Μύες και Νεύρα Πυέλου
Μυοσκελετικό Σύστημα Τύποι Μυικού Ιστού Σκελετικός (40% ΣΒ, εκούσια νεύρωση (ΣΝΣ), γραμμωτά κύτταρα, πρόσφυση στο σκελετό) Καρδιακός (μυοκάρδιο, γραμμωτά κύτταρα/ακούσια σύσπαση, χωρίς εξωγενές ερέθισμα (ΑΝΣ)) Λείος (τοιχώματα κοίλων οργάνων, μη γραμμωτά κύτταρα, ακούσια νέύρωση) Σπλαχνικοί Μύες: Καρδιακός μυικός ιστός + Λείος μυικός ιστός (ακούσια νεύρωση σε σπλαχνικά όργανα)
Μυοσκελετικό Σύστημα Ιδιότητες Μυικού Ιστού Συσταλτικότητα Διεγερσιμότητα Εκτασιμότητα Ελαστικότητα Λειτουργίες Μυικού Ιστού Παραγωγή κίνησης Άνοιγμα/Κλείσιμο διόδων σώματος (σφιγκτήρες πεπτικού/ουροποιητικού) Διατήρηση στάσης/σταθεροποίηση των αρθρώσεων Παραγωγή θερμότητας (37 C)
Μυοσκελετικό Σύστημα Μακροσκοπική Ανατομία Σκελετικού Μυός: 3 έλυτρα Επιμύιο: συνδετικός ιστός ακανόνιστης διάταξης που περιβάλλει το μυ Περιμύιο: Στρώμα ινώδους συνδετικού ιστού που περιβάλλει τις μυικές δεσμίδες Ενδομύιο: Στρώμα χαλαρού συνδετικού ιστού από δικτυωτές ίνες που περιβάλλει κάθε μυική ίνα μέσα στη μυική δεσμίδα - Ένωνουν τις μυικές ίνες - Συγκρατούν σε παράλληλη διάταξη - Συνεργάζονται για την παραγωγή δύναμης ΤΕΝΟΝΤΑΣ
Μυοσκελετικό Σύστημα
Μυοσκελετικό Σύστημα Προσφύσεις Έκφυση: Πρόσφυση στο λιγότερο κινητό οστό Κατάφυση: Πρόσφυση στο περισσότερο κινητό οστό Αμεσες («σαρκώδεις») προσφύσεις: βραχείες ίνες συνδετικού ιστού (σαν να προσφύεται απευθείας ο μυς) Σύσπαση μυός >Έλξη κατάφυσης προς έκφυση Έμμεσες (οι περισσότερες) προσφύσεις: μέσω τένοντα ή απονεύρωσης (αποπλατυσμένο πέταλο)
Μυοσκελετικό Σύστημα
Σκελετικοί Μύες Είδη: Μακροί Βραχείς Πλατείς Σφιγκτήρες Μορφές Δικέφαλος Τρικέφαλος Τετρακέφαλος Διγάστορας
Μύες των άκρων Άνω άκρα Ωμική ζώνη Βραχίονας Πήχης Χέρι Κάτω άκρα Πύελος Μηρός Κνήμη Άκρος πόδας Το Μυϊκό Σύστημα
Το Μυϊκό Σύστημα Μύες του Κορμού Πρόσθια επιφάνεια Κεφαλή: δερματικοί ή μιμικοί, μασητήριοι Τράχηλος: Προσθιοπλάγιοι, πρόσθιοι, πλάγιοι, οπίσθιοι Θώρακας: διάφραγμα, μεσοπλεύριοι Κοιλιά: Πρόσθιοι, πλάγιοι, οπίσθιοι Οπίσθια επιφάνεια Τραπεζοειδής, πλατύς ραχιαίος, ορθωτήρας του κορμού
Δομή και λειτουργία σκελετικής μυϊκής ίνας Σαρκείλλημα Σαρκόπλασμα ΣαρκοπλασματικόΔίκτυο Πυρήνες Μυικά Ινίδια Ακτίνης Μυοσίνης (περιέχει νημάτια) Σαρκομέριο: τμήμα ινιδίου (συσταλτή μονάδα από μυικά νημάτια) Μυικά νημάτια: Παχιά (μυοσίνη), Λεπτά (ακτίνη). Ολίσθηση λεπτών επί των παχέων: βράχυνση μυός
Δομή και λειτουργία σκελετικής μυϊκής ίνας
Νεύρωση Σκελετικών Μυών Νευρική Ώση Κινητικοί Νευρώνες Νευρομυική Σύναψη: το σημείο στο οποίο η νευρική απόληξη συναντά τη μυική ίνα Νευροδιαβιβαστές: μόρια ακετυλοχολίνης στο τελικό άκρο του άξονα, εντοπισμένα σε διευρύνσεις (τελικά κομβία) Συναπτική Σχισμή: Κενό ανάμεσα στα τελικά κομβία και το σαρκείλημμα. Η διάχυση της ακετυλοχολίνης κατά μήκος της σχισμής και η σύνδεσή της με πρωτεΐνες στο σαρκείλημμα: συστολή ίνας
Οστίτης Ιστός Σκελετικό Σύστημα Λειτουργίες Οστίτη Ιστού: Υποβαστάζει τη μυϊκή μάζα και όλο το σώμα Προστατεύει ζωτικά όργανα Κρανίο Θώρακας Συμμετέχει στις κινήσεις του σώματος Αποθηκεύει ιόντα ασβεστίου, φωσφόρου Περικλείει το μυελό των οστών
Τύποι οστών Μακρά οστά (Βραχιόνιο, κνήμη) Διάφυση μυελικός αυλός Επιφύσεις Μετάφυση Βραχέα οστά (σπόνδυλοι, ταρσός) Πλατιά οστά (θόλος κρανίου, ωμοπλάτη) Έσω έξω πλάκα Διπλόη Αεροφόρα (μετωπιαίο, ηθμοειδές)
Μέρη οστών Συμπαγές οστό Σπογγώδες οστό Μορφολογικά χαρακτηριστικά: Προεξοχές: φύματα, άκανθες, γραμμές, τραχύσματα Εσοχές: αύλακες, βόθροι, βοθρία, εντομές Αρθρικές επιφάνειες Περιόστεο Ενδόστεο
Ο Σκελετός του Ανθρώπου Σκελετός του Κορμού (αξονικός, 80 οστά) Κρανίο Σπονδυλική Στήλη Θώρακας Σκελετός των Άκρων (εξαρτηματικός, 126 οστά) Άνω άκρα Κάτω άκρα
Αρθρώσεις Συναρθρώσεις Συνδέσμωση Ραφή Γόμφωση Συγχόνδρωση Συνοστέωση Διαρθρώσεις Κύρια μέρη Επικουρικά μέρη
Διάρθρωση Κύρια μέρη Αρθρικές επιφάνειες Αρθρικός χόνδρος Αρθρικός θύλακος Ινώδης θύλακος Αρθρικός υμένας Αρθρική κοιλότητα Αρθρικό υγρό Επικουρικά μέρη Σύνδεσμοι Επιχείλιοι χόνδροι Διάρθριοι χόνδροι Μηνίσκοι Ορογόνοι θύλακοι
Διάρθρωση
Κινήσεις αρθρώσεων Ολίσθηση Κάμψη έκταση Προσαγωγή απαγωγή Στροφή Περιαγωγή
Κινήσεις αρθρώσεων
Σκελετός κεφαλής Σπλαγχνικό ή Εγκεφαλικό κρανίο Οστά (8): μετωπιαίο, ινιακό, σφηνοειδές, ηθμοειδές, κροταφικά, βρεγματικά Προσωπικό κρανίο Οστά (14): δακρυϊκά, ρινικά, κάτω ρινικές κόγχες, ύνιδα, άνω γνάθοι, ζυγωματικά, υπερώια, κάτω γνάθος Κροταφογναθική διάρθρωση Κοιλότητες: οφθαλμικοί κόγχοι, ρινική στοματική κοιλότητα
Ραφές Κρανίου Ακανόνιστη πριονωτή εμφάνιση, ανάμεσα στις αληλοσυμπληρωματικές παρυφές των αρθρούμενων πλατιών οστών Στεφανιαία (βρεγματικά/μετωπιαία) Οβελιαία (βρεγματικά) Λεπιδοειδής (βρεγματικά/κροταφικά) Λαμδοειδής (βρεγματικά/ινιακό)
Κρανίο
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) 33-34 σπόνδυλοι Μεσοσπονδύλιοι δίσκοι Μοίρες ΣΣ: Αυχενική (7) Θωρακική (12) Οσφυϊκή (5) Ιερή (5) Κοκκυγική (3-4)
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ)
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) Ο Σπόνδυλος Σπονδυλικό τρήμα Μεσοσπονδύλιο τρήμα
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) Ακτινολογική Απεικόνιση ΑΜΣΣ
Αυχενικοί Σπόνδυλοι Άτλαντας: Οστέινος δακτύλιος (δεν έχει σώμα ή ακανθώδη απόφυση), πρόσθιο/οπίσθιο τόξο, 2 πλάγια ογκώματα με άνω/κάτω επιφάνεια (άνω: σύνταξη με ινιακούς κονδύλους κρανίου) Άξονας: Έχει σώμα, ακανθώδη απόφυση και οδόντα (απόφυση σαν πάσσαλος/σύνταξη με πρόσθιο τόξο άτλαντα. Λειτουργία στροφής κρανίου νεύμα «όχι»-)
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) Απεικόνιση ΘΜΣΣ-ΟΜΣΣ
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) Ο θωρακικός σπόνδυλος
Θωρακικός Κλωβός Στέρνο (λαβή, σώμα, ξιφοειδής απόφυση) 12 θωρακικοί Σπόνδυλοι 12 ζεύγη πλευρές (7 γνήσιες, 5 νόθες) Μορφή αποπλατυσμένου κώνου με 3 διαμέτρους: Κάθετη Εγκάρσια Προσθιοπίσθια Περιέχει και προστατεύει καρδιά, πνεύμονες, μεγάλα αγγεία και νεύρα Στήριξη σε ωμική ζώνη/άνω άκρα, σημεία πρόσφυσης μυών (ράχη,λαιμός, θώρακας, ώμοι) Μεσοπλεύρια διαστήματα: Μύες που συμβάλλουν στην αναπνοή
Θώρακας - Πλευρικός χόνδρος - Σώμα πλευράς - Γωνία πλευράς - Κεφαλή πλευράς - Φύμα πλευράς - επιμήκεις σύνδεσμοι (πρόσθιος/οπίσθιος) - ωχρός σύνδεσμος
Θώρακας - Ακτινολογική Απεικόνιση
Σπονδυλική Στήλη (ΣΣ) Απεικόνιση ΙΜΣΣ
Ιερό Οστό Σχηματίζει το οπίσθιο τοίχωμα της πυέλου 5 συνοστεωμένοι σπόνδυλοι (πάνω: 05, κάτω: κόκκυγας) Ακρωτήριο μαιευτήρων: πρόσθιο χείλος Ι1, που προβάλλει εντός της πυέλου Μέση ιερή ακρολοφία: συνοστεωμένες ακανθώδεις αποφύσεις ιερών σπονδύλων Πλάγιες ιερές ακρολοφίες: συνοστεωμένες εγκάρσιες αποφύσεις ιερών σπονδύλων
Κόκκυγας (Ουραίο Οστό) Από τη λέξη «κούκος».σχηματίζει το οπίσθιο τοίχωμα της πυέλου 3-5 συνοστεωμένοι σπόνδυλοι Μικρή στήριξη στα όργανα της πυέλου «Άχρηστο» όργανο
Σκελετός Άκρων Σκελετός άνω άκρου Ωμική ζώνη: κλείδα, ωμοπλάτη Βραχίονας: βραχιόνιο Πήχης: κερκίδα, ωλένη Χέρι: καρπός, μετακάρπια, φάλαγγες δακτύλων Σκελετός κάτω άκρου Πυελική ζώνη: ανώνυμα οστά Μηρός: μηριαίο, επιγονατίδα Κνήμη: κνήμη, περόνη Άκρος πόδας: ταρσός, μετατάρσια, φάλαγγες δακτύλων
Σκελετός Άκρων
Σκελετός Άκρων - Ακτινολογική Απεικόνιση
Πυελική Ζώνη Συνδέει τα κάτω άκρα με τη ΣΣ Στηρίζει τα σπλαχνικά όργανα της πυέλου Μεταβιβάζει ολόκληρο το βάρος του αξονικού σκελετού στα κάτω άκρα Κάτω άκρα: μικρότερη ελευθερία κινήσεων, αλλά μεγαλύτερη σταθερότητα
Πυελική Ζώνη 2 ανώνυμα οστά Ιερό οστό (τμήμα του αξονικού σκελετού) Σύνδεση μπρος/πίσω μεταξύ τους Πύελος: η βαθιά, σα λεκάνη, δομή που σχηματίζεται από τα ανώνυμα οστά, το ιερό οστό και τον κόκκυγα
Πυελική Ζώνη Ανώνυμο Οστό 3 οστά: λαγόνιο, ηβικό, ισχιακό Παιδική ηλικία: ξεχωριστά Ενήλικες: συνοστέωση Κοτύλη: βαθιά ημισφαιρική κοιλότητα στη σχήματος Υ συμβολή μεταξύ των 3 οστών (εξωτερική επιφάνεια της πυέλου), που υποδέχεται τη σφαιρική κεφαλή του μηριαίου (διάρθρωση του ισχίου)
Πυελική Ζώνη Ανώνυμο Οστό 3 οστά: λαγόνιο, ηβικό, ισχιακό Παιδική ηλικία: ξεχωριστά Ενήλικες: συνοστέωση Κοτύλη: βαθιά ημισφαιρική κοιλότητα στη σχήματος Υ συμβολή μεταξύ των 3 οστών (εξωτερική επιφάνεια της πυέλου), που υποδέχεται τη σφαιρική κεφαλή του μηριαίου (διάρθρωση του ισχίου)
Λαγόνιο Οστό Πυελική Ζώνη Άνω τμήμα ανώνυμου, αποπλατυσμένο Σώμα (κάτω), Πτέρυγα (πάνω) Λαγόνια ακρολοφία: παχύ άνω χείλος πτέρυγας Λαγόνιο φύμα: παχύτερο σημείο της λαγόνιας ακρολοφίας Πρόσθια/Οπίσθια άνω λαγόνια άκανθα: όρια λαγόνιας ακρολοφίας Πρόσθια/Οπίσθια κάτω λαγόνια άκανθα: κάτω από τις αντίστοιχες άνω Μείζων ισχιακή εντομή: οδόντωση πάνω από την οπίσθια κάτω λαγόνια άκανθα, από την οποία περνάει το ισχιακό νεύρο προς το οπίσθιο διαμέρισμα του μηρού Ωτοειδής επιφάνεια: συντάσσεται με το ιερό οστό (ιερολαγόνια άρθρωση) Τοξοειδής γραμμή: κάτω από την ωτοειδή επιφάνεια (άνω χείλος ελάσσονος πυέλου) Λαγόνιος βόθρος: σχηματίζεται από την έσω επιφάνεια του λαγόνιου οστού
Πυελική Ζώνη Ανώνυμο Οστό 3 οστά: λαγόνιο, ηβικό, ισχιακό Παιδική ηλικία: ξεχωριστά Ενήλικες: συνοστέωση Κοτύλη: βαθιά ημισφαιρική κοιλότητα στη σχήματος Υ συμβολή μεταξύ των 3 οστών (εξωτερική επιφάνεια της πυέλου), που υποδέχεται τη σφαιρική κεφαλή του μηριαίου (διάρθρωση του ισχίου)
Πυελική Ζώνη Ισχιακό Οστό Οπίσθιο/Κάτω τμήμα ανώνυμου, σχήμα τόξου Άνω τμήμα («σώμα», παχύτερο), Κάτω τμήμα («κλάδος», λεπτότερο, συντάσσεται με το ηβικό οστό προς τα εμπρός) Ισχιακή άκανθα: τριγωνική, πίσω από την κοτύλη. Σημείο πρόσφυσης ελάσσονος ισχιοιερού συνδέσμου (έκφυση: ιερό οστό και κόκκυγας) Ελάσσων ισχιακή εντομή: Κάτω από την ισχιακή άκανθα (διέρχονται αγγεία/νεύρα περίνεου)χύτερο σημείο της λαγόνιας ακρολοφίας Ισχιακό κύρτωμα: Κάτω επιφάνεια του ισχιακού οστού (ισχυρότερο σημείο του ανώνυμου οστού,σημείο πρόσφυσης των μυών του οπίσθιου διαμερίσματος του μηρού). Μείζον ισχιοιερός σύνδεσμος: από κύρτωμα προς τα πλάγια του ιερού οστού και του κόκκυγα (συμμετοχή στη συγκράτηση των οστών της πυέλου)
Ηβικό Οστό Πρόσθιο τμήμα ανώνυμου, σχήμα V Πυελική Ζώνη Σώμα: αποπλατυσμένο, Άνω/Κάτω κλάδος: προς τα πλάγια (άνω: με σώματα ισχιακου και λαγόνιου οστού, κάτω: με κλάδο ισχιακού οστού) Ηβική ακρολοφία: πεπαχυσμένο πρόσθιο χείλος του σώματος Ηβικό φύμα: στο έξω άρο της ηβικής ακρολοφίας, σημείο πρόσφυσης του βουβωνικού συνδέσμου Κτενιαία γραμμή: Λεπτή ακρολοφία κατά μήκος του άνω κλάδου (σχηματίζει το πρόσθιο τμήμα της ανώνυμης γραμμής) Θυροειδές τρήμα: Οπή ανάμεσα στο ηβικό και το ισχιακό οστό, που αποφράσσεται σχεδόν πλήρως από το θυροειδή υμένα Ηβική σύμφυση: άρθρωση στη μέση γραμμή, συνδέει τα σώματα των δύο ηβικών σωμάτων μέσω ινοχόνδρινου δίσκου Ηβική καμάρα: Τόξο σαν ανεστραμμένο V, κάτω από την ηβική σύμφυση, από τον κλάδο του ισχιακού και τον κάτω κλάδο του ηβικού οστού
Πυελική Ζώνη Οστέινη Πύελος Μείζων (ψευδής): προς τα πάνω, αφορίζεται από τις πτέρυγες των λαγόνιων οστών. Τμήμα της κοιλιάς, περιέχει κοιλιακά όργανα Ελάσσων (αληθής): προς τα κάτω, βαθιά λεκάνη, περιέχει/προστατεύει τα κατώτερα τμήματα ΓΕΣ/ουροφόρων οδών/γεννητικής οδού Ανώνυμη γραμμή: όριο ανάμεσα σε μείζονα και ελάσσονα πύελο. Διέρχεται από: ηβική ακρολοφία - τοξοειδή γραμμή - κάτω χείλη πτέρυγας του λαγόνιου οστού - ακρωτήριο μαιευτήρων