14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 1 ECOMP.3.C LIMITE EL

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 16 Νοεμβρίου 2018 (OR. en) 14254/18 LIMITE RECH 485 COMPET 771 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων Θέμα: Προετοιμασία του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας στις 29 και 30 Νοεμβρίου 2018 Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου για τη «διακυβέρνηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας» Έγκριση 1. Ο ΕΧΕ είναι εκ των ακρογωνιαίων λίθων της εμβληματικής πρωτοβουλίας «Ένωση καινοτομίας» και αποτελεί καίρια συνιστώσα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με επίκεντρο τη μεγιστοποίηση του δυναμικού των ευρωπαϊκών συστημάτων έρευνας, την προαγωγή της καινοτομίας, την ενίσχυση των επιστημονικών και τεχνολογικών βάσεων των κρατών μελών, όπως επίσης την ανταγωνιστικότητα και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν μέγιστες κοινωνικές προκλήσεις. 2. Στα συμπεράσματα του Μαΐου 2015 1, το Συμβούλιο υιοθέτησε τον οδικό χάρτη 2015-2020 του ΕΧΕ που ενέκρινε η Επιτροπή Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και Καινοτομίας (ERAC) και επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή του να καταστήσει τον ΕΧΕ πλήρως λειτουργικό. Το Συμβούλιο επίσης τόνισε τη σημασία της ουσιαστικής και αποτελεσματικής διακυβέρνησης και συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός και η παρακολούθηση του ΕΧΕ. 1 Έγγρ. 9351/15 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 1 ECOMP.3.C LIMITE EL

3. Στη συνέχεια, στα συμπεράσματα του Δεκεμβρίου του 2015 2, το Συμβούλιο δέχτηκε με ικανοποίηση τη γνωμοδότηση της ERAC σχετικά με την αναθεώρηση της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ 3 και ζήτησε την ταχεία εφαρμογή της. Το Συμβούλιο συμφώνησε επίσης ότι η πρώτη πλήρης αναθεώρηση της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ θα πραγματοποιηθεί το αργότερο εντός του 2018. 4. Η ERAC γνωμοδότησε σχετικά με την αναθεώρηση της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ του 2018 στις 21 Σεπτεμβρίου 2018 4. Βάσει της εν λόγω γνωμοδότησης, η Προεδρία πρότεινε σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου, τo οποίo εξετάσθηκε από την Ομάδα «Έρευνα» κατά τις συνεδριάσεις της 4ης και 22ας Οκτωβρίου και της 7ης Νοεμβρίου 2018. 5. Η ΙΣ έχει επιφύλαξη για την παράγραφο 7 σχετικά με τη διάσταση του φύλου. Υπάρχουν επίσης ορισμένες επιφυλάξεις εξέτασης που επισημαίνονται στις υποσημειώσεις των αντίστοιχων παραγράφων στο συνημμένο κείμενο. 6. Κατόπιν των ανωτέρω, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων καλείται να επιβεβαιώσει την ευρεία συναίνεση που διαπιστώθηκε ήδη σε επίπεδο Ομάδας, όπως εκτίθεται στο Παράρτημα, να άρει τις εναπομένουσες επιφυλάξεις και να υποβάλει το σχέδιο συμπερασμάτων προς έγκριση από το Συμβούλιο («Ανταγωνιστικότητα») κατά τη σύνοδό του στις 29-30 Νοεμβρίου 2018. Οι αλλαγές σε σχέση με το προηγούμενο κείμενο (έγγρ. 13617/18) επισημαίνονται με έντονους και υπογραμμισμένους χαρακτήρες για τις προσθήκες και με [ ] για τις διαγραφές. 2 Έγγρ. 14875/15 3 ERAC 1212/15 4 ERAC 1209/18 + ADD 1. 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 2 ECOMP.3.C LIMITE EL

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΈΡΕΥΝΑΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του 2012 σχετικά με «Μια ενισχυμένη σύμπραξη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας για αριστεία και ανάπτυξη» 5, βάσει των οποίων συμφωνήθηκαν οι υφιστάμενες προτεραιότητες του ΕΧΕ τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2013 6 για τη δημιουργία ενός πλήρως λειτουργικού Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας έως το τέλος του 2014, ως πολιτικού στόχου για να επιταχυνθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις των εθνικών συστημάτων τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Μαΐου του 2015 σχετικά με έναν «οδικό χάρτη του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας 2015-2020» 7, που αποτέλεσαν τη βάση για τα επακόλουθα εθνικά σχέδια δράσης ΕΧΕ των κρατών μελών τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2015 σχετικά με την «αναθεώρηση της συμβουλευτικής δομής του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας» 8, που αποτέλεσαν τη βάση για τον εξορθολογισμό της συμβουλευτικής δομής, σύμφωνα με τα οποία προβλέπεται μια πρώτη τριετής διαδικασία αναθεώρησης της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ για το 2018 5 Έγγρ. 17649/12 6 Έγγρ. EUCO 169/13 7 Έγγρ. 9351/15 8 Έγγρ. 14875/15 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 3

τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2015 με τίτλο «Προώθηση της ισότητας των φύλων στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας» 9, όπου τονίζεται η ανάγκη να προωθηθούν βιώσιμες πολιτιστικές και θεσμικές αλλαγές στα εθνικά σχέδια δράσης ΕΧΕ, ή να αναπτυχθούν στρατηγικές εφαρμογής του οδικού χάρτη του ΕΧΕ και να δοθεί προτεραιότητα στην επίτευξη της ισότητας των φύλων και στη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στο περιεχόμενο και στα προγράμματα Ε&Κ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου του Δεκεμβρίου του 2017, με τίτλο «Από την ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» προς το ένατο πρόγραμμα πλαίσιο» 10, στα οποία το Συμβούλιο επαναλάμβανε ότι είναι σημαντικό τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταβάλλουν συνεχείς κοινές προσπάθειες για να αναπτύξουν και να ενισχύσουν περαιτέρω τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας και τόνιζε τον ρόλο του προγράμματος πλαισίου ως κύριου μέσου για τη στήριξη των στόχων και την υλοποίηση του ΕΧΕ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 29ης Μαΐου 2018 σχετικά με την «Επιτάχυνση της κυκλοφορίας της γνώσης στην ΕΕ» 11, στα οποία το Συμβούλιο τόνιζε τη σημασία του να προωθηθούν περαιτέρω πολιτικές ανοικτής πρόσβασης και ανοικτής επιστήμης εντός και πέραν του προγράμματος πλαισίου, υπογράμμιζε τον ρόλο του ευρωπαϊκού νέφους ανοικτής επιστήμης στη διάδοση γνώσεων και απηύθυνε έκκληση για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των ερευνητικών υποδομών 1. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η εύρυθμη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ) 12 θα συμβάλει αποφασιστικά στην αύξηση της αποτελεσματικότητας, της συνοχής και των συνολικών επιδόσεων του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας, και ότι ο ΕΧΕ προϋποθέτει την υιοθέτηση μιας συστημικής προσέγγισης ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες που έχουν αναληφθεί από τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά το ψήφισμα του Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2000 13, βάσει του οποίου ιδρύθηκε ο ΕΧΕ, σε συνέχεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου του 2000 14 9 Έγγρ. 14846/15 10 Έγγρ. 15320/17 11 Έγγρ. 9507/18 12 ΕΧΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 179 της ΣΛΕΕ 13 ΕΕ C 205 της 17.7.2000, σ. 1. 14 Έγγρ. 100/00 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 4

[ ]2. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τον σημαντικό στρατηγικό ρόλο της Επιτροπής Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ERAC) ως προς την παροχή συμβουλών στο Συμβούλιο, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα μεγιστοποιήσει τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο των επενδύσεων στην έρευνα και καινοτομία σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, με στόχο να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης σε παγκόσμια κλίμακα, να στηριχθεί η αύξηση της απασχόλησης, να βελτιωθεί το επίπεδο ζωής των πολιτών και να μειωθεί το χάσμα Ε&Κ στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης [ ]3. ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ τη σημασία της στενής σύμπραξης μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να συμβάλουν από κοινού στην ενίσχυση του ΕΧΕ, μεταξύ άλλων μέσω του 9ου προγράμματος πλαισίου «Ορίζων Ευρώπη» και να συνεργαστούν με χώρες οι οποίες είναι συνδεδεμένες με το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα (συνδεδεμένες χώρες) και με συναφείς ενδιαφερόμενους φορείς από τον χώρο της επιστήμης, των επιχειρήσεων και από την κοινωνία ΟΡΟΣΗΜΑ ΤΟΥ ΕΧΕ [ ]4. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι έχει επιτευχθεί έως ένα βαθμό πρόοδος ως προς τη βελτίωση του ΕΧΕ σε όλες τις σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες οι οποίες εφαρμόζουν τις προτεραιότητές του, η οποία αντανακλά σημαντικά ορόσημα για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας 15 ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ τις προσπάθειες που κατέβαλε η ERAC το 2018, ως προς την επανεξέταση και προσαρμογή της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ, όπως αναφέρεται στη γνώμη της ERAC της 18ης Σεπτεμβρίου 2018 16 15 2017 Ετήσια έκθεση ERAC, έγγρ. 1206/18 16 Έγγρ. 1209/18 και 1209/18 ADD 1 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 5

[ ]5. ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ τη νέα προσέγγιση στην πολιτική όσον αφορά τις συμπράξεις στον τομέα της ευρωπαϊκής έρευνας & καινοτομίας (Ε&Κ), την οποία επεξεργάστηκε η ad hoc ομάδα εργασίας της ERAC για τις συμπράξεις, και την εισαγωγή, στην πρόταση όσον αφορά το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», ενός νέου μηχανισμού για την επιλογή, την υλοποίηση, την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τη σταδιακή κατάργηση των συμπράξεων Ε&Κ ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ στην επικείμενη παρουσίαση, από την Επιτροπή, στην ERAC, τον Δεκέμβριο του 2018, πρότασης για ένα πλαίσιο κριτηρίων για συμπράξεις και για τη στρατηγική συντονιστική διαδικασία για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των συμπράξεων Ε&Κ, σε αλληλεπίδραση με τον Στρατηγικό σχεδιασμό στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ότι, ενώ η στρατηγική συντονιστική διαδικασία αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργική έως τα τέλη Μαΐου του 2019, τα κράτη μέλη και οι συνδεδεμένες χώρες θα πρέπει να προβαίνουν, κατόπιν αρχικής εκτίμησης επιπτώσεων, σε έγκαιρη και διαρθρωμένη διαβούλευση για κάθε πρωτοβουλία σύμπραξης Ε&Κ προς χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», σε περίπτωση που η επεξεργασία της εκάστης ως άνω πρωτοβουλίας αναμένεται να ξεκινήσει πριν από την επίσημη θέσπιση της στρατηγικής συντονιστικής διαδικασίας ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι οι δραστηριότητες συντονισμού και δικτύωσης μεταξύ των κρατών μελών εντός και εκτός των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο των προσπαθειών που σχετίζονται με τον ΕΧΕ, παραμένουν σημαντικές [ ]6. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι το 2018 σηματοδοτεί την 10η επέτειο του κοινού προγραμματισμού στον ΕΧΕ, ως αποτέλεσμα του οποίου αναλήφθηκαν δέκα πρωτοβουλίες κοινού προγραμματισμού (ΠΚΠ) ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΗ τα πρόσφατα επιτεύγματα της Ομάδας υψηλού επιπέδου Κοινού Προγραμματισμού (GPC), μιας ειδικής σύνθεσης της ERAC, ως προς την προώθηση της ανάπτυξης μακροπρόθεσμων στρατηγικών για ΠΚΠ, σχετικά με τη θέσπιση ενός μηχανισμού παρακολούθησης για την πρόοδο που σημειώνεται σε εθνικό επίπεδο στον τομέα αυτό και τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου για την αξιολόγηση των δυνητικών νέων και υφιστάμενων ΠΚΠ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ότι παραμένει σημαντική η από κοινού αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων, ιδίως στο πλαίσιο των ΠΚΠ, και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να συνεχίσει να στηρίζει τη διαδικασία κοινού προγραμματισμού και τις ΠΚΠ, σύμφωνα με τους στόχους πολιτικής σε εθνικό και σε ενωσιακό επίπεδο 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 6

[ ]7. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την έκθεση στρατηγικής και την επικαιροποίηση του οδικού χάρτη του Ευρωπαϊκού Στρατηγικού Φόρουμ Ερευνητικών Υποδομών (ESFRI) για το 2018 17, και ΚΑΛΕΙ το ESFRI να προετοιμάσει την επόμενη επικαιροποίηση του οδικού χάρτη του ESFRI το 202[ ]1, ενισχύοντας τον στρατηγικό του ρόλο στο εξελισσόμενο τοπίο της ευρωπαϊκής ερευνητικής υποδομής ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ, επίσης, τη δεύτερη έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού για την ΚΕΕΥ 18 και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλει την επόμενη έκθεση εφαρμογής για την ΚΕΕΥ έως το 2022 ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι πρέπει να ληφθούν κατάλληλα μέτρα με στόχο να διευκολυνθεί η χρήση του μέσου ΚΕΕΥ, ιδίως όσον αφορά την εξεύρεση αποδεκτής λύσης όσον αφορά την απαλλαγή των συνεισφορών σε είδος από τον ΦΠΑ, να τονωθούν οι επενδύσεις στις υποδομές ΚΕΕΥ και άλλες υποδομές του οδικού χάρτη του ESFRI, να αυξηθεί η διακρατική και [ ] ανοικτή πρόσβαση σε ευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές και να ενισχυθεί η οικονομική τους βιωσιμότητα ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τα μέτρα αυτά το συντομότερο δυνατόν και τις πανευρωπαϊκές ερευνητικές υποδομές να προωθήσουν τις υπηρεσίες τους διεθνώς και να προσεγγίσουν, όπου είναι σκόπιμο, νέα μέλη, σε διεθνές επίπεδο [ ]8. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία της ανάπτυξης συντονισμένων δράσεων και ορθού συντονισμού μεταξύ του ΕΧΕ και του προγράμματος πλαισίου, συμπεριλαμβανομένου του μελλοντικού προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», για την ανάπτυξη μιας αγοράς εργασίας για τους ερευνητές στην Ευρώπη, και μιας πολιτικής για την ανοικτή επιστήμη που να επιτρέπουν τη βελτίωση των μηχανισμών αναγνώρισης και επιβράβευσης, καθώς και των συστημάτων ανάπτυξης δεξιοτήτων των ερευνητών ΚΑΛΕΙ όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να αναγνωρίσουν τον οριζόντιο χαρακτήρα των ίσων ευκαιριών 19 και της ανοικτής επιστήμης, ιδίως όσον αφορά νέους ερευνητές και υποψήφιους διδάκτορες 17 http://roadmap2018.esfri.eu/ 18 Έγγρ. 11022/18 19 ΙΣ: επιφύλαξη 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 7

[ ]9 ΚΑΛΕΙ την ERAC, συμπεριλαμβανομένης της μόνιμης ομάδας εργασίας για τους Ανθρώπινους Πόρους και την Κινητικότητα, να καταβάλει προσπάθειες για τη βελτίωση των συνεργειών μεταξύ του ΕΧΕ και του Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης για ζητήματα σχετικά με την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την κατάρτιση, τις ερευνητικές σταδιοδρομίες και το τρίγωνο της γνώσης στο πλαίσιο αυτό, ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ με ενδιαφέρον τα μηνύματα σχετικά με την προαγωγή της καλύτερης σύνδεσης μεταξύ τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και έρευνας στο «Paris Communiqué» («Ανακοινωθέν του Παρισιού») της 25ης Μαΐου 2018 20 [ ]10. ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΗ τις εργασίες της μόνιμης ομάδας εργασίας της ERAC για τη διάσταση του φύλου στην έρευνα και την καινοτομία όσον αφορά τις κοινές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στο πλαίσιο της διεθνούς συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και της καινοτομίας (ΕΤΚ), από κοινού με την ειδική σύνθεση της ERAC, ήτοι το Στρατηγικό Φόρουμ για τη Διεθνή Συνεργασία στην ΕΤΚ (Επιστήμη, Τεχνολογία και Καινοτομία) (SFIC), [ ] καθώς και τις συστάσεις σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης του ζητήματος της ισότητας των φύλων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ με ανησυχία ότι η συγκεκριμένη προτεραιότητα 4 του ΕΧΕ σχετικά με την ισότητα των φύλων εφαρμόζεται άνισα μεταξύ των κρατών μελών, γεγονός το οποίο επηρεάζει την εφαρμογή συγκριτικά δίκαιων και ισόρροπων από άποψη φύλου εργασιακών συνθηκών στον τομέα της έρευνας στην Ευρώπη ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ τις κοινές προσπάθειες που κατέβαλαν το SFIC και η μόνιμη ομάδα εργασίας της ERAC για τη διάσταση του φύλου στην Ε&Κ ως παράδειγμα καλής πρακτικής για τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων προτεραιοτήτων του ΕΧΕ [ ]11. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί, συμπεριλαμβανομένων των εργασιών της μόνιμης ομάδας εργασίας της ERAC για την ανοικτή επιστήμη και την καινοτομία, προς την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Νέφους Ανοικτής Επιστήμης (ΕΝΑΕ), το οποίο αποτελεί σημαντικό ορόσημο ως προς την επίτευξη του στόχου να καταστούν «FAIR» όλα τα ερευνητικά δεδομένα 21 στον ΕΧΕ 22 ΤΟΝΙΖΕΙ την ανάγκη σχεδιασμού ενός πλαισίου χρηστής διακυβέρνησης του ΕΝΑΕ, σε συντονισμό με τα κράτη μέλη, που να ενδυναμώνει τις επιστημονικές κοινότητες και να εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου ΚΑΛΕΙ όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να εφαρμόσουν πλήρως το ΕΝΑΕ σε εύθετο χρόνο, και ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ τον σημαντικό ρόλο των ερευνητικών υποδομών στο πλαίσιο αυτό ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ την ανάγκη για αποτελεσματικό συντονισμό μεταξύ του ΕΝΑΕ και του ESFRI, καθώς και του εκάστοτε επιπέδου διακυβέρνησης 20 Paris Communiqué, Conférence ministérielle européenne pour l enseignement supérieur, 25 Μαΐου 2018. http://www.ehea.info/media.ehea.info/file/2018_paris/77/1/eheaparis2018_communique_ final_952771.pdf 21 ΦΙ: επιφύλαξη εξέτασης 22 FAIR: Findable, Accessible, Interoperable, Reusable (ευρέσιμα, προσβάσιμα, διαλειτουργικά, επαναχρησιμοποιήσιμα) 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 8

[ ]12. Σύμφωνα με τις νέες εξελίξεις στον τομέα της μεταφοράς των γνώσεων, π.χ. στο πλαίσιο της Ανοικτής Καινοτομίας, ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να επανεξετάσει τη σύστασή της του 2008 σχετικά με τη διαχείριση της διανοητικής ιδιοκτησίας στις δραστηριότητες μεταφοράς γνώσης και τον κώδικα πρακτικής για τα πανεπιστήμια και άλλους δημόσιους ερευνητικούς οργανισμούς, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω ο αντίκτυπος της Ε&Κ μέσω της μεταφοράς γνώσης [ ]13. ΚΑΛΕΙ τα κράτη μέλη, την Επιτροπή Ευρωπαϊκή και, όπου είναι σκόπιμο, ιδιωτικούς φορείς καθώς και ΜΚΟ και τους πολίτες, να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες στο πλαίσιο του SFIC, για στενότερο συντονισμό της διεθνούς συνεργασίας, μεταξύ άλλων μέσω κοινών συνεδριάσεων και, ενδεχομένως, [ ] συμφωνιών στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας, καθώς και για την περαιτέρω ανάπτυξη πολυμερών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της επίτευξης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, προσπάθειες οι οποίες αναμένεται να ευνοήσουν τις συνέργειες και να επιφέρουν προστιθέμενη αξία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη δραστηριότητες στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» [ ]14. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2018 με τίτλο «Επιδόσεις της ΕΕ στην επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία» 23 η οποία παρέχει πολύτιμα στοιχεία ως προς την τρέχουσα κατάσταση στο οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας στην ΕΕ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ την πρόοδο όσον αφορά τις επιδόσεις της καινοτομίας στην ΕΕ από το 2010, όπως αναφέρεται στον «ευρωπαϊκό πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία του 2018» 24 εντούτοις, ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ με ανησυχία 25 την άνιση εξέλιξη εντός του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας και στο πλαίσιο αυτό ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ την ανάγκη να παρασχεθούν στον ΕΧΕ καλύτερα εφόδια για την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων προκλήσεων 23 European Commission, Science, Research and Innovation Performance of the EU 2018, Strengthening the foundations for Europe s future, 2018, («Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Επιδόσεις της ΕΕ στην επιστήμη, την έρευνα και την καινοτομία το 2018, Ενισχύοντας τα θεμέλια του μέλλοντος της Ευρώπης») https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/rec-17-015-sripreport2018_mep-web-20180228.pdf 24 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία 2018, https://ec.europa.eu/growth/industry/innovation/facts-figures/scoreboards_el 25 ΙΣ: επιφύλαξη εξέτασης 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 9

[ ]15. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ τη νέα προσέγγιση της ERAC για την πραγματοποίηση συζητήσεων σε τακτική βάση για τη χάραξη στρατηγικής πολιτικής, με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη του μίγματος πολιτικής για την έρευνα και την καινοτομία στον ΕΧΕ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν οι εν λόγω συζητήσεις για τη χάραξη στρατηγικής πολιτικής, που μπορεί να αποτελέσουν φόρουμ για τα κράτη μέλη, το οποίο θα συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών και των εργαλείων που διαθέτουν σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων του ΕΧΕ και την επίτευξη των ευρύτερων οικονομικών και κοινωνικών στόχων της Ευρώπης ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να συλλέξει [ ] στοιχεία όσον αφορά τον σχεδιασμό και τον αντίκτυπο των πολιτικών Ε&Α, μεταξύ άλλων συνεχίζοντας την συνεργασία της με τον ΟΟΣΑ,τα οποία μπορεί να συμβάλουν στη διαμόρφωση της χάραξης εθνικής πολιτικής ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΟΥ ΕΧΕ [ ]16. ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ τη γνωμοδότηση της ERAC σχετικά με την αναθεώρηση της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ, και ΚΑΛΕΙ την ERAC και άλλες σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες να εφαρμόσουν ταχέως τις συστάσεις του μέσω σχεδίου δράσης το 2019, συμπεριλαμβανομένης της επανεξέτασης των εντολών τους, ανάλογα με την περίπτωση [ ]17. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι οι τρέχουσες προτεραιότητες του ΕΧΕ θα πρέπει να εξακολουθήσουν να αποτελούν τη βάση για τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, των συνδεδεμένων χωρών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και [ ] των οργανώσεων ενδιαφερομένων μερών στο πλαίσιο μιας ενισχυμένης σύμπραξης του ΕΧΕ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι ο οδικός χάρτης 2015-2020 του ΕΧΕ θα εξακολουθήσει να ισχύει, με παράλληλη τήρηση των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, ενώ ταυτόχρονα θα εμπνέεται από την ποικιλομορφία και τα ισχυρά σημεία των εθνικών συστημάτων έρευνας και καινοτομίας [ ]18. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία του Μηχανισμού Υποστήριξης Πολιτικής του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» (ΜΥΠ) ως μέσο που λαμβάνει στήριξη από το πρόγραμμα πλαίσιο για την ενίσχυση πολιτικών του ΕΧΕ στο πλαίσιο αυτό, ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι τα αποτελέσματα των ασκήσεων αμοιβαίας μάθησης του ΜΥΠ, των αξιολογήσεων από ομοτίμους και των ειδικών δραστηριοτήτων υποστήριξης και άλλων στοιχείων που σχετίζονται με τον ΕΧΕ, όπως η έκθεση προόδου του ΕΧΕ και ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία, θα πρέπει να αξιοποιούνται από όλα τα μέρη, μεταξύ άλλων, μέσω των ομάδων που σχετίζονται με τον ΕΧΕ, ανάλογα με την περίπτωση ΣΥΜΦΩΝΕΙ δε, ότι θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση της συνάφειας και του αντικτύπου των ομάδων που σχετίζονται με τον ΕΧΕ 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 10

[ ]19. ΕΚΤΙΜΑ ότι οι αναδυόμενες ανάγκες για νέες δραστηριότητες του ΕΧΕ μπορούν να ενσωματωθούν στις τρέχουσες προτεραιότητές του ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ τον οριζόντιο χαρακτήρα ορισμένων δραστηριοτήτων του ΕΧΕ, που απαιτεί περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των προτεραιοτήτων του ΕΧΕ [ ]20. ΖΗΤΕΙ την προσαρμογή της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ ως εξής: Η ERAC θα διερευνήσει εναλλακτικές δυνατότητες για την επαναδρομολόγηση της υπάρχουσας Ομάδας Κοινού Προγραμματισμού (ΟΚΠ), με στόχο την προετοιμασία της συμμετοχής των κρατών μελών και των συνδεδεμένων χωρών στη διαδικασία στρατηγικού συντονισμού για συμπράξεις, αφ ης στιγμής αποφασιστεί η δομή της και η δομή των αποστολών της στο πλαίσιο κατάλληλου φόρουμ. Οι σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες θα διοργανώσουν διαδοχικές ή από κοινού συνεδριάσεις όπου θα αναπτυχθούν συνέργειες όσον αφορά το περιεχόμενο και τις στοχευόμενες ομάδες. Μεσοπρόθεσμα, θα εξετάσει εναλλακτικές δυνατότητες για τη βελτιστοποίηση του αριθμού των ομάδων, διασφαλίζοντας παράλληλα την επαρκή κάλυψη όλων των πτυχών των προτεραιοτήτων του ΕΧΕ. Όλες οι σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες θα πρέπει να διερευνήσουν τρόπους για την αύξηση των απευθείας ανταλλαγών με συναφείς οργανώσεις ενδιαφερομένων που συμμετέχουν στον ΕΧΕ και για τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου στο έργο τους. Με στόχο την ενθάρρυνση των ανταλλαγών μεταξύ των πολιτικών του ΕΧΕ και του Ευρωπαϊκού Χώρου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΧΤΕ), θα πρέπει να προβλεφθούν παράλληλες συνεδριάσεις για σχετικά θέματα μεταξύ της ERAC και της ομάδας παρακολούθησης της Μπολόνια ή/και των Γενικών Διευθυντών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 11

[ ]21. ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι θα πρέπει να βελτιστοποιηθούν η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ: Θα πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί ο καθοδηγητικός ρόλος της ERAC στη συμβουλευτική δομή του ΕΧΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η ERAC θα πρέπει να συνδράμει τις λοιπές, συναφείς προς τον ΕΧΕ ομάδες υπό την ευθύνη της, ώστε να εργάζονται υπό βέλτιστες συνθήκες εργασίας στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στον οδικό χάρτη του ΕΧΕ. Οι εντολές όλων των σχετιζόμενων με τον ΕΧΕ ομάδων θα πρέπει να αναθέτουν σε κάθε ομάδα σαφείς στόχους, με απτά και συγκεκριμένα καθήκοντα Σε περίπτωση νεοεμφανιζόμενων ζητημάτων, τα οποία δεν καλύπτονται από τις υφιστάμενες ομάδες, οι σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες μπορούν να συνεχίσουν να προβαίνουν στη σύσταση ad hoc ομάδων εργασίας με σαφώς καθορισμένους στόχους για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Τα κράτη μέλη, οι συνδεδεμένες χώρες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι συμμετέχοντες σε όλους τους τύπους ομάδων διαθέτουν το απαραίτητο προφίλ στο αντίστοιχο επίπεδο και επίσης θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης ΜΥΠ για την επίτευξη των στόχων. Ο συντονισμός μεταξύ των προτεραιοτήτων της Προεδρίας του Συμβουλίου και των ημερήσιων διατάξεων των σχετιζόμενων με τον ΕΧΕ ομάδων θα πρέπει να ενισχυθεί, ιδίως με τη συμμετοχή των μελλοντικών Προεδριών του Συμβουλίου στο διοικητικό συμβούλιο της ERAC, αρχής γενομένης 18 μήνες πριν από την έναρξη της θητείας τους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένου του Κοινού Κέντρου Ερευνών, ενθαρρύνεται να συνεχίσει να προάγει τη γόνιμη αλληλεπίδραση με ειδικές συμβουλευτικές ομάδες εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής και εφόσον κρίνεται σκόπιμο, με τις σχετιζόμενες με τον ΕΧΕ ομάδες, με στόχο την αποφυγή επικάλυψης των προσπαθειών και για τη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας του συστήματος παροχής συμβουλών Ε&Κ συνολικά, π.χ. για το ευρωπαϊκό δίκτυο αξιολόγησης Ε&ΤΑ, ή στον τομέα της ανοικτής επιστήμης και καινοτομίας. 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 12

ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΕΧΕ [ ]22. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή [ ] να δημοσιεύσει έως τα μέσα του 2020, νέα ανακοίνωση για τον ΕΧΕ για την περίοδο πέραν του 2020, με βάση αξιόπιστα στοιχεία, με την οποία μπορεί να προτείνονται αναθεωρημένες προτεραιότητες πολιτικής και μηχανισμοί διακυβέρνησης και παρακολούθησης του ΕΧΕ σε εθνικό και σε ενωσιακό επίπεδο [ ]23. ΚΑΛΕΙ τις Προεδρίες του Συμβουλίου να εξετάσουν το ενδεχόμενο διοργάνωσης τακτικών υπουργικών διασκέψεων στο πλαίσιο του ΕΧΕ, αρχής γενομένης από το 2020 λαμβάνοντας τη νέα ανακοίνωση για τον ΕΧΕ ως βάση για τον καθορισμό προτεραιοτήτων του ΕΧΕ από το Συμβούλιο [ ]24. ΘΕΩΡΕΙ τα «εθνικά σχέδια δράσης του ΕΧΕ» των κρατών μελών και των συνδεδεμένων χωρών ως σημαντικά μέσα για την υλοποίηση του ΕΧΕ. Τα ως άνω σχέδια προϋποθέτουν ένα συνεκτικό και εύχρηστο εργαλείο παρακολούθησης που θα πρέπει να χρησιμοποιείται στο πλαίσιο όλων των προτεραιοτήτων και ομάδων του ΕΧΕ, το οποίο θα καλύπτει τους διαφορετικούς εθνικούς οδικούς χάρτες και θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε εθελοντική βάση ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ την ανάγκη να διερευνηθούν εναλλακτικές λύσεις για τον καλύτερο συντονισμό των «εθνικών σχεδίων δράσης ΕΧΕ» με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο [ ]25. Επιπλέον, ενόψει της λήξης του «οδικού χάρτη 2015-2020 του ΕΧΕ», ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ να προβεί η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, σε προσεκτική αξιολόγηση αυτού του είδους εργαλείου χάραξης πολιτικής του ΕΧΕ [ ]26. ΠΡΟΣΒΛΕΠΕΙ στην επόμενη διαδικασία αναθεώρησης της συμβουλευτικής δομής του ΕΧΕ το αργότερο έως το 2021, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή νέα ανακοίνωση για τον ΕΧΕ και τη δυνητική έκβαση της πρώτης υπουργικής διάσκεψης του ΕΧΕ. 14254/18 ΘΚ/γπ/ΔΙ 13