ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΦΑΣΗ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ : Β ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Τίτλος διδακτικού σεναρίου Ας ταξιδέψουμε στο βουνό των 12 θεών του Ολύμπου κι ας τους γνωρίσουμε από κοντά. Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές Το σενάριο αφορά τις γνωστικές περιοχές της Ιστορίας, Γλώσσας, Γεωγραφίας και Εικαστικών. Σχεδιασμός σεναρίου: Σοφία Πρατήλα, εκπαιδευτικός Π.Ε. 70 Επιμορφωτής: Iωάννης Ρες Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται Το σενάριο απευθύνεται στους μαθητές της Γ Δημοτικού. Συμβατότητα με το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ. Το περιεχόμενο του διδακτικού σεναρίου είναι απόλυτα συμβατό με το ΔΕΠΠΣ ΚΑΙ ΑΠΣ του μαθήματος της Ιστορίας στο Δημοτικό Σχολείο, καθώς αναφέρεται στη διδασκαλία υπάρχουσας διδακτικής ενότητας του σχολικού βιβλίου. Το γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου είναι η Ιστορία Γ Δημοτικού Από τη Μυθολογία στην Ιστορία και συγκεκριμένα από την 1η ενότητα Η δημιουργία του κόσμου από το πρώτο μέρος του βιβλίου τα εξής κεφάλαια: 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Οι θεοί του Ολύμπου. ( σελ. 11-14) 2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3:Οι θεές του Ολύμπου. ( σελ. 15-18) Από το βιβλίο Ερευνώ το Φυσικό Κόσμο επίσης είναι απολύτως συμβατό αφού αποτελεί θέμα διδακτικής ενότητας με τίτλο Οι 12 θεοί του Ολύμπου.
Οι στόχοι που τίθενται άπτονται άμεσα και υπερκαλύπτουν τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος όπως περιγράφονται στο βιβλίο του δασκάλου. Ιστορία: Γνωριμία με τους θεούς του Ολύμπου και στοιχεία της προσωπικότητας των 12 θεών. Γλώσσα: Προφορικός λόγος, δημιουργία διαλόγων με σκοπό την επικοινωνία, διαχείριση της πληροφορίας. Οργάνωση της διδασκαλίας υποδομή και απαιτούμενη υλικοτεχνική Για την υλοποίηση του σεναρίου οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των 2 ατόμων. Πρέπει να υπάρχει ο ανάλογος αριθμός υπολογιστών.η υλικοτεχνική υποδομή που απαιτείται είναι ένας υπολογιστής και ένας βιντεοπροβολέας. Καλό θα ήταν να γίνει η διδασκαλία στο εργαστήριο πληροφορικής και αντιστοιχεί ένας υπολογιστής για κάθε δύο μαθητές. Τα λογισμικά που θα χρησιμοποιηθούν είναι τα παρακάτω: 1. Το διαδίκτυο με τη χρήση διαφυλλιστών δικτύου. 2. Λογισμικό παρουσίασης (power point) 3. Λογισμικό δημιουργίας αλληλεπιδραστικών τεστ(hot potatoes) 4. Πρόγραμμα οπτικοποίησης και προσομοίωσης (Google Earth & Google Maps) 5. Το εκπαιδευτικό λογισμικό Ο Ξεφτέρης και οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου, έκδοση της SIEM που έχει διανεμηθεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείο Παιδείας στα σχολεία. (Γνωστικά) Προαπαιτούμενα Οι μαθητές να έχουν μάθει να εργάζονται ομαδοσυνεργατικά. Να είναι εξοικειωμένοι με την αναζήτηση πληροφοριών από πηγές στο Διαδίκτυο. Να έχουν γνώσεις χρήσης επεξεργαστή κειμένου.πρέπει να υπάρχουν ή να καλλιεργηθούν σύντομα δεξιότητες στη χρήση ποντικιού, πληκτρολογίου καθώς και οι απαραίτητες δεξιότητες στην πρόσβαση και αναζήτηση πληροφοριών από το Διαδίκτυο. Καλό θα είναι να γίνει μια επιπλέον έστω και σύντομη επαφή με όλα τα απαραίτητα εργαλεία γενικής χρήσης,word, Power Point κ.λ.π. και επίδειξη των βασικών δυνατοτήτων τους. Χρήση φωτογραφικής μηχανής, εκτυπωτή. Φροντίζουμε οι ρόλοι να μοιράζονται ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των παιδιών και φυσικά τις δυνατότητες.
Οι μαθητές γνωρίζουν κάποια στοιχεία για τους 12 θεούς του Ολύμπου από βιβλία εξωσχολικά που έχουν διαβάσει υπό μορφή εικονογραφημένων παραμυθιών, από συζητήσεις εντός και εκτός σχολείου, από τους μαθητές μεγαλύτερων τάξεων που επισκέφτηκαν πρόσφατα αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, που εκτός των άλλων έργων τέχνης εξέθεταν και κάποιους από τους θεούς του Ολύμπου. Η γνώση αυτή πρέπει να αναδειχθεί μέσα από διαλογική συζήτηση. Επίσης, στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές λειτουργίες του λογισμικού Οι 12 θεοί του Ολύμπου. Επίσης γνωρίζουν τους 12 θεούς από μικρές αναφορές σε προηγούμενα μαθήματα. Σχετικά με το λογισμικό που επέλεξα θεωρώ ότι υποστηρίζει αποτελεσματικότερα από το βιβλίο εργασιών τη διδασκαλία της ενότητας Θεοί και θεές του Ολύμπου. Αυτό το λογισμικό παρέχει πληροφορίες της μυθολογίας με ευχάριστο και με διασκεδαστικό τρόπο. Απεικονίζει με εικόνες,βίντεο, ήχο, παρουσιάσεις και παιχνίδια όσα αναφέρει το βιβλίο του μαθητή και ακόμη περισσότερα.αυτές οι απεικονίσειςαφηγήσεις με το μυθολογικό συμβολισμό τους μεταδίδουν στους μαθητές άμεσα τις πληροφορίες και τα μηνύματα που πρέπει να πάρουν. Η μυθολογία βιώνεται μέσα από την αναδημιουργία,ενεργοποιεί τη φαντασία και εξευγενίζει τον άνθρωπο. Το μειονέκτημα του συγκεκριμένου λογισμικού είναι ότι δεν είναι διαδραστικό. Παρόλα αυτά δίνοντας στους μαθητές κατάλληλα Φύλλα Εργασίας, προάγουμε την ενεργό μάθηση και άρουμε το μειονέκτημα του λογισμικού. Ο εκπαιδευτικός έχει το ρόλο του συντονιστή και εμψυχωτή των ομάδων. Λειτουργεί καθοδηγητικά όποτε χρειάζεται, παρεμβαίνει ως βοηθός της ομάδας όταν του ζητηθεί και λειτουργεί ενισχυτικά, ενορχηστρώνοντας διακριτικά τη διαδικασία. Έχει φροντίσει για τη σωστή και εύρυθμη λειτουργία του εργαστηρίου, έχει προετοιμάσει και μελετήσει τις ιστοσελίδες που θα διερευνηθούν, έχει ετοιμάσει τα φύλλα εργασίας των ομάδων, έχει προβλέψει τυχόν απρόοπτα και απρόσμενες εξελίξεις κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος (ενεργές ιστοσελίδες, επάρκεια μελανιού, κλπ.) Αναμενόμενα αποτελέσματα Αναμένουμε ότι οι μαθητές θα κινητοποιηθούν στην κατεύθυνση της αναζήτησης της πληροφορίας και θα καταφέρουν να φτάσουν στο στόχο τους, δηλαδή την επεξεργασία, τη διαχείριση της πληροφορίας και την
αξιοποίησή της στη δημιουργία εκπαιδευτικού λογισμικού ώστε η πληροφορία τους να μετασχηματιστεί σε γνώση. Οι μαθητές με τη χρήση του διαδικτύου μπορούν να προσεγγίσουν τη μυθολογία μέσα από μια διερευνητική διαδικασία. Με τη χρήση των εργαλείων που μας προσφέρει η τεχνολογία προβληματίζονται, ανιχνεύουν, διατυπώνουν απόψεις και μέσα από μια συλλογική προσπάθεια, οδηγούνται σε συμπεράσματα. Oι μαθητές πλουτίζουν το λεξιλόγιό τους, δημιουργούν ένα κείμενο με τη βοήθεια του υπολογιστή(word). Μαθαίνουν να παίρνουν από ένα κείμενο (ιστοσελίδα) τα στοιχεία που χρειάζονται για τη συγκεκριμένη ενότητα. Αντιγράφουν και εκτυπώνουν εικόνες. Μαθαίνουν να δημιουργούν παρουσιάσεις με Power Point. Η κάθε ομάδα ανακοινώνει τις γνώσεις που απέκτησε και στις άλλες ομάδες. Τέλος αξιολογούν τη δουλειά τους και τις παρουσιάσεις στο σύνολό τους. Παιδαγωγική αξία του σεναρίου Από παιδαγωγική άποψη αυτό το σενάριο προσελκύει τους μαθητές, κερδίζει την προσοχή και το ενδιαφέρον τους και τους κάνει να συμμετέχουν όλοι ως ενεργά μέλη της ομάδας. Ακόμη και ο πιο ντροπαλός μαθητής θέλει να συμμετέχει σ αυτό. Στηριζόμενοι στις ικανότητές τους θέλουν να κάνουν γνωστά τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους και στις άλλες τάξεις του σχολείου Η αναγνώριση και η επιβράβευσή τους από τους άλλους και η χαρά της δημιουργίας από τους ίδιους είναι το επισφράγισμα της επιτυχημένης προσπάθειάς τους. Η ατομική προσπάθεια δίνει τη θέση της στη συλλογική για καλύτερα αποτελέσματα στην απόκτηση της γνώσης. Η χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία έχει μεγάλη παιδαγωγική αξία. Δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να αντιμετωπίσουν τους μύθους με διερευνητική στάση, να συζητήσουν για αυτούς, να ανακαλύψουν έννοιες και να δώσουν διαφορετικές ερμηνείες έχοντας μετατρέψει την τάξη σε μια κοινότητα μάθησης ( Ράπτης & Ράπτη, 1998). Έτσι το μοντέλο αυτό της μαθητοκεντρικής προσέγγισης ( Τριλιανός 2000, Ματσαγγούρας, 2000) με αναβαθμισμένο το ρόλο του δασκάλου συνερευνητή και διαμεσολαβητή της διαδικασίας εξασφαλίζει ένα ασφαλές και δημιουργικό περιβάλλον μάθησης. Ως μέθοδος προσέγγισης παραμένει η ερμηνευτική, η οποία εντάσσεται πλέον μέσα σε ευρύτερες στρατηγικές, υποστηριζόμενες δραστικά από την τεχνολογία αλλά και η ομαδοσυνεργατική.
Προβλήματα διδακτικά Με τη χρήση των ΤΠΕ δεν πρέπει να χαθεί η μοναδικότητα της αφήγησης και η δημιουργική φαντασία των μαθητών. Η μυθολογία πρέπει να έχει τα στοιχεία ενός όμορφου παραμυθιού. Στο συγκεκριμένο σενάριο κυρίαρχη ιδέα είναι η έννοια του μύθου στη ζωή των ανθρώπων και στο πέρασμα της ιστορίας μέσα από τη γνωριμία με τους θεούς του Ολύμπου. Με βάση το νέο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών αλλά και τις επικρατέστερες ψυχοπαιδαγωγικές και διδακτικές απόψεις, με τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας στην Γ τάξη επιδιώκεται, μεταξύ των άλλων, τα παιδιά στην αρχή να έρθουν σε επαφή με τους σημαντικότερους ελληνικούς μύθους (Βιβλίο Δασκάλου) και ειδικότερα με αυτούς που έχουν παγκόσμια απήχηση, για να χαρούν, όπως τονίζει σε σχετική μελέτη του ο Ι.Θ.Κακριδής, «την ομορφιά των αρχαίων μύθων απλά και απροβλημάτιστα, όπως χαίρονται ένα παραμύθι», και να αντιληφθούν σε ένα βαθμό ότι πίσω από τους μύθους κρύβεται ιστορική αλήθεια, ώστε να γίνει ομαλά η μετάβαση από το Μύθο στην Ιστορία, όπως άλλωστε υποδηλώνεται και από τον τίτλο του βιβλίου. Μεγάλη προσοχή θα πρέπει να δώσουμε στο θέμα της απομυθοποίησης, γιατί σ αυτή την ηλικία τα παιδιά δεν έχουν αναπτύξει την αφαιρετική σκέψη, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την κατανόηση του συμβολικού περιεχομένου των μύθων. Για να μην υπονομεύσουμε λοιπόν την ομορφιά και τη μαγεία των μύθων δεν πρέπει να δώσουμε μεγάλη έμφαση στην απομυθοποίηση γιατί θα έχει αρνητικές συνέπειες για τα παιδιά αυτής της ηλικίας. Σκοπός του σεναρίου Να μελετήσουν τα παιδιά τους 12 θεούς του Ολύμπου και να καλλιεργήσουν ομαδικό πνεύμα μέσα από διαδικασίες συνεργατικές και δραστηριότητες αλλά και να αναπτύξουν οικολογική συνείδηση και θετικά συναισθήματα με στοιχεία της φύσης. Διδακτικοί στόχοι Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο 1. Να γνωρίσουν ποιο είναι το βουνό των θεών. 2. Να γνωρίσουν σε ποιο σημείο βρίσκεται στο χάρτη. 3. Να συνδέσουν τη σημερινή εποχή με τους μύθους. 4. Να γνωρίσουν και να απολαύσουν τους σχετικούς μύθους.
5. Να αναπτύξουν εκφραστική ικανότητα και να καλλιεργήσουν την αφηγηματική δεξιότητα. 6. Να αποκτήσουν ενδιαφέρον για την ελληνική μυθολογία στην τέχνη, τη γλώσσα και τη λογοτεχνία. 7. Να γνωρίσουν τους θεούς του Ολύμπου, τα σύμβολά τους, τα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες που τους απέδιδαν οι άνθρωποι. 8. Να γνωρίσουν μύθους με τους οποίους οι αρχαίοι εξηγούσαν γεγονότα ή φαινόμενα της καθημερινής ζωής. (ΔήμητραΠερσεφόνη, Ποσειδώνας-Διόνυσος κλπ.). 9. Να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν προβλήματα που απασχολούσαν τον άνθρωπο. 10. Να αντιληφθούν την ανάγκη του ανθρώπου να λατρεύει και να τιμά τους θεούς του. 11. Να φανταστούν τους αρχαίους θεούς σαν να ζούσαν σήμερα και να δραματοποιήσουν σκηνές από τη ζωή των θεών. 12. Να ζωγραφίσουν τους 12 θεούς και τα αντίστοιχα αντικείμενασύμβολα αυτών. 13. Να σεβαστούν το περιβάλλον (γη-θάλασσα-νερό) και τα ζώα. Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών 1. Να αναπτύξουν θετική διάθεση απέναντι στον Η/Υ ως περιβάλλον 2. 3. 4. 5. 6. εργασίας. Να μάθουν να χρησιμοποιούν τον Η/Υ ως εργαλείο για άντληση και επεξεργασία πληροφοριών. Να ενταχθούν δημιουργικά οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας στις εργασίες των μαθητών. Να διαχειρίζονται, επεξεργάζονται, οργανώνουν την πληροφορία μέσα από το Διαδίκτυο. Να γνωρίσουν συγκεκριμένα λογισμικά τα οποία θα τους επιτρέψουν να ανακαλύψουν, κατανοήσουν εμπεδώσουν τη νέα γνώση και να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη. Να αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης και αξιοποίησης του λογισμικού «Οι 12 θεοί του Ολύμπου» και γενικότερα του Η/Υ. Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία 1. Να μάθουν να κάνουν διάλογο, να συνεργάζονται και να ανταλλάσσουν απόψεις μεταξύ τους οι μαθητές-
αλληλοδιδακτικό αποτέλεσμα και διαπροσωπική μάθησηπροκειμένου να καταλήξουν σε κοινά συμπεράσματα. 2. Να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμηση μέσα από ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες. 3. Να καλλιεργήσουν δεξιότητες επεξεργασίας πηγών καθώς και κατανόησης όρων. 4. Να είναι σε θέση να γνωρίζουν τι γνωρίζουν και να χρησιμοποιούν τις προηγούμενες γνώσεις στην οικοδόμηση νέων εννοιών (μεταγνωστικοί στόχοι). 5. Να εφαρμοσθούν βιωματικές και διερευνητικές μορφές μάθησης. 6. Να αναπτύξουν κριτική και δημιουργική σκέψη οδηγούμενοι σε ασφαλή συμπεράσματα. 7. Να ενισχυθεί η αυτενέργεια των μαθητών και να καλλιεργηθεί η ικανότητα λήψης απόφασης. 8. Να αναπτύξουν το σεβασμό στις διαφορετικές απόψεις. 9. Να ασκηθούν στην οργάνωση και τον προγραμματισμό σχεδίων εργασίας. 10. Να παρουσιάσουν την εργασία τους σε όλο το σχολείο. Εκτιμώμενη διάρκεια Το σενάριο αναμένεται να υλοποιηθεί σε έξι (6) διδακτικές ώρες. Διδακτική προσέγγιση Μεθοδολογική προσέγγιση Η προσέγγιση του θέματος, όπως περιγράφεται από το παρόν σενάριο διδασκαλίας, γίνεται μέσω των γνωστικών και κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών για τη μάθηση. Το σενάριο υποστηρίζει την ενεργό συμμετοχή των μαθητών στο μάθημα, την ανακάλυψη της γνώσης μέσω συγκεκριμένων εργασιών δραστηριοτήτων των μαθητών σε ομάδες εργασίας. Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ Η εξερεύνηση του διαδικτύου, με τη χρήση ενός διαφυλλιστή, είναι ένα σπουδαίο εργαλείο στα χέρια των μαθητών όπου με τη βοήθεια του δασκάλου θα ανακαλύψουν τον πλούτο της γνώσης που κρύβει. Επίσης είναι κατάλληλη ευκαιρία να περάσει ο δάσκαλος και μερικά μηνύματα στους μαθητές για την ασφάλεια των πληροφοριών του διαδικτύου και ότι όλες οι πληροφορίες πρέπει να αξιολογούνται και να μην υιοθετούνται άκριτα.
Το λογισμικό γενικής χρήσης power point είναι ανοιχτού τύπου και στηρίζει άριστα την ενεργό συμμετοχή του μαθητή στην οικοδόμηση της γνώσης. Τους διευκολύνει να επιλέξουν και να συνθέσουν μία παρουσίαση γεγονότων ή εννοιών τις οποίες έχουν ανακαλύψει και αξιολογήσει για τη σπουδαιότητά τους. Συνεργαζόμενοι δε μεταξύ τους σε ομάδες έχουν θεμελιώσει τόσο τη γνώση όσο και την ικανότητα για συνεργασία και την επεξεργασία διαφορετικών προτάσεων. Το λογισμικό hot potatoes δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές, αφού κατακτήσουν τη γνώση και τις βαθιές σχέσεις των εννοιών, να την χρησιμοποιήσουν παίζοντας και έτσι με αυτό τον τρόπο να εδραιώνεται η νέα γνώση. Τέλος, η χρήση του προγράμματος Google Earth δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να γνωρίσουν το χώρο μέσα στον οποίο ζούσαν τα πρόσωπα (οι θεοί) και τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στη συνέχεια μεταξύ τους, με σκοπό να εδραιωθεί η νέα γνώση. Παράλληλα δίνει τη δυνατότητα της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών και το άνοιγμα του συγκεκριμένου μαθήματος και σε άλλους γνωστικούς χώρους. H διδασκαλία με τη χρήση Η/Υ βοηθά και τους τρεις τύπους μαθητών.τον ακουστικό, τον οπτικό, και τον κιναισθητικό. Υλικά και εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν 1. Σχολικό εγχειρίδιο 2. Βίντεο μέσω διαδικτύου 3. Εικόνες 4. Επιλεγμένες ιστοσελίδες 5. Λογισμικά ( word, power point, excel ) 6. Hot potatoes 7. Εργασίες- παιχνίδια στο διαδίκτυο 8. Φύλλα εργασιών 9. φωτογραφική μηχανή 10. φωτοτυπικό μηχάνημα 11. μηχάνημα spiral 12. blogspot.com 13. σχετικά βιβλία 14. χάρτης της Ελλάδας 15. διαδραστικός πίνακας
Οργάνωση της τάξης Οι μαθητές θα εργαστούν σε ομάδες 2 ατόμων. Θα περιηγηθούν, θα ανακαλύψουν και θα παίξουν με το θέμα του σεναρίου, τους θεούς του Ολύμπου. Στο τέλος θα συμπληρώσουν ομαδικά τα φύλλα εργασίας που θα τους μοιραστούν για να εργαστούν και να αξιολογηθούν ομαδικά. Όπως προανέφερα ο ρόλος του δασκάλου κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας είναι ρόλος εμψυχωτή, καθοδηγητή και συντονιστή των ομάδων. Κινητοποιεί τους μαθητές για να υποβάλουν ερωτήσεις, βοηθά στην επίλυση των δυσκολιών και των προβλημάτων που προκύπτουν, στηρίζει και διευκολύνει τη συνεργασία των ομάδων. Επιβλέπει και επεμβαίνει όταν ο ίδιος κρίνει απαραίτητο, όταν οι μαθητές είναι συνδεδεμένοι με το διαδίκτυο για να περιηγηθούν ή να παίξουν. Συγκεντρώνει τα φύλλα εργασίας που έχουν μοιραστεί οι μαθητές και αξιολογεί τα αποτελέσματα. ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Το προτεινόμενο σενάριο Η διδασκαλία θα ξεκινήσει στην αίθουσα υπολογιστών του σχολείου. Οι μαθητές θα ενημερωθούν ότι θα δουλέψουν ομαδικά. Στην αίθουσά μας θα παρουσιάσουμε την τελική μορφή της εργασίας μας (διαδραστικός πίνακας). ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Α Φάση (2 διδακτικές ώρες) Στην αρχή ο δάσκαλος κάνει μια αρχική αξιολόγηση που έχει ως στόχο τον έλεγχο της προϋπάρχουσας γνώσης των μαθητών για το θέμα του σεναρίου. Ο δάσκαλος ανοίγοντας το πρόγραμμα GOOGLE EARTH, δίνει τις παρακάτω οδηγίες στους μαθητές των ομάδων. Ένας μαθητής από κάθε ομάδα θα έρθει στον υπολογιστή και ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες του δασκάλου θα ψάξει και θα βρει τον Όλυμπο, χρησιμοποιώντας τις παρακάτω λέξεις-κλειδιά. Ας ταξιδέψουμε στο βουνό των θεών. (GOOGLE EARTH) Ελλάς- Όλυμπος-βουνό(πτήση προς)
Βλέπουν φωτογραφίες της περιοχής. Σήμανση μέρους (όνομα ΟΛΥΜΠΟΣ, περιγραφή ΒΟΥΝΟ ΤΩΝ ΘΕΩΝ, εικονίδιο επιλογή, ΟΚ, ΟΚ) Aφού οι μαθητές εντοπίσουν και επισημάνουν τη θέση του βουνού των 12 θεών του Ολύμπου, έχουν την ευκαιρία να δουν καταπληκτικές φωτογραφίες του βουνού, κάνοντας αριστερό κλικ πάνω στη λέξη ΟΛΥΜΠΟΣ, που οι ίδιοι έχουν επισημάνει κι έχουν γράψει. Πατώντας στη λέξη ΟΛΥΜΠΟΣ,εμφανίζεται ένα συννεφάκι κι αυτό αναφέρει τις φωτογραφίες που θα δουν οι μαθητές. Είναι αποτυπωμένη η ομορφιά του ψηλότερου βουνού της Ελλάδας κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου και όλων των εποχών, με μοναδικό τρόπο. Μπορούν επίσης να δουν και σύντομα βίντεο(επιλεκτικά από το δάσκαλο) σ αυτό το σημείο, με διαδρομές και περιηγήσεις σ όλα τα μέρη του βουνού προσβάσιμα και μη.ακούγονται και περιγραφές ντόπιων και επισκεπτών στο συγκεκριμένο χώρο με όμορφη μουσική και τραγούδια.
Στο σημείο αυτό μπορούν οι μαθητές κάθε ομάδας να αποθηκεύσουν τις φωτογραφίες που θα βρουν και θα επιλέξουν, προκειμένου να τις παρουσιάσουν στη συνέχεια,όταν τους ζητηθεί. Μπορούν μετά να συγκρίνουν τις φωτογραφίες που βρήκαν και να συζητήσουν γι αυτές ή να τις περιγράψουν.
- Προβάλλεται βίντεο μέσω διαδικτύου με θέμα «ΘΕΟΓΟΝΙΑ 2 ΔΩΔΕΚΑΘΕΟ» HISTORY CLASS LEARNING, πληκτρολογώντας τη διεύθυνση : http://www.youtube.com/watch?v=5zgxkmbhpam Μετά την παρακολούθηση του βίντεο, διατυπώνονται ερωτήσεις και γίνεται συζήτηση μεταξύ των μαθητών της κάθε ομάδας. - Αρχίζει η σύνδεση του blog του εκπαιδευτικού - Χρησιμοποείται η υπερσύνδεση του κειμένου
- Κάθε ομάδα μπορεί να μεταβαίνει στην υπερσύνδεση και να ακολουθεί διάλογος γι αυτό που παρατηρεί. Υπερσυνδέσεις: Ζευς ή Δίας Ήρα Ποσειδώνας Δήμητρα Οι θεοί του Ολύμπου. Αναπαράσταση σε σαρκοφάγο. Μουσείο του Λούβρου. Εστία Αφροδίτη Απόλλων
Άρης Άρτεμις Αθηνά : //http dim-galat.pel.sch.gr/projects/acropolis/athina.htm Ήφαιστος Ερμής http://el.wikipedia.org Η Γέννηση της Αφροδίτης Σάντρο Μποτιτσέλλι ( Tέμπερα σε καμβά )
Β Φάση (2 διδακτικές ώρες) Σ αυτή τη φάση οι μαθητές θα κληρωθούν ώστε να μελετήσουν τους 12 θεούς. Κάθε ομάδα θα ασχοληθεί με 1 θεό και 1 θεά. Στην εφαρμογή ο «Ξεφτέρης και οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου», ο μαθητής κάθε ομάδας μπορεί να επιλέξει να δει ένα παραμύθι ή να παίξει ένα παιχνίδι. Εάν επιλέξει το παραμύθι μπορεί να δει τις κατοικίες των θεών του Ολύμπου και να ακούσει την ιστορία τους από κάποιον αφηγητή. Στη συνέχεια πρέπει να απαντήσει σε ερωτήματα που σχετίζονται με την ιστορία που άκουσε. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει πρακτικά να ολοκληρώσει την ιστορία ενός Θεού ώστε να επιστρέψει στο προηγούμενο επίπεδο και να ξεκινήσει μια νέα ιστορία. Εάν επιλέξει το παιγνίδι, απαντά σε ερωτήσεις σχετικά με όσα έχει μάθει από το παραμύθι για τους θεούς του Ολύμπου.
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 1. Πριν ξεκινήσετε, γράψτε τα ονόματα των θεών με τους οποίους θα ασχοληθείτε.. Κάντε κλικ στο εικονίδιο Ο Ξεφτέρης και οι 12 θεοί του Ολύμπου(2.1).Ιnk που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας. Επιλέξτε την ΕΚΤΕΛΕΣΗ από την αρχική σελίδα και ακολουθήστε τις οδηγίες. 2. Μπείτε στα παλάτια των θεών και βρείτε τι σχέση έχει ο Θεός ή η Θεά που ασχολείστε με το περιβάλλον π.χ.θάλασσα, νερό, ποτάμια, χωράφια, ουρανό, καρό, ζώα, φυτά κλπ.
. Θεός. Θεά Στο τέλος πατήστε το κουμπάκι ΕΞΟΔΟΣ Γράψτε τα ονόματα της ομάδας σας:. Οι μαθητές συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας-ταυτότητα θεού. (φωτοτυπία στο word). Φτιάχνουν την ταυτότητα του θεού, την εκτυπώνουν και φτιάχνουμε το βιβλίο των Θεών. 3. Τώρα παρουσιάστε στην τάξη τις πληροφορίες που σημειώσατε. Αξιολόγηση: Φύλλο εργασίας (Hot-potatoes) εκπαιδευτικό υλικό-οι ΘΕΟΙ
Γ ΦΑΣΗ (2 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ) ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 1. Πατήστε το σύμβολο Microsoft Office Word 2003 (2).ink και ανοίξτε ένα φύλλο επεξεργαστή κειμένου. Γράψτε ένα διάλογο ανάμεσα στους δύο θεούς με ό,τι θέμα θέλετε. Φροντίστε ο διάλογος να αφορά την καθημερινή ζωή των θεών και κάθε θεός ή θεά να μιλάει γύρω στις 10 φορές. 2. Αν τελειώσατε, αποθηκεύστε τώρα αυτό που γράψατε. Επιλέξτε με το ποντίκι ΑΡΧΕΙΟ-ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΩΣ..-ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. ( Δώστε ένα όνομα στο αρχείο). 3. Βρείτε στη γραμμή εργαλείων το εικονίδιο του εκτυπωτή και πατήστε το. 4. Μελετήστε και ετοιμαστείτε να δραματοποιήσετε το διάλογο που επιλέξατε. Γράψτε τα ονόματα της ομάδας σας..
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 1. Κάντε κλικ στο εικονίδιο Ο Ξεφτέρης και οι 12 θεοί του Ολύμπου (2.1).ink που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας. Επιλέξτε από την αρχική σελίδα το τετράδιο μαθητή. 2. Βρείτε τους θεούς που μελετήσατε και πατήστε το εικονίδιο με τον εκτυπωτή (print). 3. Πάρτε την εκτύπωση και χρωματίστε τους θεούς σας. 4. Με τη βοήθεια του δασκάλου φτιάξτε ένα κολλάζ και κολλήστε το σε ένα φανελοπίνακα στην τάξη σας. Αξιολόγηση επίτευξης των στόχων Η αξιολόγηση περιλαμβάνει : 1) τη διαμορφωτική αξιολόγηση που θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας, μέσω παρατήρησης της συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των μαθητών, μέσω των ερωτήσεών τους και γενικότερα μέσω παρατήρησης της εργασίας τους στην ομάδα 2) την τελική αξιολόγηση στο τέλος της διδασκαλίας με το κατάλληλο φύλλο αξιολόγησης. Ενδεικτικά θα μπορούσε να δοθεί στους μαθητές το παρακάτω φύλλο αξιολόγησης.(εκτός από το Hot-potatoes που δόθηκε παραπάνω).
ΦΥΛΛΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Ο Ι ΘΕΟΙ 1. Συμπλήρωσε την ακροστιχίδα της θεάς της σοφίας. A _ 1. Θεά του κυνηγιού. Θ _ 2. Τις πρόσφεραν οι Έλληνες στους θεούς. Η _ 3. Θεός της φωτιάς και των μετάλλων. Ν 4. Οι Έλληνες λάτρευαν τους θεούς τους σε Α λαμπρούς 5. Θεός της μουσικής και των τεχνών. Φτιάχνω κι εγώ μια παρόμοια ακροστιχίδα για έναν από τους δύο θεούς της ομάδας μου... 2.
3. Γράψτε δίπλα σε κάθε θεό και θεά τις ιδιότητες που είχαν. Στη συνέχεια γράψτε δίπλα στο σύμβολο του καθενός το όνομά του.. ΔΙΑΣ... ΗΡΑ.. ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ. ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΕΡΜΗΣ.. ΔΗΜΗΤΡΑ. ΔΙΟΝΥΣΟΣ ΑΘΗΝΑ.. ΑΡΗΣ. ΗΦΑΙΣΤΟΣ... ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ ΑΡΤΕΜΗ. Κεραυνός, αετός,σκήπτρο.. Τρίαινα,άλογο, δελφίνια Σκήπτρο, ρόδι,παγώνι Στάχυα, δάδες Κουκουβάγια,περικεφαλαία,ελιά Σφυρί, λαβίδα Όπλα. Φτερωτοί έρωτες, περιστέρι.. Κιθάρα, δάφνινο στεφάνι Τόξο, θήκη με βέλη, ελάφι Κηρύκειο, φτερωτά σανδάλια... Αμπέλι, κισσός
Επέκταση της δραστηριότητας - Υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης του σεναρίου χρησιμοποιώντας το Power point. Μπορούν οι μαθητές με τη βοήθεια του δασκάλου να σχεδιάσουν μια παρουσίαση με θέμα «Το Δωδεκάθεο» και να το παρουσιάσουν στην τάξη (διαδραστικός πίνακας) ή και σε όλο το σχολείο. - Μπορεί να καταγραφεί η άποψή τους και το βίντεο να αναρτηθεί στο διαδίκτυο. - Να ζωγραφίσουν τους θεούς. Εκπαιδευτικό Λογισμικό (CD-ROM) Εικαστικά Α -ΣΤ Δημοτικού - Επίσκεψη στο αρχαιολογικό μουσείο. (φωτογραφίες) -Δημιουργούν αφίσα. - Παίζουν ρόλους. - Έρευνα στους μαθητές του σχολείου ( excel ). ( αρχή ή τέλος) Αποτελέσματα έρευνας. ( διάγραμμα) POWER POINT : ΤΟ ΔΩΔΕΚΑΘΕΟ
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕ ΣΧΕΤΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Θεοί και τέχνη http:www.elassona.com.gr/m olympos/myth.php http://www.authorway.com/inomine/index.php?option=com content&view=article&id=160%3a-v107catid=48% 3A2009-12-9-1121-34<emid=58 http://www.theogonia.gr/cosmogonia.htm Nομίσματα και θεοί http:www.alphanumismatics.gr/coinknow.aspx?id=5 Αγγλικά βίντεο http:www.schooltv.gr/pages/mythology-inde/greekmythologyvideos/greekgods-index.htm Παιχνίδια http://gr.grepolis.com/?ref=gp flags
Bιβλιογραφία Σχολικό εγχειρίδιο( Ιστορία Γ Δημοτικού) Βιβλίο δασκάλου ( Ιστορία Γ Δημοτικού) Ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια ( βικιπαίδεια ) http://el.wikipedia.org Εκπαιδευτικό Λογισμικό, «Ο Ξεφτέρης και οι 12 θεοί του Ολύμπου», SIEMS Καράμηνας, Ι. (2001). Διαδίκτυο και εκπαιδευτική διαδικασία:θεωρητική προσέγγιση και μια πρόταση για την αξιοποίησή του στο Δημοτικό Σχολείο, τ. 120-121. Αθήνα: Σύγχρονη Εκπαίδευση. Ματσαγγούρας, Η. (2000). Ομαδοσυνεργατική Διδασκαλία και Μάθηση. Αθήνα: Γρηγόρης. Ματσαγγούρας, Η. (1995). Θεωρία και πράξη της διδασκαλίας, Τομ. Δεύτερος, Στρατηγικές διδασκαλίας, Αθήνα. Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (2001). Πληροφορική και Διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Τόμος Α & Β. Αθήνα: εκδόσεις ιδίου. Τριλιανός, Θ.(2000). Μεθοδολογία της Σύγχρονης Διδασκαλίας,τ.Β. Αθήνα ΥΠΕΠΘ, (2ΟΟ8). Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Πρόγραμμα Επιμόρφωσης σε Εκπαιδευτικό Λογισμικό ΥΠΕΠΘ/ΠΙ, Οι ΤΠΕ στην εκπαίδευση, Διδακτική της Ιστορίας. ΥΠΕΠΘ/ΠΙ, (2009), Διδακτικό πακέτο Ιστορίας Γ Δημοτικού (Βιβλίο δασκάλου, Βιβλίο Μαθητή, Τετράδιο Εργασιών).