ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ενότητα #4: Λογιστική Γραμματίων Εισπρακτέων Δημήτρης Τζελέπης Σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
Σκοποί ενότητας Σκοπός της ενότητας είναι να παρουσιάσει διάφορες πτυχές της λογιστικής των γραμματίων εισπρακτέων. Η ενότητα παρουσιάζει μέσω πλήθους παραδειγμάτων διάφορες περιπτώσεις κίνησης των γραμματίων εισπρακτέων.
Έννοια Απαιτήσεις κατά τρίτων που είναι ενσωματωμένες σε τίτλους συναλλαγματικών ή γραμματίων «εις διαταγήν» Παρακολουθούνται στους υπολογαριασμούς του λογ/σμού 31 «Γραμμάτια εισπρακτέα»
Διακρίσεις γραμματίων o Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο o Γραμμάτια στις Τράπεζες για είσπραξη o Γραμμάτια στις Τράπεζες για εγγύηση o Γραμμάτια σε καθυστέρηση o Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους o Γραμμάτια προεξοφλημένα
Ορολογία Γραμμάτια εισπρακτέα Η επιχείρηση εκδίδει γραμμάτια αποδοχής του πελάτη της σε διαταγή δική της Ο πελάτης αποδέχεται υπέρ της επιχείρησης γραμμάτια εισπρακτέα. Γραμμάτια πληρωτέα Ο προμηθευτής εκδίδει γραμμάτια αποδοχής της επιχείρησης σε διαταγή δική του Η επιχείρηση αποδέχεται υπέρ του προμηθευτή γραμμάτια πληρωτέα.
Η συμμετοχή τόκων στην αξία των γραμματίων εισπρακτέων Στην περίπτωση που γίνεται πώληση έναντι γραμματίων (λήγουν μέσα στη χρήση) και στην τιμή της πώλησης ( 17.000) περιλαμβάνονται τόκοι ( 1.000), τότε η εγγραφή έχει ως εξής: ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια στο χαρτοφ. 17.000 76 Έσοδα κεφαλαίων Δεδουλευμένοι τόκοι 1.000 Γραμμ. Εισπρ. 70 Πωλήσεις Εμπορευμ. 16.000
Γραμμάτια στις τράπεζες για είσπραξη o Αλλάζει το Status των γραμματίων o H είσπραξη της αξίας των γραμματίων αυξάνει τον λογαριασμό όψεως της επιχείρησης Εάν δεν εισπραχθούν επιστρέφουν στην επιχείρηση αλλάζοντας πάλι status o Η ύπαρξη τυχόν τραπεζικών εξόδων Λογίζεται ως χρηματοοικονομικό έξοδο Βαρύνει τις καταθέσεις όψεως.
Παράδειγμα Συναλλαγματικές ονομαστικής αξίας 8.000 παραδίδονται στην Τράπεζα για είσπραξη. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια στις 8.000 τράπεζες για είσπραξη Γραμμάτια στο χαρτοφ. 8.000
Συνέχεια Από τα γραμμάτια στην τράπεζα για είσπραξη, εισπράχθηκε ένα Ο.Α. 1.000 και πιστώθηκε ο λογ/σμός όψεως της επιχείρησης. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 38 Χρηματικά διαθέσιμα Καταθέσεις όψεως 1.000 Γραμμάτια στις τράπεζες για είσπραξη 1.000
Γραμμάτια εισπρακτέα τα οποία δεν εισπράττονται στη λήξη τους o Αλλάζει το Status των γραμματίων προερχόμενα από τράπεζες προερχόμενα από το χαρτοφυλάκιο της επιχ. o Επιβαρύνονται με έξοδα που κάνει η επιχ. (π.χ.δικηγορικά) για την είσπραξή τους Επιβάρυνση γραμματίων σε καθυστέρηση με την αξία των εξόδων o Εάν για την είσπραξη των γραμματίων η επιχ. καταφύγει στα δικαστήρια Αλλαγή status- λογ/σμός «επίδικοι πελάτες».
Παράδειγμα Ένα από τα γραμμάτια στην τράπεζα για είσπραξη Ο.Α. 700 επιστράφηκε ανείσπρακτο. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια σε 700 καθυστέρηση Γραμμάτια στις τράπεζες για είσπραξη 700
Συνέχεια Άλλη συναλ/κή Ο.Α. 1.000 δεν εισπράχθηκε κατά τη λήξη της και διαμαρτυρήθηκε. Η επιχ. την παρέλαβε αφού πλήρωσε για διαμαρτυρικά έξοδα στην τράπεζα 20. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια σε 1.020 καθυστέρηση Γραμμάτια στις 1.000 τράπεζες για είσπραξη 38 Χρηματικά διαθέσιμα Ταμείο 20
Συνέχεια Για την είσπραξη του γραμματίου σε καθυστέρηση η επιχείρηση καταφεύγει στα δικαστήρια. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 30 Πελάτες Επίδικοι πελάτες 1.020 Γραμμάτια σε καθυστέρηση 1.020
Γραμμάτια στις Τράπεζες για εγγύηση Η τράπεζα δίνει δάνειο με εγγύηση τα γραμμάτια εισπρακτέα. Το ποσό του δανείου ανέρχεται στο 70%-80% της αξίας τους. Κάθε φορά που εισπράττονται από την Τράπεζα γραμμάτια, το ποσό μειώνει την υποχρέωση της επιχ. έναντι της Τράπεζας Όσα γραμμάτια δεν εισπραχθούν επιστρέφονται στην επιχ. Γίνονται «σε καθυστέρηση» Η Τράπεζα λογίζει τόκους στο δάνειο που αυξάνουν την υποχρέωση της επιχ. Όταν εισπραχθούν όλα τα γραμμάτια, η Τράπεζα εκκαθαρίζει τον λογαριασμό.
Παράδειγμα (Δάνειο με εγγύηση γραμμάτια) Έστω ότι η αξία των γραμματίων είναι 1. 200 και η Τράπεζα μου δίνει το 70% των 1.200, δηλαδή 840. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια σε 1.200 εγγύηση Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 1.200
Συνέχεια ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 38 Χρηματικά διαθέσιμα Καταθέσεις όψεως 840 52 Τράπεζες βραχ.υποχ. Τράπεζα Α 840
Παράδειγμα (Είσπραξη γραμματίων σε εγγύηση) Έστω ότι η Τράπεζα εισπράττει ένα γραμμάτιο αξίας 200. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 52 Τράπεζες βραχ.υποχ. Τράπεζα Α 200 Γραμμάτια σε εγγύηση 200
Παράδειγμα (Μη Είσπραξη) Εάν η Τράπεζα δεν εισπράξει την αξία ενός γραμματίου στη λήξη του (π.χ. 80 ), το επιστρέφει πίσω στην επιχείρηση. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια σε 80 καθυστέρηση Γραμμάτια σε εγγύηση 80
Παράδειγμα (Τόκοι έξοδα) Εάν η Τράπεζα λογίσει έξοδα για το δάνειο (π.χ. 20 ), η εγγραφή είναι η εξής: ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 65 Τόκοι και συναφή έξοδα Τόκοι και έξοδα δανείων 20 52 Τράπεζες-Βραχ.Υποχ. Τράπεζα Α 20
Αντίθετοι λογαριασμοί γραμματίων εισπρακτέων Γραμμάτια προεξοφλημένα Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους Τα παρακολουθούμε σε αντίθετους λογαριασμούς του λογαριασμού «γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο», γιατί η επιχείρηση έχει ευθύνη έναντι των τρίτων εάν αυτά δεν εξοφληθούν στην ώρα τους.
Γραμμάτια προεξοφλημένα o Η τράπεζα πληρώνει μικρότερο ποσό από την ονομαστική αξία των γραμματίων Η διαφορά είναι «προεξοφλητικοί τόκοι και έξοδα Τραπεζών» o Εάν μας ειδοποιήσει η Τράπεζα: ότι πληρώθηκαν κανονικά τα γραμμάτια τότε κλείνει ο λογαριασμός γραμματίων εισπρακτέων ότι δεν πληρώθηκαν τότε αλλάζουν status γιατί είναι πλέον σε καθυστέρηση.
Παράδειγμα Έστω ότι προεξοφλούνται συναλλαγματικές Ο.Α. 1.000 και η Τράπεζα πληρώνει 920. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 38 Χρηματικά διαθέσιμα Ταμείο 920 65 Τόκοι και συναφή έξοδα Προεξοφλητικοί τόκοι 80 και έξοδα τραπεζών Γραμμάτια προεξοφλημένα 1.000
Συνέχεια Η Τράπεζα εισέπραξε κανονικά την αξία των προεξοφλημένων συναλ/κών στη λήξη τους. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια 1.000 προεξοφλημένα Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 1.000
Παράδειγμα Εάν η Τράπεζα δεν εισπράξει την αξία των γραμματίων στη λήξη τους, τα επιστρέφει πίσω στην επιχείρηση. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια 1.000 προεξοφλημένα Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 1.000
Συνέχεια ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια 1.000 σε καθυστέρηση 38 Χρηματικά διαθέσιμα Ταμείο 1.000
Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους oεξόφληση ενός προμηθευτή με γραμμάτια πελατών της επιχ. Η επιχ. εξακολουθεί να έχει την υποχρέωση εάν τα γραμμάτια δεν πληρωθούν να τον εξοφλήσει o Εάν ο προμηθευτής ειδοποιήσει την επιχ. ότι πληρώθηκαν κανονικά τα γραμμάτια τότε κλείνει ο λογ/σμός «γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο» ότι δεν πληρώθηκαν, ο προμηθευτής τα επιστρέφει, τα γραμ/τια αλλάζουν status γιατί είναι πλέον σε καθυστέρηση, και λογίζεται η υποχρέωση έναντι του προμηθευτή.
Παράδειγμα - μεταβίβαση γραμματίων στον προμηθευτή Μεταβίβαση συναλ/κής Ο.Α. 1.100 σε προμηθευτή. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ 50 Προμηθευτές Προμηθευτής Α 1.100 Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους 1.100
Παράδειγμα κανονική είσπραξη ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια 1.100 μεταβιβασμένα σε τρίτους Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 1.100
Παράδειγμα μη είσπραξη ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια 1.100 μεταβιβασμένα σε τρίτους Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 1.100
Συνέχεια ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Γραμμάτια σε 1.100 καθυστέρηση 50 Προμηθευτές Προμηθευτής Α 1.100 Η επιχείρηση εξακολουθεί να χρωστά στον προμηθευτή.
Εμφάνιση γραμματίων στον Ισολογισμό ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ. Κυκλοφορούν Ενεργητικό Απαιτήσεις Γραμμάτια εισπρακτέα Χαρτοφυλακίου (μείον προεξοφλημένα Μεταβιβασμένα) Στις τράπεζες για είσπραξη Στις τράπεζες σε εγγύηση Μείον: Δεδουλευμένοι τόκοι Γραμμάτια σε καθυστέρηση ΠΑΘΗΤΙΚΟ
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την 1 η έκδοση.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Δημήτρης Τζελέπης, «Λογιστική ΙΙ. Λογιστική Γραμματίων Εισπρακτέων». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο: https://eclass.upatras.gr/courses/econ1211/
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1996), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: Θεμελιώδεις Λογιστικές Έννοιες", Τεύχος Β', Έκδοση 3η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε., (1996), "Ασκήσεις Χρηματοοικονομικής Λογιστικής", Τεύχος Β', Έκδοση 5η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα Βασιλάτου-Θανοπούλου, Ε. (1998), "Εισαγωγή στη Χρηματοοικονομική Λογιστική: το Λογιστικό Κύκλωμα και η Χρησιμοποίηση των Λογιστικών Στοιχείων για τη Λήψη Αποφάσεων", Τεύχος Γ', Έκδοση 2η, Εκδόσεις Ε. Μπένου, Αθήνα
Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση των ακόλουθων συγγραμμάτων: Παππάς, Α. (2006), Χρηματοοικονομική Λογιστική, τ. Α και Β., Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα Horngren, C., Sunden G., Elliott, J., (1996), "Introduction to financial Accounting", Prentice Hall, New Jersey