Φυτοχημική Ανάλυση - 4 η άσκηση Ποςοτικόσ προςδιοριςμόσ αλκαλοειδών τροπανίου ςε βάμμα φφλλων ευθαλείασ (Atropa belladonna) Τα κφρια δραςτικά ςυςτατικά τθσ δρόγθσ είναι τα αλκαλοειδι του τροπανίου, με κυριότερο τθν υοςκυαμίνθ και δευτερεφοντα τθν ατροπίνθ και τθ ςκοπολαμίνθ.
Φυτοχημική Ανάλυση - 4 η άσκηση 10 g ηξηκκέλσλ θύιισλ ηνπ θπηνύ Atropa belladonna εκβαπηίδνληαη ζε 100 ml δηαιύκαηνο αιθνόιεο (3 κέξε αιθνόιεο, 1 κέξνο λεξό) γηα ηε παξαιαβή βάκκαηνο κε εμίθκαζε. 100 ml βάκκαηνο ηνπνζεηνύληαη ζε πνξζειάληλε θάςα, ε νπνία ζεξκαίλεηαη ζε πδαηόινπηξν κέρξη λα εμαηκηζηεί πιήξσο ε αιθνόιε. Τν ππόιεηκκα εθπιέλεηαη κε 25 ml δηρισξνκεζάλην θαη 25 ml λεξό, ηα νπνία ηνπνζεηνύληαη ζε δηαρσξηζηηθή ρνάλε. Γίλεηαη αιθαινπνίεζε κε NH 3 (ph 9-11), ώζηε ηα αιθαινεηδή λα πάξνπλ ηελ κνξθή ησλ βάζεσλ. Τν κίγκα αλαηαξάζζεηαη θαη αθνύ δηαρσξηζηνύλ νη δύν ζηνηβάδεο, παραλαμβάνεται η οργανική υάση ζε θσληθή θηάιε (3 επαλαιήςεηο).
Φυτοχημική Ανάλυση - 4 η άσκηση Η οργανικι φάςθ τοποκετείται ςε διαχωριςτικι χοάνθ και προςτίκενται 25 ml H 2 SO 4 0.5 N, ϊςτε τα αλκαλοειδι να πάρουν τθν μορφι των αλάτων. Το μίγμα αναταράςςεται και αφοφ διαχωριςτοφν οι δφο ςτοιβάδεσ, παραλαμβάνεται η υδατική φάςη ςε κωνικι φιάλθ (3 επαναλιψεισ). Γίνεται εκ νζου αλκαλοποίθςθ τθσ υδατικισ φάςθσ με NH 3 και προςτίκενται 25 ml διχλωρομεκάνιο Το μίγμα αναταράςςεται και αφοφ διαχωριςτοφν οι δφο ςτοιβάδεσ, παραλαμβάνεται η οργανική φάςη ςε κωνικι φιάλθ (3 επαναλιψεισ ςυνολικά).
Φυτοχημική Ανάλυση - 4 η άσκηση Η οργανικι φάςθ κερμαίνεται ςε υδατόλουτρο μζχρι να εξατμιςτεί πλιρωσ ο διαλφτθσ και το δείγμα κερμαίνεται για 15 λεπτά επιπλζον ϊςτε να απομακρυνκοφν τυχόν πτθτικζσ βάςεισ. Προςτίκενται 15 ml H 2 SO 4 0.02 N και ερυκρό του μεκυλίου ωσ δείκτθσ και θ περίςςεια του οξζοσ εξουδετερϊνεται με NaOH 0.02 N. Υπολογίηεται θ % κ.β. περιεκτικότθτα των αλκαλοειδϊν του τροπανίου εκφραςμζνων ωσ υοςκυαμίνθ ςτο δείγμα, δεδομζνου ότι 1 ml H 2 SO 4 0.02 N εξουδετερϊνει 5.788 mg υοςκυαμίνθσ
Φυτοχημική Ανάλυση - 4 η άσκηση Παράδειγμα Ζχουμε προςκζςει 15 ml H 2 SO 4 0.02Ν Για τθν εξουδετζρωςθ χρειάςκθκαν 14.5 ml ΝaΟΗ 0.02Ν Δεδομζνου ότι 1 ml H 2 SO 4 0.02N εξουδετερϊνει 5.788 mg αλκαλοειδϊν τροπανίου εκφραςμζνα ωσ υοςκυαμίνθ Τα 15-14.5 = 0.5 ml H 2 SO 4 που χρειάςκθκαν για τθν εξουδετζρωςθ των αλκαλοειδϊν τθσ Belladonna αντιςτοιχοφν ςε 1ml H 2 SO 4 0.5 ml χ 5.788 mg αλκαλοειδϊν Χ= 5.788 x 0.5/1 = 2.894 mg Άρα τα 2.894 mg αλκαλοειδϊν περιζχονται ςε 100 ml βάμματοσ που προζρχεται από 10 gr τριμμζνων φφλλων. Άρα ςε 100 gr τριμμζνων φφλλων περιζχονται 28.94 mg (28.94/1000 g) Συνεπϊσ θ περιεκτικότθτα % κατά βάροσ είναι 0.02894 %
Ποςοτικόσ προςδιοριςμόσ ςεννοςιδών ςε φφλλα ςζννησ Σεννοσίδης Α
0.25 g κονιοποιημένων φύλλων του φυτού Senna sp. τοποθετούνται σε σφαιρική φιάλη και προστίθενται 30 ml νερού. Η σφαιρική φιάλη θερμαίνεται σε υδατόλουτρο για 20 λεπτά με τη χρήση κάθετου ψυκτήρα ώστε να μην μειώνεται ο όγκος του νερού. Αφού ψυχθεί η σφαιρική φιάλη, το περιεχόμενο διηθείται μέσω ηθμού βαμβακιού σε ογκομετρικό κύλινδρο και συμπληρώνεται με νερό μέχρι όγκου 30 ml. 20 ml διαλύματος μεταφέρονται σε διαχωριστική χοάνη, γίνεται οξίνιση με 1 σταγόνα π. HCl, ώστε να υδρολυθούν τα υπόλοιπα παράγωγα, και προστίθενται 25 ml διχλωρομεθάνιο. Το μίγμα αναταράσσεται και αφού διαχωριστούν οι δύο στοιβάδες, παραλαμβάνεται η υδατική φάση ε νπνία εθπιέλεηαη εθ λένπ άιιεο 2 θνξέο κε 25 ml CH 2 Cl 2 θαη παξαιακβάλεηαη σε κωνική φιάλη.
10 ml τησ υδατικήσ φάςησ μεταφζρονται ςε ςφαιρικι φιάλθ, προςτίκενται 2-3 ςταγόνεσ Na 2 CO 3 (ph 7-8), 8 ml διαλφματοσ FeCl 3 και 12 ml νεροφ Η ςφαιρικι φιάλθ κερμαίνεται ςε υδατόλουτρο για 20 λεπτά με τθ χριςθ κάκετου ψυκτιρα, ϊςτε να ςπάςει ο δεςμόσ άνκρακα-άνκρακα μεταξφ των δφο μορίων ανκρακινόνθσ Χωρίσ να διακοπεί θ κζρμανςθ, προςτίκενται 20 ςταγόνεσ π. HCl και ςυνεχίηεται θ κζρμανςθ για 20 λεπτά επιπλζον, ϊςτε να ςπάςει ο γλυκοςιδικόσ δεςμόσ μεταξφ γενίνθσ και ςακχάρου. Αφοφ ψυχκεί θ ςφαιρικι φιάλθ, το περιεχόμενο μεταφζρεται ςε διαχωριςτικι χοάνθ και προςτίκενται 25 ml διχλωρομεκάνιο Το μίγμα αναταράςςεται και αφοφ διαχωριςτοφν οι δφο ςτοιβάδεσ, παραλαμβάνεται η οργανική φάςη ςε κωνικι φιάλθ (3 επαναλιψεισ)
Γηα λα απνκαθξπλζνύλ ηπρόλ ππνιείκκαηα FeCl 3 πνπ κπνξεί λα δώζνπλ ζεηηθό ζθάικα, ε νξγαληθή θάζε ηνπνζεηείηαη εθ λένπ ζε δηαρσξηζηηθή ρνάλε θαη πξνζηίζεληαη 25 ml λεξό Τν κίγκα αλαηαξάζζεηαη θαη αθνύ δηαρσξηζηνύλ νη δύν ζηνηβάδεο, παραλαμβάνεται η οργανική υάση ζε θσληθή θηάιε (3 επαλαιήςεηο). Η οργανική υάση κεηαθέξεηαη ζε νγθνκεηξηθή θηάιε ησλ 100 ml θαη ν όγθνο ζπκπιεξώλεηαη κε δηρισξνκεζάλην κέρξη ηε ραξαγή
10 ml διαλφματοσ μεταφζρονται με ςιφϊνιο ςε πορςελάνινθ κάψα, θ οποία κερμαίνεται ςε υδατόλουτρο μζχρι να εξατμιςτεί πλιρωσ ο διαλφτθσ Το υπόλειμμα διαλφεται ςε 10 ml ΚΟΗ 1 Ν και αμζςωσ μετράται θ απόςβεςθ ςτα 500 nm Υπολογίηεται θ % κ.β. περιεκτικότθτα των ςεννοςιδϊν εκφραςμζνων ωσ ςεννοςίδθσ Β ςτο δείγμα, δεδομζνου ότι Ε (1%, 1 cm) = 240 ςτα 515 nm
Παράδειγμα Ζςτω ότι μετριςαμε απορρόφθςθ 0.25 δεδομζνου ότι θ απορρόφθςθ διαλφματοσ περιεκτικότθτα κ.ο. 1% είναι 240 ςτα 515 nm 1% 240 χ 0.25 Χ= 0.25 x 1% /170 = 0.001% Άρα το διάλυμα ςτθν κυψελίδα και άρα ςτθν κάψα και άρα ςτθν ογκομετρικι φιάλθ είναι 0.001% που ςθμαίνει 0.001 gr ςτα 100 ml Αφοφ ζχουμε χρθςιμοποιιςει 10 ml από τα αρχικά 30 ml του αρχικοφ εκχυλίςματοσ θ ποςότθτα που είχε το εκχφλιςμα είναι 3 x 0.001 gr = 0.003 gr που προζρχεται από 0.25 gr senna Συνεπϊσ θ % κ.β. περιεκτικότθτα των ςεννοςιδϊν εκφραςμζνων ωσ ςεννοςίδθσ Β είναι 0.003 0.25 Χ 100 Χ= 0.003 x 100/0.25 = 1.2%