1 ΤΥΠΟΛΟΓΙΟ ΔΕΟ34 Μακροοικονομική Θεωρία Mάθημα 2 : To εισόδημα ισορροπίας Εισόδημα ισορροπίας Στο εισόδημα ισορροπίας δεν υπάρχει ανεπιθύμητη μεταβολή αποθεμάτων Δinv = 0 και ανεπιθύμητη μεταβολή συναλλαγματικών διαθεσίμων ΔFR = 0 Η συνολική ζήτηση στην οικονομία είναι ίση με AD=C+I+G (Στην κλειστή οικονομία με δημόσιο τομέα) Το εισόδημα ισορροπίας υπολογίζεται με τους παρακάτω τρόπους Συνολική Προσφορά = Συνολική ζήτηση Αποταμίευση = Επένδυση Υ = ΑD S = I Κλειστή οικονομία χωρίς δημόσιο τομέα Υ = C + I S = I Κλειστή οικονομία με δημόσιο τομέα Υ = C + I + G S + T G = I Ανοικτή οικονομία με δημόσιο τομέα Υ = C + I + G + Χ Μ S + T G = I + CA Για ένα εισόδημα μεγαλύτερο από το εισόδημα ισορροπίας θα έχουμε υπερβάλλουσα προσφορά προϊόντος και θα ισχύει ότι Υ > AD ή Υ > C + I + G Στη περίπτωση αυτή θα έχουμε ανεπιθύμητη αύξηση αποθεμάτων Δinv > 0 και θα πρέπει να μειωθεί η παραγωγή (εισόδημα) ώστε να επιστρέψουμε προς το εισόδημα ισορροπίας. Υπερβάλλουσα προσφορά προϊόντος παρατηρούμε και όταν S + T G > I ή S + T > I + G Για ένα εισόδημα μικρότερο από το εισόδημα ισορροπίας θα έχουμε υπερβάλλουσα ζήτηση προϊόντος θα ισχύει ότι Υ < AD ή Υ < C + I + G
2 Στη περίπτωση αυτή θα έχουμε ανεπιθύμητη μείωση αποθεμάτων Δinv < 0 και θα πρέπει να αυξηθεί η παραγωγή (εισόδημα) ώστε να επιστρέψουμε προς το εισόδημα ισορροπίας. Υπερβάλλουσα προσφορά προϊόντος παρατηρούμε και όταν S + T G < I ή S + T < I + G Συνάρτηση κατανάλωσης και Αποταμίευσης Συνάρτηση κατανάλωσης Η συνάρτηση κατανάλωσης είναι της μορφής Όπου = Y T το διαθέσιμο εισόδημα C = α + β α = Αυτόνομη κατανάλωση (Δείχνει την κατανάλωση όταν το διαθέσιμο εισόδημα είναι μηδενικό) β = ΜPC = οριακή ροπή για κατανάλωση = ΔC (Δείχνει πόσο θα αυξηθεί την κατανάλωση ένα μεταβληθεί το διαθέσιμο εισόδημα) Η μέση ροπή για κατανάλωση είναι ΑPC = C Εάν η συνάρτηση κατανάλωσης έχει αυτόνομη κατανάλωση δηλαδή είναι της μορφής C = α + β τότε η μέση ροπή για κατανάλωση (ΑPC) είναι μεγαλύτερη από την οριακή ροπή για κατανάλωση (MPC) Oριακή ροπή για κατανάλωση (MPC) = ΔC Μέση ροπή για κατανάλωση ( ΑPC) = C = α+β = α + β Εάν η συνάρτηση κατανάλωσης δεν έχει αυτόνομη κατανάλωση δηλαδή είναι της μορφής C τότε η μέση ροπή για κατανάλωση (ΑPC) είναι ίση με την οριακή ροπή για κατανάλωση (MPC)
3 Oριακή ροπή για κατανάλωση ( MPC) = ΔC Μέση ροπή για κατανάλωση ( ΑPC) = C Συνάρτηση αποταμίευσης Η συνάρτηση αποταμίευσης είναι της μορφής Όπου = Y T το διαθέσιμο εισόδημα S = α + (1 β) α = Αυτόνομη αποταμίευση (Δείχνει την αποταμίευση όταν το διαθέσιμο εισόδημα είναι μηδενικό) 1 β = ΜPS = = ΔS αποταμίευση εάν μεταβληθεί το διαθέσιμο εισόδημα) (Δείχνει πόσο θα αυξηθεί η Η μέση ροπή για αποταμίευση είναι ΑPS = S Εάν η συνάρτηση κατανάλωσης έχει αυτόνομη κατανάλωση δηλαδή είναι της μορφής C = α + β και η συνάρτηση αποταμίευσης είναι της μορφής S = α + (1 β) τότε η μέση ροπή για αποταμίευση (ΑPS) είναι μικρότερη από την (MPs) Oριακή ροπή για αποταμίευση ( MPS) = ΔS Μέση ροπή για αποταμίευση ( ΑPS) = S = α+(1 β) = α + (1 β) Εάν η συνάρτηση κατανάλωσης δεν έχει αυτόνομη κατανάλωση δηλαδή είναι της μορφής C και η συνάρτηση αποταμίευσης της μορφής S = (1 β) τότε η μέση ροπή για αποταμίευση (ΑPS) είναι ίση με την (MPS) Oριακή ροπή για αποταμίευση ( MPS) = ΔS Μέση ροπή για αποταμίευση ( ΑPS) = S = (1 β)
4 Πολλαπλασιαστές Οι πολλαπλασιαστές δημοσίων δαπανών, αυτόνομων επενδύσεων, αυτόνομης κατανάλωσης είναι Πολλαπλασιαστής δημοσίων δαπανών ΔG = 1 Μας δείχνει εάν αυξηθούν οι δημόσιες δαπάνες κατά 1 ευρώ πόσο θα μεταβληθεί το Πολλαπλασιαστής αυτόνομων επενδύσεων Μας δείχνει εάν αυξηθούν οι αυτόνομες επενδύσεις κατά 1 ευρώ πόσο θα μεταβληθεί το ΔΙ = 1 Πολλαπλασιαστής αυτόνομης κατανάλωσης Μας δείχνει εάν αυξηθεί η αυτόνομη κατανάλωση κατά 1 ευρώ πόσο θα μεταβληθεί το ΔC = 1 Οι πολλαπλασιαστές θα είναι μεγαλύτεροι όσο Μεγαλύτερη είναι η οριακή ροπή για κατανάλωση β Μικρότερη είναι η 1-β O πολλαπλασιαστής φόρων είναι ΔΤ = β οριακή ροπή για κατανάλωση οριακή ροπή για κατανάλωση = = 1 β 1 οριακή ροπή για κατανάλωση
5 Σε απόλυτες τιμές ο πολλαπλασιαστής δημοσίων δαπανών είναι μεγαλύτερος από τον πολλαπλασιαστή φόρων Εάν αυξηθούν οι δημόσιες δαπάνες και οι φόροι κατά ένα ποσό το εισόδημα ισορροπίας θα αυξηθεί κατά το ποσό αυτό Παράδειγμα: Έστω η συνάρτηση κατανάλωσης C = 100 + 0,6 Η οριακή ροπή για κατανάλωση είναι ΔC d = b = 0,6 O πολλαπλασιαστής δαπανών είναι ΔG = 1 1 b = 1 1 0,6 = 2,5 Ο πολλαπλασιαστής φόρων είναι ίσος με ΔΤ = b 1 b = 0,6 1 0,6 = 1,5 Εάν αυξηούν οι δημόσιες δαπάνες και οι φόροι κατά 50, δηλαδή ΔG = ΔΤ = 50 Η αύξηση του ΑΕΠ (Εισοδήματος) είναι ίση με = ΔG + ΔG ΔΤ ΔΤ = 2,5 50 + ( 1,5) 50 = 50