Φσριξλξγική καςάρςαρη Διάοκεια 40 εβδξμάδεπ ή 280 ημέοεπ (39-41 καςά μέρξ όοξ) Σςξ ρώμα ςηπ εγκύξσ ρσμβαίμξσμ αλλαγέπ πξσ απξρκξπξύμ: ρςη ούθμιρη ςξσ μεςαβξλιρμξύ, ρςημ ποξαγωγή ςηπ αμάπςσνηπ ςξσ εμβούξσ, ρςημ ποξεςξιμαρία ςηπ μηςέοαπ για ςξμ ςξκεςό και ςξ θηλαρμό 1
ΒΙΟΦΗΜΙΚΟΙ ΓΔΙΚΤΔΣ ΦΤ ΜΗ ΔΓΚΥΟΥ ΦΤ ΔΓΚΥΟΥ Αιμαηοκρίηης 37-48% 32.5-41.0% Αιμοζθαιρίνη 13-15 g/dl 10-13 g/dl Λεσκοκύηηαρα 4300-10800 mm 3 6000-16000mm 3 Κρεαηινίνη Ρσθμός κάθαρζης ηης κρεαηινίνης 0.6-1.2g/dL 87-107mL/min 0.5-0.6g/dL διπλαζιαζμός Ινζοσλίνη (νηζηείας) 4-24µIU/mL 23±9 µiu/ml Γλσκόζη (GTTtest,100g) Ώρα mg/dl Ώρα mg/dl 0 70-105 0 >105 1 120-170 1 190 1.5 100-140 1.5 165 2 70-120 2 145 Λιπίδια 2o 3μηνο 3ο 3μηνo 3 μήνες μεηά Xοληζηερόλη 150-250mg/dL 251±8 259±13 204±10 TG 10-190mg/dL 185±22 224±24 82±5 Ολικές πρωη 68-87g/L 60-78g/L Αλβοσμίνη 35-50g/L 30-40g/L 2
Αμαςξμικέπ αλλαγέπ Μήςοα Τοάυηλξπ Κόλπξπ & Αιδξίξ Μαρςξί Κξιλιακό ςξίυχμα Πσελικξί ρύμδερμξι και αοθοώρειπ Αναπαραγωγικό σύστημα Οvary = σνζήθε Fallopian tube = Σάιπηγγα Fibria = Κώδσλαο ζάιπηγγαο Uterus = Μήηξα Uterine cavity = Κνηιόηεηα κήηξαο Endocervical canal = Ιζζκόο κήηξαο Cervix = ηξάρεινο Internal os = Έζσ ζηόκην External os = Έμσ ζηόκην Vagina = Κόιπνο 3
Η μήτρα απνηειείηαη από ηξία ζηξώκαηα: ηνλ νξνγόλν ρηηώλα ζην εμσηεξηθό ηεο, ην κπνκήηξην πνπ είλαη παρύ θαη απνηειείηαη από κπτθέο ίλεο θαη ην ελδνκήηξην πνπ θαιύπηεη εζσηεξηθά ην κπνκήηξην θαη είλαη ππεύζπλν γηα ηελ εκκ. ξύζε θάζε κήλα ην κπνκήηξην είλαη καιαθό θαη παρύ, δηαηείλεηαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο εγθπκνζύλεο θαη ζπζπάηαη θαηά ηνλ ηνθεηό ην ελδνκήηξην ηνίρσκα απμάλεηαη θάζε κήλα ππό ηελ επίδξαζε ησλ νξκνλώλ θαη όηαλ παραίλεη αξθεηά θαη απνπίπηεη, ε γπλαίθα αηκνξξαγεί Μήτρα Μεςαβάλλεςαι ώρςε: μα τιλξνεμήρει ςξ ρσμευώπ αμαπςσρρόμεμξ έμβοσξ μα ποξεςξιμαρςεί για ςξμ ςξκεςό Υπεοπλαρία μσξμηςοίξσ, αύνηρη αοιθμξύ μσϊκώμ ιμώμ, 10πλαριαρμόπ μσϊκήπ ίμαπ (ξομξμική διέγεορη, διάςαρη) Τελικέπ διαςάρειπ: μήκξπ 35 εκ, διάμεςοξπ 23 εκ, βάοξπ 1Kg Υπεοβξλική αύνηρη αιμάςωρηπ Διάςαρη μηςοιαίωμ αοςηοιώμ και τλεβώμ 4
Τοάυηλξπ Καςώςεοξ ςμήμα ςηπ μήςοαπ, ςξ ξπξίξ ποξβάλλει μέρα ρςξμ κόλπξ Υπεοςοξτία Σύρςαρη πιξ μαλακή Ασνημέμη αγγείωρη Αύνηρη μεγέθξσπ αδέμωμ Διαςήοηρη ςξσ ςοαυηλικξύ ρςξμίξσ αμέπατξσ (λειςξσογικά & αμαςξμικά) αρτάλεια ςξσ κσήμαςξπ Κόλπος Ασνημέμη αιμάςχρη Σύρςαρη κξλπικξύ ςξιυώμαςξπ και αιδξίξσ πιξ μαλακή και ελαρςική Κξλπική σπεοέκκοιρη (ασνημέμη ςοαυηλική έκκοιρη & απόπςχρη κσςςάοχμ ςξσ κξλπικξύ βλεμμξγόμξσ) όνιμξ κξλπικό σγοό ποξρςαρία από λξιμώνειπ Υπεοαιμία αιδξίξσ 5
Μαρςξί πάυσμρη ςξσ δέομαςξπ ςχμ θηλώμ, διάςαρη ςχμ πόοχμ ςξσ μαρςξύ αύνηρη ςηπ ποξγερςεοόμηπ ξδηγεί ρε σπεοπλαρία ςξσ εκκοιςικξύ επιθηλίξσ ςχμ λξβίχμ ςξσ μαρςξύ ξίδημα, ασνημέμη εσαιρθηρία ρςξ άγγιγμα ρε αουικά ρςάδια ασνημέμη αιμάςχρη (ξοαςέπ ξι διαςεςαμέμεπ τλέβεπ) 12η εβδξμάδα έκκοιρη διασγξύπ σγοξύ ιδιαίςεοα μεςά από πίερη ςέλξπ ςηπ εγκσμξρύμηπ έκκοιρη πιξ έμςξμη, υοώμα κιςοιμχπό, κοεμμώδηπ ρύρςαρη, πύαο (μεοό, λίπξπ, λεσκώμαςα, NaCl, αδεμικά κύςςαοα πξσ πεοιέυξσμ λίπξπ) ρκξύοξ υοώμα ρςη θηλαία άλχ, μεγέθσμρη σπξδόοιχμ αδέμχμ, μικοά επάομαςα (τσμάςια Montgomery) αύνηρη μεγέθξσπ μαρςώμ διάςαρη δέομαςξπ οήνη ελαρςικώμ ιμώμ σπξδεομικέπ οαβδώρειπ Κξιλιακό ςξίυχμα διάςαρη μσώμ λόγχ αύνηρηπ μεγέθξσπ ςηπ μήςοαπ διάςαρη δέομαςξπ σπξδεομικέπ οαβδώρειπ, εοσθοχπή υοξιά, ρσμδέξμςαι με ςξμ ξμταλό μελάυοχρη ςηπ λεσκήπ γοαμμήπ, μελαυοχμαςικά ρςίγμαςα ρςξ ποόρχπξ, μηςοικό υλόαρμα, αγμώρςξσ αιςιξλξγίαπ 6
Πσελικξί ρύμδερμξι & αοθοώρειπ ρςη ρςήοινη ςηπ μήςοαπ ρσμβάλλξσμ ξι πσελικξί ρύμδερμξι και ςξ πσελικό έδατξπ σπεοαιμία υαλάοχρη και ελατοώπ ασνημέμη κιμηςικόςηςα ρσμδέρμχμ και αοθοώρεχμ ασνημέμη υαλάοχρη (ηβική ρύμτσρη) δσρκξλίεπ ρςξ πεοπάςημα Λειςξσογικέπ μεςαβξλέπ Αμαπμεσρςικό ρύρςημα Πεπςικό ρύρςημα Καοδιαγγειακό ρύρςημα Αιμξπξιηςικό ρύρςημα Οσοξπξιηςικό ρύρςημα Οομξμική λειςξσογία Σχμαςικό βάοξπ 7
Tips Θχοακική αμαπμξή, ρσμμεςξυή αμαπμεσρςικώμ μσώμ ςξσ θώοακα Κξιλιακή αμαπμξή, ρσμμεςξυή διατοάγμαςξπ Αμαπμεόμεμξπ, ξ όγκξπ αέοα πξσ ειρπμέεςαι ή εκπμέεςαι με κάθε τσριξλξγική αμαπμξή (500mL) Ετεδοικόπ ειρπμεόμεμξπ, ξ επιπλέξμ πξσ μπξοεί μα ειρπμεσρςεί πέοα από ςξμ αμαπμεόμεμξ (3000mL) Ετεδοικόπ εκπμεόμεμξπ, ξ επιπλέξμ πξσ μπξοεί μα εκπμεσρςεί με έμςξμη εκπμξή, μεςά ςξ ςέλξπ εκπμξήπ ςξσ αμαπμεόμεμξσ (1100mL) Υπξλειπόμεμξπ, ξ όγκξπ πξσ ενακξλξσθεί μα μέμει ρςξσπ πμεύμξμεπ μεςά ςημ εμςξμόςεοη δσμαςή εκπμξή (1200mL) Ολική υχοηςικόςηςα πμεσμόμχμ, ξ μέγιρςξπ όγκξπ χπ ςξμ ξπξίξ ξι πμεύμξμεπ μπξοξύμ μα εκπςσυθξύμ με ςη μέγιρςη ειρπμεσρςική ποξρπάθεια (5800mL) Ζωςική υωοηςικόςηςα, μεςοείςαι με αμαπμεόμεςοξ, δηλαδή μεςοείςαι ςξ πξρό ςξσ αέοα πξσ μπξοεί ςξ άςξμξ μα εκπμεύρει με ςη βαθύςεοη δσμαςή (εκξύρια) εκπμξή αμέρωπ μεςά από ςη βαθύςεοη δσμαςή (εκξύρια) ειρπμξή ςξσ (4600mL) Ειρπμεσρςική υχοηςικόςηςα, ςξ άθοξιρμα ςξσ αμαπμεόμεμξσ και ςξσ ετεδοικξύ ειρπμεόμεμξσ όγκξσ (3500mL) Λειςξσογική σπξλειπόμεμη υωοηςικόςηςα, όγκξπ αέοξπ πξσ παοαμέμει ρςξσπ πμεύμξμεπ ρςξ ςέλξπ μίαπ ήοεμηπ εκπμξήπ Αμαπμεσρςικό ρύρςημα απμάλνληαη νη αλάγθεο αλαπλεπζηηθήο ιεηηνπξγίαο, απμάλεηαη ν κεηαβνιηθόο ξπζκόο, αλάγθεο γηα πεξηζζόηεξν νμπγόλν ζηνπο ηζηνύο κήηξαο θαη καζηνύ ην δηάθξαγκα αλέξρεηαη θαηά 4cm ιόγσ πηέζεσλ από ηε δηνγθσκέλε κήηξα, ε ζσξαθηθή αλαπλνή αληηθαζηζηά ηελ θνηιηαθή θαηαλάισζε νμπγόλνπ απμάλεηαη θαηά 12-20%, ν αλαπλεόκελνο όγθνο απμάλεηαη θαηά 40%, αύμεζε ηνπ θαηά ιεπηό αλαπλεόκελνπ όγθνπ γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθώλ ηεο κεηαθνξάο νμπγόλνπ ππεξαεξηζκόο νξκνληθά εμαξηώκελνο ε έγθπνο παίξλεη πην βαζηέο αλαπλνέο 8
Πεπςικό ρύρςημα αύμεζε ηνπ ζάιηνπ πνπ γίλεηαη πην νμύ θαη θαηαζηξέθεη ην ζκάιην ησλ δνληηώλ κε απνηέιεζκα ηελ αύμεζε βιαβώλ ζηα δόληηα ηα νύια γίλνληαη ππεξηξνθηθά θαη καηώλνπλ εύθνια κείσζε ηεο θηλεηηθόηεηαο ηνπ ιεπηνύ εληέξνπ κε ηελ επίδξαζε ηεο πξνγεζηεξόλεο, θαιύηεξε απνξξόθεζε ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ κείσζε ηεο γαζηξηθήο νμύηεηαο, επεξγεηηθά απνηειέζκαηα ζε γαζηξίηηδα & πεπηηθό έιθνο ραιάξσζε ιείσλ κπτθώλ ηλώλ ηνπ ζθηγθηήξα ηνπ νηζνθάγνπ πνπ δεκηνπξγεί ζπρλά νπηζζνζηεξληθό θαύζν κείσζε ηνπ ρξόλνπ θέλσζεο ηεο ρνιεδόρνπ θύζηεο πνπ καδί κε κία ππεξρνιεζηεξνιαηκία κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ρνινιηζίαζε δπζθνηιηόηεηα ιόγσ ηεο ραιαξσηηθήο επίδξαζεο ηεο πξνγεζηεξόλεο ζηηο ιείεο κπτθέο ίλεο ηνπ εληέξνπ Tips θαξδηά, ηεηξάρσξε (δύν θόιπνη θαη δύν θνηιίεο), κπτθή αληιία γηα ηελ θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο ζην ζώκα καο 4 βαιβίδεο (ηξηριώρηλα, πλεπκνληθή, κηηξνεηδήο θαη ανξηηθή βαιβίδα) πξνζαγσγά αγγεία (άλσ θαη θάησ θνίιεο θιέβεο, πλεπκνληθέο θιέβεο) απαγσγά αγγεία (πλεπκνληθή αξηεξία θαη ανξηή) θαξδηαθή παξνρή, ν όγθνο αίκαηνο πνπ εμσζεί ε θαξδηά αλά ιεπηό (5L/min) 9
Καοδιαγγειακό ρύρςημα γεμικά, η αοςηοιακή πίερη παοαμέμει ρε τσριξλξγικά όοια (η πεοιτεοειακή αγγειακή αμςίρςαρη μειώμεςαι) η αοςηοιακή πίερη ελαςςώμεςαι καςά ςημ 24η εβδξμάδα μείχρη αοςηοιακήπ πίερηπ ρε ύπςια θέρη, ρύμδοξμξ ςηπ κάςχ κξίληπ τλέβαπ (μείχρη ςηπ πξρόςηςαπ ςξσ αίμαςξπ πξσ επιρςοέτει ρςημ καοδιά πξσ ξδηγεί ρε μείχρη ςηπ αοςηοιακήπ πίερηπ) η αιμάςχρη ςχμ ρκελεςικώμ μσώμ και ςξσ εμςέοξσ παοαμέμει η ίδια καςά ςη διάοκεια ςηπ εγκσμξρύμηπ Καοδιαγγειακό ρύρςημα ποξυχοημέμη εγκσμξρύμη άμξδξπ ςξσ διατοάγμαςξπ ξοιζόμςια θέρη καοδιάπ ρςξμ θώοακα και η καοδιακή κξοστή ρε πλάγια θέρη (καοδιά πάμχ και αοιρςεοά) ελατοά καοδιακή σπεοςοξτία (καςά 12%) λόγχ αύνηρηπ ςξσ όγκξσ ςξσ αίμαςξπ και ςξσ καοδιακξύ έογξσ ασνάμει ρςημ εγκσμξρύμη αύνηρη καοδιακήπ παοξυήπ καςά 30-50% καςά ςξ ςοίςξ ςοίμημξ, 17% ςηπ καοδιακήπ παοξυήπ πηγαίμει ρςη μήςοα και 2% ρςξσπ μαρςξύπ 10
Η μεςαβξλή ςξσ καςά λεπςό όγκξσ αίμαςξπ ρςη διάοκεια ςηπ εγκσμξρύμηπ Αιμξπξιηςικό ρύρςημα ξ όγκξπ και η ρύμθερη ςξσ αίμαςξπ αλλάζξσμ καςά ςημ εγκσμξρύμη ξ όγκξπ πλάρμαςξπ ασνάμει ποξπ ςξ ςέλξπ ςξσ 1ξσ ςοιμήμξσ και καςά ςημ 34η εβδξμάδα είμαι καςά 40% μεγαλύςεοξπ (ρε μη έγκσξ 2600mL) ξ όγκξπ ασνάμει με οσθμό πξσ εναοςάςαι από ςξ βάοξπ ςξσ παιδιξύ, πξλλαπλή εγκσμξρύμη μεγάλη αύνηρη όγκξσ, σπξλειπόμεμη εμβοσψκή αμάπςσνη μειχμέμη αύνηρη ςξσ όγκξσ η διαθεριμόςηςα θοεπςικώμ σλικώμ ακξλξσθεί ςξ οσθμό αύνηρηπ ςξσ όγκξσ ςξσ αίμαςξπ, έγκσεπ με μικοή αύνηρη ρςξμ όγκξ διαςοέυξσμ κίμδσμξ μα γεμμήρξσμ παιδιά με μειχμέμξ ΣΒ αύνηρη παοαγχγήπ εοσθοώμ αιμξρταιοίχμ (μεςατξοά Ο 2), μικοόςεοη από αύνηρη όγκξσ πλάρμαςξπ 11
Αιμξπξιηςικό ρύρςημα καςώςεοξ επίπεδξ αιμξρταιοίμηπ ρςημ εγκσμξρύμη 10.5 g/dl ξ αοιθμόπ ςχμ λεσκώμ ασνάμεςαι γύοχ ρςιπ 11000/μL ξ αοιθμόπ ςχμ αιμξπεςαλίχμ είμαι πεοίπξσ 260000/μL ςημ 35η εβδξμάδα η κοεαςιμίμη ξοοξύ μειώμεςαι, εμώ ςξ Na, K, Ca, Mg παοξσριάζξσμ μικοέπ μεςαβξλέπ ξι παοάγξμςεπ πήνηπ ασνάμξμςαι, εμώ ξι υοόμξι πήνηπ δεμ παοξσριάζξσμ μεςαβξλή, η πιθαμόςηςα θοξμβξεμβξλικήπ μόρξσ ασνάμεςαι καςά ςημ πεοίξδξ μεςά ςξμ ςξκεςό, η ασνημέμη πιθαμόςηςα θοξμβξεμβξλικήπ μόρξσ πιθαμόμ μα ξτείλεςαι ρςη τλεβική ρςάρη και ςημ κάκχρη ςχμ αγγείχμ Η μεςαβξλή ςξσ όγκξσ πλάρμαςξπ και ςηπ μάζαπ ςωμ εοσθοώμ ρςη διάοκεια ςηπ εγκσμξρύμηπ 12
Tips η λειςξσογία ςξσ μετοξύ ρσμίρςαςαι ρςη διαςήοηρη εμόπ ρςαθεοξύ ερχςεοικξύ πεοιβάλλξμςξπ (ξμξιόρςαρη), με απξβξλή ςξσ πλεξμάζξμςξπ μεοξύ και ςχμ παοαποξψόμςχμ ςξσ μεςαβξλιρμξύ κάθε μετοόπ απξςελείςαι από έμα εκαςξμμύοιξ πεοίπξσ λειςξσογικέπ μξμάδεπ, πξσ ξμξμάζξμςαι μετοώμεπ για ςξ ρυημαςιρμό ςχμ ξύοχμ απαιςείςαι η διήθηρη ςξσ πλάρμαςξπ από ςξσπ μετοώμεπ, η επαμαοοότηρη ςχμ ξσριώμ πξσ είμαι υοήριμεπ για ςξμ ξογαμιρμό και η εμεογηςική απέκκοιρη ρςξ διήθημα ξσριώμ πξσ είμαι άυοηρςεπ ή επιβλαβείπ για ςημ πξρξςική εκςίμηρη ςηπ μετοικήπ λειςξσογίαπ θα ήςαμ υοήριμξ μα γμχοίζαμε πόρξπ όγκξπ ςξσ πλάρμαςξπ καθαοίζεςαι από ςιπ άυοηρςεπ ξσρίεπ ρςη μξμάδα ςξσ υοόμξσ o οσθμόπ με ςξμ ξπξίξ διηθείςαι ςξ μεοό ςξσ πλάρμαςξπ καλείςαι οσθμόπ ρπειοαμαςικήπ διήθηρηπ (GFR, Glomerular Filtration Rate) και απξςελεί έμα υοήριμξ δείκςη για ςημ ενέλινη ςηπ πξοείαπ υοόμιχμ μξρημάςχμ, πξσ καςαρςοέτξσμ ποξξδεσςικά ςξσπ μετοώμεπ (υοόμια μετοική αμεπάοκεια) Tips GFR ρςξμ σγιή άμδοα πεοίπξσ 120 ml/min και λίγξ λιγόςεοξ για ςιπ γσμαίκεπ GFR κάςχ από 30 ml/min ρημαίμει ρξβαοή διαςαοαυή ςηπ μετοικήπ λειςξσογίαπ και ςξ άςξμξ θα ποέπει μα παοακξλξσθείςαι ρςεμά από ενειδικεσμέμξ μετοξλόγξ GFR κάςχ ςχμ 15 ml/min ποέπει μα εταομξρςξύμ μέθξδξι σπξκαςάρςαρηπ ςηπ μετοικήπ λειςξσογίαπ, όπχπ η αιμξκάθαορη, ή μα γίμει μεςαμόρυεσρη μετοξύ κοεαςιμίμη, ξσρία πξσ παοάγεςαι τσριξλξγικά με ςξ μεςαβξλιρμό ςχμ μσώμ και απεκκοίμεςαι από ςξσπ μετοξύπ, η ημεοήρια παοαγχγή ςηπ είμαι ρυεςικά ρςαθεοή και αμάλξγη ςηπ μσψκήπ μάζαπ, ξ οσθμόπ κάθαορηπ ςηπ κοεαςιμίμηπ είμαι μια ικαμξπξιηςική ποξρέγγιρη ςξσ οσθμξύ ρπειοαμαςικήπ διήθηρηπ 13
Οσροποιητικό σύστημα πξνζαξκόδεηαη πξνθεηκέλνπ λα θαιπθζνύλ νη απμεκέλεο κεηαβνιηθέο θπθινθνξηθέο απαηηήζεηο ηνπ ζώκαηνο ηεο κεηέξαο αιιαγέο ζηε λεθξηθή ιεηηνπξγία πξνθαινύληαη ιόγσ ησλ νξκνλώλ ηεο θύεζεο, ηεο αύμεζεο ηνπ όγθνπ ηνπ αίκαηνο θαη ηεο δηαηηεηηθήο πξόζιεςεο απμάλεηαη ε ξνή ηνπ αίκαηνο ζην λεθξό θαη ε ζπεηξακαηηθή δηήζεζε ζπρλννπξία ζε αξρηθά ζηάδηα (δξάζε πξνγεζηεξόλεο απμάλεη επαηζζεζία επηζειίνπ θύζηεο, πίεζε κήηξα ζε νπξνδόρν θύζηε) ε δηνύξεζε παξακέλεη θπζηνινγηθή 12 ε εβδνκάδα: ειαηησκέλε θηλεηηθόηεηα νπξεηήξσλ κε ηελ επίδξαζε πξνγεζηεξόλεο ειαηησκέλε απνρέηεπζε νύξσλ ζπρλά βαθηεξηνπξία νπξνινίκσμε γιπθνδνπξία, ζε πεξίπνπ 50% ησλ εγθύσλ γπλαηθώλ, απμεκέλνο ξπζκόο ζπεηξακαηηθήο δηήζεζεο, κεηαβιεηά thresholds θαη ςεπδώο ζεηηθά απνηειέζκαηα παξά ηηο θπζ. ηηκέο γιπθόδεο ζην αίκα πξσηεηλνπξία, ζπλήζεο ζηελ θύεζε θαη Oρμονικές αλλαγές 1. έθθξηζε 30 δηαθνξεηηθώλ νξκνλώλ 2. πξνγεζηεξόλε ραιάξσζε ιείσλ κπτθώλ ηλώλ ζηε κήηξα & ζην έληεξν (αύμεζε κήηξαο, θαιύηεξε απνξξόθεζε ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ, δπζθνηιηόηεηα) ελαπόζεζε ιίπνπο ζην ζώκα (πξνεηνηκαζία γηα ζειαζκό) αλαπλεπζηηθή θαη λεθξηθή ιεηηνπξγία 3. νηζηξνγόλα αλάπηπμε θαη έιεγρνο ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο κήηξαο ραιάξσζε ζπλδεηηθνύ ηζηνύ (δηεπθόιπλζε ηνθεηνύ) θαηαθξάηεζε λεξνύ (νίδεκα θάησ άθξσλ) 14
Σωμαςικό βάοξπ Η αύμεζε ηνπ βάξνπο ζε κία θπζηνινγηθή εγθπκνζύλε θπκαίλεηαη από 10-17Kg κε κέζν όξν ηα 12 Έκβξπν Πιαθνύληαο Ακληαθό πγξό Μήηξα Αύμεζε όγθνπ πιάζκαηνο Μαζηνί Εμσθπηηάξην πγξό Ελαπόζεζε ιίπνπο 3.5 Kg 0.5 Kg 1.0 Kg 0.5 Kg 1.5 Kg 1.0 Kg 2.0 Kg 2.0 Kg 15
Θξέςε ηνπ εκβξύνπ 16
Τν κεηξηθό ηνίρσκα ηνπ πιαθνύληα Τν εκβξπτθό ηνίρσκα ηνπ πιαθνύληα 17
Κύξηεο ιεηηνπξγίεο ηνπ πιαθνύληα κεηαθνξά Ο 2 θαη ζξεπηηθώλ νπζηώλ από ην αίκα ηεο κεηέξαο ζην έκβξπν απέθθξηζε CO 2 θαη άιισλ ππνιεηκκάησλ ηνπ κεηαβνιηζκνύ ηνπ εκβξύνπ θξαγκόο ζηε κεηαθνξά ινηκνγόλσλ νπζηώλ θαη κηθξννξγαληζκώλ ζην έκβξπν (νξηζκέλεο εμαηξέζεηο: ηόο εξπζξάο) ζύλζεζε νξκνλώλ θαη νπζηώλ ζεκαληηθώλ γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηελ εμέιημε ηνπ εκβξύνπ, ηελ αύμεζε ηνπ κεγέζνπο ηεο κήηξαο θαη ησλ καζηώλ Μεηαθνξά ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ κέζσ πιαθνύληα 18
Κύηρη (εβδξμάδεπ) Γνληκνπνηεκέλν σάξην Μήκξπ κεταλήπ κόκκσγα (cm) Μήκξπ κεταλήπ πςέομαπ (cm) Αμτιβοεγμαςική διάμεςοξπ (cm) 4 0.5 - - 0.02 8 2.3 - - 1 12 6 - - 14 16 11 16 3.6 100 20 16 25 5.0 300 24 20 30 6.3 650 28 24 35 7.5 1100 32 27 40 8.5 1700 36 31 45 9.2 2500 40 35 50 9.5 3400 5 εβδ. 14 εβδ. 20 εβδ. Βάοξπ (g) Eπίδξαζε πεξηβάιινληνο ζηελ αλάπηπμε ηνπ εκβξύνπ 19
Διαςοξτή ςηπ μηςέοαπ ςα όογαμα ςξσ εμβούξσ αμαπςύρρξμςαι ρε ρσγκεκοιμέμεπ πεοιόδξσπ καςά ςη διάοκεια ςηπ εγκσμξρύμηπ κακή διαςοξτή ρςημ αουή ςηπ εγκσμξρύμηπ θα επηοεάρει εμδευξμέμχπ ςημ ξμαλή αμάπςσνη ςηπ καοδιάπ και ςξσ εγκετάλξσ, εμώ ρε μεςαγεμέρςεοξ ρςάδιξ ςξσπ πμεύμξμεπ 20
Μέγεζνο ζώκαηνο θαη βάξνο πξηλ από ηελ εγθπκνζύλε Μεγαιόζσκεο γπλαίθεο γελλνύλ κεγαιόζσκα παηδηά Νενγλά ειιηπνβαξώλ γπλαηθώλ παξνπζηάδνπλ απμεκέλε λνζεξόηεηα Πξνβιήκαηα πγείαο παξνπζηάδνπλ θαη νη ειιηπνβαξείο γπλαίθεο θαηά ηελ εγθπκνζύλε (π.ρ. αλαηκία) Φακειό βάξνο λενγλνύ νθείιεηαη ζε πξόσξν ηνθεηό (θάπληζκα, ρακειό ΣΒ κεηέξαο πξν θύεζεο) ή θαζπζηεξεκέλε ελδνκήηξηα αλάπηπμε (ρακειό ύςνο κεηέξαο <150cm) Υπέξβαξεο ή παρύζαξθεο γπλαίθεο έρνπλ απμεκέλν θίλδπλν εκθάληζεο ππέξηαζεο ή δηαβήηε Τα λενγλά ππέξβαξσλ γπλαηθώλ κπνξεί λα δπγίδνπλ > 4000 γξ. ελώ ππάξρεη απμεκέλνο θίλδπλνο εκθάληζεο πξνβιεκάησλ ηνπ λεπξηθνύ ζσιήλα (neural tube defects) Ο πιξ ρημαμςικόπ ποξγμχρςικόπ δείκςηπ για ςημ σγεία ςηπ εγκύξσ και για ςξ βάοξπ γέμμηρηπ ςξσ βοέτξσπ είμαι η αύνηρη ρχμαςικξύ βάοξσπ έχπ ςξμ ςξκεςό ςξ ρχμαςικό βάοξπ ςηπ μηςέοαπ ποξ εγκσμξρύμηπ 21
Λεπςίμη Τα επίπεδα ρςξμ μηςοικό ξοό ασνάμξσμ ρςαθεοά καςά ςξ 1 ξ και 2 ξ ςοίμημξ, κξοστώμξμςαι ρςημ αουή ςξσ 3 ξσ ξπόςε και παοαμέμξσμ ρςαθεοά η μηςοική αμςίρςαρη ρςη λεπςίμη ρσμδέεςαι με ςη μηςοική αμςίρςαρη ρςημ ιμρξσλίμη και ςη μειχμέμη μηςοική υοήρη ςηπ γλσκόζηπ η ίδια η λεπςίμη εμιρυύει ςη δοαρςικόςηςα ςξσ ρσρςήμαςξπ SNAT ρςξμ πλακξύμςα (System A Sodium Dependant Neutral Amino Acid Transport), σπξδηλώμξμςαπ έμα οόλξ χπ μερξλαβηςή ρςη μεςατξοά αμιμξνέχμ ρςξ έμβοσξ μέρχ ςξσ πλακξύμςα Σε μια τσριξλξγική κύηρη, όςαμ η άσνηρη ςξσ μηςοικξύ ΣΒ είμαι η εμδεδειγμέμη, ςα παοαπάμχ ρσμβάλξσμ ρςη τσριξλξγική αμάπςσνη ςξσ κσήμαςξπ!!!! Αδιπξμεκςίμη Φσριξλξγικά υαμηλόςεοα επίπεδα ρε μια έγκσξ με τσριξλξγικό αουικό ΣΒ και με αύνηρη ΣΒ ρςη διάοκεια ςηπ κύηρηπ εμςόπ ςχμ ρσρςάρεχμ, ρε ρυέρη με μη έγκσξ Ήπια μηςοική αμςίρςαρη ρςημ ιμρξσλίμη και οσθμιρμέμη διαθεριμόςηςα ςξσ IGF-1 για ςημ αμάπςσνη ςξσ κσήμαςξπ 22
Λεπςίμη, Αδιπξμεκςίμη Σε πεοιπςώρειπ μηςοικήπ παυσραοκίαπ ςα πξλύ σφηλά επίπεδα λεπςίμηπ και αμςίρςξιυα ςα πξλύ υαμηλά επίπεδα αδιπξμεκςίμηπ ρςξμ μηςοικό ξοό ασνάμξσμ ςξμ κίμδσμξ εμτάμιρηπ διαβήςη ςηπ κύηρηπ - η σπεοιμρξσλιμαιμία ςξσ κσήμαςξπ χπ ποξραομξρςική διαδικαρία ρςα ασνημέμα επίπεδα γλσκόζηπ αίμαςξπ ςηπ μηςέοαπ επάγει ςημ αύνηρη ςηπ λιπώδξσπ μάζαπ ρςξ κύημα ( λιπξγέμερηπ, λιπόλσρηπ, ςξσ ασνηςικξύ παοάγξμςα IGF- 1) η αμςίρςαρη ρςη λεπςίμη πξσ εμταμίζεςαι ρςξμ πλακξύμςα μειώμει ςη διαθεριμόςηςα αμιμξνέχμ ρςξ έμβοσξ, πιθαμά πεοιξοιρμόπ ςηπ εμβοσψκήπ αμάπςσνηπ Η σγεία ςξσ κσήμαςξπ Η μεγάλη ποόρληφη βάοξσπ καςά ςημ κύηρη από ςη μηςέοα έυει θεςική ρσρυέςιρη με ςημ εμτάμιρη παυσραοκίαπ και ασνημέμξσ λιπώδξσπ ιρςξύ ρςημ παιδική ηλικία Όμξια, η εμτάμιρη διαβήςη ρςημ κύηρη έυει ρσρυεςιρςεί με ςημ εμτάμιρη παυσραοκίαπ ρςξ παιδί 23
Η σγεία ςξσ κσήμαςξπ Οι επιγεμεςικέπ ςοξπξπξιήρειπ ξοιρμέμχμ γξμιδίχμ πξσ επηοεάζξμςαι από ςημ αμεπαοκή διαςοξτή ςηπ μηςέοαπ μπξοεί μα είμαι αμθεκςικέπ για δεκαεςίεπ!!!!! Τα παιδιά πξσ γεμμήθηκαμ καςά ςη διάοκεια ςξσ λιμξύ ρςημ Ολλαμδία ήςαμ πεοιρρόςεοξ επιοοεπή ρε διαβήςη, παυσραοκία, σπέοςαρη, καοδιαγγειακέπ παθήρειπ ήςαμ μικοόςεοα, ασςά και ςα παιδιά ςξσπ!!!! ακόμη και μεςά από 60 υοόμια, ρε ρύγκοιρη με εκείμα πξσ δεμ είυαμ εκςεθεί ρςξ λιμό ςξσ 44!!! Exposure to the Dutch World War II famine by time in pregnancy and adult offspring health risks 24
1 pound = 0.45 kilograms 10/26/2015 Αύμεζε βάξνπο θαηά ηελ εγθπκνζύλε Αλάινγα κε ηνλ ΓΜΣ πξηλ από ηελ έλαξμε ηεο εγθπκνζύλεο Υπάξρεη κία κηθξή ζπζρέηηζε κεηαμύ αύμεζε ηνπ ζσκαηηθνύ βάξνπο ηεο κεηέξαο θαηά ηελ εγθπκνζύλε θαη ηνπ βάξνπο ηνπ λενγλνύ θαηά ηνλ ηνθεηό Πξρξρςό βοετώμ με υαμηλό ΣΒ και οσθμόπ θαμάςχμ εμβούχμ ρυεςικά με ςημ αύνηρη ςξσ ΣΒ ςηπ μηςέοαπ και οσθμόπ εμβοσικώμ θαμάςχμ χπ ποξπ ςημ αύνηρη ΣΒ ςηπ μηςέοαπ καςά ςημ εγκσμξρύμη 25
Κάπληζκα ζπζρέηηζε κεηαμύ θαπλίζκαηνο θαη κεησκέλεο πξόζιεςεο ζπζηαηηθώλ (θπξίσο αληηνμ/θώλ βηηακηλώλ) κεησκέλε παξνρή αίκαηνο ζην αλαπηπζζόκελν έκβξπν, κεησκέλε παξνρή νμπγόλνπ θαη ζξεπηηθώλ ζπζηαηηθώλ, ζπζρέηηζε κεηαμύ θαπλίζκαηνο θαη κεησκέλνπ ζσκαηηθνύ βάξνπο λενγλνύ επίδξαζε ηεο ληθνηίλεο, ηνπ κνλνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα θαη άιισλ ζπζηαηηθώλ ζηε κεηαθνξά νμπγόλνπ πνπ κπνξεί λα πξνθαιέζεη δηαλνεηηθά πξνβιήκαηα απμεκέλνο θίλδπλνο αηθλίδηνπ βξεθηθνύ ζαλάηνπ Αξηζκόο ηζηγάξσλ πνπ θαπλίδεη ε κεηέξα εκεξεζίσο θαη ΣΒ ηνπ βξέθνπο θαηά ηνλ ηνθεηό 26
Φάξκαθα, λαξθσηηθά, δηαγλσζηηθά εξγαιεία ηεξαηνγέλεζε βιάβεο ζε Κ.Ν.Σ. ρακειό βάξνο γέλλεζεο αηθλίδηνο βξεθηθόο ζάλαηνο ε πηζαλόηεηα ηεξαηνγέλεζεο από ρξήζε ησλ δηαθόξσλ θαξκάθσλ θαη ε δξάζε ηνπο ζηελ αλάπηπμε ηνπ εκβξύνπ πξέπεη θαιά λα εθηηκάηαη, αιιά θαη λα αλαγξάθεηαη από ηελ εηαηξεία παξαγσγήο ππάξρνπλ «αζθαιή» θάξκαθα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εγθπκνζύλεο ε ηνλίδνπζα αθηηλνβνιία είλαη γλσζηή γηα ηελ ηεξαηνγέλεζε νη αθηηλνγξαθίεο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εγθπκνζύλεο, δελ επηηξέπνληαη, ε παηδηθή ιεπραηκία είλαη 1.7 θνξέο πην ζπρλή, όηαλ ε κεηέξα είρε ιάβεη αθηηλνβνιία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εγθπκνζύλεο ε ππεξερνηνκνγξαθία είλαη αθίλδπλε Καηαλάισζε νηλνπλεύκαηνο εκπνδίδεη ηελ παξνρή O 2 ζην έκβξπν κείσζε παξαγσγήο θπηηάξσλ & αλσκαιίεο ζηα παξαγόκελα θύηηαξα ζύλδξνκν Δκβξπτθνύ Αιθννιηζκνύ (Fetal Alcohol Syndrome) 27
Σύλδξνκν Δκβξπτθνύ Αιθννιηζκνύ (Fetal Alcohol Syndrome) Η θαηαλάισζε νηλνπλεύκαηνο θαηά ηελ εγθπκνζύλε απεηιεί ην έκβξπν κε κε αλαζηξέςηκεο εγθεθαιηθέο αιινηώζεηο κεησκέλν ξπζκό αλάπηπμεο λνεηηθή πζηέξεζε αιινηώζεηο ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ πξνζώπνπ πξνβιήκαηα ζηελ όξαζε Καθεΐλε Έξεπλεο: θίλδπλνο γηα ηεξαηνγέλεζε ή κείσζε ηνπ ξπζκνύ αλάπηπμεο κεηά από πςειή πξόζιεςε Γηα πξνιεπηηθνύο ιόγνπο ζπζηήλεηαη κέηξηα θαηαλάισζε Σαθραξίλε & αζπαξηάκε Σαθραξίλε: θαξθηλνγόλνο ζε πνληίθηα θαηά ηελ αλαπαξαγσγηθή πεξίνδν Αζπαξηάκε, δελ δηαπεξλά ηνλ πιαθνύληα 28