Εργαστηριακά Νέα ΑΙΜΟ ΙΑΓΝΩΣΗ ΤΜΗΜΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Λάρισα /0/008 Αγα ητέ συνάδελφε, Είναι γνωστό ότι η ε ιλογή της αντισυλλη τικής µεθόδου, είναι για κάθε γυναίκα εξατοµικευµένη και σχετίζεται µε το οικογενειακό, ατοµικό ιστορικό και την αρούσα κλινικοεργαστηριακή εικόνα της γυναίκας. Παρακάτω αραθέτουµε τα κριτήρια καταλληλότητας ε ιλογής αντισυλλη τικής µεθόδου, ό ως ροτείνονται α ό τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (WHO). Πάνελ εξετάσεων ριν την χορήγηση αντισυλλη τικών Σάκχαρο νηστείας HbAc TSH, FT, FT Χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, Lp (a) Πρωτεΐνη C, S Γονίδιο V Leiden Γονίδιο G00A ροθροµβίνης Γονίδιο MTHFR Αντισώµατα καρδιολι ίνης G, M Αντι ηκτικό του λύκου Περιεκτικότητα των ορµονών των συνδυασµένων αντισυλλη τικών (COCs) Αντισυλλη τικά (συνδυασµένα) Περιεκτικότητα ρογεστερόνης Περιεκτικότητα οιστρογόνου Meliane 75 mg γεστοδένη 0µg αιθυνιλοιστραδιόλη Yasmin 0 mg drospivenone 0,00 mg αιθυνιλοιστραδιόλη ( ρογεστερόνη συνθετική) Gracial 0,05 mg desogestvel 0,00 mg αιθυνιλοιστραδιόλη Mercilon 0,50 mg desogestvel 0,00 mg αιθυνιλοιστραδιόλη Gynofen ( ρογεστερόνη) mg cyproteserone acetate 0,05 mg αιθυνιλοιστραδιόλη Trigynera 0,05 mg gestodene 0,0 mg αιθυνιλοιστραδιόλη
Κριτήρια Ε ιλογής αντισυλλη τικής µεθόδου α ό το WHO Κατάσταση COCs Dia/CC POP Περιορισµοί Εγκυµοσύνη εν υ άρχουν α οδείξεις ότι βλά τουν την έγκυο ή το έµβρυο. Ηλικία < 0 ετών Ηλικία > 0 ετών Κά νισµα α) Ηλικία < 5 ετών β) Ηλικία > 5 ετών i) <5 τσιγάρα/ηµέρα ii) >5 τσιγάρα/ηµέρα Παχυσαρκία >0 kgr/m BMI Υ έρταση α) Ιστορικό υ έρτασης (αφορά και την υ έρταση στην εγκυµοσύνη) i) 059 συστολική ή 9099 διαστολική ii) > 60 συστολική ή >00 διαστολική Εν τω βάθει θροµβοεµβολική νόσος (DVT) Πνευµονική εµβολή (PE) α) Ιστορικό DVT/PE β) Παρούσα DVT/PE γ) Οικογενειακό ιστορικό DVT/PE ( ου βαθµού συγγένειας) δ) Σοβαρή χειρουργική ε έµβαση i) µε ακινητο οίηση για µεγάλο διάστηµα ii) µε σύντοµη ακινητο οίηση του ασθενούς Οι κα νίστριες διατρέχουν µεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακών νόσων. Οι αχύσαρκες γυναίκες ου χρησιµο οιούν COCs αντισυλλη τικά διατρέχουν αυξηµένο κίνδυνο εν τω βάθει θροµβοεµβολικής νόσου. Συνιστάται διερεύνηση της αιτίας της υ έρτασης. Είναι α αραίτητος ο έλεγχος της ίεσης των γυναικών ριν άρουν COCs αντισυλλη τικά. Μεταξύ των υ ερτασικών γυναικών, αυτές ου χρησιµο οιούν COCs, διατρέχουν αυξηµένο κίνδυνο εµφράγµατος του µυοκαρδίου και εριφερειακής αρτηριακής νόσου. Combined Oral Contraceptives (COCs) Diaphragm, Cervical Cap (Dia/CC) Progesterone Only Contraceptive Pills (POP)
Κατάσταση COCs Dia/CC POP Περιορισµοί Γνωστές µεταλλάξεις θροµβοφιλίας ( χ. V Leiden, ροθροµβίνης, MTHFR) ανε άρκειες PS, PC και AT III Οι γυναίκες µε γνωστές µεταλλάξεις των γονιδίων της θροµβοφιλίας ( V Leiden, G00A, MTHFR) διατρέχουν α ό δι λάσιο έως 0/ λάσιο κίνδυνο θροµβωτικού ε εισοδίου. Ε ι ολής θροµβοφλεβίτιδα Ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου Γνωστή υ ερλι ιδαιµία Η υ ερλι ιδαιµία είναι αράγοντας κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου. Πονοκέφαλοι α) Όχι ηµικρανίες (µέτριας µεγάλης έντασης) β) Ηµικρανίες < 5 ετών > 5 ετών / Γυναίκες ου άσχουν α ό ηµικρανίες και χρησιµο οιούν COCs αντισυλλη τικά διατρέχουν φορές αρα άνω κίνδυνο έµφρακτου ε εισοδίου. Ε ιληψία Τα αντιε ιλη τικά φάρµακα µειώνουν την α οτελεσµατικότητα των COCs. ιαβήτης α) Μη ινσουλινοεξαρτώµενος β) Ινσουλινοεξαρτώµενος γ) i) Νεφρο άθεια ii) Νευρο άθεια iii)αµφιβληστροειδο άθεια δ) ιαβήτης > 0 χρόνια Θυροειδής α) Α λός όζος β) Υ ερθυρεοειδισµός γ) Υ οθυρεοειδισµός Νόσος χοληδόχου α) Συµ τωµατική i) χολοκυστεκτοµή ii) φαρµακευτική iii) ενεργός β) Ασυµ τωµατική Ιογενής η ατίτιδα α) Ενεργός β) Φορέας / / Η χρήση των COCs αντισυλλη τικών σχετίζεται µε µικρή αύξηση του κινδύνου εµφάνισης χολαγγειακής νόσου ή ε ιδείνωση της ήδη υ άρχουσας νόσου. Τα αντισυλλη τικά µεταβολίζονται στο ή αρ.
Κατάσταση COCs Dia/CC POP Περιορισµοί Αναιµία Θαλασσαιµία ρε ανοκυτταρική Σιδηρο ενική Καρκίνος µαστού Παρούσα κατάσταση Πριν 5 χρόνια Αδιάγνωστο οζίδιο Καλοήθης νόσος Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου µαστού Φάρµακα α) Ριφαµ ικίνη β) Αντιε ιλη τικά γ) Αντιβιοτικά i) γκριζεοφουλβίνη ii) άλλα δ) Αντιρετροικά ε) Αναλγητικά ηρεµιστικά Ο αρα άνω ίνακας συντάχθηκε µε βάση τα κριτήρια του Παγκοσµίου Οργανισµού Υγείας (WHO) για τη χορήγηση αντισυλλη τικών. Τα αντιε ιλη τικά και η ριφαµ ικίνη µειώνουν την α οτελεσµατικότητα των αντισυλλη τικών. Τα αντισυλλη τικά µ ορεί να ε ηρεάσουν την υ οθροµβιναιµική δράση των α ό του στόµατος αντι ηκτικών και ελαττώνουν τη δραστικότητα των σ ασµολυτικών τρικυκλικών αντικαταθλι τικών, αντιυ ερτασικών και υ ογλυκαιµικών φαρµάκων. Η χρήση των αντισυλλη τικών α ό το στόµα µ ορεί να ε ηρεάσει τα α οτελέσµατα ορισµένων εργαστηριακών εξετάσεων, συµ εριλαµβανοµένων των βιοχηµικών αραµέτρων του ή ατος, του θυρεοειδούς, τη λειτουργία των νεφρών και ε ινεφριδίων, τα ε ί εδα λάσµατος των ρωτεϊνών φορέων ορµονών και των κλασµάτων λι ιδίων / λι ο ρωτεϊνών, τις αραµέτρους µεταβολισµού των υδατανθράκων και τους αράγοντες ήξης του αίµατος και της ινωδόλυσης. WHO (world health organization) κατηγορίες µεθόδων αντισύλληψης WHO Η µέθοδος µ ορεί να χρησιµο οιηθεί χωρίς εριορισµούς. WHO Η µέθοδος µ ορεί να χρησιµο οιηθεί. Πλεονεκτεί έναντι των αναφερόµενων κινδύνων. Ο ασθενής ρέ ει να αρακολουθείτε συχνά α ό τον ιατρό. WHO εν ρέ ει να χρησιµο οιηθεί, εκτός αν είναι ε ιλογή του γιατρού. Θεωρητικοί ή α οδεδειγµένοι κίνδυνοι είναι ερισσότεροι των λεονεκτηµάτων της µεθόδου. Ο ασθενής ρέ ει να αρακολουθείτε α ό τον ιατρό του. WHO Η µέθοδος δεν ρέ ει να χρησιµο οιηθεί γιατί εριλαµβάνει σαφείς κινδύνους υγείας.
Συνήθεις αρενέργειες αντισυλλη τικών Ασυνήθιστος όνος ή ρήξιµο στην κνήµη. Πόνος στο στήθος ου ιθανόν ε εκτείνεται στον αριστερό βραχίονα. Ξαφνική δύσ νοια (αίσθηµα όνου ή συµ ίεσης στο στήθος) Ξαφνικός βήχας Ασυνήθιστος έντονος ονοκέφαλος Ξαφνική µερική ή λήρης α ώλεια όρασης ι λω ία Μη καθαρή οµιλία ή ροβλήµατα οµιλίας Ίλιγγος Λι οθυµία Ξαφνική αδυναµία ή µούδιασµα στο µισό σώµα ή σε µέρος του σώµατος ιαταραχές στην κινητικότητα του σώµατος Σοβαρός, έντονος κοιλιακός όνος Ιστορικό ασθενούς ριν την χορήγηση αντισυλλη τικών Ηλικία: Κά νισµα: Βάρος: Έχετε διαβήτη;: Έχετε υψηλή ίεση;: Έχετε διαταραχή των βαλβίδων της καρδιάς ή κά οια διαταραχή του καρδιακού ρυθµού;: Έχετε φλεγµονή των φλεβών (ε ιφανειακή φλεβίτιδα);: Έχετε κιρσούς;: Έχει στενός σας συγγενής θρόµβωση, καρδιακή ροσβολή ή αγγειακό εγκεφαλικό ε εισόδιο;: Έχετε ηµικρανίες;: Είστε ε ιλη τική;: Έχετε εσείς ή κά οιος στενός συγγενής σας υψηλές τιµές χοληστερίνης ή τριγλυκεριδίων;: Έχει στενός συγγενής σας καρκίνο µαστού;: Έχετε η ατική νόσο;: Έχετε νόσο της χοληδόχου κύστεως;: Έχετε νόσο του Crohn ή ελκώδη κολίτιδα;: Έχετε συστηµατικό ερυθηµατώδη λύκο;: Έχετε ουραιµικό αιµολυτικό σύνδροµο;: Έχετε ή είχατε χλόασµα (καφεκίτρινες κηλίδες);: Έχετε µια µορφή α ώλειας της ακοής (ωτοσκλήρυνση) ;: Ποιες α ό τις αρακάτω εξετάσεις έχετε κάνει; Σάκχαρο νηστείας HbAC TSH, FT, FT Χοληστερίνη, τριγλυκερίδια Αντισώµατα καρδιολι ίνης G, M Πρωτεΐνη C, S Αντιθροµβίνη ΙΙΙ Γονίδιο V Leiden Γονίδιο G00A Γονίδιο MTHFR Αντι ηκτικό λύκου