Μη επεμβατικοί δείκτες φλεγμονής αεραγωγών στην κλινική πράξη:

Σχετικά έγγραφα
Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Α. Ι. Παπαϊωάννου Ειδικευόμενη Πνευμονολόγος Γ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Φλεγμονώδεις δείκτες στο σοβαρό άσθμα

Φλεγμονώδεις Δείκτες στο Σοβαρό Άσθμα Παρόν και Μέλλον Κωνσταντίνος Θ. Κωστίκας, MD, FCCP Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Ουδετεροφιλική φλεγμονή στο άσθμα. Νικολέττα Ροβίνα Επιμελήτρια Β Α Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική Νοσ/μείο «η Σωτηρία»

Ν. Τζανάκησ Αναπληρωτήσ Καθηγητήσ Ιατρική Σχολή, Πανεπιςτήμιο Κρήτησ

Οστεοποντίνη στο υπερκείµενο των προκλητών πτυέλων σε ασθµατικούς καπνιστές: συσχετίσεις µε δείκτες φλεγµονής και αναδιαµόρφωσης των αεραγωγών

Μη φαρμακευτική προσέγγιση- Επεμβατικές θεραπείες Πασχάλης Στειρόπουλος MD, PhD, FCCP ΓΝΘ Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Θεσσαλονίκη

Ενδείξεις μέτρησης εκπνεομένου NO στα παιδιά

Ο ρόλος της Λεπτίνης, της Αδιπονεκτίνης και της Γρελίνης στο Άσθµα στη σταθερή νόσο και στην παρόξυνση

Φαινότυποι & Ενδότυποι Σοβαρού Άσθματος. Ελευθέριος Ζέρβας, Πνευμονολόγος Επιμελητής Α ΕΣΥ 7 η Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν.Ν.Θ.

Νικολέττα Ροβίνα Πνευμονολόγος 1η Παν/κή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘΑ «η Σωτηρία» Θεραπεύοντας με βάση τους βιολογικούς δείκτες-εφικτό; Όχι (?)..

"Τα πολλαπλά πρόσωπα του άσθματος"

Φαινότυπος μόνιμης απόφραξης αεραγωγών

Φαινότυποι. Πορπόδης Κωνσταντίνος Πνευμονολόγος Λέκτορας ΑΠΘ


REGISTRY ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΒΑΡΟ ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ. ΠΕΤΡΟΣ ΜΠΑΚΑΚΟΣ Αναπλ. Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Συντονιστής Ομάδας Άσθματος ΕΠΕ

Σεμινάριο Άσθματος 2016 Μύθοι και Πραγματικότητα 5 top άρθρα με θέμα «Αμφιλεγόμενα Θέματα στο άσθμα»

Διαχείριση ασθενούς με σοβαρό άσθμα. Στέλιος Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ ERS chairman group 5.2

Παιδιατρική ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, 23, 3. Γ Παιδιατρική Κλινική, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, 2

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Συνοσηρότητα στο σοβαρό άσθμα. Χάρη Μπιτσάκου Πνευμονολόγος

Αλλεργική Ρινίτιδα και Βρογχικό Άσθμα: Συσχέτιση

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

5 ο Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Ημέρες Άσθματος 2016 «ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ» ACOS.

ΣΟΒΑΡΟ ΑΣΘΜΑ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ Ορισμός διαγνωστική προσέγγιση διαχείριση

Τα αντιβιοτικά στο άσθμα. Χάρη Μπιτσάκου Πνευμονολόγος

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Θεραπεύσιμα χαρακτηριστικά στα αποφρακτικά νοσήματα του πνεύμονα: μια καινοτόμος προσέγγιση. Στέλιος Λουκίδης MD Phd FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

Θεραπευτικοί χειρισμοί και παρακολούθηση ασθενή με βρογχικό άσθμα στην κοινότητα

ΠΑΡΟΞΥΝΣΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΑ (ΧΑΠ)

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΒΡΟΓΧΙΚΟ ΑΣΘΜΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ

Χορήγηση Mepolizumab σε ασθενή με άσθμα και χρονία ηωσινοφιλική πνευμονία

Ν.Ροβίνα. αναδιαμόρφωση των αεραγωγών στο σοβαρό ανθιστάμενο στη θεραπεία άσθμα. λχανάτηs 1, Σ. Λουκίδης 3. Τσέλιου 1, K. KοντογιάννηK.

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΥΓΙΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΘΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

Μελλοντικές θεραπείες Δρ. Εύα Φούκα Επιμελήτρια Πνευμονολογικής Κλινικής ΑΠΘ

Η παρόξυνση του σοβαρού ασθματικού

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Βήχας ισοδύναμος άσθματος Cough Variant Asthma

Εκτίμηση της φλεγμονής των αεραγωγών στη ΧΑΠ: Τι πληροφορίες παίρνουμε; Στέλιος Θ. Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

Διαχείριση ασθενούς με σοβαρό άσθμα. Στέλιος Λουκίδης MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ ERS chairman group 5.2

Πτυχιακή εργασία Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΧΡΟΝΙΟ ΑΣΘΜΑ

Real life data with anti IL-5 treatment. Πνευμονολογικές Κλινικές & Πνευμονολόγοι ανά την επικράτεια

Άσθμα και εγκυμοσύνη

Anti-IgE: Πότε και για Πόσο?

Διάγνωση άσθματος 2017

Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος

Δείκτες φλεγμονής στο άσθμα. ΣΤΕΛΙΟΣ ΛΟΥΚΙΔΗΣ MD FCCP Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

«Συνεχής ή διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών στο παιδικό άσθμα. Τι προτείνει η βιβλιογραφία»

Μ. Μηνάς, Ε. Γκουντουβά, Ε. Αποστολίδου, Η. Μακρής, Κ. Γουργουλιάνης, Χ. Χατζόγλου

Ορισμός ΧΑΠ. Ορισμός άσθματος. Σύνδρομο αλληλοεπικάλυψης Άσθματος και ΧΑΠ. Γεώργιος Χειλάς

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΥΠΕΡΔΙΑΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ

Βρογχικό Άσθμα: Πού βρισκόμαστε σήμερα;

στη διάγνωση Βρογχικό άσθµα ρ ήµος Κ. Γίδαρης Παιδίατρος MRCPCH Α Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ ΦΛΕΓΜΟΝΗ Βρογχόσπασµος

Διαλείπουσα χορήγηση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών και μοντελουκάστης «κατά»

Φαινότυποι και ενδότυποι σοβαρού άσθματος: Ματιές στο μέλλον. Στέλιος Λουκίδης MD phd FCCP FERS Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

ΝΕΩΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗΣ ΕΜΒΟΛΗΣ

Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks. Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks

Παρουσία θρόμβου στον αριστερό κόλπο και στο ωτίο του αριστερού κόλπου Παρουσία αυτόματης ηχοαντίθεσης στον αριστερό κόλπο/ωτίο Ύπαρξη αθηρωμάτωσης

Το σοβαρό άσθμα στα παιδιά: προβλήματα και λύσεις

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟ ΟΧΗ ΤΩΝ ΣΤΑΘΕΡΩΝ ΣΥΝ ΥΑΣΜΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ

Διάγνωση και σταδιοποίηση άσθματος. Μίνα Γκάγκα Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών

Παρουσίαση ερευνητικού έργου

FEV 1 : η θετική άποψη. Στέλιος Θ. Λουκίδης MD FCCP ERS secretary group 5.2 Ιατρική σχολή ΕΚΠΑ

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Διάγνωση του βρογχικού άσθματος

Άσθμα στα νήπια Νεώτερα στη θεραπεία

LAΜA στο άσθμα: Έχουν θέση; Ναι

Σύνδρομο επικάλυψης Άσθματος και ΧΑΠ (ACOS) Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Η χρήση των βιολογικών δεικτών στην ΧΑΠ. Ανδριάνα Ι Παπαϊωάννου Επικουρική Επιμελήτρια, Β Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)

Η ιπλή Βρογχοδιαστολή στη διαχείριση των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Διερεύνηση των βρογχεκτασιών στο σοβαρό άσθμα


ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

H παρουσίαση αυτή αποτελεί δημιουργία του ομιλητή Παρακαλείστε να τη χρησιμοποιήσετε μόνο για ενημέρωσή σας

Το σοβαρό άσθμα τα παιδιά. Ε.Παρασκάκης Eπικ. Καθηγητής Παιδιατρικής Παιδοπνευμονολογική Μονάδα Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Θράκης

Αλληλεπικάλυψη Άσθματος και ΧΑΠ. Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος

Φυσικοθεραπευτής, MSc, Εργαστηριακός συνεργάτης, Τμήμα Φυσικοθεραπείας, ΑΤΕΙ Λαμίας Φυσικοθεραπευτής

The effect of dornase alfa on ventilation inhomogeneity in patients with cystic fibrosis

ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Τι ονοµάζουµε συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο: Γιατί χρειαζόµαστε ειδικά µοντέλα υπολογισµού:

Άσθμα ως συνοσηρότητα στη ΧΑΠ ειδική αντιμετώπιση;

ΧΑΠ, Υπερδιάταση και οι συνέπειές της

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης

Κατευθυντήριες οδηγίες στη διερεύνηση της χρόνιας πνευμονοπάθειας στα παιδιά

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΚΑΤΣΑΟΥΝΟΥ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Κ.Ε.Θ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1

Επιταχυνόμενη αθηρωμάτωση σε ασθενείς με αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα

MSM Men who have Sex with Men HIV -

Mηχανισμοί απόφραξης Υπερτροφία βλεννογόνου. φυσιολογικός

Θεραπεία άσθματος σε παιδιά και έφηβους: προβλήματα και λύσεις

Μακροχρόνια Θεραπεία με OMALIZUMAB

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG

Ασθενής 81 ετών με σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς και τριγλώχινας

Αντι-LTRs : Πόσο υποστηρίζονται από τις real-life μελέτες ;

Transcript:

. Ομάδα Άσθματος 2010 Μη επεμβατικοί δείκτες φλεγμονής αεραγωγών στην κλινική πράξη: Πότε, σε ποιον, με τι κόστος και με ποιο όφελος; Κωνσταντίνος Θ. Κωστίκας Πνευμονολόγος

Η ιστορία της Τζούλια ή μια ευαίσθητη ιστορία προσωπικών δεδομένων

Exhaled breath analysis: current state of standardization, research, and clinical use Kharitonov SA & Barnes PJ, Chest 2006

PubMed 21.03.2010 exhaled nitric oxide asthma: 1235 induced sputum asthma: 1106 sputum eosinophils asthma: 1005 exhaled breath condensate asthma: 260

FeNO and Sputum Eosinophils Whole population (n=566) R 2 =0.26 (p<0.001) Non-smokers R 2 =0.28 (p<0.001) Berry MA, Clin Exp All 2005

Diagnosing Asthma with FeNO: Comparison with Conventional Tests PEF variation PEF steroid response FEV 1, FEV 1 /VC, FEV 1 steroid response 47 pts. with symptoms suggestive of asthma FeNO 50 >20 ppb AUC 0.864 Sens. 88% Spec. 79% PPV 70% NPV 92% Sputum eosinophils FeNO 50 Smith AD, AJRCCM 2004

FeNO and ICS Response 52 patients with undiagnosed respiratory symptoms Parameters: FeNO FEV 1 % pred. FEV 1 bronchodilator response PD 20 metacholine PEFR variation FP and Placebo (4w + 4w) FeNO >47 ppb "best predictor" of steroid response Smith AD, AJRCCM 2005

Prediction of failure after reduction of ICS: BHR, sputum eosinophils, FeNO Sens. Spec. PPV NPV n = 40 children ICS dose: 200-500 μg/day 50% dose reduction every 8 weeks 30% discontinued ICS 38% lost control BHR fall >15% 63.6 59.5 31.8 84.6 Eosinophils >0% 100 51.0 41.0 100 >3% 54.5 84.8 46.1 78.7 F E NO >22ppb 78.6 68.6 44.0 92.5 >35ppb 71.4 82.4 52.6 91.3 Zacharasiewicz A, AJRCCM 2005

Sputum Eosinophils and Asthma Management SYMPTOMS CONTROLLED anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx Sputum guidelines group Sputum eosinophils <1% SYMPTOMS NOT CONTROLLED anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx No change in anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx Sputum eosinophils 1-3% No change in anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx Sputum eosinophils >3% anti-inflammatory Rx bronchodilator Rx if on maximum anti-inflammatory Rx Green RΗ, Lancet 2002

Σοβαρές παροξύνσεις Sputum Eosinophils and Asthma Management 120 Θεραπεία με βάση συμπτώματα και λειτουργικό έλεγχο Θεραπεία με βάση τα ηωσινόφιλα των πτυέλων 100 80 60 63% μείωση παροξύνσεων *p = 0.01 40 20 0 Χωρίς αύξηση κορτικοστεροειδών 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Μήνες Green RΗ, Lancet 2002

Sputum Eosinophils and Asthma Management 49% μείωση παροξύνσεων Ηωσινοφιλικές Μη ηωσινοφιλικές Χωρίς αύξηση κορτικοστεροειδών Jarayam L, Eur Respir J 2006

FeNO to Guide Treatment in Chronic Asthma 45.6% reduction in exacerbation rate (p=0.27) 40% ICS reduction (270 μg/day) (p=0.008) Smith AD, NEJM 2005

The Use of FeNO to Guide Asthma Management 118 pts. mild-moderate asthma FeNO-guided vs. BTS management Exacerbation frequency: 0.33 (0.69) vs. 0.42 (0.79) p=0.43 The FENO group used 11% more ICS (p=0.40) The final daily dose of ICS was lower in the FENO group (557 vs. 895 μg, p=0.028) Shaw DE, AJRCCM 2007

FeNO for Asthma Management: 46 weeks RCT FeNO Management resulted in higher doses of ICS, without clinically important improvements in symptomatic asthma control BUT included pts. with low FeNO AND Was more efficient in pts with: BMI >30 kg/m 2 high blood eosinophils atopy high total IgE Szefler SJ, Lancet 2008

FeNO to Guide Treatment in Chronic Asthma Gibson PG, Clin Exp All 2009

FeNO: Normal Values? Contradictory results In a large population-based study (n=2,200), age, height and atopy (but not gender) were predictors of FeNO. Smoking was negatively associated with FeNO 1 In another study (n=895), FeNO was found to be: 2 25% lower in females (gender) 50% lower in smokers (especially if smoked the same day) 60% higher in the presence of atopy In our study, the only independent predictors of FeNO were asthma, allergic rhinitis and current smoking 3 1 Olin AC, Chest 2006; 2 Taylor DR, Respir Res 2007; 3 Kostikas K, Chest 2008

FeNO: Personal Best vs. Predicted Values 1 Olin AC, Chest 2007; 2 Travers J, AJRCCM 2007 3 Dressler H, Respir Med 2008; 4 Smith AD, JACI 2009

Parameters Related to Asthma in an Unselected Birth Cohort Study Isle of Wight birth cohort (n=1456) reassessed at 18 years of age Scott M, Thorax 2010

Increased FeNO Predicts New-Onset Wheeze n=2,200 from a general population-based study All subjects reporting wheeze, asthma, or asthma symptoms at baseline were excluded resulting in a study population of 1,506 subjects Olin A-C, AJRCCM 2010

Portable FeNO as a Screening Tool for Asthma in Young Adults During Pollen Season p<0.0001 120 100 p<0.0001 p<0.0001 p=ns p<0.0001 NO (ppb) F E 80 60 40 20 0 F E NO (ppb) 10.5 (7.0, 13.0) Controls Asthma Allergic Rhinitis 20.0 (14.0, 31.0) 17.0 (12.5, 23.0) Non-specific symptoms 11.0 (8.5, 12.5) Data are presented as median (interquartile ranges) Kostikas K, Chest 2008

Portable FeNO as a Screening Tool for Asthma in Young Adults During Pollen Season Non-Smokers Smokers Cut-off points Sensitivity Specificity Sensitivity Specificity >30 ppb 41.0 94.3 4.8 96.0 >25 ppb 46.2 91.5 6.2 92.0 >20 ppb 64.1 84.9 25.0 86.0 >15 ppb 79.5 65.1 50.0 68.0 >10 ppb 94.9 30.2 70.8 44.0 Kostikas K, Chest 2008

Effects of ICS on Inflammatory Cell Subtypes n=94 Eosinophilic (EA) vs. Non-Eosinophilic Asthma (NEA) Treatment response greater in EA: symptoms (p<0.001), QoL (p=0.012), AHR (p=0.036), FeNO (p=0.007) Lesser but significant changes occurred in NEA FeNO best predictor of steroid response in NEA (AUC 0.810, optimum cut-point of 33ppb) Cowan DC, Thorax 2010 (in press)

FeNO Predicts Control in DTT of Asthma 102 consecutive patients with suboptimal asthma control received SFC 50/500 for 1 month - then, those who remained uncontrolled received oral CS for 1 month 53 patients (52%) gained control Those who achieved control were more likely to have positive skin results (60.4 % vs. 34 %; p = 0.01) positive bronchodilator test (57.1 % vs. 35.8 %; p = 0.02) PEFR variability 20% (71.1 % vs. 49.1 %; p = 0.04) FeNO 30 ppb demonstrated a sensitivity of 87.5% and a specificity of 90.6% for the identification of responsive asthmatics (AUC=0.925) Pérez de Llano LA, ERJ 2010 (in press)

Μεταβολή FeNO και έλεγχος άσθματος Μείωση του FeNO κατά 40% σχετιζόταν με βελτίωση του άσθματος (ΝPV 79%) Αύξηση του FeNO κατά 30% σχετιζόταν με επιδείνωση του άσθματος (NPV 82%) Michils Α, ERJ 2008

Μεταβολή FeNO και έλεγχος άσθματος: Καπνιστές Ελάττωση του FeNO κατά 20% υποδηλώνει βελτίωση του άσθματος τόσο σε μη καπνιστές (NPV 78%) όσο και σε καπνιστές (NPV 72%) Αύξηση του FeNO κατά 30% σχετίζεται με επιδείνωση του άσθματος και στις δύο ομάδες ασθενών (NPV 86% και 84% αντίστοιχα σε μη καπνιστές και καπνιστές) Michils Α, ERJ 2009

Μεταβολή FeNO και Έλεγχος Άσθματος: Αλλεργική Ρινίτιδα Papaioannou AI, ERJ 2009

FeNO and Lung Function Decline in Difficult to Treat Asthma Van Veen IH, ERJ 2008

Eosinophilic Inflammation Predicts Lung Function Decline in Asthma with Fixed Airflow Obstruction 5-year follow up of patients with Asthma and COPD with fixed airflow obstruction Contoli M, J All Clin Immunol 2010 (in press)

FeNO and persistent eosinophilic phenotype in Severe Refractory Asthma 17 controls 15 pts. mild-moderate asthma 24 pts. severe refractory asthma (SRA) Correlation of FeNO with tissue eosinophils only in pts with SRA r s = 0.54, p = 0.007 FeNO values >72.9 ppb predict the presence of tissue eosinophilia Sensitivity 0.56 - Specificity 1.0 (AUC=0.83) Silkoff PE, J All Clin Immunol 2005

Sensitivity Sensitivity FeNO in SRA: Prediction of Sputum Cell Counts 100 FeNO-SRA 100 FeNO-SRA 80 80 60 60 40 40 20 20 0 0 20 40 60 80 100 100-Specificity 0 0 20 40 60 80 100 100-Specificity Sputum Eosinophilia FeNO level > 19ppb Sensitivity 0.78 - Specificity 0.73 AUC of 0.8 (95% CI 0.6-0.9, p=0.0001) Sputum Neutrophilia FeNO level <19 ppb Sensitivity 0.63 - Specificity 0.9 AUC 0.79 (95% CI 0.6-0.9, p=0.0009) Tseliou E, Chest 2010 (in press)

Asthma Phenotypes Cluster Analysis (SARP) Moore W, AJRCCM 2010

FeNO Identifies a Reactive At Risk Asthma Phenotype (NHLBI SARP) 446 pts w. asthma (175 severe, 271 non-severe) and 49 healthy FeNO similar among severe and non-severe asthma patients The proportion of individuals with high FENO levels (> 35 ppb) was the same (40%) among groups (despite more CS in severe asthma) Asthmatics with high FENO had more airway reactivity (B/D response and by methacholine AHR) more evidence of allergic airway inflammation (sputum eosinophils) more evidence for atopy (skin tests, serum IgE and blood eosinophils) more hyperinflation decreased awareness of their symptoms High FENO identified those severe asthma patients characterized by the greatest airflow obstruction and hyperinflation and most frequent utilization of emergency care in the previous year Dweik RA, AJRCCM 2010 (in press)

Clinical Asthma Phenotype and Management of Eosinophilic inflammation Haldar P, AJRCCM 2008

The greater our knowledge increases, the greater our ignorance unfolds John F. Kennedy

Always look on the bright side of life

Algorithm for Assessment of Airways Disease Pavord ID, Shaw DE, Gibson PG, Taylor DR; Lancet 2008

Omalizumab (Xolair ) and Eosinophils Djucanovic R, AJRCCM 2004

Omalizumab (Xolair ) and FeNO Steroid Stable Phase Steroid Reduction Phase Open-Label Silkoff P, Pediatrics 2004

Mepolizumab (anti-il-5) in Severe Refractory Eosinophilic Asthma 2.0 vs. 3.4 Haldar P et al. N Engl J Med 2009;360:973-984

Mepolizumab (anti-il-5) in Severe Refractory Eosinophilic Asthma Haldar P et al. N Engl J Med 2009;360:973-984

Asthma Management by Monitoring Sputum Neutrophil Counts A Light at the End of the Tunnel of Inflammation in Obstructive Airway Diseases? Gibson PG, Chest 2008 (EDITORIAL) Pallan S, Chest 2008

Macrolides in Severe Refractory Asthma Simpson JL, AJRCCM 2007

And a few numbers In both treated and untreated asthmatic patients: Sputum eosinophilia >3% Sputum neutrophilia >60% (>40%) In untreated subjects with respiratory symptoms FeNO <25 ppb "normal" FeNO 25-50 ppb "present, but mild" FeNO >50 ppb "significant" In treated asthmatics increase ICS if FeNO >35 ppb (>50 ppb) or increase >30-40%

Factors Affecting FeNO Measurements Aerocrine, Sweden

Caffeine and FeNO Taylor ES, AJRCCM 2004; Welsh EJ Cochrane 2010

Viagra does not increase FeNO (!) Rothe T, Respir Med 2010

Η ιστορία της Τζούλια ή μια ευαίσθητη ιστορία προσωπικών δεδομένων

Η ιστορία της Τζούλια Έγκυος 42 ετών (28η εβδομάδα κύησης) με επαπειλούμενη εγκυμοσύνη προσέρχεται λόγω βήχα και δύσπνοιας Λαμβάνει από εβδομάδος αμοξυκιλλίνη και FORM/BDP 6/100 1x2 χωρίς βελτίωση Κλινικώς: παράταση εκπνοής, ρινική συμφόρηση και οπισθορρινική έκκριση FeNO 52 ppb

Η ιστορία της Τζούλια Τίθεται σε BUD 400 μg x 2 και nasal BUD 64 μg 2x2 και σετιριζίνη PO Εμφανίζει βελτίωση της κλινικής της εικόνας, με ύφεση του βήχα και της ρινικής συμφόρησης και σε 2 εβδομάδες εμφανίζει FeNO 32 ppb Διατηρείται η αγωγή της και της ορίζεται ραντεβού σε 4 εβδομάδες

Η ιστορία της Τζούλια 4 εβδομάδες αργότερα εμφανίζει δύσπνοια με συρίττουσα αναπνοή, συχνή ανάγκη για λήψη SABA και νυκτερινές αφυπνίσεις. Τίθεται επιπλέον σε FORM 12 μg x 2, αλλά μετά τις 2 πρώτες δόσεις εμφανίζει τρόμο και ανησυχία. Σε επανεκτίμηση, η συρίττουσα αναπνοή επιμένει και εμφανίζει FeNO 56 ppb Τίθεται σε BUD 800 μg x 2 και σε 4 εβδομάδες δεν εμφανίζει νυκτερινές αφυπνίσεις και δεν λαμβάνει SABA. Σε νέα μέτρηση FeNO 18 ppb

Top 10!!!.

. No 10 Κατανόηση της σχέσης καπνίσματος και αναπνευστικών παθήσεων

. No 9 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας

. No 8 Σπιρομέτρηση, Πληθυσμογραφία & Διάχυση

. No 7 Κορτικοστεροειδή για το άσθμα

. No 6 Βρογχοσκόπηση

. No 5 Χημειοθεραπεία Φυματίωσης

. No 4 Ηλεκτρόδια για μέτρηση αερίων αίματος - Οξυμετρία

. No 3 Απεικονιστικός Έλεγχος του Θώρακα (απλή ακτινογραφία, CT, MRI, σπινθηρογράφημα, αγγειογραφία, βρογχογραφία κ.λπ.)

. No 2 Το άσθμα ως φλεγμονώδης νόσος

. No 1 Ανακάλυψη της πενικιλλίνης και άλλων αντιβιοτικών

. No 2 Το άσθμα ως φλεγμονώδης νόσος