Φοβού τα εισπνεόμενα στεροειδή ή την κορτικοφοβία; Δήμος Κ. Γίδαρης MRCPCH, MRCPE, PhD, Msc, PGCertMed European Diploma in Paediatric Respiratory Medicine
Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων
Πες μου ένα λόγο να σε προσέξω (ειδικά τέτοια ώρα)
Pavord ID Lancet 2018 Παγκόσμιο πρόβλημα
Pavord ID Lancet 2018
Pavord ID Lancet 2018 «Εποχές» του άσθματος
Ανακάλυψη νέων φαρμάκων ανά ειδικότητα Pavord ID Lancet 2018
1936: απομόνωση κορτιζόνης (Edward Kendal - Mayo Clinic) I950: πρώτη αναφορά επιτυχούς αντιμετώπισης άσθματος με κορτιζόνη Ανεπιθύμητες ενέργειες μετά από μακροπρόθεσμη συστηματική χορήγηση van Aalderen WM European journal of pediatrics 2011
1970: Εισπνεόμενη beclomethasone dipropionate (BDP)
Εισπνεόμενα Κορτικοστεροειδή (ICS)
Εισπνεόμενα Κορτικοστεροειδή (ICS) triamcinolone budesonide flunisolide beclomethasone fluticasone propionate mometasone ciclesonide Gulliver T Paediatric drugs 2007
Τα ICS: Ελέγχουν τα συμπτώματα του άσθματος Έχουν ελαττώσει τη Βελτιώνουν την αναπνευστική λειτουργία νοσηρότητα και τη ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ του Ελαττώνουν τη βρογχική υπεραντιδραστικότητα άσθματος Βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής των ασθματικών παιδιών Bazzy-Asaad A. Current opinion in pediatrics 2001
Μηχανισμοί δράσης Hossny E The World Allergy Organization Journal 2016
Αντιμέτωποι με τις γονεϊκές ανησυχίες..
Rubin BK Paediatric respiratory reviews. 2017
Abu-Shaheen BioMed research international 2016
Abu-Shaheen BioMed research international 2016
Όσο αυξάνονται οι φόβοι των γονέων για τα φάρμακα, τόσο η συμμόρφωση ελαττώνεται. Conn KM Ambulatory pediatrics 2005
Το ιδανικό ICS Μέγιστη αποτελεσματικότητα (αυξημένη εναπόθεση μεγάλος χρόνος παραμονής στους πνεύμονες) Δεν υπάρχει το ιδανικό ICS!!! Εξαιρετικό προφίλ ασφάλειας (χαμηλή συστηματική βιοδιαθεσιμότητα - ταχεία συστηματική κάθαρση) Gulliver T Paediatric drugs 2007
Hossny E The World Allergy Organization Journal 2016
Carlsen KH Allergy 2001 Dubus JC Allergy 2001 Τοπικές ανεπιθύμητες ενέργειες των Βράγχος φωνής Μυκητίαση στόματος Δερματίτιδα Βήχας κατά τη χρήση Αίσθημα δίψας Ξηροστομία Δυσοσμία στόματος Τερηδόνα ICS Ελαχιστοπιούνται με τη σωστή τεχνική και το ξέπλυμα του στόματος
Συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες των ICS Heffler E JACIP 2018
Η δράση των ICS είναι δοσοεξαρτώμενη Σκέψου τα βασικά ΠΡΙΝ κλιμακώσεις την αγωγή Brand PL ERJ 2001
Η «μοίρα» των ICS Allen DB JACI 2003
Το άσθμα μπορεί να επηρεάσει την αύξηση Αναλόγως της βαρύτητας και του ελέγχου της νόσου Καθυστέρηση της εφηβείας Camargos P Paediatric respiratory reviews 2018
Allen DB. The Journal of pediatrics 2015
Κνημομετρία & Σταδιομετρία http://www.bonesandbehavior.org/shuar/ http://www.shethnacare.com/otherproducts/229-height-stadiometer-.html
Zhang L The Cochrane database of systematic reviews 2014
Ελάττωση του ΕΡΑ (0,48 cm/έτος)κατά το 1 ο έτος θεραπείας Zhang L The Cochrane database of systematic reviews 2014
Τι γίνεται όμως με το τελικό ύψος;;;;;
Kelly HW NEJM 2012
Συμβαίνει αυτό στην πραγματική ζωή; Οι μελέτες συμπεριλαμβάνουν κυρίως παιδιά προεφηβικής ηλικίας με μέτριο άσθμα που ίσως είναι πιο ευάλωτα Η δόση στις μελέτες είναι προκαθορισμένη (ΔΕΝ αντανακλούν τη συνήθη κλινική πρακτική)
Μελέτες παρατήρησης ( real life observational studies) Καθησυχαστικές Camargos P Paediatric respiratory reviews. 2018
ICS & αύξηση Προσοχή στη δόση Κάθε ασθενής είναι μαγικά διαφορετικός Εάν η αύξηση τους πρώτους 6 μήνες είναι εντός φυσιολογικών ορίων, είναι απίθανο να προβληματίσει αργότερα Μην ξεχνάτε ποιο είναι το διακύβευμα.. Camargos P Paediatric respiratory reviews. 2018
Άλλα φάρμακα;;; Ενδορρινικά στεροειδή - κορτιζονούχες κρέμες Μεθυλφενιδάτη - SSRIs Wolfgram PM Advances in pediatrics 2017
Είναι όλα τα στεροειδή ίδια;
Allen DB. The Journal of pediatrics 2015
Δεν είναι όλα τα ICS ίδια Zhang L The Cochrane database of systematic reviews 2014
Είναι όλοι οι πνεύμονες ίδιοι; Οι υγιείς βρόγχοι απορροφούν μεγαλύτερο ποσοστό του φαρμάκου. Σημαντική η αποκλιμάκωση της δόσης όταν επιτευχθεί ο έλεγχος του άσθματος Kapadia CR JAMA pediatrics
Συμμόρφωση;;; Allen DB JACI 2003 Wolthers OD NEJM 2002 Είναι όλοι οι ίδιοι ασθενείς ίδιοι;
Η μακροχρόνια χορήγηση γλυκοκορτικοειδών μπορεί να οδηγήσει σε καταστολή των επινεφριδίων Bayman E Archives of disease in childhood 2017
Ahmet A. Allergy, asthma, and clinical immunology 2011
Παράγοντες κινδύνου για καταστολή των επινεφρδίων Αυξημένη δόση Μακροχρόνια χορήγηση Άλλα στεροειδή (Total steroid burden) Ahmet A. Allergy, asthma, and clinical immunology 2011
Ahmet A. Allergy, asthma, and clinical immunology 2011 Προσοχή στις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων
Todd GR ADC 2002
Todd GR ADC 2002
Πότε ελέγχουμε Υπογλυκαιμία Ελαττωμένο επίπεδο συνείδησης Στασιμότητα αύξησης ανορεξία Παιδιά με αυξημένο φορτίο στεροειδών φαρμάκων Kapadia CR JAMA pediatrics
Πώς ελέγχουμε Πρωινά επίπεδα κορτιζόλης σε όλους τους συμπτωματικούς ασθενείς < 3 µg/dl επινεφριδιακή ανεπάρκεια 3 µg/dl. ACTH stimulation test Kapadia CR JAMA pediatrics
Τι κάνουμε Θεραπεία υποκατάστασης σε συμπτωματικούς ασθενείς Σε ασυμπτωματικά παιδιά με καταστολή των επινεφριδίων χορήγηση στεροειδών κατά τις περιόδους stress Παραπομπή σε παιδοενδοκρινολόγο Προσπάθεια αποκλιμάκωσης της δόσης των εισπνεόμενων στεροειδών Kapadia CR JAMA pediatrics 2016
Ahmet A Allergy, asthma, and clinical immunology 2011
Fuhlbrigge AL, Kelly HW The Lancet Respiratory medicine 2014 Επιπτώσεις των στεροειδών στην οστική πυκνότητα(bmd)
Συστηματικές επιπτώσεις των στεροειδών στα οστά Αυξημένη δράση οστεοκλαστών Ελαττωμένη δράση οστεοβλαστών Αυξημένη απώλεια ασβεστίου με τα ούρα Ελάττωση απορρόφησης ασβεστίου από το έντερο Ορμόνες του φύλου Wolfgram PM Advances in pediatrics 2017
Οστική πυκνότητα σε παιδιά σε ICS Loke YK. BMJ open 2015
Οστική πυκνότητα σε ενήλικες ασθενείς σε ICS Loke YK. BMJ open 2015
Loke YK. BMJ open 2015 Κίνδυνος καταγμάτων
Gray N JAMA pediatrics. 2018
OCS Vit D? Tse SM. JACI2 012
ICS & Οστική πυκνότητα Δεν χρειάζεται έλεγχος της οστικής πυκνότητας ως ρουτίνα Επάρκεια Vit D Kapadia CR JAMA pediatrics 2016
Στεροειδή και υπεργλυκαιμία Αύξηση ηπατικής γλυκογένεσης Ελάττωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη διαφόρων ιστών
Επίπεδα HbA1c σε ασθματικά παιδιά σε χαμηλή δόση ICS Ομάδα ασθενών: HbA1c 5.44±0.75%. Ομάδα ελέγχου: HbA1c 5.14±0.41% (P<0.01; 95% CI, 0.089-0.52). Δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ αθροιστικής δόσης ICS και επιπέδων HbA1c. Δεν υπήρχε συσχέτιση μεταξύ χρόνου χρήσης ICS και επιπέδων HbA1c (P=0.96). Yucel O. Indian pediatrics2009
Behbehani AH, Owayed AF, Hijazi ZM, Eslah EA, Al-Jazzaf AM. Cataract and ocular hypertension in children on inhaled corticosteroid therapy. Journal of pediatric ophthalmology and strabismus. 2005;42(1):23-7.
Οφθαλμολογικές ανεπιθύμητες ενέργειες Δεν υπάρχει κίνδυνος καταρράκτη Δεν υπάρχει κλινικά σημαντική αύξηση της ενδοοφθάλμιας πίεσης Pelkonen A JACI 2008
Λοιμώξεις του αναπνευστικού - Ανοσία Κυτταρική ανοσία; Κίνδυνος πνευμονίας; Tbc;
Δέρμα Πορφύρα; Υπερτρίχωση;
Νευροψυχιατρικές διαταραχές ;;; Corticosteroids: neuropsychiatric effects in children and adolescents. Neuropsychiatric adverse effects, even when inhaled. Prescrire international. 2009;18(101):123.
Ελαχιστοποίηση κινδύνου ανεπιθύμητων ενεργειών Ελάχιστη αποτελεσματική δόση Σωστή τεχνική Επιλογή στεροειδών με λιγότερες συστηματικές παρενέργειες Παρακολούθηση αύξησης και υψηλός δείκτης υποψίας για συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες Wolfgram PM Advances in pediatrics 2017
Short stature never killed Vivid childhood memories.. anybody Brook CG. The Journal of pediatrics 1998 Growing up with asthma, vivid childhood memories include the rancid taste of daily potassium iodide expectorant, buzz of ephedrine inhalers and aminophylline, and emergency epinephrine injections administered by my pediatrician father. The issue about inhaled corticosteroids and growth, in some ways, comes down to this: Would I have traded all of that for more effective treatment that I knew might slow my growth and cost me 1 or 2 cm in eventual height? David B. Allen, MD