Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας. ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων

Transcript

1 Διαχείριση Εφοδιαστική Αλυσίδας ΤΕΙ Κρήτης / Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Εισαγωγικές Έννοιες Δρ. Ρομπογιαννάκης Ιωάννης 1

2 Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ορισμοί Εφοδιαστική/ Logistics: Η ολοκληρωμένη διαδικασία σχεδιασμού, εφαρμογής και ελέγχου βασικών διαδικασιών που μετατρέπουν τις εισροές από τους προμηθευτές σε προϊόντα και υπηρεσίες. Εφοδιαστική/ Logistics: Είναι η στρατηγική διαχείρισης των προμηθειών, της διακίνησης και αποθήκευσης των πρώτων υλών, εξαρτημάτων, έτοιμων προϊόντων, (σε συνδυασμό με τις σχετικές ροές πληροφορίας)στο σύνολο μιας επιχείρησης και των καναλιών μάρκετινγκ αυτής, με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση της τρέχουσας και μελλοντικής κερδοφορίας, μέσω της κοσοτολογικά αποτελεσματικής εκπλήρωσης των παραγγελιών. Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Μια έννοια ευρύτερη από τα Logistics: Η διαχείριση των σχέσεων τόσο με τους πελάτες όσο και με τους προμηθευτές, ώστε να παρέχεται αυξημένη αξία προς τον πελάτη, με μικρότερο κόστος για την εφοδιαστική αλυσίδα στο σύνολο της. Η διαχείριση της ΕΑ εστιάζει στη διαχείριση των σχέσεων με τέτοιο τρόπο ώστε ένα επιτυγχάνεται ένα περισσότερο κερδοφόρο αποτέλεσμα για το σύνολο των μερών της αλυσίδας. 2

3 Τι Είναι Εφοδιαστική Αλυσίδα; Αποτελείται από όλα εκείνα τα στάδια που εμπλέκονται, άμεσα ή έμμεσα, στην εκπλήρωση της απαίτησης ενός πελάτη Περιλαμβάνει κατασκευαστές, προμηθευτές, μεταφορείς, αποθήκες, πωλητές ακόμα και τους ίδιους τους πελάτες Μέσα σε κάθε οργανισμό, όπως σε έναν κατασκευαστή, η ΕΑ περιλαμβάνει όλες εκείνες τις λειτουργίες που εμπλέκονται στην παραλαβή και εκπλήρωση της απαίτησης ενός πελάτη. Αυτές οι λειτουργίες περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές, την ανάπτυξη νέων προϊόντων, τη διαφήμιση, τις λειτουργίες, τη διανομή, τα οικονομικά και την εξυπηρέτηση πελατών Ο πελάτης αποτελεί βασικό τμήμα της ΕΑ Περιλαμβάνει τη μετακίνηση των προϊόντων από τους προμηθευτές στους κατασκευαστές, στους διανομείς και της πληροφορίας, των χρημάτων και των προϊόντων και στις δύο κατευθύνσεις Τυπικά στάδια της ΕΑ είναι: οι πελάτες, οι έμποροι λιανικής, οι διανομείς, οι κατασκευαστές, οι προμηθευτές Μπορεί όλα τα στάδια να μην είναι παρόντα στις ΕΑ (π.χ., δεν υπάρχει έμπορος λιανικής ή διανομέας για την Dell) 3

4 Εφοδιαστική Αλυσίδα Αρχή ΕΑ: ξεκινάει με την ανάγκη του πελάτη να αγοράσει ένα απορρυπαντικό Η εφοδιαστική αλυσίδα είναι δυναμική και περιλαμβάνει την συνεχή ροή πληροφοριών, προϊόντων και κεφαλαίων μεταξύ διαφορετικών σταδίων 4

5 Αντικείμενο και περιβάλλον της Διοίκησης Logistics (Lambert et al., 1999)

6 Ο Στόχος μιας Εφοδιαστικής Αλυσίδας Η μεγιστοποίηση της συνολικής αξίας που παράγεται. Η αξία (value), γνωστή και ως Πλεόνασμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας την οποία δημιουργεί η ΕΑ είναι η διαφορά μεταξύ της αξίας του τελικού προϊόντος στον πελάτη και του κόστους της ΕΑ που προκύπτει κατά την εκπλήρωση της απαίτησης του πελάτη. Πλεόνασμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας = Αξία για τον Πελάτη - Κόστος Εφοδιαστικής Αλυσίδας Αποδοτικότητα Εφοδιαστικής Αλυσίδας = Εσόδων που προκύπτουν από τον καταναλωτή - Συνολικό Κόστος σε όλα τα στάδια της Εφοδιαστικής Αλυσίδας 6

7 Ο Στόχος μιας Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ένας πελάτης που αγοράζει έναν ασύρματο δρομολογητή (router) από τη Best Buy, πληρώνει 60 (έσοδα) Η Best Buy και άλλα στάδια της ΕΑ, επιβαρύνονται από δαπάνες για τη μεταφορά πληροφοριών, την παραγωγή εξαρτημάτων/ανταλλακτικών, την αποθήκευση αυτών, τη μεταφορά τους, τη μεταφορά κεφαλαίων κ.ο.κ. Η διαφορά μεταξύ των 60, τα οποία πλήρωσε ο πελάτης και του αθροίσματος όλων των δαπανών που προκύπτουν από την ΕΑ για την παραγωγή και διανομή του δρομολογητή, αντιπροσωπεύουν την αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας Η αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας, είναι το συνολικό κέρδος που μοιράζεται σε όλα τα στάδια της ΕΑ και στους μεσάζοντες Η επιτυχία της ΕΑ, θα πρέπει να μετράται σε όρους αποδοτικότητας και όχι σε όρους κέρδους σε μεμονωμένα στάδια Ο πελάτης είναι η μοναδική πηγή εσόδων Πηγές κόστους είναι οι ροές πληροφοριών, τα προϊόντα, ή τα χρήματα μεταξύ των σταδίων της ΕΑ Η αποτελεσματική διαχείριση της ΕΑ είναι η διαχείριση ροών μεταξύ και κατά μήκος των σταδίων της ΕΑ προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το συνολικό πλεόνασμα της ΕΑ 7

8 Γενικοί στόχοι της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Η Εφοδιαστική Αλυσίδα επιδιώκει να ικανοποιήσει τους επιχειρησιακούς στόχους με το μικρότερο κόστος. Με λίγες λέξεις, επιδιώκει να βρίσκεται το «σωστό προϊόν, στη σωστή ποσότητα και ποιότητα, στον σωστό τόπο, στον σωστό χρόνο, με το σωστό (ελάχιστο δυνατό) κόστος». Από τα παραπάνω, είναι φανερό ότι η Εφοδιαστική πρέπει να ικανοποιεί δύο κριτήρια: Το ένα κριτήριο είναι η ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχονται σε ολόκληρη την αλυσίδα με τελικό αποδέκτη τους καταναλωτές (ικανοποίηση πελατών) και το δεύτερο κριτήριο είναι το χαμηλό κόστος με το οποίο επιτυγχάνει την ποιότητα αυτών των υπηρεσιών. Με άλλα λόγια, οι καταναλωτές πρέπει να βρίσκουν αυτό που θέλουν (ποιότητα), όταν το θέλουν (διαθεσιμότητα) και στην τιμή που είναι σε θέση να το αποκτήσουν (εφικτή τιμή αγοράς). Αυτό προϋποθέτει σε όλη την αλυσίδα να ικανοποιείται ο επόμενος κόμβος (πελάτης), ώστε τελικά να ικανοποιείται ο τελικός πελάτης της αλυσίδας δηλαδή ο πελάτης. Πλέον και στο πλαίσιο της Βιώσιμης Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας, ο στόχος μείωσης του κόστους δεν αφορά μόνο σε οικονομικά μεγέθη, αλλά και στο κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος. 8

9 Οι Φάσεις των Αποφάσεων στην Εφοδιαστική Αλυσίδα Η επιτυχημένη διοίκηση της ΕΑ απαιτεί πολλές αποφάσεις σχετικά με τη ροή των πληροφοριών, των προϊόντων και των κεφαλαίων. - Κάθε απόφαση πρέπει να λαμβάνεται ώστε να αυξήσει το πλεόνασμα της ΕΑ. - Οι αποφάσεις αυτές εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες ή φάσεις: Στρατηγική ή Σχεδιασμός της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Η επιχείρηση αποφασίζει πώς θα δομηθεί η ΕΑ τα επόμενα χρόνια. Προγραμματισμός της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Αποφάσεις το επόμενο τρίμηνο ή έτος Λειτουργία της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ημερήσιες ή εβδομαδιαίες λειτουργικές αποφάσεις 9

10 Στρατηγική ή Σχεδιασμός της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Η επιχείρηση αποφασίζει πώς θα δομηθεί η ΕΑ τα επόμενα χρόνια. Οι στρατηγικές αποφάσεις περιλαμβάνουν: Την ανάθεση σε τρίτους (outsource) είτε την εκτέλεση μιας λειτουργίας της ΕΑ στο εσωτερικό (in house), Τοποθεσίες και χωρητικότητες εγκαταστάσεων Προϊόντα που θα κατασκευαστούν ή θα αποθηκευτούν σε διάφορες τοποθεσίες Μέσα μεταφοράς τρόπος μεταφοράς Συστήματα πληροφοριών Ο σχεδιασμός της ΕΑ πρέπει να υποστηρίζει τους στρατηγικούς στόχους της επιχείρησης. Οι αποφάσεις για το σχεδιασμό της ΕΑ είναι μακροπρόθεσμες και ακριβές ώστε να αντιστραφούν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αβεβαιότητα της αγοράς. 10

11 Προγραμματισμός της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Για τις αποφάσεις που λαμβάνονται κατά την διάρκεια αυτής της φάσης, το χρονικό πλαίσιο που εξετάζεται είναι από τρείς μήνες έως ένα έτος. Ορισμός μιας σειράς πολιτικών που διαμορφώνουν βραχυπρόθεσμες λειτουργίες. Ξεκινά με μια πρόβλεψη της ζήτησης για το επόμενο έτος (και για άλλους παράγοντες όπως: το κόστος και οι τιμές στις διάφορες αγορές) Αποφάσεις σχεδιασμού: Ποιες αγορές θα εφοδιαστούν από ποιες τοποθεσίες Σχεδιασμένη αύξηση αποθεμάτων Υπεργολαβία, εφεδρικές τοποθεσίες Πολιτικές αποθεμάτων Συγχρονισμός και μέγεθος προωθητικών ενεργειών Στη φάση του προγραμματισμού, οι επιχειρήσεις πρέπει να συμπεριλάβουν στις αποφάσεις τους την αβεβαιότητα στη ζήτηση, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τον ανταγωνισμό σε αυτό το χρονικό ορίζοντα Ο στόχος του προγραμματισμού είναι να βελτιστοποιήσει το πλεόνασμα της εφοδιαστική αλυσίδας, που μπορεί να παραχθεί στον ορίζοντα του ποργραμματισμού, δεδομένων των περιορισμών που τίθενται κατά τη διάρκεια της στρατηγικής φάσης. 11

12 Λειτουργία της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Ο χρονικός ορίζοντας είναι εβδομαδιαίος ή καθημερινός. Οι επιχειρήσεις λαμβάνουν τις αποφάσεις σχετικά με τις μεμονωμένες παραγγελίες πελατών. Η διαμόρφωση της ΕΑ θεωρείται σταθερή και οι πολιτικές προγραμματισμού είναι ήδη καθορισμένες. Ο στόχος της λειτουργίας των ΕΑ είναι να χειριστούν τις εισερχόμενες παραγγελίες πελατών με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι εταιρείες διαθέτουν το απόθεμα ή την παραγωγή σε μεμονωμένες παραγγελίες, ορίζουν μια ημερομηνία στην οποία πρέπει να πραγματοποιηθεί μια παραγγελία, δημιουργούν καταλόγους διαλογής σε μια αποθήκη εμπορευμάτων, διαθέτουν μια παραγγελία με συγκεκριμένο τρόπο αποστολής και φορτίο, καθορίζουν τις ημερομηνίες παράδοσης για τα φορτηγά και κανονίζουν τις παραγγελίες ανεφοδιασμού Λιγότερη αβεβαιότητα για τις πληροφορίες ζήτησης καθώς οι αποφάσεις λαμβάνονται βραχυπρόθεσμα (σε ώρες ή ημέρες) Λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς που τίθενται από τις πολιτικές διαμόρφωσης και προγραμματισμού, ο στόχος κατά τη διάρκεια της φάσης λειτουργίας είναι η μείωση της αβεβαιόηττας και η βελτιστοποίηση της απόδοσης. 12

13 Θεώρηση Διαδικασιών της Εφοδιαστικής Αλυσίδας Μια ΕΑ είναι μια ακολουθία διαδικασιών και ροών που πραγματοποιούνται ανάμεσα σε διαφορετικά στάδια για να καλύψουν την ανάγκη ενός πελάτη για ένα προϊόν. Υπάρχουν δύο τρόποι να θεωρήσουμε τις διαδιασίες που εκτελούνται σε μια ΕΑ: Κυκλική Θεώρηση (Cycle View): Οι διαδικασίες στην ΕΑ υποδιαιρούνται σε μία σειρά κύκλων, όπου η εκτέλεση του καθενός γίνεται μεταξύ δύο διαδοχικών σταδίων. Θεώρηση Συστήματος Ώθησης/Έλξης (Push/Pull View): Οι διαδικασίες διαιρούνται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τη σειρά εκτέλεσης τους, με βάση την εκπλήρωση της παραγγελίας ενός πελάτη ή μετά από πρόβλεψη για τις παραγγελίες πελατών. Οι διαδικασίες Έλξης ξεκινούν με την παραγγελία του πελάτη Οι διαδικασίες Ώθησης ξεκινούν και εκτελούνται μετά από πρόβλεψη για τις παραγγελίες πελατών. 13

14 Κυκλική Θεώρηση (Cycle View): Οι διαδικασίες στην ΕΑ υποδιαιρούνται σε μία σειρά κύκλων, όπου η εκτέλεση του καθενός γίνεται μεταξύ δύο διαδοχικών σταδίων. Ο κύκλος αρχίζει με τον προμηθευτή που εμπορεύεται το προϊόν στους πελάτες. Ένας αγοραστής έπειτα κάνει την παραγγελία η οποία λαμβάνεται από τον προμηθευτή. Ο προμηθευτής ικανοποιεί την παραγγελία η οποία παραλαμβάνεται από τον αγοραστή. Ο αγοραστής μπορεί να επιστρέψει μέρος του προϊόντος ή άλλα ανακυκλώσιμα υλικά στον προμηθευτή ή σε κάποιον τρίτο. Ο κύκλος αρζίζει πάλι από την αρχή

15 Κυκλική Θεώρηση (Cycle View): Μέσα σε κάθε κύκλο, ο στόχος του αγοραστή είναι να εξασφαλίσει την διαθεσιμότητα των προϊόντων και επιτύχει οικονομίες κλίμακας. Ο προμηθευτής προσπαθεί να προβλέψει τις παραγγελίες των πελατών και να μειώσει το κόστος παραλαβής της παραγγελίας. Ο προμηθευτής έπειτα εργάζεται για να εκπληρώσει την παραγγελία εγκαίρως και να βελτιώσει την αποδοτικότητα και την ακρίβεια της διαδικασία εκπλήρωσης της παραγγελίας. Ο αγοραστήςμετά εργάζεται για να μειώσει το κόστος της διαδικασίας παραλαβής. Οι αντίστροφες ροές καταφέρνουν να μειώσουν το κόστος και να επιτύχουν τους περιβαλλοντικούς στόχους. 15

16 Θεώρηση Συστήματος Ώθησης/Έλξης (Push/Pull View): Οι διαδικασίες διαιρούνται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τη σειρά εκτέλεσης τους, με βάση την εκπλήρωση της παραγγελίας ενός πελάτη (Έλξη / pull) ή μετά από πρόβλεψη για τις παραγγελίες πελατών (Ώθηση / push). Οι διαδικασίες Έλξης ξεκινούν με την παραγγελία του πελάτη. Οι διαδικασίες Ώθησης ξεκινούν και εκτελούνται μετά από πρόβλεψη για τις παραγγελίες πελατών. 16

17 17