Land Care In Desertification Affected Areas From Science Towards Application Ερημοποιηση και Δεικτες Jane Brandt Nichola Geeson Σειρα Φυλλαδιων: A Aριθμος: 2 Ερημοποιηση και Δείκτες Η ερημοποίηση στην Μεσόγειο Το κλίμα στη Μεσογειακή Ευρώπη είναι ημίξηρο και ευαίσθητο σε εποχιακές ξηρασίες με μεγάλη μεταβλητότητα στις ετήσιες βροχοπτώσεις. Έντονες ξαφνικές καταιγίδες είναι χαρακτηριστικό του κλίματος αυτού. Δεδομένου ότι η περιοχή της βόρειας Μεσογείου έχει κατοικηθεί και καλλιεργηθεί για χιλιάδες έτη, ο όρος "έρημος" χρησιμοποιείται (εάν είναι τελικά σωστό) για περιοχές με αραιό πληθυσμό, απομονωμένες και ημιαναπτυγμένες. Εκτός από το ημίξηρο κλίμα, υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που θεωρούνται ότι επηρεάζουν μια περιοχή στην ερημοποίηση. Αυτά περιλαμβάνουν φτωχά και ιδιαίτερα διαβρωμένα εδάφη, επικλινή τοπία με απότομες κλίσεις, εκτενή δασική καταστροφή που προκαλείται από τις πυρκαγιές, εγκατάλειψη της παραδοσιακής γεωργίας με την υποβάθμιση των κατασκευών προστασίας εδάφους και νερού, υπερ εκμετάλλευση των υδατικών πόρων και συγκέντρωση της οικονομικής δραστηριότητας στις παράκτιες περιοχές. Τα εδάφη συχνά μετατρέπονται σε αλατούχα, ξηρά, άγονα, σε συνδυασμό με φυσικές καταστροφές ξηρασίες, πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές και μη αειφορικές καλλιεργητικές πρακτικές όπως ισοπέδωση και συμπίεση του εδάφους από μπουλντόζες, γεωργικούς ελκυστήρες και υπερβοσκηση. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα έχουν μελετηθεί στα πλαίσια δημιουργίας δεικτών καθορισμού της υπάρχουσας κατάστασης ερημοποίησης της γης και του πιθανού κινδύνου ερημοποίησης. Τι είναι δείκτης ερημοποίησης; Οι δείκτες χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν ένα φαινόμενο, αποτελούν ένα χαρακτηριστικό για κάτι, αλλά δεν αποτελούν πάντα χαρακτηριστικό ανησυχίας. Ένας δείκτης ερημοποίησης υποδεικνύει ότι μπορεί να υπάρξει ένα πρόβλημα ερημοποίησης, αλλά δεν είναι οριστικό. Ένα ΑΒΑΘΕΣ ΕΔΑΦΟΣ μπορεί να είναι ένας δείκτης ερημοποίησης, αλλά δεν σημαίνει ότι θα υπάρξει σίγουρα ο οποιοσδήποτε κίνδυνος ερημοποίησης χωρίς να ληφθούν υπόψη άλλοι παράγοντες (δείκτες) όπως ετήσια ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ, ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗ, ΚΛΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος εξηγεί ότι: «Οι δείκτες απλοποιούν γενικά την πραγματικότητα προκειμένου να προσδιορίσουν ποσοτικά σύνθετα φαινόμενα, έτσι ώστε οι πληροφορίες να μπορούν να είναι μεταδιδόμενες»". Οι ιδιότητες ενός καλού δείκτη Για την καταλληλότητα χρήσης ένας δείκτης πρέπει να ικανοποιεί ορισμένα κριτήρια και να είναι σε ιδανική κατάσταση, Συγκεκριμένος, Μετρήσιμος, Επιτεύξιμος, Σχετικός, και Αμετάβλητος με τον χρόνο. Οι δείκτες πρέπει να σχετίζονται με την πολιτική και να είναι χρήσιμοι στους χρήστες, χαρακτηριστικοί και μετρούμενοι. Πρέπει να είναι χαμηλού κόστους η απόκτηση των απαραιτήτων δεδομένων μέτρησης. Μια κρίσιμη τιμή αποτελεί μια διαχωριστική γραμμή μεταξύ δύο καταστάσεων ενός συστήματος, ή μια αφετηρία για μια νέα κατάσταση, π.χ. μεταξύ ξηρής και ημίξηρης κλιματικής κατάστασης. Κρίσιμες τιμές για έναν δείκτη δίδονται όπου είναι δυνατόν, παρέχοντας την πληροφορία εάν συγκεκριμένες διεργασίες ερημοποίησης αποτελούν πρόβλημα ή όχι.
Χρήση δεικτών για την για την χαρτογράφηση της περιβαλλοντικά ευαίσθητης περιοχής της λεκάνης Agri, στη νότια Ιταλία Σύστημα οργάνωσης δεικτών Το καλύτερο σύστημα οργάνωσης δεικτών είναι αυτό που δίνει άμεσες απαντήσεις στις ερωτήσεις των χρηστών δεικτών. Μερικοί χρήστες ενδιαφέρονται για πληροφορίες σε εθνική κλίμακα και άλλοι σε τοπική κλίμακα. Μερικοί χρήστες ενδιαφέρονται μόνο για την επιτυχία ή την αποτυχία των γεωργικών πρακτικών και άλλοι ενδιαφέρονται με την ευρύτερη έννοια των επιπτώσεων. Η ανάλυση των εκθέσεων και Εθνικών Σχεδίων Δράσης δείχνει ότι σε πολλά θέματα της ερημοποίησης απαιτείται η χρήση δεικτών. Επίσης οι εκθέσεις των Εθνικών Σχεδίων Δράσης κάνουν αναφορά σε δείκτες και τιμές βαρύτητας δεικτών (υπολογισμένους στη βάση ομάδων δεικτών) για κοινή χρήση σε εθνική κλίμακα. Σε συζητήσεις ημερίδων με ομάδες τοπικών χρηστών γης έχουν συνταχθεί κατάλογοι πιθανών δεικτών σε τοπικό επίπεδο. Είναι χρήσιμο να ταξινομηθούν οι δείκτες στις κάτωθι κατηγορίες: φυσικοί /οικολογικοί, οικονομικοί, κοινωνικοί και θεσμικοί. Αυτή η ταξινόμηση ενθαρρύνει το χρήστη να σκεφτεί πέρα από την κοινή φυσική/οικολογική προσέγγιση. Ένα σύστημα οργάνωσης δεικτών που συχνά αναφέρεται στην βιβλιογραφία είναι το DPSIR (κίνητρα, πιέσεις, φυσική κατάσταση, επιπτώσεις, ανταπόκριση). Το σύστημα DPSIR αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο στον επιστήμονα, αλλά στον αγρότη μπορεί μερικές φορές να προκαλεί σύγχυση. Για παράδειγμα, η πυκνότητα πληθυσμού που μειώνεται ή οι αποδόσεις των γεωργικών καλλιεργειών μπορεί να είναι κίνητρο αλλά και ανταπόκριση. Το Πρόγραμμα DESERTLINKS ανέπτυξε το DIS4ME (Σύστημα Δεικτών Ερημοποίησης για την Μεσογειακή Ευρώπη), συλλέγοντας και δοκιμάζοντας έναν κατάλογο από 140 δείκτες ερημοποίησης, και περιγράφοντάς τους με λεπτομέρεια. 140 δείκτες ερημοποίησης, συμπεριλαμβάνοντας τους ακόλουθους: Φυσικοί και οικολογικοί δείκτες Κλίμα ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΑΕΡΟΣ,ΔΕΙΚΤΗΣ ΞΗΡΟΤΗΤΑΣ (1),ΔΕΙΚΤΗΣ ΞΗΡΟΤΗΤΑΣ (2), ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΛΙΜΑΤΟΣ,ΞΗΡΑΣΙΑ, ΔΕΙΚΤΗΣ ΞΗΡΑΣΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΟΣ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ, ΔΥΝΗΤΙΚΗ ΕΞΑΤΜΙΣΟΔΙΑΠΝΟΗ, ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ,ΔΙΑΒΡΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΒΡΟΧΗΣ, ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΤΗΤΑ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ, ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΑΝΕΜΟΥ, Έδαφος ΔΙΗΘΗΤΙΚΟΤΗΤΑ,ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΥΛΗ ΣΤΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΟΡΙΖΟΝΤΑ, ΜΗΤΡΙΚΟ ΥΛΙΚΟ, ΧΑΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΣ, ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΑΛΑΤΩΣΗΣ, ΈΚΘΕΣΗ ΚΛΙΣΗΣ ΚΛΙΣΗ,ΕΔΑΦΙΚΗ ΚΡΟΥΣΤΑ, ΒΑΘΟΣ ΕΔΑΦΟΥΣ, (USLE) ΕΔΑΦΙΚΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ, ΕΔΑΦΙΚΗ ΔΙΑΒΡΩΣΗ (ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΗ), ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΔΑΦΙΚΩΝ ΑΠΩΛΕΙΩΝ, ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ, ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΕΔΑΦΟΥΣ, ΕΔΑΦΙΚΗ ΔΟΜΗ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΝΕΡΟΥ Βλάστηση ΈΚΤΑΣΗ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ, Οικονομικοί δείκτες ΕΚΧΕΡΣΩΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ, ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΞΗΡΑΣΙΑ, ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΔΙΑΒΡΩΣΗ, ΠΟΛΥΤΕΜΑΧΙΣΜΟΣ ΔΑΣΟΥΣ, ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗ, ΤΥΠΟΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΚΑΛΥΨΗΣ, ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ
Χρήση γης Κοινωνικοί δείκτες Θεσμικοί δείκτες ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΗΜΙ ΦΥΣΙΚΗ, ΒΛΑΣΤΗΣΗ, ΈΚΤΑΣΗ ΠΕΡΙΘΩΡΙΑΚΩΝ ΕΔΑΦΩΝ, ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΓΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ, ΈΝΤΑΣΗ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ, ΤΥΠΟΣ ΧΡΗΣΗΣ ΓΗΣ, ΦΥΣΙΚΗ ΒΛΑΣΤΗΣΗ, ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΑΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ, ΜΕΙΩΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ, ΔΕΙΚΤΕΣ GINI, ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ, ΔΕΙΚΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ, ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ, ΡΥΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ, ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΚΟΙΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΕΕ, ΥΔΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΔΑΣΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ, ΤΟΠΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ 21, ΣΥΜΒΟΛΗ ΜΚΟ, ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ, ΣΧΕΔΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ διεργασίες ερημοποίησης που επηρεάζουν την συγκεκριμένη περιοχή; Αυτές είναι οι κύριες διεργασίες που σχετίζονται με την ερημοποίηση όπως προκύπτει από τις Εθνικές Επιτροπές της UNCCD στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα, και από τους τοπικούς χρήστες γης στη λεκάνη Alentejo, στην περιοχή Guadalentin, στη λεκάνη Agri και στη Λέσβο είναι οι παρακάτω: Εγκατάλειψη γης Αύξηση των εντατικά αρδευόμενων περιοχών Υπερ εκμετάλλευση παράκτιων περιοχών Αποψίλωση δασών Υπερβόσκηση Ακατάλληλες γεωργικές πρακτικές Αλλαγές στις οικονομικές δραστηριότητες στις περιοχές που επηρεάζονται από την ερημοποιηση Υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος (συμπεριλαμβανομένης της διάβρωσης και της αλάτωσης εδάφους και των πυρκαγιών) Αλλαγές στη διαθεσιμότητα των υδατικών πόρων Αλλαγές στην κοινωνική δομή Παράδειγμα Δέικτου: Αποψίλωση Η αποψίλωση δασών στη Μεσογειακή Ευρώπη είναι κυρίως το αποτέλεσμα πυρκαγιών, υλοτομίας, ή μεταβολής από δασώδη ή θαμνώδη γη, σε γεωργική ή αστική γη. Οι συνέπειες της εκχέρσωσης περιλαμβάνουν μεγάλες απορροές, απώλεια εδάφους και μείωση της βιοποικιλότητας. ΑΠΟΨΙΛΩΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ είναι ο κύριος δείκτης για την περιγραφή του μεγέθους της εκχέρσωσης, αλλά υπάρχουν και άλλοι δείκτες (όπως ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗ) που έχουν επίσης ενδιαφέρον. Οι παράγοντες που επηρεάζουν το ρυθμό εκχέρσωσης περιλαμβάνουν τις κλιματικές συνθήκες, τη δασική παραγωγικότητα, το ρόλο της δασικής διαχείρισης και την καταστροφή του δάσους από τις πυρκαγιές. Για κάθε έναν από αυτούς τους παράγοντες υπάρχουν και διάφοροι σχετικοί δείκτες. ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΠΟΤΑΜΩΝ, Θεσμική οργάνωση για την καταπολέμηση της ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ / ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ερημοποίησης. Προσδιορισμός των διεργασιών ερημοποίησης Ένας τρόπος επιλογής του κατάλληλου δείκτη είναι η απάντηση στο ερώτημα: Ποιες είναι οι βασικές Για κάθε μία από αυτές τις διεργασίες, το πρόγραμμα DESERTLINKS προσδιόρισε τους περισσότερο σχετικούς και κατάλληλους δείκτες από τον κατάλογο των 140 δεικτών. το DIS4ME περιέχει μια πλήρη ανάλυση όλων αυτών των διεργασιών και των σχετικών δεικτών. Λοφώδης περιοχή που εκχερσώθηκε η φυσική βλάστηση, Mιrtola, Πορτογαλία (φωτογραφία από Μ. j. Roxo)
Ειδική μελέτη: Αλεντέζο, Πορτογαλία Υπάρχουν διάφορες φάσεις στην αποψίλωση της περιοχής Alentejo. Μια από τις σημαντικότερες φάσεις είναι η αποψίλωση των δασών για την καλλιέργεια δημητριακών κατά τη διάρκεια του δέκατου έβδομου αιώνα. Μια άλλη συμπίπτει με την έξαρση των δραστηριοτήτων στο ορυχείο του Sao Domingos και κατά τη διάρκεια των παγκόσμιων πολέμων όταν, λόγω της έλλειψης καυσίμων, χρησιμοποιήθηκαν οι θάμνοι και τα δέντρα για καύσιμη ύλη. Αυτό οδήγησε στη σχεδόν πλήρη καταστροφή της φυσικής βλάστησης. Πρόσφατα επακολούθησε η καταστροφή της θαμνώδης βλάστησης για την καλλιέργεια σιτηρών και τη δημιουργία βοσκότοπων. κρίσιμες καταστάσεις έτσι ώστε να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις διαχείρισης της γης σε τοπική κλίμακα. Ο ιστοσελίδα του DIS4ME περιλαμβάνει ένα δυναμικό εργαλείο για τον υπολογισμό της τιμής του ESI σε ένα σημείο. Οι τιμές για κάθε παράμετρο επιλέγονται από τα αντίστοιχα παράθυρα και ο δείκτης υπολογίζεται, με περαιτέρω ανάλυση για τους παράγοντες που ενδιαφέρουν. Με τη χρήση των γεωγραφικών πληροφοριακών συστημάτων υπολογίζεται ο δείκτης ESI για έναν μεγάλο αριθμό μονάδων γης και είναι δυνατή η σύνταξη ενός χάρτη των περιοχών που επηρεάζονται από την ερημοποίηση. Εκτός από το εργαλείο ESI, το DIS4ME περιέχει ένα άλλο εργαλείο με χρήση δεικτών στον υπολογισμό του Δεν είναι όλοι οι δείκτες κατάλληλοι για χρήση σε όλες τις κλίμακες. Μερικοί είναι καταλληλότεροι για τοπικές ή περιπτώσεις τοπίου, άλλοι για περιφερειακές, εθνικές και ευρύτερα Μεσογειακού επιπέδου κλίμακες. Συνθετικοί δείκτες από τοπική σε Ευρωπαϊκή κλίμακα Ο δείκτης περιβαλλοντικής ευαισθησίας Ένας συνδυασμός κακής ποιότητας διαχείρισης και κρίσιμων περιβαλλοντικών παραγόντων όπως το έδαφος, το κλίμα και η βλάστηση μπορεί να οδηγήσει σε έντονη μη αντιστρεπτή περιβαλλοντική υποβάθμιση. Ο δείκτης ESI επιτρέπει το χαρακτηρισμό και τον προσδιορισμό των παραγόντων που δημιουργούν
κίνδυνου αλάτωσης και διάβρωσης του εδάφους στις χρήσεις: πευκοδάση, σιτηρά, ελαιώνες, βοσκότοποι, αμπελώνες και δρυοδάση. Για να υπολογιστεί ο κίνδυνος διάβρωσης σε ένα δρυοδάσος χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι δείκτες: ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΗ, ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗ, ΒΑΘΟΣ ΕΔΑΦΟΥΣ, ΚΛΙΣΗ, ΕΚΘΕΣΗ ΚΛΙΣΗΣ, ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΝΑΒΑΘΜΩΝ, ΒΟΣΚΗΣΗ, ΕΛΕΓΧΟΣ ΒΟΣΚΗΣΗΣ, ΙΔΟΚΤΗΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ και ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ. Είναι επίσης δυνατός ο υπολογισμός του κινδύνου ερημοποίησης εάν η τιμή ενός εκ των ανωτέρω δεικτών αλλάξει, για παράδειγμα αν το κλίμα γίνει θερμότερο ή πιο ξηρό. Σε αυτή την περίπτωση τα σενάρια μπορούν να αποτυπωθούν σε χάρτες και να συγκριθούν. Δείκτης Περιφερειακής Υποβάθμισης Περισσότερο σύνθετοι μέθοδοι, που λαμβάνουν υπόψη τη γνώση για το πώς οι φυσικές διεργασίες αλληλεπιδρούν, έχουν αναπτυχθεί συνδυάζοντας δείκτες για την εκτίμηση τιμών βαρύτητας. Αυτές οι μέθοδοι χρησιμοποιούν σύνολο δεδομένων όπως κλίματος ή προβλέψεων μεταβολών κλίματος και δορυφορικές εικόνες.. Το μοντέλο PESERA (Πανευρωπαϊκή Εκτίμηση του Κινδύνου Διάβρωσης του Εδάφους) είναι ένα εργαλείο που στηρίζεται σε φυσικά δεδομένα και σε χωρικές εξισώσεις εκτίμησης της εδαφικής διάβρωσης σε Ευρωπαϊκή κλίμακα. Συνδυάζει την τοπογραφία, το κλίμα και το έδαφος, σε μια ολοκληρωμένη πρόβλεψη απορροής και διάβρωσης του εδάφους, δηλαδή εκτιμά το Δείκτη Περιφερειακής Υποβάθμισης (RDI). Και το ESI και το RDI έχουν την προέλευσή τους στην έρευνα που διεξήχθη στα ερευνητικά προγράμματα MEDALUS όπου αναπτύχθηκε μια μέθοδος για την χαρτογράφηση των Περιβαλλοντικά Ευαίσθητων Περιοχών (ESAs). Διακρίθηκαν κρίσιμες, ευαίσθητες και δυνητικές ESAs. Χρήση δεδομένων δεικτών για την ενημέρωση στη λήψη απόφασης στη γεωργία ManPrAs Οι περισσότεροι αγρότες πραγματοποιούν διάφορους τύπους ενεργειών στη γη τους (διαφορετικές καλλιέργειες ή κτηνοτροφία) και χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα γεωργικών τεχνικών. Πρέπει συχνά να δώσουν απάντηση σε μία από τις ακόλουθες ερωτήσεις: Πώς τα οικονομικά οφέλη από τις διάφορες δραστηριότητές επηρεάζονται από τη χρήση των πρακτικών παραγωγής που έχουν διαφορετικά αποτελέσματα στη προστασία ή την υποβάθμιση του εδάφους; Πώς μεταβάλλονται τα οικονομικά οφέλη από την αλλαγή αυτών των δραστηριοτήτων, εάν η τιμή ή/και η δομή των επιδοτήσεων ή/και οι δαπάνες επενδύσεων αλλάξουν; Το ManPrAs είναι ένα εργαλείο για τη Αξιολόγηση των Γεωργικών Διαχειριστικών Πρακτικών. Είναι μια μέθοδος, βασισμένη στους δείκτες που περιλαμβάνονται στο DIS4ME, για να αξιολογήσουν την ικανότητα υποστήριξης των διαφορετικής αειφορικότητας γεωργικών πρακτικών συνδυάζοντας τον δείκτη προστασίας του εδάφους (SCI) με τα οικονομικά αποτελέσματά τους (gross margin GM). Περεταίρω πηγές πληροφόρησης Η Συνθήκη Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης (UNCCD) έχει την ιστοσελίδα http://www.unccd.int/ Η ΕΕ χρηματοδότησε το πρόγραμμα DESERTLINKS το 2001 2005 (Ερημοποίηση της Μεσογείου: σύνδεση της επιστήμης με τους χρήστες γης) περιγράφεται στην: http://www.kcl.ac.uk/projects/desertlinks/. Το σύστημα DIS4ME δεικτών ερημοποίησης αναπτύχθηκε ως μέρος του DESERTLINKS και μπορεί να ευρεθεί στην ιστοσελίδα: http://www.kcl.ac.uk/projects/desertlinks/accessdis4me. htm. Για να αποκτήσετε πρόσβαση στη ιστοσελίδα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο όνομα χρήστη: desertlinks και στο κωδικό πρόσβασης: dis4me. Το DIS4ME είναι μια εγκυκλοπαίδεια πληροφοριών για την ερήμοποιηση στις βόρειες μεσογειακές χώρες της Πορτογαλίας, Ισπανίας, Ιταλίας και Ελλάδας, και μπορείτε να διαβάσετε για την ανάπτυξη όλων των δεικτών, και τις σημαντικότερες διεργασίες ερημοποίησης. Υπάρχουν περαιτέρω λεπτομέρειες για το εργαλείο ESI, υπολογισμός του κινδύνου ερημοποίησης, τον Δείκτη Περιφερειακής Υποβάθμισης και το ManPras.