Συστάδες επιχειρήσεων Επιχειρηματικά δίκτυα Δρ. Ασπασία Βλάχβεη Τμήμα Διεθνούς Εμπορίου ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας
clusters Με τον όρο «cluster» ή «συστάδες» αναφερόμαστε σε ομάδες ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, συνήθως εγκατεστημένων σε γειτνιάζουσες περιοχές, οι οποίες αλληλεπιδρούν με στόχο την επίτευξη οικονομιών κλίμακας (κοινές προμήθειες, logistics, αποθήκες κ.ά.), την πρόσβαση σε πόρους (αγορές κεφαλαίων, ανάπτυξη και μεταφορά γνώσης, εξειδικευμένο προσωπικό), την άμεση και έγκαιρη πληροφόρηση και γενικότερα την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη μείωση του κόστους παραγωγής, τη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων εταίρων. Οι συστάδες σε περιφερειακό επίπεδο μπορούν να στοχεύουν στην ανάδειξη περιφερειακών συγκριτικών πλεονεκτημάτων, όπως τα τοπικά προϊόντα, οι τουριστικές και πολιτιστικές διαδρομές.
Για κάποιους λόγους, σε ορισμένες περιοχές, συγκεκριμένη επιχειρηματική δράση απαντάται σε μεγαλύτερη συγκέντρωση «συστάδες επιχειρήσεων» ή αλλιώς «clusters», υπάρχει δηλαδή εξειδίκευση, και οι παράγοντες που οδηγούν στην εξειδίκευση μπορεί να είναι, είτε η ιστορική τύχη, είτε η στοχευμένη στρατολόγηση προσωπικού και επιχειρήσεων, είτε αυτές ακόμη οι γεωγραφικές ιδιομορφίες.
Στις συστάδες, εκτός από τις επιχειρήσεις εταίρους συμμετέχουν υποστηρικτικές επιχειρήσεις και φορείς, όπως ενώσεις βιομηχανιών και επαγγελματικά επιμελητήρια, τεχνολογικά ιδρύματα, ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, κυβερνητικοί οργανισμοί, χρηματοδοτικοί φορείς, δικτυομεσίτες κ.ά., οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες οριζόντιου χαρακτήρα προς τους εταίρους της συστάδας.
Το cluster είναι μια «Συμφωνία για τον Στόχο». Είναι μια υποβοηθούμενη (facilitated) διαδικτύωση για την ικανοποίηση του Στόχου. Έρχεται να αναμορφώσει, να συνδέσει ή και να συμπληρώσει υπάρχοντα επιμέρους δίκτυα και συνεργασίες για την δημιουργία ενός νέου ολοκληρωμένου Δικτύου Συνεργασίας που θα πετύχει την επίτευξη των Στόχων. Ο θεσμός των Clusters στην Ευρώπη εφαρμόζεται όλο και περισσότερο με συχνά θεαματική ανάπτυξη Στα τρόφιμα π.χ. FoodValley στην Ολλανδία και Agrobiopolis στην Ιταλία. Cluster Βιο Αγροδιατροφής και Δίκτυο Βιολογικών Προιόντων στην Ελλάδα
Επιχειρήσεις: γιατί Clusters; Εύκολη και άμεση πρόσβαση σε εξειδικευμένους προμηθευτές, υπηρεσίες και ανθρώπινο δυναμικό Spill-overs πληροφόρησης και γνώσης Ευελιξία και άμεση αντίδραση και αλλαγή λόγω υψηλής εξειδίκευσης Ταχύτερη προσαρμογή στην καινοτομία μέσα από τη μίμηση ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ CLUSTERING (3C s) Κοινός τόπος αναφοράς (Commonality) Συγκέντρωση (Concentration) Συνδεσιμότητα (Connectivity)
H εμφάνιση των clusters συνοδεύεται από: Την πρόσβαση σε περισσότερους προμηθευτές Τη δημιουργία εξειδικευμένων υποστηρικτικών υπηρεσιών Την παρουσία εξειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού. Τη διάχυση της τεχνολογίας και της τεχνογνωσίας εύκολη ροή της πληροφορίας Τη διασταύρωση γνώσεων εμπειριών και γενικότερα την ανταλλαγή πληροφορίας από την αλληλεπίδραση Επιπλέον υπάρχει πληθώρα επιχειρηματικών ιδεών για συμπληρωματικές υπηρεσίες Και γόνιμο έδαφος για νέα clusters.
Επιχειρηματικά δίκτυα Τα δίκτυα αποτελούνται από τρεις τουλάχιστον επιχειρήσεις που συντάσσουν ένα σύμφωνο συνεργασίας για την εκτέλεση συγκεκριμένων ενεργειών, όπως παραγωγή, διανομή κτλ. εντός καθορισμένου χρονικού ορίζοντα.
Χαρακτηριστικά των δικτυων Σαφές σύμφωνο συνεργασίας Σχέσεις εμπιστοσύνης Χρήση τεχνολογίας Καθορισμένος στόχος Συγκεκριμένος χρονικός ορίζοντας για την επίτευξη του στόχου