ΤΥΠΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Έχουν σα στόχο να «μετρήσουν» την επίδοση του μαθητή/τριας Δίνεται έμφαση κυρίως στις γραπτές δοκιμασίες Το ενδιαφέρον στρέφεται κυρίως στο αποτέλεσμα της μάθησης Η στοχοθεσία του μαθήματος έχει μικρότερο εύρος Η αξιολόγηση λειτουργεί ως παράμετρος διαχωρισμού του καλού μαθητή/τριας, από τον αδύναμο μαθητή/τρια Ο μαθητής/τρια αξιολογείται μέσα σε πλαίσια Η αξιολόγηση γίνεται ανά τακτά χρονικά Έχουν σα στόχο να αξιολογήσουν με ποιοτικά κυρίως κριτήρια την επίδοση του μαθητή/τριας Δεν υπάρχουν τυποποιημένες δοκιμασίες Δίνεται έμφαση κυρίως στη διαδικασία της μάθησης Οι στόχοι του μαθήματος έχουν μεγαλύτερο εύρος Η αξιολόγηση δίνει τη δυνατότητα στο μαθητή/τρια να αναδείξει τις δυνατότητές του/της Ο μαθητής/τρια έχει τη δυνατότητα της αυτοαξιολόγησης Η αξιολόγηση είναι συνεχής διαστήματα
Η αξιολόγηση έχει σα στόχο τη γνωστική ανάπτυξη του μαθητή/τριας Η αξιολόγηση έχει ως στόχο την ανάπτυξη του μαθητή/τριας, ώστε να αποκτήσει την επικοινωνία, την εφαρμογή της γνώσης, τη δημιουργικότητα κτλ.
Επιχειρώντας να δώσουμε αρχικά έναν ορισμό για τον όρο «αξιολόγηση» στην εκπαιδευτική διαδικασία, μπορούμε να πούμε πως πρόκειται για τη διαδικασία που αποβλέπει να προσδιορίσει, όσο πιο συστηματικά, έγκυρα, αξιόπιστα και αντικειμενικά γίνεται, την καταλληλότητα, τη λειτουργικότητα και το αποτέλεσμα μιας διδακτικής και παιδαγωγικής δραστηριότητας σε σχέση με τους στόχους της, αλλά και με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία. (Κωνσταντίνου, 2007, σ.15). Η αξιολόγηση η οποία επιτυγχάνεται μέσα, είτε από γραπτές είτε από προφορικές γλωσσικές δοκιμασίες, αποσκοπεί στο να εκτιμήσει τις δυνατότητες, τις αδυναμίες του μαθητή, την πρόοδο και την επίδοσή του σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές. Με το παραδοσιακό σύστημα αξιολόγησης, όπως αυτό εφαρμόζεται στη χώρα μας, δεν αξιολογείται παρά η επίδοση σε γραπτές και προφορικές δοκιμασίες και ελάχιστα συνυπολογίζονται τα στοιχεία ο διαφορετικό αρχικό επίπεδο γνώσεων του κάθε μαθητή, το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο της οικογένειας του, η προσπάθεια που καταβάλει, η συνέπειά του, οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσει, η συνολική του δραστηριότητα σε εκδηλώσεις του σχολείου κτλ. (Βαρσαμίδου Αθηνά, Ρές Γιάννης, χ.η.) Αντίθετα η εναλλακτική αξιολόγηση είναι ένας τύπος διαμορφωτικής αξιολόγησης η οποία είναι συνεχής και περιλαμβάνει ποικίλες εξεταστικές δοκιμασίες στις οποίες ο εκπαιδευτικός υποβάλλει τους μαθητές του σε όλη τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας και κατά μικρά χρονικά διαστήματα. Με το συγκεκριμένο είδος αξιολόγησης επιδιώκεται η συνεχής παρακολούθηση της επίδοσης του μαθητή, η διαμόρφωση αντικειμενικότερης γνώμης γι αυτόν και η επισήμανση των δυσκολιών, των αδυναμιών, των δυνατοτήτων και των ιδιαιτεροτήτων του (Κωνσταντίνου, 2007, σ.17).
Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα, παρατηρούμε τις διαφορές που παρουσιάζονται ανάμεσα στις δύο μορφές αξιολόγησης. τα projects, τα debates κτλ. Η τεχνική π.χ. του portfolio είναι πολύτιμη καθώς δίνει στους μαθητές την ευκαιρία, να δείξουν τα δείγματα της εργασίας τους. Στο μάθημα της γλώσσας, η τεχνική αυτή είναι πολύ πολύτιμη, επειδή οι μαθητές έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με το ποια δείγματα της δουλειάς τους να συμπεριλάβουν και επίσης να γράψουν εποικοδομητικές παρατηρήσεις σχετικά με το γιατί επέλεξαν να συμπεριλάβουν ορισμένα δείγματα της δουλειάς τους και κρίσεις για τη δική τους ανάπτυξη δεξιοτήτων πάνω στην πορεία του ακαδημαϊκού χρόνου (Hancock, Charles R, 2006, p.10). Επίσης τα debates, δίνουν ευκαιρίες στο μαθητή να χρησιμοποιεί τη γλώσσα σε μια πραγματική κατάσταση, όπως θα μπορούσε να συμβεί στην καθημερινή ζωή (Hancock, Charles R, 2006, p.10). Πολύ σημαντικό είναι ότι ο μαθητής/τρια στις εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης, έχει τη δυνατότητα της αυτοαξιολόγησης, που αυτό σημαίνει ότι δε συγκρίνεται με τους συμμαθητές του, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό, ο οποίος βιολογικά, διανοητικά, γνωστικά, συναισθηματικά και κοινωνικο-πολιτισμικά διαθέτει τους δικούς του «κανόνες» και ρυθμούς ανάπτυξης, καθώς και αντιμετώπισης της πραγματικότητας (Κωνσταντίνου, 2007, σ.52). Αναφορικά με τη συχνότητα την οποία εφαρμόζονται οι μη-σταθμισμένες δοκιμασίες, δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτικές της συνολικής επίδοσης του μαθητή/τριας. Αντίθετα, στις εναλλακτικές μορφές η αξιολόγηση είναι συνεχής. Με ποιες τεχνικές όμως γίνεται τελικά η αξιολόγηση; Στο ερώτημα αυτό, θα μπορούσαμε να πούμε πως θα πρέπει να αποφεύγεται κάθε είδους μονομέρεια και η αποκλειστικότητα στη χρήση τους, αλλά να χρησιμοποιούνται όλα τα είδη των τεχνικών ή ένας συνδυασμός αυτών..
1) Η δραστηριότητα που επιλέχθηκε, απευθύνεται σε τάξη προνηπίων 2) Ο στόχος της δραστηριότητας είναι να ελέγξουμε εάν τα νήπια μπορούν να διακρίνουν τα γράμματα της αλφαβήτου, τα σύμφωνα και τα φωνήεντα, όπως έχουν διδαχθεί σε προηγούμενες δραστηριότητες 3) Η δραστηριότητα επιλέχθηκε γιατί είναι κατανοητή ως προς το τι ζητάει να κάνουν τα παιδιά και τα βοηθά μέσα από την εικόνα και τον παιγνιώδη της χαρακτήρα, να κατακτήσουν το γραμματικό φαινόμενο
Στην αποθήκη ο παππούς, έχει κρύψει δύο σάκους. Στον ένα σάκο μπαίνουν τα φωνήεντα και στον άλλο τα σύμφωνα. Θα βοηθήσεις να τα ξεχωρίσουμε; Διάλεξε από τα φύλλα με τις φωτογραφίες, το γράμμα που φωνάζει δυνατά, κόψε το και κόλλησέ το στον σάκο με τα φωνήεντα. Τα υπόλοιπα, κόλλησέ τα στο σάκο με τα σύμφωνα. α ι ω ε ο η υ β κ μ π θ σ ρ γ λ ν τ χ δ ζ ψ ξ φ
1) Η τάξη στην οποία απευθυνόμαστε είναι η τάξη των προνηπίων 2) Στόχος της δραστηριότητας αυτής είναι η ανάπτυξη του λεξιλογίου μέσα από τον προφορικό λόγο. 3) Η δραστηριότητα επιλέχθηκε διότι το παραμύθι και οι εικόνες ενεργοποιούν το ενδιαφέρον των παιδιών, τα ασκούν στην παρατηρητικότητα και προάγουν τη φαντασία τους και την ανάπτυξη του γλωσσολογικού μας πλούτου
Η νεράιδα ήρθε το βράδυ κι ανακάτεψε τα παραμύθια μας. Θα βοηθήσεις να φτιάξουμε την ιστορία όπως μας αρέσει και να έχει, αρχή, μέση, τέλος; Παρατήρησε τις εικόνες και στη συνέχεια περιέγραψε με το δικό σου τρόπο, τι βλέπεις στην κάθε εικόνα, για να φτιάξουμε μια καινούρια ιστορία.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κωνσταντίνου, Χαράλαμπος, 2007, Η αξιολόγηση της Επίδοσης του Μαθητή ως Παιδαγωγική Λογική και Σχολική Πρακτική, Gutenberg, Αθήνα. Βαρσαμίδου Αθηνά, Ρές Γιάννης, χ.η., Αυθεντική αξιολόγηση/ αξιολόγηση βάσει φακέλου: Μια δυναμική & ευέλικτη αξιολογική πρόταση στην υποχρεωτική εκπαίδευση, 22 Ιανουαρίου 2015, http://srv-ipeir.pde.sch.gr/educonf/2/14aksiologisi/varsamithoy-res/varsamithoy-res.pdf Hancock, Charles R, 2006, Language teaching and language testing: a way and ways to make appropriate connections, 23 Ιανουαρίου 2015, file:///c:/users/panagiotis/downloads/dialnet-laensenanzaylaevaluaciondelalengua-2968827.pdf