ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ Εργασία 1 η Ενεργή παρακολούθηση του Διεθνούς Συνεδρίου Scinte2015 με θέμα «Science in Technology» Στυλιανός Πουλακάκης ΑΘΗΝΑ 2015 1
Περιεχόμενα Εισαγωγή... 3 1.1 Επιλογή άρθρου ομιλητή... 3 1.2 Λίγα λόγια για το άρθρο... 4 2.1 Η ερώτηση που αφορούσε το επιστημονικό άρθρο... 5 2.2 Η απάντηση της ερώτησης... 5 3.1 Οι απορίες που μου δημιουργήθηκαν... 6 3.2 Τα συμπεράσματα που έβγαλα... 7 2
Εισαγωγή Την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2015 πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών το διεθνές συνέδριο Scinte2015: Science in Technology με θεματική ενότητα «Learning/Teaching Methologies and Assesment». Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν η επιλογή ενός άρθρου και ομιλητών που συμμετείχαν στην ημερίδα, η αναζήτηση και συγκέντρωση σημαντικών στοιχείων της εργασίας αυτής στο διαδίκτυο και τέλος η προετοιμασία μιας σχετικής ερώτησης με το άρθρο. Στο τέλος της ομιλίας, δόθηκε χρόνος για να πραγματοποιηθούν ερωτήσεις που αφορούσαν το άρθρο. Το άρθρο που επιλέχτηκε έχει τίτλο: The role of a technologically or pedagogically rich training context in cultivating TPACK to preservice teachers of computer science και οι δημιουργοί του είναι οι: η Κ. Παπανικολάου, η Κ. Γρηγοριάδου και τέλος η Κ. Τζελέπη. 1.1 Επιλογή άρθρου ομιλητή Πριν την τελική επιλογή του άρθρου εργασίας, πραγματοποιήθηκε μια σχετική μελέτη με το αντικείμενο και τον επιστημονικό χώρο που πραγματεύονταν τα άρθρα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκε μία αναζήτηση όσον αφορά βασικά βιογραφικά στοιχεία του κάθε συμμετέχοντος ομιλητή. Στο τέλος της μελέτης αυτής, επιλέχτηκε τελικά το συγκεκριμένο άρθρο, επειδή παρουσιάζει σημαντικά στοιχεία τα όποια αποδεικνύουν εν μέρη τις ελλείψεις που έχουν οι απόφοιτοι τμημάτων πληροφορικής (και γενικότερα απόφοιτοι θετικών επιστημών) που υπάρχουν στη τριτοβάθμια εκπαίδευση. Έχοντας δουλέψει στο φροντιστηριακό κλάδο και έχοντας μια μικρή εμπειρία στο διδακτικό κομμάτι της πληροφορικής, έκρινα σωστό να ασχοληθώ με αυτό το συγκεκριμένο άρθρο και να το μελετήσω εκτενεστέρα. 3
1.2 Λίγα λόγια για το άρθρο Στον 21ο αιώνα που διανύουμε, εντοπίζεται μια ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας. Οι γνώσεις και είδη τεχνολογιών που πρέπει να κατέχει ένας φοιτητής πληροφορικής ολοένα και αυξάνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ της τεχνολογίας και της παιδαγωγικής ειδικά για τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς με ισχυρό τεχνολογικό υπόβαθρο, όπως επιστήμονες πληροφορικής. Η αποτελεσματική λύση αυτού του προβλήματος αποτελεί μία κύρια πρόκληση για την εκπαίδευση σχετικά με την τεχνολογία Μάθησης. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στη διεξαγωγή μιας έρευνας που επικεντρώνεται στο πώς μεταπτυχιακοί φοιτητές με ένα ισχυρό τεχνολογικό υπόβαθρο (κυρίως προερχόμενοι από την επιστήμη των υπολογιστών) αντιλαμβάνονται τις γνώσεις τους σχετικά με την ενσωμάτωση της τεχνολογίας στη διδασκαλία. Οι φοιτητές χωριστήκαν σε δύο διαφορετικά τμήματα (groups), η πρώτη ομάδα μαθητών φοιτεί σε φυσικά TEL έχοντας πιστοποιητικό Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στην Εκπαίδευση και η δεύτερη ομάδα παρακολουθεί το ίδιο μάθημα το TEL ως μέρος ενός προγράμματος MSc (Master in Science) στην Πληροφορική. Τα αποτελέσματα τα οποία συγκεντρώθηκαν, παρέχουν ενδείξεις σχετικά με το δυναμικό των δύο πλαισίων στην καλλιέργεια της γνώσης που συνδυάζει την τεχνολογία με την εκπαίδευση. 4
2.1 Η ερώτηση που αφορούσε το επιστημονικό άρθρο Η ερώτηση την οποία πραγματοποίησα ήταν η εξής: Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές σχολές πληροφορικής διαφόρων πανεπιστημιακών τμημάτων τα οποία διαθέτουν ένα πρόγραμμα σπουδών ελλιπές ως προς τα μαθήματα που έχουν παιδαγωγικό χαρακτήρα. Τα περισσότερα, αν όχι όλα, από αυτά τα πανεπιστημιακά μαθήματα είναι μαθήματα επιλογής (προαιρετικά). Πιστεύετε πως αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους που οι έλληνες απόφοιτοι πληροφορικής έχουν μεγάλες ελλείψεις ως προς το παιδαγωγικό και διδακτικό κομμάτι του κλάδου; Κι αν ναι, ποιες θεωρείτε πως είναι οι απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να επιτευχθούν στον τομέα αυτό; 2.2 Η απάντηση της ερώτησης Η απάντηση την οποία έλαβα από την Κ. Παπανικολάου και την Κ. Τζελέπη ήταν η εξής: Ναι αυτή η θεωρία είναι σωστή, τα ελληνικά πανεπιστήμια και συγκεκριμένα τα πανεπιστημιακά μαθήματα έχουν σημαντικές ελλείψεις που αφορούν το παιδαγωγικό και ψυχολογικό κομμάτι της εκπαίδευσης. Αυτός είναι και ο λόγος που πραγματοποιήθηκε αυτή η έρευνα. Οι απόφοιτοι των τμημάτων πληροφορικής παρόλο που έχουν ένα σημαντικό πλούτο τεχνικών γνώσεων, έχουν σοβαρές ελλείψεις ως προς τη σωστή μεθοδολογία και τους πιο αποδοτικούς τρόπους διδασκαλίας στη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έτσι, κρίνεται άκρως απαραίτητο, να πραγματοποιηθούν ανάλογες έρευνες (με μεγαλύτερο πλήθος συμμετεχόντων) ώστε να βρεθούν τρόποι που θα αποφέρουν την λύση αυτού του σημαντικού προβλήματος. 5
3.1 Οι απορίες που μου δημιουργήθηκαν Είναι πιο σημαντικό να είσαι καλός επιστήμονας με πολλές τεχνολογικές γνώσεις ή να είσαι καλός δάσκαλος με ελλιπείς γνώσεις; Η άγνοια μερικών δασκάλων, που δεν είναι σε θέση να εφαρμόσουν τις βασικές οδηγίες διδακτικής, είναι τρομακτική. Το να είσαι σπουδαίος δάσκαλος, είναι μία απίστευτη πρόκληση ώστε να είσαι συνεπής με το λειτούργημα. Οι προικισμένοι δάσκαλοι εντοπίζουν τα αδύνατα και τα δυνατά σημεία της διδακτέας ύλης, κάνοντας λεπτομερείς εκτιμήσεις ξανά και ξανά ώστε να εντοπίσουν την «ουσία του πράγματος» πάνω στην οποία θα βασίσουν τη διδασκαλία. Προτρέπουν τους μαθητές τους στην αυτο-κατευθυνόμενη μάθηση, γνωρίζουν καλά πώς η τεχνολογία συμβάλλει στη μάθηση και έχουν το χάρισμα που κάνει τους μαθητές να ανυπομονούν να μάθουν από αυτούς, να περιμένουν πώς και πώς το μάθημά τους. Γνωρίζουν καλά ποια πράγματα είναι για το «θεαθήναι» και ποια για το «δημιουργείν». Οι χαρισματικοί δάσκαλοι δημιουργούν θετικό περιβάλλον, όπου κάθε μαθητής αισθάνεται ασφαλής όταν μοιράζεται τις σκέψεις του με τους συμμαθητές του, κάνει ερωτήσεις και συμμετέχει σε συζητήσεις. 6
3.2 Τα συμπεράσματα που έβγαλα Η διδακτική αποτελεί μια σημαντική επιστήμη και πολλές φορές καθορίζει την ανάπτυξη σημαντικών στοιχείων του ατόμου. Έτσι, η σωστή ένταξη της στην εκπαίδευση κρίνεται απαραίτητη. Γι αυτόν τον λόγο, είναι σημαντικό ο διδάσκων (σε οποιαδήποτε θετική επιστήμη) να μην ενδιαφέρεται μόνο να μεταβιβάσει τις τεχνολογικές και ειδικές του γνώσεις στους μαθητές, αλλά να ενδιαφέρεται πρώτα απ όλα για τα παιδιά, να δίνει σημασία στη ψυχολογία τους και στο πως νιώθουν ανά πάσα στιγμή. Σπουδαίος δάσκαλος δεν είναι αυτός ο οποίος έχει μια πληθώρα γνώσεων και αδυνατεί να τις μεταφέρει στον άλλον. Σπουδαίος δάσκαλος είναι αυτός ο οποίος θα εμπιστεύεται το παιδί, θα το ακούει σε οτιδήποτε έχει να του πει και θα του μεταφέρει τις εμπειρίες του από τη ζωή. 7