. Πότε; Πρέπει να είναι γνωστή η ημερομηνία παράδοσης της έκθεσης. Η 2 0 1 4 Ceακριβής n g a ge Le a rniέκθεση ng. Al l Rig hts Re πρέπει s erv ed. Maνα y no t καταρτιστεί b e s ca nn e d, co pi e d oέγκαιρα. r d u pl i ca te d,o r po ste d to a pu bl i cl y a cce ss i bl e we bsite, in whole or in part. Παραγωγή Αποτελεσμάτων με τη Διαδικασία Διοίκησης 21
Πρότυπα Ηθικής Δεοντολογίας Τα στελέχη της Διοίκησης λαμβάνουν υπόψη τους τα εξωτερικάμέρη (π.χ. πελάτες, ιδιοκτήτες, προμηθευτές, κρατικές υπηρεσίες, και η τοπική κοινωνία) όταν λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με την κατάλληληχρήση οργανωσιακών πόρων και τη χρηματοοικονομική πληροφόρηση των ενεργειών τους. Όταν προκύπτουν ηθικές συγκρούσεις μεταξύ των μερών αυτών, οι διοικητικοί λογιστές έχουν ευθύνηνα βοηθήσουν τα στελέχη να ισορροπήσουν τα διαφορετικά συμφέροντα. Για την παροχή καθοδήγησης το Ινστιτούτο Διοικητικών Λογιστών (Institute of Management Accountants) έχει εκδώσει πρότυπα ηθικής δεοντολογίας για τους επαγγελματίες της διοικητικής λογιστικής και της χρηματοοικονομικής διοίκησης. Τα πρότυπα αυτά, εμφανίζονται στις επόμενες δύο διαφάνειες, δίνουν έμφαση στις ευθύνες των διοικητικών λογιστών στα αντικείμενα: ανταγωνισμός, εμπιστευτικότητα, ακεραιότητα και Αξιοπιστία 22
23